BUITENLAND.
BINNENLAND.
BURGERLIJKE STAND.
INGEZONDEN.
Boekaankondiging.
14 Juli te Parijs uitreiking van de Tongkin-
medailles; 35000 voor de land- en 25000 voor de
zeemacht..
Te Brussel is Zaterdag de overeenkomst geslo
ten tusschen België en Dnitschland, betreffende de
voorwaardon van aanleggen der Duitsche schepen
te Antwerpen op hun weg naar Azië en Australië.
Uit Charleroi wordt bericht, dat 200 werklieden
te Felay het werk hebben gestaakt; zij eischten
35 pCt. meer loon.
Een advocaat te Weenen, J alius Hanisch, die ge-
ruimen tijd afgevaardigde was en thans wegens
verduisteriug van geld werd vervolgd, schoot zich
met een revolver dood in de gang van het gerechts
hof.
De Koning van Zweden ontving een dreigbrief
van een schoenmaker, die hem of den Kroonprins
ter dood wildo brengen als by niet 500 kronen
kreeg. De man, Karlander geheeten, werd in hech
tenis genomen.
Volgens eene officiëele opgave zijn te Stry 885
woningen vernield en is de schade 4 millioen flo-
rjju. 4000 inwoners verlieten de stad.
Drie werklieden te Marcinelle zjjn door een ont
ploffing van mjjngas gedood.
Een vurig vereerder van Liszt heeft voor 500
pond sterling gekocht een programma van den
schouwburg van Manchester van het jaar 1825,
dat bet optreden van den toenmaals 14-jarigen
Liszt aankondigde. De kooper behoeft het nog
vermelding? was een Engelschman.
Lionel Tennyson, de tweede zoon van den ge-
vierden dichter, is dezer dagen op 32-jarigen leef
tijd gestorven aan boord van een schip, dat hem
nit Indië naar Engeland terugbracat.. Hij was een
groot specialiteit op koloniaal gebied en droeg aan
Indië een bijzonder warm hart toe. Jaren lang was
hij ambtenaar aan het Departement van Koloniën,
maar vooral als schrijver in de Nineteenth Cen
tury*, de »Cornbill« en de Saturday Review* was
hij bekend.
t DRUNEN, 1 Mei. Hedeu deden zich alhier
twee gevallen van hondsdolheid voor. Een dezer
is door den Rijks-Veearts onderzocht, die de ziekte
constateerde. De andere was reeds afgemaakt
en vernietigd, zoodat daaromtrent geen verklaring
meer te geven was.
t AALBURG. Door het college van Notabelen
ia herkozen tot President-Kerkvoogd de Heer
Joh. Mans.
NEDERHEMERT. Naar wij vernemen komt
onze geachte Leeraar, de WelEerwaarde Zeerge
leerde lieer, Dr. J. M. S. Baljon, voor op het
drietal, dat is voorgedragen ter benoeming van
een Professor aan de Universiteit te Gronitigen,
in de plaats van wijlen Prof. Dr. S. S. de Koe.
t OOSTERHOUT, 1 Mei. In den nacht tus
schen Vrijdag en Zaterdag 1.1. omstreeks half
twaalf, ontstond brand bij W. van Dongen, land
bouwer, wonende in de Groenstraat onder Oos
terhout. Ofschoon in het hartje van den nacht,
was de burgemeester op de plaats des onheils
aanwezig, zoo ook de spuit van het aan deze ge
meente behoorende gehucht Oosteind. Er was ech
ter niets 'te redden van het brandende pand, al
leen deed men wat men kon om de aangrenzende
gebouwen te behouden, en wel met goed succes.
