Uitgever: L. J.. VZERMAH, Heusden.
Bij dit nummer behoort
een bijvoegsel.
Yoot landbouwers
en
sommige burgers.
M 898.
Zaterdag u juni
1890-
VOOR
Dit blad verschgnt WOENSDAG en ZATEKDAG.
Abonnementsprijs: per 8 maanden ƒ1.00. Franco per post zonder prijs-
verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent.
Advertentiè'n 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte,
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht.
Het Vaderland* gaf dezer dagen het vol
gende te lezen, wat we belangrijk genoeg
achten, om het onder de oogen onzer lezers
te brengen.
Calitornië, voor jaren reeds het land der
goudzoekers, het Dorado der naar fortuin
hakende avonturiers, blijft nog altijd zeer
de aandacht trekken, ook in de oude wereld.
Gelukkig evenwel steunt de tegenwoordige
verhuizing naar dat land van belofte op ge
zonder verwachtingen en is het niet langer
't schitterend effect van gouden bergen, maar
de vruchtbaarheid van den rijken bodem,
die velen aanspoort, om er hun krachten
en kapitaal te gaan besteden aan de bear
beiding van dien bodem, waarvan men, in
vergelijking tot de resultaten, in ons wereld
deel verkregen, overvloedige rente voor
spelt. Verschillende syndicaten, in 't bezit
van onmetelijke uitgestrektheden van het
beste bouwland, hebben deze gronden, be
hoorlijk ingedeeld, geïrrigeerd, met wegen
en kanalen doorkruist, bestemd om in per-
ceelen te worden uitgegeven. Onder die Syn
dicaten behoort het Fresno Land Syndicate,
waarvan de hoofdagentuur voor ons land aan
de heeren Bar be en Mack, Weesperzjjde 13 te
Amsterdam, is toevertrouwd. Zij en de heer
1. P. Koch uit Californië, tijdelijk hier te
lande, zijn de laatste op aanvraag en te
Amsterdam zoowel als te Utrecht, te
spreken en geven aan belangstellenden alle
inlichtingen.
Fresno is een der jongste, maar snelst
in bloei en uitgebreidheid toenemende steden
van Centraal-Californiëin de nabijheid der
stad liggen de gronden, die vooral voor de
vruchten-cultuur rozijnen en pruimen
bijzonder geschikt schijnen en in 10 en 20
acres worden uitgegeven. Met 5 a 8 mille
kan men 10 of 20 acres land, een jaar kost
en inwoning, paard en tuig en gereedschap
pen en onderricht ontvangen, na kosteloos
te zijn overgebracht naar de plaats van be
stemming; en men houdt dan nog f 1000 a
f1500 bedrijfskapitaal over. Volgens de be
rekeningen van de onderneming kan men
in 6 jaren al zijn kapitaal en kosten terug
gewonnen hebben en in 't volle bezit zijn
▼an een aanplanting, die 1800 a 2400 dol
lars pér jaar oplevert. Doch wij willen er
niet meer van zeggen. Wie zich op de hoogte
wil stellen en zjjn fortuin beproeven hjj
heeft thans de adressen.
Aldus het ^Vaderland* terwijl in adver
tentiën diesbetreffende van de Amsterdam-
mere, die het bovenstaande ook overnam,
nog wordt bekend gemaakt: dat een bro
chure Fresno Land Syndicate* op aan
vrage franco te verkrijgen is bij de reeds
genoemde heeren Barbe en Mack; dat
aan jongelieden met 5 mille en hoofden van
gezinnen met een kapitaal van minstens 10
mille deze brochure vooral ter lezing wordt
aanbevolendat een aantal ongehuwden
en gezinnen in Sept. a.s. naar Californië in
aansluiting met het Fresno Land Syndicate
zullen vertrekken en anderen zich daarbij
nog kunnen aansluiten.
Wat zal men tot deze dingen zeggen?
Zoo als 't daar staat, bevat het bericht
ongetwjjfeld schoone, verleidelijke aanbiedin
gen. Maar juist om die reden is voorzichtig
heid dubbel plicht. Bovendien zal een
ander er aan toevoegen 't komt van uit
Amerika, het land van den humbug en den
zwendel tot ons. Zeker, en niemand ga er
dns op in, dunkt ons, zonder aan 't opge
geven adres, maar ook aan eenige andere
kantoren, poolshoogte te nemen en, wie dan
niet geheel en al vreemdeling in Jeruzalem
is, zal uit het bescheid en de verdere in
lichtingen eenigszins wijzer zijn geworden.
Met het lezen van de brochure voornoemd
kan men gevoegelijk aanvangen daarmee
zijn in 't geheel geen kosten of tijd gemoeid.
