ficheidene door Boulanger aan hem geschre
vene brieven van eenige jaren her toege
voegd, die wel is waar niet belangrijk zijn,
maar die ten bewijze kunnen strekkefi, dat
er tusschen de beide personen nan we be
trekkingen bestonden.
In verband hiermede zij vermeld, dat te
Lausanne, waar prins Jéröme thans ver
wijlt, verzekerd wordt dat het hof van justitie
de hand gelegd heeft op brieven die tus
schen Jéróme en Boulanger gewisseld zijn.
l'Intransigeant bevat een artikel vpn
Henri Rochefort, waarin hij verklaart, dat
de ambtenaren, die wegens hunne bekee
ring tot het boulangisme ontslagen zijn,
door de zorgen van het »nationale comité*
hunne bezoldiging zullen blijven genieten
tot op den dag der algemeene verkiezingen
»dat wil zeggen«, voegt Rochefort er by,
»tot op het oogenblik van de zegepraal
der eerlijke republiek. Onze plicht is, hen
te beschermen tegen de schurken, die hen
berooven. Wjj waken over hen. Wij zullen
verder gaande voornaamste hunner, wier
bekwaamheden buiten kijf zijn, zullen wy,
zoo noodig, tot afgevaardigden doen ver
kiezen, zoodat zij, die door de Ministers aan
den dijk zijn gezet, op'hunne beurt de Mi
nisters zullen wegjagen.*
Zoover als bekend is, is de uitslag der
departementale verkiezingen in Frankrjjk,
gekozen: 1421 republikeinen, 752 conser
vatieven, Boulanger 12-maal, 160 herstem
mingen.
De republikeinen verloren 26 zetels; Bou
langer heeft een groote nederlaag geleden,
daar hij zich in 't geheel in 98 cantons,
sommige bladen geven een veel hooger cjjfer
aan, candidaat gesteld heeft.
Een apotheker te Parijs is tot drie maan
den gevangenisstraf veroordeeld en tot het
betalen van 40,000 fr. schadevergoeding,
omdat hij, zich vergissende bij het klaar
maken van een recept, den dood veroorzaakt
heeft van den patiënt, waarvoor het recept
bestemd was. De rechtbank heeft, wat de
gevangenzetting betreft, geen streng vonnis
geveld, want drie maanden is het minimum
der straf; maar ten opzichte der schade
vergoeding is zij streng geweest. In den
laatsten tijd heeft zich te Parys dikwyls
het geval voorgedaan, dat een apotheker,
bij het klaarmaken van een recept, zich
vergist heeft, en waarschijnlijk heeft dit by
de rechtbank gewogen en haar doen be
sluiten eene hooge som ter schadevergoeding
vast te stellen.
Aangaande den hydraulischen spoorweg,
waarvan wij dezer dagen melding maakten,
deelt »Figaro« thans het volgende mede:
De trein bestaat thans uit vijf of zes rijtui
gen, die een spoor van driehonderd meters
afloopendeze afstand wordt in één minuut
afgelegd. De wielen zijn afgeschaft; de nieuwe
rijtuigen rusten eenvoudig op een soort van
schaatsen, omtrent 40 centimeters lang, die
op platte sporen rusten. Deze schaatsen zyn
hol en van onderen open. Door middel van
buizen, die van het eerste rijtuig komen,
ontvangen zij samengeperst water, waarmee
zij worden opgevuld, zoodra een kraan wordt
opengezet; alsdan worden de schaatsen, en
daarmede de rijtuigen, door de drukking
van het water een halve millimeter opgelicht
hierna ontsnapt een dunne waterlaag tus
schen het rijtuig en het spoor, overstroomt de
rail en de trein glijdt op het water, tusschen
de rail en de schaatsen weggeperst.
Zooals te verwachten was, gaan er in
België luide protesten op tegen den door
den Minister van Oorlog, generaal Pontus,
aangekondigden maatregel, om ingeval van
mobilisatie ook de gehuwden der 9e en der
10e lichting onder de wapenen te roepen.
Evenals te Brussel, Luik en Antwerpen
reeds geschied is, hebben de miliciens der
lichtingen van 1879 en '80 te Gent eene
protestmeeting gehouden, waarin met alge
meene stemmen besloten werd, een adres
van afkeuring te richten aan de Kamer en
den Senaat. De invoering van bedoelden
maatregel zou in strijd zijn met art. 4 der
militiewet van 1870, hetwelk uitdrukkelijk
van de oproeping uitsluit de miliciens, die
8 jaren militairen dienst hebben vervuld en
die gehuwd of weduwenaars van kinderen
zijn, of wier huwelijksafkondiging heeft
plaats gehad op den dag der uitvaardiging
van het besluit tot oproeping.
