\&Ca,
v
mpe j
STOOMSCHIP „ANNE
Geen oplossing voor de
spellingsproblemen in Nederland
ampe
De milieu-vervuiling, een
waarmee de mens staat
kwestie
of valt
OH, SCHONE MOEDERTAAL!
In Tilburg:
ER VOOR WAKEN DAT NEDERLAND
NIET ONLEEFBAAR WORDT
99
3
DE ECHO VAN HET: ZUIDEN VAN DONDERDAGAVOND 24 JULI 1969
3
Een vaste lijn
ontbreekt
Vereenvoudigd
Nadeel
Heuvelstraat 14
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
1
I
I
V\
„Wij zijn op de ver
keerde weg"
Basis-elementen
Rijnmond-gebied
Sprang-Capelle
Leefbaarheid te
gering
SSC speelt aantal
oefenwedstrijden
tegen le klassers
De moord op
Stanley Wilson
1
WAALWIJK - Toen enige tijd geleden de nieuwe spellingvoorstellen
kwamen van de gemengde Nederlands-Belgische commissie, beteken
den de vergaande rigoureuze voorstellen van deze club letterkundigen
een hevige schok voor veel Nederlanders. Wanneer de voorstellen
zouden worden aangenomen, betekende dat, dat men niet meer chauf
feur, maar sjofeur, niet meer eau decologne, maar odeklonje e.d. zou
moeten schrijven, diepgaande wijzigingen die het grootste deel van ons
volk ernstig schokte, want naar veler mening werd onze moedertaal
op die manier geweld aangedaan. Men mag er over denken zo men
wil, maar er was één ding, dat bij deze nieuwe spellingvoorstellen
vaststond en dat was, dat de commissie konsekwent was geweest.
Als gevolg van het rumoer, dat
rond deze voorstellen ontstond,
werd besloten, dat de commisie
haar voorstellen nog eens onder de
loep zo nemen en zou bezien of een
en ander nu wel zo diep ingrijpend
behoefte te zijn, dat was in begin
1967. Nu, ruim twee jaar later, komt
de gemengde commissie met her
ziene spellingvoorstellen. Men heeft
consessies gedaan aan het publiek.
De cherpe kantjes zijn er volgens
de commisie af. Dat betekent dan,
dat de woorden odeklonje, sjofeur,
kapusjon en marsjeren, zijn verval
len. Men heeft ons dat niet willen
aandoen. Zij blijven dus eau de co
logne, chauffeur, capuchon en mar
cheren, maar.de beginselen en
strekking van het oorspronkelijke
rapport blijven gehandhaafd, dus
schrijven we alle uitgangen op -lijk,
in de toekomst volgens de voorstel
len als „lik". We zien dan moeilik,
hatelik, enz. De -ch, uitgesproken
als -sj, blijft echter -ch, dus zoals
we reeds zagen, chauffeur, marche
ren, capuchon enzovoort, maar.
pas op er zijn enkele uitzonderin
gen en die schrijven we dan met -sj,
zoals sjagrijn, sjieek, sjampieter en
sjimpansee.
Wanneer men bijvoorbeeld hoop
te, dat de spellingvoorstellen zouden
voorzien in spellingproblemen, zo
als de ij en de ei, de au en de ou,
dan bent u abuis. Neen, daar doet
men niets aan. dat probleem hou
den we nog.
In veel andere opzichten wordt
de spelling echter wel sterk ver
eenvoudigd. We zien bijvoorbeeld
de uitgang -isch verdwijnen. Hier
voor in de plaats komt -ies, dus
prakties voor praktisch, logies voor
logisch, Belgies.Voorts de oplossing
van het probleem van woorden die
uitgaan op -ieën. Alles zal dan uit
gaan op iën. Dus kniën, driën, in-
dustriën, machineriën, enzovoort.
In open lettergrepen zal de dubbele
ee verdwijnen. Dus geen tweede,
maar twede, geen overzeese, maar
overzese en zo gaan we maar door.
In de meervoudsvormen zien we
grote veranderingen optreden. Het
zou in de toekomst dan worden:
boekekast, wapenhandel, molen
steen enzovoort. Men gaat in die
meervoudsvormen uit van het en
kelvoud. Wanneer dat enkelvoud
niet op -en eindigt, komt er een -e
achter, eindigt het enkelvoud wel
op een -en, dan blijft dat gehand
haafd.
Het probleem -dt op het einde van
een woord in gevallen waar de
stam van een werkwoord op een
-d eindigt en we te maken hebben
met de tweede en derde persoon en
kelvoud, zal ook niet meer bestaan.
