wAAlwjjkse en UnqstRAAtse cour Ant
Sociaal-economische
ontwikkeling in Noord-Brabant
Jgmpe
Vliegen met lijntoestel is 6 maal
zo veilig dan besturen van auto
AGRARIËR WIKT MAAR
DE OVERHEID BESCHIKT
ONDERZOEK IN VERENIGDE STATEN
Koningin Wllhelmina fonds
de
Ogen vragen brillen
van STASSAR
Meer ongelukken
Is ordening
onmisbaar?
Gemini 11 geborgen
in recordtijd
Nationale plannen
Betekenis voor
landbouw
Geen stem
Mina;
Drama met Duitse
onderzeeër
Inbraken in Brabant
opgehelderd
Damesmode
Tilburg
„Heks" van
Buchenwald
Levensverzekering
van piloot niet
hoger dan
boekhouder
Waarschuwings
systeem
MAANDAG 19 SEPTEMBER 1966
87e JAARGANG No. 74
De tcho vAn het Zuióen
Uitgever
Waalwij kse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur: JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2x per week
Opgericht 1878
Bureaux Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8, tal. 04167 - 2002
Abonnement
p. week (0,26+ 2ct. Inc.k.) f 0,28
p. mnd. (1,10 10 ct. inc.k.) 1,20
p. kwrt. (3,25 10 ct. inc.k.) f 3,35
p. kwrt. p.post 3,70 bij girobetaling
(bij incasso p. postkwit. 60ct extra)
Losse nummers 20 cent.
Advertentieprijs: 13 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
Telegram-adres„ECHO"
Ruimtelijke ordening
In agrarische kringen heerst duidelijke wrevel over de vele diensten,
organisaties en instellingen die af en toe of regelmatig, iets zeggen of
schrijven over de indeling en bestemming van onze grond. Het zijn er
n.l. enige tientallen en hun geluiden zijn niet altijd even prettig voor
boer en tuinder. De agrariërs gaan er veelal van uit, dat grond aller
eerst cultuurgrond moet zijn en dus moet dienen om voedsel voort
te brengen, desnoods hout, riet of biezen, maar in elk geval een pro-
dukt dat waarde heeft. Daarnaast moet er naturlijk grond zijn voor
de bouw van alles waar de mens behoefte aan heeft, voor wegen, ka
nalen enz. en tenslotte ook voor ontspanning.
Dat „tenslotte" wijst er op, dat de recreatie bij boer en tuinder vaak
achteraan komt en dat ze bij de anderen voorop staat. Wij hebben dus
een overheid nodig, die ordent en ingrijpt en tracht voor beide par
tijen het goede te zoeken.
Ruimtelijke ordening is niet nodig
(zoals zo vaak wordt gezgd) omdat
wij met zoveel mensen in een klein
land wonen. Immers, ook dun be
volkte landen doen aan ruimtelijke
ordening en ze moeten dat doen,
omdat anders een chaos- zou ont
staan. De werkelijke reden die de
eigenaar het meeste geld oplevert,
maar dat het belang van de eige
naar en dat van de gemeenschap
niet altijd samengaan. Een fraai bos
kan mogelijk als bouwland veel
méér oubrengen, maar daarom kun
nen niet alle bossen zo maar wor
den gerooid.
Nu zou men kunnen stellen: als
recreatie in geld waardeerbaar is,
dan moet men de recreanten vol
doende laten betalen. Dan zal er
ook wel genoeg recreatie ontstaan.
Afgezien van de chaos die aldus in
ruimtelijk opzicht zou ontstaan, zijn
er toch niet in geld waardeerbare
kanten aan het grondgebruik, zoals
de bescherming van flora en fauna,
de landschapsverzorging enz.
Aan enige ordening zal dan ook
nooit te ontkomen zijn, ook al heb
ben we er in sommige opzichten te
veel van verwacht. Tal van momen
ten die op de bekende lijst staan,
betekenen echt niet zoveel en er
staat al zóveel op, dat massa's mo
numenten rustig doorgaan met tot
puin of wildernis te vervallen, om
dat voor behoud en herstel nu een
maal geen geld meer is aan te sle
pen.
