wAAlwijkse en LanqstRAAtse couRAnt Maria Stuart werd 400 jaar geleden Koningin Elisabeths grootste vijandin B. BOUWMAN Interessante voorlichtingsdag voor kalvermesters in Den Bosch Eind februari wordt in Loon op Zand en Spr.-Capelle mijngas door aardgas vervangen UW MENING Controle IN SCHOTLAND WERD ZIJ MET HET NODIGE EERBETOON INGEHAALD BELACHELIJKE TOESTAND Moeilijkheden met Engeland De wraak van de koning De koningin gevangen Om macht en aanzien Financiële steun voor Nederlandse Spoorwegen Huwelijk met de moordenaar P. van Assen BRILLEN - SPECIAALZAAK (VOORHEEN J.TAUSCH) GROTE STRAAT 231 - WAALWIJK TELEFOON 3866 DORPSTRAAT 15 0ISTERWIJK - De begrafenis van Max Tak TOTAAL MOETEN 4500 AANSLUITINGEN WORDEN „BEWERKT" Inruilen Onrendabel 10 fasen De VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1967 88e JAARGANG No. 66 Uitgever Waalwjjksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen HoofdredacteurJAN TIELEN Gironummer 1069687 Dit blad verschijnt 2x per week Losse nummers 20 cent van het Abonnement p. week (0,28+ 2ct.inc.k.) ƒ0,80 p. mnd. (1,20+10 ct. inc.Ê) ƒ1,80 p. kwrt. (3,40+10 ct inc.k.) ƒ3,50 P- kwrt. p. post 4,bij girobetaling (bij incasso p. postkwit. 78 ct. extra) Advertentieprijs: 14 cent per mm. Contractadvertenties: speciaal tarief Opgericht 1878 B' j-eaus Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621 Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8, tel. 04167-2002 Telegram-adres „ÉCHO" De 19e augustus van het jaar 1561 landde in Schotland een jonge vrouw, die met het nodige eerbetoon werd ingehaald. Zij was ook niet de eerste de beste. Zij, Maria Stuart was koningin van Frankrijk en Schotland. De jonge koningin heeft waarschijnlijk niet kunnen vermoeden, dat deze landing in haar vaderland, een wel zeer bijzon dere mijlpaal in haar leven betekende. Een mijlpaal, die een totale ommekeer inhield van rust en geluk naar avontuur en een roemloos einde. Haar hart verloor ze aan de mannen, haar hoofd onder het zwaard van de beul. Mannen hebben in het leven van deze mooie koningin steeds een belangrijke rol gespeeld. Reeds op jonge leef tijd werd zij uitgehuwelijkt aan de Dauphin van Frankrijk, de latere Frans II. Na de dood van haar vader was zij dus koningin van Frankrijk en Schotland, alwaar haar moeder-weduwe het regent schap waarnam. Haar huwelijk met Frans II was zeer goed, doch er dreef een scha duw over, aangezien het kinderloos bleef. Na de dood van haar echtge noot vonden er in Frankrijk ingrij pende wijzigingen plaats en was er voor Maria geen plaats meer als koningin. Haar restte nog slechts de troon er in Schotland. Inmiddels was er in Schotland een revolutie uitgebroken tegen het feodale be wind van de heersende laag, be staande uit de koningin-regentes, de geestelijkheid, die spotte met iedere vorm van moraal, en een be paald deel van de adel. De protes tanten onder aanvoering van Jaco bus, prior van St. Andrew, een half broer van Maria Stuart, behaalden de overwinning dank zij de hulp van Engelse troepen. Tijdens deze troebelen overleed de regentes en kwam Maria uit Frankrijk terug. Haar half broer, die religieus haar tegenstander was, werd toch haar vertrouwensman. Zij benoemde hem tot graaf van Moray en hij bestuur de het land met vaste hand. Er ont stond in Schotland een situatie, die men weinig heeft getroffen, 't Land was in handen der protestanten, die het bestuurden met straffe hand. De koningin, die officieel erkend werd, was katholiek. De rechten, die Maria Stuart op de Engelse kroon liet gelden, wa ren redenen, waardoor de verhou ding met Engeland niet wilde vlot ten. Zij zocht daarom een verste viging van haar positie en deze vond zij in de persoon van Henry lord Darnley, die van moeders zijde ook aanspraken op de Britse troon kon laten gelden en die van va ders kant van de Schotse koningin stamde. Hij was een volle neef van Maria Stuart. Dit mocht hen niet weerhouden een huwelijk te sluiten. Darnley was tot dusver openlijk voor zijn protestantse gezindheid