Den volgenden dag hielden zij hnn eerste
vergadering en begon de strijd. De Revolutie deed
5 Mei reuzenschreden. Aller oogen waren op de
afgevaardigden gevestigd.
Karakteristiek is 't te lezen wat Z. M. op
deze dagen in zijn dagboek aanteekende.
5 Mei. Opening der Staten. Bezoeh van Meudon.
6 Niets voorgevallen.
7 Hertenjacht. Een gevangen.
8 Niets voorgevallen.
9 Jacht. Niets gevangen.
10 Yesper en lof. Groot diner.
12 Niets voorgevallen. Komedie.
Arme Lodewijk! Als er niet gejaagd werd,
viel er in 't oog van den zwakken koning niets
voor. En toch waren geen dagen gewichtiger voor
land en koning dan juist deze, waarin een heete
kamp ontbrandde tusschen de standen, waarin
de derde stand uit het niet opgroeide tot iets!
Buitenlan cl.
Omtrent het proces-Boulanger verneemt men,
uit een onderhoud met een van de leden der
commissie van het Hoog Gerechtshof, dat de in
structie nog niet aan het licht heeft gebracht
het feit van een beraamden aanslag op de vei
ligheid van den staat. Niettemin wordt van ver
trouwbare zijde de bewering tegengesproken, als
zou de instructie kunnen eindigen met een ver
dict van niet-ontvankelijkheid. Reeds nu is met
zekerheid aan te nemen, dat de inbeschuldiging
stelling met algemeene stemmen zal worden aan
genomen.
Waarom Laguerre weigerde Perrin te verde
digen: Indien de door u bedreven daad een
zware verantwoordelijkheid op u deed rusten,
zou ik u mjjn medewerking niet kunnen wei
geren, maar met los kruit op een gesloten rjjtuig
schieten is nooit een misdrijf geweest; daarom
moet ik uw opdracht afwjjzen.c
Te Berlijn loopt het gerucht van een nieuw
complot tegen den Czaar, hetwelk te Petersburg
zou zjjn ontdekt. Een aantal officieren zouden
daarbjj betrokken zijn.
WERKSTAKINGEN.
De werkstakingen in Duitschland nemen een
zeer dreigend karakter aan. Het aantal van hen,
die het werk er bjj nedergelegd hebben, bedraagt
thans reeds 70,000, de helft van het geheele
aantal mijnwerkers in het district Dortmund.
Op een spoedige hervatting van den arbeid be
hoeft men niet te rekenen naar het schijnt, daar
werkgevers en arbeiders halsstarrig op hun een
maal ingenomen standpunt blijven staan. In
het district Dortmund is de geheele gewapende
macht op de been, daar men voor groote on
geregeldheden vreest tusschen de ijzerwerkers en
de mijnwerkers. Den eersten toch is het verre
van aangenaam ter wille van de mijnwerkers,
die voor geen kolen willen zorgen, niet te kun
nen werken, te meer daar er thans in de ijzer
industrie zooveel werk is. Het is dus niet te ver
wonderen, dat in die kringen een opgewonden
stemming tegen de mijnwerkers heerscht.
Niet alleen in de ijzerfabrieken, maar in tal
van andere takken van industrie doet zich het
gebrek aan steenkolen gevoelen. Zelfs de spoor
wegmaatschappijen krijgen er behoefte aan en
dit is niet te verwonderen wanneer men weet,
dat uit het Ruhrgebied gewoonljjk 9500 waggons
steenkolen worden verzonden. Komt er dus niet
spoedig verandering, dan zal de treinenloop be
perkt moeten worden.
De werkstakers blijven bjj hun eisch van een
loonsverhooging van 15 pCt. volharden en in
beurskringen is men reeds van het noodzakelijke
dier verhooging overtuigd.
De »Berl. Bürs. Cour.c o.a. schrjjtt:
^Natuurlijk zal eerst dan de arbeid worden
hervat, wanneer de mijnbesturen de eischen der
arbeiders geheel of gedeeltelijk hebben ingewilligd.
