waalwijkse en LanqstRaatse couaant
GÜmdudêec
„CHRISTEN DEMOCRATISCHE
SAMENWERKING"
I
I
I
I
van
Problemen stapelen zich
op in de Biesbosch
Bossche kleding-service
PERFECT LONG-DRINK
Almdudler,
met
jonge jenever
-Qxcluóieve
cJ-lerenkleclinc)
WAALWIJK
Damesmode
Tilburg
DEKZEILEN
American-Stores
KLEDING-VERHUUR
VRIJDAG 17 DECEMBER 1965
86e JAARGANG No. 97
De tcho vAn het Zuióen
Uitgever
Waalwijkse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
HoofdredacteurJAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2x per week
Abonnement
p. week (0.24 1 ct. inc.k.) 0.28
p. mnd. (100-f 5 ct. inc.k.) 1.05
p. kwrt. (3.00 -f- 10 ct. inc.k.) 3.10
p. kwrt. p. post 3.35 by girobetaling
(bij incasso p. postkwit. 30 ct. extra)
Advertentieprijs: 11 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
Opgericht 1878
Bureaux Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8, tel. 04167 - 2002
Telegram-adres „ECHO'
Woningnood in 1970 opgelost?
De Minister van Volkshuisvesting
en Ruimtelijke Ordening, Drs. P.
C. W. M. Bogaers, heeft de Tweede
Kamer der Staten-Generaal inge
licht over een aantal uitkomsten
var. het onderzoek naar de woning
behoefte in ons land. Dit onderzoek
vond medio oktober van het vorige
jaar plaats. Het werd verricht door
het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek in overleg met de Centrale
Directie van de Volkshuisvesting en
de Bouwnijverheid en met mede
werking van een groot aantal ge
meentebesturen.
Bij het onderzoek dat op steek
proef basis werd uitgevoerd zijn
gegevens verzameld omtrent bijna
16 000 woonverblijven en de daarin
gehuisveste huishoudens en alleen
staanden. Voor zover bij deze be
woners het verlangen bleek te le
ven naar een andere woongelegen
heid zijn in tweede instantie vra
gen gesteld betreffende de aard van
deze wensen (huurprijs, grootte van
de gewenste woning, redenen waar
om een andere woning wordt ge
wenst).
De uitkomsten van het woning-
behoefte-onderzoek zijn in de brief
van de Minister voor zover moge
lijk gesteld tegenover die, welke bij
de algemene woningtelling van 30
juni 1956 en bij de algemene volks
telling van 31 mei 1960 werden ver
kregen.. Hieronder volgen enige van
de belangrijkste resultaten.
WONINGBEHOEFTE
WONINGVOORRAAD EN
WONINGTEKORT
Aan de hand van de gegevens, die
bij het onderzoek werden verkre
gen, konden de ramingen omtrent
de ontwikkeling van de woningbe
hoefte en die van het woningtekort
sedert de laatste in 1960 gehouden,
algemene telling worden geverifi
eerd. Deze ramingen hadden de
verwachting gewekt, dat in de ja
ren 1960-1964 niet of nauwelijks op
het woningtekort zou zijn ingelo
pen. Thans is gebleken, dat *n te
genstelling hiermee het kwantita
tieve tekort na I960' toch in niet on
belangrijke mate verder is terugge
lopen; het kan voor oktober 1964
berekend worden op circa 185.000
woningen tegen 217.000 per 31 mei
1960. In deze aantallen zijn niet al
leen begrepen de huishoudens en
de Alpendrank uit Oostenrijk
alleenstaanden, die in verband met
de woningnood nog niet de beschik
king hebben over een zelfstandige
woning; zij omvatten ook een ver
dere aanvulling op de woningreser
ve tot \Vz% (resp. 25.600 en 26.400
woningen).
De daling van het tekort heeft
zich vooral voorgedaan ten aanzien
van de inwoningen van huishou
dens. Het aantal ongewenste inwo
ningen van alleenstaanden bleef na
genoeg ongewijzigd.
Van de ruim 110.000 huishoudens
welke in oktober 1964 bij anderen
inwoonden als gevolg van de wo
ningnood is bijna 70% ontstaan na
31 mei 1960.