Huis, schuur enz. zijn totaal verbrand, benevens
een kalf. Huis en inboedel zijn verzekerd voor
1500. Oorzaak onbekend.
WAALWIJK, 1 Mei. Z. M. heeft vergunning
verleend tot het aannemen en dragen der onder
scheidingsteekenen van ridder der Leopoldsorde
van België, o. a. aan den heer J. B. Timmermans
Wz. alhier.
t WAALWIJK, 3 Mei. Mej. W. Roozen,
kweekelinge aan de Normaalschool alhier, heeft
met goed gevolg examen voor onderwijzeres af
gelegd.
t BAARDWIJK, 3 Mei. Door den Doelen
„Eendracht maakt macht" werd gisteren aan de
honoraire leden eene uitvoering van de harmonie
„l'Espérance" van Waalwijk aangeboden. Door
de koude en den wind kon de uitvoering niet
in den tuin plaats hebben; ze geschiedde daarom
op de bovenzaal van „het Vosje". Het eenigszius
gewijzigde programma werd flink uitgevoerdbij
zonder muntte uit: „Retraite militaire* van Wag
ner, dat op vereerend verzoek nog eens gespeeld
werd.
Hoogst tevreden gingen de toehoorders huis
waarts in de verwachting nog menigmaal aldus
vergast te zullen worden.
t GORINCHEM, 2 Mei. In"de 1.1. Woensdag
alhier in den Doelen gehouden vereenigde verga-
d. ring van het Hoogheemraadschap „de Alblas-
strwaard met Arkel beneden de Zou we" is de
begrooting voor het dienstjaar 1886/87 vastge
steld in ontvang en uitgaaf tot een bedrag vau
t DALEM. De nachtvorsten hebben hier al
veel kwaad aangericht. De aardappelen, die zich
reeds boven den grond vertoonden, zijn totaal
afgevroren, en de boomen hebben merkbaar ge
leden. Het gras groeit door den scherpen noor
denwind weinig of niets.
WERKENDAM. Naar men verneemt bestaat
er bij eenige ingezetenen uit deze gemeente het
plan, om, indien het bijval mocht vinden, eene
gemeenschappelijke broodbakkerij op te richten,
alwaar men voor den werkman brood van zuiver
meel zoo goedkoop mogelijk verkrijgbaar zal stel
len. De te hooge prijsberekening en te groote
vermenging met bijsoort-meel moet hoofdoorzaak
van deze bespreking zijn.
Een burgergeneeskundige zal, volgens een Kon.
besluit van 7 April jl. ook dan, wanneer hij den
daarbij genoemden cursus bij een der militaire
hospitalen niet gevolgd heeft, tot reserve-officier
van gezondheid kunnen worden benoemd, wan
neer hij o. m. voorzien is van een getuigschrift van
den Hoogleeraar of Lector, aan de gemeentelijke
universiteit te Amsterdam belast met het geven
van onderwijs in de militaire genees- en heel
kunde aan die inrichting, ten blijke dat hij bij
die inrichting van onderwijs een cursus over de
genoemde vakkeu in zijnen geheelen omvang met
goed gevolg heeft doorloopen.
De vermaarde Nederlandsche criticus Coenraad
Busken Huet is te Parijs plotseling overleden.
De zaak tegen Bevaart, beschuldigd van moord
op een vrouw te Heenvliet, zal Donderdag 27
Mei voor het Gerechtshof te 's Hage worden be
handeld.
Bij vonnis der rechtbank te 's-Bosch van Vrij
dag 1.1. is de gemeente Audel veroordeeld om te
betalen f 80 voor in December 1885 vervallen
coupons der gemeentelijke geldleening, waarvan
de betaling aan den houder dier coupons was
geweigerd.
De hond van den Heer S. Lankhuizen te
Ruunsdonksveer, is Donderdag wegens hondsdol
heid afgemaakt.
Een Amsterdam8che vronw, op reis van Am
sterdam naar het ziekenhuis te Leiden, schonk
gistermiddag tusschen Amsterdam en Haarlem in
een dames-coupé 3e klasse het leven aan een
welschapen dochter. Door de goede zorgen van
den stationschef werd zij te Haarlem in 't Gast
huis opgenomen.
Een 4jarig jongentje van een arbeider, op de
steenfabriek te Nieuwaal, dat in een onbewaakt
oogenblik zich bij den aardmolen bevond, kwam
in aanraking met den zwingel van dat werktuig
en werd terstond gedood.
Het achtjarig zoontje van den koopman J.
