WOENSDAG 2 APRIL.
1890.
mg
Hl
1 f§
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
Is tor m let flier® leven.
.M 877.
VOOK
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 8 maanden f 1.00.
verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent.
Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte,
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht.
Agent voor FrankrijkWester Co., 20 Rue Hérold, Parijs.
In een werk van een middeleeuwsch na-
tuurvorseher heet heteen tuinkoninkje leeft
drie jaar, een hond drie tuinkoninkjes, een
paard drie honden, een man drie paarden,
maakt een en-tachtig jaar. Een ezel bereikt
drie menschenleeftijden, de snQeuwgans drie
van een ezel, een kraai drie van een gans,
een hert drie van een kraai en een eik drie
hertenleeftijden. Naar deze berekening wordt
een hert zesduizend, een eik twintigdui
zend jaar oud.
Zal nu ook niemand deze getallen in
ernst opnemen, er blijkt toch duidelijk uit,
dat het leven der menschen en dieren in
duur wijd achterstaat bij de patriarchen
der plantenwereld. Zesduizend-jarige wezens
als de adansonien der Kaap Verdische
eilanden, vierduizend-jarige als de brood
boom, of ook slechts duizend-jarige als onze
eiken, vinden huns gelijken niet in de we
reld der dieren.
In 't algemeen kan men als regel stellen,
dat allen dieren, wier leven zich in groote
bewegelijkheid uit een meer of minder kor
ter ouderdom beschoren is, dan den traag
daarheen levenden schepselen, die een leven
zonder afwisseling voeren. En al die dieren,
wier leven een voortdurende strijd is tegen
de onguurheid van 't klimaat, tegen gebrek
aan voedsel, tegen tal van vijanden, die dus
in bestendige vrees en nood verkeeren en
gelijk vluchtelingen een leven van ontbe
ring voeren, kunnen niet dien hoogen ouder
dom bereiken, die het deel wordt van hen,
die een vreedzaam en onaangevochten be
staan voeren.
En zoo zijn ook de afzondelijke tijdperken
van het dierenleven, de tijden der jeugd,
der volle ontwikkeling en des ouderdoms,
verschillend, naar gelang den duur van het
geheele leven. Hoe langer bij de hoogere
dieren het tijdperk van ontwikkeling, de
jeugd, duurt, een des te hooger ouderdom
bereiken ze, terwijl omgekeerd de levens
duur betrekkelijk kort is, wanneer reeds de
tijd der jeugd spoedig voorbijgaat. Ter
gedeeltelijke vergoeding hiervoor, wordt hun
zoo kort afgemeten levenstijd slechts zelden
door epidemiën en ziekten afgebroken. Alleen
maken daarop een uitzondering onze huis
dieren, die met het goede der menschelijke
verpleging, tevens ook het kwade op den
koop nemen moeten, en sommige snel zich
voortplantende dieren, gelijk de veldmuizen,
die menigmaal aan hevige ziekten bij dui
zenden sterven. Het grootste deel der dieren
echter, zoo het niet aan zijn vijanden ten
offer valt, sterft aan zwakte des ouderdoms.
Onder de zoogdieren bereiken slechts
weinigen den ouderdom van dertig jaren.
Ouder dan de mensch worden alleen de
olifanten, die tweehonderd jaar oud kunnen
worden, nijlpaarden en neusboomdieren.
Een tamelijk hoogen leeftijd bereiken ook
de kameelen, daarentegen worden paarden
én herten circa veertig, runderen dertig en
de middelgroote zoogdieren zelden boven
de tien jaren of nog niet eens zoo oud. De
leeuw b.v. wordt vijf-en-dertig, het wilde
zwijn vijf-en-twintig, het schaap vijftien, de
vos veertien, de haas tien, het eekhoorntje
en de muis zes jaar oud.
Onder de vogelen worden adelaars en
papagaaien hoogbejaardin gevangen staat
bereiken ze zelfs een eeuw. In het jaar
1772 werd aan Kaap de Goede Hoop een
valk gevangen, die een halsband droeg met
het inschrift: Jacob 1610. Kanarie'en daar
mee verwante zangvogels worden tot acht
tien, hoenders twaalf, duiven tien jaar oud.
Een aan zijn bijzonderen roep kenbaren
koekoek werd drie-en-dertig jaren in het
zelfde bosch gehoord en een eiderganspaar
vond men twintig jaren lang in hetzelfde
nest.