uitgekomen, maar na enige aarze ling ging hij na verloop van tijd over tot het katholicisme. Een deel van zijn aanhang volgde hem. Nu was de positie van de katholieken in Schotland er beter op geworden en Maria nam de gelegenheid te baat om drastische veranderingen aan te brengen, hetgeen van haar standpunt bekeken volkomen dui delijk was. Darnley bleef de figuur op de achtergrond: heerszuchtig, maar slap van karakter. Allerminst prin cipieel hing hij meestal de huig naar de wind. Geregeerd werd er evenwel door een Italiaan, Riccio genaamd, die Maria's secretaris en vertrouwde was. Zij mocht Riccio zeer graag en na verloop van ge ruime tijd wist de slimme Italiaan zioh een buitengewoon invloedrijke positie acher de schermen van de Schotse politiek te verwerven. Deze toestand beviel de heers zuchtige Darnley maar zeer matig. Hij toch was het, die zich koning cler Schotten noemde en trachtte zijn gemalin Maria naar 't tweede plan te schuiven. Darnley wist enige protetantse edelen voor zijn plan te interesseren. Zij hadden een groot belang bij de verdwijning van Riccio, daar het de kleine Ita liaan was, die hen in een steeds on gunstiger positie bracht. Toen op zaterdag 9 maart van het jaar 1566 de koningin met haar echtgenoot en enige leden van de hofhouding, waaronder Riccio, aan tafel zaten voor het diner, traden plotseling enige mannen binnen. Het was lord Ruthven, die op zich genomen had de wraak van de koning en het land te voltrekken, met enige metgezel len. Onder zijn met bont afgezet overkleed waren zijn harnas en wa pens zichtbaar. Geschrokken infor meerde de koningin wat hem en zijn gezellen op dit late uur tot hen voerde. „Ik zie hier iemand", zei Ruthven, „die een plaats inneemt, welke hem niet toekomt. Door een dienstknecht als hij willen wij ons in Schotland niet laten regeren". Riccio zocht een toevlucht bij de koningin. Voor haar ogen werden de zwaarden ontbloot en over haar schouder werd Riccio gewond, waar na hij werd gegrepen en meege sleept. Op de gang stierf hij aan ruim 50 wonden. Het verhaal wil, dat men de eigen dolk van de ko ning in het lichaam van de ver moorde vond. Inmiddels was 't pa leis door de opstandige lord met hun aanhang omsingeld en werd de ko ningin als een gevangene meege voerd. Maar Darnley kon als slappe figuur de teugels niet in handen houden. De lords werden hem te machtig en daardoor zocht hij weer toenadering tot zijn gevangen vrouw Hij hielp haar ontsnappen en zij vluchtten samen naar een veilige schuilplaats. Hier verzamelde Ma ria weer alle getrouwen om zich heen en trok op naar de hoofdstad en bezette deze. De voornaamste deelnemers aan de opstand namen de wijk naar Engeland. Nog steeds wist de koningin niet dat haar echtgenoot met de verra ders had samengewerkt. Toen zij daar acher kwam, voelde zij dit als een belediging van haar koninklijke waardigheid. Het gevolg hiervan was, dat zij hem van zich afstootte. Bij zijn oude vrienden behoefde Darnley door zijn dubbel spel ook niet meerv terug te komen. Hij zag zich veracht en uitgesloten. Maria voelde zich alleen en verlaten. Zij twijfelde aan ware vriendschap en liefde en kwam hierdoor in een geestelijke toestand, die soms zeer gevaarlijk kan worden. Onder de groten van Schotland speelde James Hepburn Earl of Bothwell. een imponerende, jeugdi ge figuur, moedig en glorierijk overwinnaar in dolle avonturen, 'n belangrijke rol. Reeds in Frankrijk had deze jonge edelman zich aan de zijde van Maria geschaard. Het is niet te verwonderen, dat zij, die DEN HAAG - Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp ingediend tot het tijdelijk verlenen van finan ciële steun aan de Nederlandse Spoorwegen. In dit ontwerp worden de minis ters van Verkeer en Waterstaat en van Financiën tot 1 jan. 1970 ge machtigd onder door hen te stellen voorwaarden namens de staat garan ties te stellen ter verzekering van de betaling van rente en aflossing op door de N.V. Nederl. Spoorwegen aan te gane geldleningen tot een be drag van ten hoogste in hoofdsom f. 