Willinga te Franeker dat de gast was van
schipper V., kreeg, terwijl hij op het schip stond,
door een ongelukkig toeval den zwraren boegspriet
op het hooid, tengevolge waarvan het knaapje
met verbrijzelde hersenpan nederstortte en ter
stond een lijk wasj In verband met den
moord, te Linne gepleegd door den onbezoldigden
rijksveldwachter Loomaus op zijne vrouw, is nu
ook diens 17-jarige zoon aangehouden. Hij wordt
verdacht aan den moord op zijne stiefmoeder me
deplichtig te zijn. Te Valterveen is een jon
getje van 8 jaren in een diepen met water ge-
vulden turf kuil gevallen en verdronken. Onder
Hengeloo zijn 3 arbeiderswoningen afgebrand.
Te Haarlem is een bovenhuis aan het Klein
Heiligland uitgebrand. De bewoonster was afwe
zig. Oorzaak onbekend.
Onder Eist is op een jonkman door een paar
mannen een schot gelost; de volle lading hagel
trof hem. Zijn toestand is hopeloos. Men vermoedt
dat de daders stroopers waren, die den ongeluk
kige voor een jachtopziener aanzagen. Een
melkverkooper bij Utrecht, die bezig was zich
zelf te wasschen, is voorover in de Vleutensche
Wetering gevallen en verdronken. Te Amster
dam is een bereden inspecteur vau politie bij de
Hooge Sluis met paard en al omgevallen. Hoe
wel het dier gedeeltelijk op hem viel, kwam hij
er met een bemorste en gescheurde uniform af.
Te Hattem heeft een 77-jarig man, die het
haardvuur wilde aanwakkeren met petroleum,
door het vlam vatten van zijn kleederen zooda
nige brandwonden gekregen dat hij aan de ge
volgen daarvan is overleden.
f Heusden, van 26 April tot 3 Mei.
Ondertrouwd: M. Heijkants, 24 j. en J.
van Baardwijk, 26 j.
Overleden: G. H. Niedt, 72 j., echtgenoot
van H. Rooijakkers A. C. Snyders, 6 m.
<gg—M-M»—j»»
In den beginne had ik niet veel zin het hoofd
artikel van de Gorincbemsche courant van 29
April te beantwoorden, maar toen ik het nog eens
gelezen had, heb ik besloten aan nw verzoek te
voldoen.
In de eerste plaats om de onjuistheid of on
waarheid, die in de eerste alinea reeds voorkomt
te weerleggen en ten andere om verscheidene min
jnist voorgestelde zaken zoo mogeljjk in het ware
licht te stellen.
In de eerste alinea lezen wjj dat een honderd
tal bewoners van het land vau Hensden en Altena,
meer bepaaldolyk nit het wostelyk gedeelte, eene
vergadering te Gorincbem hebben gebonden ten
einde een vaste brug over de Maas te verkrygen
niet te Hensden, maar aan het Keizers-
veer. De zinbouw laten we natnnrlyk voor re
kening van den scbrjjver. Het is echter bepaalde
lijk onwaar dat allen met dat doel naar Gorincbem
zyn gekomen. Er waren er zeer velen by, die wel
mede wilden werken tot het doel: de middelen
te beramen tot bet verkrygen van een vaste brug,
maar zy wilden dat niet doen ten koste van Hens
den. Als do schryver het wenscht, zal ik hem
goedklinkende namen noemen.
In de tweede alinea lezen wy dat het vraag
stuk der overbrugging geenszins is een nitslniteod
Noord-Brabantsch belang. Ik geloof dat goede ge
meenschapswegen 8 t e e d s een algemeen belang
hebben. Maar als de staten van Noord-Brabant
eene ruime snbsidie hebben toegezegd, dan hebben
zy dat niet gedaan met bet oog op de belangen
van Gorinehem, Hardingsveld, Sliedrecht en den
Alblasserwaard, maar dan hobben zy dat gedaan
onder de voorwaarde dat geene rechten zonden
worden verkort en dat geen plaatselijke toestanden
van een gnnstigen in een ongnnstigen toestand
zouden worden gebracht. Met de overbrugging in
de nabijheid van Hensden, die ook door de Ged-
Staten van N.-Br. wordt aanbevolen, blijven de
plaatselijke toestanden gelijk zij waren en wordt
niet aan het eene gedeelte een voordeel gegeven
dat aau het andere ontnomen wordt.
