Buitenlandsch Overzicht.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
een uitkomstGoedkooper kon hij nooit te
recht, 't goeie mensch had van intrest geen
greintje verstandAlleen maar, hij had geen
lust er over te beginnen hij meende dat dit
beter door zijn vrouw kon afgehandeld wor
den, die zulke dingen zoo naief kon aanvat
ten. Zijn vrouw beloofde dat.
Het einde dier historie was dat Saartje
den volgenden dag een paar ,/pampiertjes"
kwam bezorgen, ten einde die aan den man
te brengen en er de piano van te betalen.
Het stuk kwam in huis en de buren von
den, dat daarboven toch meer zitten moest,
dan 't uiterlijk wel liet aanzien. Op de //goeie
ziel/' die zooveel malen in de week den trap
op en afliep, lette natuurlijk niemand.
Niet lang geleden kwamen wij in de nood
zakelijkheid ook Saartjes hulp in te roepen.
We hadden van de goeie ziel veel gehoord,
doch keilden haar niet persoonlijk. Ze heeft
ons dagen lang trouw bijgestaan en heel wat
geredderd. Toen we haar een behoorlijk loon
uitbetaalden, was ze daar zeer meê verlegen.
Men vergat dat, waar het haar gold, ge
woonlijk. Nu we haar vertrouwen gewonnen
hadden vroeg ze ons om raad, hoe ze haar
geldje zou beleggen. De geschiedenis van de
piano kwam te berde, echter zonder 't noe
men van namen. Ze vertelde dat ze drie
maanden lang, elke maand zes gulden terug
had ontvangen, doch gedurende de laatste
vier maanden geen cent. De juffrouw had
haar telkens gouden bergen beloofd doch
trouw vergeten centen te geven. Het gezin
was intusschen vermeerderd, ziekte en tegen
spoed hadden haar intrek gedaan, de piano
verdween doch Saartje bleef op haar geld
wachten.
Dat was de eenige keer dat ze zich be
klaagde over haar al te goedzieligheid. Ze
was er echter toen reeds overheen en ver
leende met evenveel bereidwilligheid gratis
hulp bij dezelfde familie, die haar zoo danig
had afgezet.
Saartje is een levende beschaming voor
degenen onder hare kennissen, die 't geloof
aan engelen op aarde ter zijde gezet hebben
HEUSDEN, 12 Feb.
t Door den raad dezer gemeente is in zijn jong
ste vergadering besloten de lindeboomen, staande
aan de haven alhier, te verkoopen.
t Door het rijk is aan deze gemeente in
bedeleen afgestaan het gedeelte der stadswallen,
uitmakende het voormalige bastion „Hollandia" met
b'.jbehoorende gronden, vroeger onder beheer van
het Departement van Oorlog.
tDe rederijkerskamer //Oefening baart Kunst"
vergastte hare leden weder op een aangenainen avond.
Het publiek, dat bij elke uitvoering talrijker
wordt, kan als bewijs strekken dat het pogen der
Kamer op den rechten prijs wordt gesteld.
Als voorstuk werd opgevoerd//De Schipbreu
kelingen", tooneelspel in 3 bedrijven door G. Hoo-
gendoorn Jr.
Wij zagen in Richard Westerland, tot ons ge
noegen weder een oud lid optreden, die we enkele
malen moesten missen. Hij kweet zich, met den
ouden visscker, dan ook zeer verdienstelijk van i
zijn rol. Ook de andere leden werkten met suc
ces, waardoor een goed geheel werd verkregen.
Tot nastuk werd gegeven: Het spreekuur van
den dokter", kluchtspel in één bedrijf.
Ook dit stukje werd zeer los afgespeeld. Jan
Spreeuw toonde zoowel het komische als straks
het ernstige gedeelte te verstaan. Ook Theodoor
was goed op zijn plaats.
Aangezien dit de laatste uitvoering is in dit
seizoen, roepen wij allen die zich dezen winter
zooveel moeite gaven, een welgemeend tot weer
ziens toe.
t NIEUWKUIK, 12 Febr. Heden avond gaf
het gezelschap „De Eendracht" van Onzencort
en Nieuwkuik haar jaarlijks concert ten behoeve
van behoeftige huisgezinnen in de zaad van den
heer L. v. d. Broek. Een keurig programma gaf
reeds veel goeds te rerwachten. Glanspunten van
dien avond werden door velen genoemd, de
HH M. C. v. d. B. en P. v. d. B. Een woord
van lof aan allen die iets bijbrachten tot dezen
genoegelijken avond mog niet ontzegd worden.
