Nederland kent zijn Noordoostpolder
maar nog niet goed genoeg
Tour in cijfers
zBogaertó
H, M. van Woerden
DE ECHO VAN HET ZUIDEN
TIMTUR N.V.
1 administratieve
krachten
Een van de vijf happen uit
Zuiderzee bestaat 25 jaar
WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ
ANTOON TIELEN
Laat Uw bril
van tijd tot tijd eens bijstellen
HET KOST U HIETS
Festiviteiten
Cjdbooita-aankorièig^ing^drL e.d.
6
DE ECHO VAN HET ZUIDEN VAN MAANDAG 17 JULI 1967
6
Groot feest in
september
Een zonnebril kopen
is geen eenvoudige
zaak
Hoe donker?
Onderduikers
Grootscheeps
Gesorteerd"
Grote tour
Brand met dodelijke
afloop in Amsterdam
en Liessel
Kleine tour
AFWEZIG
Brilienspecialist
Optica
Houdt Bogaorts voor ogen
Het laatste nieuws
advertentie-pagina's
te Waalwijk
(vrl.)
Waalwijk
EMMELOORD - In het Staatsblad van 1918, nummer 354, werd de wet
afgekondigd tot afsluiting en droogmaking van de Zuiderzee. Ir. C.
Lely zag hiermee een levensdoel verwezenlijkt, want hij was de grote
man achter deze wet. Een standbeeld bij het begin van de Afsluitdijk
(aan de kant van Noord-Holland) herinnert aan deze nationale figuur,
die Nederland met dit gigantische plan tot ver over de grenzen „uit
droeg".
De wet van 1918 omvatte het inpolderen van vijf grote happen uit de
Zuiderzee, die in 1932 door de Afsluitdijk in plaats van zout, zoet ging
smaken. Eerst moest de Wieringermeer worden drooggelegd, daarna
zouden de Noordtoostpolder, Oostelijk Flevoland en de Markerwaard
volgen. Nederland zou met dit „land uit zee" zo'n 234.000 ha. vergroot
worden. Zuidelijk Flevoland en de Markerwaard zijn nog nat, maar
dat zal wat betreft de eerste niet lang meer zo blijven.
De Wieringermeer viel in 1930
droog en met de Noordoostpolder
was dat in 1942 't geval. Eind 1944
stond de Wieringermeer echter weer
onder water, omdat de toenmalige
Duitse bezetters de dijken hadden
doorgestoken. In deze spannende
tijden leek het er even op dat ook
de Noordoostpolder dit lot was be
schoren, maar het onheil werd af
gewenteld.
De Noordoostpolder - 25 jaar: 'n
kletsnat, glibberig stuk grond dat in
1942 boven water kwam.
De Noordoostpolder anno 1967 -
een modern landbouwgebied, met
een sterk groeiende industrie, met
tal van voorzieningen op onderwijs-
recreatiegebied. Verscholen achter
een dikke bazaltdijk wonen ruim
31.000 mensen in Emmeloord of in
een van de tien andere dorpen. Zij
zijn niet bevreesd voor een even
tuele overstroming, die, zo hebben
theoretici uitgerekend, plusminus
één maal in de tienduizend jaar zou
kunnen voorkomen.
Het doel van de droogmaking van
de Zuiderzee was het landbouw
areaal van Nederland aanzienlijk uit
te breiden. De herinnering aan de
voedselschaarste in de eerste we
reldoorlog was daarbij het eerste
motief. En dan nog de woeste Zui
derzee, die in 1916 zo te keer was
gegaan, dat dorpen en steden aan
de rand grote waterschade hadden
opgelopen. Door de drooglegging, zo
redeneerde men, zou een kalme
binnenzee ontstaan, die bovendien
(vervolg van pag. 4)
Hoe staat het met de maat van lenzen
en monturen? Veel goedkope, inferi
eure zonnebrillen hebben zulke klei
ne lenzen dat ze het oog niet hele
maal beschermen. Dat is ook het ge
val met sommige dure, exotische ty
pen die zijn verzonnen door ontwer
pers zonder enige optische opleiding.
Een eenvoudige test is, uw handen
in helder licht rond de zijkanten van
de lenzen te houden en dan te zien
of dit uw gezichtsvermogen verbetert.
Als dat inderdaad het geval is, geven
de lenzen geen goede bescherming
aan de randen. Voor autorijden zijn
de rondom aansluitende grote zonne
brillen die door skiërs worden ge
bruikt, waarschijnlijk het doeltref
fendst.