Een bijzonderen hoogen ouderdom moeten
vele reptilen bereiken. Men heeft op groote
zandbanken vele jaren lang reusachtige kro
kodillen waargenomen, welke de oudste be
woners reeds in hun kindsheid even groot
gezien hadden. Hetzelfde is 't geval met
schildpadden. Bedenkt men hierbij hoe uiterst
langzaam deze dieren ontwikkelen, dan moe
ten tal van jaren voorbijgaan, aleer ze de
grootte bereikt hebben, waarin men ze een
menschenleeftijd lang Waar kan nemen.
Zeer oud kunnen ook onze gewone padden
worden. Wanneer deze dieren, die als de
kikkers als vischjes geboren worden en lang
zamerhand den padden vorm aannemen, zeer
klein het water verlaten, zijn ze zelfs na
een tiental jaren nog niet 'volwassen.
Ook bij de minst ontwikkelde werveldie
ren, de visschen, zijn voorbeelden van hoo
gen ouderdom bekend. Zoo meent men dat
karpers wel een eeuw oud kunnen worden.
Tegenover dezen betrekkelijk langen le
vensduur is die van de ongewervelde dieren
een zeer korte. Wel bereiken eenige schelp
dieren een leeftijd van twintig jarenwel
wordt de bijenkoningin tot vier en vijf jaar
oud en leven de werkmieren vijf, zes jaren,
doch bij alle andere loopt het leven spoedig af.
Het sterkstsprekend is dit wel het geval
met de ééndagsvlieg, die nog op den dag
harer geboorte ook haar einde tegen fladdert.
Eenige vlindersoorten leven ook niet langer
dan een etmaal. Menig dier echter, wien
het leven zoo kort toegemeten is, verheugd
zich in een langere jeugd in onontwikkel-
den toestand. Onze meikevers b.v. komen
eerst in hun vierde jaar als zoodanig boven
den grond. Gedurende dien langen tijd leven
ze als larven daaronder.
't Is opmerkelijk, dat juist bij de minst
ontwikkelde dieren een levenstaaiheid ge
vonden wordt, die toeneemt naarmate het
leven korter is. Geheel verdroogd en schijn
baar den dood ten prooi, leven ze weer
plotseling op, zoo spoedig wat vocht toetreedt.
Bij dezen zoo geheel verschillenden levens
duur treden ook de kenteekenen van den
ouderdom bij de dieren op verschillende
tijden te voorsehijn. Staat de olifant in een
ouderdom, waarop de mensch reeds een ver
zwakte grijsaard is, nog in zijn volle kracht,
zoo is b.v. onze huishond reeds in het tiende
jaar een grijs dier. Waar in de dierenwereld
het leven in een spanne tijds vau enkele
jaren, maanden of dagen zich afweeft, daar
smelten de tijdperken jeugd en ouderdom
ineen en loont het de moeite niet te onder
zoeken, wanneer de levenskracht haar hoogte
punt bereikt heeft.
Uiterlijk toonen ook de dieren, evenals
de mensch, de kenmerken van den ouder
dom. De haren verkleuren en de bewegingen
worden stram. Geweidieren dragen ook niet
meer den prachtigen hoofdtooi, wanneer de
ouderdom naakt. Bij velen merkt men levens
zatheid op, een neiging om zich af te zonde
ren, ze worden knorrig en verbergen zich.
Aan oude vogels bemerkt men eveneens ver
kleuring der vederen op. Kruipende dieren,
die meermalen jaarlijks van huid verwisselen,
gelijk kikvorschen, salamanders enz., hebben
steeds meer moeite met deze wisseling, wan
neer de ouderdom intreedt.
In de lagere dierenwereld, waar leven en
dood nabij elkaar staan en ongemerkt in
elkaar overgaan, is geen ouderdom met al
zijn zorgen en lijden, geen voorbereiding
tot den dood. Gelijk de zomerdagen, zoo
zonnig en helder vliedt onder dat volkje
het leven en komt dan de herfst met zijn
koude nachten, dan liggen plotseling al die
vroolijke diertjes van den zomer ter aarde,
gedood door de koude omarming, van 't
booze jaargetij. Een dood zonder pijn is
over hen gekomen.
Voor een groot aantal der allerlaagste
wezens bestaat de dood niet. Dat klinkt
wel vreemd, daar al het geschapene voor
bestemd is te sterven. Toch is het waar.
Infusorien en nog lagere, bacillen en al dat
andere goedje, waarop de geleerden' thans
voornamelijk hun microscoop gericht houden,
omdat ze in hen de oorzaken onzer onge
steldheden meenen gevonden te hebben,
leven zoo lang als 't noodige voor hun
levensonderhoud aanwezig is. Zij weten niet
wat sterven is, althans daarvan hebben
wij nog niets bemerkt. Misschien echter
ligt dat aan onze beperkte vermogens.
lïuitonland.
De ^National Zeitung« verneemt uit goede
bron, dat Bismarck den titel van hertog van
Lauenburg feitelijk heeft afgewezen.
