wAAlwijkse en lAnGSTPAAt.se couRAnt
Tien jaar geleden kwam er
een volk in opstand
Moeder en zoon dood in brandend huis
DE HONGAARSE OPSTAND (I)
ZDocjaertó
OPEN OOG
van
JÊ
Laat Uw bril
van tijd tot tijd eens bijstellen
HET KOST U NIETS
Boedapest
Tien jaar geleden, in oktober en november 1956,
volgde de wereld gespannen de dramatische en tra
gische gebeurtenissen in Hongarije. De Hongaarse
bevolking was in opstand gekomen tegen de Russi
sche overheersing en de eigen leiders, die al te veel
met Moskou samenwerkten. De opstand had geen di
rect resultaat. Zij werd bloedig neergeslagen door
een overmacht van Russische troepen, die over meer
manschappen, betere wapens en een betere organisa
tie beschikten dan de met leeuwenmoed vechtende
Hongaren. Duizenden verzetstrijders én Russische
soldaten vonden de dood in de verwoeste straten van
Roedapest. Nu, na tien jaren, is in Hongarije zelf
Hongaren hebben
nu een grotere
vrijheid gekregen
Geladen stemming
In Polen
Kabinetscrisis
Damesmode
Tilburg
nog maar weinig te bemerken van de opstand. Hiel
en daar vertonen de huizen in Roedapest nog de stil
le getuigen van de verbitterde strijd: kogelgaten in
de muren en de lege sokkels, waarop eens de stand
beelden van Stalin stonden. De beelden van Stalin,
die zich eens machtig verhieven in de belangrijkste
Hongaarse steden, maar tijdens de opstand door woe
dende mensen werden gesloopt, zijn nooit meer op
gericht. Men kan het als symbool zien voor het ver
dwijnen van de drukkende dwang, die eens Rusland
over Hongarije en andere Oosteuropese landen uit
oefende.
Niet vergeten
Brillenspecialist
Optica
Grotestraat 220, Waalwijk
Houdt Bogaerts voor ogen
Telefoon 3560
Drie agenten in
Tilburg gewond bij
gevecht in Scala
In een gevecht tussen politiepa
trouilles en een groot deel van 300
jongeren in dancing Scala te Tilburg
zijn drie politiemannen vrij ernstig
gewond geraakt.
Arrestant
uit Alkmaar
dood door vergif
KLM boekte
flinke winst
Mode in tricot
voor heren
HOENDERVANGERS
HERENMODE
Chauffeur dood na
botsing op overweg
-^.xcluóieue
eïlerenkleclinc)
De
Uitgever
Waal wij kse Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredacteur JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2x per week
VRIJDAG 4 NOVEMBER 1966
87e JAARGANG No. 87
vah het Zuióen
Opgericht 1878
Abonnement
p. week (0,26 2 ct. inc.k.) 0.28
p. mnd. (1,10 10 ct. ine k.) 1,20
p. kwrt. (3,25 -f 10 ct. inc.k.) 3,35
p. kwrt. p.post 3,70 bij girobetaling
(bij incasso p. postkwit. 60ct extra)
Losse nummers 20 cent.
Advertentieprijs: 13 cent per nrn.
Ccntractadvertenties: speciaal tarief
Bureaux Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8, tel. 04167 - 2002
Telegram-adres „ECHO"
De Hongaren hebben nu een gro
tere vrijheid gekregen, Janos Kadar,
staatshoofd en de man die tijdens de
opstand een Judasrol vervulde door
met de Russen samen te werken
geeft zijn volk meer ruimte dan het
ooit onder het communisme heeft ge
kend. De Hongaren hebben weer het
gevoel een volk te zijn met eigen na
tionale rechten. Dat is het belangrijk
ste resultaat van de opstand. De op
stand kwam in Hongarije niet als een
los staand gebeuren. In alle landen,
die onder het juk van Moskou buk
ten, was de atmosfeer geladen. Daar
voor zijn vele oorzaken aan te wijzen.
De allerbelangrijkste is echter wel de
verandering, die zich in Moskou zelf
bezig was te voltrekken. Het grote
congres van de communistische partij
van de Sovjet-Unie, dat in 1956 in
Moskou werd gehouden, gaf een dui
delijke weerslag van deze kentering.
Immers, tijdens dit congres werd het
proces van de de-stalinisering op
gang gebracht. Gebroken werd met
alle - ook in Rusland gehate -
kenmerken van de periode-Stalin. De
felle vervolgingen door de geheime
politie, de ,,persoonencultus" en het
dictatorschap van één man moesten
verdwijnen.
Dit congres deed in alle Russische
satellietstaten de hoop oplaaien.
