waaLwijkse en LanqstRaatse couRant
mlÊÊÊÊÊÊM
MIDDEN-BRABANT HEEFT GEEN REDEN TOT KLAGEN
OPEN
OPEN OOG
van i
Tweede huis
Hoe groot is Nederland De statistiek zegt: ons land
heeft 3.612.900 ha „gemeentelijk ingedeelde" grond.
Daarvan is ruim 2,5 miljoen ha in gebruik bij land
en tuinbouw en dat noemen wij „cultuurgrond". De
rest splitst men in bos (270.000 ha), woeste grond
(228.000 ha) en dan blijft er zowat 600.000 ha over
voor wegen, water en bebouwd terrein, alias steden
en dorpen. U ziet dus, dat die laatste groep gronden
zo'n 100.000 ha groter is dan de twee groepen „bos"
en „woeste gronden" samen. Daaruit blijkt al hoe
hachelijk het er voor staat met onze buitenrecreatie
Zal dit steeds erger worden of is er wat tegen te doen
En doet men er wat tegen
Het wordt steeds
erger
Wat is recreatie
ruimte?
en
&Llerenkledincf
WAALWIJK
Slecht bereikbaar
M idden-Brabant
Niet genoeg
Spreiden
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1967
88e JAARGANG No. 16
De Echo van het Zu
Uitgever
Waal wij ksche Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
HoofdredacteurJAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2x per week
Losse nummers 20 cent
Opgericht 1878
Bureaus Grotestraat 205, Waalwijk
Tel. 04160-2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8, tel. 04167-2002
Blijft er in toekomst voldoende
ruimte voor recreatie?
Onder woeste gronden vat men
samen: heide, zandverstuivingen,
stranden, duinen, braakliggende ge
bieden enz. En nu kunt u wèl
overal komen op de „bebouwde ter
reinen", maar een groot deel van
de woeste gronden is voor het pu
bliek afgesloten. Een deel van de
bossen trouwens ook En tot over
maat van ramp hebben wij onze
grote steden juist daar gebouwd,
waar vrijwel geen bos of woeste
grond voorkomt U ziet dus, dat
er in ons goede landje maar heel
weinig ruimte overblijft voor dauw-
trappen of voor picknicen in een
werkelijke vrije natuur.
Wij zullen nu maar ophouden met
het geven van cijfers. De bekende
nota's inzake de ruimtelijke orde
ning geven ze in overvloed. En
wat de bevolking betreft weet u
natuurlijk óók wel, dat wij mis
schien al lang vóór 2.00C' de 20 mil
joen zullen hebben overschreden.
Wat dit laatste betreft moeten we
echter onmiddellijk opmerken, dat
er thans een daling van de geboor
tecijfers aan de gang is zoals nog
niet eerder is voorgekomen. Het
kan dus meevallen met die over
bevolking in 1980 of 2.000, maar
erg optimistisch zijn de deskundi
gen nog niet.
zend ha toeneemt (van 1950 tot
196C' b.v. met 17.000 ha). In vele
bossen mag men geen stap buiten
de paden doen En op die paden
komt men teveel andere mensen
tegen.
Eigenlijk is er in Nederland slechts
één gebied waarop men urenlang
ongestoord kan wandelen: het
strand. En dan slechts in de win
ter.
Kprt en goed: gebieden, waar u
overal mag lopen, graven, vuurtje
stoken, kamperen of wat dan ook,
zijn er praktisch niet meer in ons
land en ze zullen er niet meer ko
men ook. En dat is in de meeste
Europese landen het geval. U moet
al heel ver reizen om gebieden te
vinden waar u al die dingen wèl
mag, als het aanleggen van een
kampvuur dan even buiten be
schouwing gelaten, want dat kan
zelfs in de prairie of in een oer
woud verboden zijn.
Wat wij nodig hebben is ruimte
waar men zich ontspannen kan. De
kwestie is echter, dat er recreatie
ruimten zijn, waar heel veel men
sen zich niet in het minst kunnen
ontspannen of vermaken. Het hangt
helemaal van de eisen af die
- V A
A
De Loouse- en Drunense duinen trekken ieder jaar heel
wat bezoekers.
