wAALwijkse en UnqstRAAtse xouRAnt
In deze eeuw voltrekken zich in snel
tempo belangrijke wijzigingen
Arbeidsmarkt in gewest Waalwijk
G.A.B. in oktober vrij stabiel
„Oudenrijn" vanaf woensdag
definitief „klaverblad"
MET DE AUTOMATISERING NAAR EEN ANDERE MAATSCHAPPIJ?
MAANDAG ll NOVEMBER 1968
89e JAARGANG No. 91
ll
Regering moet open
oog hebben voor
maatschappelijke
ontwikkeling
Veranderingen
SpecEaBosten
Ongerustheid
Stöjging van de
welvaart
De taak vam de
Regering
BEDRIJFSSLUITINGEN IN SCHOENINDUSTRIE
GEVEN GEEN MOELIJKHEDEN
Sanering voltrekt
zich geleidelijk
Bedrijven komen
verplichtingen
goed na
KLAVERBLAD OUDENRIJN
Berucht knooppunt behoort
nu tot verleden
De vraag
Volg borden
Schuwer N.V. -
Jimmy Joy - neemt
stikkerij van REX
over
Voorbij gereden,
wat dan?
Raad Drunen in
spoedeisende ver
gadering bijeen
Sinterklaasrit
„De Hunenrijders"
in Drunen
De tcho an
Zuióen
Uitgever
ïVaalwijksche Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredakteur JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2x per week
Losse nummers 20 cent
Abonnement
p week (0,30+ 2ct. inc.k.) ƒ0,32
p mnd. (1,30+10 ct. inc.k.) 1,40
p kwrt (3,65 10 ct. inc.k.) 3,75
p kwrt. p. post 4,25 bij girobetaling
(bij incasso p. postkwit 75 ct. extra)
Advertentieprijs: 14 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
Opgericht 1878
Bureaus Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621-2746 Kaatsheuvel Dr. van Beurdenstraat 8, tel. 04167-2002
Telegram-adres „ECHO'
We leven op het ogenblik in een van de belangrijkste perioden van
het leven van de mensheid op aarde, een tijdperk waarin zich in mei
tempo bijzonder grote en belangrijke wijzigingen voltrekken, die aan onze
maatschappij, ja, aan de gehele wereld over enige tijd een geheel ander
gezicht zullen geven. Deze wijziging van structuur der maatschappij zal
met zich mee brengen, dat er bepaalde zaken fundamenteel zullen gaan
veranderen en dat houdt in, dat wij mensen, die in deze nieuwe maat
schappij zullen moeten leven, en dat geldt uiteraard in het bijzonder voor
de jongeren, ons zullen moeten aanpassen. Dat aanpassen is wel een van
de moeilijkste factoren in de gehele verandering. Bij het tot stand komen
van de nieuwe maatschappij zullen de mens een aantal ouder normen en
zekerheden ontvallen, die vervangen worden door nieuwe, onbekenden en
dat is altijd iets pijnlijks en iets dat moeilijk verwerkbaar is.
Een van de belangrijkste symp
tomen van de veranderingen die
zich voltrekken is bijvoorbeeld de
automatisering. Wat houdt dit in
voor de mens en wel speciaal de
mens als werker? We zullen om dit
te demonstreren even terug gaan
naar de oude tijd. Toen kende men
de handwerkman, de in een of an
der handwerk gespecialiseerde vak
man, zoals bijvoorbeeld, de bakker,
de smid, de schoenmaker (die ook
echt een schoenmaker was), de
meubelmaker, de kleermaker en zo
zouden we kunnen doorgaan; er was
een werkelijk fraaie staalkaart van
ambachten. Deze handwerkslieden
vervaardigden het produkt geheel
met hun eenvoudige gereedschap en
hun vakmanschap, zonder dat daar
een machine, in die zin, zoals wij
die kennen, aan te pas kwam.