Door dit te doen, berokkenen zij zich en hunnen
aandeelhouders slechts zeer weinig nadeel, daar
de stijging der steenkoolprijzen sinds het vorige
jaar een grootere loonsuitkeering gemakkelijk
toelaat. Bovendien zijn onpartijdige deskundigen
van oordeel, dat de steenkoolprijzen nog hooger
zullen stijgen en hun winst dus nog grooter
zal zjjn.*
De handelaars in steenkolen, die nog een
goeden voorraad voorhanden hebben, maken
goede zaken. Zij maken thans met gemak 110
tot 130 Mark per 10000 K.G., terwijl sommigen
zelfs 140 tot 150 Mark vragen.
Te Gelsenkirchen is de arbeid gestaakt op
het mijnwerk »Dahlbueh.« Te Bochum werd
een groote vergadering van arbeiders gehouden,
waarvan de uitslag nog niet bekend is. Er waren
groot voorzorgsmaatregelen genomen en een
aanzienlijke macht soldaten was ontboden. Op
eenige lichte wanordelijkheden na bleef alles rustig.
Nieuwe werkstakingen kwamen verder op ver
schillende plaatsen voor.
Te Berlijn bepaalt de werkstaking zich nog
tot de metselaars. Het aantal, die de truffel
ter zijde hebben gelegd, totdat aan hun eischen
zal zyn voldaan, bedraagt thans 1500 man.
Nader wordt uit het kolendistrict gemeld:
Daar de ophooping van troepen in de kolen-
haar de kleinen overgevend. Ze bleef staan en
zag hen na, tot ze in de kinderkamer verdwenen;
toen ging ze naar de woonkamer, die ze zoo
even had verlaten. Ze wist niet wat te besluiten.
De kleine hand aan de deurknop, zoo stond ze
en wachtte wachtte bewegingloos ze wist
zelf niet waarop; en eindelijk was 't haar, alsof
daar binnen zich iets bewoog. Ze opende snel
en trad binnen.
VaderDe aangesprokene sprak om.
Zullen wij zonder u onzen avondmaaltijd
houden, vader?*
Hij schudde het hoofd en stond op. Hij nam
de hand, die 't kind hem toestak en ging met
haar floor de wijde gang naar de eetkamer.
(j (Wordt vervolgd.)
districten, waar de werkstaking is uitgebroken,
groote ontevredenheid wekt, schijnen de mili
tairen zooveel mogelijk teruggetrokken te worden,
terwijl daarvoor in de plaats gendarmes uit de
overige deelen des lands gedetacheerd worden
om den politiedienst teversterken. In het ge
heel zijn er 7000 man troepen in de werksta-
kende districten geposteerd.
Op de bekende verklaring der mjjnbezitters,
dat zjj wel het loon verhoogen, maar den arbeids
tijd niet inkorten willen, antwoordden de arbei
ders, dat juist inkrimping van den arbeidsduur
de dringendste eisch is, omdat nergens de arbeid
zoo zwaar is als in de Westfaalsche kolenmijnen.
De meeste beddingen liggen zóó diep in den
grond, dat er eene onverdragelijke hitte, vaak
meer dan 20° Réaumur heerscht, terwijl stof,
uitdampingen en hitte by een langen arbeids
duur de gezondheid spoedig ondermijnen. Som
tijds zelf heeft de hoogere overheid van het
mijnwezen in vroegeren tijd uit eigen beweging
verkorting van den arbeidsduur bij zekeren ther
mometerstand voorgeschreven. De mjjnwerkers
moeten meestentijds geheel naakt in de lage
gangen vaak op de knieën en soms zelfs op den
buik liggende arbeiden, en duidelijk is het dat
zulk een arbeid geen 8 achtereenvolgende uren
is uit te houden. Beslist noodlottig voor de ge
zondheid is het zeer dikwjjls hierbij komende
overwerk, waartoe men feitelyk gedwongen wordt,
daar weigering meestentyds door ontslag ge
volgd wordt.
Als een antwoord op de afwijzende verklaring
der mynbezitters wordt de werkstaking beschouwd,
welke in bjjna alle rnjjnen van het district Essen
is uitgebroken, zoodat nu negen tiende van alle
mynwerkers in Westfalen aan de werkstaking
deelnemen.