Dit is reeds zoo dikwijls in het licht gesteld
en voor het goed recht van Heusden is reeds zoo
dikwijls ook in andere dan locale bladen opge
komen, dat de scbryver in de >G. Ct.« wel op de
hoogte kan zyn van de motieveu, die ons stedelijk
bestuur en onze vertegenwoordigers in de Kamer
hebben doen handelen.
>Het is van bet hoogst belang,* zegt de scbryver,
>dat er eene gemeenschap zy, die niet elk oogen
blik door mist of ijs kau verbroken worden.* Vol
komen waar, maar consequent door redeneerende,
moest er dan ook worden aangedrongen op eene
overbrugging by Sleeuwyk, want ook by eene over-
bragging van bet Keizersveer blijft er altjjd nog
eene lacnne, tenzij de schrijver onder de werken
tot verlegging van den Maasmond ook begrepen
wil hebban eene brng bjj Sleeuwijk.
Die herinneringsmedailles hebben het ook alge-
daan. Dat Hensden en het land van Hensden dank
baar waron voor de aanvankelyk met goed gevolg
bekroonde pogingen van bon burgemeester en van
den heer Seret, wie zal hun dat kwalijk nemen.
Een werk, dat bijna van de baan was, weer in de
herinnering te brengen en zelfs op de begrooting,
dat was een succes, dat bnnne yverige pogingen
bekroonde en men beeft willen toonen dat men den
ijver waardeerde.
Een ieder doet dat op z y n e manier. De een
laat het by woorden bljjven, wij hebben er iets
tastbaars van gemaakt, en wy hobben er mede
willen zeggen: »wat er ook gebenre en boe de af
loop ook moge zyn, gij hebt in elk geval nw best
gedaan en de aanvaakelyk goede uitslag hebben
wy aan n te danken.
De verklaring, die de schry ver geeft van voor
memorie uittrekken, laat ik geheel voor zyne
rekening, ik denk, dat by met zyne meening vrij
wel alleen staat. Waarom anders tegenstemmers?
De schrijver heeft niet kannen begrypeu, hoe
een scherpzinnig man als de Heer Seret voor een
schier onmerkbaar stipje van het kiesdistrict het
overige gedeelte beeft achter gesteldwel aar
dig gezegd, maar wat bad hy dan moeten doen,
wèlwyze Gorkummer? Er stond geen brng in het
projoct, Keizersveer had er nooit een gehad. Waal
wijk had er eene gehad bij Gansoijen, maar Waal
wijk gaf er zoo weinig om, dat het die brng, toen
ze door hoog water was vernield, niet eens heeft
laten herbouwen, maar tien jaar lang zonder beeft
gedaan. Hensden lag aan den oosterwal. Pleit het
nn zoozeer tegen des Heeren Serets scherpzinnig
heid, dat hy de rechtvaardigheid in bet oog hield,
en voor Hensdens belangen, dat wil zeggen voor
de belangen van het Land van Hensden en Altena
op kwam? Ik verklaar dat ik dat niet kan inzien,
en wensch gaarne beter Onderricht te worden.
Hoe heeft Gorinehem indertyd niet gepleit om
de vaart van Amsterdam langs de stad te krjjgen,
was dat niet in flagranten strjjd met de belangen van
Neerlands hoofdstad, Amsterdam? Vroeg toen ook
een hoogwijze Gorkummer: hoe kunnen scherpzin
nige kamerleden zoo in strjjd handelen met het
algemeen belang? Mij dankt daar had de vraag
meer recht van bestaan dan in bet geval van de
overbrnggiug by Hensden.