Een Duitscher, te Antwerpen woonach
tig, heeft zijn vrouw geworgd, en het lijk
vervolgens opgehangen, ten einde aan zelf
moord te uoen gelooven. De politie van een
en ander op de hoogte gebracht, begaf zich
naar de woning van den moordenaar, maar
bij de komst der agenten, joeg hy zich twee
kogels door het hart, zoodat de dood on
middellijk volgde.
In 1870 waren er in België 100,768 drank
slijterijen. Dit getal was in 1877 tot 128,807
geklommen en bedraagt nu omtrent 150,000.
Ondanks de aanzienlijke verhooging der al
cohol-rechten, klom het verbruik, dat in het
driejarig tijdperk 1867—69, veertig millioen
8 honderd duizend liters bedroeg, in 188587
tot drie-en-veertig en een halve millioen, wat
de evenredige vermeerdering der bevolking
in aanmerking genomen, een jaarlijks ver
bruik aanwijst vsn 30 liters per mannelijken
inwoner.
Te Trifail (Styrië) is een ernstige werk
staking uitgebroken, waarbij tal van bal
dadigheden werden bedreven, die het ont
bieden van troepen noodzakelijk maakten. -
Ook te St. Etienne staakten een 100-tal
mijnwerkers den arbeid. - Te Grenoble ver
wierpen de werklieden de hun gestelde voor
waarden.
Bij een inval in een geheim speelhuis te
Londen werden 67 personen gearresteerd.
Koningin Victoria moet op raad der doc
toren een lange zeereis maken,
Engeland zal weldra een nieuw soort
briefkaarten invoeren, nl. briefkaarten van
3 stuivers, welke bestemd zijn voor het
verkeer tusschen Engeland en Australië. Zij
zullen gestempeld worden met een nieuwen
stempel, voorstellende koningin Victoria ten
voeten uit, in de kleeding, welke zij by
het jubilé droeg, en vervaardigd naar het
portret, dat de schilder Angeli van de ko
ningin maakte. Reeds spoedig zullen deze
briefkaarten in den handel worden gebracht.
De Servische minister van financiën zal in
de eerstvolgende zitting van de Skoupschtina
voorstellen indienen tot wijziging der staats
schulden. Van de geraamde ontvangsten is
slechts 2 pCt. ingekomen en de ontbre
kende som moet ongeveer tien millioenen
bedragen.
De kamer van koophandel te New-York
heeft zich voor het houden eener interna
tionale tentoonstelling in 1892 te New-York
verklaard, en eene commissie benoemd tot
het maken der voorbereidende plannen.
De laatste statitieken beramen het aantal
slachtoffers, die bij de overstrooming in
Johnstown zijn omgekomen, op 6000.
JPlaatselijk: Nieuws.
DUSSEN. Met ingang van 4 Augus
tus a.s. zal de postkar op Zon- en feest
dagen des namiddags ten 1,20, in plaats
van 5,15 vertrekken.
RAAMSDONKSVEER, 27 Juli. In den
nacht van Woensdag op Donderdag zyn
op het land van B., (op het Sandoel) on
geveer 4 mud aardappelen gestolen.
ZUILICHEM. De zoo zeer gevreesde
aardappelziekte begint zich hier op verschil
lende plaatsen te vertoonem, voornamelijk
in de kralenook de »blauwe« schijnen
er niet geheel vrij meer van te zijn.
AN DEL. Er is sprake, dat de afge
brande watermolen niet als zoodanig in her
bouw zal komen, maar vervangen zou wor
den door eene kleine watermachine.
De molen was niet geassureerd.
WOUDRICHEM, 24 Juli. Op de heden
gehouden vrije jaarmarkt werden ongeveer
75 paarden aangevoerd, meest aftandscbe.
De handel was levendig men besteedde
f70 tot f260.
Buitenlandsche kooplieden waren niet aan
wezig.