Groote verwachtingen worden er door de
mynwerkers gekoesterd van de ontvangst eener
deputatie van drie hunner door den Keizer,
welke te Berljjn plaats heeft. Kenschetsend is
het inderdaad, dat opnieuw bijeenkomsten van
werkstakende arbeiders met een hoch! op den
Keizer, als den beschermer der armen, geopend
en gesloten zyn.
In eene dezer samenkomsten werd het voorstel
gedaan, om van de algemeene werkstaking uit te
zonderen de mjjn »Herkules«, uit dankbaarheid
jegens haar bestuur, dat in 1872 na de groote
werkstaking zonder eenige tegenkanting alle
mynwerkers aannam, die overal elders als leiders
der beweging afgewezen of ontslagen werden. Na
lange debatten werd het voorstel verworpen, doch
alleen omdat by aanneming de organisatie der
werkstaking verstoord zou worden. Intusschen
zyn de eischen van de arbeiders der myn »Her-
kules* reeds ingewilligd, zoodat daar geen werk
staking heeft plaats gehad.
In het uitgebreide njj verheids-district Halle
werden, wegens gebrek aan aanvoer van kolen
24 locaaltreinen per dag ingetrokken, waarvan de
droevigste gevolgen in deze njjvere streek te
duchten zyn. Ook in de kolenmyn-districten van
het koninkrjjk Saksen neemt men zekere gisting
waar, zoodat ook daar vrees voor werkstaking
gekoesterd wordt. Te Berlijn dreigen de timmer
lieden en te München de metaalbewerkers met
eene werkstaking. Te Berlyn is een werkstaking
der tram weg koetsiers beproefd, welke echter ge
heel mislukt is30 hunner weigerden te werken
en werden terstond ontslagen. Niettemin wordt
er onder deze koetsiers ijverig gewerkt ten gunste
van eene algemeene werkstaking, met het doel om
den arbeidsdag van 14 tot 10 uren verkort en
eene kleine loonsverhooging per uur te verkrijgen.
Eene verklaring, door de leiders der werksta
kers in het district Dortmund openbaar gemaakt,
zegt dat van de zjjde der mynwerkers geen stap
tot beëindiging van de werkstaking gedaan kan
worden, en zjj het werk niet hervatten zullen,
vooraleer de eigenaars en beheerders de bekende
eischen der mijnwerkers volledig hebben inge
willigd.
Bjjna alle mijnwerkers in het Essener district
hebben heden den arbeid gestaakt. Het aantal
werkstakers bedraagt thans 90,000. De orde
en rust in het geheele myndistrict van Dort
mund zyn sedert Zaterdag nergens verstoord ge
worden. De berichten die het tegendeel melden,
zyn valsch.
Plaatselijk Nieuws.
HEUSDEN, 13 Mei.
Het veertigjarig regeerings-jubileum van Z. M.
onzen geliefden Koning is toch ook in onze ge
meente niet geheel onopgemerkt voorbij gegaan.
Zondag 1.1. was reeds de geheele stad met
vlaggen versierd en toonde ook het luiden der
klokken, gedurende eenige uren, dat er een on
gewoon feit werd herdacht.
Het carillon kon, door een defect, dien dag
tot algemeene spijt geen dienst doen.
In de verschillende kerken werd er bidstond
gehouden en daarmede liep het feest Zondag
ten einde.
Maandag bleven alle huizen nog met vlaggen
versierd, als zoovele bewijzen dat men het feest
te grootsch achtte, om zoo eenvoudig te laten
voorbij gaan. Dit begrepen ook de heeren C. Sens
en G. van Laarhoven, die het niet alleen bij
woorden lieten, maar zich voorloopig als com
missie opwierpen, om gelden te verzamelen, tot
het op Dinsdagavond houden van een optocht
met fakkellicht om daarna in de nabijheid van
de zomertent eenig vuurwerk af te steken.
Een algemeene inteekening was het bewijs,
dat Heusden met het idee volkomen instemt.
Wij hopen hierop later in een volgend nummer
terug te komen.
Heden avond heeft het feest-concert op Con
cordia* plaats. Vóór de zaal is een chassinet
aangebracht, met de beeldtenis des konings.
