Buitenlandsch Overzicht.
PLAATSELIJK NIEÜWS.
lii.NNKNLAM).
Burgerlijke Stand.
lijkheden aantreft of ziedende hartstochten,
't verheft zich zelfs volgens Huet niet hooger
dan een dorpsbedehuis, maar eilieve, hoeveel
Nederlanders verheffen zich daarboven en is
dat laag-bij-den-grond-blijven van de Camera
niet een doorslaand bewijs dat de jeugdige
Hildebrand een beslissenden kijk had op
zijn landgenooten P
Geen wonder dat zijn werk tot over de
grenzen verspreid is. België heeft het na
gedrukt en Frankrijk, Engeland, Duitsch-
land en Italië bezitten vertalingen, die wel
niet al 't schoon weergeven, omdat er gelijk
in alle werken waarin kunst en natuur
elkaar de hand reiken, veel onvertaalbaars
voorkomt, doch die niettemin vertrouwbare
bronnen blijven voor den nieuweling om
kennis van ons land op te doen.
Nicolaas Beets kan op zijn ouden dag met
een gevoel van voldaanheid terug zien op
de loopbaan van zijn letterkundig gewrocht.
Het heeft reeds duizenden genotvolle uren
verschaft en blijft ook in de toekomst een
vraagbaak voor ieder die tot het hart on
zer schoone taal wil doordringen.
Stormachtige zittingen heeft de Duitsche Rijksdag
gehad. Tusschen Richter, Fortschrittsman en de hof
prediker Stöcker had eerst eene heftige woordenwis
seling plaats. Stöcker verweet Richter, dat hij de
evangeliedienaren voor aartshuichelaars had geschol
den, maar het bewijs van zijne woorden niet gele
verd had. Tegen 12 uur in den nacht nam Virchow
het woord om eene rede te houden, die verscheidene
uren duurde, nadat eerst nog professor Mommsen had
verklaard, dat hij als beambte uit zuivere getrouw
heid aan den Koning de tegenwoordige Regeering
bestreed. De rede van Virchow was buitengewoon
hevig en opgewonden. Allereerst had hij het tegen
over Stöcker, wien hij elk zedelijk bewustzijn ont-
zeide, daarna tegen de Regeering, die in een der
ministeriëele bladen, zijne, Virchow's, partij beschul
digd had, dat zij het Koningschap ondermijnde, dat
noemde hij grove laster, en wie in den Rijksdag
mocht willen verklaren, dat de Regeering wijs had
gehandeld, die moest maar voor den dag komen.
Zoodanige handelwijze, ging Virchow voort, is te
verachten, die uitdrukkingen konden niet van de Re
geering zelve zijn, maar als zulke ellendelingen, die
dit kunnen schrijven, dit mogen doen onder den dek
mantel der Regeering, dan verwacht ik van u, mijn
heer de Minister van Puttkammer, dat gij de plich
ten van een fatsoenlijk man zult in het oog houden
en ons zult beschermen.
In de volgende vergadering werd de beraadslaging
voortgezet over de onregelmatigheden bij de verkie
zingen. Na eene discussie van meer dan vier uur is
het voorstel tot onderzoek daarvan aan de commissie
tot onderzoek der geloofsbrieven gezonden.
Windthorst heeft tegen het einde der zitting in
den Rijksdag een voorstel ingediend om de wet in
te trekken ter verhindering van onbevoegde uitoefe
ning van kerkelijke bedieningen (4 Mei 1874). Zijn
voorstel wordt ondersteund door het centrum, de
Polen en de Elzassers.
Nog bijna dagelijks hoort en leest men van nihilis
tische woelingen, en hoewel men ook voortdurend
leest, dat voorname leden van den nihilisten-bond ge
vangen worden, schijnt de vereeniging niet zwakker
te worden. Waren er reeds vroeger vele sporen van,
eerst sedert 1877 heeft zich het nihilistendom sterk
ontwikkeld. De buitenlandsche politiek is de hoofd
oorzaak van die ontwikkeling. De Regeering had te
weinig ijver betoond voor het Oostersche vraagstuk,
dat door de Russen als een heilige zaak werd beschouwd.
