KaatsheuvelVier dagen Folklore
Einde van het Wendelnesse-mysterie
Mode-show
dames
L'Heure des
et des messieurs»
Gemeenteraad Waspik
m
roejramma
Deelnemende landen
Ogen vragen brillen
van STASSAR
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 21 SEPTEMBER 1964
Acht landen
Presentatie
Borduren
Pliseren
Stofknopen
Stofceintuurs
Knoopsgaten
Stoppen
Verkorten van
rokken en
mantels
Damesmode
Tilburg
„i.f„ Kaatsheuvelse gemeenschap gaat in het weekend van 26 en
D.e .„/ember een Internationaal Folkoristich Festival voorschotelen.
27 Sting Natuurpark „De Efteling" heeft daarmee opnieuw be-
DeJÜ hoe belangrijk haar positie is. De organisatie van een Fésti-
ufk ,ijt kost onherroepelijk veel geld en het is te danken aan de
V /e financiële positie van „De Efteling", dat het festival in Kaats-
H vel wordt gehouden. De stad Den Bosch, die meestal „weer wat
5'w' had dit keer geen centen. De Efteling wel, en zo wordt Kaats-
huvel vier dagen lang het centrum van de West-Europese Federatie
Folkloristische verenigingen.
Zaterdag 26 september,
13.45 uur
15.00 uur
20.00 uur
Feestelijke optocht vanaf de markt
Kaatsheuvel naar Natuurpark „De
Efteling".
Eerste optreden van 9 buitenlandse
en 3 Nederlandse groepen.
Feestelijke avondvoorstelling.
Zondag 27 september,
15.00 uur
Voorstelling door 9 buitenlandse
en 3 Nederlandse groepen.
20.00 uur Laatste feestelijke avondvoorstel
ling.
Het podium waarop de voorstellingen worden gegeven,
is aangebracht op de siervijver voor het riante park
restaurant.
Tijdens de avondvoorstelling is het podium, de vijver
en de omgeving sprookjesactig verlicht.
groep alsmede diverse bij de Fe
deratie aangesloten Nederlandse
groepen.
Met recht kan men stellen dat
vertegenwoordigers uit geheel Eu
ropa (224 buitenlanders en 100 Ne
derlanders te gast zullen zijn in
Kaatsheuvel, waaruit zonder enige
twijfel onvergetelijke herinneringen
en internationale vriendschappen
zullen voortvloeien.
De Efteling is trots op haar inter
nationaal festival waarvan zij de
organisatie zonder enige subsidie
van overheidswege of financiële
steun van welke aard dan ook op
zich heeft genomen. De 224 buiten
landse gasten worden geheel koste
loos gedurende 5 dagen in Bunga-
Onder auspiciën en medewerking
van de Landelijke Federatie voor
Folklore zijn uit 8 landen van Eu
ropa de beste volksdansensembles
aangetrokken, teneinde duizenden
enthousiaste belangstellenden te la
ten genieten van dit spectaculaire
schouwspel w.o. Frankrijk, Ierland,
Luxemburg, Portugal, Schotland,
Zweden, Zwitserland naast een in
Nederland gevestigde Poolse dans-
lowpark Kraanven' ondergebracht,
Wat de organisatie betreft is voor
het vervullen van een onoverzich
telijk aantal taken die bij een der
gelijk evenement te pas komen een
uitvoerend comité samengesteld uit
leden van de plaatselijke culturele
verenigingen, onder leiding van de
Heer Bisselink, directeur van de
plaatselijke Harmonie St. Jan, ter
wijl de omvangrijke regie in han
den is gelegd van de heer Borsten,
schrijver en regisseur van een 10
tal revue's, die zijn sporen op dit
terrein ruimschoot heeft verdiend.
Daarnaast hebben ingezetenen
die een vreemde taal machtig zijn
zich belangeloos beschikbaar ge
steld om als tolk en gids de buiten
landse gasten tijdens hun verblijf
te begeleiden.