Later kwam de machine, die voor
een groot deel werk overnam. Hier
door kon men uniformer en aan
zienlijk sneller werken, terwijl de
arbeider in dit geval geen volleerd
vakman behoefde te zijn, althans
niet in die zin, zoals dat voordien
het geval was. Een deel van de
handbekwaamheid werd overgedra
gen aan de machine.
In de toekomst zal de machine 'n
nog groter deel voor zijn rekening
gaan nemen, want wanneer de au
tomatisering een feit wordt, dan
doet de machine volautomatisch het
werk en zijn er nog slechts enkele
mensen als toezichthouders nodig
om het produktieproces te controle
ren. Deze mensen behoeven dan
geen vaklieden te zijn zoals vroe
ger, als vervaardigers van het pro
dukt, neen, zij zijn technici die in
de eerste plaats verstand hebben
van de machines en him werkwijze.
Door de automatisering verandert
de aard van de arbeid. In de pro-
duktiesector wordt de werker met
de machine vervangen door de be
waker van de machine. Naast het
controlerende werk van niet specia
listische aard ontstaan er in beperk
te mate functies van een hoog ni
veau voor het „voeden" en onder
houden van de technische systemen.
Er verandert dan wel het een en
ander. Om te beginnen vermindert
de lichamelijke inspanning en hier-
voor in de plaats komt een geeste
lijke inspanning, de verantwoorde
lijkheid neemt toe, want de werker
heeft tenslotte het toezicht op en
de controle over een geheel produk
tieproces, dat, wil het efficiënt zijn,
snel moet produceren. Het tempo
gaat hier een rol meespelen. Veel
vuil en gevaarlijk werk zal dan niet
meer door de arbeider, maar door
de machine woi'den gedaan en dat
is uiteraard een verbetering van
belang. De werkers die als technici
nog resten, zullen geen werkers
meer zijn, zoals wij die kennen,
hun werk ligt meer in 't denkvlak.
De automatisering zal bovendien
de onderlinge afhankelijkheid van
de deelnemers aan het arbeidspro
ces vergroten, want het is niet meer
zo, dat één man het aankan. Nie
mand kan meer allround zijn, ieder
is specialist op een klein terrein,
als zodanig is het individu zeer be
langrijk, maar altijd in combinatie
met andere gespecialiseerden, want
het is het team dat het zal moeten
doen. Men gaat als onderhoud- en
bedieningsmensen van 'n 'machine
set' een team vormen. De werk-
classificatie gaat dan ook anders
worden. Arbeiders zullen dan niet
meer gewaardeerd worden naar de
omvang van hun produktie, doch
naar nieuwe, andere normen. Bo
vendien zal de automatisering gaan
leiden tot een verdere uitbreiding
van de ploegen- en continu-arbeid,
ook al om het machinepark dat bij
zonder kostbaar is, zo efficiënt mo
gelijk te benutten.
In veel kringen heerst grote on
gerustheid als gevolg van deze
steeds verder voortschrijdende au
tomatisering, want veel werkers
vrezen, dat deze automatisering zal
leiden tot massale werkloosheid.
Het is een oude vrees, die de arbei
ders ook al beving, toen de machine
steeds meer de handwerksman ging
verdringen en we hebben zelf kun
nen constateren, dat een massale
werkloosheid als gevolg van de
technologische ontwikkeling in onze
maatschappij beslist niet nodig is,
want tot nog maar voor kort was
er sprake van een afschuwelijk te
kort aan arbeidskrachten, en dat in
een produktieproces, waarin over
vloedig gebruik wordt gemaakt van
machines voor allerlei doeleinden.
Deskundigen menen, dat dit ook
zo zal gaan in de toekomst. Voor 't
produceren van een bepaald pro
dukt zullen minder werkers nodig
zijn, want de machines doen auto
matisch het werk en er zijn slechts
enkele technici voor bediening en
controle nodig. Maar, hiermede
wordt de produktiviteit per werker
verhoogd, want die paar employé's
produceren met behulp van de ma
chines een kwantum, waarvoor
vroeger het dubbele of driedubbele
aantal arbeiders nodig was.
