No. 385.
Zaterdag 13 Juni,
1885.
Vergif en Dynamiet
FEUILLETON
Si
Uitgever: L. J. VEERMAN Heusden.
rr
Lil
VOOR
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.Franco per post zonder prijs-
verbooging.
Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 et. Groote letters naar plaatsruimti.
Advertentiën worden ingewacht tot Maandag- en Donderdagavond 10 uur. Ingezonden
stukken tot Maandag- en Donderdagavond 8 uur.
Binnenlandsche A D V E R T E N T IE N
waarvan de plaatsing driemaal wordt opgegeven
worden slechts tweemaal in rekening gebracht. Hij
toezending gelieve men vooral duidelijk den naam
van den Uitgever op het adres te stellen.
De geschiedenis van de Leidsche gift -
mengster heeft heel wat pennen in bewe
ging gebracht. Als wij ons niet vergissen,
dan was het de //Standaard" die er mede
begon en die een gedeelte van de schuld
wierp op de apothekers, die zoo zorgeloos
vergif verkochten, dat de eerste de beste
het in zulke hoeveelheden en zonder ver
denking te verwekken kon krijgen, dat
eene vergiftiging op groote schaal kon plaats
hebben. Het was niet te verwonderen
dat een der H.H. apothekers tegen dien
blaam opkwam. Weldra bleek dan ook
dat het niet eens een apotheker geweest
was die het vergif geleverd had, maar een
drogist. Vroeger, wij meenen voor 1865,
werd er nog een examen afgenomen van
hen, die zich als drogist wilden vestigen
na dien tijd niet meer. Nu kunnen zich
overal personen, onder den naam van dro
gist, vestigen. Zij mogen als zoodanig vele
geneesmiddelen, die in een apotheek zuiver
moeten voorhanden zijn, verkoopen, zonder
controle niet alleen, maar ook in onzuiveren
toestand. Zeer kort geleden schijnt er weer
iets dergelijks gebeurd te zijn. De vergif
tigingsgeschiedenis te Deil ten minste heeft
er wel wat van. Daar moet ook arsenicum
(rattëkruid) gehaald zijn bij een drogist.
De apotheker Van r k te Steenwijk,
die het voor de eer van zijne vakgenooten
opnam, had dus wel gelijk toen hij bewees
dat de apothekersstand in het geval te
Leiden geheel en al onschuldig was en dat,
in slede van eene wet die de menschen tegen
de apothekers beschermde, er veeleer eene
wet noodig was tot bescherming der apo
thekers.
Voor vele menschen is het bepaald eene
onthulling geweest toen zij vernamen dat
men zoo gemakkelijk aan vergif kon komen
en er zullen eerlang waarschijnlijk wel
stemmen opgaan om bij de Regeering aan
te dringen op wetten, die den verkoop van
vergif beter regelen, ten minste zóó regelen
dat er beter waarborgen bestaan, opdat
onbevoegden niet te allen tijde gevaarlijke
vergiften in handen kunnen krijgen. Of
dan het gevaar voor vergiftigen minder
zal worden, staat nog te betwijfelen. De
vorderingen, die de wetenschap op elk ge
bied gemaakt heeft en nog maakt, vooral
op het gebied van scheikunde, maken het
den kwaadwilligen te gemakkelijk in het
bezit van vergif te komen. Beter waar
borg ligt daarin dat bijna geen vergifmeer
kan worden toegediend of het is te ont
dekken. Alle vergiften, die aan metalen
ontleend zijn, zijn onvernietigbaar en worden
zelfs na jaren weer in de lijken of de over
blijfselen er van terug gevonden.
Vroeger was dit niet het geval; die met
vergif uit den weg was geruimd, was voor
goed weg en tenzij men het Vergif had
zien toedienen, bleef de dood een geheim
en de dader bleef verborgen. Men mocht
hem fluisterend aanwijzen, men mocht gissen
dat vergift eene rol had gespeeld, verder
kon men niet gaan na den dood kon het
bewijs niet meer geleverd worden. Daar
van daan kwam het dan ook dat, wanneer
de dood iemand onverwacht, van een tegen
stander verlostte, men bijna altijd mom
pelde van vergif en het getal personen van
invloed, van wie de geschiedenis zegt dat
Vrij naar RICHARD VOSZ.
IV.
Dien zelfden dag had de begrafenis plaats. De broe
ders van het begrafenisgild deels in roode, deels in
zwarte sleepmantels gehuld, voerden twee lange, smalle,
schamele doodkisten met zich. De eene kist was
netter dan de andere, uit beter hout, en kakelbont
geverfdde andere was uit ongeschaafde planken
getimmerd.
Nadat de mannen het lijk van Don Cesana in de
beste kist hadden gelegd, het deksel hadden toege-
spijkerd, en een oud, met goud doorstikt rouwkleed
er over hadden gespreid eene eer, die anders
alleen aan signores bewezen wordt, maakten zij toe
bereidselen om ook de vrouw in hare laatste woning
te leggen, die alleen met een oud, zwart kleed zou
worden overdekt. Maar plotseling werd de deur, die
naar het aan den tempel grenzende huis voerden, ge
opend, en Sibylle trad binnen.