Om na te gaan of het montuur
past, kunt u het beste in de spiegel
kijken. Vergewis u ervan dat de pu
pil van elk oog zich dicht bij het mid
delpunt van de lens bevindt. Koop
geen montuur met armpjes die zo
breed zijn dat ze het uitzicht naar op
zij belemmeren.
Hoe donker moet een zonnebril zijn?
De hangt af van het gebruik. De don
kerste tinten die verkrijgbaar zijn, zijn
geschikt voor zonnebaden of voor fel
le sneeuw, maar ze kunnen levensge
vaarlijk zijn bij het besturen van een
auto op een weg waarop zonneschijn
en schaduw elkaar afwisselen. De
meeste kopers kiezen lenzen die te
licht zijn voor normaal gebruik. Eén
van de oorzaken is dat de donkerste
lens waar u in een helder verlichte
winkel doorheen kunt kijken, volko
men ongeschikt is aan het strand of
op de skihelling, waar het licht 200
tot 300-maal zo sterk is. Het beste
dat u kunt doen is de bril meenemen
op straat en hem in het heldere zon
licht proberen.
Een lens die 20 percent van het
licht doorlaat, wordt door onderzoe
kers als het meest aanvaardbaar be
schouwd voor normaal gebruik in de
gematigde streken. Alleen voor auto
rijden geniet een lens die 30 percent
licht doorlaat de voorkeur.
Deskundige voorlichting blijft ech
ter het beste.
als zoetwaterbekken belangrijke
diensten zou kunnen bewijzen. Ir.
Lely was in die dagen minister van
Verkeer en Waterstaat en kon in '18
het wetsontwerp door de Kamer
krijgen.
- - -tj. -■■'-iw-lr iMÉ «in'ijlitai) i
Op 9 september 1942 viel de N.-
oostpolder officieel droog. Onwen
nig betraden de pioniers het land,
waar spoedig onkruiden als zee
asters, moerasandijvie en zeebies
welig tierden. Later kwam het riet
en dit bood de duizenden onderdui
kers die in 1940—'45 een onderko
men in de NOP (Nederlands Onder
duikers Paradijs) zochten een goede
kans uit handen van de bezetters te
blijven. De kolonisator - de Rijks
dienst voor de IJsselmeerpolders
speelde dit spelletje goed mee, maar
bij een grote razzia in november
1944 werden toch honderden onder
duikers gegrepen en afgevoerd om
in Duitse fabrieken te werken.
Het leven ging echter verder en
na de oorlog moest er grootscheeps
worden aangepakt, ook in het nieu
we land, dat toen nog bekend stond
onder de naam Noord-Oostelijke-
Polder De eerste autobus ging rij
den: van Kampen naar Emmeloord
v.v., de eerste dode werd in Emmel
oord begraven, een kleuterschool
werd in gebruik genomen. Dat alles
gebeurde in 1946. De grond werd
gecultiveerd en op 1 april 1947 werd
voor de eerste maal grasland (760
ha.) verpacht. De laatste greppel
werd op 6 december van 1949 ge
trokken en twee jaar later kwamen
Koningin Juliana en Prins Bernhard
zich overtuigen van al hetgeen dat
in de Noordoostpolder bereikt was.
Het was niet gering.
De bevolking die destijds in de
N.O.P. pionierde, is vanaf het begin
betrokken geweest bij het bestuur.
Op 1 februari 1946 werd een Pol
dercommissie in het leven geroe
pen, die te vergelijken is met een
gemeenteraad; deze laatste instel
ling kent de bevolking sinds 1 juli
1962. Aan het hoofd van die Polder
commissie stond een landdrost. In
de Noordoostpolder zijn dat geweest
dr. ir. S. Smeding (van 7 aug. 1942
tot 30 sept. '54) en ir. A. P. Min-
derhoud (van 1 okt. 1954 tot 4 juli
'62). Als eerste burgemeester is be
noemd F. M. van Panthaleon baron
van Eek (voorheen burgemeester
van de gemeente Steenwijkerwold),
die sinds 5 juli 1962 dit ambt in de
Noordoostpolder bekleedt.
In de periode van 1951 tot 1959
werden tal van dorpen gebouwd.
Naast Emmeloord, dat een voort
durende „verstedelijking" onder
gaat, zijn er: Marknesse, Ens, Krag-
genburg, Luttelgeest, Nagele (W.-
Europa's modernste dorp), Creil,
Espel, Tollebeek, Rutten en Bant.