Charles-Pete Conrad en Richard
Gordon zijn na een avontuurlijke
ruimtereis van 71 uur en 15 minu
ten met de Gemini 11 vermoeid
maar opgewekt op aarde terugge
keerd. Een klein computer ontstak
hoog boven de Stille Oceaan de
remraketten en bestuurde het ruim
tevaartuig tijdens zijn meteoriet
achtige duik in de atmosfeer. De Ge-
mini 11 kwam met griezelige nauw
keurigheid in het berekende lan
dingsgebied terecht. Televisiekijkers
in Amerika en Europa zagen de ca
bine onder een enorm valscherm op
slechts Zy2 kilometer van het vlieg-
dekschip Guam in de Atlantische
Oceaan plonzen. De ruimtevaarders
en de Gemini werden in recordtijd
door marine-helikopters opgepikt.
De opmerkelijk probleemloze ruim-
tevlucht heeft 't Amerikaanse ruim
tevaartprogramma een aantal be
langrijke stappen dichter bij 'n lan
ding van mensen op de maan ge
bracht. De hoogtepunten waren
Een snelle ontmoeting en koppe
ling met een Agena-doelraket in
de eerste baan om de aarde.
Een sprong naar een recordhoog
te van 1367 kilometer, waarmee
de astronauten twee keer zo ver
in de ruimte doordrongen als hun
voorgangers.
Een duurrecord van 182 minuten
in het vliegen met geopende ca
bine waarbij weer bleek dat een
vrij zwevende en werkende man
in de ruimte zich erg moet in
spannen.
De eerste formalievlucht van 2
ruimtevaartuigen, die door een
„sleepkabel" met elkaar zijn ver
bonden.
Een paar uur voor hun terugkeer
naar de aarde kregen de astronau
ten nog een extra karweitje opge-
dragei. Zij waren zo zuinig geweest
niet hun brandstof, dat er nog ge
noeg over was voor een „passeer-
ontmoeting" met de eerder losge
maakte Agena.
Vanaf 40 kilometer afstand stuur
de Conrad de Gemini naar de raket
en vloog er rakelings langs. Daar
bij deden de astronauten 'n vreem
de ontdekking. Het 30 meter lange
koord, waarmee de Agena aan de
Gemini had vastgezeten, stond
recht overeind alsof er een Indische
fakir aan het werk was geweest.
Bij de ruimtelijke ordening en de
plannen daarbij, gaat men zoveel
mogelijk uit van bevolkingsgege
vens. Het aantal mensen nu en
straks en vooral hun gedragingen
worden diepgaand bestudeerd. Dat
er in dit opzicht nog tal van ver
rassingen te verwachten zijn, wordt
niet steeds gezegd, maar het is toch
zo. Zo leren ons de bevolkingscij
fers over 1965 dat de groei van onze
bevolking de komende jaren wel
eens heel wat minder geweldig zou
kunnen zijn dan wij altijd verwacht
hebben.
Een veel gemaakte fout is ook,
dat men nog zuiver nationaal denkt,
terwijl het nu al vaststaat, dat onze
grenzen straks geen economische
grenzen meer zullen zijn en nau
welijks nog rijksgrenzen in de te
genwoordige betekenis van dat
woord. Wij zullen dus in onze plan
nen ook België en West-Duitsland
moeten betrekken, waar de bevol
kingsaanwas door geboorten weer
minder is dan hier.
Op de 76ste algemene vergade
ring van de N.H.M. op 9 september
j.l. in Eindhoven, is weer uitvoerig
stil gestaan bij de nationale aspec
ten van onze ruimtelijke ordening.
Ook ditmaal werd daardoor het ge
hele beeld zeer eenzijdig. Te veel
hoorden wij weer de gezegden van
het soort. „Er is geen land ter we
reld waar de beschikbare ruimte
per inwoner zo gering is als in ons
land". Het is niet alleen onjuist,
maar ook nog verkeerd bekeken.
Het gaat immers niet om het begrip
„land", maar om het begrip „bevol
kingsconcentratie". Want al zou men
de Waddenzee en zelfs stukken van
de Noordzee inpolderen, al zou men
daardoor de oppervlakte van ons
land verdubbelen, dan nog zou het
vraagstuk niets naders tot zijn op
lossing gebracht, zijn. Het gaat er
immers om de nodige leeftuimte
daar te scheppen, waar veel men
sen wonen of zich wensen te ont
spannen in de natuur.
