No. 354.
Woensdag 25 Februari,
1885.
DY N AMI
I
FEUILLETON.
ei zonder inge
VOOR
Uitgever: L. J.
VTTFTÏMA N neusden.
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATE RT) xV. G.
Abonnementsprijs: per 8 maanden 1.Franco per post zonder prijs-
verbooging.
Binnenlandsche A1) V E It T E N TIE N
waarvan de plaatsing driemaal wordt opgegeven
worden slechts tweemaal in rekening gébracht. Bij
toezending gelieve men vooral duidelijk den naam
van den Uitgever op liet dres te stellen.
nmo
j
In het voor enkele jaren grooten opgang
makend doch thans door stroomen papier
reeds verzwolgen boek Erewhon, komt een
kostelijke beschrijving voor omtrent do be
handeling van zieken en misdadigers in dat
gefantaseerde rijk, over de bergen. Daar
worden n.l. de zieken in de gevangenis ge
zet tot straf voor hunne overtreding der
gezondheidsregelen, terwijl boosdoeners,
moordenaars, dieven en ander gespuis onder
zorgvuldige verpleging der geneesheeren ge
steld worden, opdat hun kranke ziel en ver
ward hoofd tot den normalen toestand terug
zouden keeren.
Wanneer in Europa ook dergelijken maat
regel genomen werd ten einde de maat
schappij te verbeteren, zouden wel allereerst
de lieden hierboven bedoeld in de hospitalen
een plaats mogen vinden. Inderdaad behoor
den zij, die met dynamiet de .wereld willen
hervormen, een plaats in een verbeterhuis,
het liefst in een krankzinnigengesticht. Dat
iemand tot gewelddadige middelen de toe
vlucht neemt en in verkeerd geplaatsten
ijver maatschappij of staat tracht te verlossen
van personen die in zijn oog schadelijk zijn
voor 't algemeene welzijn we mogen dat
verfoeien, doch kunnen 't begrijpen; dat de
massa, opgezweept door zich noemende volks
vrienden, naar allerlei min geoorloofde mid
delen grijpt en in stijgende gramschap wan
daden bedrijft, ook dat is begrijpelijk doch
dat iemand in koelen bloede, in tijd van
rust en vrede, heil zoekt voor maatschappe
lijke kwalen in 't doen springen van eenig
paleis, een station of welk gebouw ook, dat
is louter krankzinnigheid. De bedrijver van
zoodanig stuk, lijdt aan kwalen van hoofd en
hart, waarvoor slechts in gestichten als Mee-
renberg heil te zoeken is.
Het is een zeer gewoon verschijnsel de
schuld van misdaden tc zien schuiven van
de menschen, die ze bedrijven, op de doode
stof, waarmee ze bedreven worden. Zoo b.v.
is het geweest in de dagen toen de petro
leum meer algemeen in gebruik kwam en
zoo is het, thans, nu het dynamiet in de
handen van ongelukkige hersens-kranken een
middel is tot vernieling. Al erkennen we dat
dit laatste het tot heden in snelle en ver
nietigende werking wint van alle vroeger
gebruikelijke stoffen, toch hebben op hun
tijd petroleum, kruit, vuur en 't zwaard
't laatste vooral veel meer gruwelen in
't leven geroepen dat tot heden het dyna
miet deed. De uitvinding van deze stof te
betreuren, is al even ondoordacht en be
Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën wordeu ingewacht tot Maandag- en Donderdagavond 10 uur. Ingezonden
stukken tot Maandag- en Donderdagavond 8 uur.
J g"" j
krompen als de handeling van eenvoudige
en ouderwetsche zielen, die zich aan patent
olie, zwavelstokken en omnibussen houden
uit vrees voor gevaren door petroleum, phos
phorus en stoom teweeggebracht.
Dat ook in vroeger tijd het geslacht der
dynamieters reeds bestond, willen we in 't
kort bewijzen.
Dan denken we allereerst aan den Ro-
me'inschen Keizer, wiens naams thans nog
een klank heeft, waaraan zich brooddronken
heid en oninenschelijkheid paart, aan Nero
een dynamieter uit adelijken bloede.
