M 939.
WOENSDAG 5 NOVEMBER.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
Liefde en Zoetsappigheid,
tsuo.
VOOR
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00. Franco per post zonder prys-
verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent.
Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht.
Onder al de woorden onzer schoone moeder
taal, waardoor een bepaalde verhouding van
menschen tot menschen aangeduid wordt,
is er één, beurtelings gespeld, gelezen, ge
lispeld, gefluisterd, besproken, bepreekt, be-
toast, ge- en bezongen, 't welk voor ons
gevoel niet minder dan voor ons denken
bovenaan staat.
Dat woord heet liefde.
Wat de roos in het bloemenrijk is, dat
is de liefde in het rijk der begrippen, en
nog meer op het gebied van het leven. Liefde
toch geeft geur en kleur aan het rnensche-
ijjk leven, ja, maakt het leven eerst waarljjk
tot leven voor zich en anderen in den besten,
eenig waarachtigen zin van het woord.
Wie niet liefheeft, is welbeschouwd geeste
lijk dood of, wil men, nog niet tot het
ware leven ontwaakt.
Wie niet liefheeft, is, van tweeën éen,
of aan een mummie öf aan een wezen zonder
eenig levensbewustzijn gelijk.
Liefde is het geestelijk cement, 't welk
de maatschappij bijeen houdt, en het ver
lorene onder de menschen redt en tereeht
brengt; haat daarentegen het breekijzer,
't welk stuk- en uiteenhouwt of doet splijten.
Liefde is de zalve, die aan het bedroefde,
schreiende hart zijn pijn tracht te ontnemen,
of die althans poogt te verzachten, en
overigens stutten en steunsels aandraagt,
waar hulp noodig is.
Wat liefde is, neen, dat verstaat de vrek
of gierigaard niet, die de wereld alleen voor
zich en de zijnen schijnt geschapen te achten,
en, gelijk menig middeleeuwsch ridder met
de poorters in zijn tyd deed, anderen gaarne
dienstbaar wil maken aan zijne zelfzuchtige
oogmerken en wenschen.
Wat liefde is, neen, dat verstaat de on
verzoenlijke niet, die trouw het vuur op
het altaar van den haat brandende houdt,
met andere woorden, op menig punt wel
eens vergeetachtig kan zijn, alleen in zake
eener ondervonden beleediging of veronge
lijking nooit.
Wat liefde is, neen, dat verstaat de leuge
naar en lasteraar niet, die meedoogenloos
iemands goeden naam tracht te bezwalken,
of anders met de wellust van den haat of
nijd diens gebreken en fouten tot onkenbaar
wordens toe overdrijft en breed uitmeet.
Wat liefde eindelijk is, neen, dat verstaan
de dandy, de salet-jonker, de mode-aan
bidster, de dienaar en de dienares der zinne
lijkheid niet; die allen toch kennen harts-
tocht alleen, en zoodra deze tijdelijk of voor
goed uitgebrand is, rest bij dezulken enkel
de asch van wreede, koude onverschilligheid
of soms ook van nauw te verbergen weer
zin en wrevel, dat men, door aan zijn harts
tocht toe te hebben gegeven, zichzelren in
moeielijkheid of ongelegenheid bracht.
Neen, liefde is geen hartstocht, maar
evenmin sentimentaliteitwelke niet zelden
bij zeer velen voor liefde moet dienst doen,
meestal tot den engagementstijd of dien
der wittebroodsweken beperkt, en alzoo kort
stondig van duur, bovendien zonder eenigen
zegen voor derden, tenzij, als men rijk is,
voor juwelier of bloemist. Arme bezitters of
bezitsters van een niet schoon gelaat of
minder fraaie gestalte, die, beteekende liefde
sentimentaliteitdaarvan verstoken moesten
blijven, behalve waar goudglans, niet deug
delijkheid van karakter, het min fraaie des
lichaams bij velen gaarne doet en deed
voorbjj zieD-
Liefde, dat woord kan wel niet anders
naar den zin dezer regelen beteekenen als
toegenegenheid, drang en lust om menschen,
om de naasten te helpen, te dienen, te
troosten, te raden, te leiden.
Liefde, dat is gevoel van broeder- en
zusterzin jegens de naasten, wonende in een
hart, vrij van baatzucht, vreemd aan on
aandoenlijkheid, vijandig aan onbarmhartig
heid in allerlei zin. Die liefde, zy is de
meerdere van het geloof en de hoop, niet
als in tegenstelling met, maar als vrucht
en als de som van die beide. Die liefde,
welke voor de ouderen de kinder-, ja, de
huwelijksliefde om zoo te zeggen verdubbelt,
veredelt, zij is het, die de vervulling is van
elke geestelijke wet, van elk geestelyk voor
schrift.
