wAAlwijkse en LanqstRAAtse couraot
Ondanks toenemende invoer gun
stige cijfers in de schoenindustrie
Nederlandse voorzitter
van het C.L.E.I.C.
In '63 slechts 3.500 arbeiders
meer dan in 1938!
60 JAAR NIEUWE MAASMOND
V
(thans Bergsche Maas)
Benelux-overleg
over tekeningen
en modellen
In- en uitvoercijfers
Comité ter bespreking
van internationale
problemen
„Semaine du Cuir"
in Parijs
Omzet gestegen
van f 31 miljoen
naar f 350 miljoen
Een stukje historie
Meer belangstelling
voor chroomgeitenleer
Tekort arbeidskrachten baart grote zorgen
VRIJDAG 12 JUNI 1964
85e JAARGANG No. 45
De tcho vAn het Zuiöen
Uitgever
Waalwij ksche Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit. blad verschijnt 2x per week
Abonnement
p. mnd. (1.00+ 5 ct. inc.k.) ƒ1.05
p. kwrt. (3.00 10 ct. inc.k.) 3.10
p. week (0.24 1 ct. inc.k.) 0.25
p. kwrt. p. post 3.35 bij girobetaling
(bij incasso p. postkwit. 30 ct. extra)
Advertentieprijs: 11 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tariel
Opgericht 1878
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160 -2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdensstraat. 8 Tel. 04167 - 2002
Telegram-adres: „ECHO"
op de voet
De Verenigde Commissies van Eco
nomische zaken en van de wetgeving
van de interparlementaire Benelux-
raad, hebben onder voorzitterschap
van de heer Gijzeis, lid van de Tweede
Kamer der Staten Generaal, in Den
Haag het ontwerp-verdrag en en een
eenvoudige wet inzake tekeningen en
modellen afgehandeld.
Bij een vorige vergadering hadden
de commissies de vertegenwoordigers
van de textiel- en schoenindustrie van
de Benelux-landen gehoord, die tegen
het ontwerp bezwaren geformuleerd
hadden.
De commissies hébben een amen
dement op het ontwerp in overweging
genomen, waarbij aan die bezwaren
tegemoet wordt gekomen, zo heeft de
commissie meegedeeld.
De heer F. Hermans, lid van de
Belgische Kamer van Volksvertegen
woordigers werd tot verslaggever aan
gewezen.
Het ontwerp-verdrag en een een
vormige wet zullen eerlang aan de in
terparlementaire Beneluxraad voorge
legd worden.
Zoals al uitgesproken tijdens de algemene bestuursvergadering van 't
Bedrijfschap voor de Schoenindustrie blijkt de stijgende en zich uit
breidende lijn in de Nederlandse schoenindustrie zich voort te zetten.
Dit ondanks de grote en belangrijke loonsverhogingen. Aldus lezen wij
in het maandbericht, een periodiek uitgegeven door bureau mr. dr. B.
M. van Spaendonck.
De produktie van het lederen
schoeisel nam in het eerste kwartaal
van dit jaar met ruim 10 i% toe ten
opzichte van dezelfde periode verle
den jaar. De uitvoer in het eerste
kwartaal '64 lag 23 lager dan tij
dens de eerste drie maanden van '63.
Daartegenover steeg de invoer met
33 in vergelijking met beide pe
riodes.
Sterke orderbezetting
Uit deze laatste cijfers blijkt eens
te meer dat het er in de schoenindu
strie wat betreft het aantal arbeids
krachten niet best voor staat.
Ondanks het feit dat de Neder
landse schoenindustrie op de top van
haar capaciteit werkt, neemt nog
steeds de import aanzienlijk toe. De
sterke orderbezetting (in het eerste
kwartaal hoger dan in het eerste
kwartaal '63) leidt tot overwerk op
grote schaal, tot zaterdagarbeid en
vooral ook tot thuiswerk.