Moge de Harmonie, onder leiding van haren
wakkeren directeur H. Houët, voortgaan op den
ingeslagen weg
t DUSSEN. Zekere S. P. een 34-jarig zeer
oppassend jongeling, de eenige steun zijner be
jaarde moeder, weduwe, had Vrijdag 9 ure 's avonds
op de bleekerskil onder Dussen, het ongeluk over
boord te vallen en in het duister jammerlijk te
verdrinken. Eerst Zaterdag namiddag werd zijn
lijk gevonden.
t GIESEN, 1 Eebr. Zondag 1.1. werd het twee
jarig dochtertje van H. W. door eene hoestbui
overvallen, het kind was daaraan reeds eenigzints
lijdende, die verscheidene uren achter een aan
hield de kleine geraakte eindelijk uitgeput en
de droeve ouders moesten aanschouwen, zonder
dat zij eenige hulp of lafenis konden aanbrengen,
dat hun eenig kind al hoestende den laatsten
snik gaf.
t TIELERWAARD, fl FebrT De heer W. A.
van Voorthuizen hoofd der openb. school te
Ravenswaai, heeft tegen 1°. April e. k. ontslag
gevraagd uit zijne betrekking van leeraar bij de
opleidingsklasse aan de Rijksnormaallessen te
Maurik terwijl aan dezelfde inrichting tot leeraar
is benoemd de heer J. Besseling te Zoelinond.
LANGSTRAAT, 11 Febr. Naar men zegt
wordt in sommige herbergen buiten de kom der
gemeente Waalwijk jenever getapt zonder de
vereischte „vergunning." Waarschijnlijk zal deze
ontduiking der wet weer zoolang duren tot een
of andere kastelein op gevoelige wijze de dupe
er van wordt.
Het gebruik van jenever in deze streek is,
niettegenstaande de strenge handhaving der wet
op den sterken drank en de kwijning der Lang-
straatsche nijverheid, in de laatste jaren eer toe-
dan afgenomen. De rijke dagen van weleer schijnen
voor goed voorbij te zijn, maar toch zou er op
't oogenblik vrij wat grootere welvaart heerschen
in vele gezinnen en de schuldenlast er aanzienlijk
minder drukken, wanneer men toen een appeltje
bewaard had voor den dorst en heden de tering
naar de nering wist te zetten. Het getal der
tapperijen met „vergunning" is in de Langstraat
ontzettend groot.
SPRANG, 7 Febr. Begunstigd door het goede
voorjaarsweer zijn de landbouwers alhier en in
de omstreken thans druk bezig met het zaaien
van granen, waartoe de grond reeds zeer goed
geschikt is. De handel in kalfvee gaat ook weder
iets vlugger, zoo ook die in paarden, waartoe
vele Fransche en Belgische kooplieden de vee
houders opzoeken.
ZEVENBERGEN, 9 Febr. Ten gevolge van
de buitengewoon lage prijzen die de landbouwers
voor hun granen verkrijgen, zijn de dagloonen der
veldarbeiders sterk gedaald. Werd eenigen tijd ge
leden 80 cent per dag betaald, thans bedraagt
dit bij vele boeren slechts 60 cent, een prijs
waarvoor toch nog een voldoend aantal arbeiders
is te verkrijgen.
t WOUDRICHEAL De heer C. A. Struik,
geagreëerd klerk op het post- en telegraaf-kantoor
alhier, zal den 16 dezer maand de gemeente ver
laten om te Geertruide.nberg als zoodanig werkzaam
te kunnen zijn.
t De visscherij welke zich de eerste dagen
na de opruiming van het ijs zoo veelbelovend
liet aanzien, is door het wassend water niet veel
geweest daar er slechts enkele dagen met de ze
gen gevischt is kunnen worden.
