wAAlwijkse en lanqstRMtse coupant
Stadsgewest Waalwijk krijgt oog dit jaar
regionale gewonden- en ziekenvervoersdienst
Boottocht door Bieshosoh
is de moeite waard
Waspik sluit zich aan iiij
gemeenschappelijke ambulance-dienst
PERMANENTE BEZETTING GARANDEERT
SNELLE KOMST VAN AMBULANCE
UNIEK NATUURGEBIED
Nieuwe dienst wordt
gestationeerd in
Waalwijk
Hoge kosten
Mobilofoon
Waalwijk
Keuze ziekenhuis
is vrij
De Deeneplaat
Postbode
Telefoon
Veel jachten
Korte berichten
Vis conserveren
door bestraling
Proeven worden nu
in Usland genomen
Patüënten uit
Waspik liever naar
ziekenhuis in
Raamsdonksveer
Landelijke subsidie
Diversen
Warera de oude
Amerikanen
menseneters
MAANDAG 12 AUGUSTUS 1968
ia"° 39e JAARGANG No. 65
De tcho vAn het Zuióen
Uitgever
Waal wij ksche Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredakteur JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2x per week
Losse nummers 20 cent
Opgericht 187b
Bureaus: Gron-straat 205. Waalwijk Tel 0416(^21-2746 - Kaatsheuvel: Dr. van Beurdenstraat 8, tel. 04167-2002
Abonnement
p week (0.30-f- 2 ct. inc.k.) ƒ0.32
p mnd. 1.30 1 Oct. inc.k.) 1.40
p kwrt. (3.65+10 ct. inc.k.) 3.75
p kwrt p. post 4.25 bij girobetaling
(bij incasso p. postkwit. 75 ct. extra)
Advertentieprijs: 14 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
Telegram-adres ..ECHO"
(van onze verslaggever)
WAALWIJK - Bij het uitrukken van een ambulance-wagen met blauw
zwaailicht en gillende sirene, wordt iedere passant geconfronteerd met
het levensgevaar waarin een medemens verkeert. Het aantal verkeers
ongelukken met dodelijke afloop neemt zienderogen toe. In 1950 stier
ven van elke 100.000 mannen er 17 door een verkeersongeval. In 1966
was dit aantal opgelopen tot 32. Ook het aantal vrouwen dat bij een
verkeersongeval overleed, verdubbelde bijna in de periode van 1950
tot 1966 nl. van 5 tot 9,2 per 100.00D. In Noord-Brabant overleden in
1964 415 personen en in 1966 427 personen als gevolg van verkeers
ongevallen, terwijl resp. 5432 en 5163 personen ernstig werden ge
wond. Deze cijfers maken duidelijk dat een gewonden- en ziekenver
voersdienst uitermate belangrijk is. Waalwijk beschikt over een goed
funktionerende ambulancedienst, die echter niet aan de allerhoogste
eisen voldoet. Over een volledige dienst met permanente bezetting
beschikt men niet. Maar die komt er voor 1 januari van het volgend
jaar. In stadsgewestelijk verband heeft men een regionale gewonden
en ziekenvervoersdienst ontwikkeld, die, als de raden van de gemeen
ten Waalwijk, Drunen, Heusden, Ldoii op Zand. Sprang-Capelle, Was
pik en 's-Gravenmoer er mee akkoord gaan, ten spoedigste wordt in
gevoerd. Dan is een ambulance na melding van een ongeval binnen 2
minuten vanuit Waalwijk onderweg naar de plaats des onheils. Wat
nog belangrijker is, de ambulances worden hypermodern uitgerust
ook met mobilofoon zodat de patiënt direkt verzorgd kan worden.
Hoewel het een bijna onmogelijke
opgave lijkt het verkeersongeval af
doende te bestrijden, gaan ook de
gemeentebesturen van het stadsge
west Waalwijk van de gedachten
uit, dat alles gedaan dient te wor
den om het aantal doden en blij
vend ernstig verminkten te vermin
deren. Door een verantwoorde pa
rate eerste hulpverlening en een
deskundig vervoer, zullen levens
gered worden en de gevolgen van
letsel beperkt blijven. Door de Pro
vinciale Raad van de Volksgezond
heid in Noord-Brabant is vorig jaar
een rapport samengesteld over de
organisatie van het ambulance-ver-
yoer in de provincie. Het Stadsge
west Waalwijk besloot vorig jaar
over dit probleem een nota samen
te stellen.
