WAAlwijkse en UnqstRAAtse couRAnt
Waalwijk wil winkelcentrum
als in de Belgische stad Genk
Ver. Staten
in de put
Shopping Center dagelijks
geopend van 9 - 21 uur
OVERDEKT SHOPPING CENTER MET 50 WINKELS
UNIEK VOOR BELGIË EN NEDERLAND
van cITlierlo
Winkelcentrum in
Genk vergde 24
miljoen
„Winkelbunker"
Amerika
3#
WÊÉKÊÊÊÊÊÊtÊÊÊÊÊm
Omzetten
Genkse middenstand
Samenwerking
Huurprijzen
Britten 18 juni naar
stembus
DONDERDAGAVOND 21 MEI 1970
93e JAARGANG No. 41
het Zuióen
Uitgever: Waal wij ksche
Stoomdrukkerij Antoon Tielen
Hoofdredakteur: JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2 x per week
Losse nummers 20 cent
Abonnement
p. week (0,33+ 2 ct. inc.k.) ƒ0,35
p. mnd. (1,45+10 ct. inc.k.) 1,55
p. kwrt. (3,95+10 ct. inc.k.) ƒ4,05
p.kwrt. p.post ƒ4,75 bij girobetaling
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Contractadvertenties: speciaal tarief
Brieven onder nummer 50 ct. extra
Opgericht 1878
Bureaus: Waalwijk, Grotestraat 205, Tel. 04160-2621-2746 Kaatsheuvel, Dr. van Beurdenstraat 8, Tel. 04167-2002
Telegram-adres: „Echo"
Na de tweede wereldoorlog heeft
men verbaasd gestaan, toen bleek,
dat er zich in de Verenigde Staten
een zeer kleine groep lieden 'bevond
die zich Nazi's noemden, de Hitler
groet brachten, het Hakenkruis als
symbool gebruikten, enzovoort. Zij
stonden onder leiding van een zeke
re Rockwell, die inmiddels werd
vermoord door een van zijn eigen
mensen. Dat alles zou op zich van
geen enkele betekenis zijn, ware het
niet, dat er zich langzamerhand in
de Verenigde Staten een tendens
aan 'het ontwikkelen is, die beden
kelijk dreigt te worden.
De Amerikaan op zich is een bij
zonder vrijheidslievend mens en het
is deze instelling, die de Verenigde
Staten de naam hebben bezorgd van
het land van de vrijheid. Maar wat
doen deze zelfde Amerikanen nu,
ru er van deze vrijheid, misbruik
dreigt te worden gemaakt, misbruik,
die dreigt de gehele samenleving te
ontwrichten?
In de oorlog hebben de Nazi's wel
eens gezegd: „Amerika is het land
van de vrijheid, maar dan van de
vrijheid om in ellende te creperen!"
Natuurlijk is dat overdreven en was
het koren op de nationaal-socialisti-
sche molen. Maar dat neemt niet
weg, dat de praktijk uitwijst dat er
wel een kern van waarheid in zit
en daar betaalt men nu de rekening
voor. De achterstelling van de ne
gers en andere bevolkingsgroepen,
die in zeer moeilijke omstandighe
den moeten leven heeft geleid tot
bewegingen, die aanvankelijk op de
mocratische wij'ze en later, toen
de ontwikkeling niet vlot genoeg
verliep, op extreme wijze probeer
den hun recht te verkrijgen.
De voor de Amerikanen zo on
gunstig verlopende oorlog in Azië
draagt nog het nodige bij tot onrust
en onvrede en dit alles culmnieert
nu in de vorming van extreme
groepen, die er niet voor terug
deinsen de gehele Amerikaanse sa
menleving te ontwrichten en tot een
chaos te maken. Aanslagen, schiet
partijen, gewelddadige demonstra
ties e.d. zijn aan de orde van de dag
en de overheid moet op de een of
andere wijze trachten hiervoor een
oplossing te vinden. Aangezien
ambtelijke molens langzaam
draaien, zijn de binnenlandse en de
buitenlandse problemen niet in een
handomdraai op te lossen en men
grijpt ter beteugeling van de uit
barstingen naar harde middelen,
waarbij reeds vele doden zijn ge
vallen.
