wMl wrjkse en UnqstRAAtse coimnt
Bouw nieuwe fabriek Holland Heating
in Waalwijk afhankelijk van faciliteiten
Vliegtulg-
kaperij
normale zaak
lï
HHI
r
ZELFDE FACILITEITEN VOOR GRONDPRIJS
GEVRAAGD ALS EERDER VERLEEND AAN CHEMISCH BEDRIJF
Laat Uw bril
van tijd tot tijd eens bijstellen
HET KOST U NIETS!
<^B>oaaertó
P
DONDERDAGAVOND 23 OKTOBER 1969
92e JAARGANG No. 85
Beslissing over
nieuwbouw in Waal
wijk deze week
Gebouw Sociale
Werkplaats
Enorme groei
Brillenspecialist
Optica
Houdt Bogaorts voor ogen
Beleid van direktie
Zo begon het
Nieuw terrein
11000 m2 bebouwd
mmmm i
De ïcho van het Zuióen
Uitgever
Waalwijksche Stoomdrukkerij
Antoon Tielen
Hoofdredakteur JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2x per week
Losse nummers 20 cent
Brieven onder nummer 50 ct. extra
Abonnement
p. w^ek (0,33+ 2ct. inc.k.) ƒ0,35
p. mnd. (1,45+10 ct. inc.k.) ƒ1,55
p. kwrt. (3,95+10 ct. inc.k.) ƒ4,05
p.kwrt. p.post 4,75 bij girobetaling
(bij incasso p.postkwit. 75 ct. extra)
Advertentieprijs 15 cent per mm
Contractadvertenties: speciaal tarief
Opgericht 1878
Bureaus Grotestraat 205, Waalwijk Tel. 04160-2621-2746 Kaatsheuvel Dr. van Beurdens+aat 8, Tel. 04167-2002
Telegram-adres „ECHO"
Twee jonge Oostduitsers hebben
met het pistool in de hand de piloot
van een Pools lijnvliegtuig gedwon
gen in Westberlijn in plaats van in
Oostberlijn te landen. Het toestel,
een Iljoesjin-18 kwam met 63 passa
giers en een bemanning van negen
koppen uit Warschau. Vlak voor de-
landing op het Oostberlijnse vlieg
veld Tegel kwamen de twee jonge
Oostduitsers de cabine binnen en
dwongen met het pistool de beman,
ning hen te gehoorzamen.
De navigator zag nog kans een
SOS-bericht uit te zenden en werd
dadelijk neergeslagen. Op dit SOS-
bericht kwamen Russische Mig
straaljagers af, die nog probeerden
het landen op een Westberlijns
vliegveld te beletten, docht tever
geefs.
De kapers vroegen politiek asyl
aan en zullen binnenkort worden
vrijgelaten. Uiteraard konden toe
stel, passagiers en bemanning hun
reis voortzetten.
Dit was voor het eerst, dat er een
vliegtuigkaperij plaatsvond in om
gekeerde zin, dan 'men tot nu toe
gewoon was. Tot op heden waren
het steeds westerse vliegtuigen, die
de dupe werden van aktiviteiten
van meestal linksgoriënteerde ka
pers. We behoeven hierbij maar te
denken aan de bijzonder frekwent
.voorkomende vliegtuig kapingen in
Noord-Midden- en Zuid-Amerika,
allen met als einddoel Cuba. Ook in
het Midden-Oosten en elders wor
den vliegtuigen gekaapt en vrijwel
altijd om politieke redenen, zoals
ook in dit laatste geval. Dat maakt
het tegengaan en voorkomen van
dergelijke piraterij juist zo moeilijk.
Oh zeker, op internationaal ni
veau wordt er hard gewerkt aan
een overeenkomst die luchtpiraterij
moet tegengaan. Bij de conventie
van Tokio, die op 4 december a.s. in
gaat, hebben zich 12 landen verbon
den om in geval van piraterij, vlieg
tuigen, passagiers en bemanningen
te repatriëren en ditwordt gezien
als een nuttige stap in de goede
richting. De piraten zullen worden
gearresteerd, en eventueel worden
veroordeeld.
Tot voor kort deed de regering
van Cuba, het land waarnaar de
meeste piraten met het door hen ge
kaapte vliegtuig tot nu toe uitwe
ken, niets tegen de kapers. Sommi
ge bleven enige tijd gedetineerd en
verder hoorde men er niets van. Er
werden geen kapers aan de gedu
peerde landen uitgeleverd. Nu is Cu
ba bereid om hier verandering in te
brengen, maar het maakt een uit
zondering voor „politieke vluchte
lingen". Dat betekent, dat men op
vrijwel geen enkele uitlevering be
hoeft te rekenen, want kapers, die
een viegtuig nemen en het dwingen
naar Cuba te vliegen, zijn zonder
meer Castro-gezind en zullen in Cu
ba aangekomen prompt beweren po
litieke vluchteling te zijn.
