Kaatsheuvels
echtpaar Robben
uoverl David
bezocht museum
Livingstone
„st. mmr
Wij weten alles
van de Belangrijke Pluspunten van
het Enkalon-tapijt van Desso.
KOMBI
I
GROTESTRAAT WAALWIJK
'JiüiSpl!
JSi
Zoekt u een praktisch gezinstapijt?
mm
mam
w
3
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN DINSDAG 28 MAART 1967
3
Ontdekkings
reiziger
Aartsbisschop
Alle tijd
VERHUUR
A.N.W.B.
Camping-
Service
's-Hertogenbosch
commercieel-economische
functies
itllli
Mooi, gezellig en diepwarm van kleur
mi
Zeer sterk.
Makkelijk te reinigen.
Geluiddempend-,
Meteen te stofzuigen-.
Het Enkalon-tapijt van Desso is mooi, zacht, gezellig
doorzijn rijke, volle pool. Twee zeer aantrekkelijke kwa
liteiten: Desso-600 (7 kleuren) en Desso-700 (9 kleuren).
Leverbaar in warme kleuren in aparte ton-sur-ton-com-
binaties. Combineert altijd harmonieus met uw interieur
Praktisch. Pluist en rafelt niet, direct te stofzuigen. Zeer
sterk, slijtvast, bestand tegen naaldhakken, veerkrachtig,
plet niet. Geluiddempend en makkelijk tereinigen
Dubbele onderlaag, dus hecht verankerde-pool. Mot
en keverecht. Een verstandige aankoop. Desso is een
toonaangevend tapijtmerk, waarover we u alle goeds
kunnen vertellen. Onder andere dat het Enkalon-tapijt
van Desso lager geprijsd is dan welk ander Enkalon-
tapijt van vergelijkbare kwaliteit. Twee praktische kamer
breedten300 en 390 cm. Op 390 cm zijn de prijzen:
Desso-600 f 25,15 per m2 (f 98,- per strekkende meter)
en Desso-700 (extra dik, extra veerkrachtig, extra vorm
vast) f31,65 per m2 (f 123,50 per strekkende meter).
Bewijs van kwaliteit! Gedurende enige
weken ligt bij ons voor de zaak in weer
en wind Desso 700, „belaagd" door
duizenden schuifelende schoenen van
voorbijgangers. Als proeve van slijt-
vastheid. Komt U zich even overtuigen?
De heer Robben tussen de leerlingen
van de Afrikaanse school
KAATSHEUVEL - Het echtpaar Robben, Dr.
van Beürdenstraat 26 uit Kaatsheuvel, heeft de
afgelopen zomer de verre reis naar Tanganiyka
gemaakt. De heer en mevrouw Robben gingen hun
dochter Jo, die als zuster in de Afrikaanse mis
sie werkt, opzoeken. Zuster Robben, die 1957
tot de orde van de Witte Zusters van O.L. Vrouw
van Afrika toetrad is, na enkele jaren in Algiers
en Holmwood (Engeland) te hebben doorgebracht,
19 februari 1963 naar Afrika vertrokken. Haar
ouders beloofden dat, wanneer zij haar Eeuwige
Gelofte aflegde, ze haar in datzelfde jaar zouden
komen opzoeken. De heer en mevrouw Robben
(66 x 64 jaar) deden hun woord gestand. De heer
Robben, gepensioneerd onderwijzer, schreef voor
ons enkele artikelen over zijn Afrikaanse reis. In
dit vierde verhaal beschrijft de heer Robben over
zijn belevenissen in dit Afrikaanse land.
Omdat onze dochter nog 3 dagen
school moest doen, hadden we een
mooie gelegenheid haar in d'r werk
gade te slaan. Het onderwijs werd ge
geven in het engels, terwijl de voer
taal buiten, engels of kiswwhili was.
Het gros van de leerlingen waren
Aziaten en in Jo's klas zaten slechts
2 katholieken. Het personeel bestond
uit 3 zusters (w.o. het hoofd), een
Methodist, een Afrikaanse 'en een
Aziatische onderwijzeres. Ondanks de
veelheid van geloofsovertuiging heer
ste er een gezellige sfeer. Bij de elite
van Tabora staat het onderwijs aan
deze school hoog aangeschreven en
vanuit de verste hoeken worden kin
deren per auto opgebracht en gehaald.
We ontmoetten er de echtgenote van
de Anglikaanse geestelijke en een
witte Pater voor godsdienstonder
richt. Ik werd gefotografeerd met
Jo's leerlingen en voelde me weer
echt onderwijzer en dacht even aan
mijn ruim 40-jarig onderwijs in mijn
geboorteplaats.