Met gezond boerenverstand is heel
wat aan te merken op wat door tal
van plannenmakers wordt voorge
steld. Dat wisselt namelijk van een
voorzichtig beleid waarbij land- en
tuinbouw, ook in het westen, rede
lijke kansen krijgen tot voorstellen
die beogen dat vrijwel alle cultuur
grond wordt opgeofferd aan recrea
tie en alleen nog wat grond over
blijft voor tuinbouw en dierlijke
verdeling, maar niet of nauwelijks
voor bijvoorbeeld graanteelt of
grasland. Deze laatste voorstellen
veroorzaken telkens weer onrust en
wantrouwen in vele streken, omdat
ze wel opzien baren, maar niemand
van hun noodzaak overtuigen.
Land. en tuinbouw eisen veel in
vesteringen, die alleen op lange ter
mijn rendabel zijn. Duurzame be
drijfsgebouwen kunnen meer dan
een mensenleven mee en daar moet
men dan ook op kunnen rekenen.
Streekplannen kunnen ons enig in
zicht geven in wat in de nabije toe
komst in eigen omgeving te ver
wachten is, maar daarnaast moet
toch ook vertrouwen bestaan voor
het beleid in het algemeen en op
lange termijn.
Vele boeren hebben in de laatste
jaren getoond begrip te hebben
voor de recreatiedrang, door bijv.
vakantiegasten op hun boerderij toe
te laten. Dit is gebleken een bijzon
der prettige en hoogst waardevolle
vorm van ontspanning te zijn voor
vele duizenden. Het zouden er tien
duizenden kunnen worden. Vooral
in een zomer als die van dit en het
vorige jaar, is dit van belang. Toch
wordt met deze vorm van recreatie
nog zeer weinig rekening gehouden.
Ook de spreiding van de recrean
ten in ruimte en tijd laat nog alles
te wensen over. Vooral is een be
zwaar, dat bij de meningsvorming
over de ruimtelijke ordennig van
ons land de stem van de agraiër te
weinig gehoord wordt. Men mag na
tuurlijk niet aan hun stem evenveel
gewicht toekennen als aan de op
pervlakte grond die zij vertegen
woordigen, maar evenmin mag men
hun betekenis alleen uit hun nume
rieke aantal afleiden. Stel u een Ne
derland voor, doorspekt met cam
pings, kunstmatige strandjes, par
keerplaatsen, parken, bosjes, water
partijen en noem maar op, maar
zonder gewoon weiland met vee,
zonder bouwland, boomgaarden en
boerderijen. Zou zulk een land
„leefbaar" zijn, om een modewoord
te gebruiken? Het zou wel eens
kunnen zijn dat niemand zich in
zulk een kunstmatig landschap thuis
voelde, zodat ieder die die dat kon
zich over de grenzen begaf voor
openluchtrecreatie en dat ook een
groot deel van het inkomend toe
risme wegviel. Omdat dit de bedoe
ling niet kan zijn, dient de kwestie
nuchterder te worden bekeken dan
tot dusver veelal geschiedde.
vert.
M. HOEDEMAKERS
Bevernelstraat 21, Waalwijk
Telefoon 04160-3086
De collectie ten bate van het Konin
gin Wilhelmina Fonds voor de
kankerbestrijding, gehouden in de
gem. Waalwijk gedurende de perio
de 29 aug. t.m. ll sept. jl. heeft een
suksesvol verloop gehad. Ruim 30
collectanten en collectrices hebben
zich spontaan voor dit sympathieke
doel beschikbaar gesteld en hebben
het mooie bedrag van f. 3121,63
ingezameld.
Van de gelegenheid maken wij ge
bruik de Waalwijkse bevolking, het
gemeentebestuur en allen die ons
bij deze collecte behulpzaam zijn
geweest, onze hartelijke dank te
betuigen.
De volgende brief heeft de afd.