Ook de beide Oostduitsers die het
Poolse lijnvliegtuig kaapten worden
als politieke vluchtelingen be
schouwd en vrijgelaten. Dat bete
kent in alle gevallen, dat er van
werkelijk doeltreffende bestraffing
van luchtpiraten vrijwel nooit iets
terecht zal komen, in weerwil van
zo'n conventie van Tokio, omdat het
vliegtuigkapen vrijwel niet anders
voorkomt, dan als middel om poli
tieke redenen uit te wijken, of zoals
in het Midden- Oosten voorkwam,
om als onderdeel van een oorlogs-
aktie de tegenstander te schaden en
bepaalde personen in handen te krij
gen. In die gevallen zijn de bedrij
vers in het land van aankomst nog
nationale helden.
Het ziet er naar uit, dat men het
kapen van vliegtuigen in de toe
komst slechts zal kunnen voorko
men, doormiddel van preventie. Er
zullen middelen moeten worden ge
vonden en maatregelen moeten
worden getroffen, waarbij het voor
potentiële kapers onmogelijk wordt
om in een vliegtuig te komen, of de
bemanning door bedreiging te
dwingen. Een zeer intensieve en
scherpe controle op het meesmokke
len van wapens zou een goed begin
zijn.
(Van onze verslaggever)
WAALWIJK - De expansie van het Waalwijkse
concern Holland Heating Ventilating Co. n.v. dreigt
te worden geremd door het ontbreken van bouwmoge
lijkheden. Direkteur F. de Wind vertelde ons dat hij
aan de 7000 m2 bebouwde bedrijfsoppervlakte op korte
termijn 4000 m2 wil toevoegen en daarnaast nog eens
11.000 m2 onbebouwd terrein voor verdere uitbreidin
gen ter beschikking wil hebben. Na ruim een jaar van
onderhandelen met de gemeente Waalwijk over de koop
van bestaande gebouwen of de koop van bouwgrond wil
de heer De Wind nu spijkers met koppen slaan. Bin
nen driekwart jaar moet ik nieuwe bedrijfsgebouwen ter
beschikking hebben anders wordt het bedrijf in haar
groei geremd. Het liefste zie ik de nieuwe uitbreiding
in Waalwijk. Kan ik deze week echter niet tot overeen
stemming komen dan zijn wij genoodzaakt nieuwbouw
in een andere gemeente, binnen een straal van 18 km
van Waalwijk, te plegen." Hoewel de heer De Wind
geen man is die sterke voorwaarden stelt heeft hij de
gemeente Waalwijk wel duidelijk gemaakt dat, wil men
Holland Heating in de gemeente behouden, nien dit be
drijf ten opzichte van de grondprijs dezelfde facilitei
ten moet verlenen als vorig jaar is gedaan aan een be
drijf in de chemische sector.
Vertaalt komt het er op neer dat
Holland Heating niet geneigd is in
dustrieterrein in het plan Zanddonk
te kopen voor een grondprijs van
f20, - per m2. De heer De Wind
verlangt dezelfde faciliteiten die de
gemeente Waalwijk verleden jaar toe
kende aan Stahl Chemie n.v. Dit be
drijf in de chemische sector kocht
bouwrijpe grond aan de haven voor
de helft van de vastgestelde verkoop
prijs. Daarnaast wil de heer De Wind
de uitbreiding realiseren in de on
middellijke omgeving van het be
staande gebouwencomplex aan de
Zanddonkweg.
Voor de terreinkeuze blijft hij dan
ook vasthouden aan het aanbod dat
hem is gedaan door de heer J. Koib-
schikt terrein te vinden voor verdere
nieuwbouw, liefst aansluitend op de
bestaande fabriek. Die mogelijkheid
leek gevonden toen volledige over
eenstemming met de gemeente was
bereikt over de koop van de Sociale
Werkplaats aan de Prof. Mincklers-
weg. Het S.W.-complex sluit aan op
de fabriek van Holland Heating.
„Over de verkoopsprijs is in het
geheel niet gesproken. Wij wilden
voor elke prijs dit gebouwencomplex
kopen. De gemeente zou elders in
Waalwijk een nieuwe, grotere Socia
le Werkplaats bouwen. Het gemeen
tebestuur bevestigde schriftelijk dat
wij als eerste bedrijf voor de koop in
aanmerking zouden komen. Over een
termijn werd echter niet gesproken.
Wij hebben hiernaar gevraagd, maar
gelijkheid van 5000 m2, voor de toe
komstige verdere uitbreidingsmoge
lijkheden. De plaats van genoemd
terrein werd door de heer Kobben
reeds ter discussie gebracht tijdens
een onderhoud wat wij op 9 oktober
met hem hadden."