Zij had het rood zijden kleed barer moeder aan
getrokken, een prachtgewaad, waarin reeds verschei
dene geslachten der familie Cesana hadden geprijkt,
en dat de eene Sibylle altijd van de andere geërfd
had. In breede vouwen daalde de zware zijden stof
tot op hare voeten af en omsloot in bevallige plooien
de slanke leest.
Om hare schouders had zij eene mantille van
purperfluweel geslagen en op haar hoofd droeg zij
een zilveren bloemenkrans, vanwaar een lange zwarte
sluier, die haar gelaat verborg en hare geheele ge
stalte omhulde, tot op den grond nedergolfde.
Alsof uit liet meisje in eene enkele nacht de vrouw
geboren was, zoo stond zij daar zwijgend, vol hoog
heid en als dreigend tusschen de mannen, die haar
van uit hunne kappen verbaasd en getroffen aanzagen.
«Geen uwer rake mijne moeder aan!« beval zij
met kalme, diepe stem. En toen de mannen aarze
lend bleven slaan gebood zij«Gaat heen en wacht
builen, tot ik u roepen zal!«
Zij gehoorzaamden zwijgend de deur werd achter
hen gesloten.
Na een oogenblik vernamen de wachtenden hamer
slagen, maar de moed ontbrak hun, om de deur met
geweld te openen en binnen te dringen.
Inmiddels liep het volk voor den tempsl tehoop,
tot de gansche ruimte voor het heiligdom met eene
dichte menschenmassa gevuld was.
Eindelijk werd de deur weder geopend. Het ge
laat nog altijd achter den sluier verborgen, trad Si
bylle op den drempel en wees zwijgend naar binnen.
Daarop trok zij zich weder terug.
De dragers vonden de doode reeds gekist, de kist
reeds gesloten en bedekt met de roodfluweelen man
tille, zoodat zij naast de andere er uit zag als de
sarkophaag van eene vorstin.
De mannen van het begrafenisgild fluisterden een
oogenblik onder elkandertoen traden die in de
roode pijen naast de kist van den man en droegen
die naar buiten. Toen de zwarten met de andere
volgen wilden, wenkte Sibylle hun gebiedend te
blijven en plaatste zich naast de kist.
zij door vergif uit den weg zijn geruimd,
is legio- Wij kunnen gerust aannemen
dat dit getal veel grooter is dan de wer
kelijkheid, hoewel er verscheiden menschen,
vooral vrouwen bekend zijn, die als speci
aliteiten op het gebied van vergiftiging
bekend zijn. Om er een enkele te noemen,
wijzen wij slechts op die Siciliaansche vrouw
Tofana, wier naam vereeuwigd is in het
f/Aqua Tofana" dat onlangs nog de eer
had te kwader uur in onze Tweede Kamer
geciteerd te worden.
Op staatkundig gebied vooral speelde het
vergif een groote rol. Het was zoo ge
makkelijk, het ging zoo zonder veel gerucht,
de lastige tegenstander was in eens weg.
In den laatsten tijd is er een nieuw staat
kundig argument op den voorgrond getre
den, dat sterker en ook geruchtmakender
werkt dan vergif. Wil men bijzondere
personen af- of onmogelijk maken, dan
hanteert men het wapen van laster en ver-
dachtmakerijdat is niet zoo gevaarlijk als
vergif en de dader blijft achter de schermen,
even als vroeger. Maar wil men bewijzen
dat een Vorst zijne onderdanen niet goed
behandelt, dat een Minister niet goed re
geert, dan gebruikt men dynamiet. Dit
njaakt elk tegen-argument overbodig en laat
gëen antwoord toe. Dit nieuwe overre
dingsmiddel, of liever dit nieuwe middel
QCi te bewijzen dat men gelijk heeft, wordt
tegenwoordig veelvuldig toegepast in Rus
land, Frankrijk en Engeland. In Rusland
begon men er mede. Hetgeen daar ge-
bfeurdehoe men het winterpaleis in de
lucht liet springen, hoe men den vorigen
Keizer doodde, dat alles licht nog versch
in het geheugen. Maar het was toen een
gevaarlijker werk dan tegenwoordig. Niet
iedereen kon het maken, men kon het niet
gemakkelijk vervoeren dat is alles geheel
anders geworden. Evenals nu iedereen hier
in een winkel rattëkruid kan krijgen, kan
iemand nu dynamiet koopen. Bij het ge
bruiken loopt men zelf niet eens gevaar.
En dat is het ware. Men verzendt het per
post. Een week of wat geleden kreeg
Pater (/de Radlitz" te //Ditton Hall" in
Engeland een postpakket. Het was een
houten doos en toen hij het deksel opende,
viel eene percussie op den grond. Deze
percussie was onderweg door het schudden
van het deksel afgevallen en lag op het
dynamiet, waarmede de doos gevuld was.