Al is 't aanbod ook haast al te mooi, om
waarheid en niets dan waarheid te bevatten,
naar wij ons hebben laten inlichten van
tamelijk bevoegde zjjde, bevat het geen on
mogelijkheden.
En voor de rest staan we met deze
quaestie weer voor het vraagstuk der land
verhuizing.
Twee zaken mogen daarbjj als vaststaande
aangemerkt wordenten eerste, dat in het
beste deel van Europa het aanbod van
menscheljjke werkkracht de vraag ver over
treft en ten tweede, dat andere streken op
aarde, van overgroots uitgestrektheid, slechts
wachten op de tusschenkomst van den be
schaafden mensch, om uit het dierenrijk,
de planten- of delfstoflfenwereld voortbreng
selen van onschatbare waarde op te leveren.
Landverhuizing zou het een en het ander
kunnen verhelpenook dit is echter aan
tegenspraak onderhevig.
Bij de vraag, wie zullen moeten heengaan,
rijzen echter reeds tuoeielijkheden. De prole
tariërs, die te onzent het eerst en 't meest
door den nood der tijden worden gedrukt?
Men zou 't zoo zeggen.
Edoch, tot de tallooze ontberingen, waar
onder dezen het leven doorworstelen, behoo-
ren ook meestal gebrek aan onderwijs en
opvoeding in 't algemeen en aan beroepsop
leiding in 't bijzonder. Wat zullen deze
stampers dus in den vreemde aanvangen,
waar dubbele energie en volharding vereischt
worden? Bovendien, wie zal hunne uitrus
ting en overtocht bekostigen? Wie hen van
het noodige voorzien, om ginds den arbeid
te kunnen beginnen en om in de eerste
tjjden van te leven?
Hoezeer Amerika dan ook nog wel sedert
eenige tientallen van jaren aan duizenden
bjj duizenden landverhuizers een arbeidsveld
zal kunnen aanwjjzen, zenden b.v. de Ver-
eenigde Staten onverbiddelijk dezulken terug,
die zonder middel van bestaan aldaar aan
komen.
De werkman, bekwaam in 't een of ander
bedrijf, de boer of burger met eenig ver
mogen, zjjn te gebruiken 't bljjkt ten over
vloede nit de oproeping boven vermeld. Van
eenig vermogenmaar natuurljjk gepaard aan
de noodige schranderheid en ontwikkeling
om daarvan een nuttig gebruik te maken,
of 't middel ware erger dan de kwaal.
Nu is 't bekend, dat lieden van deze
eenigszins gunstige conditie in 'toude Europa
nog groote moeite hebben, om aan een redelijk
bestaantje te komen. Renteniertje spelen
gaat niet, daarvoor is meer noodig en de
rentevoet is te laag, terwijl de hevige con
currentie de rest doet.
De gunstigste berichten van hen, die
reeds voor goed patria vaarwel zeiden, komen
dan ook bijna zonder onderscheid van de
zoodanigen, die werken honden en werken
Zij dienen dus aan bovenstaande aan
bieding hun aandacht te schenken.
Wat er van Oud-Europa zou terecht
komen, als dit soort landverhuizing eens
op groote schaal plaats greep als het
door het beste deel der burgerij werd ver
laten en bleef zitten met den droesem der
huidige maatschappij en de weinige zeer
gegoeden Dat moest Europa zelf maar
uitmaken, kan men zeggen.
Bedenkt men echter dat landverhuizing
steeds langzaam gaat en dat door het vertrek
van den een de levensomstandigheden voor
den ander gunstiger worden, dan zouden
uit de onderste lagen der samenleving
recruten kunnen geworven worden voor
een' nieuwen, deugdelijken werkmansstand.
Ten slotte nog één goeden raad aan hen,
wier besluit ook na alle noodige voorzorgen
mocht zijn vertrekken Bij 'tafscheid nemen
van vriend en magen, van den geliefden
geboortegrond met al wat hun daar dierbaar
is, dienen zij tevens vaarwel toe te roepen
aan tal van genoegens en geriefeljjkheden,
die het verkeer in eene beschaafde maat
schappij zoo ruimschoots aanbiedt. In 't
gunstigste geval, n.l. dat het dagel jjksch brood
elders werkelijk in overvloed gevonden wordt,
zal het aantal ontberingen, dat men er zich
moet laten welgevallen, vrij groot zijn. Doch
dit is slechts een tjjdeljjk ongemak. Misschien
zij zelf, maar vrij zeker de kinderen en
kindskinderen zullen daarvan na eenigen tjjd
niets meer te duchten hebben. In onze dagen
bouwt men nieuwe maatschappijen verge
lijkenderwijze even spoedig op als huizen.
