wAAlwijkse en lAnqstRAAtse couraiu
Belangrijke punten
gil de miljardennota
r
1
x
Van het Binnenhof
LX
t
t
t
VRIJDAG 18 SEPTEMBER 1964
85e JAARGANG No. 73
Abonnement:
Swfksche Stoomdrukkerij
ïaalwJ Antoon Tielen
goofliedacteurJAN TIELEN
Gironummer 1069687
j"t blad verschijnt 2 x per week
ilvi
Ml
p. week (0.24 1 ct. inc.k.) f 0.25
p. mnd. (1.00+ 5ct. inc.k.) j'VJö
p. kwrt. (3.00 10 ct. inc.k.) 3.10
p. kwrt. p. post f 3.35 bij girobetaling
(bij incasso p. postkwit. 30 ct. extra)
Advertentieprijs: 11 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
Opgericht
1878
Bureaux: Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160 - 2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenastraat 8 Tel. 04167 - 2002
Telegram-adres: „ECHO
I Het collegegeld voor de Neder
landse Universiteiten wordt van
200 gulden op 400 gulden ge
bracht.
Voor het kleuteronderwijs wordt
van de ouders voortaan f 2.50 in
plaats van f 1.- gevraagd.
[n de periode van juni 1963 tot
juni 1964 is de nationale schuld
met 199 miljoen gulden gestegen,
Minister Bogaers maakt grote
kans als "bouwminister no. 1" de
geschiedenis in te gaan. In 1964
zullen wellicht 95.000 woningen
worden gehaald. Misschien zitten
erin 1965 wel 100.000 in.
Er is een voorstel in voorberei
ding om een Rijkswegenfonds in
het leven te roepen. Tot en met
1970 zal 800 kilometer auto-snel
weg worden aangelegd. Een
speciale retributie zal hiervoor de
extra rijksbijdragen ondersteunen.
Maar de auto-rijders krijgen een
extra wegen-belasting.
I De slechte uitkomsten van de
draadomroep heeft de regering in
beginsel doen besluiten tot geleide-
fjj Iijke liquidatie.
Indien de gunstige proef resultaten
van een centraal antennesysteem
worden bevestigd, zal invoering
van dit systeem volgen.
De opbrengst van luistergeld voor
de radio beloopt in 1965 rond
f48.9 miljoen, de bijdrage aan de
radio is geraamd op f 59 miljoen
(mede voor Wereldomroepkosten).
Naar verwachting zal in 1965 het
aantal t.v.-toestellen met 300.000
toenemen; de kijkgeldopbrengst
wordt geschat op f 76.8 miljoen.
Door aftrek inningskosten kan de
bijdrage voor de t.v. op f 72.3
miljoen komen.
Nieuwbouw voor verpleging van
criminele psychopaten is noodza
kelijk; bouw van de r.k. inrichting
is op handen, die van een protes
tantse inrichting is in voorberei
ding.
Bouw van een tweetal gevangenis
sen en vier huizen van bewaring is
in voorbereiding; enkele gestich
ten zullen worden verbeterd, dan
wel vergroot.
De werving voor het korps Rijks
politie verloopt gunstig. Het voor
nemen bestaat door aanstelling
van parketwachters en burger-ad
ministratieve krachten politie
ambtenaren vrij te maken voor de
uitvoerende dienst.
Er volgt versnelling van de aanleg
van automatische 'knipperlichtin
stallaties op onbewaakte spoor
wegovergangen tot 75 stuks per
jaar.
De bedoeling is in 1965 een begin
te maken met de afsluiting van het
Brouwershavense Gat. De werk
zaamheden aan het Volkerak heb
ben zodanig voortgang, dat afslui
ting nog vóór de voltooiing van
bet Harmgvlietproject (naar ver
wachting in 1969) zal kunnen ge
schieden.
Binnenkort verschijnt een wetsont
werp tegen de waterverontreini-
De aardgasvondsten zullen om
streeks 1970 ruim een kwart van
Je binnenlandse energiebehoeften
kunnen dekken.
Het steeds stijgende aantal aan
jagen voor studietoelagen leidde
tot verruiming van toekenningen
^65 zullen die naar raming
48.000 zijn (1960: 39.000).
