ERFHUIS
Erfhuis (e Eetlien.
te DiÉor en BE GIER, te
i ilit geil, VERKOOPEN:
publiek te verkoopen:
INBOEDEL,
L. VEERMAN
De firma C. NÏDfiRVEES,
BILLARTfABRIEK.
marktbericht en.
AdvertE ntïen;
RECHTSZAKEN.
AANBESTEDINGEN.
te Heusden.
Vrijdag 20 November 1885,
Scheurkalenders
te 's HERTOGENBOSCH,
Wed. W. L. Kuijk Zoon,
Oppert 148, ROTTERDAM,
zeer BILLIJKE PRIJZEN.
Yan het dorp Wijk.
Gemengd Nieuws.
oude Boeken, Plaatwerken
geheele Bibliotheken
Beschrijvinge dor Stad en Lar.de van Heusden,
met de verdere zaaken daartoe béhooroude,
in 't Licbt gebragt door D. Tbeodorum
Groen. (Zijnde een geschreven werk, dat
nooit in drnk is uitgegeven en omstreeks
bet jaar 1650 is s&amgesteld).
Dit Dorp is een Ambachts-beerlijkheid en go-
legen op en boneden den Dijk an Masokant tegen
over de Rietschootiu den Boininelerwaerd, omtrent
drie quartier uur gaeus van de Stad Heusden, don
Dijk zij daer krommer, zoo dat het de Mase daer
oost en west hoeft. Aalburg en Genderen zuijd-
waerts, Veen noordwaerts.
Het voert in zijn wapen twee gele raderkens
zjjnde den schild halft silver, en halfc goud, en is
een van de grootste Dorpen der Landen van Heus
den, hebbende schoone buytewaerden, en met
naame oene dewelke die van W ijk bij den Hertogh
van Bourgondiö gekomen is, en jaarlijkx zoo ge
weldig afneemt, door de bogt en hot sterk aan
drijven van stroom, dat der haest daer niets meer
van overig is.
In 't jaer 1442 is van Dirk van Merweden over
gedragen an die van Heusden, den voors. buiten
waard en van haer verder voor een sijner aen-
faende, si verder de Handvest van dit jaer. (zie
acoons van Oudenhoven, Beschrijvinge der Stadt
'Heusden, pag. 375).
De rvoors. hertog heeft die van Wijk ook tolvrij
gemaekt als ook van alle hoeden, subvention,
taxen en schattingen, bet welke daer na an. 1535
bij Karei de V graaf van Hoi land is beschreven,
en in den jare 1552 bij handveste van Jda van
Hólland voor goed erkent. Wantalsoo doe ter tijd
de; Heere Staate van Holland de voors. Karei
zijnde Keijser, met een somine van twee honderd
duisent ponden en so voorts adsissteerden tot den
Oorlog tegen Vrankrijk, en dat die van Wijk uit
kragt van dit privilegie haer gegeven ombillig en
vrijgevig zijnde, daer toe te contribueren aan de
Rentmeester van Holland werden gegijselt en hare
zegelen voor regt bragte, zoo zijn zij bij sententien
van den hove van Hollant kosteloos en schadeloos
ontslaagen geweest».
In dit voorn. Dorp staan verschejjdeno aedelijko
buijsen eerder te leen ontfangen van den beer
van Breda en het is zeeker datter bij oude tijden
nog meer gestaan, en vele Ridders gewoont hebben.
De straat daaromtrent wordt nog genaamt do
Ridderstraat oft ook de Burgtstraat gelijk nog
bevint op hot Leenboek van den Leenheer van
Holland.
De Heeren van Wijk en die daer van gesproten
zijn, hebben zoo het schijnt haer door bijnaminge
verdeelt naer oortsprough van dien, zommige zijn
genaemt Wijk van houtoirde, zommige Kruisp.
vgn Wijk, zommige Wijksche Poster, zommige
kruipt poort gelijk sulx blijkt uit oude brieven
jegenwoordig zijnder nog twee gebroeders genaemt
Joost en Dirk Poorter van Wijk, voerende het
wapen van Wijk.
Anno 1403 werd mot deze Heerlijkheid verleijt
Boudewijn Kruijfft ridder, bij gifte van den Grave
van Holland.
Anno. 1413 na overljjden van den voorn, zijn
soone ook genaemt Boudewijn Kruijff.