Hoop op méér vrijheid. Nog sterker
wakkerde het verlangen aan toen de
nieuwe Russische leiders - Kroests-
jef en Boelganin - 'n bezoek brach
ten aan Pres. Tito van Joegoslavië,
de man die tot dan door Rusland
streng werd veroordeeld om zijn „na
tionalistisch communisme". Als Rus
land weer vriendschapsbanden aan
knoopte met de vrijheidslievende Ti
to, die zijn nationalisme boven de sa
menwerking met Rusland stelde,
hield dat tegelijk van de zijde van
Moskou een erkenning in van het
recht op een zekere onafhankelijkheid
van de satellietstaten, zo redeneerden
de leiders in de Oost-Europese lan
den.
De bevolking in landen zoals Polen
en Hongarije verkeerde toch al in 'n
geladen stemming. Oorzaak hiervan
was de slechte economische situatie,
die regelrecht terug was te leiden tot
de Russische uitbuiting. Stalin had
na de oorlog niets gedaan om de
zwaar geschonden economie van de
landen weer op gang te brengen. In
tegendeel, 'hij liet de fabrieken, die
nog konden werken, ontmantelen en
naar Rusland overbrengen of legde
beslag op de produktie. De hoop op
meer vrijheid werd echter niet snel
genoeg vervuld, In het nationalisti
sche Polen kwam het tot de eerste
uitbarsting. Fabrieks- en spoorweg
arbeiders in de industriestad Poznan
kwamen eind juni in opstand. De di
recte aanleiding was de terugkomst
van een delegatie arbeiders, die in
Warschau tevergeefs op loonsverho
ging had aangedrongen. Duizenden
arbeiders en sympathisanten mar
cheerden op 28 juni 1956 door de
straten, ontwapenden soldaten en
schreeuwen leuzen tegen de Poolse
regering en tegen Rusland. De eer
ste doden vielen toen de betogers het
gebouw van de Veiligheidspolitie in
Poznan aanvielen. Zelfs gevechts
vliegtuigen werden ingezet om de be
togers te bestrijden.
De opstand in de Poolse stad was
in 3 dagen heslist. Ten koste van -
volgens het Poolse persbureau PAP
- 53 doden en meer dan 300 ge
wonden. Vier maanden later zou het
verzet opnieuw losbranden, nu in
Hongarije. De strijd in dit land zou
heel wat meer slachtoffers eisen.
Dat het klimaat in het communis
tische Oostblok aan het veranderen
was, bemerkte de Hongaarse bevol
king al in maart van het jaar 1956.
Premier Rakosy, de kleine kaalhoof
dige dictator van Hongarije, maakte
na een bijeenkomst van het „Centraal
Comité van de Hongaarse Arbeiders
partij" bekend, dat het vonnis was
herzien van de in 1949 veroordeelde
Laszlo Rajk, een Hongaarse leider,
Formateur Schmelzer heeft zijn po
gingen om een minderheidskabinet
van bijna uitsluitend KVJ-ers te ma
ken, geschorst omdat zijn activiteiten
zijn doorkruist door voorstellen van
de anti-revolutionairen om het kabi-
net-Cals in het zadel te houden.
De plannen van de anti-revolutio
nairen houden in:
1een verhoging van de omzetbelas
ting op 1 oktober 1967 in plaats
van pas op 1 januari 1968; van 1
oktober tot 1 januari zou de ver
hoging 10 procent, na 1 januari
20 procent bedragen;
2. een uitstel van de verlaging van
de loon- en inkomstenbelasting
tot 1 april 1967; volgens de hui
dige plannen zou die verlaging al
op 1 januari a.s. ingaan;
3. handhaving, wellicht verhoging
van de uitgaven, zoals die door 't
kabinet-Cals zijn voorgesteld. Op
deze manier komen we dus nog
verder van huis.
Exclusieve collecties
TRICOT JAPONNEN en
PAKJES
PANTALONS
ROKKEN
JUMPERS
Heuvelstraat M Telefoon 26882
Atelier voor
PLISSEREN, BORDUREN,
enz.
STOFKNOPEN maker
die beschuldigd was van „samenspan
ning met Tito van Joegoslavië"
Het proces in 1949 was het gevolg
geweest van „vijandelijke provokatie"
en het vonnis was in strijd met de
rechtsgevoelens van het Hongaarse
volk, verklaarde de premier.
