wAalwnkse en UnqstPAAtse courAnt
Nog 5 verkeerstunnels
NEDERLAND EN INDONESIË
samen wenken
samen leven
levensbeschrijving van
Dr. Soebandrio
In internationale samenwerking worden tunnels in de Alpen gebouwd
Vliegramp In Italië
f 100 000
Ook Staatsloterij gewijzigd
Borduren
Pliseren
Stofknopen
Stofceintuurs
Knoopsgaten
Stoppen
Verkorten van
rokken en
mantels
Damesmode
Tilburg
Toto-hoofdprijs
DE C.PmHm
DE SOVJET ENZ
VRIJDAG 3 APRIL
85e JAARGANG No. 26
van het Zuióen
Uitgever
Waalwijksche Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2 x per week
Abonnement:
p. week (0.24+ let. inc.k.) 0.25
p. mnd. (1.00+ 5 ct. inc.k.) iW5
p. kwrt. (3.00 10 ct. inc.k.) 3.10
p. kwrt. p. post 3.35 bij girobetaling
(bij incasso p. postkwit. 30 ct. extra)
Advertentieprijs: 11 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
Opgericht 1878
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160 - 2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdensstraat 8 Tel. 04167 - 2002
Telegram-adres: „ECHO'
De autotunnel door de grote St. Bernhard is voor het verkeer openge
steld. Niet minder dan zes jaar heeft men aan dit gigantische project
gewerkt 'en sinds 19 maart kan het verkeer gebruik maken van deze 6
kilometer lange en 7.5 meter brede tweebaansweg door de bekende
berg, die nu op spitstijden 500 auto's per uur kan doorlaten.
De landen die verkeersbelangen hebben in de Alphen, koesteren nog
veel grotere plannen. Zij wensen het gebergte als het ware te "exploi
teren", 'en dus staan er nog enkele grote projecten van tunnelbouw op
stapel.
Niet zo ver van de St. Bernhardtunnel verwijderd bouwen de Fransen
en Italianen aan een grote autotunnel door de Montblanc, een door
braak die eind 1964 klaar moet zijn. De tunnel door de Montblanc
zal bijna tweemaal zo lang zijn als die door de St. Bernhard en wel
11,6 kilometer. Denaam van deze tunnel is in wezen eigenlijk niet
juist, want het gaat niet, zoals men uit de naam zou afleiden, onder
Europa's hoogste berg door, maar onder de 3843 meter hoge Aiguille
du Midi en de op de grens van Frankrijk en Italië liggende 3534 m.
hoge Aiguille de Toule.
EXTRA BESCHERMING
De technische problemen waar
voor men bij deze tunnelbouw kwam
te staan, overtroffen nog die van de
St. Bernhardtunnel. Bij de Mont-
bergmassief boven de 10 meter hoge
tunnelschacht. Bij de bouw raakten
enorme stukken steen los en door de
geweldige druk erboven knalden ze
als bij een explosie los uit de berg
wand. Voor de veiligheid moesten
daarom de wanden van de Mont-
blanc-autotunnel met staalplaten be
kleed worden. Deze staalplaten wer
den aan de tunnelwand bevestigd met
enorm zware, 3.40 meter lange bou
ten, die in het bergmassief werden
gedreven, zoals wij dat in het klein
doen met pluggen in de muur om onze
kapstok op te hangen. Alleen al in 't
Franse deel van de tunnel werden tot
nu toe niet minder dan 200.000 van
deze bouten aangebracht.
Heuvelstraat 14 Telefoon 26882
Toch is dit nog niet de grootste ter
wereld, want de spoorwegtunnels
door Simplon, Gotthard, Lötschberg,
Fréjus en die van de lijn Bologna-
Florence en een grote Amerikaanse
tunnel zijn langer dan de nieuwe
Montblanctunnel. Deze tunnel wordt
8.50 meter breed en heeft om de 300
meter uitwijkplaatsen, zodat het ver
keer niet gestremd behoeft te wor
den.
