waaLwij kse en lAnqstRAAtse couraiu
de gevaren van een geautomatiseerde wereld
slechts f 9,80
„BLOEMENOORD"
Raad van Waspik had geen
moeite met korte agenda
Stap óók
over op
Hollandia
C.W. Wachtels van de Berg 40 jaar
aan het onderwijs verbonden
Hhhhinderlijk
VEEL VERDIENSTEN OP MAATSCHAPPELIJK TERREIN IN WAALWIJK
SKIPPY-BAL
Beheerst door
computer
Noodgedwongen
Nu nog een finan
ciële schadepost
Computer beter
Argwaan
In 1928 aan Prot.
Chr. School in
Waalwijk benoemd
Provinciaal voor
zitter
De rage van nu
Laat Uw kinderen
ook meespringen.
In de oorlog
gevangen genomen
Aktief
SHELL QUICK-SERVICE
Niet alleen hinderlijk
maar tevens
gevaarlijk.
Laat nu Uw banden
controleren.
Oever-recreatie
langs de Maas bij
Heusden
MAANDAG 14 OKTOBER 1968
89e JAARGANG No. 83
De tcho VAn het Zuióen
jitgever
Waal wij ksche Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredakteur JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2x per week
Losse nummers 20 cent
Abonnement
p. week (0,30+ 2ct. inc.k.) ƒ0,32
p. mnd. (1,30+10 ct. inc.k.) 1,40
p. kwrt. (3,65+10 ct. inc.k.) 3,75
p. kwrt. p. post 4,25 bij girobetaling
(bij incasso p. postkwit. 75 ct. extra)
Advertentieprijs: 14 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
Opgericht 1878
Bureaus Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621-2746 KaatsheuvelDr. van Beurdenstraat 8, tel. 04167-2002
Telegram-adres „ECHO,;
Later hangt het lot van de hele
mensheid van computers af
Een nog jong constructiebedrijf in Krimpen aan de Lek, dat aanvan
kelijk groeide en bloeide met een bezetting van rond duizend man
personeel, ziet zich plotseling voor een katastrofe geplaatst, omdat
de nieuwe computer van het bedrijf gedurende enige maanden ern
stige fouten heeft gemaakt, die tot een schade van niet minder dan 8
miljoen gulden leidden, waardoor het bedrijf tot de ondergang is ge
doemd. Wel heeft het bedrijf bij de fabrikant van de computer een eis
die
tot schadevergoeding van 5 miljoen gulden ingediend, doch of
schadevergoeding gegeven zal worden, blijft een open vraag.
Hier hebben we voor het eerst te maken met 't gevaar dat kan schui
len in het gebruik van computers. Tenslotte is het een stukje tech
niek en zoals aan elk stuk precisie-apparatuur, kan er een mankement
ontstaan en wanneer dit onopgemerkt doorwerkt in de uitkomsten
van dit mechanisch brein, dan zijn de gevolgen niet te overzien.
Uit het gebeurde kan in elk geval
worden vastgesteld, dat iets derge
lijks met computers mogelijk is, ook
al zullen dergelijke gevallen tot de
uitzonderingen behoren, maar dat
neemt dus niet weg dat het kan en
dat betekent dat men zich dient af
te vragen of het verantwoord is om
in de toekomst een belangrijk deel
van ons gehele menselijk doen en
laten op aarde te laten bedisselen
door dergelijke computers.
Voor zover zij als automatische
machines voor de produktie worden
ingeschakeld, zijn de gevaren niet
zo bijzonder groot. Een bepaald
produkt zou niet kunnen uitvallen
zoals we ons dat voorstelden, maar
dat behoeft nog geen ramp te be
tekenen. In de industrie schuilt het
gevaar dus niet zozeer. Het begint
daar waar de computer wordt ge
bruikt voor het doen van belangrij
ke berekeningen, die niet zonder
meer gecontroleerd kunnen worden.
Wanneer het gaat om ingewikkelde
berekeningen, zoals de kostprijsbe
rekeningen van koelschepen op het
constructiebedrijf in Krimpen aan
de Lek, dan moet de computer met
zeer veel faktoren rekening houden.
Het gaat dan dus om ingewikkelde
berekeningen, waarvan het eindre
sultaat niet zonder meer door de
mens te controleren is. Of er dan 5
miljoen of 6 miljoen gulden uit de
bus komt, behoeft nog geen achter
docht te wekken. Toch kunnen der
gelijke fouten in de berekening voor
een bedrijf een katastrofe beteke
nen. Hier begint het gebruik van
een computer reeds echt gevaarlijk
te worden, want men levert zich
zonder meer over aan het doen en
laten van een dergelijke machine
waarin men wel een blindelings
vertrouwen moet stellen, want an
ders heeft het gebruik van een der
gelijk apparaat geen zin.