Vorig jaar bezochten meer dan 1 miljoen bezoekers het sprook
jespark „De Efteling", een recreatie-object bij uitstek. Op de
foto het terras aan de vijver
DE WELVAART MA
dat de frites-, gehaktballen- en
uit de grond rijzen;
dat ik in plaats van één zondag!
iets nieuws kan kopen, gew
dat mijn moeder nu vergenoegd
de was kan doen en zij haai
dat het alcoholverbruik in vergel
220% is gestegen;
dat mijn vader zich nu eindelijk t
om te vissen heeft kunnen
dat bepaalde teenagers van de er
ouders angstige vragen stel
dat de gewone man nu een bandi
muziek kan beluisteren;
dat de arbeidersjongen met hen
universiteit kan gaan studer
voor krom hoeft te liggen;
dat veel jonge meisjes met voorl
en het gebruik daarvan ken
dat iedereen, ook de arme man, z
groot deel zijn loon wordt d
dat nu iedereen een bontje" ka
moeilijk wordt om haar stan
WE HADDEN HET NOG NC
Jammer alleen, dat velen zijn gaa
wat je hébt.
DE WELVAART MAAKT MOGELIJK
dat de frites-, gehaktballen- en vetteworst-tentjes als paddestoelen
uii de grond rijzen;
dat ik in plaats van één zondagse jurk en éen door-de-weekse, nu
iets nieuws kan kopen, gewoon omdat ik het leuk vind;
dat mijn moeder nu vergenoegd zit te kijken, hoe de wasmachine
de was kan doen en zij haar oude botten kan sparen;
dat het alcoholverbruik in vergelijking met voor de oorlog 200 tot
220% is gestegen;
dat mijn vader zich nu eindelijk een uitgebreide- en modeluitrusting
om te vissen heeft kunnen permiteren;
dat bepaalde teenagers van de ene fuif in de andere rollen en hun
ouders angstige vragen stellen;
dat de gewone man nu éen bandrecorder kan kopen en alle soorten
muziek kan beluisteren;
dat de arbeidersjongen met hersens en goed karakter nu naar de
universiteit kan gaan studeren, zonder dat het hele gezin daar
voor krom hoeft te liggen:;
dat veel jonge meisjes met voorbehoedmiddelen in hun tasje lopen
en het gebruik daarvan kennen;
dat iedereen, ook de arme man, zijn ziekte kan uitvieren en voor 'n
groot deel zijn loon wordt doorbetaald
dat nu iedereen een „bontje" kan dragen en het voor mevrouw
moeilijk wordt om haar stand op te houden.
WE HADDEN HET NOG NOOIT ZO GOED
Jammer alleen, dat velen zijn gaan denken, dat je in het leven bént,
wat je hébt.
Naar „Jij en Ik" no. 1 1966,
U it gave Ginneken-Bavel
1
Trouwens, wanneer nu de ge
boortecijfers sterk dalen komt de
invloed daarvan op de huizenbouw
enz. enz. toch pas over een kwart
eeuw tot uiting, als we even ver
geten dat kleine gezinnen minder
woonruimte nodig, hebben dan gro
te. En dat mogen we niet vergeten,
want er staat weer tegenover dat
een tikkeltje meer welvaart hogere
eisen aan de woningen met zich
meebrengt en zelfs tot de wens
naar een „tweede huis" of vakantie-
of weekendwoning leidt.
Toch moeten we nog even op
merken, dat bij de bebouwde ter
reinen ook de parken en gazons
van onze steden zijn inbegrepen.
Alleen wordt het wél duidelijk, dat
deze terreinen, hoe fraai en gezond
ook, in genen dele de behoefte aan
recreatieruimte verkleinen: men is
er te gauw op uitgekeken en in
rondgewandeld.
Er zijn allerlei factoren die de
werkelijke recreatieruimte beïn
vloeden. Daaronder verstaan wij
dan terreinen waarop men 'n wan
deling van b.v. een uur kan maken
zonder al te veel storende bordjes
tegen te komen. Want dat is het
wat velen thans zoeken. En dan
baat het weinig, dat de oppervlakte
bos elk jaar met een of tweedui-
men stelt en van wat men zoekt.
