BINNENLAND.
BURGERLIJKE STAND.
314de Staatsloterij
INGEZONDEN.
HEl'SD£N, 29 Dtc.
t Voor een zeer talrijk publiek werd gisteren
avond eene buitengewone voorstelling gegeven
door het tooneelgezelschap, onder directie van den
heer H. W. Nieuwenhuis. Hadden verschillende
gunstige beoordeelingen in andere bladen de ver
wachting reeds hoog gespannen, het gezelschap
wist daaraan ook te beantwoorden.
Het z.g. voorstuk was getiteld „Zwarte Griet*.
De handeling had plaats in een Xoord-Brabantsch
dorp, nabij de grenzen. Het was een stuk met
veel afwisseling en hoewel er een schoone moraal
in viel op te merken, werden toch op andere
oogenblikken de lachspieren niet weinig in bewe
ging gebracht. Alle rollen werden goed vervuld,
waarvoor zoowel de heeren acteurs als de dames
actrices een woord van lof toekomt, maar niet
minder den heer Nieuwenhuis, die zoo'n goed ge
heel heeft weten te vereenigen.
Na de pauze werd opgevoerd een kluchtspal,
getiteld „Snorken is 't consigne'. Ook dit stuk
werd zeer vlug en vaardig afgespeeld.
Op het einde deelde de haer Stevens, in wien
we een ouden goeden bekende zagen, aan de ver
gadering mede, dat bij het gezelsehap het voor
nemen bestaat om op 13 Januari a.s. weder al
hier op te treden, waarna een ieder recht vol
daan huiswaarts keerde.
t HERPT. Daags na Kerstmis heeft de land
bouwer A. de Kort alhier zijne laatste aardappe
len doen uitsteken, die allen goed waren wel
een bewijs voor een zacht najaar.
t SLEEL'WIJK, 29 Dec. Het z.g. „Sleeuwijk's
nieuwe stoombootenveer', in eigendom loebehoo-
rende aan den heer P. Verschoor alhier, heeft
heden tot groot ongerief voor de bewoners dezer
gemeente, opgehouden te bestaan.
t WOUDRICHEM, 31 Dec. Nog weinige land
bouwers in deze gemeente zijn overgegaan tot het
aangeven der bieten, en wel omrede de fabrieken
het voorschot met Eebr. e.k. eerst willen voldoen
en daarenboven slechts f 10 per 1000 kilo uit
loven, waarmede zij geen genoegen kunnen nemen.
Z. M. heeft benoemd tot Minister van Kolo
niën de heer Sprenger van Eijk, lid van
den raad van Nederlandsch-Indië.
Naar wij vernemen kan weldra de indiening
verwacht worden van het wets-ontwerp, waarbij
het verknopen van sterken drank in het klein
ook nh 1 Mei a.s. vereenigbaar zal worden ver
klaard met eenige andere bedrijven, o. a. dat van
koffiehuishouder en banketbakker.
haar tweede kind. Een mangel met wagen 55)
werd aangekocht en der weduwe in gebruik ge
geven, terwijl de vereeniging voor de huur der
woning instond, totdat de bevalling zou hebben
plaats gehadzoodat ook zeven achtereenvolgende
maanden de huur is betaald (f 48.20). Thans
kan aldus luidt het verslag de weduwe met
haar twee kinderen, door den mangel en verde
ren arbeid geheel in haar behoeften voorzien,
zonder hulp der vereeniging.
Ook werd de hulp der vereeniging ingeroepen
voor een gezin, bestaande uit man, vrouw en 6
kinderen.
De man was aan het ziekbed gebonden en
daardoor het gezin broodeloos. Wel ontving het
gezin f 5 per week uitkeering van een vereeni
ging, waarvan de man lid was, doch dit bedrag
was niet voldoende om het groote gezin voor on
dergang te behoeden, terwijl nog huishuur enz. te
betalen bleef. De vereeniging verstrekte nu bij
stand bij wijze van voorschot, doch door het kort
daarop volgende overlijden v&d den man, kreeg de
vereeniging een weduwe mét zes kindereu te haren
laste, liet'geval, dat de oudste zoon 21 jaren telde,
doch met het vak, door hem beoefend, geringe
verdiensten had, bezorgde het bestuur aan de we
duwe een brood-depot, terwijl de leden uitgenoodigd
werden bij haar brood te halen de oudste zoon
belastte zich met de bezorging daarvan.