De oorlog door de diplomatie verkort, de omstandig
heid dat Rusland aan de bevrijde Bulgaren een vrij
zinnige staatsregeling gaf, maar zijn eigen volk niets
wilde schenken, vermeerderde het algerneene misnoegen,
en de persoon van den Czaar werd, als autocraat,
alleen aansprakelijk gesteld. Eerst bestond de nihilistische
organisatie uit groepen, waarvan de hoofden zich tot
centra vereenigden, uit wier vergaderingen de bevelen
aan de groepen werd medegedeeld. Zij arbeiden voor
zich zelf, maar ontvangen leiding van het congres,
waarin slechts de hoofdleiders van de centra zitting-
hebben. Behalve groepen en centra, zijn er nog
Drusehkinen met een bijzondere taak dat zijn arbei-
dersvereenigingen, die in verbinding staan met de
hoogste standen. Deze geheime bond heeft dus een
zeer omslachtige organisatie, zoodat het moeilijk, ja
bijna onmogelijk wordt hem met groote slagen te treffen.
Wordt al een groep, een centrum of een Druschkine
ontdekt en vernietigd, of wordt het een of andere
opperhoofd veroordeeld, het wijdvertakte geheel blijft
toch altijd bestaan en kan de ontstane leemte weer
aanvullen. Sedert 1878 eerst kwam er onder de nihi
listen een soort schrikbewind, dat geweldige middelen
wil aanwenden en Keizersmoord als het eenige middel
tot bereiking van zijn doel wil. Dit schrikbewind zette
hel door, dat op de nihilisten-congressen de aanslagen
voorbereid werden, die eerst op den spoortrein bij Moskou
toen door de poging om het winterpaleis in Petersburg
te doen springen en eindelijk door den gelukten moord
tot uitvoering kwam. Meer dan 1500 personen, ver
dacht tot de nihilisten te belmoren, zijn dit jaar reeds
in hechtenis genomen, velen ook weer losgelaten van
wie men niets bewijzen kon.
De zaken in de Transvaal trekken thans minder
de aandacht dan die in Kaapkolonie zelf, wegens vrees
voor nieuwe moeielijkheden met Basoetolandook de
toestand der Zoeloes is niet bevredigend. Er is eene
vereeniging opgericht om de Noordergrens der Kaap
kolonie door zelfverdediging te beschermen.
Hel schip dat de Belgische expeditie en inboorlingen
uit Zanzibar naar den mond van den Congo zal voeren,
om zich bij Stanley te voegen, is vertrokken. Dr. Lion
Cochet is meè.
De volksraad in Transvaal is gesloten de presidents
verkiezing is uitgesteld tot Mei, dan zal ook de be
grooting behandeld worden.
De bepaling is ingetrokken, die de goudvelden in
het Lijdenburgsche tot publieke maakte particuliere
exploitatie is aangenomen.
De Weener bladen raken nu over den brand heen
en spreken nu veel over de beleediging van Rumenië
de verklaring van den Rumeenschen minister kwam
niet te pas. Oostenrijk staat te hoog om geprezen te
worden door een nieuwbakken staat. Oostenrijk is door
het Rnmeensche ministerie op eene onhandige wijze
beleedigd en daarvoor moet satisfactie worden gegeven.
De president van de vereeniging tot opheffing van
de speelbank te Monte-Carlo had eene audiëntie bij den
Koning van Italië, die zich zeer ingenomen verklaarde
met het streven der vereeniging.
In de Kamer zal de Regeering geïnterpelleerd wor
den; een dagblad, de Dirittoschreef onlangs dat
Prins Radziwill en Roland Bonaparte het niet met
hun fatsoen konden overeenbrengen, als speelbank
houders op te treden. Het is dan ook wel wat bar
voor Prinsen.
De Porte heeft een plan voor schuldregeling ge
maakt en al reeds bekrachtigd. Dit plan belooft eene
kleine maar wezentlijke rente in plaats van een groote
maar onbetaalde van vroeger. Het is verbazend als
men het hoort, dat Turkije tweehonderd millioen
gulden schuld heeft gemaakt, eene schuld, die weg
geworpen is aan nuttelooze pantserschepen. Zoo de
schuldeischers al geen eieren voor hun geld krijgen,
zij krijgen ten minste een half ei, en dat is altijd
toch nog beter dan eene leege dop.