Het wordt dus jij word en hij
word, jij vind en hij vind om enke
le voorbeelden te noemen.
Binnen dit bescheiden bestek kun
nen we natuurlijk niet alle facetten
van deze herziene spellingvoor--
schriften belichten, maar één ding
staat vast, dat het nadeel van deze
voorstellen is, dat er geen sprake is
van een konsekwente lijn, dat
maakt een én ander voor de toe
komstige leerlingen alleen nog maar
moeilijker en dan spreken we nog
niet over het geweld dat onze taal
in veler ogen wordt aangedaan.
mag U niet links (of rechts)
laten liggen, als U in TIL
BURG op zoek bent naar
iets ENIGS-EN
APARTS
VOLOP KEUS
jumpers, pantalons, nylons,
vesten, blouses, rokken,
kraagjes, shawls enz. enz.
ONZE LEUS
kwaliteit, service en
exclusiviteit.
WAALWIJK - Reeds jarenlang gaan er stemmen op, die met steeds
groter nadruk wijzen op de gevaren die schuilen in de vervuiling van
ons millieu. Het merkwaardige van het geval is, dat de mensen wel
warm lopen voor allerlei zaken, die hoe belangrijk op zich ook, niet
van esentieel belang zijn voor het voortbestaan van de mens. Waar het
gaat om millieuvervuiling, een kwestie waarmee de mens staat of valt,
zijn de reacties dikwijls maar lauw. Wat is hier toch de oorzaak van?
Men krijgt de indruk, dat een
groot deel van de mensen een te
grote waarde toekent aan de mo
derne techniek en wetenschap. Een
en ander is natuurlijk het gevolg
van de bijzonder spectaculaire pres
taties die techniek en wetenschap
de laatste jaren hebben geleverd
en nu denkt de massa, dat techniek
en wetenschap alles kunnen. Zij zul
len er ook wel voor waken, dat er
geen brokken komen, wanneer ons
milieu, lucht, water en bodem, te
ernstig verontreinigd dreigen te ra
ken.
Dit is een volkomen misvatting,
want men is in dit geval bij de dui
vel te biechten, omdat 'n belangrijk
deel van d° verontreiniging veroor
zaakt wordt door de ontwikkeling
van deze zelfde .techniek en de
werkzaamheden van de wetenchap.
Techniek en wetenschap hebben bij
gedragen tot de ontwikkeling van
de moderne industrie en het is voor
al deze industrie, die, hoe belangrijk
zij ook is voor de mens en hoe
slecht wij haar zouden kunnen mis
sen, toch de veroorzaakster is van
de vervuiling van lucht en water.
Kortgeleden zagen we hier weer
een voorbeeld van, toen er een
zeer gevaarlijk vergif in de Rijn
kwam, hetgeen leidde tot een enor
me vissterfte, terwijl de mens ge
ruime tijd het water van de Rijn
angstvallig moest mijden,
Er is voor de mens nu eenmaal
niets zo belangrijk om te leven, dan
goede lucht om te ademen, betrouw
baar water om te drinken en een
gezonde bodem om z'n voedsel op te
verbouwen. Dat zijn de basis ele
menten van het menselijk bestaan
en daar valt nu eenmaal niet aan te
tornen. Wanneer de lucht vervuilt,
zal dit van invloed zijn op de ge
zondheid van de mens. Ziekten aan
de ademhalingsorganen e.d. zullen
toenemen en de levenskansen wor
den minder. Bij vervuiling van het
water is ook met de modernste ap
paratuur niet te reinigen. Dus zou
dergelijk water enorme gevaren
met zich brengen voor de gezond
heid.
Vervuiling van de bodem, hetgeen
ook kan plaatsvinden door de in
vloed van vuile lucht en vuil water,
bedreigt de voedelvoorziening. Door
de vervuiling van ons mileu maken
we ons land onleefbaar. De bewij
zen er van zijn er al en zijn een te
ken aan de wand.
In het gigantische Rijnmondge
bied, een deel van ons land, waar
BURGERLIJKE STAND
12 juli t.m. 20 juli 1969
Geboren:
René M A, zv A P Roosenbrand en
van 't Hoenderdaal; Magdalena J
dv. J P de Vos en M van den Bos;
Antonia P en Machielina dochters
van B van der Laan en J Mout-
haan.
Huw. aangifte:
P Treffers en G van de Laar.
Huwelijken:
F A P J Vera en A C M Brok;
A M de Rooij en J D Verhagen.