Waalwijk van de K.V.P. verzon
den aan 't bestuur van de K.V.P.
in de kring 's-Hertogenbosch
„Hierbij willen wij u deelgenoot
maken van <onze grote bezorgd
heid omtrent de sociaal-economi
sche ontwikkeling in Noord-Bra
bant.
De belangrijke positie die in Noord-
Brabant als eerste industrie-pro
vincie van ons land zich in de na
oorlogse jaren heeft verworven,
dreigt door verschillende oorzaken
te worden aangetast.
Niet alleen conjuncturele, doch
voornamelijk structurele oorzaken
liggen hieraan ten grondslag.
Wij vrezen, dat de al of niet van
buitenaf gestimuleerde ontwikke
ling in de randgebieden zeer nade
lige invloeden zal hebben op de
verdere industriële ontwikkeling
in Noord-Brabant. Gewezen kan
hier worden op de door het Rijk
gestimuleerde industrialisatie van
Limburg (grondprijzen f. 5,- en la
ger), de gunstige vestigingsmoge
lijkheden in Noord-België, de for-
minabele ontwikkeling van het ha
vengebied van Antwerpen tot aan
de Nederlandse grens, de opkomst
van Zeeland en de verdere uitbouw
van de Rotterdamse agglomeratie.
Ondanks de veel geroemde ligging
van Noord-Brabant, dreigt de eco
nomische ontwikkeling, mede door
het achterwege blijven van voldoen
de infrastructurele aanpassingen,
achterop te raken.
Een teken aan de wand achten wij
het teruglopen van de industriële
werkgelegenheden in Noord-Bra
bant sinds augustus 1965.
De KVP-fractie in de Staten van
Noord-Brabant zal moeten pleiten
voor nieuwe initiatieven, die de
werkgelegenheid bevorderen.
Midden-Brabant, 'n oud industrie-
gewest, zal nieuwe impulsen moe
ten krijgen, omdat de groei van de
traditionele bedrijfstakken niet ge-
zocht mag worden in 'n vergroting
van de werkgelegenheid. Worden
verzoeken om steun slechts gehoord
als ze spectaculaire werkgelegen-
heidsverminderingen ten gevolge
hebben
Wij mogen u dringend verzoeken
de K.V.P.-fractie in de Staten van
Noord-Brabant nog voor de komen
de begrotingsbehandeling hiervan
op de hoogte te stellen."
De kleine rode reddingsboei dob
berde donderdagavond op de woeli
ge, grijze Noordzee en markeerde de
plaats waar de Westduitse onderzee
boot Hai met 21 opvarenden is ge
zonken. Slechts een lid van de be
manning, de bootsman Silbernagel
(23), kon tot dusverre na een barre
en eenzame tocht op de Noordzee
worden gered door de Britse treiler
St. Martin. De lijken van zes be
manningesleden zijn geborgen. Bij
het vallen van de nacht bestond
praktisch ge enhoop meer op de
redding van de andere 14 beman
ningsleden. De gehele nacht zijn
schepen uit Nederland, Duitsland,
Engeland en Denemarken met zoek
lichten in het gebied blijven pa
trouilleren. Uit Hamburg is een ber
gingsvaartuig ter plaatse dat zal
proberen de Hai te lichten als de
zee wat kalmer wordt. Uit Schot
land is een Amerikaans bergings
vaartuig met een duikblok aan
boord vertrokken naar de plaats
van de ramp.
De recherche in Tilburg heeft
licht gebracht in de serie misdaden
die in de laatste maanden in Bra
bant zijn gepleegd. De arrestatie
van de 17-jarige M. D. en de 18-ja-
rige M. S. enige weken geleden in
Vlijmen, die gevolgd werd door de
aanhouding van P. Damen, heeft
geleid tot de opheldering van een
groot aantal inbraken, vernielingen,
geweldplegingen en autodiefstallen.
Hierbij bleken nog een drietal per
sonen bij betrokken te zijn, onder
wie de 30-jarige J. v. d. B. uit Til
burg, die reeds eerder was aange
houden bij een achtervolging van
een zwarte zwarte Chevrolet, waar
in Damen en Lugters die nog steeds
voortvluchtig is, werd vermoed.