Zoo nu en dan hoort men eens spreken van de
leer van Monroe. Monroe was een vroeger President
der Vereenigde Staten. Zijn stelsel of zijne leer komt
hier op neer, dat alle inmenging van Europa, wat
het werelddeel Amerika betreft, wordt buitengesloten.
De Amerikaansche Minister Blaine heeft onlangs
aan de Europeesche mogendheden eene circulaire ge
zonden, om te bewijzen, dat de Vereenigde Staten
alleen het toezicht belmoren te hebben over het Pa
nama-kanaal. Nu bestaat er echter een traktaat, het
Clayton-Bulwer tractaat, ongeveer dertig jaar oud,
waarbij zekere punten van de Nieuwe Wereld, on
der anderen het Panama-kanaal, onder het gezament-
lijk toezicht en de bescherming van Engeland en de
Vereenigde Staten worden geplaatst. Deze hinderpaal
tegen de volle toepassing van «de leer van Monroe
trachtte nu Blaine uit den weg te ruimen in eene
circulaire, gericht aan den gezant der Vereenigde
Staten te Londen, Louvell, gedagteekend 10 Novem
ber. Blaine wil dus het traktaat vernietigd hebben.
HEUSDEN, 21 Dec.
Bij den raad dezer gemeente is ingekomen een
verzoekschrift van eenige drankverkoopers, tot ver
mindering van liet vastgestelde vergunningsrecht.
t VEEN. Tot ouderling b'j de Herv. gemeente
alhier is herkozen de heer M. Sonnevelt en tot
diaken verkozen de heer L. van der Pol.
t NIEUWKUYK. De Gemeenteraad alhier heeft
besloten tot het. aangaan eener geldleening groot
5000 tot dekking der kosten van vergrooting
en verbetering van het openbaar schoolgebouw.
t WELL bij AMMERZODEN, 19 Dec. Giste
ren-avond ontstond alhier brand in de woning be
woond door C. Kras, met het treurig gevolg dat
huis en inboedel een prooi der vlammen werden.
Een en ander was ver beneden de waarde geassureerd.
Men vermoedt dat de oorzaak moet worden ge
zocht in het onvoorzichtig omgaan met eene lamp
door de kinderen.
t 22 December. Zondag a.s. zal alhier de
eerste godsdienstoefening gehouden worden, in het
nieuwe kerkgebouw der Chr. Ger. gemeente.
Eene groote opkomst wordt bij deze plechtig
heid te gemoet gezien.
t WIJK. Door kiesgerechtigden zijn tot nota
belen der Ilerv. gem. alhier herkozen de heeren Jb.
Nieuwkoop, J. vau Bergeyk Az. en A. de Waal.
t Alhier zijn tot kerkvoogden der Herv.
gem. herbenoemd de heeren J. van Doveren en
W. Bouman.
t ANDEL, 21 Dec. Door de kerkeraad alhier
is tot ouderling benoemd de heer A. Mans, in de
plaats van den heer A. van Herwijnen, en tot dia
ken de heer P. de Eijter Joh. z. in de plaats van
J. van Audel Oz.
t BAARDWIJK, 19 Dec. Heden en gisteren
wappert de vlag van bijna alle huizen dezer ge
meente bij gelegenheid van het GOjarig priester
schap van den Z.Ew. heer M. Baselman, pastoor
alhier. Gedurende 46 jaren oefent Z.Ew. zijne be
diening in deze gemeente uit.
t 22 Dec. Maandagavond vervoegden zich
bij eenige notabelen dezer gemeente een paar
vreemdelingen van verdacht voorkomen, die oin
geld voor huisvesting vroegen. De politie werd
van een en ander in kennis gesteld en in eene
kleine herberg aan den Waalwijkschen hoek wer
den zij aangehouden. Door de politie ondervraagd,
beweerden zij handel in likeuren te drijven; zij
hadden dan ook twee groote stoopen bij zich, doch
er was geen droppel vocht in; evenmin hadden
zij geld bij zich, zoodat zij door de politie in
verzekerde bewaring genomen en heden morgen
naar 's Bosch gevoerd werden.
t DALEM. In de Tielerwaard zijn de agenten
van enkele fabrikanten reeds begonnen contracten
te sluiten met landbouwers en voorschotten te
geven op het beetwortelgewas van 1881. Min is
zoo vroeg begonnen omdat dit jaar zoo weinig
grondstof door de fabrieken ontvangen werd dat
thans reeds hier en daar het werk geëindigd is.