Zij ook is het, die, bijaldien zjj aan de zijde,
beide van werkgevers en werklieden, van
bezitters zoowel als van niet-bezitters ge
lijkelijk wordt gekweekt en beoefend, de op
lossing der aldus genaamde sociale kwestie
een groot eindweegs zou doen vorderen, vrij
wat meer en vrij wat zekerder dan alle
mogelijk denkbare wetten, wetsherzieningen,
wetshervormingen te zamen
't Is daarom te bejammeren, dat er over
het algemeen zoo weinig liefde onder de
menschen wordt gevonden. Wel treft men
vaak eene bastaard-zuster van de liefde aan,
maar dat is dus de liefde zelve niet, en, van
naderbij bezien, geljjken zij al zeer weinig
op elkander. Die bastaard-zuster, welke een
gansch ander karakter bezit, heet zoet
sappigheid.
Zoetsappigheid is toch dat soort van toe
genegenheid, waaraan flinkheid, vastheid,
kracht, achting voor zich zeiven, beginsel,
overtuiging ontbreekt. Zoetsappigheid in den
omgang met anderen, doet denken aan wat
men mierzoetheid noemt op het gebied van
ons natuurlijk proefvermogen of smaak.
Zoetsappigheid is dat soort van toegenegen
heid, welke op haren tjjd niet weet billijk,
rechtvaardig, desnoods gestreng, en op
punten en in zaken, waarin zulks noodig
en onvermijdelijk is, niet weet onverzettelijk
te zijn, niet weet »neen!< te zeggen, en
daarbij te blijven, nml. waar het nu eenmaal
onmogelijke eischen, onbillijke en schadelijke
wenschen, gevaarlijke toegevendheid geldt.
Waar de toegenegenheid dat een en ander,
hier genoemd, niet vermag, daar heeft de
aldus genaamde liefde weinig of geen waarde,
en bederft zij personen, verhoudingen en
toestanden veel meer dan zij die goedmaakt,
verbetert en loutert. De waarheid van het
hier gezegde kan men bijv. in al die gezinnen
bewezen zien, waar de man en vader, door
eigen schuld gaandeweg, gelijk men zegt,
nul in cijfer is gewordenin al die ge
zinnen, waar hij van lieverlede, hetzij dan
na langduriger of korstondiger verzet van
zijne zijde, helaas! de speelbal van vrouw
en kinderen werd.
Maar ook aan den anderen kant bewijzen
zulks mede alle zoodanige gezinnen, waar
de van den aanvang af al te meegaande,
al te toegeeflijke vrouw van lieverlede zelve
van haren echtgenoot een tyran heeft ge
maakt, doof niet alleen voor hare vrien
delijke, zelfs gemoedelijke raadgevingen, op
gansch geen baasjes-achtigen toon hem ge
geven, maar niet zelden kregel van weer
zin, ja, soms dol van woede, ook zelfs dan,
wanneer zij toch op inderdaad zachtzinnige
wijze haar in dit of dat opzicht beter inzicht't moet heeten, van menschelijkheid enz. enz.
of oordeel, en dan zelfs nog maar onder Alsof het echter óók geen menschen waren,
vier oogengelyk het pas geeft, haren die niet zelden op de gemeenste manier
echtvriend* doet hooren.
Zulks bewijzen mede al die gevallen,
werden bestolen, op de laaghartigste manier
met voorbedachten rade werden vermoord,
waarin een op zich zelf volkomen voor zijn zonder dat de lieve «menschelijke* moor-
taak berekend, maar te toegeefflijk onder- denaars vóór hun moordplan of bij de ten
wijzer of gouverneur allengs het ontzag bij uitvoerlegging daarvan veel over «mensche-
den leerling verloor, maar ook juist daar- lijkheids-theoriën« hebben gedacht en »ge-
door beide in verstandsontwikkelenden en voelsbeschouwingen« hebben gemaakt. Alsof
gens het verslag, eiken waarborg voor hecht
heid en stevigheid. De diepte is geringer
dan men verwachtte.
karaktervormenden zin zijn invloed gaande
weg moest zien verminderen.
Dat bewijzen mede al die voorbeelden
van overtreding der wet; dat bewijst
wat men er ook tegen mocht willen zeg
gen een in de latere tientallen jaren
stijgend misdaden-tal, dank zij menige straf
wet, die, althans wat hare interpretatie be
treft, voor overtreders in duodecimo men
denke aan wie, bijv. een brood of iets
dergelijks, door den honger gedreven, ont
vreemden niet zelden naar verhouding
te streng is, maar gewoonlijk te «zoetsappig*
mag heeten, waar hare uitspraken in worden
geroepen tegen overtreders in folio, dieven
in 't groot en moordenaars met voorbe
dachten rade.