In 1962 is men ook begonnen aan
de bouw van de San Bernardinotun-
nel, die in 1966 klaar zal zijn. Wan
neer deze tunnel klaar is, vormt dit
traject van 6,6 kilometer de verbin
ding met Tessin. Zwitserse verkeers-
deskundigen hebben berekend dat
deze tunnel 's zomers door niet min
der dan ongeveer 8000 auto's en
s winters door omstreeks 1400 wa
gens per dag zal worden gebruikt. De
Bemardinopas ligt op een hoogte van
Een Italiaans vliegtuig is tegen de
helling van de Vesuvius bij Napels
gevlogen en verbrand. Er zijn 45
slachtoffers, mede het personeel.
Italianen, Engelsen en Amerikanen
zijn onder de doden.
- Gedurende de Paasdagen zijn
weer verschillende auto-ongevallen
met dodelijke afloop voorgekomen.
Een fietser bij Uitgeest reed tegen een
auto aan, kwam te vallen en werd
door een andere auto overreden.
1068 meter. De nieuwe weg die naar
deze tunnel leidt, begint dicht bij
Splügen en eindigt in Bellinzona.
Ook de "Gotthard" zal in de toe
komst een autotunnel krijgen. De
Zwitserse regering zal hierover in de
herfst van dit jaar een beslissing ne
men. De ontworpen tunnel, die 16,4
kilometer 'lang zal worden en waar
aan men waarschijnlijk zes jaar zal
bouwen, gaat niet minder dan 860
miljoen Zwitserse francs kosten.
Voor het noord-zuidverkeer is de
pas over de St. Gotthard van het al
lergrootste belang en wordt het
meest gebruikt.
Tellingen in de zomer van 1963
wezen uite dat er per dag zo'n 4000
auto's van deze pas gebruik maken.
Volgens de studiegroep-Gotthard"
die reeds vier jaar een en ander be
studeert, moet men er rekening mee
houden, dat dit aantal in 1980 ge
groeid zal zijn tot het drievoudige.
Dan zouden er dus ongeveer 12.000
auto's per dag de St. Gotthard passe
ren en dat zou onherroepelijk leiden
tot een ongelooflijke verkeerschaos.
De ontworpen verkeerstunnel zal
Göschenen met Oirolo verbinden en
ongeveer op dezelfde hoogte worden
gebouwd als de huidige spoorweg
tunnel. Gezien het intensieve verkeer
en de verwachtingen voor de toe
komst, bestaat er ook een plan om
nog een tweede spoorwegtunnel door
de St. Gotthard te bouwen. Dat zou
een tunnel met een lengte van niet
minder dan 45 kilometer moeten
worden, waarover men ongeveer 12
jaar denkt te bouwen.
URANIUM?
In Oostenrijk heeft men ook grote
plannen en wil men een autotunnel
gaan bouwen door de Hohen Tauern.
Weliswaar bracht de in 1935 gereed
gekomen 47,8 km lange weg over de
Groszglockner, die tot een hoogte
van 2503 gaat, wat opludhting voor
htet noord-zuidverkeer, maar is toch
niet voldoende om de toeneming van
het verkeer op te vangen.
De ontworpen autotunnel zal ook
hier parallel lopen aan de spoortun
nel door de Tohen Tauern en zal
Böckstein in het gebied van Salzburg
met Mallnitz in Kanten verbinden.
Het gehele project zal ongeveer 56
miljoen Duitse marken kosten. De
helft van dit kapitaal zal door Oos
tenrijk, Italië en de bondsrepubliek
worden gestort, de andere helft zal
moeten komen uit vreemde kredieten.
Daarnaast meen men dat de nieu
we bergdoorbraak misschien waarde
volle gegevens kan verschaffen aan
de geologen in verband met de even
tuele aanwezigheid van uranium. Nu
Zwitserland, Frankrijk en Italië
nieuwe verbindingen in de Alpen heb
ben gebouwd of bezig zijn té bouwen,
kan Oostenrijk, dat ook tot de be
kendste toeristenlanden behoort, niet
achterblijven. In Wenen krijgt de
autotunnel door de Hohen Tauern
daarom de hoogste prioriteit, en men
beschouwt dit project als een Euro
pese aangelegenheid.
Sinds gisteren vertoeft dr. Soe-
bandrio, de minister van Buiten
landse Zaken met zijn echtgenote
en gevolg in Den Haag. Daar zijn
natuurlijk belangrijke zaken bespro
ken, die op het ogenblik nog niet
in de publiciteit zijn gegeven, daar
is een ontvangst geweest bij H.M.
de Koningin enz.