Verwacht mag worden dat de
plaatselijke middenstand het belang
van een dergelijke touristische en
aantrekkelijke manifestatie evenmin
onderschat en onder leiding van
het uitvoerend comité zal trachten
het centrum van de gemeente een
internationaal kleurtje te geven.
Vrijdagavond worden de groepen
aan de Nederlandse landsgrenzen
afgehaald door de hun toegewezen
tolken.
Zaterdagmorgen worden de deel
nemers om half elf ontvangen door
het gemeentebestuur in het nieuwe
culturele centrum te Loon op Zand.
's Middags zal het Marktplein als
startplaats dienen van een groots
opgezette optocht, waaraan behal
ve de plaatselijke harmoniën, prac-
tisch alle culturele verenigingen uit
de gemeente en directe omgeving
zullen deelnemen. Daarnaast zijn
de harmoniën Apollo, Euphonia en
St. Jan uit Kaatsheuvel, Concordia
en Sophia's Vereniging uit Loon op
Zand, de jeugddrumband „De Tiro-
lers van St. Bernard" uit Kaats
heuvel, de jeugddrumband „Roma
nia" uit Tilburg, 't jachthoorncorps
„Cornu Copiae" uit Waalwijk, de
gilden Ambrosius, Hubertus en St.
Crispijn uit Loon op Zand en de
gilde Onze Lieve Vrouwe Schuts
uit Elshout.
De optocht is bedoeld als presen
tatie van de folklorische groepen
naai" uit te breiden met o.a. de Buitenpol
der.
Woningbouw. Voor de bouw van 14 een
gezinswoningen stelde de raad een crediet
beschikbaar. Het betreft hier de woningen
van het contingent 1965. Nu het contingent
1964 in ruwbouw is gerealiseerd, blijkt het
nl. mogelijk de bouw te continueren en daar
toe te teren op de toewijzing van 1965. Op
deze manier hoopt de gemeente, indien op
dezelfde wijze en in hetzelfde tempo kan
worden gebouwd in 1965 een aar te hébben
ingelopen met de woningbouw, wat gezien
de grote wachtlijst van woningzoekenden
zeer welkom is. Met algemene stemmen
werd de heer P. Schellekens benoemd als
gemeentearbeider wat aan de heer IJpeïaar
ontlokte: Ik ben blij dat deze goede kracht
een kans krijgt, vooral omdat in het verle
den de mensen uit de boerenstand meer ge
legenheid kregen dan de arbeider om in
dienst van de gemeente te komen..
Deze uitspraak lag de heer Op de Weegh
niet erg. Als raadslid voel ik me bij deze
uitspraak betrokken, aldus de heer Op de
Weegh. We hebben ons nooit discriminerend
uitgelaten en nimmer een boer tegenover 'n
arbeider afgewogen. Deze discussie werd de
kop ingedrukt met de woorden van de voor
zitter: Mijne heren, eerder maakten we een
afspraak niet in het verleden te wroeten!
Bij de begrotingswijzigingen laaiden de
debatten nog even op toen bleek dat de be
groting voor de aanleg van sportpark El-
zenhage met liefst 60 was overschreden.
Oorspronkelijk geraamd op f 56.000 kwa
men de totale kosten op f 91.220.61, inolu-
sier een later aangekocht stuk grond van
f 8.500. De voorzitter betreurde het dat de
raming destijds zo laag was, al achtte hij de
gang van zaken wel verklaarbaar. Erger dan
de cijfers vond de heer Op de Weegh de
overschrijding met 60 als normaal werd
moraliteit die hier achter stak, omdat een
geaccepteerd.