Het resultaat hiervan is, dat de
colleges van B. en W. van de be
trokken gemeenten de komende
maanden de raden het voorstel kun
nen doen om tot te treden tot deze
regionale gewonden- en ziekenver
voersdienst die in Waalwijk wordt
gestationeerd. De raad van Waspik
besloot vorige week reeds deze stap
te nemen. Het totstandkomen van
de dienst voor 1 januari 1969 be
tekent ook, dat men in aanmerking
komt voor een startsubsidie van
30.000,Drs. J. M. Rosendaal
die met de samenstelling van de
nota was belast vertelde ons dat
de nieuwe dienst ondanks de sub
sidie een vrij kostbare geschiedenis
is. De gemeenten zullen per inwo
ner 8 tot 10 cent betalen. Voor
Waalwijk betekent dat 20.000 te
gen 5000.momenteel. Belang
rijker is echter dat door deze voor
ziening de gemeenschap wordt ge
holpen.
Om voor de provinciale subsidie
in aanmerking te komen, moet aan
een aantal eisen worden voldaan.
De ambulance moet uitgerust zijn
met een aan de laatste medische in
zichten aangepaste apparatuur. Ook
het personeel moet deskundig zijn.
De chauffeurs moeten minstens in
het bezit zijn van een EHBO-diplo-
ma met daaraan verbonden regel
matige trainings- en bijscholings
cursussen. De verpleger (die in
Waalwijk de verpleegster gaat ver
vangen) moet in het bezit zijn van
de diploma's ziekenverpleging A en
B en het diploma EHBO.
In de nieuwe opzet wordt een 24-
uurs dienst ingevoerd met perma
nente bezetting. De mogelijkheid
bestaat alleen dat gedurende de
nachturen de GGD-diensten van
Tilburg of Den Bosch worden inge
schakeld. Dit betekent dat 8 of 6
personeelsleden nodig zijn met 2
ambulancewagens met mobilofoon
installatie. Deze installatie is uiter
mate belangrijk omdat alle ambu
lances hierdoor in contact blijven
met de centrale meldingspost; ge
durende het vervoer van de patiënt
de verpleger eventuele medische in-
strukties kan ontvangen; het zie
kenhuis waarheen de patiënt ver
voerd wordt, kan op de hoogte wor
den gesteld van de opname en zo
nodig kunnen meerdere ambulances
naar de plaats van het ongeval wor
den gezonden.
Momenteel is het zo, dat als er op
het politiebureau van Waalwijk een
melding voor vervoer binnenkomt,
de twee hiervoor aangewezen
chauffeurs, de heren Roestenberg
en Bruurmijn, met de ambulance
uitrukken. Een verpleegster van 't
St. Nicolaasziekenhuis krijgt de zorg
over de patiënt. Vorig jaar rukten>
de ambulances in totaal 800 maal
uit. Dit jaar zal dat zeker 1100 keer
zijn. Dit is mede het gevolg van het
toenemende ziekenvervoer uit om
liggende gemeenten naar 't nieuwe
ziekenhuis van Waalwijk.
De nieuwe Gewonden- en Zieken
vervoersdienst wordt naar alle
waarschijnlijkheid gestationeerd in
de houten barak achter het gemeen
tehuis van Waalwijk. De ambulan
ces kunnen dan in de hier aanwe
zige boxen worden geplaatst. Zowel
voor de chauffeurs als de broeders
zal voor de periode dat niet uitge
rukt wordt, aangepast werk worden
gezocht. Daarbij denkt men voor de
chauffeurs aan monteurswerk en
voor de broeders aan (medische)
administratieve werkzaamheden. Dit
alles moet echter ter plaatse kun
nen worden uitgevoerd,want een
permanente paraatheid die uitruk
ken binnen enkele minuten garan
deert, is een eerste vereiste. De
dienst komt onder supervisie van
een arts.
