Offers van den Opium. Uitgever: L, J. VEERMAN, Heusden Met het oog op het St. Nicolaasfeest (Zaterdag a.s.) zal dit Blad DONDERDAG AVOND verschijnen, terwijl het Bijvoegsel Vrijdagavond verzonden wordt. Het feuille ton wordt dan niet verzonden. Buitenland. Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00. Franco verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. zonder prjjs- Advertentiën 16 regels GO ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht. De klok sloeg half elf in den avond het tooneel is Oost-Londen, op een afgelegen politiestation. »Het wordt tijd« zei de constabel, die me op mijn verzoek begeleiden zou op mijn ontdekkingsreis door een befaamde stads wijk. Laten we thans gaan, wij zullen het gezelschap juist in volle fleur aantreffen. Wij stapten op. Onze weg liep door een rij enge, vuile, donkere stegen, bewoond door gepeupel van allerhande nationaliteit, verschillend in afkomst en taal, doch met één gemeenschappelijke trekonreinheid een mengelmoes van Ieren, Turken, Chi- neezen, matrozen, bedelaars, dieven, van welke niemand weet, boe ze aan den kost komen. Voor een groot zwart gebouw hielden we halt en traden zonder verlof binnen. Het van het opium« zich de kostbare weelde rooken te veroorloven. Daar springt een kerel, die mijn vraag gehoord heeft, overeind en snatert met een vaardigheid, die men hem een poos te voren niet zou toegezegd hebben, toen hg als een lijk neerlag, een massa bijzonder heden over zich en zijn kameraden, zijn verleden en zijn toekomst. »Zie, Sir,schreeuwt hij in gebroken Engelsch, »dat bolletje opium daar, reikt twee minuten, langer niet. Kost zes pence, verduiveld duur, maar verduiveld goed. Kunnen geen opium krijgen thuis (in 't matrozenasyl bedoelde hij) zoo komen wij bij Va-hi, om een trekje te doen, dan gaan we weer naar huis en slapen uit. Voor zes pence kunnen we maar twee.minuten rooken, doch dat is beter, dan vier, vijf glazen rum. U drinkt graag rum, niet waarV Wij houden 't bij opiumweet geprobeer 't ook eens, 't is verduiveld goed.« De man was overigens tamelijk goed gekleedhij droeg schoon linnen en een reiden in den grond en ik heb het van hem gelscbe dichters en denkers als Coleridge hem geleerd, al verbeeld ik mij niet, het en de Quincey te vergeefs gekampt hebben zoo goed te kunnen als bij. Uit heel Londen komt men bij Ya-hi rooken; velen zijn straatvegers, anderen oppassers, die bedelen, maar allen lijden liever honger, dan opium te ontberen en zij weten nergens zoo goede waar te krijgen als bij Ya-hi. Niet dat zijn kwaliteit een betere isneen meneeren, daaraan ligt het niet, wel aan de toebe reiding en die houdt hij geheim. Die beker duar bevat de opium, dat dikke goed, ziet volkswelvaart. Meer dan een wetenschappe- ge, 't ljjkt wel teer. Hjj neemt het met een ljjke verhandeling over den opium kan breinaald er uit, rolt het tussehen de vingers j bovenstaande schets een beeld geven van tot een klein kogeltje, zoo groot als eende verwoesting door deze stof aangericht erwt en rookt het, tot er niets meer over- en van het goed recht der regeering om blijft. Vertel jij eens, Jack, hoeveel je da- j daartegen met alle ten dienste staande mid- gelijks rookt« daarbjj een idioot aanziende, delen te velde te trekken. tegen de macht van den opium, hoe zal men dan verwonderd staan dat lieden, wier be staan zwenkt tussehen werkelijke ellende en gedroomde gelukzaligheid, den ban niet vermogen af te schudden, die hen omstrikt houdt? Deze kwaal nu is 't, die in 't oosten, met name ook in onze Oost-Indische be zittingen als een kanker knaagt aan de MÊÊtM Op 't geen in dit opzicht gedaan wordt, komen we later nog eens terug. die op den grond gehurkt zit. Jack is vriendelijker dan Tscbin-tscbin. Hij slaat de handen op zijn knieën en grijnst me toe»Jack rookt zooveel als hij krijgen kan, den heelen nacht door.