PLAATSELIJK NIEUWS. BINNENLAND, Brieven uit Amsterdam. INGEZONDEN. geeft. Tot eer van de toenmalige beschaving willen wij aannemen, dat deze schildering van den geleerden reiziger slechts betrekking heeft op de herbergen van de kleine steden en van het platteland, of dat Erasmus de logementen der grootere steden niet uit eigene aanschouwing heeft leeren kennen. Want Augsburg, Neurenburg, Frankfort en Keulen bezaten om dezen tijd betrekkei ijker- wijze reeds goed ingerichte hotelsook Regensburg had ten tijde van Karei V zijne herberg: ,/In hetgouden kruis", een herberg waar Keizer Karei zelfs tweemaal tot zijne groote tevredenheid gelogeerd heeft. Frank rijk gaf in dezen tijd (midden der zestiende eeuw) aan de reizigers in de logementen niet alleen eene eigene kamer tot kleeden, wasschen, warmen en rusten, maar was reeds bekend door de hoffelijkheid en de beleefd heid, waarmede het de reizigers ontving. Niettegenstaande dat alles, zien wij niet alleen koningen en vorsten, maar de hoogere en beschaafde standen evenzoo, liever hun intrek nemen bij vrienden en bekenden, dan zich onderwerpen, uit gebrek aan ruimte, in de ongemakken die de herbergen meest ken merkten. Toen de herbergen in den loop der tijden meer en meer tot bloei kwamen, moesten zij zich aan een opentlijk, meestal zeer streng toe zicht onderwerpen. Wat de kasteleins aan wijn en bier vertapten, werd gewoonlijk door daartoe opzettelijk benoemde deskundigen zeer nauwgezet geproefd en daarnaar kwa liteit en prijs bepaald. Op sommige plaatsen moesten de kasteleins zelfs een plechtigen eed afleggen, dat zij nooit vervalschte dran ken schonken. Bij den voortgang der be schaving zijn die formaliteiten tegenwoordig noodeloos geworden en geen kastelein zal nu zoo gewetenloos zijn, dat hij ons wat anders laat slikken dan wij betalen. Als het soms toch gebeurt, dan heeft de leverancier de schuld. Reeds in de 15e en 16e eeuw stonden de herbergiers onder vele wetten. Zoo waren zij verplicht hunne tarieven van spijzen en dranken aan de deuren en poorten van hunne herberg aan te plakken, ze elk half jaar te vernieuwen, en aan de gasten het verteerde stuk voor stuk in rekening te bren gen wanneer zij ir.et het een of ander in gebreke bleven, kregen zij boeten; bij her haling van overtreding der voorschriften kon hun zelfs de bevoegdheid worden ontnomen langer als kastelein op te treden. Ook moes ten zij „op de gasten, die bij hen verblijf hielden, goed achtslaan, en hunne namen aan de burgemeesters en schouten opgeven." t WAALWIJK, 15 Maart, Heden trad alhier voor de 14e afd. der N.-Br. M. v. Landbouw op de heer W. Boomkamp uit Noordwijk. Na een voorafgaande bespreking van de belangen van den landbouw bepaalde zich de spreker bij de gras soorten. Met genoegen volgde de vergadering den ge- achten spreker, die zoowel door zijne nuttige wenken als door zijne mededeeling van vele voor den land bouw belangrijke wetenswaardigheden, nog langen tijd bij haar in herinnering zal blijven. t De raad dezer gemeente heeft besloten a. tot het onderhands aangaan eener geldleening groot 20,000, tot den koers van W/s pCt., tegen 4 pCt.b. de prijs van het gas te stellen, op 12 cent per M8. t BESOIJEN, 17 Maart. Heden had alhier de plechtige inwijding plaats van de gerestaureerde synagoge der Israëlieten. Morgen zullen te dier gelegenheid nog verschillende feestelijkheden plaats hebben. t RIJSWIJK. Iu eene op Vrijdag 1.1. gehouden raadsvergadering is besloten het tractement van het hoofd der op. school te vermeerderen met ƒ50 en alzoo van 700 op 750 te brengen tevens is benoemd tot onderwijzeres in de nuttige hand werken aan genoemde school mej. I)e Boer van der Leij op een salaris van ƒ60 'sjaars om met 1 April a s. in functie te treden. t ZALT-BOMMEL. De voorjaars-paardenmarkt o]) Donderdag 1.1. kenmerkte zich dooreen treurige ledigheid, 't Kan mogelijk tot troost dienen, dat ook andere plaatsen in de laatste dagen niet veel gelukkiger waren. HAARSTEEG. Door welwillende beschikking van het hoofdbestuur der N.