Belangrijk lijkt ons hier weer te
geven, hoe dr. Soebandrio tevoren
zijn reis naar Den Haag, waar hij
elf jaar niet geweest was, heeft
voorbereid. Men kan daaruit zijn
gevoelens en die van de Indonesi
sche regering en het volk nogal dui
delijk putten.
Toen hij in Parijs was heeft hij
verschillende Nederlandse corres
pondenten te woord gestaan over
zijn a.s. reis naar ons land en vertel
de o.a. dat een nieuwe binding tus
sen zijn land en Nederland zal ont
staan. Betrekkingen, die naar hij
verwacht hechter zullen zijn dan
die tussen Indonesië en andere Wes
terse landen en niet alleen beperkt
zullen blijven tot het uitwisselen
van ambassadeurs. „De Nederlan
ders hebben in het verleden veel
van Indonesië gehouden, terwijl
ook in Indonesië hartelijke ver
houdingen ten opzichte van Neder
landers bestonden. Als derhalve de
betrekkingen genormaliseerd wor
den vinden beide partijen geen
braak terrein", aldus Soebandrio,
die daarom meende, dat de gebeur
tenissen in het verleden niet al te
tragisch dienen te worden opgevat.
„Elke staat, die pas zijn onafhanke
lijkheid heeft gekregen, maakt
moeilijke tijden door. Indonesië
maakt daarop geen uitzondering."
Op de vraag of de minister de be
doeling had aan de zaakgelastigde
in Nederland de rang te geven van
ambassadeur, antwoordde dr. Soe
bandrio, dat daar geen politiek ge
sproken geen enkel bezwaar tegen
was. Maar het vinden van de meest
geschikte man op de meest geschik
te plaats is een kwestie van perso
nen. Indonesië heeft gebrek aan
goed personeel. En Nederland is
voor Indonesië een te belangrijk
land om daar de eerste de beste te
benoemen. Een naam voor de ko
mende Indonesische ambassadeur
wilde de minister uit beleefdheid
tegenover minister LunS niet noe
men. Men kreeg echter sterk de in
druk, dat die naam wel degelijk
ter sprake zal komen bij de aan
staande ontmoeting tussen de bei
de ministers van Buitenlandse Za-
in de nationalistische beweging.
Tijdens de japanse bezetting in
de tweede wereldoorlog werkte hij
in de anti-japanse ondergrondse be
weging. Hij werd in die tijd ge
dwongen zijn werkring aan een
ziekenhuis in Djakarta op te geven
waarna hij zich als praktiserend
arts te Semarang vestigde. Ook in
die tijd deed hij nog steeds actief
mee aan de voorbereiding van de
totstandkoming van de onafhan
kelijkheid van Indonesië.
Na de onafhankelijkheidsverkla
ring van 17 augustus 1945 werd hij
benoemd tot secretaris-generaal bij
het ministerie van voorlichting. De
regering van de republiek Indone
sië zond hem vervolgens met een
speciale missie naar Europa. In 1947
vestigde hij te Londen het Indo
nesische Voorlichtingsbureau. In
1949 werd hij in Londen zaakgelas
tigde en van 1950 tot 1954 was hij
daar ambassadeur. Van '54 tot '56
was hij ambassadeur in Moskou.
Daarna, in 1957 volgde zijn be
noeming tot minister van buiten
landse zaken. De Air Langga Uni
versiteit te Soerabaja heeft Soe
bandrio in 1961 het ere-doctoraat
in de politieke wetenschappen ver
leend.
Soebandrio heeft verschillende
boeken geschreven over de inter-
„Indonesia on the march".
De echtgenote van de minister,
mevrouw Hoeroestiat Soebandrio
heeft eveneens medicijnen gestu
deerd. Tot 1945 was zij praktiserend
arts. Aan de Universiteit te Londen
slaagde zij voor het doctoraal exa
men in de archeologie.
Naast haar functie van vice-mi
nister van volksgezondheid, is zij
tevens vice-voorzitster van de we
reldgezondheidsorganisatie. V er-
der vervult zij een actieve rol in
de vrouwenbeweging in Indonesië.