De extremisten en demonstranten
spreken reeds van „nazimethoden",
schelden de politie en nationale
garde voor SS-ers en Gestapo.
Anderzijds zijn er een aantal po
litici, die vragen naar een steeds
hardere lijn, om orde en rust in het
land te herstellen.
Maar het zijn niet alleen deze po
litici. Ook onder de grote zwijgende
meerderheid, die orde en rust
wenst, zijne r zeer velen die voor
stander zijn of worden van hardere
methoden. Figuurlijk gesproken zijn
er steeds meer, die zwijgend de
rechterarm getrekt heffen en er
zijn reeds diverse knappe koppen,
die in staat zijn de toekomstige ont
wikkelingen te voorspellen en die
menen, dat de Verenigde Staten
langzaam maar zeker, gedwongen
door de omstandigheden sterk naar
rechts gaan overhellen. Men spreekt
reeds van een fascistische toekomst.
Nu' wordt de soep meestal niet zo
heet gegeten als ze wordt opge
diend, maar dat neemt niet weg,
dat ook al zullen de Verenigde Sta
ten geen tweede Hitler-Duitsland
worden, er door het optreden van
de extremisten, langzaam maar ze
ker een toestand gaat ontstaan, die
niet veel zal overlaten van het eens
zo vrije Amerika.
Het is helaas een tendens, die
men niet alleen in de Verenigde
Staten waarneemt, maar ook elders
in westelijke landen, waar het exx-
tremisme de rust en orde dreigt te
verstoren, zoals in Frankrijk. Een
soort natuurwet wil nu eenmaal dat
extremisme, anderzijds extremisme
oproept, een wet van aktie en reak-
tie. Ook in de V.S. zullen de goede
krachten, juist nu, uiterst waak
zaam moeten zijn!
(Van onze verslaggever)
GENK (België) - Wie een bezoek brengt aan het "bestuurlijke gedeelte" van het gemeentehuis in Waalwijk
ziet in de hal op deze etage een grote maquette. Het is de uitbeelding van het Waalwijkse Cityplan dat vier
jaar geleden door het gemeentebestuur en het Bureau van s-Gravenhage is gelanceerd. Dit Cityplan moet het
centrum van Waalwijk een ander aanzien gevenOp de terreinen langs de Grotestraat, tussen de Stations
straat en de Mr. van Coothstraatmoet volgens dit plan een winkelcentrum verrijzen dat zijn weerga in de
streek niet vindt. Het is nu, vier jaar na het bekend worden van dit plan, een publiek geheim, dat men er niet
in is geslaagd hei City plan van de grond te krijgen. V orig jaar is door het gemeentebestuur een commissie ge
vormd die de plannen nader moest bezien. Hoe deze studie is uitgevallen is nog niet bekend. Wel heeft bur
gemeester Teijssen aan het begin van dit jaar, tijdens een raadsvergadering, gezegd dat het gewijzigde City
plan van Waalwijk, in grote lijnen gaat overeenstemmen met het "Shopping Center" dat men in de Belgische
plaats Gehk vindt. Dit was voor ons aanleiding eens een kijkje te gaan nemen in Genk.
Van een vergelijking tussen 't Genk-
se Shopping Center en de plannen in
Waalwijk is nog geen sprake omdat
wij geen inzicht hebben in de nieuwe
opzet van de schoenenstad"In dit
verhaal moeten wij ons dan ook be
perken tot een weergave van het win
kelcentrum in Genk. Het is te hopen,
dat een dergelijk centrum in Waal
wijk kan verrijzen. Dat zal niet alleen
Waalwijk, maar de gehele streek ten
goede komen.
Genk, eeri industriestad met o.a. een
vestiging van Ford-automobielindus
trie en drie steenkolenmijnenligt op
15 km van Hasselt, de provincie
hoofdstad van Belgisch Limlburg. In
goéd anderhalf uur is men vanuit
Waalwijk, via Eindhoven, Valkens-
waard, in Genk. Het is 'beslist een
welbestede dag om een bezoek aan
dit voor België en Nederland unieke
Shopping Center te brengen.