Buitenland.
Het verslag is verschenen van het comité
tot onderstand der slachtoffers van de ramp
te Antwerpen (6 September 1889).
Daaruit blijkt, dat de ontvangsten zijn
geweest 803.942,27 fr., die als volgt zijn
aangewend
Aan voorloopigen onderstand: fr. 18.011,95;
aan de Alg. Spaar- en Pensioenkas: a. voor 116
boekjes van de spaarkas f98.379; b. voor 41
onmiddellijke lijfrenten fr. 258.640,29aan
de maatschappij »La Royale Beige*a.
voor 113 tijdelijke lijfrenten van fr. 120,
fr. 107.333,26; b. voor 3 overgaande lijf
renten op 2 hoofden fr. 29.308,45c. voor
eene uitgestelde lijfrente aan een blind
meisje fr. 5.454,12; d. voor uitbetaling van
fr. 300 aan de kinderen op den dag hunner
meerderjarigheid fr. 25.342.59; aan plaatsing
van 20 weezen en eene gebrekkige vrouw
fr. 47.585 plaatsing van een blind meisje
tot 21 jaar fr. 7.300aan geldelijken on
derstand aan de houders van boekjes van
de spaarkas fr. 18.037,87; aan geldelijken
onderstand aan 5 weduwen, die, behalve
hunnen man, 1 of 2 kinderen verloren heb
ben, fr. 1800; aan vergoeding voor stoffelijke
schade (683 gevallen) fr. 115.395,90.
Uit Saint-Etienne wordt gemeld, dat de
werkstaking onder de mijnarbeiders in het
kolenbekken der Loire groote verhoudingen
heeft aangenomen. De werkstaking is ont
staan naar aanleiding van het wegzenden
van drie werklieden. Doch men gelooft, dat
dit slechts tot voorwendsel is gebezigd. De
eisch isacht uren werk 's daagseen loon
van 6 a 8 fr., naar gelang van den arbeid
eene dagelijksche vergoeding van 2 fr. aan
eiken arbeider die gekwetst wordtvan 1 fr.
aan zijne vrouw, en van 50 centimes aan
elk zijner kinderen. Bovendien eene toewij
zing van 3600 kilo kolen aan iederen ar
beider.
Veeleer de exploitatie gestaakt, dan aan
zulke eischen toegegeven, hebben de direc
teuren gezegd.
Tot nu toe is het er rustig gebleven.
De gewapende macht was aan den in
gang van vele schachten geplaatst om te
verhinderen, dat zij, die werken willen, door
hunne kameraden daarin belet werden. Maar
niet één arbeider was gekomen om in de
schacht af te dalen.
Te Schaerbeek (Brussel) schijnen de pok
ken ernstig te heerschen. Er zjjn straten
waar men 15 gevallen telt.
De uitslag van enkele verkiezingen voor
de halve vernieuwing der Belgische Kamer
is bekend. Deze en de verwachtingen voor
de andere doen voorzien, dat de partij
verhouding in de Kamer niet zal worden
gewijzigd.
Een groote protestmeeting is Maandag
avond door de Marxisten te Parijs gehou
den, waaraan ook door den afgevaardigde
Ferroul en het gemeenteraadslid Vaillant
werd deelgenomen, en die gericht was tegen
de arrestatie der Russische nihilisten. Heftig
werd door enkele redenaars de czaar aan
gevallen, en ten slotte werd een motie aan
genomen, die het recht van verblijf voor
geschonden verklaart. De Russische vluch
telingen hebben geen Fransche wet over
treden zoo luidde zjj zoodat hun
arrestatie een misdaad tegenover de inensch-
heid is. De vergadering komt er daarom
tegen op en betuigt den vluchtelingen hare
sympathie.
Guesde, een der leiders der Marxisten,
wilde deze beweging over al de provinciën
uitgestrekt zien.
De Fransche oorlogsbegrooting bedraagt
718 millioen frs., met een verhooging van
de legersterkte met 10.000 man.
By de Fransche Kamer is door Castelm
een wetsontwerp ingediend, houdende dat
*n oorlogstijd de afgevaardigden hun militaire
verplichtingen zullen na komen. Camille
Dreyfus stelt voor, dat, in geval van oorlog,
de Algemeene Raden plaatsvervangers zullen
kiezen voor de 240 afgevaardigden, die dan
onder de wapens zouden moeten komen.
Te Lyon is er eene arbeidstaking onder
de gaswerkers. Een meesterknecht had een
werkman 2 dagen geschorst, omdat hij ge
weigerd had aan een hem gegeven last tot
het verrichten van eeDig werk te voldoen.