Er zal naar de positie van de huis-
Jrts en zijn zo belangrijke centrale
®ctie in het bestel van onze ge
zondheidszorg een onderzoek
worden ingesteld, waarvoor twee-
er vijftigduizend gulden is
ingetrokken.
ff fevo'g van 't EEG-landbouw-
e eid blijft de raming voor het
and'bouw - Egalisatiefonds met
1964^ m^0en acHter hij die van
uitgaven voor structuurverbe-
ijrwg 'n de landbouw worden ver-
0°gd. Voor de cultuurtechnische
,lenst komt f 58 miljoen
atl 1964 beschikbaar.
meer
Met het uitspreken van de volgende troonrede heeft H. M. de
Koningin dinsdagmiddag de gewone zitting van de Staten-Generaal
(1964 - 1965) officieel geopend
Leden der Staten-Generaal,
In mei 1965 zal het twintig jaar geleden zijn, dat Nederland werd
bevrijd. Veel van hetgeen gedurende vijf zware oorlogsjaren was
vernield of beschadigd, is in deze periode hersteld. Dank zij geza
menlijke inspanning en groeiende welvaart, werden belangrijke ver
nieuwingen tot stand gebracht. Het geestelijke en culturele leven
kregen weer ruime kansen tot ontplooiing.
Zij die de jaren voor de tweede wereldoorlog hebben gekend,
zullen soms terugdenken aan die moeilijke tijd, toen maar weinig
mogelijk was van wat nu werkelijkheid is geworden. Grootse plan
nen zijn in alle sectoren van het maatschappelijk leven verwezen
lijkt of nog in uitvoering.
De plaats van ons rijk temidden van de volkeren en de verhou
dingen binnen het koninkrijk verschillen in belangrijke mate van
die van voor de oorlog. Bijna tien jaar geleden werd in het ko
ninkrijk een nieuwe rechtsorde gevestigd. De beginselen die daar
aan ten grondslag liggen, hebben hun waarde bewezen.
Met België en Luxemburg kwam een nauwe samenwerking tot
stand.
Opgenomen in het Atlantisch hondgenootschap zien wij uit naar
de - niet slechts economische - eenwording van Europa, een
eenwording volgens democratische beginselen, van een Europa dat
meer omvat dan de zes landen die thans reeds verenigd zijn in de
Europese gemeenschappen.
Het Atlantisch verdedigingsstelsel blijft voor het behoud van onze
vrijheid en de wereldvrede onmisbaar. Het is noodzakelijk, dat tus
sen de Atlantische samenwerking en de Europese integratie een
nauw verband wordt bewaard.
De Regering zal zich ook in het komende jaar inspannen voor
de voltooiing van de uitbreiding van de gemeenschappelijke markt
en voor de versterking van de structuur van de Europese Gemeen
schappen. Vergroting der bevoegdheden van het Europees Parle
ment acht zij noodzakelijk.
Op verscheidene terreinen wordt in de Europese Economische Ge
meenschap voortgang gemaakt met de ontwikkeling van een ge
coördineerd of gemeenschappelijk beleid, ondanks tegenstellingen
tussen de deelnemende landen.
De voorbereiding van het gemeenschappelijke vervoerbeleid stuit
op moeilijkheden. Tot dusver heeft het Nederlandse standpunt nog
onvoldoende instemming gevonden. De Regering zal waken voor de
belangen die hier niet slechts voor Nederland maar ook voor de
gemeenschap als geheel op het spel staan.
Bij de voorbereiding van de gemeenschappelijke handelspolitiek
zal de Regering vooral pleiten voor verdere vrijmaking van de in
ternationale handel. Grote waarde 'hecht zij aan het welslagen van
de onderhandelingen over een algemene vermindering van invoer
rechten en andere handelsbelemmeringen. In deze zogenaamde
"Kennedy-ronde" zal zij ijveren voor een positief optreden van de
Europese Gemeensdhap.
Het is verheugend, dat in het internationale overleg de problemen
van de ontwikkelingslanden steeds meer aandacht krijgen. De we
reldhandelsconferentie heeft uitdrukking gegeven aan het groeiende
inzicht, dat er een directe relatie bestaat tussen ontwikkeling en
handel; een inzicht dat ook aan het Nederlandse ontwikkelings
beleid ten goede zal komen. Aan het bilaterale element in de hulp
verlening zal enige uitbreiding worden gegeven; activiteiten van het
bedrijfsleven in bepaalde ontwikkelingslanden kunnen daardoor
worden gestimuleerd. Onverminderd blijft het beleid gericht op ver
groting van de ontwikkelingshulp en een meer doelmatige aanwen
ding van de hiervoor beschikbare middelen.