Wanneer we dan weten dat de fu
turologen, de wetenschapsmensen,
die zich bezig houden met de toe
komstige maatschappelijke, weten
schappelijke en technische ontwik
kelingen, menen dat 't niet zo lang
meer zal duren, of het grootste deel
van het gehele menselijke doen en
laten, zeker op industrieel en maat
schappelijk terrein, zal beheerst
worden door computers, dan moet
men hierbij toch wel een vraagte
ken plaatsen.
Gezien de snelle uitbreiding van
ons weten en kunnen, zal het in de
toekomst niet meer mogelijk zijn
voor één mens om bekwaam te zijn
in het brede vlak. Men zal zich be
kwamen in de diepte, dus speciali
seren. Het gevolg van een dergelij
ke ontwikkeling is, dat er geen
mens meer zal zijn die in staat is
het geheel te overzien, ongeacht of
dit nu gaat om een groot bedrijf, of
om het besturen van een geheel
land, of zelfs nog grotere toekom
stige eenheden.
nv Block Stibke
Hiervoor zal men dan noodge
dwongen wel moeten overgaan tot
het in gebruik stellen van compu
ters, geweldig gecompliceerde ma
chines die wel in staat zijn met alle
factoren rekening te houden. En die
in uitzonderlijk korte tijd bepaalde
dingen of zaken kunnen berekenen,
bekijken of bespiegelen. De mens
krijgt dan de door de machine be
rekende einduitkomst en kan daar
mee verder werken, door te hande
len, maatregelen te nemen of wat
dan ook.
Het ligt voor de hand, dat wan
neer op dergelijke terreinen door
zo'n machine fouten zouden worden
gemaakt, terreinen die soms 't wel
en wee kunnen bestrijken van mil
joenen mensen, ja eventueel van de
gehele mensheid, het toch wel een
riskante zaak wordt.
Natuurlijk mogen we bij deze be
spiegeling niet ontkennen dat ook
aan mensenwerk fouten kleven.
Toen men nog geen computers ge
bruikte en de mens het reken- en
denkwerk deed, werden er natuur
lijk ook kapitale blunders gemaakt.
Door dergelijke blunders van za
kenlieden zijn in de loop der tijden
al heel wat bedrijven ten gronde
gegaan, door blunders van staats
lieden zijn oorlogen ontstaan, zijn
miljoenen mensen geofferd en is
immens leed over de aarde ge
bracht. We mogen dus zeker niet
stellen, dat de mens het er beter
zou afbrengen dan de computer,
waarschijnlijk brengt de computer
het er beter af, maar waar het om
gaat is wel dat men ook in diezelf
de computer, die het echt wel beter
doet dan de mens, die als het appa
raat goed functioneert en geen fou
ten kan maken, toch geen onbe
perkt vertrouwen mag stellen en
wel met nadruk op dat „onbeperkt".
Ook tegenover het werk van de
computer moet de mens altijd arg
wanend blijven staan, want tenslot
te blijft nu eenmaal de kans be
staan dat er een fout wordt ge
maakt.
Wanneer het in de toekomst zo
ver mocht komen dat computers al
gemeen zullen worden ingescha
keld, zoals de futurologen verwach
ten, dan moet die argwaan blijven
bestaan en is men tegenover zich
zelf en de mensheid verplicht om,
wanneer het gaat om het maken
van berekeningen die voor de ge
hele mensheid van belang zouden
kunnen zijn, dergelijke berekenin
gen te laten maken door meer dan
één computer en wel zo, dat deze
machines onafhankelijk van elkaar
werken. Bij een dergelijke werk
wijze is de kans de dupe te worden
van een foutieve werking van een
der computers wel tot een mini
mum gereduceerd.
(Van onze verslaggever)
WAALWIJK - Veertig jaar de jeugd onderwijzen is beslist geen sine
cure. Een dergelijk jubileum mag met recht gevierd worden. Dat gaat
in Waalwijk op 9 november gebeuren. Dan herdenkt de heer C. W. Wach
tels van den Berg het feit, dat hij 40 jaar geleden benoemd werd tot
onderwijzer. In die dagen beslist geen gemakkelijke opgave om in het
onderwijs aan de slag te komen. „Het mag een wonder genoemd worden,
dat het schoolbestuur van de Christelijke School in Waalwijk mij aan
stelde", vertelt de jubilaris.