In de prognose, welke Minister
het vorig jaar aan de Tweede Ka
mer overlegde, was het tekort per
1 januari 1965 gesteld op 200.000;
herleid tot oktober 1964 zou dit cij
fer rond 212.000 zijn geweest. De
uitkomsten van het woningbehoef
teonderzoek komen, zoals gezegd,
neer op een tekort van circa 185-
duizend, dus rond 27.000 lager dan
de prognose aangaf. Wel moet re
kening worden gehouden met de
onzekerheidsmarges, welke uitkom
sten van een steekproefonderzoek
nu eenmaal hebben. In het ongun
stige geval is het begintekort in de
prognose echter toch 10.000 wonin
gen te hoog geweest.
Het onderzoek heeft voorts uitge
wezen, dat omstreeks 1960 een ver
traging in de groei van de woning
behoefte is ingezet. In de eerder ge
noemde prognose, welke er op neer
kwam, dat omstreeks 1970 het wo
ningtekort voor het land als geheel
zal zijn verdwenen, is reeds met 'n
zekere ombuiging van de ontwik
keling rekening gehouden omdat
bleek dat anders de uitkomsten op
langere termijn gezien irreëel zou
den worden (bijv. meer dan 100%
gehuwden in bepaalde jaarklassen).
Het woningbehoefte-onderzoek
heeft aangetoond, dat in dit opzicht
de prognose juist is geweest.
Een en ander betekent, dat de
op statische gronden te verwachten
vertraging bij de groei van de wo
ningbehoefte op een wat vroeger
tijdstip is ingezet dan aanvankelijk
kon worden voorzien. De correcties,
die op grond van de uit het woning-
behoefte-onderzoek verkregen ge
gevens in de prognose zouden kun-
r.en worden aangebracht, zijn even
wel niet van zodanig belang, dat
de prognose zou moeten worden
herzien.
Het aantal leegstaande woningen
is na 1960 relatief vrij sterk toege
nomen en bedroeg in oktober 1964
35.800, d.w.z. ruim 1% van de wo
ningvoorraad.
DE VRAAG NAAR WONINGEN
Bijna 870.000 van de grond 3,5
miljoen huishoudens en alleen
staanden die ons land telt, blijken
van huisvesting te willen verande
ren. Bijna 740.000 van deze huis
houdens en alleenstaanden beschik
ken reeds over een woning. Deze
woningen komen in beginsel be
schikbaar als aan wensen van die
huishoudens en alleenstaanden zou
kunnen worden voldaan.
Met het onderzoek werd niet al
ken beoogd een inzicht in de mo
gelijke omvang van de doorstro
ming te verkrijgen. Het had vooral
ten doel na te gaan, welke gevallen
via doorstroming binnen de aanwe
zige voorraad tot een oplossing
kunnen komen en in welke geval
len uitgaande van bepaalde ver
onderstellingen op een andere
wijze (nl. nieuwbouw) zou moeten
worden voorzien. Bij de verdere
berekeningen, waarvan de resulta
ten in, de brief aan de Tweede Ka
mer zijn vermeld, is daarom uitge
gaan van die huishoudens en al
leenstaanden (daaronder begrepen
de volwassenen gezinsleden), die
reeds op de een of andere wijze ge
poogd hebben een passende woning
te verkrijgen (de zgn. actieve vra
gers). Deze woningzoekenden zul
len zich in het algemeen immers
reeds hebben georiënteerd omtrent
de bestaande mogelijkheden. Te
verwachten valt daarom, dat juist
de door deze groep verstrekte ge
gevens de werkelijke behoefte zo
goed mogelijk weergeven. Boven
dien zijn bij de berekeningen van
de doorstroming verder buiten be
schouwing gelaten de woningen
slechte kwaliteit welke vervangen
dienen te worden. Verondersteld is
derhalve, dat deze kwalitatief slech
te woningen, wanneer zij via door
stroming vrij komen, niet opnieuw
als woning in gebruik worden ge
nomen.
DOORSTROMING
De huishoudens en alleenstaan
den, die bij de enquête kenbaar
hebben gemaakt van huisvesting te
willen veranderen, zouden voor
een deel de gewenste woning kun
nen vinden als gevolg van opschui
ving binnen de woningvoorraad.
