M 939. WOENSDAG 5 NOVEMBER. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. Liefde en Zoetsappigheid, tsuo. VOOR Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00. Franco per post zonder prys- verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht. Onder al de woorden onzer schoone moeder taal, waardoor een bepaalde verhouding van menschen tot menschen aangeduid wordt, is er één, beurtelings gespeld, gelezen, ge lispeld, gefluisterd, besproken, bepreekt, be- toast, ge- en bezongen, 't welk voor ons gevoel niet minder dan voor ons denken bovenaan staat. Dat woord heet liefde. Wat de roos in het bloemenrijk is, dat is de liefde in het rijk der begrippen, en nog meer op het gebied van het leven. Liefde toch geeft geur en kleur aan het rnensche- ijjk leven, ja, maakt het leven eerst waarljjk tot leven voor zich en anderen in den besten, eenig waarachtigen zin van het woord. Wie niet liefheeft, is welbeschouwd geeste lijk dood of, wil men, nog niet tot het ware leven ontwaakt. Wie niet liefheeft, is, van tweeën éen, of aan een mummie öf aan een wezen zonder eenig levensbewustzijn gelijk. Liefde is het geestelijk cement, 't welk de maatschappij bijeen houdt, en het ver lorene onder de menschen redt en tereeht brengt; haat daarentegen het breekijzer, 't welk stuk- en uiteenhouwt of doet splijten. Liefde is de zalve, die aan het bedroefde, schreiende hart zijn pijn tracht te ontnemen, of die althans poogt te verzachten, en overigens stutten en steunsels aandraagt, waar hulp noodig is. Wat liefde is, neen, dat verstaat de vrek of gierigaard niet, die de wereld alleen voor zich en de zijnen schijnt geschapen te achten, en, gelijk menig middeleeuwsch ridder met de poorters in zijn tyd deed, anderen gaarne dienstbaar wil maken aan zijne zelfzuchtige oogmerken en wenschen. Wat liefde is, neen, dat verstaat de on verzoenlijke niet, die trouw het vuur op het altaar van den haat brandende houdt, met andere woorden, op menig punt wel eens vergeetachtig kan zijn, alleen in zake eener ondervonden beleediging of veronge lijking nooit. Wat liefde is, neen, dat verstaat de leuge naar en lasteraar niet, die meedoogenloos iemands goeden naam tracht te bezwalken, of anders met de wellust van den haat of nijd diens gebreken en fouten tot onkenbaar wordens toe overdrijft en breed uitmeet. Wat liefde eindelijk is, neen, dat verstaan de dandy, de salet-jonker, de mode-aan bidster, de dienaar en de dienares der zinne lijkheid niet; die allen toch kennen harts- tocht alleen, en zoodra deze tijdelijk of voor goed uitgebrand is, rest bij dezulken enkel de asch van wreede, koude onverschilligheid of soms ook van nauw te verbergen weer zin en wrevel, dat men, door aan zijn harts tocht toe te hebben gegeven, zichzelren in moeielijkheid of ongelegenheid bracht. Neen, liefde is geen hartstocht, maar evenmin sentimentaliteitwelke niet zelden bij zeer velen voor liefde moet dienst doen, meestal tot den engagementstijd of dien der wittebroodsweken beperkt, en alzoo kort stondig van duur, bovendien zonder eenigen zegen voor derden, tenzij, als men rijk is, voor juwelier of bloemist. Arme bezitters of bezitsters van een niet schoon gelaat of minder fraaie gestalte, die, beteekende liefde sentimentaliteitdaarvan verstoken moesten blijven, behalve waar goudglans, niet deug delijkheid van karakter, het min fraaie des lichaams bij velen gaarne doet en deed voorbjj zieD- Liefde, dat woord kan wel niet anders naar den zin dezer regelen beteekenen als toegenegenheid, drang en lust om menschen, om de naasten te helpen, te dienen, te troosten, te raden, te leiden. Liefde, dat is gevoel van broeder- en zusterzin jegens de naasten, wonende in een hart, vrij van baatzucht, vreemd aan on aandoenlijkheid, vijandig aan onbarmhartig heid in allerlei zin. Die liefde, zy is de meerdere van het geloof en de hoop, niet als in tegenstelling met, maar als vrucht en als de som van die beide. Die liefde, welke voor de ouderen de kinder-, ja, de huwelijksliefde