« i Behalvtf op de plaats, waar wij stonden j De Duitsche minister te praten, was 't nu geheel stil in 't hol het Pruisische Huis zwaren gouden horlogeketting. Hij voer ter zee, doch was reeds vijf maanden zonder geworden. Af en toe veroorloofde zich Ya-hi omtrent schip. Zooals hij zijn toorn tegen de ban-J een aardigheid, doch niemand lette daaropmede: Koch's Gozler deelde in Afgevaardigden geneeswijze het volgende van was een opiumhuis, waar binnen al dat j delaars lucht gat en zijn opitmipjjp ban- allen waren door den opiumroes bevangen Koch had eerst het voornemen de samen- teerde, alsof die een slagzwaard was, zagen deze is niet van luidruchtigen aard, stelling van zijn geneesmiddel aan de ge- volkje zich des avonds beweegt op voet van volkomen gelijkheid, om opium te rooken van hij er gevaarlijk uit, en de oude Ya-hi, die 1 maar stil en verdoovend. Ya-hi, den Chinees, en in zoete dróomenmet half gesloten oogen op den vloer uit gestrekt lag, gebood hem te zwijgen. De komst van moeder Abclallah maakte een!kalmte en zin voor orde hooren roemen,doordien het in den loop der samenspre- hun ellendig bestaan te vergeten. was een oud man, ofschoon hij van den vroegen morgen tot I heele wereld mede te deelen. Op aandringen Sedert heb ik nog vier malen een bezoek van den minister liet hij dit echter na, en bij Ya-hi gebracht en altijd heb ik zijn dit besluit werd hem gemakkelijk gemaakt, zal het er later om te doen zijn, ook met andere beschaafde staten daaromtrent tot overeenstemming te komen, ten einde overal in het belang der zekerheid van de lijdende menschheid de samenstelling en den verkoop van wege den staat te regelen. Daar Koch als uitvinder de intellectneele eigenaar van het middel is, hetwelk aan een zoodanig staatsmonopolie onderworpen zal worden, zoo moet by de plaats hebbende verdere onderhandelingen tussehen Koch en de regeering ook de vorm voor eene gelde- ljjke schadeloosstelling vastgesteld worden, welke hem van wege de regeering, wanneer hij het middel aan den staat overlaat, als eene welverdiende eeresoldjj toekomt. Dat het overigens by de vestiging van een staats monopolie volstrekt niet te doen is om geldeljjke winsten te maken, blijkt hieruit, dat thans reeds de sterkste dosis voor ééne inspuiting slechts vijf pffnnige kost en eene geringere dosis slechts een halve pfennig. Met de invoering van het staatsmonopolie zal waarschijnlijk later, wanneer de tegen woordige klinische verwachtingen bevestigd worden, verplichte inenting op gelijke wijze als hij de pokken verbonden worden, waarbij dan kostelooze behandeling van onbemiddelde zieken van staatswege zal plaats vinden. Ya-hi sedert jaren den laten avond onder den invloed der be dwelmende geuren en in een voortdurenden roes verkeert. Deze toestand verhindert hem niet zjjn plichten als waard na te komen hij zingt, vertelt anecdoten, drinkt, al naar het oogenblik vordert. Een eigenaardige, sterke geur vulde het vertrek, wanneer de afschuwelijke spelonk dien naam verdient, een lucht, die de oogleden krampachtig deed samentrekken, de slapen deed kloppen en mij tot hoesten dreef. Het was alles opium wat we ademden; opium de blauwe kringetjes boven onze hoofden; opium het brandende gevoel in de keel; met opium gedrenkt waren de kleêren, die op een lijn te drogen hingen en de gordijnen voor de vuile bed stede; het holle, lijkkleurige gelaat van Ya-hi; de wild fonkelende oogen van den knecht, die ons binnen liet; de schaapachtig kauwende beweging der kinnebakken van een op den vloer liggenden Ier; de heftige gebaren van een mulat in druk gesprek met een even opgewonden negerhet half idio- tische gesnater der andere bezoekers dat alles is de werking van een en dezelfde oorzaak. Ter eere van ons had de Chinees een kleine kaars ontstoken, doch 't duurde eenigen tijd, aleer onze oogen aan den bijtenden walm zoover gewend waren, dat we de bijzonderheden van het treurige schouwspel nauwkeurig konden onderzoeken. Een breede matras nam langs den wand een derde der ruimte in en daarop lag een half