»Hetzalder genoemde commissie dan ook geens
zins moeilijk vallen te bewijzen, dat het handels
verkeer dringend eischt,dat er iu het Westen eene
overbrugging geschiede. Reeds van eeuwen
her wa3 de handel weg daar.* Zoo gaat de schry-
ver voort. Nn, bewyzen gaat gemakkelyk genoeg,
als maar niemand tegenspreekt. Ik zie best kans
te bewyzen, dat de maan een groene kaas is, het
is maar de kwestie, aan wie men het bewyzen
moet. En daar heeft de scbryver niet om gedacht.
Want hoe hy aan die eeuwen komt, ja, dat begrjjp
ik niet. Het maakt anders wel eon aardig effect:
van eeuwen her.* Het woord zal den schrjj-
ver door het hoofd gespeeld hebben nit: »Waar
Maas en Waal te zamen vloeit.* Het is er dan
trouwens ook vlak by.
Mag ik eens zeggen, hoe )iet voor e e u w e n
her was
De groote weg, de handelsweg, waarvan de schrij
ver spreekt nit het Noorden naar bet Zuiden, liep
óf over de Moerdijk, óf over Hensden. De schrijver
heeft zéker wel eens van den Biesbosch geboord? In
het laatst van de vorige eeuw nit Raamsdonk of
Waspik komende, moest men door een moeras baden
om Oostwaarts in het land van Hensden en zao
doende op den hoofdweg te komen. Dat zon
men zeker niet gedaan hebben, als er een hoofd
weg zoo dicht bij ware geweest. In Napoleons tjjd
liep de groote weg over Hensden. Keizerin Maria
Lonisa kwam over Hensden, Lodewijk Napoleon
kwam over Hensden, veel vroeger in de 17e eeuw
reeds trok men over Hensden naar Brabant. Dan
was Hensden tevens de pleisterplaats. Ook de weg
over de Moerdjjk werd veel, maar toch niet zooveel
gebruikt. Wy kennen de geschiedenis van Friso
niet waar, aan de Moerdjjk en de geschiedenis van
de vorstin, die hier dat ongelnk met haar koffer
bad
Ouden van dagen weten een en ander nog zeer
goed mede te deelen, betzij nit eigen horinnering,
hetzij bij overlevering van overleden familieleden.
Allerminst vermelden zy dien eenwen onden
hoofdweg. Een enkel oog op de kaart, een weinig
begrip van den vroegeren toestand leert het ons
wel anders.
Toen de Biesbosch hoe langer hoe meer inkromp,
kon mén er aan denken een byna rechten weg van
SleeuvVijk naar Breda te maken en Napoleon deed
dat. Onder Willem III week men weer van dat
denkbeeld af en zoo kwam niet de lijn Utrecht
GorincbemBreda tot stand, maar Utrechtden
Bosch en DordrechtBreda. Hadden toen de Le
den der Tweede Kamer maar geweten van dien
weg van eenwen her, dan had Gorincbem 20
jaar vroeger een spoorlijn gehad. Jammer dat de
schrijver er toen niet op gewezen heeft, het zon
hem geenszins moeilyk hebben gevallen
te betoogen dat, enz. De eenwen her van
den schryver pleiten das jnist voor Hensden.
Groote plaatsen trekken alles naar zich toe
tot schade van de kleinere. Kleine plaatsen zyn
das verplicht alles te doen wat zij kannen om te
beletten dat hnnne belangen opzettelyk geschaad
worden. Dat deed Gorinehem, toen men de recht
bank wegnam, dat deed Gorincbem, toen de Kenl-
scbe vaart aan de stad dreigde te ontgaan. Dat
doet Hensden nn men de plaats wil isoleeren. En
Gorincbem had geljjk en Hensden beeft gelyk.
Spreekt de Gor. schryver dit tegen, dan slaat hjj
zyne eigene glazen in en dat is niet slim.
Komt er een brng, dat ik van harte hoop en
een voor bet Keizersveer er bij, dat ons zal verblij
den, dan loopt or misschien naast den eerzamen
Hensdenaar, dien het geestesoog van den schrij
ver ziet, nog wel eens een hoogwijze Gorcummer
die deü eerste Aardrijkskunde, Geschiedenis en Di-
alektiek leert en meteen de Provinciale Noord-
Brabanter voor hem opzoekt, waarin de hoofd-
artikelèn over den Maasmond, die tot beden aan
onze aandacht ontsnapt zijn.