Ook bjj de burgemeester Honcoop is een keurig
geschilderd borstbeeld van Z. Majesteit aange
bracht en daarvoor een gekroonde W met de
jaartallen 1849 en 18i:9, die door gas verlicht,
een goed effect maken.
Het jonge volkje dat, met oranje versierd,
onvermoeid de straten doorkruist, onder het aan
heffen van nationale liederen, toont dat dezelfde
vaderlandsche gevoelens door jong en oud wor
den gedeeld.
Door den Burgemeester alhier werd, ook
namens de ingezetenen, een adres van geluk-
wensching aan Z. M. den Koning aangeboden,
waarop hij het volgende antwoord mocht ont
vangen
De Koning draagt mij op u Hoogstdeszelfs
dank te betuigen.
De Adjudant van dienst,
Van de Poll.
De heer W. Schreuders geagreëerd klerk
op het post- en telegraafkantoor alhier, heeft met
gunstig gevolg het z. g. directeurs-examen der
posterijen afgelegd.
Ook de heer Struick, in dezelfde hoedanigheid
te Woudrichem werkzaam, heeft eveneens dat
examen gunstig afgelegd.
DUSSEN. Onze beroepen predikant Ds. C.
J. Six Dijkstra, hoopt, na op den tweeden Pink
sterdag van zijne tegenwoordigen gemeente af
scheid genomen te hebben, den daarop volgenden
Zondag alhier zijn dienstwerk aan te vangen.
Een beruchte dief, Teunis Verbaan uit
Meeuwen, weder van een nieuwen diefstal ver
dacht, werd door de maréchaussee alhier op 10
dezer aangehouden en in verzekerde bewaring
gesteld onder het raadhuis, om den volgenden
morgen te worden overgebracht. Toen men hem
voor dat doel kwam afhalen, was de vogel ge
vlogen, met verbreking van deur en grendel. Hij
werd echter denzelfden dag weder te Eethen in
een bierhuis gesnapt door de maréch. van Heus
den, die nu wel zorgden dat er van geen ont
snappen sprake was en hem tot 13 dezer logies
verschaften, waarna hij zwaar geboeid naar
's Bosch werd overgebracht, ter beschikking van
den heer officier van justitie.
By het opslaan van het zonden register van
genoemde Verbaan, blijkt dat hjj ook een ont
vluchte verpleegde is uit Ommerschans; dat hy
6 jaren straf ontving voor het stelen van een
paard uit de weide, 6 maanden voor diefstal
van laarzen en 3 jaren voor het zich toeeigenen
van eens andermans roeibooten. Tijdens hij een
dezer vonnissen onderging, ontsnapte hjj zelfs
uit de gevangenis te Leeuwarden, waarvoor hy
weder 0 maanden extra kreeg.
Een en ander te zamen nemende, zal men het
als eene weldaad voor deze streek houden, dat
Teunis zich voorloopig niet meer kan verwarren
in het mjjn en dijn, van wat hjj op zyn weg
ontmoet.
NEDERHEMERT, 13 Mei. De burgemeester
onzer gemeente, Baron van Hardenbroek, heeft
het jonge volkje van Noord- en Zuid-Nederhe-
mert een genoeglijken feestdag bezorgd. Circa
150 kinderen, allen met oranje versierd, zag men
in optocht, onder het zingen van Vaderlandsche
liederen, eene wandeling door het dorp maken,
om daarna gastvrjj te worden onthaald.
Dat hierbjj niet alleen de kleinen maar ook
de ouders genoten, behoeft voorzeker niet nader
te worden aangetoond.
DRUNEN. Door de politie is dezer dagen
een onderzoek ingesteld te Giersbergen, omtrent
den voor eenigen tijd plaats gehad hebbende
heidebrand. Het is gelukt den dader, zijnde een
16-jarig jongeling, op te sporen, die een bij
zondere voorliefde voor dat soort amusement
schjjnt aan den dag te leggen.
Tot Notaris in deze gemeente is benoemd
de heer van der Loeff' Cand.-Notaris te Baardwjjk.