Het Shopping Center Genk is van
buiten bezien, een grote bunker, een
betonblok, die uitstekend verbergt
wat men binnen ziet. In deze "bun
ker" zijn langs vier straten 50 win
kels gebouwd. Op en rond dit (over-
dékte) winkelcentrum is parkeerruim
te voor 1200 auto's. Het Shopping
Center is in feite een klein dorpje,
compleet met fonteinen, terrasjes,
koffiebars, restaurants en de winkels;
van schoenen, confektie, een bank,
reisbureaus tot zelfs een sauna De
twee "steunpilaren" zijn de grootwa
renhuizen Bon Maröhé en Sanma (su
permarkt). Het centrum is van maan
dag tot en met zaterdag van 's mor
gens 9 uur tot 's avonds 9 uur ge
opend.
In Genk spraken wij met de heer Boo-
nen, lid van de Beheerraad en het Ak
tiecomité van dit Shopping Center.
Hij vertelde ons uitgebreid over de
stad Genk (60.000 inwoners) en het
Shopping Center, dat men kortweg
met G aanduid. "In augustus is het
twee jaar geleden dat wij met feest-
vertoon 'G' ingébruik namen. Tofen
was een moeilijke periode voorbij. Er
zijn heel wat jaren aan vooraf ge
gaan voordat dit terrein, wat 'n moe
rasgebied was, met daarin Canadese
bomen, voor bebouwing in aanmer
king kwam. In '68 had Genk echter
een winkelcentrum dat in België en
ook niet in Holland te vinden is" ver
telt de heer Boonen.
Van een echt winkelcentrum is in
Genk nooit sprake geweest. Tot de
jaren '20 was Genk een toeristen-
dorpje, waar men graag verbleef om
van de fraaie Limburgse natuur te
genieten. Toen echter steenkool in de
ze Belgische grond werd gevonden
was het gedaan met de landelijke rust.
De drie kolenmijnen brachten leven
in de brouwerij. Genk ontwikkelde
zich tot een industrie-gemeente. Een
Uitgestrekte gemeente overigens want
rond de 3 mijnen ontstonden woon
wijken met daarin een winkelgebied.
Zo heeft zich in Genk nooit 'n echt
centrum kunnen vormen.
Na de oorlog deden de warenhuizen
hun intrede en daarmee kreeg het
centrum van Genk een wat ander aan
zicht. De komst van de Ford-fabrie
ken (waar 9000 mensen werken!)
luidde de modernisering van het oude
Genk in. Het gemeentebestuur was
er zich van bewust, dat het winkelge
bied in Genk uitgebreid moest wor
den. Een deputatie uit Genk maakte
een studiereis naar de Verenigde Sta
ten en kwam terug met het plan van
het Shopping Center.
Dat was koren op de molen van de
heer Boonen, een confectionair, die
met winkels wilde starten. Samen met
gëen 'doekjes om dat het grote moei
te heeft gekost om de 50 winkels te
verhuren of, wat ook is géheurd, te
verkopen. "Met name de plaatselijke
middenstand stond niet achter het ob
ject. Dat was te begrijpen. Men had
jaren zitten suffen. Nu in eens van
die grootse plannen, dat was te veel.
Men sprak van een te luxe dbject dat
het publiek niet zou slikken. Men
hield het liever bij het oude".
"De moderne distributie methoden
worden door de vele handelaars in
het "oude" Genk nog beschouwd als
een soort van wapen tegen de zelf
standigen, die van 's morgens vroeg
tot 's avonds laat moeten krom liggen
om de eindjes aan elkaar te knopen.
Dit is een volkomen onjuist idee. Ik
kan dat met gerust hart zeggen, want
ik ben zelfstandig ondernemer en ik
maak deel uit van het Shopping Cen
ter. Een nieuwe formule lanceren,
gaat zo maar niet zonder meer. Men
moet haar bekendmaken, de voorde
len bij het publiek aantonen met een
doordachte rationele voorlichtings
campagne. Het is ook geen wonder-
De binnenopnamen, in dit overdekte Shopping Center zijn niet hele
maal tot hun recht gekomen. Hier een kijkje in een van de leuk gepla
veide straten met op de achtergrond de sfeervol ingerichte koffieshop.