Het verheugt de Regering, dat een betere verstandhouding met In
donesië tot stand kwam. Een geleidelijke uitbreiding der culturele
en economische samenwerking, alsmede van de technische hulpver
lening ligt in het verschiet.
Het sociaal-economische beleid der Regering is thans bovenal ge
richt op het bereiken van ontspanning op de arbeidsmarkt, het herstel
van het evenwicht op de betalingsbalans en het voorkomen van
nieuwe kostenstijgingen. De vraag naar arbeidskrachten overtreft
reeds gedurende enige jaren in belangrijke mate het aanbod; een
verschijnsel dat zich in de Europese Economische Gemeenschap vrij
algemeen voordoet. Mede als gevolg van de omvangrijke loonsver
hogingen aan het begin van dit jaar namen de bestedingen krachtig
toe. Dit heeft geleid tot een groot tekort op de betalingsbalans en
tot een opwaartse druk op de prijzen. Indien deze inflatoire ont
wikkelingen voortduren, gaan zij ernstig gevaar opleveren voor het
groeitempo van onze economie op langere termijn.
Om de genoemde doelstellingen te verwezenlijken zal het naar
het oordeel van de regering noodzakelijk zijn, dat de stijging van
de nationale bestedingen in belangrijke mate achterblijft bij die van
de produktie. Naast de verdere doorwerking van de beperkende
maatregelen die de regering reeds heeft genomen, draagt ook de
toenemende schaarste aan middelen op de geld- en kapitaalmarkt
tot deze aanpassing bij. De invloed hiervan op de investeringen
wordt thans merkbaar.
De Regering acht het echter ongewenst dat het evenwicht te een
zijdig langs monetaire weg wordt afgedwongen. Om deze reden is
de Rijksbegroting voor 1965 zodanig opgesteld, dat van de rijks
financiën een remmende werking op de conjunctuur uitgaat.
De uitgaven van de lagere overheid mogen eveneens maar in be
perkte mate toenemen. Ook voor het particulier verbruik is mati
ging geboden. Met het oog hierop en om nieuwe kostenverhogingen
zoveel mogelijk te voorkomen, zal een loonstijging in het komende
jaar binnen nauwe grenzen moeten blijven. Voortzetting van het
prijsbeleid is mede daarom noodzakelijk. De regering zal het toe
juichen, wanneer door toepassing van bestaande vormen van winst-
deling - niet leidend tot bestedingsverruiming doch gericht op be
zitsvorming - de welvaart der werknemers bevorderd kan worden.
In deze opzet past de voorwaarde die gesteld is ten aanzien van
het tijdstip van de invoering van de voorgenomen belastingverlaging.
In deze opzet past eveneens de wijze van financiering van de op
trekking tot een sociaal minimum van de uitkeringen krachtens de
algemene ouderdomswet en de algemene weduwen- en wezenwet.
Aan de voorbereiding van verdere wettelijke maatregelen die sa
menhangen met de invoering van de arbeidsongeschiktheidsverzeke
ring wordt met kracht gearbeid. De regering blijft streven naar de
totstandkoming van een volksverzekering voor zware geneeskundige
risico's, die - vooral door haar bredere financiële grondslag -
aan de gezondheidszorg aan nieuw perspectief zal kunnen geven.
Een nota over het beleid inzake de volksgezondheid is in voor
bereiding.
De Regering zal aan de Sociaal-EconomisChe Raad advies vragen
omtrent het vraagstuk der verdeling van de vermogensaanwas in de
onderneming. Eveneens zal zij aan de Raad nader advies vragen
omtrent een aantal beleidsvragen op het terrein van de publiekrech
telijke bedrijfsorganisatie en ondernemingsraden.
Ter versterking van de positie *van 'het midden- en kleinbedrijf
zal het beleid mede gaan omvatten de subsidiëring der individuele
voorlichting.
In de landbouw voltrekken zich ingrijpende structurele wijzigin
gen, die een grote inspanning van het agrarisch bedrijfsleven vergen.