315 miljoen. temidden van het gewoel der par tijen in de eerste plaats uitzag naar een haar persoonlijk toegewijde vriend steun zocht bij deze betrouw bare en energieke man. Zij liet zich in een hartstochelijke verhouding met hem meeslepen. Het schijnt, dat de liefde van Maria voor Bothwell niet op dezelfde wijze werd beant woord, want uit haar brieven aan hem bleek, dat zij een mededing ster had. Het bleek, dat hij sinds kort met een ander in het huwelijk was getreden. Hij wenste de liefde van de koningin en haar persoon in zoverre het hem macht en aan zien bracht. Voor alles wilde hij afrekenen met de koning. Hij sloot een verbond met de vijanden van Darnley en ontving zelfs de mede werking van de verbitterde konin gin. Toen Darnley in Glasgow ziek werd, liet zij hem naar een een zame woning in de nabijheid van het paleis brengen en daar werd hen op een nacht door Bothwell en zijn helpers gewurgd. Wie beschrijft de ontzetting der Schotten toen zij kort daarna ver namen, dat de koningin met de moordenaar van haar echtgenoot in het huwelijk zou treden! Het was echter niet haar vrije wil. Bothwell had haar geheel in zijn macht, zo als hij heel Schotland in zijn macht had weten te krijgen. Hij dwong de lords, die bang voor hem waren, vrij te spreken van de moord en prestte hen zelfs hem toestemming te geven voor het huwelijk met de koningin. De lords trokken echter op naar het kasteel van de jong gehuwden. Bothwell dacht het wel met hen klaar te spelen, maar zijn eigen soldaten liepen over naar de tegenstanders. Bothwell moest snel vluchten. Als zeerover heeft hij zijn verdere leven gesleten. Maria Stuart stierf op het schavot. Voor al Uw BINNENSCHILDERWERK EN BEHANGWERK Boekelaerstr. 60, Waalwijk Tel. 04160 - 3945 Bedrijfsleider Verweij Schildersbedrijf Leerdam, Gorinchem, Waalwijk De Italiaanse grens is weer open voor Nederlands kalfsvlees, waar door een bijzonder moeilijke perio de voor de Nederlandse kalvermes ters gelukkig achter de rug is. Het echter nog lange tijd duren, voor dat de financiële wonden, die deze catastrofe aan de kalvermesterij toebracht, weer enigermate zijn ge heeld. Daarom komt het er voor de kalvermester juist nu op aan, ge bruik te maken van de vele nog in de praktijk aanwezige mogelijk heden tot verbetering van het ren dement van zijn bedrijf. Welke mogelijkheden er nog zijn en hoe de kalvermester die kan benutten, wordt besproken op een Voorlichtingsdag voor Noordbra bantse kalvermesters, die N.V. Mengvoeder UT-Delfia op donder dag 31 augustus a.s. organiseert in het Restaurant van de Brabanthal len (Veemarkt) in Den Bosch. Deze Voorlichtingsdag vangt aan om half tien v.m. en wordt om half vier n.m. gesloten. Het onderwerp, dat op deze dag behandeld wordt, is: Hoe verbeteren we het rende ment in de kalvermesterij? Drie deskundigen op het gebied van de kalvermesterij houden een korte lezing over een drietal fac toren, t.w, de gezondheidszorg, de voeding en de huisvesting van het mestkalf, die van grote invloed zijn op de financiële uitkomsten in de kalvermesterij Sprekers zijn: Drs. A. A. P. A. Zeeuwen, dierenarts bij de Provin ciale Gezondheidsdienst voor Die ren, die de diergeneeskundige as pecten van de kalvermesterij be handelt, Ir. H. v. d. Ploeg, weten schappelijk medewerker van de afd. Veevoedingsonderzoek van UTD, die over de voeding spreekt en H. van Doornik, bouwkundige bij UTD, die de huisvesting voor zijn rekening neemt. 