Voorts verkocht de raad een perceeltje
bouwgrond van 90 m2 aan de heer W. J.
v. d. Broek, grenzend aan de Marijkestraat;
aan de algemene bijstandswet werd toege
voegd dat verzoeken om bijstand moeten
worden gericht aan B. en W.; de heffings
percentages straatbelasting werden weer ge
steld op resp. 10 en 5 voor de gebouwde
en ongebouwde eigendommen; de exploita
tievergoedingen der bijz. kleuterscholen
werden vastgesteld voor 1963; wegens ge
stegen prijspeil en salarissen behoefde de
legesverordening een aantal aanvuldingen,
wat o.m. impliceert dat voor huwelijksslui
tingen in de raadszaal geen f 25 extra meer
zal worden gerekend; ten slotte kregen de
voorstellen tot wijziging der salarissen van
het gemeentepersoneel en een regeling der
huurcompensaties de goedkeuring van de
raad, waarmee hij overigens slechts uitvoe
ring gaf aan beslissingen van de minister.
Rondvraag. Op een desbetreoffende vraag
van de heer IJpeïaar stelde de voorzitter dat
het gemeentebestuur voortaan uniforme ont-
werktekeningen verstrekt voor de bouw van
schuurtjes c.q. garages bij gemeentewonin
gen om in deze meer eenheid te krijgen.
Deeze bergplaatsen zijn uitneembaar en ver
plaatsbaar. Tenslotte vroegen de heren
Smits, Kamp en v. d. Broek de aandacht
van B. en W. resp. voor de ruïne bij pand
16 in de Schotse straat, de slakken en sin
tels langs deze zelfde weg en de toestand van
het wegdek in de Benedenkerkstraat.
Oudste naam van 's-Grevelduin-Capelle
in het geding.
Een dezer dagen kwam van de pers een
artikel van de heer R. Rentenaar, verbonden
aan het Naamkundebureau van de Konink
lijke Academie van Wetenschappen te Am
sterdam, dat tot titel draagt "Wendelnesse.
Bijdrage tot de ontginningsgeschiedenis van
de westelijke Langstraat''.
De schrijver stelde zich tot doel een en
kele eeuwen oude misvatting uit de weg te
ruimen, n.I. dat er ten zuiden van de Maas
in de Middeleeuwen een ambacht of dorp
Wendelnesse heeft gelegen. Zoals bekend
heeft men tot dusver aangenomen, dat dit
de oude benaming was van 's-Grevelduin-
Capelle, deel van de huidige gemeente
Sprang-Capelle.
In kleinere kring was het reeds langer
bekend, dat die identiteit Wendelnesse is
's-Grevelduin-Cape!le een misverstand was,
Ook de heren kwamen aan hun trekken.
België
Frankrijk:
Ierland:
Luxemburg:
Portugal:
Schotland:
Zweden:
Zwitserland:
Nederland:
„Die Spelewei" Westerloo
„Le Nouch" Les Sables d'Olonne.
The Irish Folk Dance Society, Du
blin.
Le groupe Folklorique „Ucht - La
Veillée", Luxembourg.
Grupo Infantil e Grupe Academico
de Dance Régional, Santarèm.
The Scotia Dancers, Dundee.
Svenska Ungdomsringen för Byg-
dekultur Folkdanssallskapet Appell,
Enskede.
Trachtengruppe, Stans.
Een in ons land gevestigde Poolse
groep: Zespol Widowiskowy „Polo-
nia" en 4 Nederlandse Folkloriti-
sche dansgroepen van de Neder
landse Federatie.
van de inwoners van Kaatsheuvel.
De totale lengte van de stoet zal
ongeveer IV2 km. lang zijn.
Maandag maken de deelnemers
een excursie naar Den Bosch en
's avonds is er een afscheidsbal:
„Bal des Nations".
Het programma van zaterdag en
zondag treft U hiernaast aan.
Het geheel staat onder leiding
van het organisatie comité, bestaan
de uit leden van onze eigen staf,
waarvan de Edelachtbare Heer v.
Erp, Burgemeester van Loon op
Zand het Ere voorzitterschap op
zich heeft genomen.
Kortom, 24, 25, 26 en 27 septem
ber is Kaatsheuvel .het Europees
en Internationale trefpunt voor
volksdans, zang en muziek, en zo
wel de gemeente als de Efteling
zullen niets nalaten om de buiten
landse gasten zowel als de bezoe
kers te onthalen in een sfeer die
aangepast is aan het internationale
karakter van dit zo bij uitstek ge
schikte verbroederingsfeest.