Anno 1435 Adriaen van der Poell bij doode van
Jan van der Poell zijn broeder, en na hem bij
erfregt met hetzelve Jonk. Jan Spiering.
Anno 1443 Willem Spiering zijn zoon.
ï-, Anno.4455 Dirk Spiering van Wel dvsztdfs zoon.
Anno 1460 Heer Peter van Damme Abd. en ook
preor vrjjw. klooster toe Middelburg, bij overgift
Van Dirk Spiering van Well.
Anno 1465 Heer Jan van sgravesando bij over
ljjden van deselvo.
Anno 1484 Heer Jan van Westkappel bij over
ljjden van deselve.
Anno 1500 Heer Peter van Kapellen.
Anno 1520 Maximiliaan van Bourgondie Bastard
van heer Boudewijn van Middelburg.
Anno 1536 Heer Cornelis van der Goes.
Anno 1549 Hoor Matthijs van Speijk.
Anno 1561 Mr. Nicolaas de Castro van Middel
burg, na wiens dood de gemolde beerlijkheijd is
Vervallen aan de Graeflijkheijd van Holland.
Het schijnt dat in voortijden alhier voor Wijk
in de Mase een Salmvisscherij is geweest, terweijl
de voorn, visscherij behoorde toe de Grafelijkheijd
van Holland voor het visschen van het Leen plag
te betaelen 2 salmen van deze vistijd is ook dat
die van Aalst toe Wijk haren kerkgang wei eertijds
plagten te hebben, zal in een ander cap. aenge-
wesen en verhaalt werden.
.Dit voorn. Dorp heeft wel de grootste Kerk en
den hoogsten toorn van het gausche Land van
Heusden, en alsoo hare twee klokken door den
oorlog werden geëischt, zoo hebben zij de grootste
binnen Heusden gevlugt en daar vercoft, dog in
't jaer 1640 hebben zij twee anderen laaten gieten,
de een vrij grooter dan de andere, welke grootste
den 5 September na datze een quartier nurs ge-
lnyd was, geborst is.
(In het cap. Aalst lezen wij:)
Hot is bij die van Aalst eene oude traditie dat
zij veel eertijts haren Kerkgang tot Wijk gehad
hebben, hetwelk ligtelijk gelooft kan werden.
lo. Omdat, gelijk mij verhaelt is Robortus de III,
heer van Heusden gezeyt werd het Kasteel gebout
te hebben en dat dienvolgens het voorn. Dorp eer
tijds onder de Jurisdictie van het Land van Heus
den geleegen heeft.
2o. Omdat de Mase eertijds tusschen Wijk en
Aalst in zoo verre zoo wijd niet geweest is en
hebben die van Aalst tot Wijk ligtelijk haar kerk
gang knopen hebben.
3o. Omdat Wijk een zeer groote en fraaye kerk
hééft met een zeer groote en fraayen toorn en goed
inkomen. Verder van ouder aldaer geweest een
klooster of Abdye van de Tempelridders, anders
in Nederland genaamt de roode(?) monnicken go-
ljjk in een volgend cap. zal verhaalt worden en
soo is zeer waarschijnlijk dat er ouder dagen an
dere dorpen aldaer te Wijk haren kerkgang gehad
hebben.
In de zitting van den Hoogen Raad der Neder
landen van Maandag 9 Nov. jl. heeft de Advocaat-
Generaal Mr. van Maanen, geconcludeerd tot niet
ontvankeljjk verklaring van Huibert van der Maa-
den, brievengaarder te Wijk, in de cassatie door
hem aangeteekend tegen een vonnis door det^heer
Kantonrechter te Heusden den 18n Sept. jl. gewe
zen, waarbij bij wegens overtreding der drankwet
is veroordeeld tot betaling van 2 geldboeten elk
van 12.
In het bogin der vorige week had zekere B. J.
S., rijtuigschilder van beroep, te 's Bosch woon
achtig, de onbeschaamdheid bij verschillende win
keliers daar ter stede goederen en waren op naam
van andere personen te halen, zonder dat hem
zulks was opgedragen. De gemeente-politie, daar
van verwittigd, had al spoedig den dader zoowel
als do door oplichting verkregen goederen, die
reeds bij onderscheidene iugezetonon te gelde wa
ren gemaakt, opgespoord, met hot gevolg dat S.,
die reeds meermalen met politie on justitie kennis
maakte, naar de celgevangenis werd overgebracht.