Thans wordt er druk met de netten gedreven
doch zeldzaam zalm gevangen. De prik visscherij
is ook nietsbeduidend.
t GORINCHEM, 12 Febr. Op Donderdag 5
Maart e. k. zal in den Doelen alhier eene ver-
eenigde vergadering gehouden worden van het
Hoogheemraadschap „de Alblasserwaard met Ar-
kel beneden de Zouwe". In deze vergadering zal
de lijst der stemgerechtigde ingelanden voor het
4e district, hoofdplaats Gorinchem, na onderzoek
van en beslissing omtrent de eventueel daar tegen
ingebrachte bezwaren, worden vastgesteld.
tIn de Dinsdagavond alhier gehoudene
vergadering van de leden der vereeniging „Alge
meen belang van Gorinchem" is de heer J.
Nieuwenhuijzen Kruseman met algemeene stemmen
als bestuurslid herkozen. Het voorstel tot toe
treding aan de liberale Unie werd, na weder
legging van eenige bezwaren, met 30 tegen 3
stemmen aangenomen.
Tot afgevaardigden ter algemeene vergadeiing
te Amsterdam op 5 Maart e. k. werden gekozen
de heeren Mr. 11. J. Dijckmeester en Jhr. E. de
Gijzelaar, en als plaatsvervanger Dr. Nieuwen
huijzen Kruseman.
Aan den minister van finantien is een ver
zoekschrift aangeboden door de depothouders van
plakzegels uit Zutphen, Arnhem, Apeldoorn,
Deventer, enz., ter bekoming van een hooger
provisie dan 1 pCt., welke tot heden daarvoor
genoten wordt.
De ver zending van geperst hooi, zoowfl naar
het buiten- als binnenland, door de hh. Oerlemans,
te Vrijhoeven-Kapel, krijgt van jaar tot jaar meer
uitbreiding. Thans zullen genoemde heeren ook in
Friesland eene hydraulische pers in werking bren
gen, en daardoor ook in die provincie meer leven
in dien handel doen komen.
Tevens hebben zij aan het gemeentebestuur van
mm uimhi ■■.iftirffiwn igrjwgapcwifciawwbmxki.'wmliuaiimau.wmiri
Het staat thans vast dat Gordon dood is. Waar
is het dat hij een fanatiek dweper was, een soort
Mahdi in puriteinschen zin, maar dan toch in elk
geval een dweeper voor veel wat edel en goed
was, bij voorbeeld voor de vernietiging der sla
vernij. Gordon zelf, hoewel hij voor het uiterlijk
een vast vertrouwen had in de toekomst, zoodat
hij 29 December nog schreef: ik kan de stad nog
jaren houden, wist dat hot verraad hem rondom
aangrijnsde en dat zijn lot aan een haar hing.
Een zijner vrienden te Kaïro ontving 14 Decem
ber een brief van hem. Daarin kwamen deze op
merkelijke regelen voor: Vaarwel, gij zult verder
van mij geen nieuws ontvangen. Ik vrees dat ik
in dit garnizoen verraders heb en dat tegen Kerst
tijd alles zal gedaan zijn.
Deze brief is ook in handen gekomen van ge
neraal Wolseley. Het is naar aanleiding van dat
schrijven dat hij besloot het uiterste te wagen en
eene kolonne, onder bevel van generaal Stewart,
dwars door de woestijn te zenden, om zoo moge
lijk Gordon te redden.
Deze tactiek streed overigens ook volkomen tegen
alle gewoonten der militaire aanvoerders, die hunne
macht nooit mogen versnipperen, maar terecht
maakte Wolseley eene uitzondering in dit buiten
gewone geval.
Toch heeft men het doel niet bereikt. Gordon
is gevallen door het verraad van een der Egyp
tische generaals, maar hij zou waarschijnlijk toch
Khartoum niet lang meer hebben kunnen houden,
want de hongersnood was er reeds beginnen te
heerschen.
De troepen van den Mahdi hebben terstond een
gruwelijk bloedbad aangericht onder hunne tegen
standers zij zijn Saracenen in moed maar ook
in wreedheid. Als men echter bedenkt dat het Eu-
gelsche snelvuur geheele rijen van honderden Ara
bieren wegmaaide en dat de onbeschaafde, dweep
zieke Arabieren staan tegenover christenhonden,
die als roovers in hun land vallen, alleen omdat
zij daar hun voordeel in zien dan zal het oor
deel minder hard over hen zijn.