In den eersten tijd werd der weduwe een
tegemoetkoming in de huur verstrekt. Weldra
stegen de inkomsten der weduwe aanmerkelijk en
achtte het bestuur haar toekomst verzekerd, wan
neer de wil en energie der weduwe medewerkten.
De weduwe echter leed aan een groote mate van
moedeloosheid, waarom zij besloot Rotterdam met
terwoon te verlaten. Haar werd nu nog door de
vereeniging tegemoetkoming in de reiskosten ver
strekt.
Een vereeniging die haar taak zoo goed verstaat,
die zooveel wèl kan doen verdient ieders steun.
Het bestuur van „Hulp in Nood', waarvan voor
zitter is de heer Th. de Rot, Groenelaan 27,
Rotterdam, dringt dan ook met nadruk op dien
steun aan, zoowel bij werklieden als bij meerge
goeden.
Toch vrees ik niet dat deze kwade kans hen
zal weerhouden, die mij in ernst willen steunen,
in mijne pogingen om Nederland te doen oogsten
op het veld waar de Vereenigde Staten gezaaid
hebben, ten bate onzer visschenj als volksbedrijf
en onzer volksvoeding.
A. A. W. HUBRECHT,
Lid van het collegie voor de
Zeevisscherijen.
Utrecht, 27 December 1883.
Omtrent het tekort in de spaarbank te Koog
Zaandijk wordt nader gemeld, dat het tekort ruim
schoots door vrijwillige bijdragen van ingezetenen
dier gemeente is gedekt en dat bovendien door
enkelen f 3000 is toegezegd, indien het alsnog
mocht blijken dat er meer noodig is.
In de vergadering der leden van het departe
ment KoogZaandijk tot Nut van 't Algemeen,
waarran de spaarbank eene instelling is, werd
met 44 stemmen tegen stem besloten het be
staan dier inrichting te handhaven en de regle
menten te herzien.
Het algemeen vertrouwen, dat de overleden
boekhouder bezat, mag commissariven niet altijd
eén even waakzaam oog hebben doen houden, be
wijzen zijn er genoeg, dat met fijn overleg daar
van misbruik is gemaakt.
Eranschen consul aangifte gedaan. De Delfts-
havensche stoomtram is "Vrijdag tengevolge van
den mist tégen een wagen, met één paard be-*5'
spannen, aangereden. De wagen werd verbrijzeld
en de koetsier in een sloot geworpen. Hij kwam
er met dat natte pak af. Door het omvallen
vin een petroleumlamp is te Amsterdam in de
Palmstraat een vrouw in brand geraakt. De bu
ren wierpen haar te water, doch op weg daar
heen had zij reeds haar bewustzijn verloren en
ernstige wonden bekomen. Zij werd per brancard
naar het gasthuis vervoerd.
t Heusden, van 20 tot 29 Dec.
Geboren: Marinus Christianas Antonius, z.
v. J. A. van Balkom en G. van KenlenCatharina
Gerdina, d. v. A. J. Agterdenbosch en A. Broek
huizen.
t Bissen, Dec.
G e boren: Willem, z. v. A. Molenschot en
J. v. Baardwijk; Johannes, z. v. G. r. d. Pluim
en C. v. Dinteren; Cornelis, z. v. J. v. Yark en O.
DaalenAnna, d. v. A. B. v. d. Koppel en C.
GroeneveldGerrit, a. v. G. Erjkhout en W. ,ï/ëeg-
gangen; Antonetta Huborta, d. v. J. v. Djjk an
A. M. Kipping; Adrianus Antonius, z. r. A. K.
Staal en J. Schalken.
Een schitterende komeet, met een staart van
2 graden de komeet van 1812 nadert
onze aarde en zal den 14 Januari met het bloote
oog zichtbaar worden.
Door den raad der gemeente Gorinchem is be
noemd tot geneesheer aan het zieken-gasthuis
dr. J. T. C. Van der Ciiijs, med. doctor aldaar.
t Welke gunstige resultaten onderlinge samen
werking van werklieden kan hebben moge blijken
uit het jaarverslag van de Rotterdamsche Ver
eeniging „Hnlp in Nood,' welke vereeniging nog
slechts één jaar in werking is en door onbekend
heid nog niet dien. steun verwierf, waarop zij re
delijkerwijs aanspraak heeft.