Het feit, waarvoor de notaris Smitz te Venraai
door de rechtbank te Roermond werd veroordeeld,
bestond in het verduisteren eener som van ƒ6.50,
die hem door zekere Arts te Venraai iu 1884 was
toevertrouwd als kosten voor 't opmaken eener akte
van doorhaling eener hypotheek, welke akte hij tot
heden niet gemaakt heeft.
De oppasser, die te 's-Gravenhage met 200
van een officier op den loop ging, is tot 3 maan
den, en de dief van gouden ringen in verschillende
winkels tot 6 maanden cel veroordeeld.
De rechtbank te Roermond heeft heden den
heer mr. P. Dozy te Nijmegen, die op jacht te
Reuver bij Venloo bij ongeluk een boerenknaap
doodschoot, veroordeeld tot 45 dagen celstraf en
ƒ25 boete.
KERKNIEÜ W~S.
De heer S. Vorbageu. aftr. kerkvoogd bij de
Ned. Herv. Gera. te Heusden, is weder als zoo
danig herkozen.
f MIDDELBURG, 18 Dec. Hét driejarig onder
houd der wegen in de provincie Zeeland, in 4 perc.
Raming le perc. ƒ2800; 2e perceel 97.00; 3e
perc. 58004e perc. 7580 per jaar. (168
f 's HAGE, 16 Dec. De levering van ballast «teen
op de Maas, in 2 perceelen. (169
f Het doorsnijden van den Piekenwaard aan
den linker-oever van de Nieuwe Maas, tusschen de
kilometerraaien 226 en 230 onder de gemeente
Alem, prov. N. Brabant, en Driel prov. Gelderland.
Raming 115600. (170
t UTRECHT, 19 Dec. Hét 3-jarig onderhoud
der rijks groote wegen in de provincie Utrecht, in
7 perceelen en in massa. Raming le perc. ƒ8370,
2o perc. 8190, 3e perc. 5070, 4e perc. 13750,
5e perc. 10990, 6e perc. 4100, 7e perc.
13920 en in massa 64290 per jaar. (171
t's HAGE, 16 Dec. Het maken van 2 dwarskrib-
ben aan den rechter- on 3 aan den linker-oever
van de Lek onder de gemeenten Wijk-bij-Duurstede,:
en Beusichem, tusschen de kilometorraaien 74 en 7,6,
Raming 13000. (172
t HAARLEM, 17 Dec. Het 3-jarig onderhoud
van de werken dor Rijkszeehaven het Nieuwediep.
Raming 25500 per jaar. (173
t 17 Dec. Het 3-jarig onderhoud der Rijks-
zeeweeringen op Urk. Raming ruim 10000 per
jaar. (174.
f MIDDELBURG, 18 Dec. Het 3-jarig onder
houd van het kanaal door Walcheren, provincie
Zeeland. Raming 37480 per jaar. (175
Men is gewoon, ooft in den kelder of op zolder
te bewaren. Dit is verkeerd, getuige de rimpelig-^
heid van huid, die appelen en peren in den winter
aannemen, wanneer ze op die wijze bewaard worden»;
Waarom ze niet liever, evenals aardappelen, inge-
kuild op eene droge, beschutte plaats in den tuin?
Wie een tuin heeft moest dit reeds lang gedaan'
hebben, en wel op de volgende wijze: Op eene
hooge en droge plaats maakt men een soort langen
kuil, bedekke bodem en wanden met stroo, waarop
de appels en peren niet hooger dan 7 palm gelegd'
worden en niet meer dan 5 HL. in één kuil. Ver
volgens dekke men ze met stroo en blad, terwijl,
wanneer de vorst invalt, deze bladeren met een 3
palm dikke laag aarde bedekt worden. In deze kui
len wordt het vleesch van het ooft smakelijk en
volstrekt niet slap.
Een reusachtige oven met fabriek is nabij de
stad Hanover gebouwd, met het speciale doel öm
op groote schaal aluminium te winnen. Wan
neer men weet dat aluminium slechts een vijfde
van 't gewicht van ijzer heeft, veel taaier is dan
ijzer en niet aan roest onderhevig, terwijl het in
veel grooter overvloed voorkomt dan ijzer, en het
niet uit den schoot der aarde, maar van hare op
pervlakte kan te voorschijn gehaald worden er
bestaat geéu leem, geen klei waarin geen alumi
nium aanwezig is dan is het geen wonder, dat
men van deze delfstof groote verwachtingen koestert.