Een unieke bijzonderheid: 50%
van de bevolking is jonger dan 17
jaar. Dit heeft een belangrijke con
sequentie met betrekking tot de
werkgelegenheid. Evenals elders
stoot de landbouw ook in de Noord
oostpolder via mechanisatie voort
durend arbeidskrachten af. Om te
voorkomen dat arbeidskrachten het
nieuwe land zullen verlaten, pro
beert het gemeentebestuur industrie
aan te trekken, om zijn potentiële
werknemers een toekomst te ver
zekeren in eigen gebied. Momenteel
zijn er 35 industrieën gevestigd, die
aan 1.046 mensen werk verschaffen.
Op het gebied van onderwijsinstel
lingen is de N.O.P. goed „gesor
teerd": twee middelbare scholen,
ulo-scholen, landbouwscholen,
l.t.s.'en, 'n landbouwpraktijkschool,
lagere scholen, kleuterscholen, nij
verheidsonderwijsinstellingen voor
meisjes enz. Op het gebied van re
creatie begint de Noordoostpolder
eveneens een woordje mee te spre
ken, Er zijn tal van uitgestrekte
hoscomplexen en een drietal cam
pings.
Een rijke historie kent deze 48.000
hectaren grote polder niet. Toch is
de Noordoostpolder in de' 25 jaar
van zijn bestaan bekend geworden
in Nederland. Echter lang niet alle
aspecten zijn gemeengoed voor de
bewoners van ons land. Men denkt
nog te veel aan klei, aardappelen
en suikerbieten, waarmee men een
polder (dus ook de N.O.P.) asso
cieert.
Om deze misvatting voorgoed uit
de wereld te helpen, viert de bevol
king dit 25-jarig jubileum.
Van 20 mei tot en met 9 septem
ber worden er groots opgezette fes
tiviteiten gehouden, waarin de N.-
oostpolder in al zijn aspecten in 't
daglicht wordt geplaatst. Men kijkt
dus terug op het verworvene. Ech
ter met direct daarop een blik op
de toekomst gericht.
Geef U eens de moeite onze modelboeken van
^•dbooitdkaait^as
te komen Inzien. Wij hebben een sortering van
ruim 70 stuks In de fraaiste en modernste ontwer
pen en uitvoeringen.
e.lttoDlng.s-kaaltja.sO ndettlouw haatten en itieoen,
(Doet/lijdent-aanhtmdipinpen, 72i3ptentfe{ a.d.
kunnen wij U tonen In keuze van 120 modellen
van prima uitvoering en In alle kwaliteiten en prijzen.
Grotestraat 205 - WAALWIJK
Bij een boerderijbrand in Liessel
(bij Deume) zijn de 11-jarige Rinie
Kooien en zijn 10-jarige neefje Rinie
van Loon om het leven gekomen. Bei
de jongens zaten met een pick-up en
een filmapparaat te spelen in een van
de slaapkamers, waar ook - vermoe
delijk door kortsluiting - de brand
is ontstaan. De brandweer van Deur-
ne, die van enkele kilometers ver
moest komen, heeft het niet kunnen
verhinderen, dat boerderij en woon
huis totaal uitbrandden. De verkool
de stoffelijke resten van de kinderen
werden in de slaapkamer aangetrof
fen. Een van de slachtoffertjes, Rinie
van Loon, was doofstom. Hij was
met vakantie thuis bij zijn ouders die
niet ver van de afgebrande boerderij
wonen.
Bij een brand in een benedenwo
ning aan de Stuyvesantstraat in Am
sterdam-west kwamen gistermorgen in
alle vroegte de 36-jarige ongehuw
de vrouw S. v. d. Berg en haar 3-jarig
zoontje Gino in de vlammen om. Haar
vader, de heer G. v. d. Berg (59) bij
wie zij inwoonde, werd in zorgwek
kende toestand in het Wilhelmina-
gasthuis opgenomen. De woning is
volledig uitgebrand. De oorzaak van
de brand is nog niet bekend.
De uitslag van de 15e etappe
luidt: 1. Wolfshol (Did.) 6.28,23
(met bonificatie 6.28,03); 2. Zilver
berg (Ned.) z.t. (met bonificatie
6.28,13); 3. Lemeteyer (Fr.) 6.30,37
(met bonificatie 6.30,32); 4. Van den
Berghe (Belg.) 6.30,37; 5. Grain
(Coqs, Fr.); 6. Janssen (Ned.); 7.
Durante (It.)j 8. De Roo (Ned.); 9.
Basso Primavera (It.); 10. Sweerts
(Rode Duivels, Belg.).
De gemiddelde snelheid van de
15de etappe bedroeg 35,609 km.