Toen G. Vink van Almkerk heden
onze paardenmarkt zou verlaten, liep zijn
paard waarop hij gezeten was, achteruit,
met het gevolg dat hij op een hoop steenen
terecht kwam en het paard achter over op
hem. Gelukkig had hij zich niet bezeerd en
kon na een kort oponthoud zyn reis ver
volgen.
SLEEUWIJK. De jongeheer C. G. van
Nonhuys leerling van het Instituut Robij-
noord alhier, is met een der eerste nom-
mers van het examen geplaatst aan de
Machinistenschool te Amsterdam.
Algemeene Vergadering van de leden der
Onder wijzers-Vereeniging, Arrondisse
ment »Gorinchem« op 27 Juli j.l.
ïrïiniienlancl.
De minister van binnenl. zaken brengt
ter kennis van hen, die het examen ter
verkrijging van het diploma van geëxami
neerd en beëedigd landmeter wenschen af
te leggen, dat zij zich daartoe vóór 15 Aug.
e. k. schriftelijk bij het dep. van binnenl.
zaken moeten aanmelden.
Ged. Staten van Zaid-Holland hebben
besloten dat de opening der jacht op klein
wild, vermeld in de 2e zinsnede van art.
17 der wet van 13 Juni 1857, voor dit
jaar in de prov. Zuid-Holland is vastgesteld
Op Zaterdag den 31 Augustus a.s. met zons
opgang; met uitzondering van de jagt op
faisanten, waarvan de opening is vastgesteld
op Dinsdag den 1 October a.s.
Van die opening is voorts uitgezonderd
de uitoefening van het jachtbedrijf, vermeld
in art. 15, lett. e der aangehaalde wet; de
korte jacht mag dagelijks en de lange jacht
slechts driemalen 's weeks, eü wel des
Woensdags, Vrijdags en Zaterdags worden
uitgeoefend.
De Minister van Marine, de heer Dyserinck,
bevindt zich tot herstel van gezondheid te
Bad-Soden.
Aan de departementen van marine en
oorlog wordt, naar men meldt, een wets
ontwerp voor de toekenning van pensioen
aan werklieden en bedienden, werkzaam op
's rijks inrichtingen voor landen zee
macht, voorbereid.
Bij een onlangs te Parijs gehouden ten
toonstelling en keuring van vee, behaalde
het Hollandsche vee den len prijs.
In de Haarlemsche paardenverloting trok
ken de volgende nummers naar volgorde
de hoogste prijzen: 13793, 1285, 8967,
13909, 10857, 17980, 19279, 13561,
15924, 7415, 20496, 2393, 2911, 19838,
13486, 5076, 19703, 17744, 11720, 12551,
20846, 22029, 20688, 13495,16741, 21697
en 3064.
De vlekziekte onder de varkens breidt
zich in Noord-Holland meer en meer uit.
In verscheidene gemeenten i? zij heerschende,
o.a. te Hoogwoud, te Heer Hugowaard, te
Nieuw Niedorp, te Moerbeek, te Opmeer,
Wognum, te Wadwaai, te Midwoud. enz.;
enkele dorpen worden zeer zwaar door de
ziekte geteisterd.
Is de »Nym. Ct.« wèl ingelicht dan be
staat bij de Regeering het voornemen de
Kweekschool voor onderwijzers te 's-Bosch
naar Nijmegen over te brengen.
Eerstdaags zal een pleiziertochtje met
een der stoomschepen van de stoomvaart
maatschappij »Zeeland« naar Spithead ge
daan worden. Ruim 50 deelnemers hebben
zich aangemeld. Het plan is Dinsdag 30
Juli, omstreeks 3 uur nam., vau Vlissingen
te vertrekken naar Havre, van daar uit
Trouville te bezoeken, langs de Norman-
dische kust naar Jersey, Guernsey en Alderney
te stevenen en vervolgens het Kanaal dwars
door te steken naar de reede van Spithead,
ter bijwoning van de groote revue op Za
terdag 3 Augustus. Zondag keert men in
den loop van den dag te Vlissingen terug.
Voor den tocht is aangewezen het stoom
schip Willem Prins van Oranje.
Ter kennis van belanghebbenden wordt
gebracht, dat in de rivier de Boven-Merwede,
tusschen Woudrichem en het Sleeuwijksche
Veer, bezinkingen uit den linkeroever zijn
aangelegd, reikende tot ongeveer 170 M.
in het rivierbedeu dat, zoowel tot instand
houding dezer werken als in het belang
van de veiligheid der vaart, het ankeren
aldaar is verboden.
