wAAlwijkse en UnqstRAAtse couRAnt
Proberen
hoever men
gaan kan
Feiten uit stadsgewestelijke beschouwingen
WW
V
SECRETARIAAT STADSGEWEST WAALWIJK VERZAMELDE
TALRIJKE GEGEVENS OVER DEELNEMENDE GEMEENTEN
mm
7?lierlo
van
Werkgelegenheid
DONDERDAGAVOND 1 OKTOBER 1970
93 JAARGANG No. 79
fóapport is agenda
punt voor vergade
ring gewestel. raad
Geboortecijfer
Bevolking
Woningnood
VOORZIENINGENSTRUCTUUR VAN DE KERNEN IN HET STADSGEWEST WAALWIJK
medisch sooiale voorz.
Onderwijs
Tehuizen
De tcho vAn het Zuióen
f rtmror* WoolTinilrortU/»
Uitgever: Waalwij ksche
Stoomdrukkerij Antoon Tielen
Hoofdredakteur: JAN TIELEN
Gironummer 1069687
Dit blad verschijnt 2 x per week
Losse nummers 20 cent
Opgericht 1878
Bureaus: Waalwijk, Grotestraat 205, Tel. 04160-32621-32746 - Kaatsheuvel, Dr. van Beurdenstraat 8, Tel. 01167 -2002
Abonnement
p. week (0,33 2 ct. inc.k.) 0,35
p. kwrt. (3,95 10 ct. inc.k.) 4,05
p. mnd. (1,45 10 ct. inc.k.) l,5f
o. kwrt. p.post 4,75 by girobetaling
Advertentieprijs: 15 cent per mm.
Contractadvertenties: speciaal tarief
Brieven onder nummer 50 ct. extra
Telegram-adres: „Echo"
Bevolkingsverloop voor zes Langstraatse gemeenten
is
„Zonder uw tegenbericht, nemen
wij aan dat het goed is!" Dat is een
bekende zin uit onze normale maat
schappelijke omgang. Het komt er
op neer, dat men zijn gang gaat en
er op rekent, dat er wel commen
taar komt, wanneer men het er niet
mee eens is. Dat is op het ogenblik
in diepste wezen de grote lijn, die
de Sovjet-Unie volgt in haar inter
nationale politiek. Het is een sy
steem, waarmee Moskou reeds zeer
\eel successen heeft betaald en dat
er toe heeft geleid, dat de Sovjet-
invloedssfeer zich in de laatste ja
ren zeer sterk heeft uitgebreid. Het
is de politiek van het initiatief en
zorgen, dat de tegenpartij voortdu
rend in het defensief is. Maar te
vens is het een politiek, die ook
weet van terugtreden als dat 'beslist
nodig is. Want komt het tegenbe
richt, of het commentaar, dan dient
men in deze politiek daar ook re
kening mee te houden en zich aan
te passen of zijn politiek te wijzigen.
We zagen het reeds onder Chroesjt-
sjow in de kwestie Cuba. De Sov
jets hadden er belang bij om raket-
oases op Cuba aan te leggen, omdat
die een indrukwekkend pistool zou
den vormen op de borst van de Ver
enigde Staten. Natuurlijk was te
verwachten, dat de V.S. dit niet zou
den accepteren, maar dat nam niet
weg, dat men het tenslotte kon pro
beren. Stel, dat de V.S. het niet tot
een confrontatie zouden durven la
ten komen, dan betekende dat winst
voor de Sovjets.
Kennedy bewees, dat de V.S. des
noods bereid waren er voor te
vechten, enin verband met '"t
tegenbericht", retireerden de Sov
jets. "Wanneer de tegenpartij niet
bereid is er voor te vechten, dan
kunnen we het doen", redeneert het
Kremlin. Voortdurend probeert
men hoever men kan gaan en
slechts wanneer de V.S. werkelijk
op ernstige wijze gaan dreigen, dan
trekt Moskou zich terug.
Datzelfde konden we ook zien
tiidens de burgerkrijg in Jordanië.