Een andere oorzaak van de toena
me van de invoer is het gevolg van de
Europese economische integratie. Het
feit dat de uitvoer niet evenredig
stijgt met de invoer, komt ook door
de schaarste aan arbeidskrachten.
Gestegen inkomens
De steeds grotere vraag naar
schoeisel ligt volgens het Economisch
Instituut voor het midden- en klein
bedrijf aan de door de loonsverhogin
gen gestegen inkomens. Ook het in
vergelijking met 1963 betere weer in
de eerste drie maanden van dit jaar
droeg mede tot de grotere vraag bij.
(in miljoenen guldens)
invoer
1 kwartaal '63
Schoenindustrie 20,7
Totale industrie 5053,2
le kwartaal '64
invoer
Schoenindustrie 27,6
33
Totale industrie 6181,8
22!%)
uitvoer
11,6
4114,9
uitvoer
14,3
23
4842,5
18|%)
De algemeen voorzitter van de Fe
deratie van Nederlandse Schoenfabri
kanten, de heer F. I. M. Mannaerts
uit Tilburg, is gekozen tot voorzitter
het het C.L.E.I.C., het "Comité de
Liaison et d'Etude des Industries de
la Chaussure de la C.E.E."
Het C.L.E.I.C. is een comité dat
bestaat uit vertegenwoordigers van de
nationale organisaties van schoenfa
brikanten uit Italië, Frankrijk, Duits
land, België en Nederland op uit
zondering van Luxemburg, dat geen
nationale organisatie van schoenfa
brikanten heeft, dus alle partners van
de E.E.G. De leden van dit comité
komen ieder half jaar bijeen ter be
spreking van de bestaande gezamen
lijke internationale problemen.
Zo werd op 21 mei jl. in Ham
burg onder voorzitterschap van de
Nederlander Mannaerts o.m. gespro
ken over de consequenties die voor
de schoenindustrie kunnen voort
vloeien uit de wereldhandelsconferen
tie, de Kennedyronde en de positie
van de ontwikkelingslanden.
Voor de 22e achtereenvolgende
maal wordt van 10-15 september in
Parijs de internationale lederweek ge
houden, de "Semaine Internationale
du Cuir".
Deze Semaine du Cuir, in het Pare
des Expositions, Porte Versailles,
heeft zich ontwikkeld tot de belang
rijkste Europese beurs voor de
schoen- en lederindustrie.
Op de Semaine du Cuir zullen dit
jaar dertien Nederlandse schoenfa
brieken zijn vertegenwoordigd. Hier
bij is men voornamelijk uitgegaan van
de belangwekkende mogelijkheid tot
het leggen van internationale nood
zakelijke contacten.
Bij gelegenheid van het afscheid
van de heer P. Scheeren, die ruim 25
jaar lid is geweest van het Bestuur
van de Federatie van Nederlandse
Schoenfabrikanten en bijna 25 jaar
van het Dagelijks Bestuur van deze
organisatie, schetste de algemen voor
zitter van de Federatie, de heer F.
Mannaerts, de grote verdiensten van
de heer Scheeren tegen de achter
grond van de ontwikkeling van de
schoenindustrie in de afgelopen 25
jaar.
De volgende cijfers geven duidelijk
de enorme expansie in de Nederland
se schoenindustrie aan
In 1938 fabriceerde de Nederland
se schoenindustrie met 11.500 arbei
ders 15 miljoen paar schoenen. In '63
maakte zijn met 15.000 arbeiders 35
miljoen paar.
De omzet liep nominaal (op van f31
miljoen (in 1938 naar f 350 miljoen
(in 1963).
Loonstijging met 43
In 1938 verdienden de arbeiders
een weekloon van gemiddeld f 23. -
en nu - met een kortere werkweek
- f 116.-. Houdt men er rekening
mee dat de kosten van levensonder
houd thans 3% maal zo hoog zijn,
dan blijft er toch nog een reële loon
stijging van 43 i% over.