De liefhebberij om beetwortelen te zaaien is bij
den landbouwer in de laatste jaren ook veel ver
minderd doch het voorschot is hem een lokaas
Waartegen hij veelmalen niet bestand is.
t Van de Zaterdag-avond j.l. op de rivier
de Waal tusschen Woudrichem en Dalem zóó
jammerlijk omgekomen personen zijn bereids vier
gevonden, zijnde de conducteur, de postiljon, de
artillerist en één der schippers.
t GELDERMALSEM, 18 Dec. In de plaats
van den heer A. A. van Steenis, die zijn ontslag
had genomen, is tot lid van den gemeenteraad
benoemd de heer A. C. van Steenis, met 68 van
de 77 uitgebrachte stemmen.
t ZALTBOMMEL, 18 Dec. Bij de inschrijving
op de geldleening ten laste van het polderdistrict
Bommelerwaard boven den Meidijk groot f 235,000,
rentende 4 - ter conversie van andere leeningen,
is ongeveer f 100,000 meer ingeschreven dan
noodig was. De laagste inschrijving was tegen OS1^
t 19 Dec. Heden had alhier de aanbesteding
plaats van een nieuw schoolgebouw met 10 lokalen
en eene overdekte speelplaats, ten behoeve van
het Lager onderwijs binnen deze gemeente, benevens
de levering van het benoodigde ameublement.
Voor het schoolgebouw waren 9 inschrijvings
biljetten ingekomen; de hoogste inschrijver was
N. Struijken, aannemer te Gellikum voor f 36,000
en de laagste üussee, te Hedikhuizen voor f 25,485,
onze stadgenooten J. C. Tamson en v. Boort hadden
voor f 27,694 en f 27,355voor het ameublement
waren 7 bilj. ingekomen; de hoogste inschrijver was
een aannemer uit Ravestein voor f 5149, de laagste,
Steenbergen te VBosch voor f 3518, Tamson
'en v. Boort alhier voor f 4100 en f 3933.
t HERWIJNEN, 20 Dec. Eenige agenten van
beetwortelsuikeriabrieken sluiten wederom opnieuw
contracten en geven voorschotten aan de land
bouwers, voor het beetwortelgewas van het vol
gende jaar tegen f 10.50 de 1000 Kilogram.
Met den aardappelenhandel gaat het zeer slap,
men bestede voor zoogenaamde poters f 1.50 per
Hectoliter, terwijl de overige soorten steeds vruch
teloos aangeboden wordendaarentegen is de hooi-
prijs tot f 22 de 500 Kilogrammen gestegen.
GORINCHEM, 22 Dec. Op Maandag 9 Jan.
a.s. zal alhier in den doelen eene algerneene ver
gadering gehouden worden van het bestuur van
het waterschap „de Overwaard.In die vergade
ring zullen de in November gekozen en herkozen
bestuursleden geïnstalleerd worden.
HOORNAAR, 22 Dec. Bij de verkiezing
van een Kerkvoogd en twee notabelen zijn de
heeren J. Slob W.IIz., P. Wallaard en A. Donk,
als zoodanig met algerneene stemmen herkozen.
Het kaaswringen is gedaan en van kaas-
prijzen is thans geen sprake meer. Do opkoopers
vertoonen zich nu alleen als leveranciers van lijn
koeken voor het vee. Ieder die nog kaas over
heeft, brengt ze naar Groot-Ammers om ze in
ruil voor lijnkoeken te verwisselen.
ALMKERK, 22 Dec. In de verordening,
regelende de inkomsten van het onderwijzend
personeel aan de openbare scholen in deze ge
meente, is bepaald, dat de hoofden dier scholen,
voor het geven van het herhalings-onderwijs, zoo
zij daarmede belast zijn, eene maandelijksche be
looning van 80 ets. per leerling zullen genieten.
Beroepen bij de Ned. Herv. gemeente te
Almkerk, Ds. J. H. Beekman te Chaain. (Her
plaatsing wegens misstelling).