De heer De Wind heeft het ge
meentebestuur in de brief duidelijk
gemaakt dat hij de beslissing over de
koop van genoemd terrein afhanke
lijk zal stellen van de grondprijs. ,,Er
is vorig jaar een precedent gescha
pen door terreinen ver beneden de
vastgestelde prijs aan een chemisch
bedrijf te verkopen. Nu de grond
prijs dus varieert, is dit blijkbaar af
hankelijk van de industriële sector."
In de brief stelde de heer De Wind
ten overvloede dat Holland Heating
niet alleen een kapitaalintensief
maar ook een arbeidsintensief be-
Grotestraai 220, Waalwijk
Telefoon 3560
Maandagmorgen gesloten tot 13.00 uur.
Dat beleid betekent dat Holland
Heating in ieder geval dezelfde faci
liteiten verlangt als in het verleden
aan Stahl Chemie n.v. zijn toege
kend. Daarbij gaat men uit van het
door de direkteur gemeentewerken
toegezegde terrein op de hoek van
Zanddonkweg-Prof. van 't Hoffweg.
Komt het gemeentebestuur met over-
tiugede argumten dat dit sportterrein
niet voor industrievestiging benut
an worden, dan is direkteur De Wind
bereid nog over een ander terrein te
onderhandelenDe faciliteiten-rege
ling blijft gehandhaafdanders zal
Holland Heating de nieuwbouw, die
straks in het totaal 15.000 m2 gaat
omvatten in een andere gemeente
realiseren.
Holland Heating Ventilating
Co. n.v. is een expansief bedrijf.
Ook in dit geval leert de geschiede
nis hoe 'n eenmans bedrijf groeide
naar een concern van Europees ni-
Een deel van het bestaande complex van Holland Heating aan de Zanddonkweg.
ben, direkteur van Gemeentewerken.
De heer Kobben bood Holland Hea
ting het (sport)terein aan op de hoek
van de Zanddonkweg-Prof. van 't
Hoffweg. Dit terrein voldoet aan de
wensen van de direktie van Holland
Heating (10.000 m2) mede omdat ei
uitbreidingsmogelijkheden (5000 m2)
aanwezig zijn.
„De direktie van Holland Heating
'houdt zich in ieder geval vast aan
haar beleid. Dat betekent dat we de
zelfde faciliteiten verlangen als eer
der aan een ander bedrijf in Waal
wijk zijn toegekend. Als daar niet
aan kan worden voldaan zal Hol
land Heating zich elders moeten gaan
vestigen. Ook het aanbod voor de
keuze van het terein blijft voor ons
gelden. Kan het gemeentebestuur
straks met overtuigende argumenten
komen dat het (sport)terrein niet
voor industrie-verhoging bestemd
kan worden - alhoewel de direkteur
van gemeentewerken dit terrein toch
heeft aangeboden - dan zijn we wel
bereid over 'n elders in Zanddonk ge
legen terrein te praten. Burgemeester
Teijssen heeft mij overigens in een
persoonlijk onderhoud meegedeeld
positief tegenover de wensen van
Holland Heating te staan" vertelt di
rekteur F. de Wind.
De uitbreidingsplannen van Hol
land Heating is een lang verhaal. Nu
de eigen terreinen aan de Zanddonk
weg zijn volgebouwd heeft de direk
tie al geruime tijd getracht een ge-
het college van b. en w. deed de zaak
in twee regels af: „er is geen tijds
duur te bepalen waarover ter zake
een beslissing is te nemen." Voor
ons was dat een zoethoudertje. In het
bedrijfsleven is daar echter niet mee
te werken, aldus de heer De Wind.
Deze brief was voor de direkteur-
eigenaar van Holland Heating ook
het bewijs dat er door het gemeente
bestuur van Waalwijk niet voldoende
aandacht wordt besteed aan bedrijven
die aan expansie doen. Na het nega
tieve schrijven van het gemeentebe
stuur volgde een gesprek tussen de
dirdktie van Holland Heating en de
heer J. Kobben, direkteur van ge
meenteweiken. Deze laatste deed de
direktie het aanbod van het sportter
rein op de hoek Zanddonkweg-Prof.
van 't Hoffweg. Een aanbod waar
mee de heer De Wind in principe
wel akkoord kon gaan.