De vertegenwoordiger van het groot
hertogdom Baden te Berlijn, tevens lid van
den Bondsraad, baron von Marschall, voor
heen lid van den Rijksdag, waar hij tot de
conservatieve partij behoorde, is als opvolger
van graaf Herbert von Bismarck, tot staats
secretaris voor buitenlandschezaken benoemd.
Een te Berlijn opgestegen ballon van de
militaire luchtschippers-afdeeling bleef nabij
Schrimm (provincie Posen) aan de boomen
hangen. De drie personen, die in het schuitje
van den ballon zaten, een kapitein, een
luitenant en een korperaal, vielen van eene
belangrijke hoogte naar beneden. De luite
nant kwam er heelhuids af, de kaptein
brak beide beenen, en de korporaal bleef
op de plaats dood.
Te Hamburg zijn twee leveranciers der
marine en drie handlangers wegens hoog ver
raad in hechtenis genomen.
Naar uit Breslau gemeld wordt, is de heer
Kunert, lid van den Rijksdag voor Halle en
redacteur van een sociaal-democratisch blad,
wegens majesteitsschennis in hechtenis ge
nomen.
In het Westfaalsche steenkooldistrict zijn
werkstakingen uitgebroken. Te Gelsenkir-
chen en te Schalke hebben in het geheel
1400 mannen den arbeid gestaakt. Drie
afgevaardigden der mijnwerkers werden
ontslagen, op grond dat zij het bestuur
belasterd en mede-arbeiders tot verzet aan
gespoord hadden. De vierde afgevaardigde
verklaarde toen zijn ontslag te nemen.
In de »Hibernia«-mijn te Gelsenkirchen
waren 27 dezer nog slechts 115 van de
550 man het werk. De arbeiders van die
mijn hebben volgens eigen verklaring enkel
het werk gestaakt, omdat dit op de Conso-
lidation-myn te Schalke geschiedde.
Uit Berlijn wordt bericht dat tusschen
Koningin Natalie cn de regenten van Servië
hevige standjes zijn ontstaan over de op
voeding van den jongen Koning. De schoone
Koningin zou een zeer onbeleefden brief heb
ben geschreven, waarop Ristics met een boo-
zen brief antwoordde. Natalie's vrienden raden
haar Belgrado te verlaten.
De Daily News« meldt uit Belgrado,
dat Servië besloten heeft, alle betrekkingen
met Bulgarije af te breken.
Aan de »Standard« wordt uit Sofia ge
meld, dat men openlijk er van spreekt, dat
een uitrukken van het leger aanstaande is.
Uit Weenen wordt gemeld, dat de studen
ten te Petersburg standjes hebben verwekt.
Allerlei oproerige proclamaties werden ver
spreid en aangeplakt.
Uit Moskou wordt gemeld, dat nog 200
studenten in de manege worden gevangen
gehouden. De studenten blijven de benoe
ming van een nieuwen directeur van de
Landbouw-Academie eischen. Hun haat te
gen den directeur, den heer Junge, is voor
namelijk veroorzaakt door zijn verbod om
den herinneringsdag aan de opheffing van
de lijfeigenschap te vieren. Tegen zijn ver
bod in hielden de studenten daarop hun
jaarlijksch bal. De censuur gelastte aan de
Russische pers over de gebeurtenissen te
zwijgen.
Volgens een bericht uit Jassy zijn zeven
tien personen, meest studenten, verdacht
van deelneming aan een nihilisten-complot,
te Charkoff gevangen genomen. Er zijn bij
die personen belangrijke papieren gevonden,
waaruit blijkt, dat vele hooggeplaatste per
sonen er bij gecomprommitteerd zijn. Ook
is eene geheime drukpers in beslag genomen.
Een telegram uit Petersburg meldt, dat
onder de officieren een samenswering tegen
den Czaar is ontdekt.
Uit Batum wordt gemeld, dat Woensdag
nabij Bielogory op dien Transkaukasischen
spoorweg een trein met nafta in brand ge
raakt isvan het personeel schijnt niemand
er het leven te hebben afgebracht door de
snelheid, waarmede de vlammen zich over
den geheelen, ongeveer uit 40 wagens be-
staanden, trein verbreiden.
De rechtbank te Neuf-chateau. heeft Zater
dag den heer Alfred Allard, wegens het
door onvoorzichtigheid op de jacht veroor
zaken van den dood van den heer Bergmann,
veroordeeld tot 1000 frs. boete en tot
eene schadeloostelling van 150,000 frs. aan
de nagelaten betrekkingen.