Syrische troepen kwamen interve
niëren ten gunste van de comman
do's. Syrische tanks (van Russisch
fabrikaat) trokken over de grens en
rukten tegen Hoesseins leger op. In
Washington wist men, dat dat on
mogelijk was, zonder toestemming
van Moskou, want bij elk Syrisch
militair onderdeel vindt men Rus
sische "adviseurs" en zonder de toe
stemming van deze adviseurs ge
beurt er niets. Deze goedgediscipli-
neerde adviseurs doen niet zonder
opdracht van Moskou, dus trokken
de Syrische troepen in opdracht van
het Kremlin Jordanië binnen, om
Hoessein ten val te brengen. Voor
de Sovjet-Unie is koning Hoessein
van Jordanië de gematigste figuur
in de Arabische wereld, de zwakke
schakel, waarmee Moskou nogal
^ens wat moeilijkheden heeft en
die het Russische spel in het Mid
den-Oosten tegenwerkt. Daarom
was de val van Hoessein Moskou
welgevallig. Voor de V.S. is de ge
matigde Hoessein echter een be
langrijke pion in de Arabische we
reld en dus moest hij ten koste van
wat ook worden gespaard. De V.S.
protesteerden od zeer dreigende
toon tegen de Syrische interventie
en lieten duidelijk doorschemeren,
dat de V.S. zich eventueel aan de
zijde van Hoessein zou scharen, ter
wijl Israël klaar stond om eveneens
fn Jordanië binnen te vallen. Op dat
moment hing in wezen de wereld
vrede aan een zijden draad, maar
de Sovjets, trouw aan hun politiek
die al zoveel succes heeft opgele
verd, waren dadelijk bereid om on
der deze ernstige druk, de Syrische
troepen terug te trekken. Bang voor
een V.S. inmenging, veroordeelde
de Sovjets de "Syrische interventie"
(die op hun eigen last werd uitge
voerd) en wees trouwens elke vorm
van interventie van de hand. Hier
mede werd tevens een eventuele
Amerikaanse inmenging veroor
deeld, hetgeen uiteraard te ver
wachten was. Een handig stukje di-
t tot 1975 te voorspellen
(Van onze verslaggever)
WAALWIJK - Komende zondag 4 jaar geleden werd de gewestelijke raad van het stadsgewest Waalwijk
een feit. Immers op 4 oktober 1966 werd deze gewestelijke raad afgekondigd in de staatscourant. Voordien
was er al enige tijd een stadsgewestcommissie geweest. Door die afkondiging werd het "Stadsgewest Waal
wijk een rechtspersoonlijkheid bezittend lichaam, met als bestuur de gewestelijke raad, bestaande uit vertegen
woordigers van de gemeentebesturen van Drunen, 's-Gravenmoer, Loon op Zand, Sprang-Capelle, Waalwijk
en Waspik, een dagelijks bestuur gekozen uit die afgevaardigden en een voorzitter in de persoon van de heer
J. Teijssen, burgemeester van Waalwijk. Het is genoegzaam bekend dat het stadsgewestbestuur zich als een der
voornaamste taken het opstellen van een intergemeentelijk struktuurplan voor het stadsgewest Waalwijk voor
gehouden heeft. Er zijn inmiddels heet wat maanden verstreken sinds het eerste deel van dat plan verschenen
is. We kunnen echter gevoeglijk aannemen dat aan de twee resterende delen, waarvan nota 3 met mogelijke
beleidsconclusies de meeste aandacht op zich zal vestigen, momenteel zeer hard gewerkt wordt. We hebben
dan ook vernomen dat een en ander nog dit jaar openbaar zal worden. Terwijl echter het intergemeentelijk
struktuurplan aan zijn uitwerking en voltooiing toe is, zijn een dezer dagen van de hand van het secretariaat
van het stadsgewest Waalwijk een groot aantal cijfers over het jaar 1969 bekend geworden. Het stadsgewest
heeft met medewerking van de gemeentesecretarieën van de van het stadsgewest deel uitmakende gemeenten
een statistische documentatie 1969 samengesteld.
In deze met ontzettend veel cijfers
voorziene doQumentatie wordt over 't
stadsgewest als geheel en over de ver
schillende gemeenten afzonderlijk uit
geweid over bijvoorbeeld oppervlakte
en bodemgebruik, bevolking, volks
huisvesting, bedrijven 'en beroepen,
onderwijs, ontwikkeling en gezond
heidszorg, veiligheid en verkeer.