dozijn mannen dwars uitgestrekt om een Japansch theeblad met de opiumlamp. Waarheen we zagen, overal ontwaarden we opiumrookers. Het lokaal is één verbazend groote opiumpjjp, en zijn atmosfeer brengt reeds verdooving teweeg. Uit alle hoeken loeren zwarte aangezichten; 't geleek een mierenhoop en vol verbazing vroeg ik mjjn geleider wie toch de klanten van Ya-hi zijn, waar ze wonen, wat ze uitvoeren en vóór alles, hoe ze aan de middelen komen om eind aan deze woordenwisseling. Moeder Abdullah is een geboren Lon- densche, doch heeft door langdurig verkeer met Oosterschen hun spraak en dialect aan geleerd en oostersche gewoonten overgeno- nomen. Ze is een hleeke, rimpelige dame van ongeveer veertig jaren, die in de naast liggende kamer eveneens opium bereidt en verkoopt en thans gekomen is om tegenover ons de honneurs waar te nemen, wat ze zeer beleefd doet. Ze vertelt ons, dat ze zelf ook rookt en verzekert, dat niets de ge zondheid meer bevordert dan opium. Ziet gij, meneerenzegt ze, »die ge> bouwen daar? In 't laatste jaar woedde daar de koorts, en wie denkt ge dat de offers waren? Alleen zij, die geen opium rookten; de rookers hieven allen verschoond. En die oude man daar, hij is over de tachtig en rookt zijn opium den heelen dag, gaat zelden naar bed, vertelt den nacht door allerlei lustige geschiedenissen en is bovenmate frisch en gezond; neen meneeren, een aar diger oude man als Ya-hi is er in heel Oost-Londen niet te vinden, en wanneer gij zaagt, hoe vroeg hij in de weer is en het huis in orde houdt en veegt en schuiert, zoodat alles zuiver is tegen dat de klanten komen, ge zoudt u verbazen. En alles doet hij zelf, hg koopt zijn beetje visch en rijst en kookt geheel naar den smaak zijner luidjes. Niet waar Tschiu-tschin Tschin-tschin is een Chinees, dien ik menigmaal in 't Westeind ontmoet had. Hij loopt met tractaatjes en liederboekjes en behoort tot de typische straatfiguren. Ya-hi is zijn herbergvader, die hem voor een shilling per dag kost en inwoning geeft. Overigens schijnt hij niet mededeelzaam te zijn, want een grjjnsïachis 'teenige, waarmee hij moeder Abdailah's oproeping beant woordt. »De oude Ya-hivertelt de spraakzame dame verder, woont hier reeds een twintig jaren en ziet er nog eveneens uit als toen hij er introk. Hij verstaat het opium be- altjjd ook zijn etablissement van opiumwalm J kingen tussehen hem en den minister bleek, vervuld en hem in somnambulen toestand dat hij wel de stof noemen kon, waaruit aangetioffen. Zijn ingezonken oogen, holle; het middel werd samengesteld, maar de wangen, perkamentachtige huid geven hem methode, naar welke dit geschiedde, niet een mummieachtig voorkomen en zijn doen! zóó nauwkeurig beschrijven kon, dat daar- herinnert aan een automaat. Hoe hij zijn door de werkzame toebereiding door vreemde huishouden verzorgt, zich tegen bedrog vrijwaart, zijn uitgaven en inkomsten regelt, welke macht hij over zijn gewone rookers uitoefent, dat zijn geheimen, die ik niet ontraadselen kan. Maar ieder is vol van zijn lof. Den ganscken dag op den rug liggen en met gesloten oogen opium rooken, na middernacht echter tot aan den morgen anecdoten vertellen en liederen zingen, daarna de markt bezoeken om visch en rijst te koo- pen dat is warempel voor een tachtiger geen kleinigheidHij ziet er echter nog eveneens uit, als toen ik hem de eerste maal bezocht. Zjjn klanten zijn voor 't nieeren- deel jonge maunen, welker gezichten reeds lang elk spoor der jeugd verloren hebben. Maar zij zjjn gelukkig, zalig, in de uren, die zij bij Ya-hi doorbrengen. Verrukkelijke visioenen rijzen voor hen op in den droom, men kan het zien aan den glimlach, die van tijd tot tijd over de bleeke wangen glijdt. Die droomen, die zoete, feestelijke muziek, die liefdes-avonturen, die schitte rende feesten en drinkgelagen, die tegelijk met de blauwe kringetjes in dit hok op stijgen wie is in staat dat alles in woor den te omschrjjven? Boeken zouden daartoe