Met het stijgen van de produkti
viteit stijgt de welvaart. De lonen
kunnen stijgen en men zal kor
ter kunnen werken. Door het over
gaan van een vijfdaagse werkweek
bijvoorbeeld een vier-, of misschien
wel driedaagse werkweek zijn er
weer meer werkers nodig, die de
anderen kunnen aflossen en dat zal
zeker het geval zijn, wanneer men
de machines continu wil laten wer
ken, want dan moeten er ploegen
arbeiders komen.
Door het stijgen van de welvaart,
hetgeen de werkers zullen bemer
ken in hun loon en vrije tijd, zijn
er weer'andere branches, die aan
zienlijk minder geautomatiseerd
kunnen worden, zoals de diensten
sector en de recreatie bijvoorbeeld,
die zwaarder zullen worden belast.
Door de gestegen welvaart en meer
vrije tijd zal men meer een beroep
gaan doen op dienstverleningen en
zich meer aan de recreatie gaan
wijden. Het overschot aan werkers
dat niet meer nodig is in het pro
duktieproces, zal dan werk kunnen
vinden op geheel andere terreinen.
Ervaringen die men op overigens
nog bescheiden wijze in de Verenig
de Staten als meest geïndustriali
seerd land van de wereld heeft op
gedaan tonen aan, dat deze gang
van zaken juist is, doch dat de re
gering een, bij deze maatschappe
lijke structuurverandering, passen
de economische en monetaire poli
tiek dient, te voeren.
Als dit niet gebeurd loopt de ont
wikkeling uit de hand en bestaat
inderdaad de mogelijkheid tot grote
werkloosheid, zoals dat in de vijf
tiger jaren in de V.S. het geval was,
daar werd toen de economische
groei niet voldoende door de rege
ring ondersteund. Wanneer de re
gering een open oog heeft voor de
maatschappelijke ontwikkeling en
wat daar allemaal mee samenhangt,
dan is er geen reden voor ongerust
heid, al zullen dergelijke diep in
grijpende veranderingen uiteraard
niet geheel zonder moeilijkheden
kunnen verlopen.
In Geleen heeft zich een familie
drama afgespeeld. Een 58-jarige
man heeft zijn 32-jarige zoon en
zijn schoondochter doodgeschoten
en daarna zelfmoord gepleegd.
Het echtpaar had 2 kinderen.
Een onderwijzeres in Turnhout
heeft 30 kinderen gered uit een
instortende klas. Voor het plafond
omlaag kwam greep zij een stut
balk die al wankelde vast en riep
de kinderen toe te vluchten.
In New York zijn 3 mannen uit
Jemen gearresteerd die president
Nixon wilden vermoorden. Wa
pens werden eveneens gevonden.
(Van onze verslaggever)
WAALWIJK Geconfronteerd met de bedrijfssluitingen in de schoen
industrie van de laatste weken, zou men haast geneigd zijn te veron
derstellen dat de arbeidsreserve in het Gewest Waalwijk enorm toe
genomen is. Uit de cijfers die de heer Maas, direkteur van het G.A.B.
ons verstrekte, blijkt het tegendeel. Het aanbod blijft gering, de vraag
nog steeds groot. Moeilijkheden met het afvloeien van personeel geven
de bedrijfsluitingen in het geheel niet.
„Het is zuiver het saneringsproces
wat hier speelt. Het staat vast dat
van de 175 schoenfabrieken die Ne
derland telt, er heel wat moeten
verdwijnen. Dat gebeurt nu gelei
delijk en daar moeten we niet van
schrikken", vertelt de heer A. Maas.
Hij wijst er op dat de herstructure
ring ten goede komt aan de gehele
industrie.
De orderpositie bij de meeste be
drijven is volgens hem uitstekend.