Aan de hand van de statistische cij
fers hierover in 't achter ons liggende
joen. Voor het gebied van het stads
gewest is hooguit voor de komende 5
jaren een nauwkeurige voorspelling
te wagen. Het stadsgewest neemt
jaarlijks met 1500 tot 1600 inwoners
toe. In 1975 zal 'het gewest circa 71
duizend inwoners tel'len. Naast de te
verwachten normale ontwikkeling van
Waalwijk zal de gemeente Drunen
dan zijn uitgegroeid tot een gemeente
van meer dan 15.000 zielen. De be
volking van ons land nam de afgelo
pen 5 jaar met 4,8% toe, die van het
stadsgewest met 7,3%. Het aantal
huwelijken per 1000 inwoners neemt
In de beschouwingen wordt verder
gesproken over de veroudering van
de bevolking in het stadsgewest, wel
ke uit de leeftijdsverdeling blijkt. Het
percentage van de leeftijdscategorie
0-19 jaar is echter nog aanzienlijk
hoger (40,2) dan dat van het gehele
land (35,9). Het blijkt, dat over de
gehele lijn genomen het gewest de
landelijke tendens van een dalend ge
boortecijfer volgt. Het aantal geboor
ten per 1000 inwoners' in 1960 be
droeg voor het stadsgewest in 1960
Stadsgewest Waalwijk zal in 1975 circa 71.000 inwoners tellen.
Over 5 jaar is Drunen uitgegroeid tot over de 15.000 zielen
Aftekening van veroudering van de bevolking.
Stadsgewest kent eveneens een dalend geboortecijfer.
Eind 1969 al meer dan 1000 vreemdelingen in de streek.
Nog steeds duizenden woningzoekenden.
Toenemende vraag naar arbeidskrachten.
Vergrote belangstelling voor algemeen vormend voortgezet onderwijs.
Niet alle patiënten uit stadsgewest in streekziekenhuis Waalwijk.
Meeste bejaarden in tehuizen Loon op Zand komen van elders.
jaar heeft het stadsgewestsecretariaat
ook een aantal beschouwingen in haar
documentatie opgenomen.
Veel mensen willen telkens graag we
ten hoeveel inwoners een bepaalde
plaats of streek over een aantal jaar
zal 'hebben. Omdat bij de 'bevolkings
groei echter zo veel faktoren mee
spelen, zal dat altijd moeilijk blijven.
Het secretariaat van het stadsgewest
Waalwijk stelt dat 't praktisch niet
mogelijk is om nauwkeurige progno
ses te maken van de groei van 't zie
lental in 'n gewest Het aantal onvoor
spelbare omstandigheden is daarvoor
te groot, stelt zij. "Deskundigen op
het gebied van het bevolkingsverloop
voorspelden voor ons land in 1965
voor het jaar 2000 een bevolkings
aantal van 20 miljoen. In 1970 kw^m
de voorspelling uit op circa 1,7 mil-
toe. Zowel landelijk als (stadsgewes
telijk bedraagt dit 9,2. In 1965 was
dit aantal 8,5 per 1000 inwoners,
hetgeen betekent dat thans op jonge
re leeftijd wordt gehuwd".
nog 25,3, in 1969 22,1. Dit laatste
cijfer is echter nog aanzienlijk hoger
dan het landelijk gegeven van 18,6%.
Het aantal vreemdelingen in het ge
west is sedert 1963 toen er 271
In het stadsgewest Waalwijk zijn zes gemeenten vertegenwoordigd. Hier de
afbeeldingen van de verschillende gemeente-wapens. Op de bovenste rij
Sprang-Capelle (l.) en Waalwijk (r.). In het midden Waspik (l.) 'en Dru
nen (r.). De onderste twee gemeente-wapens zijn van 's-Gravenmoer en
Loon op Zand, eveneens gezien van links naar rechts.
vreemdelingen waren, bijna vervier
voudigd (1051) en maakt thans 1,6%
van de totale bevolking van het stads
gewest uit. Deze vreemdelingen zijn
hoofdzakelijk gevestigd (voor 90%)
te Drunen en Waalwijk. De migratie
binnen het gewest is het levendigst
tussen de gemeenten Waalwijk en
Loon op Zand en tussen de gemeen
ten Drunen en Waalwijk. Opmerke
lijk wordt het vertrek uit de gemeente
Loon op Zand naar de gemeente Til
burg genoemd. Het vestigingsover
schot uit het westen des lands be
droeg 205 personen. In verhouding
tot andere delen van het land is dit
cijfer min of meer opmerkelijk. In de
gemeente Drunen vestigden zich een
groot aantal Limburgers (234, tegen
21 personen die uit Drunen naar Lim
burg vertrokken). In de leeftijdscate
gorie 30 - 35 jarigen overleden in
1969 25 mannen en 7 vrouwen. Dat
is een verontrustend beeld, wat niet
veel verschilt van het landelijk gege
ven.
Sedert 1947 zijn in 'het stadsgewest
4142 woningen gebouwd, waarvan
luóieve
clterenkledinq
WAALWIJK
plomatiek en politiek spel om zich
uit de moeilijkheden te redden.