Er volgde eene klacht over deze straf by
den ingenieur, die de straf te niet deed.
Korten tijd daarna gaf een andere arbeider
een grof antwoord aan een meesterknecht,
die hem bevolen had eenige cokes weg te
voeren. Ook deze werd voor twee dagen
geschorst. Eene commissie van werklieden
begaf zich naar den ingenieur om ook nu
opheffing dier straf te vragen. Dit werd
geweigerd. De commissie antwoordde hierop,
dat er eene werkstaking zou volgen. Zoo
gezegd, zoo gedaan.
Er zijn dadelijk maatregelen genomen
voor het verlichten der stad. Veertig soldaten
van de in bezetting liggende infanterie zijn
aan de fabriek afgestaan om het werk aan
te pakken. Een ander corps heeft 30 man
schappen geleverd. De maatschappij heeft
voorts eene oproeping gericht tot allen die
werken willen, om zich bij haar te vervoegen.
Te Aken zijn huiszoekingen gehouden by
verscheidene personen, die verdacht werden
van anarchistische woelingen. Er zijn by
hen niet slechts eene menigte anarchistische
geschriften en strooibiljetten, maar ook be
langrijker stukken gevonden. Eenige dezer
personen zijn gevangen genomen. De be
richtgever voegt hierbij de opmerking, dat
de meeste anarchistische geschriften uit Lon
den komen en over de Belgische grenzen
Duitschland worden binnengesmokkeld.
De telegraaf bracht ons in hoofdzaak op
de hoogte van de discussies in de militaire
commissie van den Duitschen Rjjksdacr. Over
het al of niet toestaan van het supplementair
krediet valt nog niet veel te zeggen. Zoowel
het centrum als de vrjjzianigen zullen waar
schijnlijk verdeeld zjjn en daarom is de
uitslag zeer onzeker.
De Regeering heeft gedaan wat zjj kon
om de noodzakelijkheid van het krediet te
bewijzen. Richter voerde weer een hoogeD
toon en bestreed o.a. de bewering, dat het
Fransche leger sterker was dan het Duitsche.
Namens de Regeering werd aangetoond, dat
Richters opgaven onjuist warende tegen
woordige sterkte van het Duitsche leger is
2.900.000; van het Oostenrjjksche leger
1.150.000van het Italiaansche leger
1.090.000; van de verbonden Mogendheden
te zamen dus 5.140.000 man. Daartegen
over staan 't is of het al oorlog is
2.577.000 Russen en 3.226.000 Franschen,
te zamen 5.800.000 man. Verder werd aan
getoond dat, wanneer het voorstel der Re
geering wordt aangenomen, de jaarljjksche
lichting in Duitschland nog iets beneden
1 pCt. der bevolking blijft, terwijl in Frank
rijk dat percentage l1/, pCt. bedraagt.
Vroeger werd, althans in officieuse mee-
deelingen, de invoering van den tweejarigen
diensttijd niet onmogeljjk geacht. Thans
wilde de Regeering daar niets van weten
en verklaarde zy het behoud van den drie
jarigen diensttijd voor noodzakelijk, vooral
met het oog op de nieuwe tactiek, een ge
volg van de invoering van het nieuwe kruit.
Sprinkhanen bljjven in Hongarije groote
schade aanrichten; duizenden bunders in
den omtrek van Torontal zijn verwoest. In
het geheel zjjn omstreeks 3000 personen
bezig met het vernielen dezer insecten.
In de militaire commissie van de Hon-
gaarsche delegatie heeft de minister van
oorlog gezegd, dat de eischen voor het krijgs
wezen thans niet verminderd kunnen wor
den. De grondslagen alleen zijn gelegd, en
hierop moet men voortbouwen. Belangrijke
vermeerderingen zullen onvermijdelijk zjjn.
Men zal waarschjjnljjk eene verhooging van
de legersterkte in vredestijd in overweging
moeten nemen. Ieder moet medewerken om
de mililitaire kracht des rijks te versterken.
Oostenrjjk-Hongarjje mag niet achteruit
gaan. De begrooting is een minimum, en
niet voor vermindering vatbaar.
De Russische regeering onderhandelt met
Fransche handelshuizen over de levering
binnen 5 jaren van een groote hoeveelheid
sabels, geweerloopen en geweersloten. De
beide laatste fabrikaten moeten afzonderlijk
aan Russische wapenfabrieken worden ge
leverd en daar in elkaar gezet. Deze orders
zouden reeds dadelijk moeten worden uit
gevoerd.
NIEUWSBLAD
Mi Land van Heiden
en Altena
I)e Langstraat en de
Hoimnelerwaard.
wilden en bovendien 't een en ander bezaten,
om wat mee te beginnen.