Wat zegt toch het doen springen van
een pakjö dynamiet in een ledig gebouw
bij de gruweldaad, bedreven door dit on-
mensch, die den brand van Troje zich wil
lende voorstellen, zijn hoofdstad Rome liet
in brand steken. De geschiedschrijvers zijn
het over dezen Nero niet eens: de een
pleit hem van dien brand vrij, zonder gel
dige redenen en de andere beschuldigt
hem, evenzeer zonder deze. Maar wanneer
men het geheele leven van dezen keizerlij
ken schurk nagaat en de onmenschelijkhe-
den leest, door hem, na den brand, bedre
ven, toen hij de schuld op de christenen
wierp en deze op do meest uitgezochte
wijze liet boeten voor 't onheil waarin de
keizer groot behagen geschept had, dan
past die brand van Rome volkomen in de
lijst, door Nero ontworpen.
Onder de dynamieters van vroeger tijd
bekleedden zij, die 't minder op steden en
dorpen, paleizen en hutten dan op men
schen voorzien hadden, de grootste rol.
Zonder dynamiet zijn in de verloopen eeu
wen millioenen ten pleiziere van enkele
moordlustigen ter dood gebracht.
Och, lieve lezers! daar stormen op ons
aan Karei de Groote, Peter de Groote, Na
poleon I en zijn waardigen naamgenoot III
en tal van mindere goden en halfgoden,
wier lust het was zich de handen te was-
schen in menschenbloed, velen, die na de
schanddaad zich vermaten God te danken
voor zóóveel geluk.
Dit tot herinnering aan de velen, die het
dynamiet vloeken, uithoofde van 't misbruik
daarvan door dolzinnige nihilisten en anar
chisten gemaakt.
Intusschen, onze tijd lijdt aan een erge
kwaal, nu geheime genootschappen ter on
dermijning van de grondslagen onzer maat
schappij, vernietiging in hun vaandel ge
schreven hebben.
Zeer in 't klein kan men deze kwaal bij
duizenden vredelievende menschen opmer
ken, die nooit aan brandstichten gedacht
hebben, 't Is een algemeen verspreid wan
begrip dat door brand of welk ongeval
ook, de maatschappij bevoordeeld wordt en
men kan bij elke ramp, aan gebouwen
toegebracht, van vele zijden, vooral die der
werklui, bijvalsbetuigingen vernemen, die
doen vermoeden dat vernieling naar den zin
van 't algemeen, een zeer schoone zaak is.
Toch behoeft iemand van gezond verstand
Naar Besant-Rice.
11)
Zoo begon mijn nieuw leven, een leven vol ellende,
maar zonder bezigheid en zonder eenig genot. lederen
dag, goed of slecht weder, liep ik twintig mijlen en
dat gaf mij tot op zekere hoogte weer nieuwe levens
kracht.
Als ik aan dien tijd terug denk, verschijnt hij mij
als een onafgebroken aaneenschakeling van verschrik
kelijke ellende en namelooze vertwijfeling. Mijne
wangen zetten zich met eiken dag meer op en werden
dagelijks slapperdes morgens reeds beefden mijne
handen; zelfs zwollen mijne lippen op en mijne lier-
senwerking scheen stil te staan.
Wie geen tiek in eten of drinken heeft, voor dien
is er geen genot op de wereld denkbaardat is ecne
onomstootelijke waarheid. Ik had geen smaak meer
voor spijs of drank en daarmede verloor ik ook mijn'
smaak voor het hoogere. Geen aangename aanblik
was in slaat mijn oog te boeien, geen welluidende
toon mijn oor. liet ging met mij juist andersom als
met de blinden, bij wie een van de overige zinnen j
buitengewoon ontwikkeld is tengevolge van het ver
lies van den gezichtszin nu ik een der mijne had
verkocht, verloor ik tevens al de andere.
liet gevoel voor het schoone in vorm en kleur
was ik kwijtwaarom dat zoo was, weet ik niet.
Ik harmonieerde niet meer met andere menschen
vrouwelijke schoonheid had voor mij geen aantrek
kelijkheid meerschilderijen bekoorden mij niet meer,
de muziek bracht mijne zenuwen slechts in de war,
meer vermocht zij niet.
Voorts had ik, vroeger een weekhartig mensch,
iedere aandoening van medelijden verloren en bleef
ongevoelig bij het gezicht van anderer lijden.
