waalwijkse en LanQstRa^tse cour An t
Semaine du Cuir in Parijs trok
1300 firma's en veel bezoekers
APPELBEIGNETS f
Collectieve stand van
leerindustrie viel op
bouwman
brillen
Eén derde van ons inkomen
inplaats van Alva's tiende penning
Hoe laat is het?
Kijk op uw
Prisma horloge!
Stassar»
8. - v'
8
8
8
8
K
Bronchiletten
DERTIG FIRMA'S UIT NEDERLAND EXPOSEERDEN
Overzichtelijk
Schoenindustrie
Collectief
VAN MIL WAALWIJK g&
Overweldigend
STAATSDRUK WORDT STEEDS GROTER
De B.T.W.
Onderwijs
8"lote°
Opening
Chemie en machines
Verlaging loon- en
inkomstenbelasting
Offer
Doeleinden
Leningen
PRISMA
DONDERDAGAVOND 18 SEPTEMBER 1969
92e JAARGANG No. 75
va n het Zuiöen
Uitgever
Waal wij ksche Stoomdrukkerij
Antoon Tielen.
HoofdredakteurJAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2 x per week
Losse nummers 20 cent
Brieven onder nummer 50 ct. extra
Opgericht 1878
Abonnement
p. week (0,33+ 2 ct. inc.k.) 0,35
p. mnd. (1,45+10 ct. inc.k.) ƒ1,55
p. kwrt. (3,95+10 ct. inc.k.) ƒ4,05
p.kwrt. p.post 4,75 bij girobetaling
(bij incasso p.postkwit. 75 ct. extra)
Advertentieprijs 15 cent per mm
Contractadvertenties: speciaal tarief
Bureaus Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621-2746 Kaatsheuvel Dr. van Beurdenstraat 8, Tel. 04167-2002
Telegram-adres „ECHO"
PARIJS - De zonovergoten Franse hoofstad heeft in de afgelopen da
gen een zeer groot aantal buitenlandse bezoekers verwerkt. Geen on
gewone zaak zo in de eerste septemberdagen als de Parijzenaars zelf
weer van hun zomervakantie zijn teruggekeerd. Als gebruikelijk name
lijk telt de Lichtstad dan nog altijd vele duizenden toeristen. Onder al
die miljoenen mensen waren er echter veel, die voor zuiver zakelijke
doeleinden gekomen waren. Vakmensen uit de schoen- en lederindus
trie van over de hele wereld waren in het afgelopen weekeinde naar
het immens grote tentoonstellingscomplex in het stadsdeel Porte de
Versailles gekomen om daar als gebruikelijk de Semaine Internatio
nale du Cuir af te werken als on derdeel van de serie exposities, die
in het najaar worden gehouden.
Parijs was vol en warm. Het was
overigens geen eenvoudige zaak om
in deze metropole te geraken. De
treinreizigers namelijk werden van
af vorige week donderdag gecon
fronteerd met een spontane staking
van o.a. het spoorwegpersoneel, het
geen tot oorzaak had, dat velen on
derweg strandden en met vele uren
vertraging aankwamen. Anderen
besloten een dag te wachten alvo
rens te vertrekken met als gevolg,
dat én exposanten én de als gebrui
kelijk in fraaie lederen dracht ge
stoken hostesses in de ontvangst
hal een vrij rustige dag hadden.
Deze wat nare aanloopproblemen
konden overigens aan het welslagen
van de Leerweek niets afdoen. Nog
meer exposanten dan in vorige ja
ren hadden hun waren voor voor
jaar en zomer '70 waar dit de
schoenfabikanten en de lederfabri
kanten betrof in een van de be
schikbare gebouwen opgesteld. Het
scala was al even internationaal als
dat van de bezoekers.