In dit eerste jaar van haar bestaan ontving de
vereeniging aan contributiën van gewone leden
f 234.36, terwijl aan jaarlijksche giften en bij
dragen in eens 132.50 werd geïnd; het totaal
der ontvangsten bedraagt f 478.38. Aan het
jaarverslag is het volgende ontleend:
Nauwelijks was de vereeniging opgericht of er
werd bij het bestuur om hulp aangeklopt en wel
door een weduwe, wier echtgenoot bij de mede
oprichters behoord had. Die weduwe verkeerde in
„gezegende* omstandigheden, toen haar echtgenoot
haar werd ontnomen, terwijl een zeer jong kind
haar moederlijke zorg en steun behoefde. Ofschoon
nog slecht enkele weken gecontribueerd en dus de
financiëele toestand slecht te noemen was, wenschte
het bestuur toch, dat de vereeniging aan hare
plicht zou voldoen en het droeg de commissie
uit de vrouwen de taak op met de weduwe te
raadplegen, wat zij voor hare toekomst het doel
matigst vond. Het advies was van dien aard, dat
een mangel moest worden aangeschaft en een be
hoorlijke woning gehuurd, opdat alsdan de wedu
we, gesteund nog door eenige bijdragen van fami
lieden, zonder schroom den tijd tegemoet kon
gaan, waarin zij het leven zoude schenken aan
ELFTTEELT
In de dagen van weleer gebeurde het dat vor
sten elkaar van wederzijds keurbenden ten ge
schenke zonden.
Die tijden zijn veranderd en met hen de zeden.
Thans heeft de Amerikaansche „Eish Com
mission* zich bereid verklaard aan het Neder-
landsche volk twee millioen jonge elften, pas
uit het ei te voorschijn gekomen, ten geschenke
af te staan om in de Nederlandsche rivieren te
planten.
Alleen de transportkosten zouden door Neder
land moeten gedragen worden.
Daar de bezending door twee ervaren gelei
ders moet vergezeld worden, van de snelvarend-
ste stoomschepen moet worden gebruik gemaakt
en in Southampton een vaartuig gereed moet
liggen om haar naar onze wateren over te bren
gen, zullen die kosten niet minder dan vier,
maar ook niet meer dan achtduizend
gulden bedragen.
De Minister van Waterstaat heeft hiertoe een
post op de begrooting gebracht, die echter door
de Tweede Kamer op 22 December 1.1. met 40
tegen 26 stemmen verworpen werd. Nu zich de
Regeering daardoor in de onmogelijkheid bevindt
het geschenk te aanvaarden, moet het volk too-
nen dat het" deze zeldzame vrijgevigheid van een
bevrienden Staat op prijs stelt en dat het bereid
is er naar te streven de grootsche resultaten,
die in de Vereenigde Staten van Noord-Anaorika
op het gebied van elftcultuur reeds verkregen
zijn (zie de „Gids* van Juli 1883) in eigen wa
teren verwezenlijkt te zien.
Geen beter begin daarvoor dan twee millioen
vischjes in onze wateren te planten, die over
drie jaren de grootte van voor den handel ge
schikte elft verkregen hebben. Met vertrouwen
roep ik dus allen tot deelneming op, om boven
genoemde som bijeen te brengen. Men meldde
mij voor hoeveel percent van het totaal bedrag
(maximum f 8000) men zich aansprakelijk wil
stellen. Wordt voor 200 of 300 percent inge
schreven, zoo wordt natuurlijk het bedrag van
ieders inschrijving poodsponds-gewijze verminderd.
Spoedig bericht is gewens cht, daar de leden
der Amerikaansche „Eish Commission' met wie
ik op de visscherij-tentoonstelling te Londen deze
aangelegenheid besprak, de voorbereidende maat
regelen bijtijds behooren te kunnen nemen.
De mogelijkheid bestaat, dat het trans
port mislukt en de jonge vischjes de Nederland
sche rivieren niet levend bereiken.