Zooals te denken is, hebben do bedoelde tijdin
gen in Engeland eene ongehoorde ontroering ver
wekt. Wij vreezen maar al te zeer dat het kabinet-
Gladstoue door den stroom zal worden meege
sleept tot daden, waarover Engeland eeumaal bit
tere rouw zal dragen.
De Times,hot meest Engelsche blad, zegt hot
maar openlijk: wij moeten ons gezag vestigen in
Soudan met Souakin, Berber en Khartoum als
middelpunten.
Om die middelpunten te bezetten, dient men ze
toch eerst te hebben. Welnu, van Souakin zijn de
Engelschen meester, maar van Berber nog niet.
Zelfs heeft op den weg naar deze plaats reeds een
scherp gevecht plaats gehad, waarbij de generaal
Earle sneuvelde.
Evenwel men mag aannemen dat de Engelsche
troepen Berber zullen nemen. Maar Khartoum
Die stad is thans bezet door een geheel leger dap
pere Arabieren, niet gewapend met sporen, maar
met uitstekende vuurwapens eu het beste geschut
die stad is veranderd in eene sterke vesting. Om
haar te veroveren zouden de Engelschen onder een
moordend klimaat een langdurig beleg moeten be
ginnen, terwijl het niet te voorzien is dat zonder
belegeringsgeschut de Mahdi uit zijne sterke hoofd
plaats zal kunnen verdreven worden.
Toch schijnt, zooals wij zeiden, het Engelsche
kabinet tot dit uiterste besloten te hebben. Zelfs
zullen 10,000 man der reserve in Engeland onder
de wapens komen.
Dit duidt op eene totale omkeering in Glad
stone's poliliek. Want het doel van den veldtocht,
door Wolseley ondernomen, bestaat niet meer.
Gordoh werd naar Khartoum gezonden om de
Egyptische bevolking van die plaats te redden.
Die bevolking bestaat niet meer: zij is gevlucht
of gedood. Wolseley werd naar Khartoum gezon
den om Gordon te redden, doch ook deze is dood.
Het devies van Gladstone: rescue and retire*
(redding en terugtrekking), heeft than3 geen reden
van bestaan meer. Men zou zeggen dat Gladstone
een nieuw devies heeft gekozen: revenge and re
main* (wreken en blijven).
Wij moeten zeggen dat wij dezen omkeer aller-
noodlottigst achten voor den vrede der wereld.
Tot welke gevaarlijke ondernemingen zulk eeue
avontuurlijke politiek leidt, is deze week treffend
gebleken. Italië had de kans schoon gezien, zooals
wij reeds in een vroeger overzicht aanwezen, om
in het troebel water te visschen.
Het bood Ergelaud 15,000 man hulptroepen aan
en zette al vast eenige soldaten in eene der Roode-
zee-havens aan wal. Door dit optreden veroorzaakt
Italië bij Duitschland en Oostenrijk een ernstig
misnoegen, zoodat in sommige Duitsche bladen zelfs
reeds oorlogszuchtige artikels verschenen.
Turkije, hierdoor aangemoedigd, vaardigde een
heftig protest uit tegen do handelingen van Italië
en gaf bevel eene oorlogsvloot naar de Roode Zee
te zenden. Hot was te verwachten dat ernstige
verwikkelingen niet zouden uitblijven. Engeland
deinsde daarvoor terug. Het gaf in eene nota aan
Italië onder vriendelijken dank kennis, dat het voor-
loopig van zijne medewerking afzag, en dat de
Turksche Regeering gelijk heeft alleen de Sultan
heeft recht te beslissen over de havens van Egypte.
Dit bericht zou Engeland zeker niet aan zijn
bondgenoot hebben doen toekomen, als het niet
was teruggedeinsd voor de ernstige gevolgen.
Het komt ons voor dat do politiek in het niet zeer
sterke Italië op dit oogenblik eene zeer gevaarlijke
rol speelt. Want het is wel aan te nemen dat Italië
zich door dezen tegenspoed niet zal laten afschrik
ken van zijne zucht om eene groote rol te spelen. 6)
Aan de Pruisisch-Nederlandsche grens werdt de
zer dagen een man uit Ochtrup op het smokkelen
betrapt eu, daar hij niet staan bleef, maar met
achterlating van zijn tabak de vlucht nam, doodge
schoten. Hij was steeds een oppassend huisvader ge
weest en alleen door gebrek tot zijn oneerlijken
handel gedwongen. Dit is reeds de tweede huisva
der uit Ochtrup in dezen winter die op eon der
gelijke wijze om het leveu kwam.