De heer C. W. Wachtels van den Berg samen met
tijdens het Pinkstervoetbaltoernooi
,zijn" voetbalelftal
Het was rond 1928 geen gouden
tijd voor de leerkrachten. Na het be
halen van het staatsexamen waren er
voor de meeste onderwijzers slechts
tijdelijke benoemingen weggelegd. Zo
ook voor de heer Wachtels van den
Berg. Hij deed ervaring op in Wilnis
en Vreeswijk. In 1928 kwam de pre-
dikantszoon naar Waalwijk om met 2
andere leerkrachten de protestantse
jongens en meisjes te onderrichten.
„Ik kende heel Brabant niet. Het
beviel mij in de Langstraat echter uit
stekend. Omdat Waalwijk toen nog
geen Gereformeerde kerk had moes
ten wij iedere zondagmiddag naar
Sprang. Hier kwam ik in contakt met
de Jeugdbeweging. Bijna 20 jaar ben
ik voorzitter geweest van deze jon
gensvereniging. Dat was een mooie
tijd", vertelt de heer Wachtels van
den Berg.
Ook op provinciaal niveau deed de
heer Wachtels zich gelden. In 1930
werd hij benoemd tot voorzitter van
de Provinciale Gereformeerde Jeugd
bond van Noord-Brabant en Limburg.
Een funktie die hij tot 1941 vervul
de. Daarna bleef hij nog 7 jaar be
stuurslid. In deze funktie heeft hij
ook tweemaal nauw kontakt gehad
met Koningin Juliana, ondermeer op
een tuinfeest dat de pas benoemde
commissaris Prof. J. de Quay in Den
Bosch gaf. Daaraan denkt de heer
Wachtels met plezier terug.
Ook in de moeilijke oorlogsjaren
- toen de Christelijke school enkele
jaren gesloten was, bij gebrek aan
kolen - bleef de heer Wachtels ak-
tief. Samen met de heer A. Dercksen
(het huidige prot.chr. raadslid) maak
te hij deel uit van de Langstraatse or
ganisatie die verzetskrantjes drukte
en verspreidde. Dat had de beide
Waalwijkers zwaar kunnen komen te
staan. De SS kwam namelijk achter
de organisatie en arresteerde de heer
Wachtels toen hij in 1942 de school
verliet. Samen met de heer Dercksen
werd hij gevangen gezet in het be
ruchte „Oranjehotel" in Schevenin-
gen.
Na zes weken onder druk gezet te
zijn - waarbij de Waalwijkers ove
rigens wel behoorlijk behandeld wer
den - ging de gevangenispoort weer
open. Daarbij werd met zwaardere
maatregelen gedreigd, als men weer
aan het verzet zou deelnemen. Daar
aan stoorden de heren Wachtels en
Dercksen zich niet. De heer Wachtels
zorgde er voor dat de onderduikers
in Waalwijk van broodkaarten wer
den voorzien. Met de fiets trok hij
er toen ook vaak 's-nachts op uit om
in „de klei" de verzetbeweging te
steunen. Ook thuis nam hij onderdui
kers op.
Na de bevrijding ging de Waalwijk-
se onderwijzer zich ook aktief met de
politiek bemoeien. Hij werd secreta
ris van het Comité Wederopbouw dat
samen met B. en W. en de noodge-
meenteraad in Waalwijk veel tot stand
gebracht heeft. Tot 1949 was hij se
cretaris van de AR kiesvereniging
Nederland en Oranje in Waalwijk en
van 1951 tot 1962 voorzitter. Zijn
funktie stond hem niet toe in de ge
meente-politiek aktief te zijn. Wel
bekleedde de heer Wachtels van den
Berg dertig jaar het ambt van diaken
en ouderling in de Gereformeerde
Kerk van Waalwijk. Nog steeds is hij
als organist aan de kerk verbonden,
Bloemenoordplein 22, Waalwijk Tel. 04160-2138
In haar vergadering van donder
dagavond besloot de raad van Was
pik in overeenstemming met het
pré-advies van B. en W. de woning
(boerderij) Benedenkerstraat 69,
onbewoonbaar te verklaren. Op des
betreffende vragen van de heer A.
v. d. Wassenberg stelde de voorzit
ter, dat de eigenaar natuurlijk deze
woning mag herstellen. Restauratie
is toegestaan, mits men voldoet aan
de eisen welke volkshuisvesting
daaraan stelt.