Na school winkelden wij bij een
Aziaat: de heer Sudra. Verreweg 't
meeste zakenleven is nog in handen
van Aziaten. Als ambtenaar komen
steeds meer Afrikanen in aanmer
king, gezien de snelle groei van het
onderwijs. Vriend Sudra, die als ar
chitect-aannemer een goede klant had
aan de Missie moest even het in ver-
bouw-zijnde Groot-Seminari inspec
teren. Van zijn aanbod mee te rijden
namen we dankbaar gebruik en zo
konden we onder zijn leiding in Ki-
palapala dat grote gebouw met zijn
breed en mooi front goed bezichtigen.
Een broeder en de Afrikaanse zusters
zorgen voor de keuken en het huis
houdelijk werk. De Broeder toonde
ons het wilde zwijn, door hem gevan
gen en dat 1967 niet meer zou halen.
De studenten waren op vakantie. Op
de Bisschoppenvergadering te Dar es
Salaam was besloten Kipalapala als
centrum te maken van theologische
studie's voor alle Bisdommen van
Tanzania. De jongens, die het Klein
seminarie af hebben, gaan voor hun
philosophische studie's naar twee an
dere Seminarie's, die vroeger als
Groot-Seminari dienden in verschil
lende Bisdommen. Op deze manier
kunnen ze hun krachten concentreren
en kunnen de studenten er alleen
maar voordeel van hebben. Dat wil
dus zeggen, dat heden ca. 40 meer
studenten naar Kipalapala komen.
Het aantal verschillende stammen zal
dan weer vergroot worden en de
mixing van de studenten zal een ver
ruimde kijk geven aan hen allen.
Voor ons bezoek aan 't Groot-Semi
narie reden we ver de rimboe in over
een smalle erg hobbelige en stoffige
weg. Diepe gleuven in de lengte of
dwars over ontstaan in de regentijd
en nu hard door de droogte maakten
het de chauffeur moeilijk. De auto's
daar mogen wel een goede veerkracht
hebben. Ofschoon we diep de rim
boe inreden, werden we toch maar
karig bedeeld in het zien van wilde
dieren. Alleen 2 grote wilde holen-
katten werden we in het struikgewas
gewaar.
Toen de ontdekkingsreiziger David
Livingstone (die al in 1855 de Victo
ria watervallen ontdekte) in 1965
weer naar Afrika reisde, had men
sinds 1866 niets meer van hem ver
nomen. De ontdekkingsreiziger Stan
ley kreeg in 1869 opdracht hem te
zoeken. In 1871 kwam hij in Zanzi
bar en op het vasteland aangekomen
trok hij met een karavaan naar Ujiji
aan het Tanganiykameer, waar de
zoekgeraakte 19 dagen eerder was
aangekomen. Daarna trokken beiden
in westelijke richting en sloegen nog
datzelfde jaar hun bivak op in de
buurt van Kipalapala. Ze bouwden 'n
grote hut en stallen voor hun trek- en
lastdieren en omdat Stanley naar zijn
vaderland terugkeerde, hadden deze
2 onversaagde mannen, waaraan En
geland en Afrika zoveel te danken
hadden, een laatste bespreking onder
de mango tree (mangoboom) die er
heden nog staat en waaronder we even
verbleven. De stallen (enigszins ver
bouwd) staan er nog en het hoofdge
bouw (de grote hut) is nu een interes
sant museum.
Na op deze historische plek even ver
toefd te hebben reden we langs de
zelfde weg terug en sloegen daarna
een iets bredere weg in naar het
Groot-Seminarie. In de auto ontspon
zich met Jo als tolk een gesprek over
de levenswijze in Azië en Afrika ver
geleken met die in Nederland; voor
al over het leven van de vrouw. De
Boeddhist vertelde ons, dat hij zijn
vrouw voor het eerst zag op de dag
van zijn huwelijk. Dat ontlokte mij
de vraag of ze toch meegevallen was.
,,Ik heb een goede vrouw", zei hij,
,,en ons huwelijk is goed geslaagd".
Sudra vond het billijk, dat de ouders
een vrouw zoeken voor hun zonen.
Volgens hem moet men de ouders
daarin gehoorzamen. Zij zorgen wel
voor een goede partij in hun stand en
ze informeren wel naar het karakter
van hun aanstaande schoondochters.
De wens van de ouders dient ge
ëerbiedigd te worden. Het kenmerk
van het Boeddhisme de gelatenheid is
hieraan zeker niet vreemd. Door el
kaar worden het toch goede huivelij-
ken temeer, daar de vrouw de echt
genoot als haar meerdere beschouwt.
De getrouwde zonen nemen in de re
gel hun intrek in het (dan verbouwde)
ouderlijk huis. Toen we bij Sudra een
bezoek brachten, serveerde mevrouw
thee met gebak, doch trok zich daar
na terug in de keuken. In Nederland
is de gastvrouw niet zo bescheiden, ze
blijft bij het gezelschap en spreekt
ivel degelijk een woordje mee.