Overlijden:
J W Paans, e.v. Meter, 86 jaar;
M C Bax, 7 jaar; J A van Tiggelen
wed. v. van Beek, 64 jaar; J Qui-
rijns, 83 jaar.
Ingekomen:
J S Posthumus en gezin van Heus-
den; H C M Ligtvoet, e.v. van Gils
van Loon op Zand.
Vertrokken:
R Buitenhuis naar Hazerswoude;
A J Klootwijk n. Bergen op Zoom.
veel zware industrie bijeen is ge
bracht, bestaat uiteraard een grote
behoefte aan arbeiders en toch is
de zuigkracht hiervan voldoende,
,om de voor de industrie noodzake
lijke arbeidskrachten aan te trek
ken. In weerwil van alle materiële
verlokkingen, zoals hoge lonen en
andere interessante toezeggingen, is
het aantal personen dat het Rijn
mondgebied momenteel verlaat gro
ter, dan het aantal dat er zich ves-
tigd.
De argumenten van de mensen
die weigeren er te wonen en zij die
er wegtrekken zijn allen dezelfde.
Het is geen miljeu om in te leven!
Elk kontakt met de natuur is daar
zoek, men leeft in een industriële
wereld van fabrieken en vuil!
Dat kan vrijwel geen mens volhou
den. De leefbaarheid van dit gebied
is te gering en het is een voorbeeld
van hoe het niet moet. Laten we er
voor waken, dat de rest van Neder
land niet zo wordt, want dan is ons
gehele land onleefbaar geworden.
Na een vakantieperiode van ongeveer
1 maand worden de trainingen en
voorbereidingen tot het voetbalsei
zoen 1969-1970 op donderdag 29 ju
li gestart. De oefenprogramma's voor
de elftallen zijn als volgt samenge
steld:
Eerste elftal:
Zaterdag 2 aug.: een thuiswedstrijd
van twee eigen gecombineerde elftal
len, aanvang 16.30 uur: Zaterdag 9
aug.een thuiswedstrijd tegen Veerse
Boys, aanvang 15.00 uur: Dinsdag
12 aug.: een lichtwedstrijd tegen
Sparta '25 uit Beek en. Donk, aan
vang 20.00 uur: Zaterdag 16 aug.:
een thuiswedstrijd tegen Maasdijk,
aanvang 16.30 uur: Zaterdag 23 aug.
een uitwedstrijd tegen HBSS in
Schiedam, aanvang 14.30 uur. Ver
trek per bus van clubhuis am 12 uur.
Tweede elftal:
Zaterdag 2 aug.: een thuiswedstrijd
van twee eigen gecombineerde elftal
len, aanvang 16.30 uur: Zaterdag 9
aug.een thuiswedstrijd tegen Veerse
Boys, aanvang 15.00 uur: Zaterdag
16 aug.: een thuiswedstrijd tegen
Maasdijk, aanvang 14.30 uur: Zater
dag 23 aug.: een uitwedstrijd tegen
HBSS uit Schiedam, aanvang 14.30
uur. Vertrek per bus vanaf het club
huis om 12.00 uur.
Derde elftal:
Zaterdag 2 aug.: een uitwedstrijd te
gen DESK 4 in Kaatsheuvel, aan
vang 16.30 uur Vertrek clubhuis om
16.00 uur: Zaterdag 16 aug.: een
thuiswedstrijd tegen DESK 3 uit
Kaatsheuvel, aanvang 14.00 uur.
Tevens zullen ook voor het vierde,
vijfde en de jeugdelftallen diverse
wedstrijden georganiseerd worden.
FEUILLETON
door Philippa Preston
38
„Er waar gaan we dan wonen?"
Ze wilde graag genoeg aan die
luchtkastelen meebouwen. En dit
éne was wel het mooiste van alles.
„Ik zou zo graag met je in ons
oude huis gaan wonen." „Ik heb
het nog niet eens gezien alleen
nog maar je atelier."
„Wil je morgenavond komen?"
„Ja, graag."
Er viel een schaduw over hun rijke
verbeelding. Morgen zou de beslis
sende dag zijn.
De rechtszaal was stikvol en in de
ondragelijk drukkende hitte wer
den zelfs anders gematigde karak
ters heftig. Audrey, gekleed in een
eenvoudige zijden japon met een
grote strohoed, zat naast Marash,
die ditmaal ernstig en rustig was.
Hij had zitten luisteren naar haar
getuigenverklaringen, hij had de
standvastigheid van haar verzeke
ring, dat ze niets verdachts gezien
of gehoord had in de vertrekken
van Peters, bewonderd. Niemand
scheen haar van haar stuk te kun
nen brengen. Leyton, die haar van
terzijde zat gade te slaan, dacht bij
zichzelf: "Wat 'n drommels handi
ge meid is ze toch!
