jy bST
WOENSDAG 7 MEI.
1890.
fÏI
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
Hinrf torp»
V: y. L.
|p jHH
YOOEJj
C-/
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
verhooging. Afzonderlijke nummerg 5 cent.
Advertentiën 16 regels 60 et. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte,
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht.
«Wie is toch Henry Georgevroeg on
langs eene dame, die dezen naam in den
laatsten tijd vaak had hooren noemenzij
wilde gaarne het een en ander van dien,
naar het scheen zoo algemeen bekenden
man, van wien zij echter niets wist, ver
nemen; en daar er onder onze lezers mis
schien meer zullen worden gevonden, wien
eenige inlichting omtrent dien «algemeen
bekenden« Henry George niet ongeschikt
voorkomt, laten wij hier eene beknopte
biographie volgen.
De Amerikaansche staathuishoudkundige
werd op den 2den December 1839 te Phi
ladelphia geboren. Tot zijn veertiende jaar
bezocht hij de openbare scholen en aan
vaardde toen eene betrekking op een kan
toor. Hierna ging hij naar zee en eenigen
tijd later leerde hij het letterzettenIn 1858
begaf hij zich naar Californië, waar hij als
letterzetter tot in 1866 werkzaum bleef.. In
dat jaar werd hij publicist. Daar loopt een
verhaal van de wijze, waarop George van
de bescheidene betrekking van »zetter« tot
die van publicist overging, dat, al wil men
het niet onvoorwaardelijk als een feit aan-
mmen, toch zeer karateristiek mag heeten.
Bij de redactie van het dagblad, waaraan
George werkzaam, waren een tijd lang zeer
goede opstellen over sociale vraagstukken,
op eene geheimzinnige wijze ingekomen
men kon er maar niet achter komen, wie
deze leverde; zij werden eenvoudig in de
brievenbus der courant gestoken. Een ver
borgen persoon werd op wacht gezet ten
einde den onbaalzucldigen schrijver der ge
noemde artikelen te leeren kennen en aldus
kwam men tot de ontdekking, dat de uit
stekende opstellen geschreven werden door
den zetter der courant zelf. Aanstonds
ontving George e< n kennisgeving der directie,
dat zijne plaats voortaan niet meer op de
drukkerij, maar in de redactiekamer was.
In 1871 vinden wij George terug als
redacteur van «San Francisco Post.« In dat
jaar gaf hij ook zijn eerste werk: »Our
Land and Land Policy«, uit. Hij schijnt
intusschen met deze eerste proefneming op
het gebied van volksonderwijs weinig te
zijn ingenomen geweestalthans het duurde
volle acht jaren eer zijn tweede boek het
licht zagde reden hiervoor kan echter ook
geweest zijn, dat dit, zijn grootste werk,
een zeer aanzienlijke uitbreiding verkregen
heeft. Yan 187680 was hij inspecteur
aan de gasfabriek en van 187980 nog
biliothecaris der stadsbibliotheek van San
Francisco bovendien. Sedert 1880 woont
1 ij te New-York.
Na de uitgave van zijn voornaamste werk
Leeft George Engeland en Schotland en
later ook Holland bezocht en in de
grootste steden dier landen voordrachten ge
houden. Bij één dezer gelegenheden werd hij
Lij vergissing gearresteerdmen had hem
voor een Ierschen misdadiger gehouden.
Bij de verkiezing voor het mayoraat te
New-York in 1886, werd Henry George door
de arbeiders-partij candidaat gesteld. Hij
werd niet gekozen, maar het aantal stemmen
óór George het bedroeg 60,000 werd
met reden als eene zedelijke overwinning
dcor zijne partij beschouwd.
Ziedaar in oppervlakkige grondtrekken
het leven van George geschetst. Daar hij
echter tot de schrijvers behoort wiens in
wendige mensch uit zijne werken eerst op
den juisten prijs kan worden geschat, zal
eene korte mededeeling van zijne geschriften
en van den geest zijner voordrachten, de
beste voorstelling van zijn persoon kunnen
wekken.