Rust, ruimte, frisse lucht Akkoord
maar wat is ruimte
De een wil graag zo weinig mo
gelijk mensen om zich heen, de an
der gaat naar het strand om te
zien en (of) gezien te worden.
Sommigen willen in alle rust zalig
nietsdoen en bruin bakken in de
zon of vinden een hangmat in een
schaduwrijk bos ideaal. Weer
anderen zouden het liefst geheel
alleen (of met z'n tweetjes) kilo
meters van de bewoonde wereld
af kamperen. Er zijn er ook die
overvolle campings met drukte en
lawaai het toppunt van gezellig
heid vinden. Er zijn liefhebbers van
watersport en liefhebbers van wan
delen, bosbessen of bramen pluk
ken, kievitseieren zoeken.
Gelukkig zijn er ook nog men
sen die een wandeling achter de
kinderwagen door een rustig park
of het zitten op een bankje in het
plantsoen al een uitkomst vinden.
Maar u ziet wel, dat het totaal geen
zin heeft om alle stukjes grond die
geen „nuttig" doel dienen bij el
kaar op te tellen en dan te zeggen
dat wij zoveel vierkante meter „re
creatieruimte" per inwoner beschik
baar hebben. Het gaat er om, dat
wij per inwoner voldoende soorten
recreatie in de openlucht beschik
baar hebben. Voorts moeten deze
terreinen goed bereikbaar zijn en
dus niet al te ver van de grote ste
den af liggen. Dit is met name in
de Randstad Holland het grote
knelpunt. Landelijk gezien hebben
wij heel wat ruimte voor water
sport. Er zijn voldoende wegen
waarop een wandeling nog een ge
not kan zijn en een fietstocht ook.
Eigenlijk is onze strandlengte meer
dan voldoende voor alle Nederlan
ders en Roergebieders tezamen. On
ze 270.000 ha bos is écht nog wel
de moeite waard en de 228.000 ha
woeste grond óók wel. Maar wij
hébben er zo weinig aan omdat het
meeste zo slecht bereikbaar is en
voor de steeds meer toenemende
weekendrecreatie bezwaren op
roept, namelijk van verstopte we
gen en urenlang rondhangen in uit
laatgassen en stof. Vele plannen
zijn al ontworpen en uitgevoerd
cm daar iets aan te doen. Het Am
sterdamse bos is daar een goed
voorbeeld van. Bij elke grote stad
voert men thans wel plannen uit
om te komen tot recreatieruimte in
de vorm van bossen, parken, gele
genheid voor watersport enz. He
laas is 't een druppel op een gloei
ende plaat.
Dat ook Midden-Brabant met pro
blemen op het gebied van de recrea
tie te kampen heeft, werd vorig jaar
weer eens duidelijk. Toen stonden de
Loonse en Drunense Duinen volop in
de belangstelling, in verband met de
„snipperverkaveling"Steeds meer
mensen wilden in dit recreatiegebied
een eigen privé terreintje hebben, dat
kost wat kost, afgebakend moet zijn.
Dat hierdoor een onhoudbare situa
tie ontstaat is de overheid duidelijk
geworden. Waarschijnlijk zal ook dit
jaar weer aandacht besteed worden
aan dit probleem.
Nu heeft De Langstraat niet be
paald te klagen over recreatiegebie
den. „De Efteling" in Kaatsheuvel
trekt ieder jaar ruim 1 miljoen be
zoekers, waaronder duizenden uit ei
gen gebied. Ook de duinen zijn ge
liefde recreatiegèbieden. Waalwijk
beschikt over een ruim zwembad ge
legen in een fraaie omgeving, aan de
rand van de bossen. Ook Woudrichem
komt steeds meer in de belangstel
ling. Trouwens wie van zeilen of
roeien houdt, en de recreatie op het
water neemt stormender hand toe,
kan in Waalwijk ('t Stukske), Heus-
den, Sprang-Capelle en op tal van
andere plaatsen langs de Maas te
recht. Wie iets verder Brabant intrekt
vindt in Oisterwijk prachtige natuur
gebieden, de Beekse Bergen, nabij
Hilvarenbeek en het Dierenpark te
Tilburg. In eigen streek is beslist nog
volop „groen" te vinden.