Het behoeft geen betoog dat een
dergelijke dienst voor de bewoners
van de betrokken gemeenten van 't
allergrootste belang is. Ook voor 't
vervoer van gewonden bij verkeers
ongevallen. Tellingen hebben uitge
wezen dat de provinciale weg van
Loon op Zand naar Waalwijk en de
weg Waalwijk-Vlijmen de twee
drukste provinciale wegen van Nrd.
Brabant zijn. Hoewel de ziekenau
to's in Waalwijk zijn gestationeerd,
betekent dit niet dat de patiënten
naar het St. Nicolaasziekenhuis van
Waalwijk moeten worden vervoerd.
Bij een ernstig ongeval, waarsnel
medisch ingrijpen noodzakelijk is,
zal het dichtstbijzijnde ziekenhuis
worden gekozen. Verder is iedereen
vrij in de keuze van het ziekenhuis.
De wensen van de patiënt of zijn
familie ten aanzien van het zieken
huis worden stipt uitgevoerd. Door
deze nieuwe dienst kan bereikt wor
den dat lang wachten op de komst
van een ambulance tot het verleden
behoort. De plaats des onheils is
binnen de kortst mogelijke tijd be
reikt, zodat de patiënt dan ook di
rekt met alle mogelijke middelen
yerzorgd kan worden. Op deze ma
nier kunnen mensenlevens worden
gered.
(van onze verslaggever)
LAGE ZWALUWE De provincie Noord-Brabant is rijk aan natuur
gebieden. De bossen, de duinen en de vennen zijn veel bezochte re-
creatie-objecten. Wat minder bezocht, maar daardoor zeker niet min
der onbekend is het natuurgebied De Biesbosch. Een eilandengroep,
waarvan de rust waarnaar men tegenwoordig zo verlangt af
straalt. Het kan dan ook als een welbestede dag worden beschouwd
om een boottocht door de Biesbosch te maken. Met een ervaring rij
ker, arriveert men dan 3V> uur later weer aan de wal.
„Biesboschtours" uit Lage Zwa-
luwe maakt met haar rondvaart
boot „Deeneplaat" deze maand nog
iedere dag tochten door dit fraaie
natuurgebied; SVt. uur vaart men
dan door het „hart" van de Bies
bosch. Met de Lage Zwaluwse boot
onderneming werd zeven jaar ge
leden door enkele ondernemende
lieden gestart. De heren Evegaars,
Van Rijsbergen en Dubbelman wil
den wat leven in de brouwerij.
Dat leven is er gekomen. De toch
ten die Biesbosch-tours organiseert
zijn de afgelopen jaren een enorm
succes geworden. Zo groot zelfs, dat
volgend seizoen naast de „Deene
plaat" een hypermoderne nieuwe
boot in de vaart komt. De aanleg
steigers in het dorp Lage Zwaluwe
zijn voor iedereen gemakkelijk be
reikbaar. Dat is ook wel een van de
krachten van Biesbosch-tours.
Lage Zwaluwe is gelegen nabij de
verkeersweg Breda-Rotterdam (na
bij de Moerdijkbrug), terwijl ook de
Langstraatweg vanuit Den Bosch
Waalwijk rechtstreeks naar Lage
Zwaluwe voert. De Deeneplaat is
een ruime boot, waarop bij slechts
weer 80 en bij goed weer altijd zo'n
125 passagiers vervoerd kunnen
worden. Kapitein Dubbelman, met
een 47-jarige schipperservaring in
de Biesbosch, zorgt er wel voor dat
zijn passagiers de fraaiste plekjes te
zien krijgen.
Momenteel worden er dagelijks
twee tochten gehouden, waarvan de
vertrektijden afhangen van het ge
tij. Volgend jaar wordt dit aantal
dankzij de nieuwe boot op vier ge
bracht. Dat is zeker nodig, want in
de zomermaanden komt het vaak
voor dat mensen teleurgesteld wor
den. Een dergelijke boottocht is im
mers voor iedereen een genot. In 't
voor- en naseizoen worden tochten
voor gezelschappen georganiseerd.
Dan is het zelfs mogelijk een hele
dag in de Biesbosch en omliggende
gebieden te vertoeven.