Tot aanduiding van het boven en het
benedeneind van het riviervak, waarin deze
werken liggen, zijn waarschuwingsborden
geplaatst.
Voor uien is alleen te Ammerzoden thans
reeds circa f 8000 uitbetaald.
Volgens Zaterdagmiddag te Scheveningen
ontvangen telegrafisch bericht uit IJmuiden,
is daar een kotter van schipper G. Groen te
Scheveningen met nog drie schokkers door
een uitgaande stoomboot aangevaren en zijn
al de vaartuigen verloren. Menschenlevens
zijn niet te betreuren. De naam enz. van
de stoomboot is bekend.
Bedoelde kotter was in 't begin dezes
jaars te Lowenstoft gekocht en had nog
slechts drie maanden de visscherij uitge
oefend.
Het Tehuis voor Vrouwen* te Utrecht
zal met 1 Aug. a.s. ophouden te bestaan.
Sedert Woensdag 24 tot Vrijdag 26 Juli
zijn aan de vischmarkt te Gorinchem afge
slagen 56 zalmen, van 3 tot 23 halve kilo's,
prijs per half kilo f 0,65 tot f 0,84, 1 elft
a f 0,77 en 1 steur van f 37.
In September zal vanwege de afdeeling
»Neder-Veluwe« der Geldersch-Overyselsche
Maatschappij te Wageningen een tentoon
stelling van paarden, vee, zaaigranen, bloe
men, vruchten, enz. gehouden worden, in
vereeniging met de afdeeling Wageningen
en omstreken der Maatschappij van Tuin
bouw en Plantkunde. Er worden tal van
prijzen en getuigschriften uitgeloofd. Voor
bloemen, planten en vruchten 9 zilveren en
17 bronzen medaljes, benevens 17 getuig
schriften.
E?n 7rouw, die in een op 10'Juli jl. bij
de Handelskade te Amsterdam opgehaald
lijk haar uian meende te herkennen, heeft i
thans aan de politie verklaard zich vergist
te hebben, daar zij haar man op straat
had gesproken
Te Deventer is Donderdagmorgen een
beerput ingestort, waarboven zich eene bed
stede bevond. De man en vrouw, die er
in sliepen, waren juist opgestaun en zagen
hun bed in de diepte wegzinken. Waren
zij een oogenblik langer in bed gebleven,
dan zouden ook zij in de diepte zij a ver
dwenen. Zij wisten niet dat zij boven een
beerput sliepen. - Bij het lossen van ijzer
erts uit het stoomschip »S. W. Kelly,*
liggende aan de Oostmaaslaan aan het ter
rein der Ned. Rijnspoorwegen. te Rotterdam
is een werkman tusschen twee bakken be
klemd geraakt, tengevolge waarvan zijne
beide beenen ernstig gekneusd raakten. -
Een verver viel te Rotterdam van den
achterkant van den kap aan het Centraal
station, waardoor hij inwendig zwaar ge
kneusd werd. - Te Assen is een schippers
vrouw in het schip van een geringe hoogte
gevallen en tengevolge van den val over
leden. - Twee timmerlieden, die te Tessel
eenig herstellingswerk uitvoerden aan den
kerktoren te den Hoorn zijn gevallen. Beiden
werden zwaar verwond. - P. K. te Duurs-
woude passeerde met den hooiwagen te
Beetsterzwaag, toen de stoomtram van Hee
renveen om den hoek kwam. Hij en zijn
17-jarige zoon stegen van den wagen. De
zoon viel dood neer. Volgens het oordeel
van den geneesheer had de schrik hem ge
dood. - Te Vlissingen had in het atelier
van den staatsspoorweg bij het lokaal station
een treurig ongeval plaats. Gedurende de
reparatie aan een Oostenrijksch spoorrijtuig,
ontplofte zonder bekende oorzaak met hevi-
gen slag het gasreservoir. De twee daaraan
werkzame bankwerkers bekwamen in het
gezicht en aan de handen hevige brand
wonden. - Te Haarlem is een tilbury met
2 kinderen in het water gereden. Het paard
schrok, de jongen die op den bok zat kon
het dier niet bedwingen en sprong van den
bok. Het paard ging daarop met zijn vracht
te water. Een werkman sprong in de gracht
en redde de kinderen. - Te Groningen is
een oude vrouw van 76 jaren bij ongeluk
in de Oosterhaven geraakt en verdronken.