De Leerweek telde exposanten van
alle vijf de continenten. Tesamen
bezetten zij drie hallen van het Pare
des Exposition, in totaal 55.000 vier
kante meter vloerruimte. Vijfender
tig landen waren naar Frankrijk ge
komen om de laatste ontwikkelin
gen in welke tak van de bedrijfsko
lom dan ook aan een zeer grote
schare naar nieuws dorstende be
zoekers te tonen.
De van buiten deelnemende ex
posanten zijn in aantal groter dan
de Franse fabrikanten zelf. Van de
eerst waren er 689 en fabrikanten,
die in eigen land exposeerden, wa
ren er 551. Het grote aantal collec_
tieve stands van o.a. Nederlandse,
Belgische en Engelse lederfabrikan
ten doet het aantal deelnemende
firma's echter ver boven de 1300
utstijgen. De deelnemende landen
zijn Engeland 140, Italië 137, West-
Duitsland 133, Ver. Staten 43, Span
je 35, Holland 31, België 29, Portu
gal 15, Zwitserland 14, Argentinië
10, Zweden 10 en verder nog een
zeer groot aantal landen met min
der dan tien deelnemende firma's.
Een overzicht geven van de vader
landse deelnemers is bijzonder
moeilijk, omdat de formidabele ca
talogus slechts de namen van een
beperkt aantal firma's los laat. Bij
elkaar zijn het er dertig.
Van de organisatoren van de Leer
week moet beslist worden gezegd,
dat zij er telkenjare weer in slagen
een overzichtelijk geheel op te bou
wen. Zo is de hele huiden- en le
dersector in een serie van achter el.
kaar liggende hallen bijeengebracht.
Aan de standopbouw met name in
deze sector wordt - zonder de ande
re groepen tekort te willen doen -
zeer veel aandacht gegeven. Dit
jaar b.v. hadden enkele fabrikanten
zelf kans gezien op de hun toebe
deelde ruimte een stand van twee
verdiepingen op te zetten. Vertoe
ven op die bovenste „bouwlaag"
was in de afgelopen dagen door de
kookhitte in de enorme gebouwen
geen al te aangename zaak.
Een van de hallen was als ge-
bru\elijk opgedeeld in allemaal
kleine boutiques. In omvang nogal
verschillende winkeltjes met werke
lijk vaak bijzonder fraaie interieurs.
Juist dit laatste is pas enkele jaren
ook waarneembaar. Voorheen name
lijk had men enige inkijk veelal on
mogelijk gemaakt, gewoon uit wat
men noemde het oogpunt van be-
drijfsspionage. De angst lijkt geluk
kig verdwenen. Iets waardoor de
schoenhal zeker aan fleur en gezel
ligheid heeft gewonnen.
Het is nog maar enkele jaren ge
leden, dat Nederland met name in
de schoenhal een aantal representa
tieve stands had. Op zeker ogenblik
kwam daar b.v. „Anita" het Neder
lands vertoon verstrekken. In de af
gelopen periode echter verdween er
met het jaar een van de deelnemers
uit ons land. Vorig jaar was er al
leen nog een slechts op het laatste
ogenblik beschikbaar gekomen en
derhalve weinig fraai ingerichte
stand van de verkoopcombinatie, die
onder de naam Verenigde Schoen
fabrieken werkte. Dit jaar zijn er in
de Franse hoofdstad echter geen Ne
derlandse schoenen te vinden. Of
het zouden dan die van de schoen
fabrikanten zelf moeten zijn, die er
de beurs met een bezoek vereerden.
Dat waren er als gebruikelijk zeer
veel, die in voor. en najaar de wa
penschouw van schoenen in tal van
Europese plaatsen afreizen.
De Franse schoen- en lederindus
trie floreert uitstekend. Daarvan
maakte tenminste minister Valery
Giscard d'Estaing van Economie en
Financien gewag in het officiële
openingswoord, dat hij vrijdag 12
september in de „Renan"-hal sprak
voor een zeer groot aantal genodig
den. Hij noemde in dit verband het
beginnen met de Semaine Interna
tionale du Cuir nu 27 jaar geleden
een zeer belangrijke stap hiertoe
geweest. Met name de export was
er door het grote getal van bezoe
kers uit het buitenland door geste
gen.