Algemeen klassement
1. Pingeon (Fr.) 88.46.27
2. Letort (Bleuets, Fr.) op 4.05
3. Jiminez (Sp.) op 5.00
4. Balmamion (Primavera, (It.)
op 5.48
5. Gimondi (It./ op 6.15
6. Aimar (Fr.) op 7.00
7. Janssen (Ned.) op 8.39
8. Van Clooster (Rode Duivels,
Belg.) op 13.20
9. Huysmans (Belg.) op 13.42
10. Puschel (Did.) op 14.27
Ploegenklassement
1. Needrland (Zilverberg, Janssen
en De Roo) 19.29,37; 2. Duitsland
z.t.; 3. Rode Duivels 19.31,51; 4. Bel
gië z.t.; 5. ex aequo: Bleuets, Fr.
z.t.; Engeland z.t.
Algemeen ploegenklassement
1. Frankrijk 268.18,49; 2. Primavera,
It. 268.37,38; 3. België 268.38,01; 4.
Nederland 268.38,12; 5. Spanje
268.44,45.
Puntenklassement
1. Reybnoeck (Rode Duivels, Belg.)
111 pnt.; 2. Janssen (Ned.) 102 pt.;
3. Riotte (Fr.) 81 pnt.; 4. Karstens
(Ned.) 80 pnt.; 5. Van den Berghe
(Belg.) 78 pnt.
De uitslag van de derde etappe
van de ronde van de toekomst: 1.
Den Hertog (Ned.) de 37,4 km. in
51,35 (met bon 51.15); 2. Marceilli
(It.) 51.57 (met bon. 51.47); 3. Wagt-
mans (Ned.) 52.20 (met bon. 52.15);
4. Guimard (Fr.) 52.33; 5. Bilic (Zd.
SI.) 52.38; 6. Robini (Fr.) 52.53; 7.
Bramucci (It.) 52.55; 8. Conti (It.)
53.02; 9. Linares (Sp.) 53.14.
De uitslag van de vierde etappe
luidt: 1. Guyot (Fr.) de 184 km in
4.40,01 (met bon. 4.39,41); 2. Wagt-
mans (Ned.) 4.40,01 (met bonifica
tie 4.39,51); 3. Bianco (It.) 4.40,01
(met bon. 4.39,56); 4. Hava (Tsj-Sl.)
4.40,01; 5. Pintens (Belg.); 6. Samy
(Fr.); 7. Cavalcanti (It.); 8. Bilic
(Zd.-Sl.) allen 40.40,01; 9. Pechia-
lan (It.) 4.40,14; 10. Gomez (Sp.);
11. Holst (Ned.).
Algemene rangschikking
1. Conti (It.) 11.43.37
2. Den Hertog (Ned.) op 4 sec.
3. Wagtmans (Ned.) Op 25 sec.
Internist
van 21 juli t/m 16 augustus
JUWELIER
op 1.07
op 2.49
op 3.03
op 3.06
op 3.18
op 3.58
op 3.59
op 13.32
op 13.32
op 14.13
op 24.41
4. Guimard (Fr.)
5. Pintens (Belg.)
6. Pecchielan (It.)
7. Bilic (Zd.-Sl.)
8. Guyot (Fr.)
9. Weckx (Belg.)
10. Bianco (It.)
35. Schepers (Ned.)
42. Piet Tesselaar (Ned.)
43. Duyndam (Ned.)
69. Hans Tesselaar (Ned.)
Puntenklassement
1. Waghtmans (Ned.) 58 pt.; 2. Gui
mard (Fr.) 50 pt.; 3. Bianco (It.)
42 pt.; 4. Den Hertog (Ned.) 33 pt.;
5. Conti (It.) 33 pt.; 10. Duyndam
(Ned.) 26 pt.
Algemeen ploegenklassement
1. Italië 35.40,43; 2. Nederl. 35.47,42;
3. Frankr. 35.49,41; 4. Belg. 35.53,18;
5. West-Duitsland 36.02,53.
Ploegenklassement
1. Italië 14.00,16; 2. Frankr. 14.00,27;
3. België 14.00,40; 4. Nederland
14.00,40 5. Tsjecho-Slowakije
14.00,51.
Grotestraat 220, Waalwijk
Telefoon 3560
Maandag de gehele^dag geopend, dinsdag de gehele dag gesloten
vindt U óók op de
van
VERDIEN NEER
vraagt op zeer korte termijn
leeftijd 16 tot 20 jaar
voor kantoor, en typewerkzaam
heden
Salaris afhankelijk van leeftijd en
ervaring
Sollicitaties binnen 14 dagen te
richten aan Chef afd. Personeels
zaken, Baden Powelllaan 63, Til
burg (dit vanwege de vakantie tot
31.7.'67).
tioitur
Mr. v. Coothstraat
Aanmelden telefonisch, schriftelijk en mondeling dagelijks aan de fabriek
van 9.00 tot 17.00 uur.