-Br. Maatsch. van Landbouw, werd verleden Vrijdag door den heer Boomkamp eene voordracht gehouden voor de leden der onder-afd. alhier. Ofschoon het getal leden nog niet bijzonder groot is, daar onze afdeeling nog zeer kort, bestaat, heeft de heer Boomkamp kunnen ondervinden, dat de weinige leden en enkele belangstellenden gaarne nog veel leeren op 't gebied van land- en tuinbouw en vooral daarom willen leeren, wijl heer Boomkamp in zijne waarlijk boeiende ^lr,acht zoo echt practische wenken, op- en aanmerkingen geeft aan de landbouwers en tuin lieden. Niet alleen voldaan over het schoone, maar vooral over het nut der voordracht van den heer Boomkamp, gingen zijne hoorders huiswaarts. En uit hart en ziel zullen zij zijne wenken in toepassing brengen. En met verlangen zullen zij eene nieuwe voordracht te gemoet zien, want, getuigde een der landbouwers-leden, „als we zoo'n prikske alle weken kregen, zouden we nog wel beter worden. GORINCHEM, 17 Maart. Op de heden alhier gehouden Palmpaardenmarkt waren ten 10 uur 230 stuks aan de lijn. Ook in de stallen waren nog veel paarden aanwezig. Door de aanhoudende vorst en koude was de aanvoer niet zoo groot als vorige jaren. Vele vreemde kooplieden waren op de markt. Ook vele prachtige paarden werden tot goede prijzen verkocht. Het voornaemste dat hier wort genoteert, Is dat ter soo veel IJs quaiu in de Meert. ALMKERK, 15 Maart. Alhier heeft weder het zonderlinge voorval zich toegedragen, dat zekere jonge dochter (reeds op jaren), D. G. genaamd, alhier is overleden in de grootste en ellendigste armoede. Bij het nazien van haar kleederen vond men de som van 40 in haar baaijen onderrok verborgen. Men was besloten haar met haar kleedij, zooals zij was gestorven, ter aarde te bestellen, doch door de buurvrouw werd de opmerking gemaakt dat zij immer bezorgd was voor haar onderrok en men alzoo bovenge melde som ontdekte. t VUREN. Vrijdag j.l. had alhier een treffend ongeluk plaats. Terwijl nl. de vrouw van den smid J. v. E. even de deur uit was, hadden de kinderen de onvoorzichtigheid met vuur te spelen, waardoor de kleederen van een 8-jarig bijna blind meisje vlam vatt en, zoodat het kind belangrijke brand wonden bekwam, Hoewel zorgvol, is de toestand toch niet hopeloos. Zaterdagmorgen omstreeks 5 uur heeft zich te Amsterdam zoowel als in de omstreken, ook te Haarlem en Leiden, een verschijnsel voorgedaan dat men niet met zekerheid weet waaraan toe te schrijven. Door den een werd de schudding, die in ver schillende gedeelten der stad personen uit den slaap wekte, geweten aan het springen van een kruitschip te Schellingwonde een ander wist te verhalen van het springen van een kruitschip in de buitensingelgracht; een derde kwam vertellen, dat een ketel van de Engelsche gasfabriek was gesprongen. Van al deze geruchten is niets waar, doch er is een schudding gevoeld en totdusver is geen andere oplossing gevonden dan dat ver moedelijk een aardbeving heeft plaats gehad. In verband daarmede zouden echter electrische af wijkingen moeten zijn geconstateerd, doch aan het Rijkstelegraafkantoor te Amsterdam is daar van niets gebleken. Ook te Leiden, te Leiderdorp en te Lisse zijn schokken gevoeld. De plafonds