Volgens de »Gazetta« komt Stanley den
19en of 20en April naar België, waar hij
tot den 26en vertoeven zal om alsdan naar
Engeland te gaan. De uitnoodigingen der
gemeentebesturen van Brussel en van Ant
werpen heeft de beroemde Afrika-reiziger
persoonlijk beantwoord en aangenomen.
De rechtbank te Briey heeft uitspraak
gedaan in de zaak van Niemeyer, die wegens
spionnage gevangen was genomen. Niemeyer,
die Duitsch officier moet geweest zijn, is
veroordeeld tot drie maanden gevangenis
straf en eene boete van 1000 fr. Het vonnis
doet weten, dat Niemeyer reeds vroeger in
Frankrijk, inzonderheid te Nancy, Luneville,
Saint-Dié en Rémiremont spionnendienst
heeft verricht. Daarna was hij teruggekeerd
naar den Elzas, waar hij met de militaire
overheid in betrekking stond. Later is hij
weer naar Frankrijk gekomen, om langs
de grenzen zijn vroeger bedrijf te hervatten;
Niemeyer heeft van dit alles volledige be
kentenis gedaan.
De rechtbank heeft de zaak met gesloten
deuren behandeld, om te voorkomen dat
onbescheiden tongen zekere dingen verklap
pen, die aan het licht gekomen zijn.
Een vriend van Niemeyer is in verzekerde
bewaring genomen. Een pak brieven is bij
hem gevonden, waarop beslag is gelegd.
Weder zijn twee jonge Engelschen in
Canada spoorloos verdwenen. Men vreest
dat hen het lot van Bennwel heeft getroffen
en dat er in waarheid een soort van Cana-
dasche company bestaat, die jonge vreem
delingen naar Canada lokt, hun slechte
gronden voor goede verkoopend om hen
dan ten slotte, zoo noodig, ook te vermoorden
ten einde het geld dat zij bij zich hebben,
nog meester te worden.
Wegens ontevredenheid, welke zich onder
de troepen van het garnizoen te Rio-Janeiro
openbaarde, ontvingen deze bevel zich naar
de zuidelijke provinciën te begeven, maar
zij weigerden, zoodat de voorloopige regee
ring het bevel weder introk. Overal in de
stad heerscht groote ontevredenheid.
Tusschen Turkije en Italië dreigt een
geschil. Turksche vaartuigen zouden n.l.
nabij het eiland Cerigo de Italiaansche vlag
geheschen en Grieksche vaartuigen achter
volgd hebben. De Grieksche regeering heeft
een oorlogsschip naar Cerigo gezonden, ten
einde een onderzoek in te stellen.
Een prairiebrand moet, naar uit Wichita
wordt gemeld, in Kansas woeden. De brand,
die door onvoorzichtigheid van twee knapen
moet zijn ontstaan, grijpt snel om zich
heen, zoodat hg zich reeds over een opper
vlakte van 500 acres heeft verspreid.
Verscheiden boerdergen met haar voor
raad graan zijn een prooi der vlammen
geworden.
Men meldt uit New-York, d.d. 28 Maart:
Een verschrikkelijke wervelstorm heeft
in de westelijke staten van Noord-Amerika
groote schade aangericht. Hagel en regen
hebben het dorp Little Prairie, in den staat
Illinois, volkomen vernield; de telegraaf
draden werden bijna alle stukgeslagen. In
Dakota ging de cycloon vergezeld van een
verschrikkelijken sneeuwstormde koude
was daarbij zeer groot. Hetzelfde verschijnsel
is in Iowa en Nebraska waargenomen. Doch
te Louisville was de storm het verschrikke-
lijkst. De cycloon woedde in de richting van
het zuidenwesten naar het noordwesten en
vernielde alles op zijn tocht. Niet minder
dan 2500 huizen en openbare gebouwen
zijn daar in puin verkeerd, terwijl daar
honderden menschen omkwamen. Op het
felst van den storm stortte de balzaal van
het stadhuis in, waarin juist een groot bal
gegeven werd. Niet minder dan 300 men
schen vonden hun dood.
Het aantal personen, aan wie het gelukte
te ontsnappen, is gering. Een lichtkroon
stortte neder, waardoor de puinhoopen in
brand geraakten en velen in de vlammen
omkwamen. Op zeven andere punten van
Louisville ontstond door het vallen van
lampen brand. Het aantal dooden wordt op
500 a 600 geschat. De lijken liggen in de
straten bij hoopen. Verscheidene gevallen
van plotselinge krankzinnigheid zijn voor
gekomen. Parkland, een voorstad van Louis
ville, is geheel vernield.
Volgens de *Newyork Herald* is de toe-
van Heiisèn
en Alteua,
Langstraat en de
Bommelerwaard.
Franco per post zonder prijs-
t