Ter verkrijging van een inzicht
dienaangaande is de mogelijke om
vang van de doorstroming bere
kend. Hierbij is uitgegaan van de
bij het onderzoek door de „actieve"
woningzoekenden naar voren ge
brachte wensen (en uiteraard van
óe woningen welke beschikbaar
komen wanneer deze wensen wor
den vervuld).
De beperking tot deze categorie
impliceert een zekere onderschat
ting van de omvang van de moge
lijke doorstroming. Bovendien moet
v/orden bedacht, dat de verkregen
uitkomsten niet meer kunnen zijn
dar- de weergave van een moment
opname. De voortdurend wisselen
de omstandigheden, welke de door
stroming beïnvloeden (o.m. de stij
ging van de welvaart, het aanbod
van nieuwe woningen, de harmoni
sering van het huurpeil en een
sterkere mobiliteit), komen in die
uitkomsten niet tot uitdrukking.
Niettegenstaande deze beperkingen
geven zij waardevolle aanwijzingen
voor het te voeren beleid.
De berekeningen resulteerden in
een doorstroming van 170.600. Het
gaat hierbij om woningzoekenden,
waarvoor binnen de aanwezige
voorraad de gewenste woning be
schikbaar zou kunnen komen via
doorstroming.
De grootste doorstromingsmoge
lijkheden (namelijk 45% van het
totaal) blijken te bestaan voor wo
ningen met jaarhuren (of tot een
huurprijs omgerekende huurwaar
de) tussen 750,en 1.000,
Voor de goedkopere en de duurde
re woningen is de mogelijke door
stroming aanmerkelijk kleiner.
Bij de berekeningen is er van uit
gegaan, dat een volledige doorstro
ming tot stand zal komen. Op het
moment dat dit is bereikt, zullen
er woningen over zijn, waarnaar
geen vraag bestaat („overschot").
Daarentegen zullen er woningen
worden gevraagd die niet via door
stroming beschikbaar zijn gekomen
(„tekort").
Het overschot heeft voor meer
dan 90% betrekking op woningen
met huren beneden l.OC'O,per
jaar. Het grootste overschot valt in
de klasse van 500,tot S 7,50,
huur per jaar. Dit betreft wonin
gen, waarvan op het moment van
het onderzoek is aangenomen, dat
zij na een volledige doorstroming
niet meer worden gevraagd, bij
voorbeeld omdat de woningen op
de verkeerde plaats staan of omdat
zij door kwaliteitsgebreken niet
bleken te voldoen aan bestaande
wensen. Dit betekent overigens nog
niet, dat de als „overschot" bere
kende woningen te zijner tijd leeg
zullen komen te staan. Immers, de
kwaliteit kan worden verbeterd;
verder kunnen als gevolg van een
sterkere mobiliteit en door krotop
ruiming voortdurend nieuwe ver
schuivingen in de vraag naar wo
ningen optreden.
Van het „tekort" dat na een vol
ledige doorstroming zou ontstaan,
valt 40% in de klasse van 1000,-
tol 1.500,huur per jaar; de op
een na grootste prijsklasse is die
van 750,tot 1000,met ruim
20%.
Voor het verkrijgen van meer in
zicht zijn de gegevens betreffende
de samenstelling van dit tekort
waardeval.
Uit de enquête is gebleken, dat
ei bij volledige realisatie van de
mogelijkheden tot doorstroming
ruim 100.000 door de bewoners zul
len kunnen worden onttrokken.
Eveneens is echter gebleken, dat
het totaal aantal slechte woningen
kan worden gesteld op 350.000. Het
verschil toont aan, dat een groot
deel van de bewoners van degelij
ke woningen vooralsnog niet de
wens te kennen heeft gegeven om
van huisvesting te veranderen.
Toch zal ook voor deze huishoudens
naar een betere huisvestingsvorm
moeten worden gestreefd. Aange
nomen mag worden, dat de bejaar
den in die groep vrij sterk verte
genwoordigd zijn. De bouw van
speciale aan hun behoeften aange
paste woningen zal ongetwijfeld in
een groot aantal gevallen uitkomst
kunnen bieden.
Het verschil tussen deze beide
cijfers kan niet vergeleken wor
den met het zogenaamde kwanti
tatieve tekort van 185.000, waar
in bijvoorbeeld een aanvulling op
de reverve is begrepen en dat
overigens op andere grondslagen
is samen gesteld dan de hier be
doelde vraag naar woningen.
(wordt vervolgd).
Christen-democratische samenwer-
king is 't thema van de december-
uitgave van „Op Wiek", „De Jonge
Nederlander" en „Jongeren Voorop"
periodieken uitgegeven respektie-
velijk door de Anti-Revolutionaire
de Christelijke Historische- en de
KVP jongeren.
Mr. J. Cals, drs. N. Schmelzer,
prof. C. Romme, Dr. J. Bruins Slot,
Mr. W. van de Sluis, Dr. G. Delf-
gaauw, Dr. Schuring en Fedde
Schurer geven in deze drie bladen,
die een gelijkluidende inhoud heb
ben, hun visie op de christen-demo-
kratische gedachte.
Ondanks dat Fedde Schurer in
zijn bijdrage stelt, dat het criterium
voor een politique partij niet is dat
men samen christen is, maar dat
men politiek dezelfde ideeën koes
tert, spreken Dr. G. Delfgaauw en
ARP, secretaris Mr. W. van de
Sluis zich uit voor een politiek ge
formeerd christendom dat een we
zenlijke en praktische rol heeft te
spelen in wereldlijke aangelegen
heden. „Het geloof", zegt Mr. van
de Sluis, „stelt Christus op de cen
trale plaats en niet de mens
Christus is de norm van de poli
tiek". En de schrijver voegt daar
aan toe dat Christus het enige vaste
punt buiten en het enige echte
houvast van de mens is. En daar
mede een betere norm voor 't han
delen dan de veranderlijke mens
die alleen zichzelf als houvast heeft.
Mr. van de Sluis valt verder nog
het ook door Fedde Schurer ge
hanteerde argument aan, dat
men niet politiek verenigd is omdat
men samen christen is, maar omdat
men dezelfde politieke ideeën koes
tert. De ARP-secretaris releveert
dan dat bijvoorbeeld de socialisten,
maar ook de liberalen, zich graag
voorstellen als een groepering van
mensen die het over politieke doel
stellingen op basis van een progres
sief programma onderling eens zijn,
waardoor een meer gericht en min
der compromisachtig beleid moge
lijk zou zijn. Maar, constateert hij,
over de kernbewapening, het om-
roepprobleem en de huurpolitiek
wordt in de P.v.d.A. geen samen
hang gehoord.
In welke richting de christelijke
partijen hebben te gaan daarover
Exclusieve collecties
SHAWLS
Heuvelstraat 14
Telefoon 26S82
BLOUSES
PULLOVERS
VESTEN
ROKKEN
KRAAGJES, COLLS
PANTALONS
GEBREIDE
JAPONNEN
Atelier voor
PLISSEREN, BORDUREN,
STOFKNOPEN maken enz.
Mr. J. Cals
laten de verschillende schrijvers
geen twijfel bestaan. Minister, pre
sident Cals en drs. N. Schmelzer
komen met hun benadering van 't
christen-demokratisch toekomst
perspectief dicht in de* buurt van
Dr Bruins Slot, die de noodzaak
onderstreept de krachten te bunde
len. „Neem Uw hoed af voor het
verleden, maar stroop de mouwen
op voor de toekomst", zegt deze
auteur.
En daarbij is het, volgens Prof.
Romme, niet alleen nodig over de
christen-demokratische samenwer
king te getuigen, maar er moet ook
wat voor gedaan worden. De jon
genen moeten m.i. (prof. Romme)
de koppen bij elkaar steken om tot
een plan te komen, waarvan ze zelf
de verwezelijking in de hand heb
ben, dat de bevordering van chris-
ten-demakratische samenwerking
inhoudt en zo'n plan aan de orde
stellen.
Wellicht is het gelijkgerichte num
mer van de drie christen-demokra
tische jongerenorganisaties de eer
ste faze van zo'n plan.