Dan is het nog in versterkten zin
geld in het water geworpen
Op verzoek overgenomen uit het „Alge
meen Handelsblad.*
Men schrijft aan de „Amsterdammer'
Het personeel van den postkar nachtdienst
tusschen Utrecht en Gorinchem, heeft tegen me
dio Januari a.s. ontslag verkregen. Dat ontslag
brengt men in verband met de opheffing van
dien nachtdienst, waardoor eene geheele wijzigiirg
zal ontstaan in het brievenvervoer UtrechtGo
rinchem. Indien het in de bedoeling ligt, het
vervoer uh diea datum per eersten trein van
Utrecht via Geldermalsen te doen plaats hebben,
dan zal dat voor Gorinchem en voor de aan de
Waal wonenden een groot verschil in tijd ople
veren in de ontvangst der brieven. Tot heden
vertrekt des morgens te 6 uren een voetbode
naar Herwijnen, die de in den nacht en den vo-
rigen avond te Gorinchem aangekomen brieven
medeneemt. Moet echter die voetbode na 15 Ja
nuari op de aankomst van den tweeden trein van
Geldermalsen wachten, dan kan hij Gorinchem
niet vroeger dan te 10 uren verlaten, waardoor
de Waalkanters en de Gorkummers hunne brie
ven 4 uren later dan nU ontvangen.
Eene wijziging in dien geest zou den Waal
kanters, die op het punt van brievenvervoer niet
te ruim bedeeld zijn, eer na- dan voordeelig zijn,
vooral als de dienst langs de Waal door den
voetbode blijft waargenomen, die om zijn spoed
niet behouden behoeft te worden, vooral niet in
den tegenwoordigen tijd, waarin men de boden
door den postpakkettendienst met pakken belast
en beladen ziet.
KERKNIEUWS.
Beroepen
naar Almelo J. Th. De Visser, te Leusden (cl.
Amersfoort); Herkingen (en niet Hekelingen) M.
Beversluis, cand. te Nijmegen, die voor het beroep
heeft bedankt; Britswerd en Wieuwerd L. do Boer,
te Viehove; Wolsrijp c. a. J. Bolkeoslein, te Gerkes-
klooster; Bezooijen G. O. W. Van Geijtenbeok, te
Sleeuwijk; Bellingwolde J. Van Konijnenburg, te
Winschoten.
Bedankt
voor Aalburg, B. Lutge te Ter Aa; Hontenisse,
G. Spijkerboer cand.; Goedereede, L. M. Van Nop
pen, cand.
Aangenomen
Ajcel, door ds. J. H. Geselschap Wz. te Dussèn.
Prijzen van f 100 en daar boven
2e Klasse. Trekking van 28 Dec.
Prijs van 1000: nos. 12716 en 14999; 400:
no. 8722.
Omtrent den te Hontenisse gepleegden moord
meldt men aan de „Midd. Crt.'
Woensdagavond kwam J. M., ongeveer 65 ja
ren oud en wonende op het gehucht Baalhoek,
nadat hij een zijner vrienden een eiudweegs huis
waarts gebracht had, nog even bij een zijner
familieleden inloopen, ten einde daar „goeden
nacht* te zeggen. Pas binnen, hoorde men bui
ten geroep. M. ging met een der familieleden
naar buiten om te zien wat er gaande was, en
met den uitroep „gij zijt het!' werd den ouden
M. door P. B., schippersgezel, een schot hagel
in den onderbuik geschoten, waarop na weinige
oogenblikken de dóód volgde.
Politie en justitie, ten spoedigste met het ge
beurde iu kennis gesteld, kwamen ter plaatse en
arresteerden den dader.
Hoezeer het 2e Kerstdag was, een dag waarop
nog al aan Bacchus wordt geofferd, sobijnt bij
deze moordgeschiedenis toch geenmisbruik van
sterken drank in het spel te zijn. De oude was
een braaf man, die slechts zelden herbergen be
zocht en nooit misbruik van geestrijke dranken
maakte.
De aanleiding tot de misdaad is onbekendde
moordenaar is een ongehuwd man van 26 27-
jarigen leeftijd.
Te Oosterbeek bij Hoorn, heeft een man zijn
vrouw en zes kindèren stil verlaten; zij ontving
later een brief uit Rotterdam, waarin hij haar
melde, dat hij zich naar Amerika heeft begeven.
1
G. D., gefailleerd koopman te Oud-Vosmeer,
is Donderdagavond naar het huis van arrest te
Zierikzee overgebracht, verdacht van valschheid
in geschrift. Te Amsterdam heeft een 21/2-
jarig knaapje, dat door de moeder even alleen
was gelaten, een ketel met kokend water van de
tafel getrokken en al het vocht over zijn lichaam
gekregen. Zwaar gebrand is het kind naar het
gasthuis gebracht. Een opkooper had op het
tentoonstellingsterrein in de Eransche afdeeling
eenige „ledige' kisten gekocht. Bij het weghalen
bleek evenwel het meerendeel nog met uitstal
lingsartikelen van belangrijke waarde gevuld te
zijn. De eerlijke koopman heeft hiervan bij den
Mijnheer de Redacteur!