Zooals wij reeds hierboven hebben aan
gestipt, kwam zijn voornaamste werk Pro
gress and Poverty (welvaart en armoede)
eerst in 1879 in de wereld. Reeds vijf jaren
later v rscheen daarvan de vier-en-twintigste
druk; wel een bewijs voor den buitenge
wonen opgang, dien het boek maakte. Als
wij hier bijvoegen hoe Progress and Po
verty* een geheel bijzondere tweede-klasse
litteratuur in het leven geroepen heeft en
hoe groote vereenigingen werden gevormd,
met het doel de plannen van George te
verwezenlijken dan zal men begrijpen
met welk eene opgewektheid zijn werk is
ontvangen, welk eene omwenteling het heeft
teweeg gebracht.
at het punt van uitgang voor George's
gedachtenloop is, laat hij ons in den titel
weten dit thema, waarop hij in zijne ver
dere geschriften telkens en telkens, met
kleiner of grooter variaties terugkomt, is:
»De armoede te midden van weelde en rijk
dom.In de uitmmuntende inleiding van
«Progress and Poverty« verbeeldt hij zich
dat een Franklin of een Priestly kennis
droegen van de groote uitvindingen onzer
dagen en van de colossale verbeteringen op
elk gebied van nijverheid en dan vraagt
hij zich af: «Wat zouden die mannen van
den algemeenen welstand hebben verwacht
in eene maatschappij, die met zulke rnate-
riëele hulpmiddelen was uitgerustNatuur
lijk zegt George« «zouden zij verwachten
allen nood en alle ellende te zien wegge
vaagd. In scherpe tegenspraak hiermede
doet hij de heerschende armoedei7uitkomen
en legt juist hierop den meesten nadruk,
dat daar waar de rijkdom het grootst is,
de armoede zich in hare afschuwelijkste ge
daante vexdoont. Hij haalt John Stuart Mill's
bekend woord aan: «Het is nog de vraag
of inderdaad de vele uitgevonden werktui
gen voor één enkel mensch het dagelijksch
bestaan gemakkelijk hebben geoniakt.«
Deze tegenstelling in de hedendaagsche
maatschappij te verklaren, is het sti-even
van Henry George.
Uit zijn schrijftrant en ook uit zijne wijze
van denken en gevoelen herkennen wij al
aanstonds den Amerikaan.
Eén zijner landgenooten heeft gezegd
«Daar zijn twee soorten van ontevredenen:
activa en passiva. Die der laatst genoemde
soort zijn voortdurend in zorg over het lot
hunner medemenschen en over hun eigen
toestandmaar de slotsom en de resultaten
hunner ontevredenheid is gelijk
De vertegenwoordigers der eerstgenoemde
soort zijn metst altijd tevreden met het
geen zij zelf doen-eu-latenvooral zijn
zij in hooge mate ingenomen met hunne
uitvallen tegen de groote dwaasheid der
maatschappijzij geven den moed niet op
dat de menschenwereld nog eenmaal beter
en wijzer woi'den zal.
Bij de ontevredenen van deze rubriek staat
de maatschappij voortdurend in de schuld
der dankbaarheidaan dezen zijn wij eiken
vooruitgang, iedere verbetering verplicht.
Tot dezen behoort Henry George. Hoe bitter
droevig hij soms de menschelijke ellende
voorstelt, toch ziet men ook bij zijne ergste
schilderingen zijn gelukkige hoop-op-beter
op den achtergrond lichten. Wantrouwen,
in den zin van wanhopen aan verbetering
der toestanden, vindt men in geen zijner
geschriften. De groote zelfvoldaanheid over
de ontdekking, waarmee hij schijnt geko
men te zijn, schemert telkens door alles heen,
maar niet op hinderlijke wijze: zijne tevre
denheid met hetgeen hij heeft verricht, maakt
den indruk eener aardige, naieve blijdschap.
(Slot volgt.)
Te Tourcoing en Roubaix (Frankrijk) is
Vrijdag een groote werkstaking uitgebroken.
Troepen werkstakers loopen de landstreek
af, overal daden van geweld plegende. Het
aantal stakers wordt op 40.000 geschat.
Versterking van troepen is in der haast
aangevraagd. De prefect van bet Noorder
departement is te Roubrix aangekomen. De
werkstaking schijnt zich nog uit te breiden.
Een troep van 5000 werkstakers uit Roubaix
heeft T>>urcoiny overrompeld.
De cavalerie heeft verscheidene samen
scholingen van de werkstakenden met de
sabel moeten uiteenjagen.
Zaterdag werd gemeldMet de werksta
king staat het nog gelijk gisteren. Te Roubaix
en te Tourcoing heerscht nog steeds eene
zeer groote opgewondenheid. Er zijn nog
eenige aanslagen op eigendommen gedaan.
Overal zijn er versterkingen voor de troepen
aangekomen. De infanterie maakt charge
tegen de benden werkstakers, die zich echter
dadelijk weder aansluiten. Er worden ver
scheidene arrestaties gedaan.