Hensden, M. d. R.
30 April 1886. Uw dienaar
S.
KERKNIEUWS.
Nedeül. He&v. Gemeente.
naar Brakel in de Betuwe, W. van Esveld, cand.
te Nijkerk op de Veluwe.
voor Hedel in de Betnwe, door J. L. Tichelaar,
te Uuddorp.
By J. M. E. en G. H. Meijer te Amsterdam, is
voor rekening van den schryver uitgegeven »Een
afdoend geneesmiddel voor een kranke maatscbappjj
een vlugschrift door H. Barendsen. De schryver
meent het goed met zjjn volk, en wat hjj aanbe
veelt, de drooglegging der Zuiderzee, verdient met
het oog op het volksbelang wel, dat er metnadrnk
de aandacht op wordt gevestigd. Maar bet brochu-
retje wordt ontsierd door een buitengewoon ge
zwollen toon en de ietwat kwakzalverachtige ma
nier, die reeds nit den titel spreekt. Ter bestryding
der sociaal-democratie, het hoofddoel van den schrjj-
ver, hebben we meer aan wat nuchtere wetenschap
dan aan opgewonden phrases. Ook zonden wij vree
zen, dat de droogmaking der Zniderzee ons niet
Zoo spoedig al de weldaden zon brengen, die do
schrjjver daarvan verwacht.
GEDACHTEN.
Ann verschillende schrijvers ontleend.
Gelyk eene lente zonder bloemen, zoo ia eene
vrouw zonder liefde.
De liefde bezielt het heelal; zonder liefde ware
de gansche schepping woest. Overal in de natnnr
is harmonie en orde van het Hoogste Wezen
tot het geringste insekt; eenwige aantrekking
eeuwige liefde!
Liefde is de weg tot God, want Hjj zelf is liefde,
oneindige liefde.
De mensch die lief heeft, gevoelt dat hjj on-
sterfeljjk is.
God heeft ons twee vleugels gegeven om ons tot
Hem op te beffen: de liefde en de rede.
Aan de tong kent de geneesheer de ziekte vau
bet lichaam, en de wjjze de ziekte der ziel.
De slechte menscbeu gehoorzamen hnnne harts
tochten, evenals de slaven bnnne meesters.
De tegenspoed brengt de zwakke gemoederen
ligt tot wanhoop, doch zy versterkt de verhevene
zielen.
Men kan een rens zijn, zonder in waarheid een
man te wezen.
Van het goud verzamelt men zelfs het stof.
DE BETOOVERDE KLOK.
Als 't niot zoo donker geweest was, h&dt ge
Zondagavond tegen half twaalf een menschelyk
boen, met zwart lakensehe broek versierd, het keu
kenvenster van den onden baas Smits kannen zien
binnen stappen. Op het been volgde een compleete,
levende menscheljjke gedaante, die het Zondagspak
van dien morgen nog aan had. En de eigenaar van
dat pak, die op zoo'n verdaohte wjjze in den keu
ken kroop, wa9 Kees van den molenaar,
>lk zon wel eens willen weten,* zei de jonk
heer by wjjze van alleenspraak, wat de oude baas
f 99464,84*/^ dat is 17502,98 minder dan
die van het vorige jaar. De omslag werd mede
f 1 verlaagd en op f 3,75 per H.A. bepaald.
Vervolgens werden voor de betrekking van Hoog
heemraad bij stemming op de voordracht ge
plaatst de heeren J. Kloek, te Peursura, als le,
J. Veth Ph.Jz. te Papendrecht, als 2e en As.
Smit Jz., te Nieuw-Lekkerlaud, als 3e candidaat.
Deze voordracht is bereids aan Z. M. den Koning
ter electie opgezonden.
Mijnheer de Redacteur!
Aangenomen
Bedankt: