FEUILLETON. N 1888. M 677. ZATERDAG 28 APRIL. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. Hoe ons land geregeerd wordt, Papier en in de Werkelijkheid. II. Buitenland. 22) NIEUWSBLAD VOOR Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden 1.00. Franco per post zonder prijs- verhooging. Agent voor Frankrijk: Wester en Co., 20 Rue Hérold, Parijs. Advertentiën 16 regels 00 et. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht. Ingezonden stukken 8 uur. tot Maandag en Donderdagavond mammnanuvmmmmn OP DOOK F. DOMELA NIEUWEN HUIS. (Lid der 2e Kamer.) de gemeente. Naar het ons voorkomt, heeft de schrijver zijn betoog in dit hoofdstuk gebouwd op de vol gende stellingen: le Niemand heeft het recht om over een ander te regeer en zonder diens toestemming, (blz. 7) 2e Als er niet geregeerd wordt naar den wil des volks, dan wordt er niet geregeerd in het be lang des volks. (blz. 8) Deze eerste stelling nu is, hoe waar zij opper vlakkig ook schijnt, onzin, klinkklare onzin. Als wij haar toepasten, zou zij onmiddellijk tot anarchie geregeeringloosheid voeren. Wij hebben het recht aldus te redeneeren, omdat de schrijver zelf het ook tracht te doen, zooals wij later zullen zien. De wapens, welke hij tegens ons bezigt, keeren wij tegen hem. En nu zullen wij de waarheid onzer redenee ring aantoonen. Neemt eens aan, dat alle meerderjarige man nen kiezers waren in onze gemeente, en stelt dat getal op 2000. Nu wordt er gestemd over een Burgemeester, nemen wij aan, 1001 kiezen den heer A, en 999 stemmen op B. A is dus Burgemeester. Hij is Burgemeester tegen den zin van die 999. Hebben die nu 't recht te zeggenMijnheer, wij erkennen u niet, want gij staat aan 't hoofd onzer politie zonder onze toestemming? Zou dat nu niet uitloopen op regeeringloosheid? Zou dan het begrip gemeente niet ophouden te bestaan Is het niet veel beter, dat de Burgemeester wordt benoemd door een onpartijdig persoon, door den Koning Ons dunkt dit zoo duidelijk als 2 X 2 4 is. Wat nemen we dan ook herhaaldelijk en her haaldelijk waar? Dat vele gemeenten per adres aan den Koning verzoeken iemand tot burgemeester te benoemen, die de gemeente niet kent. Natuurlijk, want dan staat hij buiten de par tijen en kan er ook boven staan. En is dit altijd wenschelijk, soms, neen vaakallernood zakelijkst. Voorts wordt de Burgemeester benoemd voor 6 jaar. Dit bevalt den heer Nieuwenhuis niet. (Bid. 4). Wij zullen niet beweren, dat het precies noodig is, iemand voor zes jaar te benoemen. Doch stelt u eens voor, dat de kiezers den Burgemeester eens konden ontslaan, als zij dit goedvonden. Zoodra de man dan iets deed, wrat eenigen mishaagde, bijvoorbeeld, aan drie zijner partij, dan werd hij ontzet, want drie -f- 999 is 1002. Maar weer een ander! En zou die burgemeester dan met recht ont slagen zijn? Is het altijd verkeerd, wat dien drie kiezers niet naar den zin is? 't Is eigenlijk te dwaas om op te antwoor den. Of een maatregel van beteekenis verkeerd is of niet, kunnen wij soms pas na jaren uit maken. Hiermede hebben wij eigenlijk ook op de 2e stelling geantwoord. Als er niet geregeerd wordt naar den wil des volks, wordt er ook niet geregeerd in het belang des volks. Allereerst merken wij op, dat de heer Nieu wenhuis blijkbaar onder den wil des volks wil verstaan hebbennaar den wil van hel gansghe volk, zonder ééne uitzondering. Dat is onmogelijk! Blijkbaar wil hij dus geene regeering, dat is anarchie. Doch nemen wij eens aandat hij heeft be doeld zooals prof. Opzoomer het zekerlijk ook heeft gewild naar den ivil der meerderheid. Dan is het nog niet waar. Ten minste, het is niet waar, wat D. N. wil zeggen: naar den wil is altijd in het belang des volks. 't Is precies hetzelfde, alsof iemand zeiwie zijn kind niet opvoedt naar zijn eigen wil, doet het ook niet volgens het belang van dat kind. 't Kind wil niet naar school, dus dan behoeft het ook niet en mag vrijelijk langs straat slen teren en een onnutte dagdief worden. En laat ons eens een oogenblikje de geschie denis raadplegen. In de eerste plaats moet Domela Nieuwenhuis volgens zijne eigene stelling dan ophouden tegen onzen Koning te velde te trekken. Want als ons volk eens stemmen moest over het afschaf fen van Koningschap der Oranjes of het be houden, zou het Koningschap met eene verplet terende meerderheid behouden blijven. Waarom redeneert D. N. nu tegen zich zeiven? Zien wij nu eens naar Frankrijk. In 1852 werd Napoleon de Derde tot Keizer gekozen, door het volk. Is de regeeriug van Napoleon de Derde in het belang van het Fransche volk geweest Wie zou dat durven beweren! De grondslag zijner redeneering is dus voos. Als wij er een gebouw op zetten, stort het in. Wat overigens het kiesrecht betreft, wij ge- looven ook, dat dit nog niet goed is geregeld. Doch wij komen hierop later uitvoerig terug. Dat wij algemeen kiesrecht noodig hebben, betwisten wij ten zeerste. Dat wij het eindelijk krijgen zullen en moeten, geven wij toe. Doch als in alles, zoo ook hierhet bestaande moet verbeterd worden niet omvergegooid. Geen revolutie. Daarmede gaan wij eer achter- dan vooruit. Wij herhalenop dit alles komen wij later uitvoerig terug. De directeur der rijksmunt werd Dinsdag tot den Keizer toegelaten om hem den eersten gouden munt te overhandigen met de beeltenis van keizer Frederik geslagen. Op de mededee- ling, dat met 1 Mei de eerste in circulatie zouden worden gebracht, keek de Keizer hem droevig aan en schreef1 Mei ben ik gestorven. Volgens de National Zeitung« heeft Keizer Wilhelm van zijn privaat-vermogen van 24 millioen Mark, 3 rnillioen aan Keizerin Augusta, 1 millioen aan de Groothertogin van Baden, 1 millioen aan den Kroonprins en aan de Kroon prinses, 1 millioen aan Prins Heinrich met een voor hem aangekocht landgoed vermaakt. O O Bii codicil heeft de Keizer later nog een be spaard millioen verdeeld, waarvan Keizer Frie- drich 3 en de Groothertogin van Baden 2 achtsten erlangen. Aan het Kroonfonds werd 12 millioen toegewezen; het overige is in talrijke legaten gesplitst. De rente van de 12 millioen voor 't Kroon fonds is aan keizer Friedrich toebedeeld. Men meldt voorts, dat in overleg met Bismarck en met toestemming van Keizerin Augusta en den Kroonprins, uit het Kroonfonds een som is beschikbaar gesteld tot dekking der kosten van 's Keizers ziekte. De Groothertogin van Baden heeft haar aan deel in de erfenis van keizer Wilhelm aan de jongste dochters van keizer Friedrich afgestaan. o Volgens de »Intransigeant« loopt het gerucht, dat Boulanger binnen 10 dagen in staat van arrest zal worden gesteld. o Karei X had zijn leliën, Napoleon zijn viooltjes, Keizer Wilhelm zijn korenbloemen; Boulanger heeft den anjelier tot zijn embleem gekozen. Te Parijs wordt dan ook druk in deze bloem handel gedreven en men verwacht dat de mode er zich ook van meester zal maken met het a.s. zomer seizoen. o Tot hiertoe hebben de meubels en diamanten van mme. Boucicaut 330.000 frs. opgebracht. o In Wadjra Karar (Madras) is een diamant gevonden, die, in ruwen staat 67 karaat woog en geslepen 24£. De steen wordt op 12 a, 15000 pd. sterl. waarde geschat; hij is iu handen van een juwelier te Londen, die er den naam van Gor-do-norr aan gegeven heeft. o Uit Petersburg wordt van den 23n bericht, dat de opening van de scheepvaart te Kroonstad over veertien dagen verwacht wordt. o De stad San-Fernando, op de Phillepijnsche eilandenis geheel door brand vernield. De schade wordt geschat op 5 millioen. - De schouwburg te Grantham is door brand vernield. De schade be draagt 5000 pd. sterling. Ongelukken van perso nen hadden niet plaats. o In eene kolenmijn te Workington (Eng. graaf schap Cumberland) heeft eene noodlottige ont ploffing plaats gehad. Er was in die mijn, waar naar het duitscii. VAN E G B E R T C A R L S E N. Het pejaagde meisje wierp nog een blik op Marten's gelaat met de dreigende, besloten uit drukking. Toen haalde ze een vuile brieven- tasch te voorschijn en begon 't eene biljet na 't andere op tafel te leggen. Toen Martens tot acht geteld had, lag ook het achtste biljet op tafel. »En nu, weg!« ging Martens voort, nadat hij een stap nader getreden was en zijn oog over de biljetten had laten gaan. »Zwijgt ge en blijft ge uit Eduards nabijheid, dan betaal ik u stipt op den len Januari en den ten Juli van elk jaar honderd daalders, die ge persoon lijk bij mij komt Inden. Bemerk ik echter 't minst, dat verdacht is, dan houdt dat jaargeld op. En thans, vaarwel »Ik zal wel komen om mijn geld te halen, zei de »schoone« Marie en wendde zich om om te vertrekken. Martens volgde haar met het pistool, tot ze de deur der voorzaal achter zich had ge sloten. Toen ging hij lachend naar 't salon terug, wierp het pistool in de lade, en sloot de biljetten in een kassette. Nu naar doctor Adamik wil met die Virzowski- sche zaak niets meer te dotn hebben. Alleen daartoe zal ik ze nog gebruiken, om mijn vrij heid terug te nemen, opent ik me geheel aan het welzijn van mijne vrienden Pleiszenbach en Carolin kan wijden. Hij vond den geheimzinnigen man, uit wiens scheip betreden trekken een koelbloedige geest kracht en uit wiens donkere cogen een edele dweeperij blonk, in 't »hotel van Pruisen». »Zco vroeg reeds begon deze, brengt ge me de gevraagde ophelderingen Zeker,antwoordde Martens, terwijl hij zijn onderzoekenden blik door de kamer liet dwalen. Toen voegde hij er met fluisterende stem bij »Zijn we zeker hier niet beluisterd te kunnen worden De doctor knikte. »De kamer hiernaast is onbewoond, en op de gang is het te druk, daar blijft zoo licht niet iemand staan om te luiste ren. Maar we kunnen ook wel wat zachter spreken. »Mijn eerste mededeeling betreft dien zekeren Mirski, den vroegeren grensopzichter, als ik niet dwaal. Die is voor eenige dagen gestorven. »Aha, dat is belangrijk; hoe komt ge aan dat bericht?» Van Mirski's eigen dochter.« Zijt ge met die zoo goed bekend? Gisteren scheen u die naam nog geheel vreemd. »Dat was hij ook. Ik maakte toevallig ken nis met haar bij een mijner vriendentoen verdween ze plotseling, zoodat ik haar bijna geheel vergeten was, toen ze van morgen zich onverwachts bij me aanmeldde. Ze was in diepen rouw en vertelde me, dat haar vader gestorven was, maar voor zijn dood nog belangrijke mee- deelingen omtrent de Virzowski's gedaan had.« »En sprak ze u over die meedeelingen?« Zeker »Hoe kwam ze er toe, juist u die zaken toe te vertrouwen »Gedurende den korten tijd onzer kennisma king had ik tweemaal gelegenheid haar als rechtsgeleerd man hulp te verleenen. Dat schijnt haar vertrouwen ingeboezemd te hebben, en daar dat, wat haar vader haar had verteld, haar ge weten drukte, zocht ze zich bij mij te ontlasten. De doctor knikte. »En waarin bestaan die onthullingen van mejuffrouw Mirski »Eer ik u die meedeel, heb ik eenige voor waarden te stellen. »Ha, voorwaarden »Gewis! Wat ik u kan vertellen is van zoo'n gewicht, en door documenten, die in mijn bezit zijn overgegaan, zoo onwaarlegbaar bewezen, dat ik u door die tijdingen een even grooten dienst bewijs, als had ik volgens ons vroeger plan de toenmalig vermoedelijke erfgenaam, mejuffrouw Virzowski, tot mijn echtgenoot ge nomen. Daaruit volgt, dat ge overtuigd zijt van het bestaan van een naderen erfgenaam. »Dat ben ik. Ook ken ik zijn verblijfplaats, en bezit de noodige papieren om zijn rechtsaan spraken te staven. »Alzoo, uw voorwaarden Vooreerst geeft ge mijn vrijheid terug. Verder »Ten tweede betaalt ge me de rest van die som van tienduizend daalders, welke gij, zooals ge me gisteren avond zeidet, voor deze zaak had bestemd, dus nog tweeduizend daalders, en ge betaalt de rekeningen bij mijn tegenwoordige leve ranciers, in 't bijzonder voor mijne inrichting. Verder »Ten derde betaalt ge mejuffrouw Marie Mirski een jaargeld van tweehonderd daalders. »Zijt ge klaar »Ja.« Doctor Adam stond op en ging, de handen op den rug, nadenkend heen en weer, terwijl Martens hem in spanning nakeek. Eindelijk bleef hij voor hem staan: »Eer ik besluit moet ik de papieren inzien Martens greep in een brieventasch. »Hier zijn de afschriften. Hij gaf den doctor een couvert over met ver scheidene papieren, die deze nauwkeurig inzag. »Ge hebt gelijk,zei Adam daarna, »de origi- neelen dezer papieren hebben een bijzondere waarde, vooral als de betreffende knaap nog leeft. Ik ben daarom bereid uw voorwaarden aan te nemen en verpand u mijn woord u uw wissel uit Wiesbaden terug te zenden, zoodra ik te Berlijn zal zijn terug gekeerd, en verder ook over de gebeurtenissen te Wiesbaden een onverbrekelijk stilzwijgen te bewaren. Zijt ge daarmede tevreden?* A Is ge mijn andere voorwaarden aanneemt. »Nog eenmaal tweeduizend daalders? Bedenk welke opofferingen de vereeniging reeds voor u gedaan heeft. Martens lachte luid. »Die opofferingen zijn zeker beduidend! Voor mijn wissel hebt ge vast niet meer dan zestig procent betaald. Rekent ge daarbij alles, wat ik verbruikt heb, en verder de nieuwe tweeduizend daalders, dan komt het nog niet op zooveel als de heerlijkheid Wolno in één jaar opbrengt. »En dan het jaargeld aan Marie Mirski wierp Adam tegen. »Tweehonderd daalders jaarlijks,* riep Mar tens, »dat zal den erfgenaam van Wolno niet arm maken Adam begon weer nadenkend heen en weer te wandelen, terwijl Martens voortging: »Voor u is de geldquaestie bijzaakuw hoofdbedoeling en die van uw vereeniging is een politiek belang. Met Wolno staat en valt de geheele Eilendorfer provinciedat hebben de laatste verkiezingen bewezen, waarbij niettegenstaande de zorgvul digste voorbereidingen van het Poolsche comité de Poolsche candidaat in dc minderheid bleef, omdat de Wolnoër Virzowski's hun gewicht tegen u in de weegschaal wierpen. Om dat voor de toekomst onmogelijk te maken, wilt ge Wolno een anderen eigenaar schenken, en wel eenen die aan u en uwe Poolsche grondstellingen ge hoorzaamt, en die tevens de noodige eigenschap pen bezit om die grondstellingen ingang te doen vinden. Onder de vroegere verhoudingen scheen ik u daartoe de geschikte persoon en moest dus met Celestine von Virzowski huwen; thans echter openen zich voor u nog betere uitzichten, daar ge de heerschappij over den rechtmatigen erf genaam van Wolno krijgt, terwijl deze nog in een leeftijd is, waarin hij als zacht was is te kneeden. Wat wilt ge meer?« Adam overlegde nog eenige minuten, en zei toen: »Nu, goed, ik neem uw voorwaarden aan en ben bereid u het geld dadelijk te betalen »Ook mijne rekeningen?* »Ook die. Om dan mejuffrouw Mirski haar j.J

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1888 | | pagina 1