Kwaadwillige benden richten aan ver
schillende etablissementen te Tourcoing ver
woestingen aan, verbrijzelden meubelen en
persen geld af.
Te Lens, departement Pas-de-Calais, is de
dag van 1 Mei alles behalve rustig voorbij
gegaan. Er was aldaar eene vergadering
van mijnwerkers gehouden, en toen deze
geëindigd was, wilden zij manifesteeren op
de openbare straat. De gendarmes ten ge
tale van omstreeks veertig, wilden de mani-
festeerenden uiteendrijven, maar zij werden
uitgejouwd. Een luitenant, aanvoerder der
gendarmes, gaf hierop bevel een der belha
mels gevangen te nemen. Toen begonnen de
gewelddadigheden. De werklieden wierpen al
wat in hun bereik was naar de gewapende
macht. De luitenant werd met een steen
aan de borst getroffen, en twee zijner man
schappen aan zijne zijde gewond. Een dei-
werklieden greep het paard van den luite
nant bij den teugel. De luitenant diende
hem een sabelhouw op de vuist toe, die eene
diepe wond veroorzaakte. De gendarmes,
tegen de overmacht niet bestand, kregen
nu bevel van den luitenant naar het station
te ï-ennen, om zich aldaar te versterken.
De menigte zette hen achterna en zond een
hoop steenen op hen af, zoodat de officier
zich genoopt zag eene nieuwe charge uit
te voeren, tengevolge waarvan een twaalftal
personen gekwetst werden. Op dat oogenblik
kwamen twee in alle haast ontboden com-
pagniën soldaten van de genie de gendarmes
versterken. De werlieden werden nu uiteen
gejaagd en de voornaamste punten der stad
bezet.
vruchteloos waren gebleven, wat vet laten
uitsnijden. De doctoren Mora en Demars
hebben hem gechloroformiseerd en in dien
toestand eene hoeveelheid vet van 2 kilo
gram uit zijn zwaren, lastig overhangenden
buik gesneden, welke daarna werd toege-
genaaid. De operatie moet hem goed bekomen
zijn en hij is voornemens die eerstdaags te
doen herhalen.
De invoer van Normandische boter in
Engeland is sinds 1882 met 32 millioen
fr. verminderd. Dit is een gevolg van de
knoeierijen. Een vereeniging van Fransche
boterhandelaars heeft thans een circulaire
gericht tot de boterhandelaars, waarin zij
wijzen op het gevaar dat de geheele boter-
handel op Engeland zal verloopen en drin
gend aanmanen alle knoeierijen tegen te gaan.
De Regeering heeft verklaringen en ver
ontschuldigingen aangeboden aan den Rus-
sischen consul Niagu, op Creta, die onlangs
door Turksche soldaten werd lastig gevallen
en gedwongen van zijn paard te gaan. De
consul heeft zich echter over de verontschul
digingen niet voldaan verkaard.
De Servische Skuptchina heefteen wetsont
werp aangenomen, waarbij aan een Schotsch-
Duitsch syndicaat voor 15 jaar het mono
polie der petroleum-ontginning in Servië
gegund wordt.
Uit Konstantinopel wordt, met betrekking
tot de overeenkomst omtrent de ontruiming
van Egypte door de Engelsche troepen,
gemeld, dat lord Salisbury het volgende aan
Rustenx-Pacha heeft geantwoord Engeland
zou er in toestemmen de onderhandelingen
te hervatten, indien de Porte in beginsel,
vóór het onderzoek van het ontwerp der
nieuwe overeenkomst, aannam, dat Engeland
het recht zou hebben, bij gevaar van buiten
of onlusten in het binnenland, troepen naar
Egypte te zenden, met of zonder toestem
ming der Porte en met of zonder diens
medewerking.
WaarschuwingEen dertienjarige
Annie te New-York wedde, dat zij twee
honderd maal achter elkaar touwtje zou
springen. De weddenschap werd gewonnen,
maar het meisje zakte bij haar laatsten
sprong in elkaar en stierf.
Te New-York is er weer sprake van om-
kooping in het gemeentebestuur. Een redac
teur van de «Evening Post,« welk blad
daaromtrent het een en ander mededeelde,
werd wegens laster in hechtenis genomen,
maar na behandeling van zijne zaak voor
het gerecht door de gezworenen vrijgespro
ken. Er is door het Staatsbestuur eene
commissie benoemd om de zaak te onder
zoeken.