Leder is al jaren geaccepteerd
door de internationale modehuizen,
zowel voor waar dat het vervaardi
gen van kleding als van schoenen
betreft. In de collectie van de mees
te modekoningen komt men dat le
der in meer of mindere mate tegen.
Ook tijdens de Leerweek viel van
dat moois van deze heren wat te
zien. Zo waren er modellen van
Guy Larochie, Jean Patou, Dior,
Madeleine de Rauch en Louis Fe-
raud. Van o.a. Cardin is bekend,
dat hij zich ook bezig houdt met het
ontwerpen van schoenen. Vele ande
re modehuizen laten hun schoeisel
speciaal ontwerpen door Charles
Jourdan, de koning onder de
schoenontwerpers.
Al eerder werd even gewezen op
het gezamelijk inbrengen door be
paalde firma's van hun artikelen.
Sinds enkele jaren exposeren zo
aanvankelijk zeven, laten vijf en dit
jaar zelfs negen lederfabrikanten
tesamen. Ook ditmaal was deze col
lectieve Nederlandse stand - de eni
ge lederfabrikant, die een eigen
stand had, was de Koninklijke Ois-
terwijk - weer bijzonder attractief
Luchtig bladerdeeg, gevuld met appel, gebakken in
boter en daarna door kaneelsuiker gehaald;
mmmhéérlijk.
BANKETBAKKERIJ
en ook representatief voor de va
derlandse prestaties op het gebied
van lederfabricage. Nieuw in dit
gezelschap waren Termeer uit
Kaatsheuvel, De Vet en Ver ster uit
Gilze en Aarts uit Rijen. In deze sa
menstelling met nog een vierde fa
brikant erbij nam men in '68 in een
eigen stand aan de beurs deel. De
zes andere firma's - De Amstel,
Waalwijk Bern. Pessers, Tilburg,
Willem Vos, Waalwijk/Tilburg,
Keunen, Eindhoven, Hulshof, Lich
tenvoorde en Hoevénaars v. d.
Noort, Gilze - zijn overigens geluk
kig met de nieuwe inbreng. Dat men
de stand overigens kon uitbreiden
is met name te danken aan het ver
dwijnen van een van de buren,
waardoor extra ruimte beschikbaar
kwam.
De gezamelijke exposerende Ne
derlanders vullen elkaar overigens
goed aan. Ieder van de bedrijven
heeft wel zo z'n specialiteit. Slechts
op enkele gebieden overlappen de
produkten van sommige firma's el
kaar. Dan nog echter is de prijsklas
se een voldoende barriere om het
elkaar niet al te lastig te maken.
„Oisterwijk" uit de gelijknamige
plaats is Nederlands grootste leder
producent. Ook dit bedrijf heeft 'n
reusachtige export. Door zijn bin
ding met diverse andere facetten
van het bedrijfsleven is het nodig,
dat men een eigen stand heeft. De
export van dit bedrijf - zoals overi
gens van de meeste Nederlandse le-
derfabrieken - is zo groot, dat aan
wezig zijn in b.v. Parijs gewoon no
dig is. Amstel, Pessers, Vos, Oister
wijk en ook chemisch bedrijf Stahl-
Waalwijk nemen aan het einde van
de maand ook deel aan de interna
tionale vakbeurs, die in Moskou
wordt gehouden. De lederhoek werd
nog aangevuld met stands van Ne
derlandse importeurs en exporteurs.