4 DODEN BIJ ROOFOVERVAL
Vier Braziliaanse bedienden in
een supermarkt in Rio de Janeiro
zijn vermoord door gewapende ban
dieten. De boeven plaatsten hun
lijken in de ijskast. Volgens de po
litie beschikten de overvallers over
machinegeweren.
De bandieten stalen ongeveer
4000 gulden uit een ijzeren kistje,
maar slaagden er niet in de brand
kast te forceren. Hierin lag bijna
80.000 gulden. De rovers lieten geen
eiikele vingerafdruk achter en de
politie ontbreekt tot nu toe ieder
spoor.
Twee van de slachtoffers waren
kassiers, die die nacht doorwerkten
om rekeningen op te maken. De 2
andere doden waren een nachtwa
ker en een veiligheidsofficier. Zij
droegen pistolen maar hadden ken
nelijk geen kans om ze te gebrui
ken.
Minister Suurhoff van Water
staat ziet wegens drukke werk
zaamheden geen kans om de uitno
diging van het waterschap De Bra
bantse Biesbosch aan te nemen.
Het waterschap had de minister
gevraagd een bezoek aan het ge
troffen poldergebied te brengen.
Men hoopt nu, dat de heer Suur
hoff binnenkort tijd heeft om een
audiëntie in Den Haag toe te staan.
Het waterschap De Brabantse Bies
bosch heeft al in juni 1965 de mi
nister dringend om een onderhoud
verzocht, omdat zich steeds meer
problemen voordoen bij de aanpas
sing van ed Biesbosch aan de Del
tawerken.
In de kringen van het Brabantse
Landbouwschap en bij de gemeen
tebesturen wordt de ontstemming
ever de trage gang van zaken steeds
groter. De huidige stormvloedscha-
de heeft de toekomst van de Bies
bosch nog ingewikkelder gemaakt.
Op verzoek van Rijkswaterstaat
heeft het bestuur van het water
schap enkele jaren geleden aan de
Nederlandse Heidemaatschappij NV
opdracht gegeven een aanpassings
plan voor de Biesbosch te maken,
dat rekening houdt met de gewij
zigde waterstanden, onder andere
na afsluiting van het Haringvliet in
1969, Hierbij speelt de ontsluiting
van de Noordwaard, de Oostwaard
en de Zuidwaard en de waterlozing
van de polders een rol.
Het plan van de Oostwaard, dat
gereed is ligt al 14 maanden ter
goedkeuring bij de centrale Cul
tuur-Technische Dienst. Er is nog
steeds geen beslissing genomen. De
aanpassingsplannen voor de Noord-
waard wachten mede op deze goed
keuring. Daarnaast is het pas ge
lanceerde plan van Rotterdam voor
de aanleg van drinkwaterbekkens
in de Biesbosch. Het bestuur van 't
waterschap en veel andere instan
tie:- willen weten waar zij aan toe
zijn. De Biesboschboeren zijn er
over ontstemd dat de minister niet
heeft gereageerd op het in juni ge
dane verzoek om een audiëntie.
Tientallen boeren in de zuidelij
ke Biesbosch hebben te kampen
SOEKARNO BESCHERMT
COMMUNISTEN
Een aantal doden en gewonden
is in Medan gevallen toen veilig
heidstroepen op een demonstreren
de menigte vuurde om te voorko
men, dat de massa het Chinese con
sulaat zou afbreken. De menigte
v/erd woedend toen de Chinese con
sul weigerde een protest in ont
vangst te nemen tegen de vijandige
uitzendingen van radio Peking.
Ir. Djakarta hebben 3000 studen
ten tijdens een protestdemonstra
tie wederom een dringend beroep
op president Soekarno gedaan om
de communistische partij in Indo
nesië te verbieden en op te heffen.
De studenten eisten ook zuivering
van het gehele ambtenaren-appa
raat, van de regering en van de in
lichtingendienst. Tot nog toe zijn in
zeven militaire districten de com
munistische partij afdelingen ont
bonden, namelijk in West-Java,
Djakarta, en Molukken, West-Bor
neo, Midden-Borneo, Noord-Cele-
bes en Zuid-Celebes.