ALMKERK, 11 Mei. De afdeeling Almkerk
der Noord-Brabantsche Maatscbappjj van Land
bouw zal, op eene nader te bepalen dag en plaats,
in de maand Augustus dezes jaars een wedstrijd
houden van zoogveulens, geschikt voor het ahn-
fokken van dekhengsten.
Vijf prjjzen, ieder van f 20,zullen daarvoor
worden uitgeloofd.
WOUDRICHEM. Een alhier gevormde com
missie stelt zich ten doel op Woensdag 15 Mei
het 40jarig Koningsfeest van Zijne Majesteit fees-
teljjk te herdenken.
De harmonie van Herpt en Bern zal daarvoor
haar muzikaal talent leenen.
De instemming is algemeen en arm en rjjk
offert met blijmoedigheid aan dit feestbetoon.
DALEM, 12 Mei. In Duitschland hebben
meer dan 70.000 werklieden den arbeid in de
mijnwerken gestaakt.
Waarschjjnlijk ook al ten gevolge daarvan
zijn de steenkolenpryzen alom stijgende.
In de »Tielsche Courant* van heden gaven
niet minder dan 14 handelaars in dit artikel
kennis, dat de prijs van het steenkolengruis door
hen bepaald is op tachtig cents per H.L.
GORINCHEM, 10 Mei. De verpachting van
ca. 300 H.A hooiland, gelegen in het Munnik-
kenland, grenzende aan Loevestein, heeft giste
ren publiek plaats gehad.
Er werd weinig minder besteed dan verleden
jaar. Het hooi, dat in dien polder bjj een ma
tig grasgewas verbouwd kan worden, zal op f 12
per 500 K.G. beloopen. Rekent men nu dat de
prijs van de qualiteit hooi 13 a f 14 bedraagt,
en er vooruitzicht is dat er een overvloedig
grasgewas zal zjjn, dan zullen de pachters
eerder nadeel dan winst van dezen hooibouw
behalen.
Onderstaand bericht ontvingen wij ter
plaatsing
Zeker heeft de Eeestcommissie goede redenen
gehad om deu 29sten Mei vast te stellen als
de dag waarop Gorinchem 'sKonings 40-jarig
regeerings-jubileum zal vieren. Toch was ze er
misschien onbekend mee, dat die datum voor
onze stad nog eene eigenaardige plaatseljjke be-
teekenis heeft.
Den 29sten Mei zal het 40 jaar geleden zyn,
dat eene deputatie uit onzen gemeenteraad be
staande uit wijlen de heerenA. Boxman, bur
gemeester, J. C. Boonzajer en J. J. Roin, wet
houders en J. van Maaren gemeenteraadslid,
naar de hofstad vertrok om Z. M. te complimen
teeren met zjjne troonsbestijging. Den dag, daar
op volgend, 30 Mei, werden genoemde heeren
bjj den nieuwen vorst in audiëntie ontvangen.
Zoo heeft dus dit nationaal herinneringsfeest
nog eene locaal-historische waarde.
Binnenland.
Een buitengewoon nounner van de >Neder-
landsche Staatscourant* bevat de volgende
PROCLAMATIE.
Heden zyn veertig jaren voorbygegaan sedert
den dag waarop Ik plechtig de Regeering over
het Nederlandsche Volk heb aanvaard.
Zal Myn Volk van Mij getuigen, dat Ik
Mijn Koninklijk woord heb gestand gedaan, Ik
weet dat in lief en leed, in blijde en droeve
dagen, Mjjn Volk getrouw is gebleven aan Mjj
en Myn Huis.
Ik heb er steeds naar gestreefd, de welvaart
en den bloei van ons Vaderland te bevorderen.
Met innigen dank jegens den Almachtige zie
Ik op het vervlogen tjjdperk terug. Zjjn zegen
heeft het oud verbond van Oranje en Nederland
bevestigd.
Over de toekomst van Mjjn Huis en Myn
Volk roep Ik op dezen plecbtigen dag dien
zelfden zegen in. De herinnering aan het ver
leden is my een waarborg voor de toekomst:
WILLEM.