M. D. en M. S. hebben bekend te
hebben deelgenomen aan de roof
overval op de caféhouder A. Coo-
len te Heukelom, die nog steeds in
het ziekenhuis verblijft na door het
tweetal te zijn neergeslagen.
De recherche vermoedt dat Damen
en Lugters bij deze overval even
eens betrokken zijn geweest bij een
poging tot aanranding van twee
meisjes die enige weken geleden te
Boxtel heeft plaats gevonden. Ook
hierbij waren Damen en Lugters
betrokken. Voorts hebben de beide
jongelui toegegeven te hebben deel
genomen aan de juwelendiefstal in
de Bisschop Zwijsenstraat te Til
burg, waar voor 10.000 aan juwe
len werd gestolen.
TEXEIRA-GROEP HEEFT 130
MILJOEN SCHULD
De Amsterdamse Texeira-groep
heeft een totale schuld van bijna
130 miljoen. Het aantal schuld
eisers van de groep benadert de
2000, zo blijkt uit de thans ter grif
fie van de Amsterdamse rechtbank
gedeponeerde crediteurenlij sten van
de in staat van voorlopige surséan
ce verkerende Amsterdamse ven
nootschappen van de Texeira-groep.
Het gaat hierbij om het bankiers
kantoor gebr. Texeira de Mattos,
zijn enige beherende vennoot, drs.
J. M. F., de dochteronderneming
Forum-Bank N.V., de effectenfir
ma Dunlop en Co. en het huis de
Weduwe Gerbert Rebel.
Heuvelstraat 14 - Telefoon 26882
Exclusieve collecties
VESTEN
BLOUSES
KRAAGJES
ZAKDOEKJES
Atelier voor
PLISSEREN, BORDUREN,
STOFKNOPEN maken enz.
Zowel toeristen als zakenmensen maken in toenemende mate van
het vliegtuig gebruik om hun reisdoel te bereiken. Pijlsnelle straal-
verkeersvliegtuigen staan hun daarbij ten dienste. Hoeveel vertrou
wen men ook in technici en piloten heeft, een zeker gevoel van
spanning maakt zich doorgaans van vele reizigers meester, wanneer
zij de vliegtuigtrap oplopen. „Is vliegen wel zo veilig?" vraagt men
zich dan, bewust of onbewust, af. Het antwoord luidt bevestigend.
De cijfers wijzen uit, dat in de Verenigde Staten het vliegen met
lijntoestellen 6,4 maal zo veilig is als het besturen van een auto;
in die zin dat men 423 miljoen kilometer moet vliegen maar slechts
66 miljoen kilometer hoeft te rijden om dezelfde kans te hebben
op een dodelijk ongeluk.
AAAAAAAAAAAAAAAMAAAAAAA
De Beierse justitie heeft een her
ziening gelast naar de zaak-Ilse
Koch, de „heks" van het concentra
tiekamp Buchenwald, om na te gaan
of zij kan worden ontslagen van
haar levenslange gevangenisstraf.
De nu 59 jaar oude vrouw, die
door overlevenden van Buchenwald
is beschreven als een beestachtig
wezen, zit al sinds het eind van de
oorlog achter tralies. De clementie-
beoordeling wordt automatisch ge
maakt voor alle gevangenen die 'n
levenslange straf uitzitten.
De rood-harige weduwe van de
commandant van Buchenwald werd
voor het eerst tot levenslang ver
oordeeld door een Amerikaans ge
rechtshof wegens misdaden tegen
de menselijkheid. Ilse Koch werd in
het proces er van beschuldigd, dat
zij gevangenen had gedood en van
hun huid lampekappen had ge
maakt. Ook verschillende andere
sadistische misdrijven in het kamp
werden aan haar toegeschreven.
Een ander feit, dat duidelijke taal
spreekt is de levensverzekeringspre
mie. Deze is namelijk voor een piloot
niet hoger dan voor een boekhouder.
Om nog even bij de cijfers te blijven:
in 1959 deed zich in het westelijke
deel van de wereld op elke 85.000
vlieguren met straalvliegtuigen een
Ongeluk voor. In 1965 was die ver
houding één per 800.000 vlieguren.