Hij verlangde echter zekerheid en
deed op 13 oktober een brief naar
het gemeentebestuur uitgaan waar
van een deel van de inhoud als volgt
luidde: „Indien u prijs stelt op het
behoud van Holland Heating in
Waalwijk, dan zouden wij binnen en
kele maanden moeten beschikken
over een bouwrijp terrein op het in
dustrieterrein Zanddonk van 10.000
m2 met daarbij een uifcbreidingsmo-
drijf is. Er werken momenteel 166
werknemers en dit aantal groeit de
komende jaren naar 350. Het bedrijf
voert gigantische werken uit van 4
tot 6 miljoen gulden. De heer De
Wind verwacht dat dit jaar het in
dexcijfer 700 wordt gehaald tegen
100 in 1962.
De briefwisseling is gevolgd door
een persoonlijk onderhoud met bur
gemeester J. Teijssen, dat de heer De
Wind vorige week had. De burge
meester noemde het „plan Kobben"
- het sportterrein - een moeilijke
zaak. Duidelijk stelde hij wel positief
tegenover de wensen (faciliteiten
t.o.v. grondprijs) van Holland Hea
ting te staan. Deze week zal burge
meester Teijssen, als hij een bezoek
aan het bedrijf brengt, uitsluitsel
over bouwterrein en grondprijs ge
ven.
Op de vraag waarom Holland
Heating graag in Waalwijk wil blij
ven antwoordde de heer De Wind:
„Het leefklimaat in de gemeente is
goed. Onze werknemers die van el
ders komen geven blijk er graag te
wonen. Uit commercieel-finaneieel
oogpunt is het natuurlijk ook belang
rijk dat we ter plaatse centraliseren.
We zitten hier met een grote fabriek
en als we dus naar elders gaan voor
nieuwbouw zitten we met twee be
drijven. We houden echter wel vast
aan ons beleid. Voor ons is er im
mers een duidelijk alternatief".
veau. Hoe het begonnen is? In het
voorjaar van 1955 begon de heer De
Wind in een kleine werkplaats in
Raamsdonksveer aan de uitwerking
van ventilatiesystemen in licentie van
JLG-Ohicago. Samen met zijn zwa
ger de heer J. Wuyten, thans ook me-
de-direkteur en mede-eigenaar, en 3
personeelsleden werkte de heer De
Wind aan diverse kleine opdrachten.
„Het werd een omstuimige zaak.
De eerste grote opdracht herinner ik
me nog goed. Dat was in februari
1956 bij de nieuwe Ford Fabrieken
te Amsterdam. We moesten toen -
voor 200.000, - - alle verwar-
mings- en ventilatieapparatuur aan
brengen. Uitbreiding van ons bedrijf
in Raamsdonksveer kon niet achter
wege blijven. We kwamen hierbij tot
de conclusie dat Raamsdonkveer wei
nig expansiemogelijkheden bood. Er
werd gedacht aan Oosterhout maar
uiteindelijk werd het Waalwijk waar
de gemeente ons in 1960 in huur
koop een fabriekshal aan de Zand
donkweg in het vooruitzicht stelde.
Bovendien werd er voor woonruimte
voor onze werknemers gezorgd."
„Het werdl962 voor we de hal
konden betrekken. We waren er toen
al van overtuigd - mede doordat tus
sen de toezegging van de gemeente
en onze definitieve vestiging twee
jaren waren verlopen - dat het be
drijf veel te klein was. Met 40 'werk
nemers gingen we van start. De uit
breidingen die we direkt al ontwor
pen hadden liepen vast op het inge
wikkelde vergunningen stelsel. We
hebben toen zelf de knoop doorge
hakt en de fabriek ineens gekocht"
aldus de heer De Wind.
Er is de laatste zeven jaar - zo
lang het bedrijf in Waalwijk is ge
vestigd - heel wat bijgebouwd. De
eerste fase voorzag in een uitbrei
ding van de fabriekshal met 2200
m2 (1965). Begin vorig jaar werd 't
nieuwe kantoorcomplex van 700 m2
ingebruik genomen terwijl de derde
fase - uitbreiding van de produktie-
ruimte met nog eens 2200 m2 - mo
menteel zijn voltoooiing nadert. In
'64 werd bovendien nog de fabrieks
hal van de firma Louter aan de ha
ven aangekocht. In deze hal van 600
m2 wordt aan dakventilatoren ge
werkt.
Verlangend kijkt de direktie van
Holland Heating nu uit naar de 4e
fase die in eerste opzet moet voor
zien in een produktieruimte van 4000
m2. Of die nieuwe fabriek in Waal
wijk wordt gebouwd zal dus afhan
gen van het bod dat de gemeente de
ze week de direktie van Holland
Heating zal doen. Mede uit het oog
punt van de werkgelgenheid - binnen
nu en 'enkele jaren komt er een per
soneelsuitbreiding met bijna 200 per
sonen - is het te hopen dat het con
cern - met het volgend jaar 11.000
m2 bebouwde bedrijf soppervlakte -
voor Waalwijk blijft behouden.
-
Een kijkje in een van de fabriekshallen van Holland Heating