De toegevoegde waarde per arbei
der steeg nominaal van f 1.500.- in
1938 tot f 8.500. - in 1963. Trekt
A
mm-f#
Er heersen nog grote spanningen op de arbeidsmarkt in de Nederlandse schoenindustrie
men voor lonen en sociale lasten
f 1.000.- in 1938 en f 5.500,- in
1963 af, dan blijven respectievelijk
f 500.- (in 1938) en f3.000.- (in
1963) over voor overige kosten en
winst.
De ledermarkten zijn prijshoudend.
De verkoop is de laatste tijd wat vlot
ter. Orders in rundsoverleer hebben
de overhand, terwijl er meer belang
stelling is voor kalfsleder. Hoewel
niet van grote betekenis is er toch nog
altijd wat vraag naar lakleder. Een
artikel wat meer in de belangstelling
komt is chroomgeiïenleer.
Grotere hoeveelheden zouden voor
de schoenindustrie verwerkt worden
als machinaal stanzen zonder bezwaar
mogelijk was, doch daar deze leer
soort n'ogal fouten heeft, moet meest
al met de hand worden gesneden.
Vrij constant is de vraag naar di
verse soorten zoolleer, waarvan de
lichtgewicht-croupons voor de schoen
industrie wel de meeste vraag ont
moette. De schoenfabrikanten kregen
wat vlotter nabestellingen en kopen
al naar behoefte.
In de schoenreparatie was het al
enige weken wat drukker en ook deze
bedrijfstak nam wat meer zoolleer af.
In de lederwarenfabrikatie bleef de
produktie goed op peil. Deze indu
strie is een goede afnemer van diver
se soorten leder. Voor technisch leder
is de vraag iets minder groot.
De schoenwinkeliers hebben al en
kele weken goed verkocht en de ach
terstand ingelopen. In de schoenindu
strie is de bedrijvigheid nogal ver
schillend voor de diverse bedrijven;
sommige werken steeds op volle ca
paciteit, andere daarentegen al ge
ruime tijd minder vlot. Over langzame
betalingen, waarover nogal eens
klachten waren, hoort men thans min
der.
Op de inlandse huidenmarkt hield
de flauwe koopstemming aan, terwijl
de prijzen soms wat lager werden.
Looiers vinden prijzen van inland
se huiden nog hoog en wachten met
kopen. De voorraden echter zijn niet
groot, omdat er minder wordt ge
slacht. Als een van de redenen van
deze vermindering wordt genoemd de
abnormaal hoge vleesprijzen.
Hare Majesteit met den Prins reed
's morgens reeds vroeg van het Gou
vernementsgebouw naar St. J an,
waar de Vorstelijke personen, onder
het gelui der klokken, door onzen
bisschop, aan Zijne zijde de Bossche
geestelijkheid, verwelkomd werden.
De Koningin dankte Mgr. van de
Ven, waarna Zij het inwendige der
kerk bezichtigden.
Aan het Zuiderfront stond het
koninklijk rijtuig wederom gereed
en reden de Vorstelijke personen
naar de kweekschool Mariënburg.
Op den weg daarheen werd den
Prins een persoonlijke hulde ge
bracht door de bewoners van de
Kerkstraat.
De Prins was zeer erkentelijk
voor dit eigenaardig blijk van hul-
de.
Om half elf kwam men aan bij de
kweekschool.
Hare Majesteit en den Prins wer
den hier verwelkomd door 't hoofd
bestuur. Bouquetten werden de Ko
ningin aangeboden en een koor van
meer dan driehonderd Eerw. Zus
ters zongen een welkomslied. Voor
het vertrek werd door den rector
aan de Koningin een album aange
boden, welke was gepenteekend
door een Eerw. Zuster.
Het derde bezoek was de Illuste
Lieve-Vrouwe-Broederschap, 'n oud
genootschap van zwanenbroeders.
Om half twaalf waren de Vorste
lijke personen in het Gouverne
mentsgebouw, waar hun een kwar
tiertje nadien een merkwaardige au
bade werd gebracht van 54 boog-
schuttersgezelschappen en gilden en
23 harmonie- en fanfaregezelschap
pen.