In de grootse show van de zo
langzaam aan hakend geworden
voorlichting van „L'heure des da
mes" in de foyer van de Tilburgse
Stadsschouwburg hebben ook de
heren hun aandeel gekregen. Me
vrouw Elias-Smith heeft dinsdag
een tipje van de sluier opgelicht
voor het aanstaande seizoen, niet
alleen voor de vrouw, maar dit
keer, voor de eerste maal, ook voor
de heren.
Tijdens deze show toonden de
dames heel veel belangstelling voor
de herenkleding.
Laten we deze keer dan ook eens
eerst de herenmode bekijken.
Maison Moderne zorgde al voor
een verrassing. Het was het bol
hoedje, dat weer in het daglicht
komt, naast de slappe hoeden met
kleine randen. De colbertjes zonder
revers en hooggesloten met één rij
knopen vertoonden soms een plat
liggende grote kraag. Ook zag men
ze met twee splitj es in de rug.
Daaronder komt voor de komende
mode het vest in dezelfde kleur als
het jasje. Af en toe is het vest in
een afstekende kleur. Herenjassen
vertonen diverse lengten, zowel in
driekwart als lange jassen en de
camelkleur is niet vreemd in de
herenmode.
De dames zijn wat steviger op
haar benen komen te staan door 't
langzaam terugdringen van de
naaldhak naar een iets stevigere.
voor herfst en winter, in de kleu
ren rood, donker paars, beige en
grijs. Zeer opvallend was de z.g.
blinde sluiting der mantels, alsme
de de mooie garneringen met bont.
Bij dixverse jersey-pakjes zagen
we ingebreide cols, het geheel hier
en daar gegarneerd met knopen.
Geklede jurken werden gebracht
zonder mouwen.
Bont garnering was ook toepas
selijk bij de cocktail-jurken.
Grote namen van mode-ontwer
pers wierden door de speakster ge
noemd, zoals Balanciaga, Cardin en
Pierre Balmain. De avondkleding
in donker brokaat, velours, en zijde
was veelvuldig versierd met kralen
en wat dies meer zij.
En. om de gehele show te om
lijsten, daarvoor heeft de fa. B. J.
van Eijsden gezorgd. De manne
quins werden door haar verzorgd,
(terwijl in de pauze een demonstra
tie werd gegeven. De oogverlen
ging lijkt ietwat oosters, maar het
is de mode. De lipstick is nogal
kleurig en de aanpassing van de
make-up bij de avondkleding was
kunstig.
Voor hen di,e hun wintersport
huiten Nederland willen gaan
doorbrengen weet Reis- en Passa
gebureau Wassing raad. Met vele
goede wenken stond het de dames
te woord en de vele raadgevingen
zulen dankbaar aanvaard worden.
Kortom deze show was bijzonder
interesant. De aanwezigen hebben
een voorlichting gehad, welke be
slist het herfst- en wintertoilet der
dames en heren zal bepalen.
r_, Sprang-Capelle en 's-Gravenmoer
streven naar samenwerking Voor de ontwik-
kling van de tuinbouw.
In haar laatste vergadering heeft de raad
der gemeente Waspik een voorstel van bur
gemeester en wethouders m.b.t. de ontwik-
leling van de tuinbouw met enthousiasme
begroet. Middels een op te richten stichting
willen de gemeenten Waspik, 's-Gravenmoer
en Sprang-Capelle nauw gaan samenwerken
teneinde te komen tot een bundeling van de
tuinbouwbedrijven in deze streek. Hiertoe
hegen de heren raadsleden tevens de sta
tuten van de op te richten stichting onder
ogen. Niet echter de pers, die in tegenstel
ling tot voorheen en anders dan in andere
gemeenten voortaan alleen de agenda en niet
meer de diverse voorstellen of pre-adviezen
ter bestudering in handen krijgt. Onze taak
de lezers voldoende uitvoerig en juist in te
lichten aangaande de openbare raadsverga
deringen wordt door deze uitzonderingspo
sitie beslist moeilijk.