's Middags zal een deskundig fo rum vragen uit de zaal over de mogelijkheden en moeilijkheden van de kalvermesterij beantwoor den en er is gelegenheid voor on derlinge gedachtenwisseling. Ook dit belooft een interessant pro grammapunt te worden. In de mid dagpauze wordt aan de deelnemers een Brabantse koffietafel geboden. In verband met de plaatsruimte dienen belangstellende kalvermes ters een programma aan te vragen bij N.V. Mengvoeder UT Delfia te Maarssen. AMSTERDAM Naar schatting enkele duizenden oudere Amster dammers, onder wie zeer velen uit de Joodse gemeenschap, hebben maandag gedefileerd langs de op gebaarde kist met de stoffelijke lesten van Max Tak in de hal van het Concertgebouw in Amsterdam. De kist, die gedekt was met de Amsterdamse vlag, was omgeven door tientallen kransen en bloem stukken. Enkele familieleden van de overledene stonden achter de baar om getuige te zijn van deze laatste 'hulde, die Amsterdam de drager van dè zilveren medaille van deze stad' bracht. Kort na elf uur vertrok de lijkstoet uit de Van Baerlestraat door de binnenstad langs het Tuschinkskitheater, waar Max Tak jarenlang het orkest leid de, om door te rijden naar Muider- berg, waar hij op de Joodse be graafplaats ter aarde werd besteld. Voor het Tuschinkskitheater werd even gestopt en werd namens de directie een grote krans aan de baar gehecht. Ook de Gemeente Amster dam, vertegenwoordigd door wet houder A. Tabak, had een bloemen hulde gebracht. Geachte Redaktie, Het is de moeite waard om aan uw opwekking, de gereedgekomen haven werken eens te gaan bezichtigen, ge volg te geven. Het verdwijnen van de hefbrug bij „Carpe Diem" geeft dan m.i. ook geen reden om daarover te treuren. Dat past in het betoog van de voorzitter van de Raad van Waal wijk voor enige terug. Daarin werd nl. door hem de route aangegeven, o.a. voor Waalwijk naar een inwoner tal van 65.000. Daarmede gepaard gaande een harmonische ontplooiing van het gehele stadsgewest Waalwijk uit- en doorbrekend in en naar de 4 windstreken. Wat mij aangaat ik heb voldoening deze doelstelling in de kolommen van uw blad gelezen. Wil dit echter in vervulling gaan dan zullen daarmede in overeenstemming moeten zijn be slissingen van de Raad der gemeente. In een harmonisatie-ontwikkeling van de gehele bevolking zie ik een ont- ploeiing zowel van geest en lichaam in die zin, dat, bij een gezonde ge meenschappelijke opbouw' zij, die veel hebben, niet overhouden en zij die weinig hebben, niet te kort ko men. Zoals gezegd een ontwikkeling zoals de voorzitter van de Raad, tevens voorzitter van het stadsgewest Waal wijk, voor ogen staat mijn volledige sympatie heeft. Daarbij zij opge merkt, dat, wat de realisering ervan op heden betreft, zoals ik die zie, ik die zeer kritisch zie. In Evangelisti- sche zin is het verboden de mens te zien als een stok en een blok. De uit voering van het raadsbesluit, waarbij zij die weinig hebben, voor een ge- zond houden van lichaam en geest, afgenomen wordt wat zij hebben, heeft m.i. een verkromming aan het voeteneind tot gevolg. Nu spreek is er nog maar niet van, dat onze goede stad Waalwijk, waar bij van dit predicaat beroofd wordt nu gedegradeerd tot een plattelandsdorp zonder centrale taak of roeping. Ook in de huidige wijfelende conjunctuur kan een burgerlijke overheid geen groei en bloei ervan als bij toverslag uit de grond stampen. Die moet ko men in de eerste plaats van en uit onze volkskracht en initiatief. Daar om spreek ik dan ook de welgemeen de hoop uit, dat b.v. de voorzitter van de Kamer van Koophandel in de toekomst op een steeds toenemend aantal schepen en tonnage, in de ko lommen van dit blad zal kunnen en mogen wijzen, die in de havenwer ken van Waalwijk binnenkomen en derhalve de koers daarheen vinden en gevonden hebben. ABONNEE. KAATSHEUVEL - Eind februa ri zal in Loon op Zand en Sprang- Capelle het mijngas vervangen zijn door aardgas. In januari wordt be gonnen met het geschikt maken van de huishoudelijke toestellen voor de nieuwe brandstof. Dat gebeurt in sec toren van vijfhonderd aansluitingen. Op de maandagavonden gaat de gas kraan om 7 uur dicht. De volgende dag hebben de huisvrouwen weer gas. De verwarmingsapparaten en gasfor nuizen worden dan in de loop van de week even „behandeld". De herbouw van de toestellen - er hoeft maar 'n ander kraantje te worden geplaatst - is gratis. Gasverbruikers die de toe stellen nodig hebben voor hun bedrijf moeten de herbouwkosten betalen. Men acht dit redelijk omdat zij in grotere mate van 't (goedkope) aard gas kunnen profiteren. De heer N. Steffen, directeur van het