Tegelijk werd in Boedapest plech
tig aangekondigd, dat de grensver-
sperringen met Oostenrijk zouden
worden afgebroken. De mijnenvelden
zouden worden opgeruimd. Opzien
barender nog was de „persoonlijke
schuldbekentenis" van Rakosy, die
volgens het Hongaarse persbureau op
een vergadering van partijleiders in
mei 1956 verklaarde: „Ik ontzie mij
niet te verklaren, dat ik het heb ge
duld, ja zelfs geëist, dat mijn persoon
een kultus is gevoerdIn de laat
ste jaren zijn bij ons zware wetsver
krachtingen voorgekomen... Ik heb
daar persoonlijk schuld aan. Ik be
treur het ten zeerste, dat ik mij door
Beria (chef van de Russisohe veilig
heidsdienst) en zijn bende op het pad
der duisternis heb laten leiden en dat
ik de Staatsveiligheidsdiensten niet
onder de controle van Partij en Staat
heb gesteld".
Het was nog niet genoeg. De nieuwe
partijlijn werkte nog verder door. Be
gin juli werd aan bijna 20.000 poli
tieke gevangenen amnestie verleend.
Het grootste nieuws kwam echter en
kele dagen later. Rakosy maakte be
kend, dat hij zou aftreden. Hij ver
klaarde, dat dit een gevolg was van
zijn leeftijd, gebrekkige gezondheid
en zijn schuld aan de personencultus
en de verkrachting van het socialisti
sche recht.
De terreur, die tien lange jaren
Hongarije had overheerst, kon echter
niet in een paar maanden worden ver
geten. De deportaties, de terechtstel
lingen, de concentratiekampen en
niet het minst de kritieke economi
sche situatie hadden eën diepe wond
geslagen. De Hongaarse bevolking
eiste meer. Dat Rakosy was afgetre
den aanvaardde men dankbaar, maar
men eiste ook het aftreden van diens
tweede man, de tot premier benoem
de Emö Gerö. Begin oktober was de
vroegere Hongaarse minister-presi
dent Imre Nagy weer tot de partij
toegelaten. In 1955 was hij als mi
nister-president afgezet en uit de par
tij gestoten. Nu riep het volk hem
als leider uit.
(wordt vervolgd)
De 56-jarige mevrouw Van der
Veer-Van der Wissel en haar 17-
jarige zoon Jan zijn maandagmor
gen verbrand in hun huis aan de
Steenovenslaan in Culemborg. De
brand moet zijn ontstaan bij het
aanmaken van de kachel door de
57-jarige heer J. v. d. Veer.
Het hout in de kachel brandde,
toen hij naar buiten ging om kolen
te scheppen. Maar hij had verge
ten het deksel op de kachel te slui
ten. Doordat de deuren open ble
ven, begon de kachel te hard te
trekken en sloegen de vlammen
boven de kachel uit. Daarop raakte
de schoorsteenmantel in brand. Toen
de heer Van der Veer in de kamer
terug kwam, stond deze in lichter
laaie. Hij rende om hulp schreeu
wend de straat op en liet opnieuw
de deuren open staan. Daardoor
grepen de vlammen nog sneller om
zich heen.
Mevrouw Van der Veer-Van der
Wissel en haar 17-jarige zoon Jan
waren nog op de bovenverdieping.
De vrouw is nog naar beneden ge
gaan maar, vermoedelijk op ,weg
naar buiten, bewusteloos in een
stoel gevallen. Daar werd haar ver
koolde lichaam gevonden. De zoon
werd in zijn slaap verrast.
De vrijwillige brandweer van Cu
lemborg was snel na het eerste
brandalarm aanwezig en kon voor
komen dat de andere woningen in
deze (te saneren) buurt door het
vuur werden vernield.
NEW YORK, - De Algemene
Vergadering van de V.N. heeft gis
teravond besloten het 50 jaar oude
mandaat van Zuid-Afrika over Zuid-
West-Afrika te beëindigen en heeft
verklaard dat dit gebied voortaan
rechtstreeks onder verantwoordelijk
heid van de V.N. valt.
DE DOOD IS DOOD
In deze novembermaand gedenken wij onze doden. En de doden
gaan weer leven in onze herinnering. En we zien ze mooier dan ze
misschien waren. Want alleen het goede komt in onze gedachten
en het slechte is afgevallen. Dood roept leven op. Een leven dyna
miek, vitaliteit, kracht, energie en toekomst. Dood en leven ver
dragen elkaar niet, zoals water en vuur elkaar niet verdragen. De
dood past niet in de opzet van het Leven. Er is geen ruimte voor.
En als de enkeling sterft, dan zwijgen we de Dood stil. We laten
een ander de plaats innemen; 'en we zeggen, dat niemand onver
vangbaar is. We nemen de dood niet serieus. We doen alsof ze niet
echt bestaat. We willen de dodendans ontspringen. Het Leven is
sterker dan de Dood. Eigenlijk is dat een diep-christelijke gedachte.