om zoo te zeggen verdubbelt, veredelt, zij is het, die de vervulling is van elke geestelijke wet, van elk geestelyk voor schrift. Zij ook is het, die, bijaldien zjj aan de zijde, beide van werkgevers en werklieden, van bezitters zoowel als van niet-bezitters ge lijkelijk wordt gekweekt en beoefend, de op lossing der aldus genaamde sociale kwestie een groot eindweegs zou doen vorderen, vrij wat meer en vrij wat zekerder dan alle mogelijk denkbare wetten, wetsherzieningen, wetshervormingen te zamen 't Is daarom te bejammeren, dat er over het algemeen zoo weinig liefde onder de menschen wordt gevonden. Wel treft men vaak eene bastaard-zuster van de liefde aan, maar dat is dus de liefde zelve niet, en, van naderbij bezien, geljjken zij al zeer weinig op elkander. Die bastaard-zuster, welke een gansch ander karakter bezit, heet zoet sappigheid. Zoetsappigheid is toch dat soort van toe genegenheid, waaraan flinkheid, vastheid, kracht, achting voor zich zeiven, beginsel, overtuiging ontbreekt. Zoetsappigheid in den omgang met anderen, doet denken aan wat men mierzoetheid noemt op het gebied van ons natuurlijk proefvermogen of smaak. Zoetsappigheid is dat soort van toegenegen heid, welke op haren tjjd niet weet billijk, rechtvaardig, desnoods gestreng, en op punten en in zaken, waarin zulks noodig en onvermijdelijk is, niet weet onverzettelijk te zijn, niet weet »neen!< te zeggen, en daarbij te blijven, nml. waar het nu eenmaal onmogelijke eischen, onbillijke en schadelijke wenschen, gevaarlijke toegevendheid geldt. Waar de toegenegenheid dat een en ander, hier genoemd, niet vermag, daar heeft de aldus genaamde liefde weinig of geen waarde, en bederft zij personen, verhoudingen en toestanden veel meer dan zij die goedmaakt, verbetert en loutert. De waarheid van het hier gezegde kan men bijv. in al die gezinnen bewezen zien, waar de man en vader, door eigen schuld gaandeweg, gelijk men zegt, nul in cijfer is gewordenin al die ge zinnen, waar hij van lieverlede, hetzij dan na langduriger of korstondiger verzet van zijne zijde, helaas! de speelbal van vrouw en kinderen werd. Maar ook aan den anderen kant bewijzen zulks mede alle zoodanige gezinnen, waar de van den aanvang af al te meegaande, al te toegeeflijke vrouw van lieverlede zelve van haren echtgenoot een tyran heeft ge maakt, doof niet alleen voor hare vrien delijke, zelfs gemoedelijke raadgevingen, op gansch geen baasjes-achtigen toon hem ge geven, maar niet zelden kregel van weer zin, ja, soms dol van woede, ook zelfs dan, wanneer zij toch op inderdaad zachtzinnige wijze haar in dit of dat opzicht beter inzicht't moet heeten, van menschelijkheid enz. enz. of oordeel, en dan zelfs nog maar onder Alsof het echter óók geen menschen waren, vier oogengelyk het pas geeft, haren die niet zelden op de gemeenste manier echtvriend* doet hooren. Zulks bewijzen mede al die gevallen, werden bestolen, op de laaghartigste manier met voorbedachten rade werden vermoord, waarin een op zich zelf volkomen voor zijn zonder dat de lieve «menschelijke* moor- taak berekend, maar te toegeefflijk onder- denaars vóór hun moordplan of bij de ten wijzer of gouverneur allengs het ontzag bij uitvoerlegging daarvan veel over «mensche- den leerling verloor, maar ook juist daar- lijkheids-theoriën« hebben gedacht en »ge- door beide in verstandsontwikkelenden en voelsbeschouwingen« hebben gemaakt. Alsof gens het verslag, eiken waarborg voor hecht heid en stevigheid. De diepte is geringer dan men verwachtte. karaktervormenden zin zijn invloed gaande weg moest zien verminderen. Dat bewijzen mede al die voorbeelden van overtreding der wet; dat bewijst wat men er ook tegen mocht willen zeg gen een in de latere tientallen jaren stijgend misdaden-tal, dank zij menige straf wet, die, althans wat hare interpretatie be treft, voor overtreders in duodecimo men denke aan wie, bijv. een brood of iets dergelijks, door den honger gedreven, ont vreemden niet zelden naar verhouding te streng is, maar