Lajin, bij wien drie revolvers werden ge
vonden, is een dronkaardzijn misdaad
staat dan ook geheel buiten de politiek.
Te Hamburg vreest men voor ongeregeld
heden, daar de werf besturen een 1000-tal
werklieden, die op 1 Mei eigenmachtig
hebben verlet, tot 6 Mei den toegang tot
hunne werven hebben ontzegd. De politie
heeft uitgebreide voorzorgsmaatregelen ge
nomen, terwijl de troepen in de kazernes
worden geconsigneerd.
Kerguelen heeft Widdah den 29 en 30
April gebombardeerd. Commandant Four-
nier heeft aan den Koning van Dahomey
een ultimatum gezonden om van hem de
gevangen Fransche onderdanen terug te
eischenbij weigering zal hij zijne hoofd
stad den 5 Mei bombardeeren.
De vereeniging van scharenslijpers te
te Solingen heeft 29 scharenfabrikanten,
die weigeren de verlangde loonsverhooging
toe te staan, geboycot.
600 werklieden der Staatsspoorwegen te
Praag hebben den arbeid gestaakt.
De Standardmeldt uit Sofia, dat Rus
land aan Servië geen geweren geschonken,
maar aangenomen heeft, 60 millioen stuks
zonder garantie te leveren, betaalbaar in ter
mijnen. De rooverijen in Servië nemen toe.
Drie jonge walvisschen, waarvan de grootste
ongeveer zeven meter lang was, vertoonden
zich Dinsdag in den Theems bjj de Lon-
densche Westminster brug. Er werd vruch
teloos jacht op hen gemaakt en met de
invallende ebbe dreven zij weder zeewaarts,
gevolgd door een menigte bootjes, terwijl
de kaden en de bruggen vol nieuwsgierigen
stonden om dit zeldzame schouwspel aan
te zien.
Een Parijsch student in de geneeskunde,
die buitengewoon zwaarlijvig is, heeft zich
onlangs, naar men uit de Fransche hoofd
stad bericht, nadat alle ontvettingskuren
De Russische onderdaan Lajin heeft den
commissaris van politie Kretew, te Sofia,
onder de volgende omstandigheden dood
geschotenKretew, die dagdienst had ge-
bad, wilde Lajin arresteeren, wijl deze eenige
Bulgaren met een revolver had bedreigd.
O O
Lajin trok zich echter in zijn tabakswinkel
terug, en riep de hulp van den Duitschen
consul in, om hem tegen de arrestatie te
beschermen. Toen Kretew daarop toch den
winkel binnenging, kreeg hij een revolver
schot in de borst, een uur daarna was hij
een lijk. Nadat Lajin nog eenige revolver
schoten had gelost, zonder echter iemand
te treffen, werd hij gearresteerd.
De hertog en de hertogin van Edinburgh
openden Donderdag de internationale ten
toonstelling te Edinburgh. Groote opschud
ding werd des avonds veroorzaakt door een
gerucht, dat de juweelen der hertogin, spijt
scherpe bewaking, uit het hotel zouden ge
stolen zijn. Later bleek, dat des hertogs
diamanten gestolen waren, en daaronder
vorstelijke familie-geschenken. De dieven
zijn. spoorloos verdwenen.
Te Troyes hebben 1 Mei vrij ernstige
ongeregeldheden plaats gehad. De troepen
dreven de manifesteerenden uiteen. Een com
missaris van politie is gewond.
Te Barcelona zijn Vrijdag ernstige ongere
geldheden uitgebroken. Volgens een dépêche
heeft de gouverneur-generaal door de gen
darmes de deelnemers aan eene betooging
doen uiteenjagen, waarbij deze tegenstand
boden en er eenigen gedood of gewond
werden.
Zaterdag is het meerendeel der fabrieken
blijven stilstaan. De troepen verhinderen
botsingen.
De toestand is ernstig.
De Standardmeldt uit Madrid dat de
gouverneur van Barcelona het bestuur over
die stad heeft overgedragen aan den leger
bevelhebber, die den staat van beleg heeft
afgekondigd. Ernstige ongeregelden zijn
voorgevallen te Valencia waar de troepen
het spoorwegstation bezet en de straten
vrij houden, terwijl de regeering de plaat
selijke overheid gemachtigd heeft zoo noodig
den staat van beleg af te kondigen. In de
Jl 1
e Lansstraat en «Ie
oiiiiiièrwaanl.
Franco per post zonder prjjs-
Buitenland,