Een student van 74 jaren heeft dezer dagen aan
de hoogeschool te Berlijn het doctoraal examen in
de medicijnen afgelegd. Deze wakkere grijsaard,
Schultheisz genaamd, studeerde als jongeling in do
godgeleerdhoid en hij heeft een 44jarige werkzaam
heid als zendeling in Zuid-Afrika achter den rug.
In 1881 kwam hij weer te Borliju, word daar ten
tweede male student en legde zich met ijver op de
geneeskunde toe, waarin hij zich thans genoegzaam
bekwaamd heeft. Hij zal nu promoveeren en zich
dan in Zuid-Afrika als dokter vestigen.
Volgens het statistisch bureau te Berlijn, zou
den er 42,026 Duitschers in Nedorland wonen.
Een zeldzaam schouwspel was to Niort (Frank
rijk) de vorige week te zien. Een hevige brand
frak uit in een houtzaagmolen, terwijl het aan
't sneeuwen was. De weerkaatsing van den vuur
gloed op de sneeuwvlokken moet daarbij prachtig
geweest zijn. De geheele stad was verlicht op do
wijzo van een bijzonder sterk noorderlicht. Dui
zenden vogels, die door do snoouw uit het veld
waren opgejaagd en zich door dit bijzonder licht
voelden aangetrokken, fladderden verbijsterd boven
den vuurgloed.
Naar men uit Valencia bericht, is de oranjeap-
pelenoogst in die provincie nu geheel vernield. Het
gedoelte dat bij de strenge vorst gespaard bleef is
in do hevig ostonnen, welke er woedden, verloren
gegaan.
Do merwaardigste schaking die wel ooit zal heb
ben plaats gevonden, is dezer dagen te Cardiff voor
gekomen. Een twee-en-dertig-jarige vrouw is daar
met haren tachtig-jarigen schoonvader op den loop
gegaande beminlijke dame nam eene som van
ongeveer achthonderd pond sterling mede die ha
ren echtgenoot toebehoorde.
In Januari werden in Italië door de sneeuwval
len 286 personen bedolven 117 kwamen om, 10
worden nog vermist, 159 werden levend gevonden.
167 huizen stortten in; de schade wordt op 240.000
frs. geschat. Tot hiertoe is nog slechts ruim 28.000
frs. bijeengebracht door particuliere liefdadigheid.
Door de botsing van twee treinen bij New Bruns
wick (New Yersey) vatten eenige waggons mot olie
vlam. De brandende olie vi«l op eenige fabrieken
en huizen met het gevolg dat voor 750,000 dollars
schade werd aangericht. Twee mannen en verschei
dene paarden werden gedood.
LEERDAM, 11 Febr. Den 7den dezer werd onze
gemeente door een bijkans onherstelbaar verlies ge
troffen. Een onzer meest respectabele ingezetenen,
een der beste burgers onzes vaderlands, een der
meest bekende en werkzaamste industriëelon, onze
geachte Burgemeoster, de heer- C. A. Jeekel werd
op 45jarigen leeftijd plotseling door den dood weg
gerukt eu heden grafwaarts gedragen. Gedurende
ruim 13 jaren heeft hij zich in ons midden be
wogen en gedurende dien tijd zich doen kennen
als een man uit één stuk, die wist wat hij wilde,
die zich de belangen van zijnen evenmensch eu
van zijue gemeente als de zijne aantrok. Als di
recteur van eu aandeelhouder in de glasfabrieken
Jeekel, Mijnsen Comp. heeft liij eene bijkans
ongekende welvaart in onze gemeente verspreid.
Honderden menschen verdienden door zijne tus-
schenkomst een eerlijk stnk brood, duizenden gul
dens gingen wekelijks uit zijne hauden over in die
van neringdoenden en ambachtslieden. Van een
weinig beduidend fabriekszaakje had hij eene uit
gebreide zaak gemaakt, die hare relatiën door ge
heel ons vaderland, ja door geheel ons werelddeel
heeft.