Zelfs de BBA heeft zijn zomer
dienstregeling aan de afvaarttijden
van Biesbosch-tours aangepast. Er
is 'n dienstrooster vastgesteld voor
de bussen vanuit Den Bosch en Bre
da naar Lage Zwaluwe. In de opzet
van leven in de brouwerij brengen
is men geslaagd. De initiatiefne
mers hebben het bedrijf dit jaar
overgedaan aan de zoon en schoon
zoon van de heer Dubbelman. Dit
tweetal heeft uitbreidingsplannen in
de vorm van een restaurant en
speeltuin nabij de aanlegsteigers.
De „Deeneplaat" heeft in enkele
minuten het „eerste gat" van de
Biesbosch bereikt. Dan begint de
lange en interessante tocht door de
uitgestrekte watervlakte. Op een
morgentocht is de kans groot dat
men de postbode tegenkomt, een
man apart in dit gebied. Hij is een
uitgesproken PTT-service man, want
in zijn motorbootje brengt hij be
halve de post voor de 40 gezinnen
die hij moet bezoeken, ook wel drin
gende boodschappen en medicijnen
mee.
Al het vervoer in de Biesbosch
geschiedt per boot. De kinderen
worden op deze manier naar school
gebracht, de boodschappen worden
gedaan en ook de dokter komt met
zijn boot. Afgesneden van de bui
tenwereld is men sinds 1953 niet
meer. Na de februari-ramp die ook
de Biesbosch trof deed de PTT-di-
rektie de unieke geste alle boerde
rijen van telefoonaansluiting te
voorzien. Dat vergde een investe
ring van 8000,per aansluiting.
Vanaf het bovendek van de „Deene
plaat" kan men de landbouwers op
de akkers bezig zien. Veeteelt is er
weinig, hoofdzakelijk voor eigen ge
bruik. De afvoer van melk zou ook
te kostbaar zijn.
Met de jaren zijn ook de rietsnij
ders uit de Biesbosch verdwenen.
Zij hebben plaats gemaakt voor de
jachten en plezierboten die tegen
woordig de Biesbosch als rustplaats
kiezen. Een weekje rust op 't water
vindt men er nu nog. Maar voor
hoe lang, vragen de verfente Bies-
bosch-gangers zich af. De tocht
brengt de passagiers op de mooiste
plaatsen, diep in het waternatuur
gebied. Naar plaatsen die, als men
er door vaart, enkele meters onder
water staan, maar enkele uren te
voren nog droog stonden. Kapitein
stuurman Dubbeldam verstaat zijn
vak. Terwijl zijn vrouw de passa
giers van wat fris voorziet, laat hij
iedereen van de mooiste plekjes ge
nieten. Een dagje Biesbosch is dan
ook zeker de moeite waard. Tot
half september kan men daarvoor
nog in Lage Zwaluwe terecht.
Nixon is bij eerste stemming tot
republikeins-candidaat voor 't pre
sidentschap der Verenigde Staten
gekozen. Hij wees als zijn vice-pre
sident aan Spiro T. Agnew. De Ne
derlandse en buitenlandse pers slaan
beiden niet hoog aan.
Hoogenbosch heeft de Europe
se Schoenenhandel Maatschappij te
Tilburg met haar 11 filialen ge
kocht. Men hoopt in de toekomst
op de Nederlandse markt ook Ne
derlandse schoenen te verkopen.
Conserveren door gebruikmaking
van atoomstraling is een zaak die
momenteel sterk in de belangstel
ling staat en waarvan men in de
toekomst ook bijzonder veel ver
wacht. Ter conservering van diver
se soorten voedsel wordt de radio-
aklieve bestraling reeds gebruikt
en de resultaten zijn zeer goed. Al
leen zal men waarschijnlijk bij de
consument nog enige bedenkingen
moeten overwinnen.
In IJsland bouwt men op 't ogen
blik een apparatuur om vis te gaan
bestralen en dit voedsel op die ma
nier langer houdbaar te maken. Het
gaat hjer om een bijzonder belang
rijk en zeer interessant experiment,
want aan de hand van de ervarin
gen in IJsland zal moeten blijken
of deze vorm van conservering voor
vis bruikbaar zal zijn, want een en
ander zal aan een aantal speciale
eisen van de visindustrie en de vis
handel moeten voldoen.