Shane keek niet op. Hij zat tus
sen Sonia en zijn advokaat en
maakte zich bezorgd over de getui
genis, die zijn „zusje" zo aanstonds
zou afleggen. Toen de naam van So
nia afgeroepen werd, boog Audrey
zich voorover en klemde haar han
den om haar tasje heen. Marash
pakte haar arm beet en kneep er ge
ruststellend in.
„Moed houden," fluisterde hij.
Sonia had geweigerd, John An
drews te ontmoeten. Hij was ge
krenkt, gekwetst en mismoedig, om
dat ze gezegd had: „Ik zal hem alles
op de twingste wel uitleggen" en
dat zou na afloop van deze middag
zitting zijn.
Maar dan zou hij toch alles weten
en viel er niet veel meer te vertel
len. Ze was bleker en leek tenger
der dan ooit. Ze werd tot in bijzon
derheden ondervraagd over haar
vriendschappelijke verhouding te
genover Peters; ze bleef vaag; ze
waren nooit meer dan gewone
vrienden geweest. Doch inwendig
bad ze: „Och, laten ze me toch niet
zo martelen!" Shane, die haar gade
sloeg, bedekte plotseling zijn gezicht
met de handen. Hij kon het niet lan-
NU ARRESTEERT U MU
60ED MAAR DAN MOET U
HÊM OOK ARRESTEREN HÜ
HEEFT ONS DE 6EWEREN
VERKOCHT HLI HEEF7
ONS VERRADEN
SCOTTy, HOU Jü EEN
OO&JE OP DE BEMANNIN6.'
Z0R6 PAT ZE ZICH KOEST
HOUDEN
NOU JENS ON WAT
JU TE ZE66EN i
KALM
VOORUIT.
WAARHEID.'
NEEM
DEZE KEREL-
MEE EN BEWAAK
HEM 60EDIK SPREEK
HEM STRAKS
NOö WEL
2eu*">-/ DE ELLENDE BE60N TOEN
WE MOETEN EROP BOKKEN,
DAT JENSON Z'N MOND
DICHTHOUDT ZE WETEN DAT
HU HANDLAN6ERS HAD MAAR
ZE WETEN NIET WIE EN HOEVEEL',
VANNACHT KUNNEN WE DAN EEN
VAN DE SLOEPEN. PIKKEN EN ER
VANDOOR (3AAN
CO' -ONOE* STUDIO'S
MAAR JENSON
HANDLAN6ERS
60KTEN VERKEERD.
JASON AANMONSTERDE KAPITEIN
IK KENDE HEM UIT DE OORLO&
WE ZATEN OP HETZELFDE SCHIP EN
OP EEN NACHT HEB IK DRONKEN OP
WACHT BESTAAN WE VERLOREN
TWEE SCHEPENJASON WIST ALLES
AF VAN DIE KWESTIE EN TOEN HU
HIER AAN BOORD KWAM
IK....IK BEKEN ALLES,
KAPITEIN .DAT IS HET
ENISE WAT EROP ZIT,
BELOOF IK IK ZAL U
DE NAMEN VAN MUN
HELPERS BEVEN
.TOEN CHANTEERDE
HU JE WIL JE ZESSEN
WE VERDACHTEN
JE.JENSON MAAR
HM,EEN FRAAI VERHAALTJE.
MAAR WE KUNNEN JASON
NIET VRA6EN OF JE DE
WAARHEID VERTELT.
TOCH ...IK KAN HET
NAUWELUKS 6ELOVEN
ger aanzien, zo angstig als ze daar
stond. Wat hield ze toch voor hem
verborgen? Wat maakte haar toch
van een verschrikt en bang kind tot
een zwijgende, plotseling verouder
de vrouw?
Audrey keek de zaal door, zag 't
gebaar van Shane en wendde schie
lijk het hoofd af. Ze had wel naar
hem toe willen rennen en zeggen:
„Shane laten we hun alles maar
vertellen; alles is beter dan dit ont
duiken en verdraaien der waarheid,
nu eens zo en dan weer zo."
„Vertelt u nu eens, juffrouw Car
ter, waar was bij uw weten uw
broer op de dag van die moord? Bij
u soms?" vroeg de voorzitter.
„Nee hij is om een of andere
reden een bezoek bij mijnheer Pe
ters gaan brengen en daarna een
wandeling door het park gaan ma
ken, Toen hij voor de tweede maal
bij hem terugkwam, ontdekte hij,
wat er gebeurd was."