Naar men verneemt, heeft het bestuur van de
„Nederl. harddraverij- en renvereeniging" het plan
om het terrein, dat zij te Bussum in huur heeft,
in erfpacht of in koop te bekomen. Slaagt het
daarin dan zal daar een groote prachtige vaste
tribune gebouwd worden en zullen er minstens
drie wedloopen per jaar gehouden worden.
Te Rhenen zijn uit het voor een tiental dagen
gezonken vaartuig „Jeannette" de lijkjes opgehaald
van de twee daarbij omgekomen kinderen. De dui
kers, die zulks verrichtten, zijn thans bezig met
het lossen der lading, die uit gietijzer bestaat.
Zooals men weet, is de „Jeannette" gezonken dooi
de aanvaring van de schroefstoomboot „Concor
dia VII." De officier van justitie te Arnhen heeft
daaromtrent een onderzoek ingesteld.
De Minister van Oorlog heeft vastgesteld een
voorschrift op de werving van vrijwilligers voor
de koloniale militairen dienst, met uitzondering
van die voor het genie-kader en voor de betrek
king van soldaat-schrijver. Daarin wordt o. a. be
paald dat als vrijwilliger, behoudens enkele uit
zonderingen, alleen ongehuwde personen (Neder
landers en vreemdelingen) worden aangenomen,
die niet jonger dan 18 en niet ouder dan 36 jaren
zijn. Personen, die vroeger bij het korps
Mariniers of bij de Landmacht, hetzij hier te
lande of wel in Oost- of West-Indie, hebben ge
diend, kunnen, met machtiging van den Minister
van Oorlog, boven den leeftijd van 36 jaren als
vrijwilliger worden aangenomen. Met machti
ging van dien Minister zullen tevens, bij uitzon
dering, gehuwde personen, weduwnaars met kin
deren, en jongeliugeu beneden den leeftijd van
18 jaren, als vrijwilliger kunnen worden aauge-
nomen. Het minimum der lengte, voor eene
toelating als vrijwilliger gevorderd, bedraagt 1.55
M. Voor het wapen der cavalarie bij het leger
in Oost-Indie, bedraagt het maximum der lengte
1.7 M. De aanneming geschiedt als soldaat
voor het wapen der infanterie. Zij echter, die bij
de Cavalerie, Artillerie of Genie hebben gediend,
kunnen, behoudens andere bepalingen, bij bestaande
behoefte, na hunne aanneming, door den com
mandeerenden officier van het koloniaal werfdepot,
worden bestemd voor het wapen waartoe zij be
hoord hebben. Het aaubrenggeld bedraagt ƒ10
voor iederen vrijwilliger.
Aan het strand onder de gemeente Goedereede
zijn aangespoeld twee lijken, vermoedelijke afkom
stig van de equipage van het te Ouddorp ver
ongelukte Zweedsche schip Tropolia.
Uit Utrecht wordt gemeld
Het liefdadige publiek is hier dezer dagen weer
eens aardig bij den neus genomen. Dat gebeurt
nu wel eens meer en niet altijd verdient dat bij
zondere vermelding, maar wanneer men het mede
lijden tracht op te wekken door den schijn aan
te nemen dat men zijn ongeluk aan anderen te
wijten heeft, mag het publiek toch wel gewaar
schuwd worden zonder onderzoek niet te veel op
de verhalen aan het hoofd van inteekenlijsteu te
vertrouwen. Een tijdelijk arbeider bij den Rijn
spoorweg alhier, zekere S., had voor eenigen tijd
het ongeluk dat hem een been werd afgereden.
Na zijne verpleging en genezing in het ziekenhuis
ontving hij eene som van f 300 uit het onder
steuningsfonds der maatschappij. Bovendien werd
hem, omdat men medelijden met zijn toestand had,
eene betrekking bij de maatschappij te Amsterdam
aangeboden, die gemakkelijk door hem waar te
nemen en financieel niet minder voordeelig dan
zijn vroegere was. Om redenen die hij niet mede
deelde, kon hij die betrekking echter niet aan
nemen en nu werd er door een liefhebberij-tooneel-
gezelschap eene voorstelling georganiseerd ten voor-
deele van den man, die in zijn dienst op den
Rijnspoorweg het been had verloren en daardoor
broodeloos geworden was. Niemand zal den onge
lukkige het geld misgunnen dat hem die voor
stelling heeft opgebracht, maar dat hij op die wijze
op de Rijnspoorwegmaatschappij den schijn laadde
alsof zij hem na zijn ongeval geheel aan zijn lot
had overgelaten, is een bewijs van ondankbaarheid,
dat zeker menigeen, als het bekend ware geweest,
zou weerhouden hebben op de lijst te teekenen.