Had ik dien ellendeling dan alles verkocht
Vroeger was ik godsdienstig geweest, voor zoover
jonge lieden dal gewoonlijk zijn nu had ik ook alle
godsdienstig gevoel verloren. Eens was ik vol eer
zucht en hoop, bezat een liefdevol gemoed, was ge
voelig voor al wat schoon en goed is, nu bracht mij
niets meer in geestdrift of verrukking. Ik was eene
machine en even ongevoeligeen mensch wien al
het menschelijke ontnomen is.
Deze toestand duurde ongeveer vier maanden.
Den eersten van iedere maand haalde ik mijn geld,
het. Judas-loon, waarvoor ik mijn eigen ik verkocht
had. Zwijgend betaalde de klerk het mij uit, onder
wijl een onderzoekenden blik op mij werpend, en
zwijgend vertrok ik weer. Toen hij het mij echter
den vierden maand ter hand stelde, fluisterde hij mij
vertrouwelijk over de tafel toe:
Kijk, mijn vriend, gij maakt het nog slimmer
dan de arme Tom Kirby. Waarom houdt ge toch
niet op Wat heeft een mensch er aan, om zich
dood te drinken. Gisteren was de oude heer nog
hier en vroeg, hoe gij er uit ziet en of ge nog al
standvastig zijt.
Ik nam het geld met sidderende handen op en
sloop schaamrood weg. Tehuis gekomen schreide ik
als een kind.
Verschrikkelijke gedachten woelden mij door het
breinspoedig zou het delirium mij nu wel aan
tasten, en dan was het einde niet ver meer.
Ik geloof, dat ik het geen week meer had uit
gehouden, als er niet tut mijn geluk een stilstand
was ingetreden. Later kwam ik te weten dat ik
dit intermezzo te danken had aan een keelontsteking
van mijn' daemon, die gelukkig zoo ernstig was, dat
hij niet slikken kon. Hoe groot was mijne vreugde
toen ik weder in staat was, nuchter naar bed te
gaan en zonder hoofdpijn op te staan. Langzamerhand
verdwenen de hatelijke kenteekenen van mijne slavernij
en mijne zenuwen herstelden zich weer. Veertien
dagen lang was ik gelukkig zoo gelukkig zelfs,
dat ik mijn beterschap blijvend waande en meende
dat de oude toch eindelijk medelijden met mij had
gekregen. Op een dezer dagen, die mij een paradijs
op aarde toeschenen, ging ik, mij dricstweg builen
wagende, op het «Strand* wandelen en ontmoette
Kerrans, den vader van Julie, l'lij begroette mij met
die mij
in deze omstandigheden deed
eene warmte,
ontroeren.
«Beste jongen,zeide hij, »ik heb er naar ver
langd je eens te zien, of iets van je te hooren.
Kom mee en vertel me eens, hoe het je in Londen
gegaan is. Heb je al gegeten Anders zullen we.
samen gaan.«
Ik maakte mijn excuus en vroeg naar Julie.
Julie is maar zoo-zoo. Ach, weet je Lucraft, ik
deed verkeerd, met jelui van elkander te scheiden.
En toch, je bezat geen cent, daar zat hem de
knoop. Zie een duitje te verdienen en kom dan
terug, je zult welkom zijn.*
Dut was hartelijk gezegd. Ik vergat alles, mijn
ve driet' en mijne slavernij, en dacht aan niets dan aan
Julie.
»lk ik heb nu geld* sprak ik. Ik heb on
verwacht een buitenkansje gehad.*
Werkelijk?* vroeg hij, mijne hand schuddend.
«Welnu kom dan eens over om ons en Julie te be
zoeken. Of wacht, neen. Overmorgen is het Julie's
beneflce-voorstelling. Wij spelen te Richmond en
hebben een van jou stukken. Je kunt in de rol
van Henry Wildair optreden ik zal de biljetten laten
v;;anderen. Welnu heb je lust?*
«Ik kom,antwoordde ik levendig.* Het kon niet
beter, ik kon mijne rol nog heel goed. En zeg maar
tot Julie, dat een oud vriend met haar spelen zal.
(Wordt vervolgd.)
fed-.;
•n
L"' '■&-
rwtrsj luim I
--nOTrraEHXSTOR