In deze straten treft men veel groenvoorzieningen aan, terwijl ook fon
teinen, kunstvoorwerpen, een bank waar men rustig het winkelgebied
kan overzien, niet ontbreken.
de zaken in 'G' hebben heus niet een
rustig gemakkelijk bestaan. Zij heb
ben echter wel, evenals alle leden van
de vereniging 'G', het vaste voorne
men om samen eensgezind van het
Shopping Center een succes te ma
ken. Ik hoop dat het ook in Waalwijk
lukt" zegt de heer Boonen.
Hij is er van overtuigd dat men ook
in Waalwijk pioniers nodig heeft die
het aandurven om naast warenhuizen
in een Shopping Center te starten.
"In het begin stonden wij, de zelf
standige. handelaars, misschien wat
vreemd tegenover de grootwinkelbe
drijven. Dat veranderde snel. Van
beide zijden is men er van overtuigd,
dat de een de ander nodig heeft".
Dit de eigenaars of managers van de
50 zaken van 'G' is een beheerraad
gékozen, die iedere maand vergadert.
Daarnaast is er een aktiecomité dat
iedere donderdagavond de zaken be
spreekt. "Deze comité's zijn nodig",
vindt de heer Boonen. "Wij werken
zo aan het algemeen welzijn. Samen
moeten we campagnes opzetten. We
moeten het pübliek voortdurend be
zig houden en naar Genk lokken. Dat
Deze foto toont de „bunker" van het Shopping Center in Genk. Op de voorgrond de oprit naar de parkeer
garage. Daaronder de inrit van het busstation met dagelijks 700 vertrékken en aankomsten. Rechts een
van de hoekstenen, het warenhuis Bon Marché.
32 pet. van de inwoners is jonger dan
20 jaar, 58 pet. in de leeftijd van 20-
65 jaar en 10 pet. boven de 65 jaar.
Het Genkse Shopping Center is vol
ledig overdekt, wordt tijdens de win
termaanden lekker verwarmd en kan
zomers "gekoeld" worden. De totale
verkoopoppervlakte is 15.650 m2.
Hiervan is 5290 m2 voor he waren
huis Bon Marché,. 3890 m2 voor de
Supermarkt Sarma, terwijl de overige
6470 m2 verdeeld zijn over de 48
winkels. Er is een totale parkeerruim
te voor 1200 auto's, waarvan er 400
een plaats vinden op het dak van het
Shopping Center. Met drie dubbele
liften worden de automobilisten en
hun passagiers naar beneden gebracht
De omzetten van de zaken in het
Shopping Center liegen er niet om:
365.319.000 Bfrs. In 1972 moet het
verkoopvermogen van het Shopping
Center zelfs 416.945.000 Bfrs. zijn,
wat bijna 30 miljoen gulden is. "Daar
moeten we naar toe. We willen het
Shopping Center, het eerste in Bel
gië, graag behouden. We bieden zo
bijna 200.000 mensen in de streek
koopmogelijkheden. Bovendien bie
den we werkgelegenheid aan 350 per
soneelsleden", aldus de heer Boonen,
die bij ons vertrek uit zijn zaak "Ro
bot Center" nog enthousiast zegt:
"Tot ziens in het Shopping Center
van Waalwijk".
Of een winkelcentrum van een derge
lijke allure er in Waalwijk komt, dur
ven we niet te voorspellen. Als het
bedrijfsleven wiil pionieren en de stap
aandurft liggen er ook in Waalwijk
kansen, hoewel natuurlijk het verzor
gingsgebied aanmerkelijk kleiner is
dan dat in Genk. Maar ook met een
goed opgezet "mini-Shopping Cen
ter" krijgt Waalwijk als winkelstad
grote betekenis. Tenslotte vertoont
Waalwijk grote overeenkomsten met
Genk en wat daar lukt moet oölc hier
tot de mogelijkheden behoren.
zijn vrouw maakte de heer Boonen 'n
studiereis van drie maanden naar de
Ver. Staten. Denemarken en Zweden
om daar de mogelijkheden van een
dergelijke formule ter plaatse te on
derzoeken. Terug in België was hij
er van overtuigd dat Genk en Shop
ping Center moest krijgen, geheel vol
gens Amerikaanse leest. Met films en
dia's trachtte hij hiervan zijn colle
ga's te overtuigen.