Internationaal trefpunt op de Leer
week is zonder twijfel de stand van
Stahl Chemie uit Waalwijk. Mensen
van allerlei landsaard treffen el
kaar daar. De naam van Stahl is
groot waar dit de ontwikkeling van
nieuwe finish, jaarlijks weer nieuw
tjes zoals nu b.v. de „florentique" -
finish, een procédé, waardoor het
mogelijk wordt een ledersoort z'n
antieke uiterlijk te geven door ge
woon te poetsen. Zowel bij Stahl als
bij „De Amstel" snorden derhalve
constant poetsmachines, waarmee
van onder een zwarte lederkleur
een tweede „gezicht" in diverse
kleuren tevoorschijn kwam. In prin
cipe heeft men het geven van een
„antiek uiterlijk" aan de schoen dus
omgedraaid. Voorheen werd de fi
nish er na de fabricage van de
schoen opgebracht. Tegenwoordig
kan men dit in meer of mindere
mate zelf doen door de schoen al
leen maar uit te poetsen. Chemie
en machines deelden overigens
broederlijk de benedenverdieping
van de „Renan"-hal. Zo_ kon men
met name hier diverse Nederlandse
bedrijven vinden, die hun produk
ten hadden ondergebracht in stands
van buitenlandse vertegenwoordi
gers Namen, die hier opvielen wa
ren 'b.v. Van Hoorn uit Waalwijk
en Van Arendonk uit Tilburg. Voor
de tweede maal was er overigens
ook de firma De Ruyter uit Waal
wijk, die de produkten van haar ex
en importhandel op het gebied van
leer exposeerde.
De Semaine Internationale du
Cuir maakt een overweldigende in
druk. Niet alleen door z'n enorme
omvang maar ook door de onschat
bare hoeveelheid produkten, die
men er te zien krijgt. Als alles om
vattende beurs heeft Parijs z'n
weerga niet. De hele bedrijfstak is
er om te exposeren en te kijken en
kopen. Veel meer dan beurzen in
Florence, Milaan, Dusseldorf enz.
is Parijs algemeen. Pirmasens in
West Duitsland - in '70 weer te hou
den - wordt weliswaar steeds meer
algemeen georienteerd, maar de
machinesector is er toch nog zo
overheersend, dat bijvoorbeeld een
looierij als „De Amstel" reeds heeft
besloten niet naar deze beurs te
gaan om te exposeren, omdat de be
langstelling teveel naar de techniek
uitgaat. Van dit bedrijf en van al die
andere in Nederland zal men er ove
rigens wel zijn om zich op de hoog
te stellen van de jongste ontwikke
lingen op technisch gebied.
Voor het eerst in onze geschiedenis wordt in het begrotingsjaar 1970
de belasingdruk van de staat en de overige politiekrechtelijke lichamen
opgevoerd tot een derde van het nationaal inkomen. De tiende penning
van Alva is in vergelijking hiermee wel totaal verbleekt. Hoezeer de
inzichten in enkele honderden jaren tijds zich kunnen wijzigen blijkt
wel hier uit dat wij thans naast deze druk nog honderden miljoenen
aan sociale verzekeringspremies opbrengen, ook nog heffingen betalen
aan het landbouwegalisatiefonds en tenslotte nog successierechten be
talen, want dat noemen wij geen belastingen maar vermogensover
drachten. Dit gehele heffingsspektakel anno 1970 zal dan nog worden
begeleid door protestdemonstraties (o.m. van leraren) om nog meer
gelden te besteden aan collectieve voorzieningen.
Veel van de verandering in het
totaal fiscaal patroon is intussen
reeds bekend geworden. De verla
ging van de loon- en inkomstenbe
lasting ad 900 miljoen ter correc
tie van het inflatie-effect op de pro
gressie zal voor tweederde worden
gerelaliseerd. Terecht is de regering
van mening dat langs deze weg een
zichtbare bijdrage kan worden ge
leverd aan de verbetering van de
reële welvaart van de werknemers
De regering hoopt dat de stijging
van de contractlonen in 1970 niet
boven de 5% zal uitgaan. Wordt
hiermee gerekend dan zullen de
werknemers in 1970 een reële inko
mensstijging van 2+2% tegen een
verwachte reële stijging in dit jaar
van Het looninkomen van be
drijven zal anderhalf maal zoveel
stijgen als het overig inkomen, zo
dat het bepaald niet juist is te stel
len dat de kleine man de dupe
wordt van de loon- en inkomstenbe
lastingoperatie.