Het is een serieuse vertooning
soms, uiterst potsierlijk, maar de
deftigste ernst, waarmee alles ge
schiedde, ontnam er alles aan, wat
op charge lijkt. De gilden kwamen
aanmarcheeren uit de Ververstraat,
met een zwenking het hek binnen
van het Gouvernement.
De Koningin, in zalmkleurig och
tendtoilet, zag het voor het open
venster met den Prins aan en dik
wijls scheen het beiden moeilijk om
het niet luide uit te proesten van
het lachen. Het serieuse, het mooie,
dat waren de marcheerende Gilde-
broeders, veelal stevige landbou
werstypen met vierkante schouders
in hun deftig Paaschpak, hoog be
hoed. Zij droegen de embleemen
van hun gilde, mooie zilveren insig
nes en hun hoofdman ging versierd
met zilveren plaatjes op borst en
rug. Enkele groepen hadden de ou
de gildenhoeden op, vervaarlijke
hoofddeksels, met veeren en linten
getooid, of baretten als edelen, of
pluimvormsels als Indianen en de
vaandeldrager droeg hun prachtig
zijden geborduurde banier, hun
vlaggenslager de reusachtige zijden
wijd wapperende vlag.
Daar traden de vlaggedragers der
gilden uit en, met het gezicht naar
de Koningin, begonnen zij er met
hun vlaggen te slaan, een gedoe, dat
i't beste met tandakken te verge
lijken is. Die vlag hangt aan een
lange stok met een zware looden
balanceerknop aan 't eind. En dien
stok zwaaien zij met geweldige en
zekere slagen voor zich uit en dan
achter hun rug om en onder hun
beenen door. Dan zette zoo'n vlag-
geslager zich op den grond, stak
zijn benen uit en bewoog den stok
met beenen of hij ging languit lig
gen en wierp den stok over van
handen naar voeten, daar slierde
dan de enorme zijden vlag met haar
rijk borduursel en kleurig schilder
werk in zware, golvende wegen bij-
me haar.
Om 12 uur was er een particulie
ren audiëntie in 't Gouvernements
gebouw. Om 12.15 uur volgde dejeu
ner en om 2.30 reden, Zij naar Hint
ham, Den Dungen, St. Michielsges
tel, Vucht, met een bezoek aan het
Concours-hippique. Van hieruit re
den Zij weer naar het stadhuis waar
de gemeenteraad een feestmaal
aanbood.
Tegen halftien is toen een lange
lichtstoet met veel muziek uit de
stad aangetrokken. Als een gloeien
de strook in felle kleuren door de
bedding van de zwarte volte trok
ken de gilden en vereenigingen, de
schutterij en, werkliedenorganisaties,
gelederen turners enz. juichende
langs het raadhuis en verder over
de Markt, waar het volk met zijn
ineens door duizenden gezongen
Wilhelmus de koperen instrumen
ten overstemde.
Want boven het velum, in de
raadzaal, waren de middenvensters
opengeworpen en ten voeten uit
verschenen daar de Vorstin met
Haar Gemaal, omstraald door het
electrisch licht dat langs de contou
ren der ramen parelde en onder 'n
gloeidende reuzenkroon, hoog tegen
de fagade. De Koningin had om
haar wit gedecolletteerde kleed een
hermelijnen avondmantel geslagen,
in het blonde haar fonkelde de dia
manten diadeem. De Prins droeg de
generaalsuniform en eindeloos bui
gend en wuivend dankte het Vor
stenpaar voor de overweldigende
geestdrift van het volk.
Nu is het voor een groot deel der
Waal wij kers, die met den express-
trein reisden, hoog tijd geworden.