De regering zal deze ontwikkeling met een veelomvattend structuur
beleid blijven ondersteunen.
De Regering heeft maatregelen in overweging ter versterking van
de concurrentiekracht van de visserij.
De Bouwnijverheid vertoont een verheugende expansie. De Re
gering blijft, 'binnen de eisen door de sociaal-economische omstan
digheden gesteld, streven naar een verdere opvoering van de pro
duktie, in het bijzonder die van woningen. Bij het thans bereikte
produktiepeil moet het mogelijk worden geacht, dat in 1964 meer
dan 95.000 woningen gereed komterf. Voor 1965 zal het beleid ge
richt zijn op het in uitvoering nemen van 95.000 tot 100.000 wo
ningen, afgezien van de zogenaamde vrijetijdsbouw. Rationalisatie
en industrialisatie van de woningbouw, alsmede continuïteit in de
produktie, zullen worden bevorderd.
Zowel om economische redenen als uit een oogpunt van verkeers
veiligheid is het nodig de vernieuwing en uitbreiding van het rijks
wegennet te versnellen. Voor de periode van 1965 tot en met 1970
heeft de Regering hiervoor een programma opgesteld. Financiering
zal voor het grootste gedeelte plaats vinden uit de algemene middelen.
Om het gewenste tempo in de uitvoering te bereiken zullen door de
weggebruikers extra gelden moeten worden opgebracht. Ter ver
zekering van de continuïteit zal voor de financiering een rijkswegen
fonds worden ingesteld. Een daartoe strekkend wetsontwerp zal U
eerdaags worden aangeboden.
Voor het ruimtelijke ordeningsbeleid is de steeds verdergaande
verstedelijking van ons land een centraal vraagstuk geworden. De
regering ziet het als haar taak tot nieuwe activiteiten te inspireren
fen medewerking te verlenen aan het zoeken van op de, toekomst
berekende oplossingen.
Bij de vernieuwing van het privaatrecht neemt het 'ondernemings
recht een belangrijke plaats in. Na kennisneming van het in het na
jaar te verwachten rapport van de commissie, voor dit onderwerp
ingesteld, zal de regering haar standpunt bepalen. Wettelijke maat
regelen worden voorbereid tot afschaffing van het preventive over
heidstoezicht op verenigingen.
De Regering acht een gedachtenwisseling in brede kring over een
herziening van de grondwet van belang. Zij zal daarom de publi-
katie van een proeve van een nieuwe grondwet bevorderen.
De belangrijke plaats van de wetenschap in de maatschappij van
heden en haar betekenis voor het toekomstig welzijn van ons volk
maken het gewenst het gebruik van de beperkte mogelijkheden beter
te coördineren. De regering wil daarom overgaan tot instelling van
een! raad voor het wetenschapsbeleid. Een wetsontwerp terzake zal
U binnenkort bereiken.
De eerste fase van de werkzaamheden voor de invoering van de
Wet op het Voortgezette Onderwijs kon binnen het gestelde schema
ten uitvoer worden gebracht. De Regering vertrouwt, dat in het
komende jaar het overleg over de uitvoeringsmaatregelen tot een
voorlopige afronding kan komen.
Na de verschijning van het rapport der pacificatiecommissie over
de bezetting van het tweede televisienet zal op korte termijn een
ontwerp van een nieuwe omroepwet aan U worden voorgelegd. De
Regering staat op het standpunt, dat voor de toelating tot het om
roepbestel en ten behoeve van de verscheidenheid der programma's
de nieuwe technische mogelijkheden zoveel mogelijk dienen te wor
den benut. Zij streeft er naar spoedig een oplossing te vinden voor
het vraagstuk van de reclame in radio en televisie. Indien de gun
stige proefresultaten worden bevestigd zal een aanvang worden ge
maakt met de invoering van een landelijk centraal antennesysteem.
Moge God U, Leden van de Staten-Generaal, in het komende
parlementaire jaar de wijsheid en de kracht schenken om in vrucht
bare samenwerking met de Regering die beslissingen te nemen, die
ons koninkrijk tot zegen strekken.
Ik verklaar thans de gewone zitting der Staten-Generaal voor
geopend.
Merkwaardig genoeg komen de Ka
merleden in Nederland in de zomer
maanden pas in actie voor de afslui
ting van hun werkzaamheden. Zo
kwamen zij van heinde en verre uit
Europa om van Minister Toxopeus te
horen, dat de zitting gesloten was.