De Luikse architekt Plumier werkte
de plannen uit en een Brusselse bank
traéhtte financiële groepen voor het
object te interesseren. Toen de groot
warenhuizen Sarma en Bon Marché
bereid waren deel te nemen aan het
Shopping Center Genk, kon met de
realisering van het plan worden be
gonnen. Het moerasgebied, aan de
rand van de stad moest worden leeg
gehaald Er werden palen geheid die
elk 75 ton kunnen dragen Daar om
heen versdheen de bunker, waarin 't
winkelcentrum is te vinden
Het projekt vergde een investering
van 340 miljoen Belgische francs,
wat neerkomt op bijna 24 miljoen
gulden. De heer Boonen draait er
formule. Zij moet met veel zorg en
verstand worden toegepast, aangepast
aan de lokale handelsomstandigheden
Er zijn de normale verkoopaktivitei-
ten en het beheer van de zaak - ik
héb nog twee andere winkels - maar
er zijn ook de uren besteed aan het
creëren van verkoopcampagnes en
evenementen. Ik organiseer bijvoor
beeld (de heer Boonen heeft 'n con-
fektiezaak - red.) modeshows, beken
de zangers komen 'in mijn boutique
voorstellingen geven, ik verspreid 'n
informatiebulletin, enz."
"Dan is er", zo vervolgt de heer Boo
nen, "het contakt tussen de verschil
lende handelaars van het centrum: de
zienswijze en de omvang van de za
ken zijn vaak verschillend. De groot
winkelbedrijven zien het anders dan
de filiaalbedrijven en de zelfstandi
gen hebben weer een heel eigen op
vatting, omdat zij alléén de last van
hun investeringen moeten dragen.
Overleggen, oplossingen vinden, ge
meenschappelijke reclamecampagnes,
ons Shopping Center naar buiten uit
dragen Werk genoeg voor ieder
een. De winkeliers of managers van
lukt goed. Op bepaalde feestdagen,
als we aardig de trom roeren, zijn
hier soms 40.000 mensen".
In Genk lopen de zaken goed. Men is
tevreden. De omzetten zijn goed voor
een aardig winstje. Toen de arbeiders
op de Ford fabriek in februari staak
ten liep overal de omzet terug. Hoe
wel het Shopping Center nu ook met
de nasleep zit. daalde de omzet niet.
Men is nu zelfs zover dat de beheer
raad (en zo het aktiecomité) een se
cretaris \in vaste dienst neemt en ook
een manager krijgt. De zaken worden
dus grondig aangepakt.
Het zal de Waalwijkse middenstander
interesseren wat de huurprijzen in
'G' zijn: 1800 Bfrs. per m2, met
daarbij de kosten van o.a, onderhoud,
wat neerkomt op 12 pet. van de huur
waarde. Het Shopping Center be
strijkt in een straal van 20-30 km
(Hasselt buiten beschouwing gelaten)
180.000 personen, of 41.000 gezin
nen en zal volgens de verwachtingen
in 1972 een "commerciële zone" om
vatten met 201.000 personen of
45.800 gezinnen. Genk zelf heeft,
zoals we schreven, 60.000 inwoners.
■Qxcluaieve
herenkleding
•V ^i.(' Vf'
WAALWIJK
De Britten zullen 18 juni aan
staande ter stembus gaan, voor
nieuwe verkiezingen. Tot deze be
slissing is premier Wilson gekomen,
nadat in de afgelopen maanden is
gebleken, dat de Engelsen langza
merhand steeds meer weer hun ver.
trouwen gaan schenken aan Labour.
De crisis, die er in de partij heeft
geheerst en die uiteraard zijn weer
slag had op het publiek, is wel be
zworen. Dat is aangetoond via opi
niepeilingen en ook de recente ge
meenteraadsverkiezingen wezen op
een duidelijke winst voor Labour.
Wilson acht het nu het juiste mo
ment om verkiezingen uit te schrij
ven en hij heeft daartoe een bezoek
aan koningin Elisabeth gebracht en
toestemming gekregen. De kans is
nu groot, dat Labour met een rede.
lijker winst dan de vorige keer en
dus een grotere meerderheid uit de
strijd zal komen.