Het personeel van de bedrijven dat
de produktie gaat stopzetten, kan,
als men wil, in het algemeen direct
bij andere bedrijven aan de slag. Er
zijn zelfs verschillende bedrijven
die uitbreidingen op stapel hebben
staan. De vraag, zoals die bij het
G.A.B. staat genoteerd, 189 arbeids
krachten, is geenszins overtrokken.
Verschillende grote bedrijven in
Waalwijk zitten op vakbekwaam
personeel te springen.
Bij het hele saneringsproces mag
zeker niet uit het oog worden ver
loren, dat het alleen maar Lang-
straatse bedrijven zouden zijn die
moeten verdwijnen. Er wordt door
de meeste bedrijven door aller
lei in- en verkoopcombinaties, hard
gewerkt om een brede basis te ver
krijgen.
Ongetwijfeld speelt bij 't besluit
om met de produktie te stoppen ook
het feit mee, dat de markt op het
moment gunstig is. De mogelijkhe
den tot liquidatie zijn dan groter
als bij een ongunstige markt. De
heer Maas vertelde, dat de bedrij
ven die gaan sluiten, de verplich
tingen ten opzichte van het perso
neel bijzonder goed nakomen. Het
Arbeidsbureau tracht het proces
daarbij zo goed mogelijk te bege
leiden.
Als we het maandrapport van het
(Van onze verslaggever)
UTRECHT Woensdag is het grootste verkeerskruispunt in ons land,
Oudenrijn nabij Utrecht, voltooid. Dan wordt van de tijdelijke „ruit"
Oudenrijn overgeschakeld op het definitieve klaverblad. Hierdoor is 't
voor de automobilist aanzienlijk eenvoudiger geworden dit eertijds be
ruchte knooppunt te passeren. Aan deze omschakeling wordt grote aan
dacht geschonken. Het Verbond van Veilig Verkeer heeft een duide
lijke folder uitgegeven, die deze week wordt verspreid.
G.A.B. overzien, dan is er ten op
zichte van de vorige maand niets
veranderd. De geregistreerde ar
beidsreserve (mannen) is in 't Ge
west 2,3%. Voor de provincie Noord
Brabant is dat cijfer 2,6 en voor ge
heel Nederland 2.-%. Vergelijkin
gen we die percentages met 1967,
dan constateert men een lichte da
ling.
Bij de aanbodcijfers is dus weinig
verschuiving. Alleen bij de catego
rie „overige beroepen" steeg 't cij
fer van 25 naar 43. De groep min-
dergeschikten/validen gaf en dat
voor het eerst in een jaar tijd
een lichte daling te zien, namelijk
van 262 naar 252.
De vraag-cijfers namen in de
schoen- en ledergroep iets af, na
melijk van 222 naar 189; ondanks de
sluitingen toch nog een ruime vraag.
In de metaal bleef de vraag gelijk.
Dit in tegenstelling tot de groep
personeel algemene dienst. Werden
hier vorige maand 14 arbeidskrach
ten gevraagd, deze maand zijn er
dat 32. Verheugend is echter dat 't
aanbod in de maand oktober niet
toenam.
Door de ingebruikneming van het
Klaverblad Oudenrijn kunnen de
snelheidsbeperkingen verdwijnen,
de verkeerslichten zijn opgeruimd.
Oudenrijn is nu feitelijk geen ver
keersplein meer, maar een heel
groot kruispunt geworden. Het ver
keer in de hoofdrichtingen noord
zuid (AmsterdamDen Bosch) en
oost-west (Arnhem-Den Haag/Rot
terdam) kruist elkaar via 'n enorm
viaduct. Afbuigend verkeer maakt
gebruik van het eigenlijke klaver
blad.
Het Verbond voor Veilig Verkeer
geeft de automobilisten de volgende
raad. Als men moet afbuigen, ver
trouw dan op de bekende blauwe
richtingborden en niet op het eigen
richtinggevoel, dat de bestuurder na
enkele malen afbuigen en invoegen
toch in de steek laat. De aanwijzin
gen worden tijdig tevoren gegeven
en zijn ook bij avond goed zicht
baar.