In 1855 word de eerste fabriek ie Javelle bij
Parijs gebouwd om aluminium in 't groot te ver
vaardigen, 't welk volkomen gelukte. Voor 20 jaar
was de prijs per pond 180, 10 jaar later bedroeg
deze slechts 18, en de tijd zal niet verre meer
zijn, dat het in zoo groote hoeveelheid wordt gefa
briceerd, dat het als waardige plaatsvervanger van
het ijzer kan optreden.
Van Piva heeft men een paar zwaluwen die jon
gen hadden, naar Milaan gebracht en daar op een
bepaald oogenblik losgelaten. Na 13 minuten waren
zij bij. haar nest terug, zij hadden 2334 meter ii i
de minuut afgelegd.
Een boertje uit de omstreken van Schagen kwan
onlangs met oen pak aan hot postkantoor, dat h;
wilde verzenden naar een oom op een dorp ii
Gelderland. Men zeide hem, dat hij 25 ct. vrach
moest bttalen.
»'t Is v^el te erg,« zei de boer, «ik moet tócli
van daag naar Amsterdam, dan doe ik hot daa
liever op de post.Men lachte, en de eenvoudigi
ziel deed werkelijk zooals hij gezegd had. Tci
hoogste verbaasd was hij echter, toen hem aan he
postkantoor der hoofdstad ook een kwartje fran
keergeld werd gevraagd
«Dat nooit*, sprak do man, «zou ik het eers
voor niemendal zoo ver meesjouwen en dau even
veel betalenLaat ze 't dan maar uit Schagei
van daan meenemen.* Weer nam hij het pak me<
terug, om het daarna te Schagen op de post te doen
Het volgende wordt als historisch aan de »Arnbj
Ct.medegedeeld: Een huisvader uit, de volks!
klasse, wiens materieele belangen wij besprakenj
werd gevraagd of hij deelhebber was in eer
ziekenbus of begrafenisfonds. «Ja meneer, 'k ber
in 't begrafenisfonds,* antwoordde hij, maar mij:
vrouw wil er mee ophouden, want, zegt ze, wfl
betalen nu al vijf jaar voor niets en een menscl
wil toch ook eindelijk wel eens wat trekken.*
Terechtwijzing van oudere Straten aan eene
jeugdige kleine, klagende over verwaarlozing.
Wie zag ooit zoo'n permantig nest
Dat komt eerst kijken op zijn best,
Of zingt al hooge noten
Dat is nog nauwlijks uit den dop,
Of haalt het zeil reeds in don top,
En spreekt, ja als do g r o o t e n
Zoo'n kuiken van een blauwen dag,
Dat voert wel zeker ook een vlag,
En maakt, o hepretensy
Dat kan pas op zijn beentjes staan,
Of kjopt al bij do buren aan,
Om gunsten en clemency
Dat staat pas in do kinderschoen,
Of treedt, al op met een sermoen,
En kakelt van haar rechten
Maar poes Zoo lang één steen of kei
Bij ons is stuk of uit de rei,
Kan men daar niet aan hechlen.
Doch, lieve kleine wees maar zoet,
Dan krijgt ge een pakje suikergoed
Dra zal St. Niklaas komen
Kom dus mijn hartjeblijf bedaard
Kruip in het hoekje van den haard,
En laat het water stroomen.
Zoo allerliefste beste meid
Leert ge al heel vroeg bescheidenheid,
Die schoone deugd, betrachten
Hoe meer ge u oefent in geduld
Hoe eer uw wenschen ziju vervuld
r Hoe meer ge moogt verwachten.
Wurontig onze Magistraat
Is voor de burgers niet zoo kwaad,
En wis u toegenegen
Dus, laat u raden toeder wicht 1
Voortaan het kleine mondje dicht
En hoopvol stilgezwegeu
In het «Zondagsblad* van de Haagsche «Avond
post* komt het volgende aardige sneldicht voor,
van v. B;, over «wat de menschen maken:*
De koopman maakt zaken,
De dartle maakt pret;
De lafaard maakt beenen,
De ijdle toilet.
De dief maakt zich meester;
De guit maakt het grof;
De kwast maakt verteering,
De minnaar het hof.
De losbol maakt beren,
De blutïer maakt geur;
De kruk maakt fiasco,
De donna fureur;
De speler maakt beesten,
De rijke maakt sier;
De driftkop maakt moeite,
De dwaas maakt getier.