De Amerikanen hebben IJsland
hiervoor de nodige apparatuur voor
de bestraling ter beschikking ge
steld. Het geheel is ingebouwd in
een cylindervormig omhulsel met
een doorsnede van ongeveer 150 cm.
en een hoogte van rond twee meter.
Samen met de beschermende isole
ring en de stralenbron van radio-
aktief Kobalt met een sterkte van
35.000 Curie, weegt de apparatuur
niet minder dan 17 ton.
Deze apparatuur ter beproeving
van de bestraling van vis is zo ge
construeerd, dat de mogelijkheid be
staat om het geheel later op een
schip te plaatsen, dat dan als be
stralingsmoederschip met de visse
rij vloot kan meevoren.
Over het voorstel van Burgemeester en Wethouders van Waspik om
met de gemeenten Waalwijk, Heusden, Loon op Zand, 's-Gravenmoer,
Drunen en Sprang-Capelle een gemeenschappelijke regeling aan te
gaan voor het gewonden- en ziekenvervoer, is donderdagavond in de
gemeenteraad wel uitvoerig gediscussieerd, maar uitcidelijk besloten
de raadsleden toch met algemene stemmen deze ambulance-dienst
mee in het leven te roepen.
Uit de gesprekken die aan het besluit vooraf gingen bleek, dat de he
ren A. v. d. Wassenberg, A. Kools en II. de Bont over deze kwestie
overleg pleegden met de geneesheer-directeur van het Theresia-zieken-
huis te Raamsdonksveer II. Cooymans en met dokter De Koek, even
eens verbonden aan het Thercsiaziekenhuis, dit op initiatief van ge
noemde geneesheren.
De begrotingcijfers die wij voor
een dergelijke dienst hier in Raams
donksveer kregen voorgeschoteld,
aldus de heer v. d. Wassenberg, la
gen beduidend lager dan de begro
ting van de op te richten dienst
middels het stadsgewest Waalwijk.
Ook Gorinchem en Oosterhout heb
ben met omliggende gemeenten po
gingen in het werk gesteld tot
een gemeenschappelijke ambulance
dienst te komen, maar hebben hun
plannen moeten laten varen wegens
te hoge kosten, zo vernamen wij,
aldus de heer v. d. Wassenberg. Om
deze materie nog eens nader te kun
nen bestuderen en zich uitvoeriger
te kunnen laten voorlichten, vroeg
spreker het voorstel aan te houden.
Burgemeester Welling noemde 't
initiatief van de heren Cooymans
en De Koek een nogal vreemde ma
nier om een zaak aanhangig te ma
ken. Waarom namen zij geen con
tact op met het gemeentebestuur
van Waspik, of waarom bespraken
zij deze zaak niet met het gemeen
tebestuur van Raamsdonksveer? Dit
college wist b.v. al maanden dat
Waspik zich niet bij Oosterhout zou
aansluiten, omdat wij al bezig wa
ren in stadsgewestelijk verband. Dat
Gorinchem en Oosterhout hun ini
tiatieven staakten, komt niet omdat
de kosten te hoog werden, maar om
dat zij van hun randgemeenten niet
voldoende medewerking kregen en
niet tot overeenstemming kwamen.
Plaatsen waar zij het oog op had
den, sloten zich aan bij beter geou
tilleerde diensten. Dat de cijfers
van de op te richten dienst in stads
gewest Waalwijk te hoog zijn en uit
de lucht gegrepen, moet ik, aldus
de voorzitter, ernstig betwijfelen,
omdat ze zijn opgezet door de Prov.
raad voor volksgezondheid in Nrd.-
Brabant en akkoord verklaard door
de directeur der volksgezondheid.
Zo iemand mogen we toch als ter
zake kundig beschouwen. Er zijn
bovendien kontakten geweest met
en rapporten bestudeerd van meer
dere grote diensten op dit terrein
van verschillende grote steden.