Nog eenmaal naar den prachtigen
muziektempel, welke met zijn dui
zenden gekleurde lichtjes zoo'n
schoon fantastisch geheel vormde,
gekeken, nog eens het stadhuis dat
in een zee van licht baadde, be
schouwd nog eenmaal een blik wer
pend op de nog duizenden en dui
zenden krioelende menigte en dan
gingen zij opwaarts naar het station,
eerst even mistroostig loopend dat
zij nu reeds moesten vertrekken,
doch spoedig, door het gejubel van
anderen, ging hun mistroostigheid
wederom over in een gejuich.
Dan hosten en sprongen zij, zoo
nu en dan even een ronde kring
vormend, naar het station. Een lan
ge trein, ongeveer 30 wagens ston
den klaar, maar al dadelijk bleek
dat men ongeveer de helft moest
laten staan. De directie had echter
hierin voorzien, want na een half
uurtje vertrok er weer een.
Het was aardig om te zien hoe de
Waalwijkers daar op dat grootsch
stationsemplacement zich vermaak
ten, ronde kringen van soms meer
dan vijftig personen stonden te
draaien, om dan weer ineens 't per
ron over te hossen.
Hedenmorgen ten 10 uur vertrok
ken de Vorstelijke personen van 't
Gouvernementsgebouw, waar de
d.d. schutterij als eerewacht was
opgesteld, naar het station, waar 'n
compagnie van het 2e Ref. Inf. met
vaandel als eerewacht was opge
steld. De Gedeputeerde Staten en
het Gemeentebestuur deden de Vor
stelijke personen uitgeleide, die als-
nu een bezoek aan Eindhoven en
Helmond brachten.
VORSTELIJK BEZOEK TE
NIEUWKUIJK
Bij het Hooge Bezoek aan H.M. de
Koningin en Hoogstderzelver Ge
maal Z.K.H. Prins Hendrik aan de
werken van den Nieuwen Maas
mond en de onthulling der gedenk
naald, had ook Nieuwkuijk de hooge
eer de Vorstelijke personen 'n waar-
digen doortocht te bereiden.
Nieuwkuijk, zoo echt lief gelegen
aan weerszijden der hoofdstraat met
zijn werkzame, eendrachtige bevol-
Iking, wier het hart warm klopt voor
het Oranjehuis; Nieuwkuijk, dat
zich nog altijd de bange dagen van
den watersnood herinnert, bij den
doorbraak van 1881 doorleefd, waar
van de gevolgen krachtig hebben
bijgedragen tot de wet, die de wer
ken van den Nieuwen Maasmond
tot stand zou brengen. Nieuwkuijk
stelde zich op tot huldebetoon nu 't
eenvoudig plaatsje de hooge eer ge
noot de Koningin en haar gemaal,
zij het dan ook voor korte oogen-
blikken, in zijn midden te mogen
ontvangen.
Daarvoor had het zich in een sier
lijk feestkleed gestoken, was de be
volking, beseffend het zeldzame
voorrecht van zoo'n Koninklijk be
zoek, in opgewekte stemming.
Bij het betreden van Nieuwkuijks
bodem, werd de Koninklijke be
zoekster door de E. A. H. Burge
meester P. J. van den Broek, een
kort welkom toegesproken en door
de jongejuffr. Maria Mostermans,
dochter van den WelEd. Heer P.
Mostermans, een prachtig bouquet
aangeboden en met koninklijken
handdruk ontvangen.
Onder fraaie bogen door ging de
stoet verder langs de versierde
straat, waar hooge, met mast om-
kleede palen lustig vlaggetje en
wimpels lieten wapperen, waar
kleurrijke lampions wiegelden en
guirlanders den weg overspanden en
een heerlijke aanblik vertoonden.
Aan het prachtig versierde Raad
huis met een schoon bloemperk op
den voorgrond, stonden ZeerEerw.
Heeren Geestelijken, Wethouders,
Raadsleden en Ontvanger, Bruidjes,
Schoolkinderen, Harmonie, Lieder
tafel en Leden van de verschillende
gezelschappen en vereenigingen ge-
(Zie vervolg pagina 10)