Haar lijk is opgevischt. - Het lijk van den
zoon van den heer M. N., te Bergentheim
bij Atnbt-Hardenberg, die sedert 12 Juli
werd vermist, is in de Overijselsche Vecht
gevonden, niet ver van de ouderlijke wo
ning. - In het bosch bij Langedijke (Fr.)
is gevonden het lijk van zekeren Geertsma
uit Appelscha die sedert 7 Juli vbrmist werd.
BEKENDMAKING.
Burgemeester en Wethouders van Heusden,
brengen ter openbare kennis, dat de aan
den Gemeenteraad aangeboden rekening der
gemeente over 1888, van heden af gedu
rende 14 dagen ter Secretarie voor een ieder
ter lezing is nedergelegd en tegen betaling
van f 0,50 in afschrift verkrijgbaar is.
HeusdRN, den 27 Juli 1889.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
H. J. van Eggelen. Honcoop.
Burgemeester en Wethouders van Heusden
brengen ter openbare kennis van belang
hebbenden, dat de patentbladen der primi
tieve beschrijving dienst 1889/90, kunnen
worden afgehaald op Donderdag 1 Augus
tus a. s., des vóórmiddags van 9 tot 12 uur,
in het lokaal der botermijn, zullende de
niet afgehaalde patentbladen, door den deur
waarder van 's Rijks directe belastingen, wor
den uitgereikt tegen betaling van 10 cents.
De Secretaris, De Burgemeester,
H. J. van Eggelen, IIoncoop.
Kantongerecht te Heusden. Zitting van
Vrijdag 19 Juli.
Uitspraken in zake het O. M. tegen:
A. d. B. te Hardinxveld, overtreding vis-
scherij, f 3 boete subs. 2 dagen hechtenis.
P. M. R. te Roozendaal, overtreding voer-
wezen en openbare orde, 2 geldboeten eene
van f 1 en eene van f 3 subs. 1 dag hech-
tenis voor de eerste en 2 dagen voor de
2e boete.
J. G. H. te 's Bosch, overtreding voerwe-
zen, 2 maal f 1 boete subs. 2 maal 1 dag
hechtenis.
W. V. te Drunen, strooperij, f 3 boete
3 dagen hechtenis.
H. V. te Meeuwen, overtreding veld
politie f 1 boete subs. 1 dag hechtenis.
J. d. V. te Meeuwen en P. v. M. te Baby-
loniënbroek, overtreding veldpolitie, den len
tot 2 geldboeten elk van f 1, den 2en tot
f 1 boete subs. 1 dag hecht, voor elke boete.
Zitting van Vrijdag 26 Juli.
F. H. te Heusden, beklaagd van overtre
ding vogel wet, veroordeeld tot f 0,50 boete
subs. 1 dag hechtenis.
De voorzitter mr. M. F. Boonzajer, opent de vergade
ring met een toespraak, waarin hij den leden en hun,
die als geïntroduceerden de vergadering bijwonen, het
welkom toeroept; waarin ZEd. den toestand van het
onderwijs in het arrondissement, voor zoover ZEd. na
zijn nog korte ervaring oordeelen kan, gunstig noemt
en welke mutatiën in den loop van het jaar zich hebben
voorgedaan, waarna hij besluit met den wensch, dat de
politiek zoo weinig mogelijk, kan het zijn in het geheel
niet, in de discussies zal worden gemengd.
De secretaris, de heer J. M. Eishout, lepst nu de
notulen der vorige vergadering voor; zij worden onver
anderd goedgekeurd en de voorzitter brengt den secretaris
den dank der vergadering.
Tot het nazien der rekening van den penningmeester,
den heer J. A. Busé, benoemt de voorzitter nu een com
missie, welke verzocht wordt in de pauze het onderzoek
in te stellen om na de pauze verslag te kunnen uitbrengen.
De voorzitter geeft nu het woord aan den heer P.
Boezaardt te Asperen, die «het leesonderwijs in de hoogste
klasse der lagere school" inleiden zal.