De Russen hebben de huidige uit
schakeling van Hoessein niet be
langrijk genoeg geacht om daar
voor een confrontatie met de V.S.
te riskeren. Zij zullen gedacht heb
ben, dat er ook wel andere moge
lijkheden zijn om, zonder dat dit
ernstige internationale verwikke
ling tot gevolg heeft, Koning Hoes
sein uit te schakelen. De arm van
Moskou rij kt zeer ver!
PIK BENSDEN
ELSHOUT
SriK BOVEN.
SPRANG-CAFELIE
WAALWIJK
DRUNEN
RAVENMOKR
KAATSHEUVEL
\Kinkelapparaat
KIAS.SE I
KLASSE II
h KLASSE III
omltucö'
-* gewestelijke betekenis
"♦reglonulo betekenis
—♦locale betekenis
onderwijsvoorzieningen
---■♦ sportvoorz leningen
De diverse gemeenten in het stadsgewest Waalwijk geaccentueerd weer ge geven. Aaangeduid wordt de voorzie-
ningenstruktuur van de plaatsen in het stadsgewest. Elke plaats heeft drie in grootte variërende cirkels. De bui
tenste "ring" daarvan geeft aan in welke klasse die kern gewestelijke betekenis heeft. Alleen Waalwijk komt
daar wat onderwijsvoorzieningen betreft voor in aanmerking. Regionale betekenis (middelste ring) hebben naast
Waalwijk (voornamelijk klasse 1) ook Drunen (behalve op medisch-sociaal gebied) en Kaatsheuvel (behalve inz.
cultuur en medische sociale voorzieningen). Van locale (plaatselijke) betekenis is elke kern, hoewel hierin even
eens grote variaties zitten.
1099 woningwetwoningen. Ondanks
het feit, dat in het stadsgewest Waal
wijk bijna 16.000 woningen staan is
de behoefte zeer groot. Het aantal in
geschreven woningzoekenden in de
van het stadsgewest deel uitmakende
gemeenten bedroeg einde 1969 ruim
2320. Volledigheidshalve moet hier
aan toegevoegd worden dat hieronder
dubbele inschrijvingen begrepen zijn
en dat voorts 'n aantal woningzoeken
den zich niet in laat schrijven, daar
het zijn kans op een woningtoewijzing
niet aanwezig acht.
De cijfers inzake de werkgelegenheid
duiden op een struktureel probleem.
Enerzijds is er een constante arbeids
reserve van meer dan 2%, gedurende
de afgelopen 3 jaren, anderzijds is er
een toenemende vraag naar arbeids
krachten. Een vraag, welke voor be
paalde branches ook na het aantrek
ken van buitenlandse arbeidskrachten
aanwezig blijft. De dienstensector is
ten opzichte van het landelijk beeld
niet sterk ontwikkeld. Opgemerkt
dient te wordendat het onderscheid
tussen de secundaire en tertiaire sec
toren niet nauwkeurig aan te geven is.
De dienstenfunktie welke een pro-
duktiebedrijf zelf behartigt, is niet
tot uitdrukking gekomen. Beroepsar
beid in de primaire sector (landbouw,
tuinbouw) wordt door 8,6% van de
bevolking verricht (landelijk 7,6%).
In vergelijking met 1960 (toen circa
10%) betekent dit slechts een gerin
ge teruggang.
De belangstelling voor het algemeen
vormend voortgezet onderwijs neemt
toe. Dit blijkt o.a. uit vergelijkbare
cijfers van de ULO/MAVO tussen de
jaren 1965 en 1969. Desondanks blij
ven enkele Mavo-scholen beneden de
te verwachten normen van school
grootte. Voor een Mavo-4 zal naar
verwachting een schoolgrootte van
259 leerlingen (minimaal) worden
vastgesteld.
Het gemiddeld aantal kleuters per
leidster loopt in de gemeenten van het
stadsgewest Waalwijk uiteen van 40
tot 33. De deelname aan het kleuter
onderwijs is in de grootste kernen 't
hoogst. Zowel door beperkte kern
grootte als levensbeschouwelijke rich
ting worden niet alle lagere scholen
(nu basisscholen geheten) bezet door
tenminste 6 leerkrachten. Twaalf-
klassige lagere scholen zijn er te Dru
nen en Loon op Zand.
De patiënten uit het stadsgewest, in
totaal 6182 oftewel 9,7% per 100
(vervolg op pag. 9)
•i
i