Shane dacht: „Misschen is het wel
zo wel het beste." „Wat was de re
den van zijn bezoek? Hebt u daar
enig idee van?"
Leyton had dat ook al willen we
ten, maar ook ditmaal ontweek So
nia het antwoord.
„Ik weet het niet. Hij heeft er me
Slechts heel terloops over gesproken.
„Kunt u een tijd noemen, waarop
dat bezoek moet zijn afgelegd?"
„Neen, dat kan ik niet."
Ze bleven doorgaan met ondervra
gen, telkens en telkens weer van
voren af aan. Sonia bleef stokstijf
bij haar verklaringen; ze wist niet,
waarom en hoe laat Shane dat be
zoek had gebracht. Shane ging wat
rechter zitten, toen zij dB getuigen
bank verliet en, zonder hem aan te
zien, naar haar plaats terugkeerde.
Audrey voelde, dat ze bleek werd
en haar hart tot in haar keel begon
te kloppen, toen Shane voorgeroe
pen werd. Toen hij naar de getui
genbank liep, klikten de camera's
en maakten de journalisten enkele
aantekeningen.
De inleidende vragen over zijn
bekendheid met Peters namen
slechts enkele minuten in beslag en
toen kwam de grote vraag, die reeds
in de lucht had gehangen.
De coroner stelde haar zo rustig
mogelijk, als wilde hij daardoor be
duiden, dat het drama nu op zijn
hoogtepunt gekomen was. Hij boog
zich wat voorover en keek Shane
aan, die bij zichzelf dacht: „Nu komt
het!"
Audrey maakte een onwillekeurig
gebaar en Marash greep haar hand
beet en hield haar vingers stevig
vast. Ze mocht geen enkel teken
geven. Dat beduidde zijn greep en
ze slaagde erin, weer gewoon te
gaan zitten, de ogen op een plek
van de muur vlak boven het hoofd
van Shane gericht. Ze moest ze zo
houden, om te voorkomen, dat ze
naar hem keek en begon te schrei
en. Ze begon diep te beseffen, hoe
veel ze van hem hield; genoeg, om
geen lijden te gevoelen, als het om
hem ging; groot en wonderlijk ge
noeg, om armoede te vergulden en
zelfs verbanning met blijdschap te
aanvaarden. Ze wachtte op zijn ant
woord, dat niet terstond kwam, zo
dat de coroner zijn vraag, nu wat
scherper, herhaalen moest. „Mijn
heer Shane Carter, waar bent u die
middag van de moord geweest? U
hebt de getuigenverklaringen ge
hoord. U hebt zelf verklaard, dat u
die middag langs de rivier bent gaan
schetsen. Uw zuster, juffrouw Sonia
Carter heeft ons meegedeeld, dat u
een bezoek aan mijnheer Peters
hebt gebracht. Dus nogmaals, waar
bent u op het tijdstip van de moord
geweest?"
„Dat kan ik u niet zeggen," ant
woordde hij stroef.
De voorzitter fronste de wenkbrau
wen.
„Dat is een nietszeggend ant
woord. Kom, mijnheer Carter, ik
moet u een afdoend antwoord ver
zoeken."
„Mijnheer Carter was bij mij! Ter
wille van mij heeft hij gelogen!"
Het stormde in de zaal als op een
korenveld, waar de wind plotseling
van Oost naar West omslaat, toen
Elma Beverly, met een rode kleur
van opgewondenheid, overeind ging
staan en de verklaring van Shane
onderbrak.
„Ik herhaal, mijnheer Carter was
bij mij!"
„Bent u bereid, dit schriftelijk te
verklaren?" „Ja, te allen tijde."
„Wat hebt u verder te zeggen?"
Elma keek de coroner onder het
afleggen van haar verklaringen
recht in het gelaat.
„Mijnheer Carter was bij mij. Hij
wil zich niet verdedigen, omdat hij
mij niet in opspraak wil brengen.
Hij heeft beloofd met mij te trou
wen. Ik ben eigenlijk met iemand
anders verloofd en het feit, dat
mijnheer Carter de hele namiddag
op mijn kamers heeft door gebracht,
zal mij tegenover mijn verloofde
ongetwijfeld in een verkeerd dag
licht stellen. Maar als het leven van
iemand op het spel staat, kan ik zijn
ridderlijkheid niet als een schild
voor mezelf gebruiken," eindigde
ze met gesmoord stem.
(Wordt vervolgd)