in het station van den Holl. spoorweg te Leiden zijn gescheurd. Terwijl te Terschelling niets werd bemerkt, heeft men te IJmuiden gedurende een halve mi nuut hevige schokken gevoeld, en onderscheidene ingezetenen van Zand voort verklaren ook daar schokken te hebben bespeurd. Ook aan boord van de schepen te Amsterdam is eene schudding waargenomen, 't Was alsof de kiel uit het water werd gelicht. Te Haarlemmermeer heeft men waargenomen, dat de aardschudding werd voorafgegaan door een zwaar geluid. In verscheidene woningen aldaar zijn voorwerpen die aan den muur hingen afge vallen. De brandschel in het zoo kolossaal ge bouwde raadhuis ging door den schok met zulk een geweld over, alsof men brand kwam aankondigen. Te Haarlem was de beweging zóó hevig, dat de Amsterdamsche poort en het stationsgebouw op hunne grondvesten schudden. Een kaartje derde klasse van Amsterdam naar Zutfen a 2 ets. per K.M. zou kosten 2, en indien de machinist een weinig meer gang zette dan gewooidijk zou dat reisje in ll/s uur afgeloopen zijn. Stel u nu voor dat er een spoorbaan bestond van Amsterdam naar de zon, waarop men zonder tusschenstations kon doorrijden met dezelfde snel heid als van het proefreisje naar Zutfen, dan zou men onderweg zijn 285 jaar en nog enkele maan den, en een kaartje enkele reis zou kosten tegen tarief als boven drie millioen gulden Het staat te vreezen, dat het personenverkeer op deze lijn niet veel te beteekenen zou hebben. Een verzoek van een tapper te Wormerveer aan het Gemeentebestuur, om de aan hem ver leende „vergunning" weder voor een jaar te doen ingaan, luidt aldus Waard heer burge Meester En Sikkertaars vriendelijk Wouvve ik u ver Zoek om Met Mijn Vergunning te Moogen door tappen in het ver koop van sterken drank in klijn. De provincie Zuid-Holland telt thans 851,895 zielen en is in 1882 met 16,783 toegenomen, 's Gravenhage heeft 127,931 inwoners, namelijk 58,454 mannen en 69,477 vrouwen. Rotterdam heeft 162,140 inwoners. Ook in 1667, den 16den Maart, begon het te vriezen. Ten bewijze deelt de het volgend rijmpje uit dien tijd weer hard Schied. Crt mede In January sestien-hondert seven-en-tsestig Doen Yroort en het Snemvde «eer Stvf ses Weecken stout de Vaert geheel De politie te Kralingen heeft een dreigbrief in beslag genomen, bestemd voor den landbouwer O. aan 't Kralingsche veer, waarin hem wordt mede gedeeld dat binnen twee dagen een som van 100 op de plaats, waar men den brief vond, moest wordeu nedergelegd, wijl anders zijn huis en schuur iu brand zouden worden gestoken. De vermoedelijke schrijver moet zijn zekere M. M., die Donderdag 15 dezer uit de cellulaire gevangenis te Rotterdam is ontslagen, waar hij een maand celstraf, krachtens een vonnis van de Llot- terdamsche rechtbank, had ondergaan, Op een korten afstand van de plaats waar de brandbrief was neergelegd, vond men zijn ontslag brief uit de gevangenis, welken hij vermoedelijk bij ongeluk daar had verloren. De handteekening, voorkomende op den ontslagbrief, komt overeen met het schrift van den alloniemen brandbrief. Tot nog toe heeft hij zich echter op die plaats niet doen zien. Zekere S. te IïarkemaOpeinde moet in drift zijn vronw zoodanig geslagen hebben, dat zij weinige oogenblikken daarna overleed. Dezer dagen werd door de politie te Zwolle ontdekt, dat koperen voorwerpen, afkomstig van locomotie ven, bij uitdragers waren verkocht door C. H. Troché, bankwerker. Spoedig was tevens uitgevonden, dat hij die voorwerpen had ontvreemd, om welke reden proces-verbaal tegen hem is opgemaakt. Toen de politie hem den volgenden dag nader wilde hooren, was hij