Van het Loo wordt gemeld:
Ten einde alle onderhoorigen van het Loo in
de gelegenheid te stellen den gedenkdag der
veertigjarige regeering van Z. M. den Koning
met hunne geziunen feesteljjk te vieren, heeft
H. M. de Koningin aan iederen arbeider zes
flesschen bier, een grooten koek en een pond
tabak doen uitreiken. De werkvrouwen ontvingen
ieder een geldstuk, dat haar door H. K. H. prinses
Wilhelmina met den koek in persoon werd ter
hand gesteld. De verschillende bazen, parkwach
ters en jachtopzieners ontvingen elk 5 flesschen
wjjn en een kistje sigaren.
De kinderen van het personeel werden van
2 tot 5 uren aan de boerderjj in het park ont
haald op chocolade, krentenbrood, sinaasappels
en goocheltoeren van den ouden heer Bamberg.
H. M. de Koningin en prinses Wilhelmina be
zochten tegen 3 uren de feestvierende kinderen.
De ouders hadden een vrjjen dag en konden
dus getuigen zjjn van het genot, dat hunnen
kinderen verschaft werd,
's Avonds had door een ingezetene uit Apel
doorn, die ongenoemd wenscht te blijven, eene
uitdeeling van versch vleesch aan behoeftigen plaats.
De heer dr. Vinkhuizen, Zr. Ms. lyfarts, heeft
10 dezer zijne afscheids-visite aan den Koning
gebracht. Hieruit mag men afleiden, dat Zr. Ms.
toestand bij voortduring gunstig blijft.
Belangrijk is het woord van den Minister
van Justitie, die naar aanleiding van den in
het debat uitgekomen aandrang op invoering
van ^leerplicht* bjj de behandeling der Arbeids
wet" in de Eerste Kamer, namens de Regeering
verklaarde daartegen geen bezwaar te hebben,
zoo de schoolquestie ten genoege der verschil
lende partyen werd opgelost.*
Door den consul-generaal van Fraukrjjk te
Rotterdam is aan mej. C. E. Rantwjjk te Sche-
veningen kennis gegeven dat bjj besluit van
den president der Fransche republiek, dd. 11
Februari, haar is toegekend de groote gouden
medaille le klasse, wegens haar zelfopofferende
daad en moedig gedrag, aan den dag gelegd
op den 31 November j.l., door in zee te gaan
teneinde den Franschen matroos Francois Per-
sonique, schipbreukeling van de Ango, te redden.
Zondagnacht is de Oranjevlag, die van den
Haagschen toren uitstak, door personen, blijk
baar socialisten, die den toren zjjn weten bin
nen te dringen, verwisseld voor eene roode vlag.
Vóór 9 uur wapperde echter weder de Oranje
vlag van den toren. De politie doet jjverig on
derzoek.
De eerste nieuwe aardappelen van den kouden
grond zjjn door den warmoezier Glimmerveen
te Rotterdam den Koning aangeboden.
Heden voormiddag kwam een extra trein
met Engelsche steenkolen van Vlissingen het
station Venloo binnen, met bestemming voor
de fabriek van Krupp te Essen.
Tegen den Belg, die in Gelderland een jong
meisje schaakte en met haar naar Brussel trok,
is door het O. M. bjj de rechtbank te Arnhem
5 jaren gevangenisstraf geëischt.
In verband met het denkbeeld, dat het los
laten van kunstmatig gekweekte jonge zalmen
hier te lande van veel minder gewicht is dan
het loslaten dier diertjes op den Boven-Rjjn en
zjjrivieren, hebben de aandeelhouders van de
zalmzegen visscherij Nieuwe Merwede II* be
sloten om voor 1889 f 2000 beschikbaar te
stellen om daarvoor in Duitschland zesweeksche
jonge zalmen aan te koopen en die, onder be-
hoorljjk toezicht, daar in den Rijn los te laten.
Tevens besloot men om aan andere zegen-
visscherjjen en belanghebbenden het verzoek te
richten tot dat doel mede te werken en daarvoor
gelden toe te staan.
Geliefde Landgenooten en Onderdanen
Oranje en Nederland onder Gods zegen één,
krachtig en vrij
Het Loo, 12 Mei 1889.