Liefde is wijn, zoetsappigheid is een flauw,
kleurloos, weemakend mengsel, wat niet
zelden soms in bitterheid kan overgaan
In dat opzicht gaat het met deze karakter
eigenschap, of liever, met deze eigenschap
van gemis aan karakter, evenals met enkele
gif-soorten, die eerst zoet smaken, maar
weldra bitter worden.
In welken zin?
In dezen, dat nml. de gevolgen der zoet
sappigheid bijna altijd tot bitterheid leiden.
Merk dat op bij zoovele kinderen en pupillen,
wier ouders of opvoeders en voogden al te
toegevend, al te toeschietelijk, al te week
en te meegaand tegenover hen zich hebben
betoond. De vruchten waren stellig in negen
van de tien gevallen zeer treurig. Niet
de geest van wijlen Mr. van Lilaar niet
reeds lang heeft kunnen zien loochen-
straffen de profetie, door hem bij de afschaf
fing der «doodstraf voor alle mogelijke ge
vallen* gedaan, nml. dat met de afschaffing
het aantal moorden minder zou worden.
Alzoo om niet verder te gaan, en geen
woord over Gladstone met diens «Homerule*
begrippen te zeggen, zoetsappigheid straft
zich-zelve, verbetert niets, maar bederft op
den duur.
De liefde alzoo is niet een meer of min
handige en enkel beschaafd schijnende ge-
voelstoonerij gepaard aan beleefdheidsuit
stalling (de firma Sentimentaliteit Sf Galan
teriezij is nog oneindig minder passie ot
hartstochtmaar behoort evenmin zoetsap
pigheid te wezen.
Een zoetsappige liefde toch is een vier
kante cirkel of een cirkelvormig vierkant,
m. a. w. als liefde een onding!
Wij spraken boven van «menige straf
wet enz.,* waarbij wij aan de strafwetten
van menig land wilden hebben gedacht,
waar doodstraf noch lijfstraffen meer bestaan.
Dat het daarbjj door ons als in een voor
beeld genoemd «ontvreemden van een brood,
ook al geschiedt zulks door een arme of
behoeftige,* op zich zelf natuurlijk geenszins
als onschuldig of onstrafbaar kan worden
beschouwd, kon in onze bedoeling niet liggen
om te weerspreken. Slechts dit wilden we
daarin doen gevoelen, dat die straf, in zulk
een verondersteld geval op een dergelijk
persoon toegepast, naar verhouding te ge
streng mag heeten, vergeleken bij soortelijk
volkomen dezelfde straf slechts verschil
lend in duur toegepast op dieven in 't
groot en moordenaars met voorbedachten
rade.
In de «Figaro* komt een artikel voor
over een nieuwe methode, uitgevonden door
een jong geneesheer te Parijs, Yariot ge
naamd, door den schrijver «lijkmetaliseering*
genoemd, en waar de lijken, met behulp van
electriciteit en galvanoplastiek, gehuld wor
den in een korst van metaal, welke de ge
ringste bijzonderheden van het lichaam, elk
trekje van het gelaat, weergeeft en waar
binnen het lichaam zelf tot asch kan wor
den verbrand, zoodat men het metalen beeld
van den doode bewaren kan. De schrijver
heeft o.a. het lykje van een pasgeboren
kind op die wijze behandeld gezien, dat hem
diep trof. Het was een onberispelijk fraai
j beeldje als van een slapend wicht.
Uit Luxemburg wordt bericht:
De staatsminister Eyschen is naar Hohen-
zelden als, wat de toekomst betreft, mislukte burg vertrokken, waar de hertog van Nassau
leden der maatschappij te beschouwen, zijn I verblijf houdt.
ze nog bovendien hunnen ouders, opvoeders De hertog van Nassau heeft, met het oog
en voogden tot last en verdriet. Onverschil- op hetgeen in Nederland is bepaald, de
ligheid, ondank, brutaliteit is bij dezulken Luxemburgsche Kamer tegen 4 November
drievoudige
vrucht eener zoetsappige
liefde.
Zoetsappig te zjjn tegenover hen, die uit
een maatschappelijk en verstandeljjk oogpunt
hun minderen zijn, bezorgt menigen heer en
dame of juffrouw, menigen chef, patroon enz.
in den omvang den naam van »een liefaardig
menschen al wat zich aan zulk een term
verder vastkoppelen laat; lang echter duurt
het gemeenlijk niet, of een zich gelijk willen
stellen, vrijpostigheid, ja, in 't eind onbe
schoftheid van den mindere tegenover den
meerdere blijkt de bittere vrucht der be
toonde zoetsappigheid.