Een enkel woord naar aanleiding van een inge
zonden stuk in uw vorig nummer van K., de vreem
deling in Heusdens wallen*, maar toch >oud-leerling
der Zondagsschool.*
Van heeler harte vereenig ik mij met de woorden
van lof, aan het adres van don president der oud
ste Zondagsschool alhier. Eerbied heb ik voor elke
toewijding, vooral voor zulk eene, dio het opkomend
geslacht ten goede komt.
Of het evenwel in den geest is van den geaebten
President, dat de woorden van waardeering voor
zijn werk, gepaard gaan met eon Seiteuhieb voor
den Prediker der Liefde, dat betwjjfel ik; ik'meen
hem daarvoor te goed te kennen.
Die uitval zou alleen dan gerechtvaardigd zjju,
wanneer het doel van den laatste was, het werk
van den eerste te. ondermijnendat weten wij thans
wel beter.
Er is op dat gebied veel te doenelke poging de
jeugd op verstandige wijze mot God en Godsdienst
bekend te maken, verdient sympathie en waardee
ring, zeker geen minachtend woord van iemand, die
zich zelf uoemt, een vreemdeling in H. wallen.
Wenscht de inzender aan de Zondagsschool van
67 nog menig voorspoedig jaar, ik ga zeer gaarne
mot dien weDSch mee, maar vöeg er bjj Ook aan de
Zondagsschool van 1879.
Voor beide is plaats en werk.
Heusden, 29 Dec. 1883. tJw Dienaar
A. B.
THOMAS HOLLOWAY.
In den ouderdom van 84 jaren is aan bronchi
tis overleden de bekende pillen- en zalffabrikant
Holloway. Hij stierf op zijn landséhap Pittenhurst
(graafschap Berks). Door zijn medicgnen had hij
een vorstelijk vermogen verworven èn wat ook de
waarde van de pillea on de zalf moge zfta, men
zal moeten erkennen, dat hjj een waardig gebrnik
maakte van lijn forti in.
In 1873 stelde hij 250.000 pd. st. (8 milioeu
gulden) beschikbaar voor de oprichting van een
asyl voor krankzinnigen en een hospitaal voor on
geneeslijke en herstellende zieken. 'Het gebouw
verrees to St. Ann's Hill bij Virginia Water, een
van do gezondste plekken van Engeland, te mid
den van heerlijke tuinen en bosschen. Het is o,ok
van binnen prachtig ingericht, want Holloway was
van oordeel, dat in een Sanatorium*, zooals bij
zijn gebouw noemde, vooral de geest afleiding moest
vinden. De leeszaal is rijk met verguldsel versierd
en prjjkt met portretten van beroemde mannen
in de eetzaal zijn de vakken van de wanden be
schilderd. De spreek- en slaapkamers zijn vroolijk;
kortom alles is zoo ingericht, dat men niet don
indruk krijgt van een ziekenhuis.
Niet ver van het Sanatorium*, op den weg
naar Eghem, verrijst een tweede stichting van Hol
loway, namelijk een »College« voor hooger onder
wijs voor vrouwen. Het werd in 1879 gebouwd
op een hoog plateau, Morent Lee, van waar men
een heerlijk uitzicht heeft op de omliggende streek.
Holloway stond ook voor deze inrichting 250.000
pd. st. af, terwijl hij bovendien 100.000 als dotatie
fonds gaf. Holloway bepaalde, dat het bestuur
gedeeltelijk uit vrouwen zou bestaan, onverschillig
van welk geloof; het bestuur bepaalt, welk onder
wijs wordt gegeven, maar uitdrukkelijk stelde Hol-
Wij herinneren nogmaals dut de oude koperen
centen en halve centen met 1 Januari 1884 op
houden gangbare munt te zijn, maar dat zij nog
tot 1 Februari 1884 bij de betaalmeesters en ont
vangers en commies-ontvangers der directe belas
tingen, invoerrechten en accijnsen kunnen worden
ingewisseld.
C O.
Landgenooten
Nederl. Herv. Gemeente.
