1882. De Adder af. FEUILLETON. Uitgever: L. J. VEERMAN Heusdcn. VOOR Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG. A b o n n e m e n t s p r ij s per 3 maanden f 1- Franco per post zonder verbooging. prijs- Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote lette* naar plaatsruimte. Advertentiën worden ingewacht tot Maandag- en Donderdagavond 10 uur. stukken tot Maandag- en Donderdagavond 8 uur. Ingezonden Nog eenmaal steekt de Adder boven de vluchtige baren der wereldzee den steven omhoog en vraagt voor eenige dagen onze belangstellende en weemoedige aandacht. Eerst kwam het rapport der deskundigen, thans is het woord aan het publiek en aan ons leeken, straks nog een simpel debatje in de vertegenwoordiging en de baren sluiten zich, de Adder duikt voor goed onder, ons voor 't laatst toeroepende wat ze al sinds Juli j.l. niet opgehouden heeft met den storm en de baren der zee in onze ooren te brullenweest gewaarschuwd Dat rapport der commissie is een merk waardig stuk, merkwaardig om hetgeen het bevat en nog merkwaardiger om 't geen er niet in staat en ook moeielijk in staan kon. Wanneer een schip vergaat vlak bij de kust; wanneer man en muis vergaan, zoo dat geen menschelijk wezen overblijft om ons in te lichten aangaande de oorzaken wanneer verder dat schip den geheelen onstui- migen zomer en dito herfst onaangeroerd zitten blijft, omdat er ja wel kans bestaat het te lichten, maar bij de regeering het vermoeden bestaat, dat zulks de kosten niet waard zal zijn, dan kan geen commissie ter wereld uitmaken, hoe die schipbreuk zich toegedragen heeft. De eenige hulp die ons in deze te stade zou komen is de Adder zelf en juist haar stem is niet gehoord; men heeft haar laten bekijken en we weten nu hoe ze ligt; haar plaats is geteekend, maar zo is niet als getuige gedagvaard, omdat het de kosten niet loonen zou. En nu men den zomer heeft laten voorbijgaan en reeds een 6-tal maanden over 't wrak heengestreken zijn, nu kan zelfs de leek begrijpen, dat het nimmer rustende zand zijn werk gedaan heeft en de kosten thans 8) Zijn denkbeeld was niet kwaad en de prijs er van loonde de moeite, een geweten bezat de Circassiër niet, hij kon natuurlijk ook niet weten of hij recht dan wel onrecht deed. «Hoe zij haar dat wel zeggen zal dacht hij en sloop Feodora achterna. Hij zag haar binnentreden in het slaapvertrek harer zuster en verbergde zich achter het gordijn voor de deur zijne bewegingen waren als die van een kat en hij behoefde dus geen vrees te hebben dat men hem zou kunnen hooren. Vera lag in een onrustige sluimering op een zacht rustbedaan het plafond hing een albasten lamp, die een zwak, roodachtig licht verspreidde. Feodora trad aan het bed van haar zuster en bleef een geruimen tijd voor haar staan, als wilde zij haar ongemerkt gadeslaan. Daarna knielde zij neder en legde voorzichtig hare hand op het hoofd der Vorstin. Verschrikt sloeg deze de oogen op. «Ach zijt gij het, Feodora?» klaagde zij, «is het dan reeds ochtend Neen, het is diep in den nacht, VeraWij vluch ten in den aanstaanden nacht!» «Feodora?» De arme Vera dreigde van ver bazing haar bezinning te verliezen. «Wees bedaard, mijne zuster, wees kalm!» duis terde Feodora vermanend. «Maar hoe?» vroeg Vera. «Met behulp van Danilo!» «Danilo? Feodora, gij spreekt wartaal metterdaad schromelijk hoog zouden loopen om haar aan den bodem te onttrekken en binnen te brengen. De commissie weidt natuurlijk uit over de zeewaardigheid van de Adder. Zooals iedereen weet worden de zeebodems verdeeld in onzeewaardige, d. i. in dezulke waarmee men naar menschelijke berekening bf varen kan bf vergaan moet. Veronderstel dat men naar hetzelfde beginsel ook de locomotieven onzer spoorwegen kon verdeelen in onspring bare en op springen staande, in welk land ter wereld zou dan toegestaan worden de kaatsten voor een trein te spannen Niet aldus met schepenmen probeert het nog maar eens, wel zeker; ze hebben nog maar zóó of zóóveel jaren gevaren en 't is altijd goed gegaan, waarom zouden ze nu niet eveneens terecht komen? De Adder was zeewaardig en onzeewaar dig te gelijk. De commissie heeft dat met heel veel scherpzinnigheid uitgeplozen en geconstateerd. Ze was zeewaardig zoolang de zee kalm, de wind gelijk een zefir, de lucht gerust stellend was. Ze oordeelt n.l. //dat rammo- nitors, als de Adder met gunstige gelegenheid en zomerwederbehoorlijk