Minister Scholten (Justitie), staats
secretaris v. d. Berghe (Financiën),
staatssecretaris van de Laar (O. K.
en W.) en minister Biesheuvel (Land
bouw en Visserij), hebben bij de
7 weede Kamer een wetsontwerp op
de kansspelen ingediend.
De voornaamste voorgestelde wij
zigingen zijn
Sporttoto
De maximumprijs mag f 100.000
bruto bedragen (thans f 50.000),
waarop de loterij'belasting van 15 pet.
in mindering komt.
Mede in aanmerking genomen de
gestegen welvaart en enige verdere
waardevermindering van het geld is
voorgesteld een maximuminleg van
f 2.50 toe te staan (thans f 2. -
Jaarlijks mogen 52 prijsvragen wor
den gehouden. Het aantal bedraagt
thans 42 a 44.
Staatsloterij
De staatsloterij mag zes loterijen
per jaar houden (thans maximaal
vier). In de naaste toekomst zal met
vijf loterijen worden begonnen.
Paul de Groot heeft in een rede
voor het communistische partijcon
gres o.m. verklaard
dat de Sovjet-Unie niet als een
heilstaat zonder fouten of schaduw
zijden mag worden beschouwd;
dat hij de stelling „Alles is goed
wat tegen Amerika is gericht", niet
onderschrijft;
dat zijn partij zich distantieert van
de bestrijding van alle moderne kunst
richtingen in de Sovjet-Unie;
dat in tegenstelling met de Russi
sche propaganda voor het atheïsme
door hem het samengaan van ongelo
vigen en gelovigen voor het socialis
me en communisme wordt voorge
staan;
dat hij in het werk van de Russi
sche communistische partij een syste
matische bestrijding van het anti-se-
mitisme mist.
Overigens blijft de Nederlandse
communistenleider onwrikbaar naast
de Sovjet-Unie staan als de voor
naamste garantie tegen de ontkete
ning van een nieuwe nucleaire we
reldramp.
In een resolutie heeft het congres
der C.P.N. zich uitgesproken voor
een internationale conferentie van al
le communistische partijen om een
heid van actie en het normaliseren
van de discussie te bereiken.
ken in Den Haag.
Voorts betuigde minister Soe
bandrio zijn grote blijdschap over
de audiëntie, die de koningin hem
en zijn echtgenote tijdens hun ver
blijf in Nederland zal toestaan. In
Den Haag zal zeker gesproken wor
den over wederzijdse bezoeken van
beide staatshoofden aan Indonesië
en Nederland. Dat beide landen ie
der een eigen buitenlandse politiek
voeren, achtte dr Soebandrio geen
bezwaar. Indonesië legt het zwaar
tepunt van zijn buitenlandse poli
tiek hoofdzakelijk op Azië, Afrika
en de ontwikkelingslanden, terwijl
Nederland meer het oog gericht
houdt op Europa en op de econo
mische belangen in Afrika en Azië.
Beider belangen lopen evenwijdig
en behoeven elkaar niet te door
kruisen.
Van de repatriëring van de Am
bonezen wilde de minister geen
drama maken. Indonesië telt hon-
derdmiljoen inwoners en daarin
spelen de achttienduizend in Neder
land wonende landgenoten geen'
overwegende rol. De Indonesische
regering staat op het standpunt,
dat met de repatriëring van deze
Ambonezen zo spoedig mogelijk
kan worden begonnen. Ten slotte
wijdde de minister nog een enkel
woord aan de positie van Amster
dam sterk gebaat zou kunnen zijn
zijn door de normalisatie van de
politieke en commerciële betrek
kingen tussen beide landen. Of dit
ook zou gelden voor de tabaks-
markt wilde de minister niet zeg
gen. Mogelijk zullen daarover bij
zonderheden bekend worden na 't
gesprek tussen hem en minister
Luns.
Dr Soebandrio beheert sedert 1957
de Indonesische por(tefeuiIl|e van.
Buitenlandse Zaken. Hij werd in
1960 tweede plaatsvervangende 1ste
minister en in 1962 kreeg hij tevens
de functie van minister voor bui
tenlandse handelsbetrekkingen. Se
dert november 1963 is hij eerste
plaatsvervangende (minister-presi
dent.