gewoonlijk te «zoetsappig* mag heeten, waar hare uitspraken in worden geroepen tegen overtreders in folio, dieven in 't groot en moordenaars met voorbe dachten rade. Liefde is wijn, zoetsappigheid is een flauw, kleurloos, weemakend mengsel, wat niet zelden soms in bitterheid kan overgaan In dat opzicht gaat het met deze karakter eigenschap, of liever, met deze eigenschap van gemis aan karakter, evenals met enkele gif-soorten, die eerst zoet smaken, maar weldra bitter worden. In welken zin? In dezen, dat nml. de gevolgen der zoet sappigheid bijna altijd tot bitterheid leiden. Merk dat op bij zoovele kinderen en pupillen, wier ouders of opvoeders en voogden al te toegevend, al te toeschietelijk, al te week en te meegaand tegenover hen zich hebben betoond. De vruchten waren stellig in negen van de tien gevallen zeer treurig. Niet de geest van wijlen Mr. van Lilaar niet reeds lang heeft kunnen zien loochen- straffen de profetie, door hem bij de afschaf fing der «doodstraf voor alle mogelijke ge vallen* gedaan, nml. dat met de afschaffing het aantal moorden minder zou worden. Alzoo om niet verder te gaan, en geen woord over Gladstone met diens «Homerule* begrippen te zeggen, zoetsappigheid straft zich-zelve, verbetert niets, maar bederft op den duur. De liefde alzoo is niet een meer of min handige en enkel beschaafd schijnende ge- voelstoonerij gepaard aan beleefdheidsuit stalling (de firma Sentimentaliteit Sf Galan teriezij is nog oneindig minder passie ot hartstochtmaar behoort evenmin zoetsap pigheid te wezen. Een zoetsappige liefde toch is een vier kante cirkel of een cirkelvormig vierkant, m. a. w. als liefde een onding! Wij spraken boven van «menige straf wet enz.,* waarbij wij aan de strafwetten van menig land wilden hebben gedacht, waar doodstraf noch lijfstraffen meer bestaan. Dat het daarbjj door ons als in een voor beeld genoemd «ontvreemden van een brood, ook al geschiedt zulks door een arme of behoeftige,* op zich zelf natuurlijk geenszins als onschuldig of onstrafbaar kan worden beschouwd, kon in onze bedoeling niet liggen om te weerspreken. Slechts dit wilden we daarin doen gevoelen, dat die straf, in zulk een verondersteld geval op een dergelijk persoon toegepast, naar verhouding te ge streng mag heeten, vergeleken bij soortelijk volkomen dezelfde straf slechts verschil lend in duur toegepast op dieven in 't groot en moordenaars met voorbedachten rade. In de «Figaro* komt een artikel voor over een nieuwe methode, uitgevonden door een jong geneesheer te Parijs, Yariot ge naamd, door den schrijver «lijkmetaliseering* genoemd, en waar de lijken, met behulp van electriciteit en galvanoplastiek, gehuld wor den in een korst van metaal, welke de ge ringste bijzonderheden van het lichaam, elk trekje van het gelaat, weergeeft en waar binnen het lichaam zelf tot asch kan wor den verbrand, zoodat men het metalen beeld van den doode bewaren kan. De schrijver heeft o.a. het lykje van een pasgeboren kind op die wijze behandeld gezien, dat hem diep trof. Het was een onberispelijk fraai j beeldje als van een slapend wicht. Uit Luxemburg wordt bericht: De staatsminister Eyschen is naar Hohen- zelden als, wat de toekomst betreft, mislukte burg vertrokken, waar de hertog van Nassau leden der maatschappij te beschouwen, zijn I verblijf houdt. ze nog bovendien hunnen ouders, opvoeders De hertog van Nassau heeft, met het oog en voogden tot last en verdriet. Onverschil- op hetgeen in Nederland is bepaald, de ligheid, ondank, brutaliteit is bij dezulken Luxemburgsche Kamer tegen 4 November drievoudige vrucht eener zoetsappige liefde. Zoetsappig te zjjn tegenover hen, die uit een maatschappelijk en verstandeljjk oogpunt hun minderen zijn, bezorgt menigen heer en dame of juffrouw, menigen chef, patroon enz. in den omvang den naam van »een liefaardig menschen al wat zich aan zulk een term verder vastkoppelen laat; lang echter duurt het gemeenlijk niet, of een zich gelijk willen stellen, vrijpostigheid, ja, in 't eind