bemand en ivan- neer de vereischte maatregelen van voorzorg genomen worden, veilig over zee van eene Nederlandsche haven naar eene andere kun nen gezonden worden Wanneer wij dus in Juli, steunende op een goed bericht van 't metereologisch in stituut in ons zomerjasje een uitstapje dur ven nemen, om wat op de duinen rond te fladderen zonder kans te loopen verkouden te worden dan, o diepten des onderzoeks! is 't mogelijk dat ook een rammonitor een kijkje op zee neemt. Op zee? ja, maar langs de kust, van de eene Ned. haven naar de andere, om bij 't minste koeltje zich te kun nen bergen. Dat is nu de zeewaardigheid der monitors. Wanneer ge gerust op de Noordzee kunt gaan dobberen in een roei bootje, in een jol zelfs, kunnen ze dat stuk ook uitvoeren. Maar toch altijd nog met de noodige voorzorg. Wanneer de vereischte maatregelen van voorzorg genomen worden, zegt de com missie, alsof ze nog een achterdeur wil openhouden voor 't geval dat later eens een monitor bij het prachtigste zomerweer naar den kelder gaat. Ge zult zeggen dat slaat op een omkeering van 't weer en beteekent dat een monitor, wanneer de vereischte maatregelen van voor zorg genomen worden, het wel zal uithou den, ook als plotseling, zooals dat in de verraderlijke zee meermalen geschiedt, de kalmte in lucht en zee plaats maakt voor opstand der elementen. Maar dan hebt ge het mis. Wanneer dat gebeurt moeten we onze monitors opgeven. De commissie zegt nadrukkelijkdat bij ongunstig weder zelfs kleine tochten over zee zijn af te raden, vermits monitors als dan niet vertrouwbaar zijn. Zietdaar dus onze Adder veroordeeld op een wijze, die voor geen tegen werping vatbaar is. Wanneer een Vice- admiraal, een kapitein ter zee, een expert van Veritas, een oud-zeeofficier, een luite nant ter zee le kl. en een voorzitter van het college der zeevisscherijen aldus schrij ven, dan kunnen wij leeken er niet aan twijfelen en dan komen ons alle an dere opmerkingen nevens de genoemde ge voegd, voor als niets meer te zijn dan doekjes voor 't bloeden om de vene mo gelijkheid te doen zien dat de //Adder" 't er misschien nog wel zou afgebracht hebben - als ze niet vergaan was. En nu de schuldigen. Gelijk bij alle ongelukken is 't moeilijk te constateeren wie door eenige daad of nog meer door O O «Toch niet, het is waarheid, hoe ongcloofelijk het a ook moge voorkomenDanilo heeft onze plannen ontdekt en wil ons bij de vlucht behulpzaam zijn. «O Feodora, geloof hem niet! Hij wil ons in een valstrik lokken, want hij bestaat slechts uit leugen en bedrog!» «Laat het zoo wezen, Vera maar ditmaal is het iets anders. Hij heeft een prijs voor zijn hulp gcëischt en ik heb hem dien toegestaan.» «Eischte bij geld?» Neen hij eischte mij »U? groote God!« riep Vera ontsteld. Wat ver meet dat schepsel zichNiet genoeg, dat hij Grigor geheel beheerscht, waagt hij het nu nog zijne oogen tot u op te slaan? Welk een hoon! Ik wil tot (lien prijs niet gered worden «Vera, stel u gerust,antwoordde Feodora, «wij zullen morgen vluchtenIk heb Danilo beloofd, zijne vrouw te worden, als hij ons den weg wijst om te vluchten «Feodora dat nooit! Hoe kunt ge n tot zulk een belofte verlagen «Over Feodora's schoon gelaat vloog een zonder ling lachje. «Het doel heiligt de middelen,sprak zij, «er bleef ons geen keus over! Wees overigens onbezorgd, ik denk van Danilo slechts voor ons oogmerk zooveel mo gelijk partij te trekkenals wij in veiligheid zijn, zal men beschermen. «Gij wilt dus uw woord aan Danilo breken?» »Ja,« sprak Feodora beslist; der mannen blijft het geweld, ons vrouwen de list en de Voinescoburcht mag niet ons beider graf worden! Ik heb geen oogenblik j vergeten dat ik eene Bradnitzky ben. Is Danilo zoo laaghartig dat hij mij tot vrouw begeert, dan moet I niets te doen oorzaak is geweest dat de Adder zonder eenige hulp gekregen te heb ben, vergaan is. 't Volk zegt daar zoo welsprekend van de man ligt op 't kerk hof en de commissie, die de levenden met de meeste verschooning beoordeelt, laat een groot deel der schuld neerkomen op hem, die door de ramp buiten de moge lijkheid is zich te verdedigen. Niemand van de bemanning was ver trouwd met het schip. Dat is althans een aunt, 't welk den kommandant niet kwa- ijk te nemen is, maar wel hun, die een monitor onder zulke omstandigheden ge lasten over zee te gaan. De bemanning was incompleet. De kommandant had niet noo- dig geoordeeld zijn manschap te oefenen. Er was een loods aan boord, die onbekend was met het vaarwater buiten IJmuiden. Men mag vragen wie stuurde dan zoo 'n binnenloods op een schip, 't welk naar buiten moest De kommandant koos zee op een ongeschikt uur en keerde niet terug toen wind en tijd hem tegenwerkten. De commissie durft echter niet rechtstreeks veroordeelen. 