De heer Boezaardt heeft zijn onderwerp aldus verdeeld
1. Het werktuiglijk lezen;
Het verstandelijk lezen;
3. Het verband tusschen lezen en taal;
4. De leesstof, en
5. De wijze van behandeling eener leesles.
Over het geheel wordt door ons volk slecht gelezen,
zegt spreker. Een paar staaltjes, aan de ervaring ontleend,
voert hij als bewijs aan. In de school moet daarom zoo
veel mogelijk worden gezorgd, dat de toon goed is en
het stotteren ophoudt. Het voorlezen van een gedeelte
der les acht de inleider een uitstekend middel om tot
dat doel te geraken, alsmede het wijzen op de beteekenis
der leesteekens. Voorts worde gezorgd, dat de leerlingen
goed oplettenmenigmaal is het inleider gebleken, dat
eeu kind een fout verbeterde, nadat het met eenige straf
bedreigd was.
Met het verstandelijk lezen is het over het algemeen
nog treuriger gesteld. Ook dit bewees spreker door feiten
aan de ervaring ontleend en als ons volk beter las, zou
het zich niet zoo gemakkelijk laten leiden door velen,
die misbruik van deze tekortkoming maken.
Bij het bespreken van het verband tusschen lezen en
taal waarschuwde inleider er voor, dat de leesles toch
geen taalles worde. Alleen die verklaringen mogen ge
geven worden, welke dienen om het gelezene beter te
doen verstaan.
De leesstof mag niet al te gemakkelijk wezen stukken
uit onze beste schrijvers gekozen, natuurlijk die, welke
voor kinderen geschikt zijn, behooren den hoofdschotel
te vormen. Leer-leesboeken acht spreker nuttig, als de
lessen dienen om het geleerde bij de behandeling van
eenig onderwerp te bevestigen.
Zeer onderhoudend was de inleider, waar hij over
vreemde woorden en uitdrukkingen sprak, "t Is noodig,
dat de kinderen de meest voorkomende leeren kennen,
lo omdat zij eenmaal algemeen gebruikt worden en 2o
wijl zij bij onvoldoende bekendheid aanleiding geven tot
belachelijke fouten in spreken en schrijven.
Bij «de wijze van behandeling eener leesles" waar
schuwde inleider vooral tegen uitweidingen, die met de
les niet in verband staan en wees hij op een paar vaak
voorkomende gewoonten, die, als nadeelig, behooren te
worden afgelegd.
Spreker stelt de volgende conclusie: het werktuigelijk
lezen «ij ondergeschikt aan het verstandelijk lezen. Be
houdens enkele punten van aanraking blijve lees- van
taalonderwijs gescheiden. De leesstof biede veel afwisse
ling aan en besta uit proza en poëzie, zooveel mogelijk
aan goede Nederlandsche schrijvers ontleend. De eigen
lijke leesles ga niet op in verklaring en uitlegging.
De voorzitter brengt den heer Boezaardt dén dank der
vergadering voor zijn keurige inleiding en stelt de gele
genheid tot debat open.
De heer Ramaer vindt het voor de klasse vervelend,
als na het voorlezen en de bespreking ieder kind een
gedeelte lezen moet. Hij is er voor hoofdelijk te laten
lezen en de andere inmiddels schriftelijk werk te geven.
De heer Eishout komt op tegen de uitvoerige bespre
king van taalkundige zaken bij het lezen, vooral tegen
het ontledenveel lezen acht spreker tot recht verstaan
noodig; de ervaring heeft hem geleerd, dat dit de eenige
weg is. Niet uit het oog mag verloren worden de ze
nuwachtigheid der kinderen, vooral, wanneer vreemden
bij de les tegenwoordig zijn. Om de kinderen te genezen
van deze kwaal, acht hij het lezen vóór de klasse een
uitstekend middel. Vooral is spreker tegen inleiders be
schouwing van de betrekking tusschen werktuiglijk en
verstandelijk lezen. De heer Eishout meent, dat het
werktuiglijk lezen aan het verstandelijk moet voorafgaan.
Ten slotte merkt hij op, dat men niet over de minder
gunstige resultaten van het leesonderwijs klagen mag
zoo lang de kinderen niet tot hun 14e jaar de school
bezoeken. Leerplicht behoort ingevoerd te worden en
voortdurend dringe men daarop aan, hoe weinig de partij,
die thans in de meerderheid is, er voor gezind schijnt
te zijn.
De heer G. Blokhuis heeft met genoegen den heer
Boezaardt gehoord en wenscht van deze gelegenheid ge
bruik te maken om het boekje «De Klemtoon" van den
heer Den Hertog te Streefkerk aan te bevelen.