Dit is dan jaarlijks het begin van
bruisende activiteit op het Binnenhof.
Dit jaar kon het begin van het par
lementaire jaar nauwelijks spectacu
lair genoemd worden. Minister Veld
kamp had zijn A.O.W.-plannen al
eerder gepubliceerd en de Belasting
verlaging was ook al eerder met veel
ruchtbaarheid gepubliceerd.
Daarbij zijn resp. de verdeling van
de premielast en het tijdstip van in
voering de punten die straks politieke
betekenis kunnen krijgen.
De verhoging van de A.O.W.
enerzijds èn de verlaging van de be
lastingen anderzijds, zijn, op zich ge
nomen, niet meer dan een uitvoering
van het accoord van Wassenaar.
Vele commentatoren - vooral uit
de kring der belangengroepen -
schreeuwen bij deze voorstellen, wan
neer zij incidenteel op tafel komen,
moord en brand maar zij maken een
onderdeel uit van een complex van
maatregelen, dat in het accoord van
Wassenaar was overeengekomen.
Juist in dit verband behoeft het
géén bevreemding te wekken, dat on
danks de grote invloed van Minister
Veldkamp op het regeringsbeleid, het
woningbouwbeleid het voornaamste
onderdeel van de Troonrede uit
maakt.
We konden al eerder constateren,
dat "bouwminister" Bogaers in staat
geacht moest worden perspectief te
brengen in de woningmisère waarin
de jonge mensen in ons land vertoe
ven. De te verwachten uitkomsten
voor dit jaar (95.000 woningendoen
sommigen al het magische getal van
100.000 in de mond nemen. Het is
uit alles duidelijk, dat Minister Bo
gaers, gesteund door de Wassenaarse
afspraken, de grote man van het hui
dige kabinet is.
Afspraken vooraf hebben in het
verleden vaak het politieke spel in
Den Haag saai en doods gemaakt.
Gelukkig is het kabinet-Marijnen in
ventief genoeg geweest om enkele
zeer omstreden zaken aan de orde te
stellen. De duurzaamheid van de hui
dige christelijke-liberale coalitie zal
spoedig getoetst worden in het REM-
debat.
V.V.D. 'en C.H.U. schijnen niet zo
erg regeringsgetrouw. Het kabinet
heeft een nieuwe pijl op de boog ge
nomen door aan te kondigen, dat de
invoering van een landelijk Centraal
Antenne-systeem wordt overwogen.
Een andere - ook in liberale kring
moeilijke - nieuwigheid is de instel
ling van een Rijkswegenfonds. Ne
derland heeft nog nooit veel gevoeld
voor doel-heffingen bij de belasting.
Dat zou de plannen van de Ministers
Witteveen en Van Aart sen nog wel
eens kunnen doorkruisen. Het is
waar, dat na de woningbouw het ver
keer de grootste nood van onze sa
menleving is. Daar moet dan ook iets
aan gedaan worden. Accoord. Maar
het is een open vraag of het wegver
keer nog zwaarder belast kan wor
den. En wanneer gesproken wordt
van een doelheffing dan zal uit die
kringen terecht worden opgemerkt,
dat het verkeer ruimschoots zijn tol
betaalt aan de Minister van Financiën
zonder dat het er evenredig van pro
fiteert.
De spanning op de arbeidsmarkt
duurt nog voort. Hogere - con
sumptieve - lonen brengen de toch
al wankele betalingsbalans in gevaar.
Het is begrijpelijk, dat de regering
streeft naar beperking van de loons
verhogingen. Van de zijde van het
N.K.V. is betoogd, dat een loonstop
slechts op papier zou kunnen bestaan,
gezien de feitelijke situatie van span
ning op de arbeidsmarkt.
Toch houden wij het op het stand
punt van de regering, dat bij de ko
mende loonronde winstdeling een be
langrijk element zal moeten uitmaken.
Het zou niet verantwoord zijn als
Nederland zich blindelings in de el
lende van een overbesteding zou stor
ten. En wie krijgt dan de schuld? Niet
de overvragende vakbonden, maar de
Regering.
r
De ïcho Vc\n het Zuióen
Wai
•w
DE TROONREDE
e