Verplaatsing bedrijven. Uit het woord en
wederwoord hebben we afgeleid dat des
kundigen de voor tuinbouw in aanmerking
komende gronden in de omgeving hebben
onderzocht. Zij kwamen tot de conclusie dai
het gebied tussen de nieuwe verkeersweg en
de Oude Maas onder Waspik en Capelle
optimale mogelijkheden biedt. Hier zullen
dan ook de tuinbouwbedrijven moeten wor
den samengebundeld en aaneengesloten en
kan met eenvoudige middelen t water wor
den beheerst en is aan- en afvier nauwe
lijks een probleem. Om in bepaalde geval
len zonder goedkeuringsprocedure direct en
efficiënt te kunnen werken, acht men een
stichting als bestuursorgaan te verkiezen bo
ven een samenwerking op basis van de wet
gemeenschappelijke regeling. Omdat een
gemeentebestuur als zodanig moeilijk lei
ding kan geven aan een dergelijk lichaam
zullen de drie gemeentebesturen de leden
van de stichting benoemen en voorts een
vinger in de pap houden door de bepaling
dat in geldzaken de vertegenwoordigers van
de drie gemeenten de doorslag zullen kun
nen geven. De beer v. d. Broek informeerde
naar de financiering van dit plan, maar in
dit prille beginstadium moest de voorzitter
hierop het antwoord schuldig blijven. Wel
zal de realisering erg kostbaar woTden, om
dat niet alleen warenhuizen, maar ook be
huizing inclusief openbare voohzieningen
aan de orde komen. Punt 1 zal zijn dat de
gronden middels een ruilverkaveling vrij ko
men. De heer Op de Weegh vroeg zich af
welke bron er aangesproken zal worden als
er een blijvend tekort op de exploitatie aan
het licht zal komen, want oprichting van 'n
stichting impliceert toch instandhouding.
Voorts spoorde spr. aan de 'grootst moge
lijke voortvarendheid in deze te handhaven
nu de tuinders een minder gunstige tijd
doormaken, en op korte termijn effectieve
voorstellen te doen. We kunnen, aldus de
voorzitter, deze zaak niet "even" afwerken.
Een ruilverkaveling is een kwestie van ja
ren en het zal in grote mate afhangen van
de bereidheid der agrariërs mee te werken
aan dit plan door o.m. het verplaatsen van
de boerderijen van de dorpen naar de akker
bouwgebieden. De heer Savelkouls voorzag
moeilijkheden om 60 ha ruilgrond vrij te
krijgen; de heer Kools kwam de keuze van
de plaats waar een en ander moet worden
gerealiseerd niet interessant voor voor de
gemeente 's-Gravenmoer; de heer Kamp
meende dat de boeren niet licht deze beste
grond zullen afstaan, waarop de heer van
Dongen wees op de mogelijkheden in de
Flevopolder.
Op verzoek van de gemeente Sprang-Ca
pelle en in aansluiting op het tuinbouwbe-
leid nam de raad een voorstel aan om de
ruilverkaveling "Het Zuiderafwateringska-
Heuvelstraat M - Telefoon 26882
De lijn van de hak is daarom ver
anderd. Voor het dagschoeisel is er
ook een kentering gekomen.
De gemakkelijkere platte schoen
is doelmatiger en de hak ervan is
dus ook laag gehouden terwijl de
neusvorm niet meer zo spits is. De
Fa. Mesco Exquis weet hier goede
raad te geven. Voor avondschoeisel
is de hak nog pl.m. 7 cm. hoog.