De heer Van der Schuyt van Sliedrecht verzoekt den
voorzitter, na zijn dank betuigd te hebben voor de wel
willendheid, waarmede hij als gast is toegelaten, een
paar opmerkingen in het midden te mogen brengen. De
voorzitter verleent hem het woord.
De heer V. d. Schuyt is tegen voorlezen. Hij leest
wel eens na. De leerlingen moeten elkaar verbeteren en
als tegen het einde der les hem blijkt, dat de nog ge
maakt wordende fouten niet van ernstigen aard zijn,
leest hij niet. Volgens hem. dus: Nooit voorlezen en
nalezen bij uitzondering. Op de beteekenis der teekens
maakt hij de leerlingen zelden opmerkzaam; in alge-
meenen zin mogen het bakens zijn, vaste regels voor den
toon zijn eenmaal niet te geven. Spreker toont dit aan
door een zin, welke de heer Boezaardt gebruikt had,
aan te halen. Om de opmerkzaamheid der leerlingen aan
den gang te houden noemt spreker als eerste middel de
onafgebroken opmerkzaamheid van den onderwijzer. Het
verschil tusschen werktuiglijk en verstandelijk lezen is
hem nooit duidelijk geweest; slecht lezen en goed ver
staan acht hij mogelijk, doch het omgekeerde niet. Wil
men met werktuiglijk lezen uitdrukken het zuiver uit
spreken der woorden en niets meer, dan is de zaak hem
duidelijk. Wat de leerstof betreft, deze zij vooral niet te
moeilijk.
De heer V, d. Schuyt noemt het van buiten leeren
van de les, of een gedeelte daarvan een uitstekend
middel om te leeren lezenhet steunt tegelijk het taal
onderwijs.
De heer Boezaardt repliceerende, antwoordt den heer
Ramaer, dat hij zich met diens wijze van behandeling
niet vereenigen kan. De heer Eishout heeft ten onrechte
gemeend, dat spreker in zijne inleiding een ruime plaats
aan taalonderwijs heeft gegeven. Overigens is hij het
met den heer E. eens. Den heer V. d. Schuyt antwoordt
hij, dat zijn inleiding uitvoeriger zou kunnen geweest zijn;
dit achtte spreker niet wenschelijk. Het van buiten leeren
acht hij intusschen van hooge waarde en het zwijgen
daarover erkent hij gaarne als een leemte, reden, waar
om hij voor deze opmerking vooral zijn dank betuigt.
Hierop volgt het 2e punt van de agenda, de voor
dracht van het gedicht «Beethoven door J. A. de Buil,"
door den heer J. A. Busé, van Hardiniveld.
Na de pauze brengt de iinanciëele commissie haar
verslag uit. Alles is in orde bevonden. De voorzitter
deelt mede, dat het totaal der inkomsten bedraagt
fdat der uitgaven fzoodat er een
goed slot is van De voorzitter dechargeert
daarna onder dankbetuiging den penningmeester en de
commissie.
Aan de orde is nu het voorstel van den penningmeester
f 20 af te staan ten behoeve van het ondersteunings
fonds. Bij acclamatie wordt het voorstel aangenomen.
Hierna geeft de voorzitter het woord aan den heer
A. G. J. Tempelmans Plat te Gorinchem, die inleiden
zal: «De photographi», opgehelderd door proeven.»
Reeds bij het zien van de toebereidselen op het tooneel,
waardeert ieder zeker hoog de moeite, welke de heer
Tempelmans Plat zich getroost heeft om zijn voordracht
zoo goed mogelijk te doen slagen.
Spreker begint met de opmerking, dat geen vak van
kunst in zulk een korten tijd zulk een hooge vlucht
heeft genomen als de photographie. De eerste proeven
werden genomen in 1802 en sedert dien tijd is men
onafgebroken bezig geweest verbeteringen aan te brengen
of nieuwe ontdekkingen te doen. Bij de hoofdmomenten
der geschiedenis van de photographie stond spreker telkens
uitvoerig stil en de proeven, die over het geheel uit
stekend slaagden, waren verrassend. Ieder der aanwezigen
die dit gedeelte der natuurkunde bestudeerd heeft, ge
voelt zich zeker tegenover den heer T. P. ten zeerste
verplicht.
Nadat de voorzitter ook voor deze inleiding den dank
der vergadering betuigd heeft, sluit Lij de bijeenkomst.
o o
Heusden, den 29 Juli 1889.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
o o