Voor de uitvoering van de bouw
van 11 woningwetwoningen, contin
gent 1968, werd aan het rijk gelde
lijke steun gevraagd. De woningen
zullen door de bouwveren. Volks
belang worden gebouwd aan de
Wieldrechtstraat in plan noord. Het
zijn zgn. drive-in woningen, volgens
Ook 's zaterdags geopend,
van 8 tot 12 uur.
Nummer één in service en garantie.
Wij houden Uw bandenrekeniflg laag.
terwijl hij ook éen trouw bezoeker
van de bejaarden en zieken van de
kerkgemeenschap is.
De laatste jaren heeft de heer
Wachtels van den Berg geleidelijk
aan zijn funkties neergelegd. „Er is
nu eenmaal ook een tijd dat je moet
gaan" verzucht hij. Alleen in het be
stuur van de Vereniging Viering Ko
ninginnedag Besoyen is hij aktief.
Deze Waalwijker die zich nog dage
lijks inspant om de jeugd te onder
wijzen en hele generaties heeft mee
gemaakt is op maatschappelijk ge
bied een zeer verdienstelijk man. Dat
men hem weet te waarderen zal op
zaterdag 9 november blijken, als er in
het Willem van Oranje College een
receptie wordt gehouden.
Maas.
een plan van architectenbureau Van
Hulten-Schiks te Waalwijk. De
bouw is opgedragen aan de firma
Savelkouls te Waspik.
Voor 't aanbrengen van een cen
trale-verwarmingsinstallatie in 16
premie-huurwoningen, waartoe de
raad al eerder besloot, werd een
wijziging aangenomen in verband
met een garantie van de daarvoor
bestemde geldlening. Nu de kosten
van de aanleg van deze centrale
verwarming werden teruggebracht,
zal ook de huur van deze woningen
met 55 cent per week kunnen wor
den verlaagd. De aanleg is gegund
aan de firma J. A. Zwaans te Was
pik.
Met ruime meerderheid van stem
men werden de vijf zittende leden
van de woonruimte-commissie her
benoemd, t.w. mevrouw H. Brokx-
Smits, Raadhuisstraat 7; W. J. M. v.
Gorp, Schoolstraat 15b; F. Oerle-
mans, Th. Zijlmansstraat 4; L. Ver-
duyn, Schoolstraat 25 en C. W. Zijl
mans, Benedenkerkstraat 49. Gedu
rende de huidige zittingsperiode
heeft het college van B. en W. op
de meest prettige wijze met deze
commissie kunnen samenwerken,
zulkt ter bevordering van een goe
de en doelmatige verdeling van de
beschikbare woonruimte. De com
missie heeft op elke eerste vrijdag
van de maand tussen 8 en 9 uur
's avonds spreekuur ten gemeente
huize. Momenteel staan er in Was
pik nog ongeveer 100 woningzoe
kenden ingeschreven.
(van onze verslaggever)
WAALWIJK Aan de Bergse
Maas en de Maas komen recreatie
ve voorzieningen. Door de Ruilver
kavelingscommissie HeusdenVlij
men is hier een plan opgezet. Er
komen op 4 plaatsen tussen Heus
den en Bokhoven zonneweiden met
picknick-plaatsen etc. Deze recrea
tie is bijzonder bedoeld voor vis
sers, maar uiteraard kunnen ook
andere dagrecreanten er gebruik
van maken.
Overigens heeft de ruilverkave
lingscommissie nog meer plannen.
Zo komt er bij Haarsteeg een ijs
baan, terwijl ook van de Nieuwe
Wiel een recreatieplaats zal worden
gemaakt.
In aansluiting op deze Nieuwe
Wiel heeft het gemeentebestuur van
Vlijmen een plan laten maken dat
voorziet in een parkeerplaats, mid-
getgolfbaan, kampeerplaats etc.
Fort Hedikhuizen zal door de VW
in Heusden tot camping worden om
gebouwd. Ook komt er een rijwiel
pad van ruim 8 kilometer langs de
oevers van de Maas.
Prins Bernhard, die in Mexico als
jurylid fungeert voor de hippische
wedstrijden, heeft deze week als
bestuurder afscheid genomen van
de hippische federatie.
De Nederlandse hockeyploeg is
wel zeer slecht het Olympische
toernooi gestart. Het verloor met
niet minder dan 6 - 0 van Paki
stan.
Het eerste goud in Mexico was
voor de Kenyaan Tema op de 10-
duizend meter.