En zoo gaat 't al verder in alle moge
lijke vertakkingen, afdeelingen en onder-
afdeelingen van het menschelijk leven. Zoo
is ook de doodstraf ten onzent reeds sedert
eenige jaren, en zijn al voorlang alle moge-
bijeen doen roepen. Daar er geen kans meer
bestaat op een herhaling van hetgeen ver
leden jaar geschiedde, heeft de hertog zijn
besluit, om ditmaal niet naar Luxemburg
te gaan, opgegeven en kan de hertog-regent
weldra aldaar verwacht worden.
Uit Brussel wordt aan de «Times* ge
seind dat Nederlands voorstel tot vervan
ging der voorgesteld inkomende rechten in
den Kongostaat door eene internationale
subsidie als onaannemelijk beschouwd wordt,
omdat door zulk een subsidie de onafhan
kelijkheid van den Kongostaat in beginsel
vernietigd zoude worden.
Te Parijs is een verslag verschenen be
treffende het onderzoek voor de voorgestelde
brug over het Kanaal, dat in Juli van dit
jaar begon. De afstand is een weinig korter
lijke lijfstraffen afgeschaft, op grond, naar I dan verwacht was en de bodem biedt, vol-
De seminaristen te Parijs, die krachtens
de nieuwe legerwet onder de wapenen moeten
komen, zijn, in de kerk Sant-Sulpice ten
getale van 87, na een plechtige Mis, door
den kardinaal-aartsbisschop van Parijs toe
gesproken, die hen vermaande om onder
de militaire oefeningen mannen des gebeds
te blijven, hun kameraden lief te hebben
door Gods genade; zich de beste soldaten te
toonen door getrouwe plichtsvervulling en
eerbiediging van de tucht, terwijl hij echter
herhaaldelijk zijn leedwezen betuigde over
den hun opgelegden dwang.
Heeft Duitschland een 90-jarigen veld
maarschalk, Frankrijk bezit een generaal,
die op 7 November 100 jaren oud wordt,
n.l. generaal Mauduit, die in 1807 in dienst
trad en in 1812 tot kapitein werd bevorderd.
Hij heeft nooit verzocht op pensioen te
worden gesteld en werd daarom in 1852
by de reserve ingedeeld. Mauduit is in het
bezit van de St.-Helena-medaille, die door
Napoleon III bij zijne troonsbeklimming
geschonken werd aan de oude soldaten der
eerste republiek en van het eerste keizerryk.
De Hongaarsche bladen bevatten eene
romantische roo versgeschiedenis in verband
met den onlangs gepleegden belangrijken
juweelendiefstal, waarvan de barones von
Rothschild op hare spoorwegreis van Keulen
naar Parijs het slachtoffer werd. Met haar
alleen in eene coupé reisde de Amerikaansche
arts Thomas Pitt. Daar de barones, naar het
heet, de hypnotische kracht betwistte, hyp
notiseerde Pitt haar en beval haar gedurende
dezen toestand, hem haar kistje met juweelen
te geven. Te Londen gevat en van diefstal
beschuldigd, beweerde Pitt, zelf een rijk
man te zjjn, en het juweelenkistje, dat eene
waarde had van 60,000 frcs., slechts eenige
dagen te hebben behouden, om de barones
van haren twijfel aan de wetenschap te
genezen.
De jongste werkstaking der Hainburgsche
metselaars, die met de volledige nederlaag
der werkstakende arbeiders eindigde, kostte
aan de werkstakingskas der werklieden
130,500 mark.
In eene blijkbaar hoog-officieuse mededee-
ling in de «Norddeutsche A lig. Z tg.« wordt
verklaard, dat Duitschland zich niet in het
geschil tusschen Engeland en Portugal be
middelend heeft gemengd, omdat dit geschil
door vreemde inmenging slechts verzwaard
had kunnen worden. Eene bevredigende op
lossing van den strijd zou de Duitsche regee
ring intusschen met voldoening begroeten.
van Hensdei
en iitena,
f)e Langstraat en de
Liefde is een schoone bloem, een heerlijke
plant, die overal, waar zij groeit en bloeit,
geluk aanbrengt en zegen verspreidt. Zoet
sappigheid daarentegen, hoewel eenigszins
op haar gelijkend, heeft met de innerlijke
roerselen van waarachtige liefde tot de
naasten niets gemeens. Het karakter van
zoetsappigheid is weekheid, slapheid, .een
zich beginselloos plooien, een karakterloos
buigen.
Buitenland.
HUB