Het is van groot belang, dat auto-,
fiets- en wandelroutes worden op
gesteld zodat ook het vergeten deel
van onze ruimte wat meer aandacht
krijgt. Watersport en sportvisserij
kunnen vele duizenden recreatie
geven buiten de propvolle stranden.
Er wordt bij de ruilverkaveling toe
gezien, dat het landschap aantrek
kelijk blijft of wordt gemaakt voor
de stadbewoner. Bij de bouw van
boerderijen, stallen enz. gelden ri
goureuze voorschriften er bescher
ming van het landschapschoon.
Maar dit alles is onvoldoende en
zo leest u dan telkens fantasierijke
plannen om meer recreatieruimte
te scheppen. Denkt u maar eens
aan inpoldering van de Waddenzee
en de bebossing van gedeelten der
IJsselmeerpolders of aan de bin
nenwateren die in het zuidwesten
zullen ontstaan als de Deltawerken
voltooid zijn.
Toch brengt ook dit alles onvol
doende ruimte voor de Randstad
bewoners. Vandaar onder meer het
plan om een zgn. groene strook
aan te leggen van Amsterdam naar
Rotterdam, door het hart van Hol
land heen. Deze strook wil men
aan de landbouw onttrekken en
bebossen. Of dit plan doorgang zal
vinden is nog niet te zeggen. Al
leen al aan onteigeningsgelden zou
het vele honderden miljoen kosten,
terwijl de cultuurtechnische wer
ken zeker nóg meer zouden kosten.
Ook zou het vele jaren duren voor
werkelijk sprake zou zijn van een
bos.
Er kan echter nog wel meer wor
den gedaan. Een betere ontsluiting
van onze stranden staat als num
mer één op de verlanglijst van de
planologen. Nummer twee is na
tuurlijk de spreiding van de men
sen in ruimte en tijd'. Wat de ruim
te betreft zullen sportieve vormen
van recreatie de aandacht moeten
hebben en het zaligmakende bruin-
branden wat minder. Wat de tijd
Abonnement
p. week (0,28+ 2 ct. inc.k.) 0,30
p. mnd. (1,20+10 ct. inc.k.) ƒ1,30
p. kwrt. (3,40+10 ct. inc.k.) 3,50
p. kwrt. p. post 4,bij girobetaling
(bij incasso p. postkwit. 75 ct. extra)
Advertentieprijs: 14 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
Telegram-adres „ECHO"
betreft zal de vakantiespreiding
ernstig ter hand genomen worden,
op de bedrijven zowel als op de
scholen.
Tenslotte is het de vraag of wij
door moeten gaan met het aanlok
ken van miljoenen buitenlanders
(vooral Duitsers) naar onze stre
ken Goed, wij verdienen er per
jaar een miljard aan, maar dan
moeten we óók niet klagen dat het
zo vol wordt, zeggen de planologen.
Afgezien van dit laatste want een
toevloed van buitenlanders kan el
ke ruimte hier volmaken) is het
vooral de kwestie van spreiding in
ruimte en tijd, die urgent js. Als
men deze spreiding tot stand weet
te brengen, ook voor wat de week
endrecreatie betreft, staat ons land
er niet hopeloos voor. U moet al
leen niet willen leven als de Bata
vieren, want dat is voorgoed uit
de tijd. En uit de ruimte tevens.
- De 42-jarige mijnmachinist W.H.
S. uit Amstenrade heeft in de
nacht van vrijdag op zaterdag
zijn evenoude vrouw en zijn 19-
jarige dochter met een zware zwa
re vuisthamer op hoofd en li
chaam geslagen. Beiden werden
levensgevaarlijk gewond en zijn
in het Heerlense ziekenhuis op
genomen. S. pleegde na zijn daad
zelfmoord.
Ook het watersporttoerisme komt steeds meer in de belangstelling. De foto toont de jachthaven in Heusden.