Het Leven wordt niet weggenomen"staat in de Liturgie. We er
varen het. Ons voorgeslacht leeft nog. Dat weten we zeker. Ons
leven is er bij de gratie van hun leven. Wij bouwen voort ophun
fundament, hun inzichten, hun ontdekkingen, hun verworvenheden,
hun ideeën. En ons nageslacht steunt weer op de basis, die wij zul
len leggen. Het Leven staat niet stil, gaat altijd verder, ontwikkelt
zich voortdurend. En wij zijn allemaal druk in touw, boordevol plan
nen. We voelen ons nog aan het begin staan. We hebben een flits
gezien van wat het worden kan. Het Leven staat nog in zijn kinder
schoenen. En dat Leven verdraagt geen stilstand, geen rust, geen
eeuwige rust. Het Leven grijpt over de Dood heen, De Dood kan
geen échte dood zijn. „Het Leven wordt veranderd"bidden we bij
onze doden. Het Leven wordt anders. Zoals ook het leven van onze
doden anders wordt, mooier, zonder schaduwzijden. De Dood krista-
liseert het Leven. Het wordt gezuiverd, zuiver gemaakt van smetten,
zoals ook het goud in de smeltkroes uitgepuurd wordt. De Dood
brengt aan het licht, wat edel is en onedel. En door de Dood ver
schrompelt het onedele, het waardeloze, het laagmenselijke, het zon
dige. Het sterft af en verdwijnt in het niet. Maar het edele blijft.
Het wordt zelfs rijker en stralender, gezuiverd als het is van ver
duistering en besmetting. Hier heeft de Dood haar greep op het
Leven verloren en is het Leven sterker dan de Dood. En daaroni
kunnen wij ook bouwsteen voor het Leven aandragen, in kennis,
kuituur en techniek, edele woorden scheppen die niet vergaan. Wij
kunnen daarmee een aarde bouwen, die nieuw is; een nieuwe aarde;
een Hemel.
L. VAN BERKEL
Een van de politiemannen, hoofd
agent H. van Gemert, die, nog een
tijd gewond heeft doorgevochten, is
met een scheur in zijn schedel en een
hersenschudding in 'het St. Elisabeth-
ziekenhuis opgenomen. Zijn toestand
is ernstig. Hij was al eerder aan zijn
hoofd geopereerd. Hoofdagent Van
Vlimmeren liep een gapende hoofd
wonde op en agent Verhoeven een ge
broken pols.
De 20-jarige tuinder J. van der V.
uit Wognum, die maandagmorgen na
arrestatie wegens een auto-ongeluk in
het Centraal Ziekenhuis te Alkmaar
overleed, blijkt gestorven te zijn aan
vergiftiging.
De officier van justitie, mr. A. J.
Reigerman, liet met het oog op de
raadselachtige geschiedenis sectie op
het stoffelijk overschot verrichten.
Dit wees uit dat Van der V. aan ver
giftiging was gestorven: het vergif
alladran werd in hem gevonden. Bij
nader onderzoek werd een fles met
deze vloeistof onder zijn bed gevon
den. Aangenomen wordt dat Van der
V. uit schuldgevoel, veronderstellen
de dat zijn twee vrienden bij de aan
rijding waren gedood, door vergif een
eind aan zijn leven heeft willen ma
ken. Zijn vrienden werden wel uit de
auto geslingerd, maar werden slechts
licht gewond.
De Koninklijke Luchtvaart Maat
schappij (KLM) heeft in het tweede
kwartaal van haar boekjaar 1966-67
een nettowinst geboekt van 56,2 mil
joen gulden.
Daarmee komt de winst over het
eerste halfjaar op 89,2 miljoen gul
den. Deze resultaten staan tegenover
een winst van 57,4 miljoen gulden
over het eerste halfjaar van 1965. In
het tweede kwartaal vorig jaar be
droeg de netto-uitkomst 42,9 miljoen
gulden.
Een tricot jasje voor in de
auto of voor de vrije tijd
thuis.
Een passend vest bij uw
kostuum.
Een polo-pull, in de nieuwe
kleuren.
V-hals pullover, of grof ge
breide trui.
Fik: M. v. d. Brand-Hens
Grotestraat 155, Waalwijk
Op een niet-beveiligde overweg in
Woensdrecht, tussen Rilland Bath en
Bergen op Zoom is maandagavond
om kwart voor 7 een goederentrein
tegen een volkswagenbusje gereden.
De bestuurder, de 31-jarige A. Silias
uit Garderen, werd bij het ongeluk
gedood.