Voor onze gemeente, voor ons gansche vaderland
wilde hij nuttig werkzaam zijn. Hij voelde daartoe
roeping en kracht, hij had daarvoor de noodige
bekwaamheden Eén enkel ding ontbrak hem daar
toe tot dus verrede gelegenheid. Dat hij, als
candidaat der liberale partij niet tot lid der Tweede
Kamer is verkozen geworden, lag zeker niet aan
zijueu persoon. Wie met hem in aanraking kwam,
was van zijne meerderheid overtuigd en voelde zich
als het ware door hem aangetrokken.
Als burgemeester van Leerdam was hij voor
zeker de rechte man op de rechte plaats. Verge
tend wat achter hem lag, richtte hij steeds den
blik op de toekomst. Wat strekken kon om Leer-
dams bloei en welvaart te bevorderen werd door
hem aangegrepen. Uit het schijnbaar nietige wist
hij iets groots te scheppen. Slechts drie jaren, he
laas, is hem gelegenheid geschonken de belangen
onzer gemeente als burgemeester te behartigen,
maar in dit korte tijdsbestek heeft hij zooveel tot
stand gebracht dat zelfs het nageslacht zijnen naam
in eore zal houden.
Ook in andere betrekkingen, o. a. als dijkgraaf
van hot Hoogheemraadschap >de Vijf Heerenlan-
den« deed hij zich kennen als een bijzonder be
kwaam man. Mot zijn practischen blik overzag hij
in weken moer dan menigeen in maanden of jaren.
Het verdient, hier opmerking dat in het korte tijds
bestek van drie jaren vier dijkgraven de belangen
van »de Vijf Heerenlanden* hebben behartigd.
Nog versch ligt het in ieders geheugen dat de
heeren Roozeboom, Vogelsang en Schalij als zoo
danig fungeerden.
In de persoon van den heer Jeekel is een be
langwekkend figuur van het wereldtooneel verdwe
nen. Algemeen wordt dit erkend. Hoe anders zou
zich zulk een tal van vrienden en bekenden van
hier en elders aan zijne groeve hebben vereenigd.
De doodenakker was bijkans te klein om allen te
bevatten. Do weg derwaarts was als bezaaid met
menschen. Alle corporatiën uit de gemeente had
den zich vrijwillig bij den lijkstoet aangesloten
We merkten daaronder ophet Gemeentebestuur,
meer dan 20 leden van de Loge, tal van vrienden
van hier en elders o. a. Generaal Verspijck, het
muziekkorps met zijnen directeur, de onderwijzers,
het gansche personeel der glasfabrieken enz. enz.
Een achttal toespraken van de HH. Verspijck,
Grijns, Jhr. de Gijselaar, Roldanus, Overste Boon-
acker, Cappel, Begram van Jaarsveld en Koppen
getuigden hoeveel zijue kinderen, zijn personeel,
zijne gemeente, zijn hoogheemraadschap en de maat
schappij in 't algemeen in hem hebben verloren.
Meer dan 20 kransen bedekte de lijkbaar. Vooral
die van den gemeenteraad, van de Vereeniging
van Burgemeesters en Secr. in Zuid-Holland, van
het personeel der glasfabrieken, van het Hoogheem
raadschap »de Vijf Heerenlanden*, van de Loge,
maar niet minder die zijner bloodverwanten, vrienden
en bekenden trokken de fandacht.
Eenvoudig is de grafsteen, die zijn stoffelijk
overschot dekt. Moge daarop te eeuiger tijd een
passend gedenktaeken worden opgericht: een schooner
dan dat, hetwelk hij zich zeiven heeft gesticht, zal
moeilijk te vinden zijn. Jeekel heeft den grond gelegd
van Leerdams bloei en welvaart. Hij heett zijue
gemeentenar/tn den weg gewezen, waarop zij zich
hebben te bewegen om Leerdam van een stedeko
tot eene stad te verheffen.
Toen de oudste zoon dos ovei ledenen, kadet aan
de Kon. Mil. Academie te Breda, diep bewogen
zijnen dank uitte voor de eer zijnen vader bewezen,
en de menigte zich huiswaarts begaf, sprak weemoed
uit veler trekken en deed menigeen in stilte de
vraag »waarom reeds thansreeds thans?*
(N. v. d. W.)
1' i l| luüwwbbwmm»