Zonder twijfel is die gunstige wij
ziging te danken aan het feit, dat de
vliegtuigindustrie als geen ander in
ruime mate tijd en geld uitgeeft om
de veiligheid van het vliegen te ver
hogen. Het is, om een duidelijk voor
beeld te geven, mogelijk om met een
meermotorig vliegtuig, met één uitge
schakelde motor van de grond te ko
men, daarna met nog minder motor
vermogen de vlucht uit te voeren en
tenslotte, zoals vorig jaar een Boeing
707 van de Pon Am. presteerde, met
een half weggebrande vleugel een
suksesvolle en veilige landing uit te
voeren.
Vliegen is dus veilig. Blijft dat ook
zo? Dat is de vraag, want het totale
aantal slachtoffers bij een vliegtuig-
ramp kan aanzienlijk stijgingen gaan
vertonen. Ten eerste neemt het aan
tal passagiers met 15 procent per jaar
toe. In 1965 werden 180 miljoen
luchtreizigers vervoerd. Er is nog 'n
andere reden om voortdurend aan de
veiligheid te werken. De Douglasfa-
brieken maken inmiddels proefvluch
ten met een vergrote DC-8, die 250
mensen kan vervoeren. Boeing is van
plan een 747 toestel voor 500 passa
giers te bouwen, terwijl Lockheed aan
een commerciële versie van de C-5A
denkt, die aan maar liefst 900 reizi
gers plaats zal kunnen bieden. Men
zal zich kunnen voorstellen, dat, wan
neer zich met dergelijke reuze toestel
len ongelukken zouden voordoen, het
aantal slachtoffers groot zal zijn.
Daar is de vliegtuigindustrie zich ter
dege van bewust, zodat men naarstig
speurt naar oplossingen voor het vei
ligheidsvraagstuk. Deskundigen heb
ben bijvoorbeeld berekend, dat men 't
aantal doden per vliegtuigramp met
50 procent zou kunnen beperken, in
dien men brand zou kunnen voorko
men. In dit verband werkt men aan
de ontwikkeling van een brandstofge
lei, die langzaam brandt en niet uit
een opengescheurde tank kan weglo
pen. Verder experimenteert men met
brandstoftanks, die uit taaie wanden
van nylon en polyurethaan bestaan.
Daarnaast zijn de luchtvaartonder
nemingen druk doende een systeem
te ontwerpen, dat bij brand een vuur-
vertragend schuim in de cabine spuit
en de romp kan vullen, zodat de pas
sagiers tegen brand zijn beschermd.
De Sperry Rand Corporation werkt
aan een systeem van traagheidsnavi-
gatie voor de Pan Am. De vliegers
zullen daardoor op elk moment tij
dens oceaanvluchten weten, waar zij
zich bevinden.
i
Al 20 jaar lang probeert men
'boordwaarschuwingssystemen uit te
denken, die luchtbotsingen voorko
men. Volgens de Amerikaanse Ver
eniging van Luchtvaartmaatschappij
en, de Air Transport Association, is
de verwezelijking van een praktisch
en economisch te produceren systeem
„dichter bij dan ooit". Dit systeem,
waar McDonnell Aircraft momenteel
aan werkt, heet „Eros" (Eliminate
Range-Zero System). Het Iaat een
alarmsignaal horen, wanneer twee
vliegtuigen te dicht naderen. De vlie
gers krijgen op hun instrumentenbord
instructies in welke richting zij moe
ten afzwenken om een botsing te
voorkomen. Tenslotte werkt men in
Groot-Brittannië aan een stuurauto-
maat, die door een computer wordt
geleid en die een vliegtuig feilloos op
de landingsbaan kan brengen. Hoe
wel computers niet intelligenter zijn
dan menens, zijn zij in staat om
vluchtproblemen sneller op te lossen.
Kortom, de vliegtuigindustrie is
zich er terdege van bewust, dat aan
de hogere eisen op veiligheidsgebied,
die de toekomst aan mensen en mate
riaal zal gaan stellen, kan 'en moet
worden voldaan. In ieder geval is
vlieger veiliger dan u wellicht had
vermoed en de verwachting lijkt ge
rechtvaardigd, dat het steeds veiliger
zal worden.