De schoone maakt indruk,
De proever maakt grog;
De fat maakt vertooning,
De woestling amok.
De dienaar maakt ruimte,
De held maakt zich sterk;
De schoone conquêtes,
De minnaar maakt werk.
De droomer maakt plannen,
De kunstenaar maakt naam;
De gunsteling promotie,
De meester bekwaam.
Do twister maakt ruzie,
Do handlaar accoord;
Mevrouw maakt visites;
De dienstmaagd maakt voort.
De baas maakt een standje,
De bidder bekend,
De beul korte wetten,
De moord'naar een end.
De reed'naar maakt opgang,
De kaper maakt buit;
De huisvrouw maakt in, en
De rechter maakt uit.
f DUSSEN, 12 Nov. Op de heden alhier gehou
den botermarkt werden aangevoerd 255 kilo boter.
Zij gold van ƒ1.19 tot 1.30.
f WAALWIJK, 13 Nov. Op de heden gehouden
markt was de aanvoer van vee gewoon, handel
vluggeraangevoerd worden 1348 KG. boter, die
1.09 kf 1.26 por kilogram gold.
f
DE NOTARISSEN
zullen ton verzoeke van C. J. NIEUWKOOP on do
Kinderen van wijlen diens echtgenoote JANNEKE
UITHOVEN, ten woonhuize van genoemden Nieuw
koop te E e t h e n op
des voormiddags 9 uur, publiek,
Eene dragende Melkkoe;
Een Kalf
Een Varken
4 Kippen en 1 Haan
Hoogkar, Stort- of Laagkar, Eegden, Wan
molen en Kruiwagen
Horden, Schoorboomen, Schoorbalken, Koe-
stalstaken en Ladders;
Different Stal-, Bouw- en Melkgereedschap;
Hooi, Stroo, Aardappelen, Appelen en Peren
Karn met toebehooren, Koperen Kannen,
Juk, Tobben, Vaten, Room- en Melk-
tonnen, Wateremmers.
HUISRAAD, hoofdzakelijk bestaande in
Kabinet, Klok, Bureau, Lezenaar, Ledi
kanten, Stoelen, Tafels, Spiegels, Schilde
rijen, Kasten en Kisten;
Bedden met toebehooren;
Linnen, Wollen en Katoenen Lakens, De
kens, Kussensloopen, Handdoeken als an
derzins.
Allerlei soort van Koper-, Tin-, IJzer-, Glas-
en Aardewerk en hetgeen verder tot eenen
inboedel behoort en ter verkoop zal wor
den aangeboden.
De Notaris DE GIER le Heusden, is voor
nemens op Donderdag den 19 November
1885, des morgens ten 9 ure precies, ten
sterfhuize van den Heer A. H. MALINGRE te
Heusden, in de Putterstraat,
Om contant geld:
Een completen netten
bestaande in
Stoelen, Tatels, Canape's, Linnen- en andere
kasten, Pendules, Spiegels, Schilderijen, Led
kanten, Bedden met toebehooren, Vloerkleed^!
Linnen en Pellen, Goud- en Zilverwerk, Koper
Tin-, IJzer-, Glas- en Aardewerk, Mangel me
rollen, Bierwagen, Tilbury, Rosmolen, Vaten cn!
al wat verder ten berde zal komen.
Kijkdag den 18 November, Van des morgens
9 tot des namiddags 3 ure.
In den Boekhandel van
zijn voorradig
meer dan v ij f t i g verschillende
voor 1886,
van af 25 cent tot hoogstens
een gulden, waaronder
Bects-
Diehtcrlijke-
Uunioristischc-
Katholicke-
Maaiidelljksehc-
Mcinorandum-
N. Christclijkc-
Oostcrzcc-
Oude en Nieuwe Boekhandel
belast zich met het KOOPEN en VERKOOPEN van
enz. en koopt tegen hooge prijzen
of gedeelten daarvan. Op [alle aanvragen wordt
terstond geantwoord.
Tevens beveelt zij hare gunstig bekende BIN
DERIJ beleefdelijk aan, waarvan de prijscourant op
aanvrage franco wordt toegezonden.
Tegensckrift op de „Bede eener verwaarloosde straat,"
voorkomende in no. 419 van dit blad en eveneens van elders
ingezonden.
VOORTS