onbe schoftheid van den mindere tegenover den meerdere blijkt de bittere vrucht der be toonde zoetsappigheid. En zoo gaat 't al verder in alle moge lijke vertakkingen, afdeelingen en onder- afdeelingen van het menschelijk leven. Zoo is ook de doodstraf ten onzent reeds sedert eenige jaren, en zijn al voorlang alle moge- bijeen doen roepen. Daar er geen kans meer bestaat op een herhaling van hetgeen ver leden jaar geschiedde, heeft de hertog zijn besluit, om ditmaal niet naar Luxemburg te gaan, opgegeven en kan de hertog-regent weldra aldaar verwacht worden. Uit Brussel wordt aan de «Times* ge seind dat Nederlands voorstel tot vervan ging der voorgesteld inkomende rechten in den Kongostaat door eene internationale subsidie als onaannemelijk beschouwd wordt, omdat door zulk een subsidie de onafhan kelijkheid van den Kongostaat in beginsel vernietigd zoude worden. Te Parijs is een verslag verschenen be treffende het onderzoek voor de voorgestelde brug over het Kanaal, dat in Juli van dit jaar begon. De afstand is een weinig korter lijke lijfstraffen afgeschaft, op grond, naar I dan verwacht was en de bodem biedt, vol- De seminaristen te Parijs, die krachtens de nieuwe legerwet onder de wapenen moeten komen, zijn, in de kerk Sant-Sulpice ten getale van 87, na een plechtige Mis, door den kardinaal-aartsbisschop van Parijs toe gesproken, die hen vermaande om onder de militaire oefeningen mannen des gebeds te blijven, hun kameraden lief te hebben door Gods genade; zich de beste soldaten te toonen door getrouwe plichtsvervulling en eerbiediging van de tucht, terwijl hij echter herhaaldelijk zijn leedwezen betuigde over den hun opgelegden dwang. Heeft Duitschland een 90-jarigen veld maarschalk, Frankrijk bezit een generaal, die op 7 November 100 jaren oud wordt, n.l. generaal Mauduit, die in 1807 in dienst trad en in 1812 tot kapitein werd bevorderd. Hij heeft nooit verzocht op pensioen te worden gesteld en werd daarom in 1852 by de reserve ingedeeld. Mauduit is in het bezit van de St.-Helena-medaille, die door Napoleon III bij zijne troonsbeklimming geschonken werd aan de oude soldaten der eerste republiek en van het eerste keizerryk. De Hongaarsche bladen bevatten eene romantische roo versgeschiedenis in verband met den onlangs gepleegden belangrijken juweelendiefstal, waarvan de barones von Rothschild op hare spoorwegreis van Keulen naar Parijs het slachtoffer werd. Met haar alleen in eene coupé reisde de Amerikaansche arts Thomas Pitt. Daar de barones, naar het heet, de hypnotische kracht betwistte, hyp notiseerde Pitt haar en beval haar gedurende dezen toestand, hem haar kistje met juweelen te geven. Te Londen gevat en van diefstal beschuldigd, beweerde Pitt, zelf een rijk man te zjjn, en het juweelenkistje, dat eene waarde had van 60,000 frcs., slechts eenige dagen te hebben behouden, om de barones van haren twijfel aan de wetenschap te genezen. De jongste werkstaking der Hainburgsche metselaars, die met de volledige nederlaag der werkstakende arbeiders eindigde, kostte aan de werkstakingskas der werklieden 130,500 mark. In eene blijkbaar hoog-officieuse mededee- ling in de «Norddeutsche A lig. Z tg.« wordt verklaard, dat Duitschland zich niet in het geschil tusschen Engeland en Portugal be middelend heeft gemengd, omdat dit geschil door vreemde inmenging slechts verzwaard had kunnen worden. Eene bevredigende op lossing van den strijd zou de Duitsche regee ring intusschen met voldoening begroeten. van Hensdei en iitena, f)e Langstraat en de Liefde is een schoone bloem, een heerlijke plant, die overal, waar zij groeit en bloeit, geluk aanbrengt en zegen verspreidt. Zoet sappigheid daarentegen, hoewel eenigszins op haar gelijkend, heeft met de innerlijke roerselen van waarachtige liefde tot de naasten niets gemeens. Het karakter van zoetsappigheid is weekheid, slapheid, .een zich beginselloos plooien, een karakterloos buigen. Buitenland. HUB

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1890 | | pagina 1