verdwenen. Later is hij evenwel door de politie gearresteerd. Donderdag heeft een persoon, op een der privaten van het centraal station te Amsterdam, zich door een pistoolschot van het leven trachten te berooven. Hij werd ernstig aan het hoofd verwond naar het binnen gasthuis gebracht en verkeert in bedenkelijken toestand. Woensdag namiddag is dicht bij Breda een kogel gevlogen door een glasruit van een coupe van den sneltrein, die om 5.30 uit Bokstel ver trekt. Of dit schot gelost is uit kwaadwilligheid, of men hier met een ongeluk te doen heeft, weet men niet. Niemand is daardoor getroffen. n-tsesiig heftig H ;eheel stft Drie weecken voer men weer geheel na wq -TÉ Het jaar 1883 is in ons land een volledig verkiezingsjaar. Op 8 Mei moet overal worden gestemd voor de helft der Provinciale Staten, en die Staten hebben in hun zomervergadering van Juli te voorzien in de periodieke aftreding van een derde gedeelte der Eerste Kamer. Op 12 Juni vallen de verkiezingen voor de helft der Tweede Kamer, en op 17 Juli moet een derde gedeelte van de gemeenteraden worden vernieuwd. Uit de Bommelerwaard meldt men, dat dit jaar weder de zoogenaamde kalverziekte bij vele koeien zich openbaart. Het zijn de beste melkgeefsters, die gewoonlijk er door aangetast worden. Een afdoend middel tegen de kwaal schijnt nog niet gevonden te zijn. Z. M. heeft benoemd tot directeur van het postkantoor te Zalt-Bommel, D. D. v. d. Voort Maarschalk, thans comm. der post. Je kl. Aan den kerkeraad der Hervormde Gemeente te Herkingen is op verzoek door het classicaal bestuur van Brielle dilligentverklaring verleend tot op 8 Mei aanstaande, in zake de voorziening in de bestaande predikantsvacature. 's HERTOGEN BOSCH. J.l. Zaterdag-avond om streeks 8 uur heeft een onbekende vrouw, zoo men wil, afkomstig uit Baardwijk, in de Paterskerk alhier een aanval beroerte gekregen. Naar het ziekenhuis vervoerd, overleed zij aldaarzonder bij kennis te zijn geweest om 11 uur denzelfden avond. wormer Veer 15 Maart 1883 onderteekening Maart, Maart, zoo ooit, dan hebt ge ons dit jaar leelijk te pakken. De Amsterdamsche huismoe der, die reeds een stapel brieven leggende heeft van nichtjes en neefjes, broers en zusters, die de tentoonstelling zullen komen bezoeken en op een onderkomen rekenen, de Amsterdamsche huis moeder begon in Februari reeds, aangemoedigd door oen warme zon, een heldere hemel, benevens de voorspellingen van verschillende gedierten des velds en der lucht, in ernst aan schoonmaak te denken, en ziet, daar komt de grillige Maart en noodzaakt haar het steenkolenmagazijn nog eens te doen vullen en alle gedachten aan een vroege schoonmaak uit het hoofd te zetten. De nichtjes, die met geweld op den lsten Mei bij de opening tegenwoordig willen zijn om en passant het Konin- kljjk gezin te zien, moeten dan maar in een vuile boel komen, 't staat er volstrekt niet naar dat 't weer spoedig veranderen zal ook. De straten ge plast in een brij van dooiende sneeuw en modder en zoo goed kwijt ons dapper straatreinigingsleger zich niet van zijn taak of een korte poos nadat de rommel opgeruimd is, ligt alles weer dik onder een nat sneeuwpapje. Durf in dat weer eens aan de lente on de heerlijke genoegens van 't schoon maken te denken Hoe 'k er gekomen ben weet ik niet, maar ver leden Woensdag stond ik 's avonds te 8 uren voor 't Paleis van Volksvlijt, besneeuwd en bemodderd, maar gezond en opgeruimd en dat was goed ook, want op 't aanplakbiljet was voor dien avond aan geslagen een volksvoorstelling van het ballet Willem van Oranje en Jacob Simonsz. de Rijk. Ik was zeer benieuwd eens te zien hoe die