Vervoerskosten zijn gechèquet
aan landelijke tarieven. Het lijkt
ons onmogelijk dat Raamsdonksveer
ons tegen een beduidend lager ta
rief van dienst zou kunnen zijn en
toch dezelfde service verlenen. De
gemeenten Waspik en Raamsdonks
veer kunnen nooit tot een 24-uurs
dienst komen, omdat daarvoor het
rayon te klein is, een van de voor
waarden om van de provincie de
startsubsidie van 30.000.te kun
nen aanwenden.
Maar kwam het gesprek met het
ziekenhuis van Raamsdonksveer
niet voort uit een ongewettigde
angst dat patiënten niet naar R'-
veer zullen gaan, maar naar Waal
wijk. als daar de ambulance-dienst
zal zijn gevestigd? Maar dat zal de
patiënt toch zelf uitmaken naar
welk ziekenhuis hij zal worden ge
bracht.
Op een vraag van de heer Kools
of een gemeente als Raamsdonk
zich dan voor de ambulance-dienst
bij de groep van 7 zou kunnen aan
sluiten, was het antwoord zeer po
sitief.
Na de toelichting aan de raad,
vond het voorstel tot verdaging
geen bijval meer en trad Waspik
toe tot de op te richten dienst in
het stadsgewest Waalwijk. Het zal
een 24-uurs parate dienst zijn met
twee ambulance-wagens en aan het
hoofd een medicus.
Bij het voorstel tot uitbreiding
van het aantal emmers voor de vuil
nisophaaldienst, pleitte de heer v. d.
Wassenberg voor drastische reorga
nisatie van de dienst. Het liefst zou
hij het huisvuil tweemaal in plaats
van eenmaal per week willen laten
ophalen, desnoods door aanschaf
van een eigen trommelwagen. Dit
is, aldus de voorzitter, voor Waspik
nog geen haalbare kaart. Dan zou
de we de belasting drastisch moe
ten verhogen, wat nu zeker niet
kan. Een eigen wagen is niet ren
dabel te maken. In stadsgewestelijk
verband is overigens de vuilverwer
king in studie. Aan de gemengde
school te Waspik-Boven werd een
voorschot op de exploitatievergoe
ding verleend. De woningwetwonin
gen Julianastraat 21 en 23 werden
aan de huurders-bewoners verkocht.
Wetenschappelijke onderzoekers
in de Nieuwe Wereld stellen reeds
geruime tijd alles in het werk om
te zoeken naar de oudste Ameri
kaan. In Azië, Afrika en Australië,
alsmede in Europa, kent men over
blijfselen van mensentypen die tien
duizenden, honderdduizenden en
soms nog langer geleden daar leef
den.
In Amerika heeft men tot nu toe
weinig op dit gebied kunnen vin
den en veel geleerden zijn dan ook
van mening dat het werelddeel
Amerika pas vrij laat door mensen
werd bewoond. Hoe dat ook zij, ui
teraard is men wel nieuwsgierig om
te weten wanneer dat is geweest en
wie deze eerste bewoners van dit
werelddeel waren. De oudste men
selijke resten die tot nu toe in Ame
rika worden gevonden, trof men aan
in een laag van omstreeks 11.000
tot 13.000 jaar oud, liggende aan de
oevers van de Palouserivier. Uit de
gevonden restanten kan men aflei
den dat deze mens door geweld de
dood heeft gevonden, want de sche
del was totaal verpletterd. Voorts
vond men botjes van de pols, rib
ben. een wervel en een gespleten
en verkoold dijbeen. Dat laatste is
zeer belangrijk en roept de moge
lijkheid op. dat deze oude bewoners
van Amerika menseneters zijn ge
weest. Het feit dat dit dijbeen ver
koold was, doet in die richting den
ken, maar de doorslag wordt toch
wel gegeven door het feit, dat het
gespleten was. Bij kannibalen is 't
namelijk gewoonte om de pijpbeen-
deren te splijten, om op die manier
van het zich daarin bevindende
merg te kunnen genieten.
De mogelijkheid is dus niet uit
gesloten dat de oude bewoners van
het Amerikaanse continent kanni
balen zijn geweest.
HtHCSffsr'