Zooals de zaak nu is voorgesteld, kan men er
wel zeker van zijn dat bij iedere handteekening,
welke op die lijst geplaatst werd, tevens een min
der aangenaam woord aan het adres van „zoo'n
knieperige groote maatschappij" geuit werd.
Uit Breda wordt van 21 December gemeld:
Heden nacht ten circa 12 uur werd geheel de
stad in opschudding gebracht door het kleppen
der brandklok. Ieder sprong het bed uit en keek
onwillekeurig naar de lucht, die in ZW. richting
als in een vuurgloed was gehuld. Geen wonder
dus, dat in een oogwenk honderden menschen zich
naar de plaats spoedden, van waar de gloed opsteeg,
en de schutters en brandweer op de been kwamen.
Wat bleek echter het geval te zijn? Op de fabriek
van de heeren Backer Rüeb was men bezig
ijzer te smelten en het kolossaal groote vuur
weerkaatste door den grooten schoorsteen tegen
de donkere lucht. De torenwachter was met deze
werkzaamheden onbekend en had dus op het
eerste gezicht van de vuurweerkaatsing en het door
het luchtruim vliegen der vonken de hand aan
de brandklok geslagen en was zóó lang blijven
kleppen, totdat hem uit lager sferen de toedracht
der zaak werd bericht. De torenwachter deed in
elk geval zijn plicht; men had hem vooraf moeten
waarschuwen. Dat verzuim was oorzaak dat velen
hun nachtrust voor eenige oogenblikken moesten
opofferen.
Door een aannemer te Bergen op Zoom werd
de weddingschap aangegaan, dat hij binnen 14
dagen tijds een paar lieerenhuizen bouwen en
geheel onder dak zou brengen. De weddingschap
werd gewonnen, maar nauwelijks stonden de hui
zen of een geheele zijmuur met een groot ge
deelte van het dak stortte met een oorverdoo-
vend geraas ineen.
Blijkens achterstaande advertentie wordt op
nieuw een beroep gedaan op de Nederlandsche
liefdadigheid.
De aanleiding hiervan is het volgende:
In den avond van den 17 dezer is bij het overzet
ten der po6t van 's Hertogenbosch naar Gorinchem,
op de rivier de Merwede, tusschen "Woudrichem en
Dalem, de schuit waarin de conducteur der brieven
malen van de tweede klasse A. Bax, de postillon
J. Asmus, twee schippers genaamd H. Hartman
en J. Hartman en een soldaat gezeten waren, door
stormwind omgeslagen, waardoor vier moeders met
te zamen 19 kinderen in rouw zijn gedompeld en
tevens van hunne kostwinners beroofd. Ingcz.
Te Boskoop circuleeren twee adressen aan den
Koning. Een waarbij verzocht wordt, dat Z. M. den
burgemeester, die te Gouda woont, zal gelasten
zijn verblijf in de gemeente Boskoop te vestigen en
een waarin men vraagt, dat de burgemeester vrij
zal gelaten worden om in Gouda te blijven wonen.
Thans rijst de vraag, welke groep van adressanten
het meest met den burgemeester ingenomen is zij
die hem in of zij die hem buiten de gemeente wil
len houden.
t HEUSDEN.
Vau 1922 Dec.
Geboren: Johan Hendrik André, z. van A.
H, Malingré en J. H. Heijbeek.
t ANDEL.
Van 27 Nov.21 Dec.
Getrouwd: C. Blankers, jm. 41 j. met A. v.
Andel, jd. 35 j.J. Zijlmans, jm. 26 j. met J. v.
Andel jd. 27 j.
Geboren: Maaike, d. van H. v. Giessen en
P. C. Bos.
Overleden: M. v. Giessen, 3 w.
mi'jimwmi j "j"»' w»w