gasbedrijf in Kaatsheuvel: „In totaal moeten 4500 aansluitingen worden „bewerkt", waarvan 1170 in Sprang-Capelle, 2549 in Kaatsheuvel en 781 in Loon op Zand. De N.V. Gascon is belast met het werk dat verbonden is aan de overschakeling van mijngas op aardgas. De kosten belopen een bedrag van 850.400 gul den. Wij gaan alle binnenleidingen in ons voorzieningsgebied (Loon op Zand en Sprang-Capelle) grondig controleren op mogelijke lekken. Wij willen niet volstaan met het hier en daar nemen van een steekproef, zoals in de steden is gebeurd. Het contro leren van de leidingen kost niets. Reparaties moeten natuurlijk wel door de eigenaar van de woning wor den betaald, uitgezonderd de zeer kleine". Het gasbedrijf begint op 21 augus tus met een enquête. Bekeken zal worden of de toestellen bij de gas verbruikers voor herbouw in aanmer king komen. Toestellen die niet meer gebruikt kunnen worden kan de klant inruilen. Hij krijgt er een vergoeding voor. In de voormalige schoenfabriek van de N.V. Schalken-Van Vught in de Hoofdstraat te Kaatsheuvel zal 'n toonzaal (tevens voorlichtingscen trum) worden ingericht voor huis- huishoudelijke apparaten, verwar mingstoestellen en gasfornuizen. De toonzaal wordt 7 september door bur gemeester L. van Erp officieel ge opend en blijft tot eind april dienst doen. Het gasleidingnet van Loon op Zand en Sprang-Capelle heeft een lengte van 60 a 70 kilometer. Nog niet alle wijken in beide plaatsen zijn van een gasleiding voorzien. Dat zijn de zgn. onrendabele gebieden, zoals De Moer, de Rechtvaart, de Nieuwe- vaart en de Willem van Gents vaart. Het zal nog even duren voordat men ook daar aardgas heeft. Het gasbedrijf registreert thans 'n verbruik van 12.000 kubieke meter gas per uur. Volgenr, berekeningen van het Gasinstituut in Den Haag zal dat verbruik in het gebied Loon op Zand - Sprang-Capelle in 1980 zijn gestegen tot 23.000 kubieke me ter gas per uur. Het ;gasbedrijf heeft daarom nu reeds een plan tot uitbrei ding en aanpassing -van het gasnet ontworpen. Het plan zal in tien fasen worden uitgevoerd. Er is een bedrag voor nodig van 1,9 miljoen gulden. In De Echo van het Zuiden van 14 augustus j.l. las ik, in de rubriek Uw Mening een tweetal kritische opmerkingen van de heer J. A. F. de Kort, waarbij ik toen in zijn artikel II las. mij de koude rillin gen over het lichaam gingen lopen. In dit artikel wordt vermeld dat ca. 60 schoolverlaters, afkomstig van de LTS in het Gewest Waalwijk nog geen werk heeft kunnen vin den, dit aangenomen is dat ook 'n trieste zaak. Maar nu wil de heer de Kort jongens, die op de LTS 'n bepaalde vakinrichting hebben ge kozen en daarin geen werk kunnen vinden, laten omscholen. Nu gaat bij mij de vraag rijzen waarom ko zen deze jongens die vakinrichting? En mijn conclusie is dan, omdat zij in die bepaalde arbeid vreugde vinden, en niet om als timmer man te leren en dan later van de LTS gekomen te zijn als b.v. schoenmaker te gaan werken, of al thans een omscholingscursus hier voor te gaan volgen. Bij deze jongens moet een goede wil aanwezig zijn, neen, een zeer goede wil, om deze morele klap op te vangen. Hierbij vraag ik mij te vens af, of een jongen die in zijn hart timmerman is, wel een goede werkkracht zou zijn in de schoen- mdustrie of welke asdere industrie dan ook? Zou hij niet altijd heim wee koesteren naar zijn oude be roep? Nog sterker om in de sector der schoenindustrie te blijven, is dat een jongen op de LTS bij het volgen van een cursus schoenma ken een bepaalde voorkeur krijgt om in de onderwerkafdeling werk te gaan vinden. Ook hij zal niet op een advertentie ingaan waarin een snijder of stikker wordt gevraagd. En dit is dan pog niet eens star vasthouden aan een bepaalde, vak inrichting. Hebben wij niet allen bepaalde toekomstdromen, ook om een bepaald soort beroep uit tè gaan oefenen. Dit moet ieder zijn vrije wil zijn en ieder zijn vrije wil blijven. Dank voor uw plaatsruimte. F. C. I. Maaywee

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1967 | | pagina 9