De hoeden werden verzorgd door
Fa. Libelle. Het meest geliefde ma
teriaal was de zijde en het fluweel,
waarmee dehoeden werden gedra
peerd. De modellen zijn echter nog
wat groot, met hoge bollen en be
hoorlijke randen. Hiernaast zag
men baretten, die een flink aan
deel in de mode hebben. Zij hebben
dikwijls pompoenen voor garne^
ring. Heel aardig was het Paola-
kapje.
In haute couture was het de Fa.
Teulings, die de toon aangaf.; zij
vormde de hoofdschotel van de
show. Kamgaren, georgette, jersey
en cheviot waren de materialen
dat in de wereld is gekomen door een ver
keerde interpretatie van de 17de eeuwse
historicus Van der Eijck. Een interpretatie,
welke door de latere historici, die zich met
de historische geografie van deze streek be
zig hielden zoals Van Oudenhoven, Van der
Aa, Ramaer, Van der Hammen en andere,
klakkeloos is overgenomen.
Rentenaar loochent niet het bestaan van
een ambacht Wendelnesse, maar hij toont
wel aan, dat het niet daar gelegen kan heb
ben, waar die vroegere historici het ons
willen doen geloven. Zij allen zijn van de
verkeerde gedachte uitgegaan, dat "Wil-
lems ambachte van Wendelnesse" beslist
hetzelfde zou betekenen als "het ambacht
Wendelnesse". Dit is mogelijk, maar het is
zeker niet noodzakelijk. In eerste instantie
zegt deze formule niet meer dan dat Wil
lem van Wendelnesse heer van een bepaald
ambacht is. Dat ambacht kan dan Wendel
nesse heten, maar dat gaat in het onderha
vige geval niet op. Zowel op taalhistorische
gronden als in het kader van de nederzet
tingsgeschiedenis van de Langstraat hoort
een ambadht Wendelnesse in deze streek
niet thuis.
Als we daarbij bovendien bedenken, dat
het zuidelijk deel van Capelle pas in deze
eeuw is ontgonnen, dan is het wel duidelijk
dat hier geen plaats is voor een ambacht
Wendelnesse, dat reeds vóór 1200 ontstaan
inoet zijn.
Waar lag Wendelnesse dan wel. De schrij
ver gaat aan de hand van de diverse archi
valische bronnen na, welke ambachtsheer
lijkheden Willem van Wendelnesse in zijn
bezit had. Hij elimineert dan achtereenvol
gens het merendeel daarvan als niet in aan
merking komend en komt dan tot de. ook
mijns inziens juiste bevinding dat h.et am
bacht Wendelnesse later zijn bestaan onder
een andere naam heeft voortgezet, n.I. als
het Ambacht in de Hoek van de Zijtwinde,
nog later als Putters Hoek van de Zijtwinde
en dat het identiek is met het huidige Put-
tershoek in de provincie Zuid-Holland.
Daarmee is Wendelnesse uit de Langstraat
weggewerkt.
Hoe is nu Van der Eijck tot de misvat
ting gekomen om Wendelnesse als een vroe
gere benaming van 's-Grevelduin-Capelle te
JUBILEUM
TENTOONSTELLING
NED. TREKPAARD
Met een grote jübileum-tentoon-
&telling in Den Bosch vierde de Ko
ninklijke Vereniging Het Nederland-
sche Trekpaard, gevestigd te, Den
Haag, vrijdag en zaterdag haar vijf
tigjarig bestaan. Er is alle reden om
een halve eeuw na de oprichting van
de vereniging in 1914 feest te vieren.
Want het trekpaard is in Nederland
geenszins, zoals vaak door outsiders
wordt aangenomen, op weg een zeld
zaamheid te worden in de eeuw waar
in de mens naar de maan wil. Ruim
'150 duizend stoere werkpaarden is
Nederland op 'het ogenblik nog rijk;
op bijna zeventig percent van de Ne
derlandse landbouwbedrijven wordt
nog geheel of gedeeltelijk met paar
den gewerkt. Daarnaast is er voor de
vereniging veel reden tot voldoening.
Omdat dank zij haar werk in de af
gelopen vijftig aar de kwaliteit van
het Nederlandse trekpaard enorm is
verbeterd.