noodig zijn. Wie eenmaal in de strikken van den opium vervallen is, die is voor de maatschappij reddeloos verloren, hjj is een onheelbare zieke, die vroeg ten grave daalt want Ya-hi's voorbeeld is niet de regel, maar een merkwaardige, zeldzame uitzon dering. De opiumrooker gelijkt dien droomer in een van Bulwers schoonste novellen; de dag is hem niets, slechts de nacht en hij waant zich in den hemel, wanneer hij slechts die paar pence, al W( ren ze gebedeld of gestolen, bezit, waarmee hij zich vergetel heid koopen kan. Wanneer beroemde En- Terwjjl te Karlsbad het water bijna onberekenbare schade berokkent, hebben te Pressbrug en te lunsbrück schokken van aardbeving groote ontsteltenis te weeg ge bracht, welke zich evenwel tot dusver niet hebben herhaald. handen gewaarborgd scheen. De methode van samenstelling toch kan zelfs door een geoefend man slechts door eigen proefne' mingen en door de toebereidingsmethode door eigen aanschouwen na te gaan, geleerc worden, waartoe minstens zes maanden noo dig zjjn. Zelfs Koch probeert nu nog elke gewonnen hoeveelheid lymphe op hare werk zaamheid, alvorens hij die voor geneeskun dig gebruik afgeeft. Onder deze omstandig heden bezwoer Gosler den uitvinder zjjn geheim voorloopig niet aan de openbaar heid prjjs te geven. Koch zelf zet zjjne onderzoekingen op het gebied van verschillende infectieziekten voort, en hoopt in twee of drie jaar zoover te zjjn, dat hjj van al de resultaten zijner onderzoekingen volledig kennis kan geven aan het publiek. De minister is van het nut der voorloo- pige geheimhouding in het belang der zaak zoozeer doordrongen, dat hjj verklaart de verantwoordelijkheid daarvoor tegenover de wereld te willen dragen. De bereiding van het middel zal dus tot nader alleen in han den bljjven van Koch en zijne leerlingen, terwijl de Pruisische regeering den verkoop van het middel tot eene zaak van den staat maakt. Als leidende gedachte zweeft de regeering voor den geest, het middel ook in de toekomst niet prjjs te geven aan par ticuliere vervaardiging en speculatie, maar het onder bescherming van de wet alleen in staatslaboratoria te doen samenstellen. Dit geschiedt echter niet met de bedoeling om winst te maken, maar alleen om van staatswege een waarborg te hebben voor de deugdeljjke toebereiding. Nadat deze quaestie het eerst voor Prui sen, resp. Duitschland, zal geregeld zijn, De socialistische leiders in Duitschland hebben, nu de socialisten bjj de jongste gemeentelijke verkiezingen in een groot aantal steden de nederlaag hebben geleden, besloten voorloopig alle socialistische ver kiezingsbeweging te beperken tot die ge meenten, waar voor hun party vooruitzicht op succes bestaat. Te Brussel werd Zondag een plechtige godsdienst-oefening gehouden in de Ned. Evang. kerk, ter gelegenheid van het over igden van Neerlands Koning. De Nederlandsche gezant, baron Gericke van Herwjjnen, zjjn gemalin en'al de leden der Legatie waren aanwezig, evenals de Ministers Beernaert, Prins De Caraman Chimay, generaal Pontus en de Bruijne. Voorts merkte men den Burgemeester der hoofdstad, den heer Buis, de leden van het corps diplomatique, zonder uitzondering, en schier de geheele Hollandsche kolonie in het kerkgebouw op. Ds. Pjjnacker Hordijk hield een treffende rede. De kerk, die geheel met rouwdraperies was omhangen, maakte een diepen indruk. Een talrjjk belangstellend publiek was :egenwoordig. De Nederlandsche Club aldaar heeft een irans, ter versiering van 's Konings lijkkist, naar Den Haag gezonden en een adres van rouwbeklag tot H. M. de Koningin-weduwe gericht. Wegens het heerschen der besmettelijke ongziekte onder het hoornvee heeft de Belgische regiering het houden van veemark- ;en in de arrondissementen IJoei, Luik en Verviers voor onbepaalden tjjd verbodeD. Tussehen de Belgische dorpen Arendonck en Postel en de Hollandsche gemeente Reusel RHH9M

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1890 | | pagina 1