Soebandrio is in 1914 geboren.
Hij studeerde medicijnen en be
haalde zijn artsdiploma.
Volgens zijn levensbeschrijving,
verstrekt door de Indonesische am-
basade in Den Haag, was Soeban
drio als student en als arts actief
Het is opvallend hoeveel
belangstelling er bestaat
voor de mens. Het
klinkt gek, maar de mens is
nu eigenlijk pas ontdekt,
't Menselijke begint nu pas
aan z'n trekken te komen.
Sommigen zeggen 't zo
we zijn veel te vroeg gebo
ren.
Die belangstelling, speci
aal voor de jonge arbeiden
de mens, bleek vorige week
weer 'ns.
De leidsters en leiders
van het vormingswerk in 't
kader van jongerencursus en
levensschool waren bijeen
met de staf van personeels
zaken en alle chefs van de
N.V. Hollandia-Nederland-
se Schoenenunie.
Het onderwerp van be
spreking was de jeugd in
't bedrijf. Aan de orde kwa
men dus kwesties als
Hoe past 't meisje, de
jongen, zich aan in 't ar
beidsmilieu;
Zijn er gezagsmoeilijkhe-
den met de chefs, die afge
zien van de jeugd in 't be
drijf, 't persé al niet ge
makkelijk hebben;
Hoe wil 't vormingswerk
via de rails van jongerencur
sus 'en levensschool de on
volwassenheid van de jeug
digen tegemoet komen?
De bereidheid om over
deze zaken te willen komen
praten, en de interesse waar
mee het debat gevoerd werd,
deed weldadig aan.
De mens staat in 't mid
delpunt van de belangstel
ling.
Hoe die belangstelling te
verklaren
Je zoudt kunnen zeggen
nogal eenvoudig.
Van de kant van het be
drijfsleven hebben ze er
aandacht voor vanwege de
arbeidsmarkt - concurrentie
en doodgewoon omdat het
mode is; 'en van de kant
van de vormingsinstituten is
't 'n soort liefhebberij en op
z'n best 'n vaag idealisme...
- Wie 't zo ziet, ver
staat, ben ik bang, de teke
nen van onze tijd slecht. Er
zit veel meer achter.
Er is 'n wereld aan 't
groeien, gedeeltelijk nog
maar aanwezig - maar dui
delijk toch al op komst, -
'n wereld die de mens in 't
middelpunt van de belang
stelling plaatst.
We zoeken naar 'n nieu
we houding voor de mens,
tegenover z'n arbeid, z'n me
demens en tegenover God.
We zijn tot de ontdek
king gekomen dat de mens
meer mens moet worden
door middel van z'n arbeid.
Dat hij daarmee Gods op
dracht vervult en zo pas
godsdienstig is.
In naam van het mens
zijn, gaan we dan ook ver
menselijkt werk eisen.
Door mijn werk moet ik
rijker worden. (En rijk zijn
houdt veel en veel meer in
dan geld hebben!)
Vandaar dat op bedoelde
avond de vraag besproken
werd of de jonge man, 't
jonge meisje, eigenlijk een
kind nog, wel rijp is voor 't
arbeidsbestel.
- Het is interessant om
te zien hoe veel er gaat ver
schuiven, en hoe mooie wis
selwerking er bezig is.
Immers, van de ene kant
is de spier-arbeid - de ech
te handenarbeid - al lang
voorbij.
Voor bepaald werk „krijg
je ook geen mensen meer',
is de algemene klacht. De
mens is echt ont-groeid aan
bepaalde werk-methoden.
Hij kan 't niet meer, hij
doet 't niet meer. Het werk
is te smerig geworden, enz.
Van de andere kant vraagt
't bedrijfsleven meer en
meer om betere mensen. Dat
wil zeggen, mensen die meer
toewijding hebben, meer
zorgimldigheid kennen en
oplettendheid, meer geïnte
resseerd zijn. De machine
doet 't werk wel. De man
aan de machine zal moeten
oordelen, ingrijpen, contro
leren, bewaken
De mens ont-groeidt aan
bepaald werk, en hij zal
moeten groeien naar ander
soort werk. De moderne fa
brikant verzucht dan ook
geef mij BETERE mensen,
anders geaarde mensen!