't Kan zijn, oordeelt zij, dat er omstandigheden aanwezig waren, die hem genoodzaakt hebben aldus te hande len, doch ze kan dit niet gissen. De kommandant der Marine te Amster dam heeft naar Den Haag bericht gezon den van 't vertrek van de Adder, naar IJmuiden. Dat schijnt zijn plicht te zijn. Doch hiermee houdt ook alle zekerheid op. Volgens het oordeel van dezen vlag-officier was de Adder na dat bericht een alleen zijnd schip, een term die zooveel beteekent als ik ben er af en de monitor heeft te zor gen dat hij onder de bescherming van Hel- levoetsluis komt. De vlag-officier uit deze plaats echter en met hem de commissie meent, dat de Adder zóólang onder de hoede van den kommandant der Marine te ons wel tegen hem en den Vorst weten te hij zich ook getroosten bedrogen te worden en Een vreemd gedruisch in het zijvertrek deed de zusters verschrikt zwijgen. Feodora vloog naar de deur en zag nog slechts de hooge schaduw van een man om den hoek vluchten. Zij keerde terug en viel doodsbleek van angst op de knieën. «Om Godswil wat is er?» «Danilo hij heeft ons beluisterd,kermde Feo dora, «nu is alles gedaan hij zal zich op vreese- lijke wijs wreken!» #0 God!« steunde Vera, hare zuster omhelzende. «Vera vlucht morgen avond, als zij mij moch ten vasthouden, ten einde ik u niet zou kunnen ver gezellen,» sprak Feodora op fluisterenden toon. «Gij weet in de portretzaal de beeltenis van Keizerin Kat- harina de roos in de lijst is de veer, welke u een geheimen gang ontsluit deze komt uit in het bosch van TereschkyVlucht eer liet te laat is Danilo was van de deur der zusters gevloden, met den dood, de wraak en de wanhoop in het hart, een vrouw had hem bedrogen, door list gevangen, en hij dankte zijn goeden geest, die hem tot luisteren had aangespoord. Lieden van zijn aard en karakter hebben behoefte aan wraak, om hunnen toorn te bevredigen, en daar alle besef van wat goed en edel is van hem geweken was, ging hij, zonder zich te bedenken, en verried de zusters, een echte Jago. Hij wekte den Vorst uit den slaap en verhaalde hem van een vreeselijk complot, n.l. dat Feodora hem verleiden wilde om haar en Vera iu de vlucht behulp zaam te zijn, en dat zij zichzelve aan hem als loon had aangeboden. Natuurlijk had hij zich terstond ge haast, zijn meester van dit complot te onderrichten, want zijn onwrikbare trouw en plichtbesef hadden den hoogon prijs met verachting van de hand gewezen. Voinesco schonk den «trouwen dienaar» dadelijk eene aanzienlijke som ter belooning en wachtte onder heillooze overpeinzingen den aanbrekende morgen af; daarna ging hij als gewoonlijk met Vera en Feodora het ontbijt gebruiken. Hij vond de zusters aan hare gewone huiselijke bezigheden; Feodora schonk de geurige mokka uit een zilveren kan in de kopjes en reikte ze Voinesco en Vera toe. «Daar vliegt een adelaar door de lucht,» sprak Grigor, naar het venster wijzend, en de zusters zagen den Koning der wolken na, zijnen geweldigen vleugel slag bewonderend, de Vorst echter liet heimelijk drie of vier kleine roode balletjes in Feodora's kopje glijden. Zij dronken den welriekenden drank en Feodora ledigde baar kopje in één teug daarop zeeg zij achterover en bracht met een krampachtige beweging de hand aan de borst. «Vergif,» - kermde zij «Vera, hij heeft mij vergiftigd ik sterfGod helpe mijn arme ziel En eer Vera in de grootste ontsteltenis haar te hulp kon snellen, viel Feodora met een doffen slag op den grond levenloos, koud, dood! Vera sliet een luiden angstkreet uit en wierp zich op het lichaam harer arme zuster, maar geen traan kwam uit hare oogenals gloeiende vlammen brandde de weldadige vloed in haar hoofd, maar zij vond geen uitweg de smart was al te groot! Eindelijk, na eenige lange, schier eeuwigdurende oogenblikkcn van dolle stilte rees zij op, met strakken blik, met versteende trekken, als uit marmer gehou wen, en doodsbleek. Grigor, dat hebt gij gedaansprak zij met ijzing- i wekkende kalmte. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1882 | | pagina 1