Het trekpaard neemt op de Neder
landse landbouwbedrijven anno 1964
nog altijd een vooraanstaande plaats
in. „Voor tal van werkzaamheden in
de landbouw is het paard bijzonder
geschikt. Cijfers over de laatste vijf
jaar, verzameld door objectieve in
stanties, wijzen uit dat de paarden-
tractie beslist voordeliger is dan de
motortractie. Op de middelgrote en
kleione bedrijven is het paard voor
vele werkzaamheden beter bruikbaar
dan de trekker. Op de grote land
bouwbedrijven werd het door perso
neelsgebrek onmogelijk alles met
paarden te doen."
zien. Dat zit 'hem in de in hoge mate ver
warrende gegevens, die deze 17e eeuwse
historicus over het nabijgelegen 's-Graven
moer mededeelt. Hij voegde met betrekking
tot dat dorp verschillende elementen 'bij el
kaar, die niet bij elkaar hoorden, waardoor
de indruk werd gewekt alsof Hendrik Lui
tenambacht ten oosten van 's-Gravenmoer
zou liggen in het zuidelijk deel van Waspik.
Ramaer, Beekman en Van Rheineck Leys-
sius plaatsten dit ambacht op hun kaarten
dan ook verkeerdelijk in ('s-Grevelduin-)
Waspik, terwijl zij toch op de topografische
kaart hadden kunnen zien, dat het zuid-oos
telijk deel van Raamsdonk is.
Doordat als oostelijke belending van dit
Luitenambacht in 14e eeuwse oorkonden
Willems ambacht van Wendelnesse stond
aangegeven, plaatste Van der Eijck -- en
de anderen volgden hem zonder nader on
derzoek na - 'het ambacht Wendelnesse in
het oostelijk van Waspik gelegen 's-Grevel
duin-Capelle.
Het hier in het geding zijnde ambacht van
Willem van Wendelnesse, dat zoveel wilde
fantasieën heeft veroorzaakt, was echter
Waspik, dat in de 14e eeuw enkele genera
ties lang in het bezit van dlit geslacht was.
De verwarring stichtende verklaring van
Van der Eijck en de schaarste aan histori
sche gegevens hebben gemaakt, dat men tot
nu toe niet goed raad wist met het ontstaan
van 's-Gravenmoer. Rentenaar behandelt
van dit dorp, dat zijn ontstaan dankt aan
een drietal uitgiften van veengronden door
de graaf van Holland, waarvan de oudste
uit 1293 dateert.
Het is alles bijeen een zeer interessante
6tudie geworden, die talrijke nieuwe ge
zichtspunten bevat voor de vroegste ge
schiedenis van met name 's-Grevelduin-
Capelle, 's-Gravenmoer, Waspik en Raams
donk, een groep dorpen, welke later tesa-
men met Sprang en Besoyen bekend zullen
zijn als de Zes Zuidhollandsche dorpen in
de Langstraat.
De vraag is nu, wat de gemeente Sprang-
Capelle gaat doen met haar gemeentewa
pen, waarin sedert 1939 naast de afbeelding
van het familiewapen Van der Duijn „de
vroegere ambachtsheren van Sprang, of
schoon niet de eerste, die van het familie
wapen der Wendelnesses voorkomt, en met
de straatnaam Wendelnesseweg in het
kerkdorp Capelle.
Dat dit geslacht Wendelnesse niéts met
het dorp of ambacht 's-Grevelduin-Capelle
te maken heeft, is door Rentenaar uitvoerig,
gedocumenteerd en overtuigend aangetoond.
Het is een historisch misverstand, dat reeds
te lang ook dn recente publicaties heeft
doorgewerkt.
Oosterhout.
J. H. van Mosselveld.
Dit artikel verscheen in Mededelin
gen van de Vereniging voor Naamkunde te
Leuven en de Commissie voor Naamkunde
te Amsterdam, jrg. 1964, aflevering 1-2.