President Soekarno heeft weer de
communistische partij in bescher
ming genomen. „Men kan het com
munisme in Indonesië niet verbie
den. En wij moeten ophouden met
elkaar te bestrijden, anders zullen
wij van binnenuit in elkaar storten.
De heksenjacht heeft zulke extre
me vormen aangenomen, dat vele
or.schuldigen zijn gedood", aldus de
president. „Als dit zo doorgaat
vrees ik dat er een massale vergel
dingsreactie komt." De president
vertelde dat een vriend van hem
die op weg was van Oost-Java naar
met overlast van ratten. Als gevolg
van het hoge water zijn veel rat
ten naar de dijken gevlucht, die bij
dc stormvloed zijn drooggebleven.
Van hieruit trekken de beesten naar
de boerderijen op zoek naar voed
sel. De rijkspolitie te water van
Drimmelen heeft de afgelopen 24
uui patrouilletochten door de Bies
bosch gemaakt op zoek naar wild-
stropers. Grote aantallen hazen en
fazanten zijn eveneens naar de dij
ken gevlucht. Nu het water hoog
blijft, is het een koud kunstje de
hr.zen op de geïsoleerde dijken met
honden te vangen of zelfs met
knuppels neer te slaan.
Djakarta onderweg 'n pakket kreeg
aangeboden. In het pakket zat het
hoofd van een man met een brief
je „Hoofd van een Pemoeda Dak-
jat" (communistisch jeugdlid). De
president waarschuwde dat de com
munisten ondergronds zullen gaan
werken.
Generaal Nasoetion en andere
militaire leiders hebben de strijd
krachten gewaarschuwd om paraat
te zijn voor tegenacties van de com
munisten.
POLITIE ONTDEKT VOOR DRIE
MILJOEN AAN KUNSTWERKEN
De politie van Venetië heeft voor
een waarde van meer dan 3 miljoen
gulden aan kunstwerken achter
haald die van 1957 tot 1962 werden
gestolen uit kerken in Noord- en
Midden-Italië.
De actie van de politie om de
gestolen kunstwerken terug te vin
den begon drie jaar geleden met de
aanhouding van een van de leiders
van de bende kerkdieven. Het zoe
ken naar andere vermiste kunst
werken duurt voort, hoewel de po
litie vreest dat veel van deze wer
ken het land zullen zijn uitgesmok
keld. Onder de 85 achterhaalde
kunstwerken bevinden zich een
houtschildering, schilderijen, beeld
houwwerken, gouden en zilveren
kruisbeeldjes en andere kostbare
voorwerpen van religieuze kunst,
waarvan vele oudheidkundige
waarde hebben.
r
var
I Telel
I (zijst
I Tel.
van eerste kwaliteit doek,
tegen bijzondere lage prijzen.
Bijv.: 400 x 600 131.65
Op deze prijzen 12% korting
voor contant.
Fabricage en reparaties van
dekzeilen en autohuiven
T.I.R.-kappen.
TILBURG
Telefoonstraat 33
(zijstraat Heuvelstraat)
04250 - 31748 - 23391
I
J
MR J. GEUKERS BURGEMEES
TER VAN HELMOND
Met ingang van 1 januari 1966 is
benoemd mr. J. A. Geukers, thans
burgemeester van Bolsward. Hij is
lid van de KVP.
De heer Geukers (44 jaar, ge
huwd en vier kinderen) heeft rech
ten gestudeerd aan de Gemeentelij
ke Universiteit te Amsterdam, de
Katholieke Universiteit te Nijme
gen en de Vrije Universiteit te Am
sterdam. Deze verandering van uni
versiteit deed zich voor ten gevol
ge van oorlogsomstandigheden. Hij
heeft, voordat hij in juni 1957 be
noemd werd tot burgemeester van
Bolsward, de advocatuur uitgeoe
fend in Den Haag en was o.a. lan
delijk secretaris yan St. Andelbert.
BRUIDSJAPONNEN, BRUIDSMEISJESJAPONNEN,
enz. en een ruime sortering gelegenheidskleding foor
heren naar de laatste mode.
Vughterstraat 205 - Tel. 34580 (na 19 uur 37491)
's-HERTOGENBOSCH