twee »zich te zamen rijmen* eu ik had ook wel lust in een dansje. Zoo'n divertissement, dacht me moest een heilzaam middel wezeu tegen Maartsche buie- righeid en ik offerde een kwartje. Dat is goedkoop zult ge zeggen, maar weet dat ge nog een kwartje behoeft om een tekstboekje te koopeu. Zonder dat zit ge dien avond ais een visch op 't droge. Een historisch ballet is als elk ander ballet een panto mime en 'tis voor ons, die gewoon ziju te spreken met deu mond eu dien alleen, zeer moeilijk uit de gebaren der spelenden deu zin hunner gedachten te raden niet dewijl zij onduidelijk zyu, maar dewijl wij do geheimen der gebarentaal niet meer verstaan. Voor die 50 centen dan geniet het volk in zijn volaspaleis een stuk geschiedenis, een voorstelling van een tafereel uit de schoonste dagen onzer historie. O Muzen, neem 't me toch niet kwalijk als ik zeg dat ik me dien avond kostelijk geamuseerd heb. i 't Wordt iu ouzeu tijd van kritiek eu consequent doorgedreven waarheidsliefde gevaarlijk te zeggen dat men ingenomen is met iets, dat zelfs door 't botste mes der kritiek van eeugereten kan worden. Men heeft al dikwijls de schrijvers en schrijfsters van historische romans hard gevallen omdat ze b. v. den een of anderen held slechts een jaar later dan de historie boekte, lieten geboren worden of trou wen of sterven, lieve tijd, wanneer de auteur van genoemd ballet,'t is de welbekende W. N. Peij- pers, wiens naam in geen enkelen oprechten Enk- huizer almanak ontbreekt naar dien maatstaf gemeten wordt, de man komt het nooit te boven, want hij heeft dan danig met de geschiedenis om gesprongen. Hij goochelt met Alva en Prins Willem van Oranje, met diens moordenaar en den Brielsehen veerschipper als de man uit de Jan Klaassenkast met zijn poppen, maar dat neemt niet weg dat een ballet als t bedoelde met een historischen achter grond en gevuld met mannen van klinkenden naam een kostelijke verpoozing is. Men gaat trouwens niet naar 't Palei3 voor Volksvlijt om les in his torie te krijgen. Daartoe dient een andere weg in- geslageu. Wat is 't dan dat zoo'n ballet zoo aantrekke lijk maakt Dat is 't decoratief en de costumes der hande lende personen. De laatste worden met studie, met grooto zorg en kosten vervaardigd en 't decoratief laat niets te wenschen over. Dat is hier hoofdzaak en ter- wille van een fraai gezicht schroomt de auteur niet de grofste zonde tegen de historische waar heid te begaan. Zoo b.v. trekt in dit ballet zeer de aandacht de poort eu een deel der wallen van den Briel, die door de Watergeuzen worden bestormd en iuge- nomeneeu allerkeurigst gezicht in deu Nieuw- landschen polder, waar de Watergeuzen met de Brielsche schoonen in den vroegen morgen een dansje maken, terwijl de zon door de wolken breekt en de schildwachten op den wal heen en weer drentelen. Verder een groep, voorstellende de beroemde schil derij, hier te lande alom bekendWillem van Oranje zijn huisraad en kostbaarheden te koop aanbiedende om het leger te onderhouden en ons land te reddeu. En tenlaatste het eveneens bekende tafreelOrauje door Balthazar Gerards vermoord. Terwijl de Prins in de handen zijner huisgenoeten sterft, verandert de geheele voorstelling. Het ruiterstandbeeld van den Prins vertoont zich, in grootte volkomen gelijk aan dat in deu Haag, een seraf tooit den Vader des Vaderlands met een lauwerkrans en in schoon Bengaalsch licht, dat ook het doorschijnend stand beeld verlicht, leest men: »De steun der vrijheid sterft, de vrijheid kan niet sterven!