Om tegemoet te komen aan de
wensen van de Sociaal-Economischp
Raad en de O.E.S.O., die de beper
king van de inflatie in Nederland
centraal hebben gesteld en aandrin
gen op een sterke afremming van
de prijsstijging, zal het bedrijfsle
ven een offer moeten brengen van
meer dan 500 miljoen.
Om dat te effectueren zal de ven
nootschapsbelasting op 46% wor
den gehandhaafd. Aanvankelijk zou
hier 1% afgaan. De afspraak van de
omzetbelasting op investeringen
wordt een jaar verschoven. Deze
twee maatregelen schelen de rege
ring in 1970 ca. 500 miljoen. Daar
naast zal een deel van de verreke
ning van de oude omzetbelasting
worden verschoven naar een verde
re toekomst. Wie meent dat de ver-
mogensbezitters een goede prinsjes
dag zouden hebben, heeft ook mis-
gedacht. De vermogensbelasting zal
c'p zes promille blijven gehandhaafd.
Helaas ziet de regering geen kans
om alle wensen van de vakcentrales
tegemoet te komen. Per 1 juli 1970
zal de b.t.w. van 12 op 13% worden
gebracht en het uitzonderingstarief
van 4% gaat met 0.3omhoog. De
fel omstreden huurverhoging van
6% zal per 1 juli ingaan.
Gelukkig zal men er naar blijven
streven om de prijzen van de eer
ste levensbehoeften zo laag mogelijk
te houden o.m. door een reeks meel-
produkten en zuivelbehoeften zo
onder het lage tarief te doen vallen.
Op deze omzetbelastingen huur-
maatregelen zal het zwaartepunt
van de politieke kritiek vallen maar
de regering is niet bereid verder te
gaan. Verder uitstel van de huur
verhoging zou de woningvoorzie
ning in gevaar brengen, terwijl er
nu naar men verwacht weer 125.000
woningen zullen worden gebouwd,
waarvan er 100.000 in de subsidie-
woningwetsfeer zullen vallen. In
dit kader is tevens vermeldens
waard dat de regering per 1 juli
a.s. zal beginnen met het toekennen
van huursubsidies aan hen die een
kostprijshuur niet kunnen betalen.
Voor het verder uitstel van de
verhoging van omzetbelasting zou
de regering naar aanvullende mid
delen moeten zoeken, ten bedrage
van ruim 100 miljoen alleen voor
1970. Uit de veel omstreden defensie
is dit bedrag niet meer te persen.
Een dekking uit verdere verhoging
van de directe belastingen lijkt niet
raadzaam. Vooral met het oog op de
verdere inkomsten- en uitgavenont
wikkeling van de staat in 1971 en
volgende jaren zal de regering felle
discussie, vooral nu België de in
voering van de b.t.w. een jaar heeft
opgeschort.
Veel politiek levende wensen gaat
de regering vervullen. Zo zal de
ontwikkelingshulp worden opge
trokken met 135 miljoen tot 767 mil
joen, waarmee men 66 miljoen ver
wijderd is van het streefbedrag van
833 miljoen voor 1971 dat naar be
rekening dan 1% van het nationaal
inkomen zal bedragen. Bij onderwijs
zal de belangrijkste verbetering be
staan uit de verlaging van de leer-
lingenschaal bij het lager onderwijs
terwijl daarnaast leraarlessen be
schikbaar komen voor zittenblijvers.
Wij zijn er nog lang niet maar de
heftige amok-makers in onderwijs
kringen hebben bepaald ongelijk
omdat liefst 27% van onze totale
uitgaven naar onderwijs gaan. Het
is onmogelijk de kosten van een
mammoeth-project in het begro-
tingscorset van enkele jaren te
wringen. Ook de bijdragen voor de
Antillen en Suriname ondergingen
de gedragslijn ten behoeve van de
ze rijksdelen.