Indien dit niet gebeurd was zou het open
rukken van het deksel een patroon hebben
doen ontploften in het dynamiet en d©
Radlitz was een verloren man geweest.
Zooals hier de verkoop van vergif heet
geregeld te zijn en toch iedereen het kan
krijgen, zoo is het in Engeland het geval
met dynamiet. De ontplofbare stof kan
hier niet vervaardigd worden, tenzij men
de stof die men er voor noodig heeft, uit
Engeland of Duitschland laat komen. Deze
stof is eene soort van sponsvormige klei,
kieselguhr genaamd. Deze klei, gekneed
met nitro glycerine, verschaft het dynamiet,
eene weeke, kneedbare zelfstandigheid, die
veel op stopverf gelijkt- Eenmaal in dezen
toestand, is de stof volstrekt niet gevaarlijk
om te behandelen, lang zoo gevaarlijk niet
als kruit; door een schot ontploft het niet,
evenmin wanneer men het in het vuur
werpthet brandt dan wel, maar zonder
schot. Het wordt eerst gevaarlijk wanneer
het zoo geplaatst wordt dat het opgesloten
is en met eene percussie kan ontbranden.
Die percussie goed aan te brengen is de
kunst. De Radlitz ontsnapte den dood, om
dat de percussie niet goed was aangebracht.
Om dynamiet in Engeland te mogen ver
koopen moet men vergunning vragen. Ook
iemand, die 15 of meer pond wil koopen,
moet vergunning hebben maar ieder die
Onder
het gelui der klokken ordende de stoet
zich voor liet front des tempels. De geestelijkheid
trad aan de spits en een groot, met floers omwonden
kruis, werd voor de optocht uitgedragen. Door half
Tivoli begeleid, zette de schaar zich in beweging.
Onder plechtige ceremoniën werd de kist met veel
staatsie naar het kerkhof gedragen en in de groeve
neergelaten. Naast deze was geen andere gedolven.
Eerst toen de klokken zwegen, beval Sibylle den
dragers de kist harer moeder op te nemen. Zij zelf
schreed dicht achter de baar voort, als de eenige
rouwdragende. Den sluier had zij voor haar gelaat
gehouden, maar trotsch hief zij het hoofd omhoog,
zoodat zij eer eene triumfeerende dan een treurende
geleek. Zot) ten minste werd hare houding door het
verzamelde volk opgevat, dat voor het hek van het
kerkhof was saamgerot. In het voorste gelid stonden
al de vrienden en verwanten van de familie Sebas-
tiano, waaronder de moeder van Sandro in feestge
waad, door tal van vrouwen omringd.
Niemand groette de lijkstatie, en alleen de angst
voor de »strega« was in staat een uitbarsting van
hartstochtelijke opwinding te voorkomen.
Dat scheen het meisje te begrijpen. Een donkere
gloed vlamde in hare oogen zij sloeg den sluier te
rug en wierp een vijandigen, uitdagenden blik op de
menigte. Toen de dragers, die bang begonnen te
worden, weer haast wilden maken, beet zij hun toe
langzaam te gaan. Zij gehoorzaamden terstond.
Op een afgezonderden hoek van den doodenakker
werd de kist in een eenvoudig graf bijgezet, dat door
de hiannen haastig werd dicht geworpen.
Sibylle bleef op bet graf, totdat de nacht aanbrak.
Een bijna dweepende liefde voor hare gestorvene
moeder maakte zich van haar meesterhaar' vader,
dien zij trots zijne ruwheid en zijne harde manieren
had liefgehad, begon zij te haten.
Veel dacht zij ook aan haar' broeder.
Hoe zou zij het lot, dat dreigend boven zijn hoofd
hing, kunnen afwenden
En hoe den andere redden
Aan zich zelf dacht zij niet.
De een sbirre, de ander bandiet!
Want daarvan zou de liefde zijner zuster hem niet
af kunnen houden. Hij was als 't ware gepredesti
neerd tot bandiet, gelijk zij tot zienereszij en hij,
beiden waren echte Cesana's.
Daaraan te tornen zou dus wel niets baten.
Maar beproeven wilde zij het toch.
Met dit besluit stond zij van de graszoden op
maar hoe zij het zou uitvoeren, dat wist het arme
schepsel slechts onbestemd en nevelachtig. Het zou
haar wel te rechter tijd invallen, haar ingegeven
worden. Zoo onwankelbaar geloofde zij reeds aan
hare eigene wonderkracht en aan de geheimzinnige
macht, die haar beheerschle.
Vermoeid verwijderde zij zich. Eene zware, bran
dende drukking lag op haar hoofd had hare moeder
daarover ook niet altijd geklaagd Zij ging naar
huis, verwisselde van kleederen, wachtte tot de
maan opkwam en daalde toen in de kloof afdien
nacht nog moest de eerste stap gedaan wordentjj
mocht niet dralen.
Wordt vervolfd.
«gMJIHIIWIMII
J
i)