* Ziet dat alles is verrukkelijk schoon en na een opvoering van een goed tooneelstuk of een uitvoe ring van degeliik muziek stel ik een ballet van dit O O KJ soort onder de liefelijkste wintergenoegens. Van dit soort zeg ik nadrukkelijk. Ik houd n.l, niet van die wonderdingen met duivels en feeën, waarin dansen en nog eens dansen de hoofdscho tel is. In 't bovengenoemde wordt natuurlijk ook gedanst, zelfs spreiden daarin een drietal solodanseressen een bewonderenswaardige beenvlugheid tentoon hoe zou 't anders ook een ballet kunnen zijn, maar 't ballet staat hier achter bij de pantomime, bij de historische porsonengalerij. Ik sprak daar van 't tooneel en 't concert. Tegen pascheu is van een en ander gewoonlijk nog veel te genieten. Heden heb ik een uitvoering wezen bijwonen van »Ein Deutsches Requiem* van Joh. Brahms, een heerlijk schoon toonwerk, waarin mej. Gips van Dordrecht schitterde; deze werd gegeven in de Luthersche kerk. Morgen wacht ons in do Remonstrantsche een programma van Handel, Baeh en Beethoven, beide uitvoeringen door de ijverige zorgou van den talentvollen Daniel de Lange voor bereid, hebben een ernstig karakter de Lange houdt veel van gewijde muziek en worden daarom zeker in kerkgebouwen gegeven. Trouwens Amster dam heeft geen enkel degelijk concertgebouw en men behelpt zich dus met het minst ondoelmatige. Het Paleis v. Volksvlijt is voor concerten ten «enen male ongeschikt. In die zee van ruimte verdrinkt de menschelijke stem en worden de tonen van ko ren en orkest tot een bont onverstaanbaar mengsel. Toch geeft men daar wekelijksch klassieke concer ten en opera's Ten slotte vermeld ik hier nog, hoewel 't er vol strekt niet bij te pas komt, dat we Zaterdag morgen met vrees en beving naar onze respectieve werkplaat sen trokken, omdat we iu den vroegen morgen c. 5 uur, een schudding van den bodem of liever een bedschuddiug waargenomen hebben. Natuurlijk dacht ieder terstond aan Muideu en 't restautje kruit, dat daar nog aanwezig is. Gelukkig heeft zich van alle geruchten behalve van Maiden werd ook gesproken van gesprongen gasfabrieken geen enkele bewaardheid en schijnt het dat we hier met een aardbeving te doen hadden. AMERIKA en CANADA. Misbruik van sterken drank wordt in Amerika op twee manieren tegengegaan1° doordien het voor iemand, die ook zelfs maar een matig gebruik van sterken drauk maakt, zoodra hij westelijk van New-York is, veel moeilijker valt in zaken of in goede kringen te komen dan voor iemand die af schaffer is, alzoo een moreele hinderpaal; en 2° doordien de som, te betalen door den salonhouder voor het recht om sterke dranken of bier te ver- koopen, enorm hoog is, waardoor de gelegenheden om het te kunnen krijgen, zeer beperkt zijn. Elke stad bepaalt deze som zelf. Zoo moet in Canton, de eerste plaats waar wij kwamen in Dakota, 1600 belasting voor het tappersrecht betaald worden, waardoor er slechts drie tapperijen zijn, die echter wel 1500 per maand verdienen. In Canada is deze wet nog strenger. Bijv. in Manitoba zijn slechts drie plaatsen, waar de ver koop van spiritualiën is veroorloofd, namelijk in Winnepeg, Brandon en Emmerson, waar de verkoop alleen wordt toegestaan aan respectable hótelhou- ders, die een onder controle staand hotel met min stens 11 slaapkamers bezitten en voor het recht van verkoop 687.50 per jaar moeten opbrengen. Zoo mag laugs den thans in aanbouw zijnden Canada Pacific spoorweg ook hoegenaamd geen drank wor den gebruikt. Wij passeerden Patterson, een plaats waar 50 huizen, 2 kerken en 1 school staan, alles in 6 maanden opgebouwd en arriveerden te Marion Junc tion te 4 uur, waar wij moesten uitstappen, omdat

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1883 | | pagina 2