De financiële verhouding tussen
rijk en gemeente vormt al jaren
een punt van discussie. Bij de ge
meenten bestaat relatief een nog
hoger tekort dan bij de staat. Om
de zorgen te verlichten zal men de
rijksbijdrage voor het gemeente
fonds met 1.08% verhogen. Uit de
toelichting bij deze verhoging blijkt
dat de stijging van de gemeentelijke
uitgaven vooral door de sociale zorg
worden veroorzaakt. De hoofdschul
dige is de uitvoering van de Alge
mene Bijstandswet. Tussen de regels
door kan men lezen dat hier heel
wat geld tussen de wal en het schip
valt.
Een zorgvuldiger en vooral een
kritischer besteding van de bij-
standsgelden zou veel financiële
zorg kunnen voorkomen. In ieder
geval wil de staat weer op goede
voet komen met de gemeenten, al
zullen er ook nog wel verhogingen
in de sector van de gemeentelijke
belastingen aan te pas komen.
Belangrijk voor ons land is het
verwachte overschot van de beta
lingsbalans van 306' miljoen nog
aangevuld met investeringen in
voorraden, zodat deze reserves in
1970 samen bijna 1/40 van het netto
nationale inkomen zullen vormen.
SPECIAALZAAK
Drie doeleinden wil de overheid
in 1970 nastreven. Zij wenst een
evenwichtige voortzetting van het
structurele uitgaven- en belasting
beleid. Zij wil de loon- en prij zen
spiraal doorbreken en de spannin
gen in conjunctuur en kapitaal
markt verminderen. De verwezen
lijking van het eerste doel is aan
minister Witteveen stellig toever
trouwd. De begrotingsstukken ge
tuigen van een knap financieel be
leid. Voor de zege in de race tussen
politieke agitatie en nuchter finan
cieel inzicht geven wij de regering
nog geen overtuigende voorsprong.
De monetaire spanningen zullen
voortduren. Zij zullen mede worden
beinvloed door internationale stap
pen aan het front der wisselkoersen
in de komende maanden. En dan
kan zo'n begroting financieel snel
verkleuren. Laten wij hopen dat de
regering loon naar gesteld vertrou
wen krijgt.
Hoestdrank intabletvorm. flr
weer verhoging. Koppelen wij deze
vergrote inspanning aan onze be
reidheid om het koninkrijksstatuut
te herzien, dan treft de regering
zeker geen verwijt ten aanzien van
De geweldige offers die de rege
ring ons oplegt en die de staatsma
chine met steeds meer machts- en
welzij nsvertoon moeten laten draai
en kunnen niet voorkomen dat de
regering ook nu weer een begro
tingstekort offreert van meer dan
twee miljard gulden. Samen met
verwachte tekort op het gemeente
fonds zal de regering in 1970 voor
2450 miljoen naar leningsmiddelen
moeten zoeken.
Rekening houdend met de voorin
schrijvingen van institutionele mid
delen zullen er 850 miljoen uit
staatsleningen moeten komen. Dat
is ruim een half miljard minder dan
er voor 1969 op tafel moet komen.
De regering verwacht derhalve dat
zij, rekening houdend met de recht
streekse financiering van de onder-
wijsinvestering, een bijdrage zal
kunnen leveren aan de verbetering
van het klimaat op de kapitaal
markt, waar de rente tot ongekende
hoogte is gestegen. Wij delen dit re-
geringsoptimisme niet en vrezen
toch nog een voortgaande inflatoire
financiering in 1970. Al te dikwijls
is de regering te optimistisch ge
bleken op dit punt omdat men geen
reserve voor onvoorziene gebeurte
nissen incalculeert. En die zijn er
steeds weer.
doublé dameshorloge,
exclusief model 105,-