Op de borden staan alleen de
hoofdrichtingen aangegeven. Wie
b.v. naar Geldermalsen wil, moet
weten dat hij de hoofdrichting Den
Bosch dient te volgen. Het is daar
om raadzaam om bij twijfel eerst
een kaart te raadplegen, dan kan
men er zich van overtuigen welke
van de vier hoofdrichtingen de juis
te is: Amsterdam, Den Haag/Rot
terdam, Arnhem/Utrecht, 's-Herto-
genbosch. Dit zijn de plaatsnamen
WAALWIJK De kinderschoen
fabriek Schuwer N.V., Jimmy Joy,
uit Waalwijk, heeft „Studio Rex" in
Dussen overgenomen. „Studio Rex"
is een modern ingerichte stikkerij-
afdeling van de Schoenfabriek Rex
uit Drunen. Zoals bekend, gaat
„Rex" de produktie van kinder
schoenen stopzetten.
Schuwer N.V. heeft de stikkerij in
Dussen geheel overgenomen. Er
werken 31 personeelsleden. Naar de
direktie van Schuwer, Jimmy Joy,
ons meedeelde, streeft men er naar
deze stikkerij-afdeling verder uit te
breiden. Ook zal de bedrijfsschool
worden aangepast.
Deze Waalwijkse Schoenfabriek
heeft nog meer plannen. Als de ver
gunningen zijn verkregen, zal zo
spoedig mogelijk worden begonnen
met de uitbreiding van de fabriek
aan de Tweede Zeine. Het is de be
doeling dat hier een verdieping op
komt.
die rondom het klaverblad op de
borden staan vermeld.
Is men, ondanks alles, toch 't punt
voorbij gereden waar men diende af
te buigen, aarzel dan niet, maar
rijdt gewoon rechtuit tot de eerste
afslag na het klaverblad. Voor de
noordelijke en westelijke richting
is dat in beide gevallen een afslag
naar Jutphaas. Via een viaduct kan
men de hoofdrijbaan kruisen en ge
woon terugkeren vanwaar men is
gekomen.
Als men de grote hoofdrichtingen
volgt, hoeft men helemaal niets
meer te vrezen. Men rijdt ongehin
derd over het viaduct, danwel er
onder door. Het schrikbeeld van Ou
denrijn op drukke dagen be
hoort vanaf woensdag gelukkig
voorgoed tot het verleden.
DRUNEN De raad van de ge
meente Drunen is donderdagavond
in een spoedeisende vergadering bij
een geweest. Er stonden twee be
langrijke punten op de agenda. Er
werd besloten tot het aangaan van
een geldlening van 725.000,
Dit bedrag is nodig voor de aan
leg van een stam riool en gemaal in
het nieuwe uitbreidingsplan Ven
nen-Oost, waarin zaterdagmorgen
de eerste woningen zijn opgeleverd.
Verder besloot de raad de grond en
opstallen te kopen van het perceel
Grotestraat 200, eigendom van de
heer C. van Loon. Dit perceel is
nodig ten behoeve van het plan
„Braken Oost".
De Drunense automobielclub „De
Hunenrijders" houdt zondag 24 no
vember in de gemeente Drunen de
traditionele Sinterklaasrit.
De juniorenafdeling van deze ver
eniging heeft de organisatie van
deze speciaal voor de kinderen be
doelde rit in handen. Ongeveer 30
kilometer zullen de deelnemers
moeten afleggen. Na afloop zal St.
Nicolaas in hoogst eigen persoon de
prijzen uitreiken. Voor iedere deel
nemer wacht er na afloop een at
tractie. De start en finish is geves
tigd in café-restaurant Gez. Elshout,
Grotestraat 140, Drunen.
Voorinschrijving is gewenst. Men
kan zich wenden tot het secretari
aat van „De Hunenrakkers", Kas
tanjelaan 5, Drunen; telef. 04163 -
3103.