In de muur van de kamer was een
nis en die bevatte achter glas een
huisaltaar. We zagen daar veel af
beeldingen van Boeddha op papier of
in beeld; het geheel geflankeerd door
vele lampjes, die aan- en uitgingen en
ervoor twee brandende kaarsen. We
ontwaardden er ook een mooi kruis
beeld, wat we daar niet hadden ver
wacht. Sudra deelde ons mede, dat
het een geschenk was van een Bis
schop ter gelegenheid van de inzege
ning van een klooster door hem ge
bouwd. Voor hij het in handen nam,
deed hij eerbiedig zijn schoenen uit.
Daags daarna hadden we een ge
sprek met de Aartsbisschop van Ta
bora, mgr. M. Myhajo; een goed en
eenvoudig man. Hij bedankte ons
recht hartelijk voor het afstaan van
onze dochter aan zijn land. Op 29
juli begon de zware reis naar onze
nicht in de hush. De nacht(boemel)-
trein vertrok om 18 uur. In de avond
zagen we stationnetjes met nog pe
troleumverlichting. Daar het licht in
de trein maar zo-zo was, gingen we
vroeg naar „bed". Jo sliep op het
bagagenet, ik op de eerste verdieping
(rugleuning als opklapbed) en moeder
op de bank. Het was nogal kil in de
trein en rillend van de kou arriveer
den we om half 7 in Kigoma.
Moeder overste (mej. Simons uit
Helvoirt) en een pater verwelkomden
ons op het perron. Na in het klooster
wat op verhaal te zijn gekomen ging
het weer verder. Van de medische
Missiezusters kregen we een lift tot
Kasulu. Met wat wikken en wegen
kregen allen een plaats in de wagen.
Vol goede moed ging 't weer verder.
We bevonden ons in het land van de
rode aarde. Als een rood-bruin lint
slingerde de stoffige weg door het
heuvelland. Het rode stof drong door
de fijnste kieren en bij aankomst, na
2 uur rijden, had mijn grijs kostuum
aan de kant van het portier een rode
kleur. Met een hartelijk „dank je"
namen we afscheid van de zusters en
begaven ons naar het enige café in
dat negerdorp. Men moet het ex- en
interieur gezien hebben om er enige
indruk van te krijgen. Bij een glas
Fanta aten we onze boterham en na
„ons hotel" gefotografeerd te hebben
stapten we in de Afrikaanse bus.
Niet alleen de zit- maar ook de staan
plaatsen waren „bezet". Wij hadden
een plaats voor in de bus en door be
middeling van de zusters mochten we
onze bagage bij ons houden en werd
die niet door middel van een ladder
op de bus gesmeten.
Het Afrikaanse „Haast je lang
zaam" werd op deze route wel dege
lijk toegepast. Bij iedere negerkraal
een langdurig babbeltje met de toege
stroomde Afrikanen (mogelijk hun
enige attraktie voor die dag).
Eenmaal ging de chauffeur ,,even'
iveg en kwam ruim een kwartier later
terug. En zo zaten we 5 uur in deze
bus onder de tropische zon zonder
kans onderweg even aan te leggen.
Eenmaal werden we met de veerpont
overgezet. Eerst de bus en dan de rei
zigers. Het werk werd verricht met
handen en voeten. We wilden dit fo
tograferen, docht mochten dat niet.
De Afrikanen willen hun primitief
heid niet „vastgelegd" zien.
Onze nicht (Ria Kemmeren) was
met moeder overste ons per auto tot
Kibondo tegemoet gereisd. Te 19 uur
arriveerden we daar. Een blij weer
zien na 6 jaar. De thee bij de Afri
kaanse zusters wilde er wel in en na
1 Vi uur reden we door de rimboe naar
Kakonko. De moeizame reis was
achter de rug.
(wordt vervolgd)
VAN- TENTEN,
LUCHTBEDDEN
EN GAS
Hoekeinde 12, Waalwijk
Telefoon 04160 - 3320
MIDDELBARE DETAILHANDELSSCHOOL
Opleiding voor
zoals zelfstandig ondernemer, filiaalchef,
inkoper, verkoopleider e.d.
3-jarige dagcursus,
vrijstelling van vestigingsdiploma's.
Vooropleiding:
ulo-diploma, eind-diploma lagere
detailhandelsschool
Overgang naar 4e klas middelbare
school.
Aanmelding leerlingen:
vóór 1 juni, 's woensdags van 14.00 tot 16.00 uur
Weidonklaan 44 B, 's-Hertogenbosch
tel 04100 - 38517
W. Gielen,
wnd. directeur.
!r'
WsSÊmSS^smi
MM
•Ai"-
Wettig gedeponeerd. Door de AKU gecontroleerde kwaliteit tapijt.