- Inderdaad, hoe ge
lukkig ook dat dit proces be
gonnen is, en zich keihard
doorzet. Je ziet 't op alle
fronten. Ook op rïligeus
gebied, ook in de kerken.
De wetten worden niet
meer zo gedikteerd het ge
weten is de norm.
Ook daar de mens komt
aan z'n trekken.
T rouw aan kerkelijke
praktijken wordt niet meer
voldoende geacht voor au-
tentiek, echt christen zijn.
Niet alleen komt hij in de
kerk, maar hoe is hij in
z'n werk, is de vraag.
En df zijn mentaliteit
getuigt van vooruitgang!
Ik schrijf 'n stukje over
uit de toespraak van paus
Joannes, bij gelegenheid van
de opening van 't Concilie
(11 okt. '62)
„Bij de dagelijkse uit
oefening van onze herder
lijke taak bereiken ons som
mige toespelingen van men
sen, die weliswaar veel ijver
aan de dag leggen, maar te
kort schieten in ruimden
kendheid.
In de moderne tijd zien
die mensen slechts
PLICHTSVERZUIM en
ONDERGANG.
Ze zeggen dat 't in onze
tijd, in vergelijking met
vroeger, heel wat slechter
gaat.
Ze gedragen zich alsof
ze niet geleerd hebben uit
de geschiedenis, die noch
tans een levensschool is, en
alsof vroeger de christelijke
leer en godsdienstvrijheid
volop triomfeerden.
Wij zijn 't niet eens met
deze ongeluksprofeten, want
de V oorzienigheid leidt ons
naar 'n nieuwe ordening der
menselijke verhoudingen."
En nu we toch aan 't ci
teren zijn.
Bij Teilhard de Chardin
lees ik over de arbeid als
godsdienst,
T eilhard was legeraal
moezenier in de oorlog van
1914 en bijgevolg vrijge
steld van de gewone ver
plichtingen en taken van 't
soldaat zijn. En dan schrijft
hij„Mijn situatie bevalt
me niet. Ze draagt me niet,
steunt me niet. Ik verzeker
je dat ik honderd keer lie
ver granaten zou gooien of
'n mitrailleur bedienen, dan
aldus overbodig zijn.
Het is misschien niet erg
orthodox wat ik je nu ga
zeggen, toch geloof ik dat
er 'n kern van waarheid in
steekt; het schijnt mij dat ik
op die wijze meer priester
zou zijn. Is de priester niet
degene die heel het gewicht
van zijn leven moet dragen
en in zichzelf bewijzen hoe
menselijke arbeid en liefde
tot God kunnen samen
gaan?"
- Ja, mensen die de lei
ding hebben op de bedrijven
mogen wel weten - evenals
kerkelijke leiders! - waar
't heen gaat. Hoe zeer het
werk de mens maakt en
moet vermenselijken.
De gespreksgroep van de
Hollajidia-chefs kwam uit
't een en ander moeilijk uit.
Dat geeft ook niets. Deze
zaken zijn ook moeilijk. Ze
zijn daarom zo moeilijk, om
dat de mens van morgen
geen herhaling is van giste
ren en geen repetitie van
vandaag. Hij is anders en
wil anders.
Het voornaamste vind ik
altijd wel dat er heel stil ge
luisterd wordt (gelezen, ge
studeerd), haar wat er leeft.
St, Paulus zegt 't zo rijk-
halzend uitzien naar de ver
lossing. En ook 't bedrijfs
leven is nog maar half ver
lost.
Versta de tekenen van de
tijd
Het is een beeld uit de
agrarische sector met ver
ouderd zaaigoed komen we
er niet.
Ook de kerk gaat zich
herinneren dat de bijbel
spreekt over 'n zaaier die
uitging om te zaaien.
En ook zij gaat 't zaai
goed onderzoeken op groei
mogelijkheden!
'n Witte bonen-oogst mis
lukt, als 't zaaigoed niet
deugdelijk is,
M. JANSSEN,
Bedrijf saalmoezenier,
Markt 8. Tel. 3716.
