FEUILLETON.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
IMG
WOENSDAG 5 AUGUSTUS.
IS li I-
VOOE
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00. Franco per post zonder prjjs-
verhooging. Afzonderlijke nnmmers 5 cent.
Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte,
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht.
De eerste eiscli van onzen
regeeringsvorm.
De eerste eisch van den constitutioneelen
regeeringsvorm is dat geen persoonlijke
voorliefde beslissen mag in de keuze van
dienaren der kroon.
Waardoor wordt dan die keuze beheerscht?
Uitsluitend door de meening des volks.
En omdat die meening kan veranderen,
heeft de wet bevolen om de vier jaren
daarnaar onderzoek te doen.
Dat onderzoek geschiedt bij de stemmin
gen voor leden der Tweede Kamer.
De meerderheid daarvan is beslissend
voor de keuze der ministers.
En dat is zoo natuurlijk mogelijk.
Veronderstel dat de meerderheid der
Tweede Kamer uit conservatieven bestaat,
hoe zal dan een ministerie van een andere
kleur daarmee regeeren kunnen?
Toen bij de voorlaatste stemming de
meerderheid behaald werd door anti-liberale
partjjen, was er geen kwestie van of uit
die meerderheid werd een ministerie saam
gelezen en aldus is 't ook geschied.
En zoo is 't steeds geschied, zoolang wijlen
Koning Willem III de teugels der regeering
in handen had. 's Konings persoonlijke sym
pathie of antipathie bleef op den achter
grond en zjjn vraag was alleenlijkWat
wil het Nederlandsche Volk?
Thans schijnt die overeenstemming tus-
schen Kamermeerderheid en ministerie niet
zoo gemakkelijk tot stand te brengen.
Er is geen kwestie van dat 't eenigszins
twijfelachtig zijn zou, in welken zin de
natie bij de stembus gesproken heeft. Men
mag er spijt over gevoelen of mee inge
nomen zijn, 't staat als een paal vast dat^
de meerderheid der Kamerleden tot de libe
rale partjj behoort.
„Men moet ze in de oogen zien 1"
(1
Gevangenis-opzichters werden in den regel
vroeger uit die militairen gekozen, die een
aantal dienstjaren achter den rug hadden
en tot verder dienen onbekwaam waren.
Geen wonder dat deze lieden niet voldeden
aan de eischen, welke men ze stelde. Het
ontbrak den meesten aan die ontwikkeling,
welke noodig is in 't verkeer met gevan
genen of hun kleefden uit vroeger dienst
jaren gewoonten aan, die niet in de gevan
genis te pas kwamen.
Een uitzondering op dien regel maakte
de opzichten Schilberg. Ik wil geen lofrede
op den man houden, zijn goede eigenschap
pen niet stuk voor stuk opsommen om
hem als een modelbeambte te teekenen,
alleen wil ik opmerken, dat hg de plichten
zjjns ambts met de stipste nauwkeurigheid
vervulde niet alleen, maar nog veel deed
wat daar boven ging; dat hij de gevan
genen zonder uitzondering als zjjn kinderen
behandelde en hun meer zorg en deelneming
wijdde, dan aan zjjn eigen kind te beurt
viel. En toch had hjj dit laatste zoo on
eindig lief!
Schilberg woonde niet in de gevangenis.
Hij verliet ze echter zeldeneigenlijk slechts
gedurende den nacht, wanneer hij vrij van
dienst was. Hetgeen hij behoefde, wat
zeer weinig was, werd hem door zijn vrouw
of dochter gebracht. Met de eerste maakte
bij bij deze gelegenheden weinig omslag.
»Neerzetten« was in den regel alles, wat
ze te hooren kreeg. Daarentegen verzuimde
hjj nooit haar bjj 't heengaan de hand te
Er is ook geen kwestie van dat het minis
terie dezen uitslag niet ten volle begrjjpt,
en er al liet gewicht van gevoelt. Nog vóór
alle stembussen geledigd waren, had het
reeds zjjn ontslag ingediend. Het ministerie
is overtuigd dat zjjn taak thans volbracht
is, dat het tegenover de komende Kamer
geplaatst tot aftreden gedwongen zal worden
het weet dit zoo zeker als twee maal twee
vier is en daarom stelde het de portefeuilles
ter beschikking van II. M. de Koningin-
Regentes.
Daarover zjjn reeds weken heengegaan
en nog altjjd wacht het land op beslissing.
De heer Heemskerk is gehoord en de
heer Van Tienhoven is herhaaldeljjk op het
Loo geweest. Men mag veronderstellen dat
beide heeren met nadruk de eischen van
den constitutioneelen regeeringsvorm ont
vouwd en niet nagelaten hebben te wjjzen
op de volkomen overeenstemming tusschen
dezen Staatsvorm en de handelingen van
wijlen onzen Koning.
Toch zjjn daarvan nog geen resultaten
te zien.
Van een opdracht tot samenstelling van
een kabinet schjjut geen sprake, ook moet
er nog niemand gepolst zjjn van de leden
der meerderheid omtrent een erentueele op
treding als minister.
En intusschen verloopt de tjjd. Straks
nadert de indiening der begrooting. Moet
die door een stervend ministerie samengesteld j
worden en door het komende ingediend en
verdedigd? Want dat er een ander ministerie
komen moet, daaraan is niet te twjjfelen,
al houdt men op het Loo de optreding tegen.
Verschillende geruchten daaromtrent gaan
rond. Men zegt dat hof-invloeden de
Koningin-Regentes doen twijfelen, hoe in
deze te handelen.
Wjj hopen van harte dat ze alleen de
stem der historie raadplegen zal, die op
iedere bladzjjde van de laatste halve eeuw
den eersten, grooten eisch der constitutie
duidelijk hooren doet, dat ze op dit punt
geen ander voorbeeld moge volgen dan
't geen Haar door wijlen Haar Gemaal is
gegeven.
En wanneer na 4 jaren de liberale partjj
weder het onderspit delft voor de verbonden
tegenpartijen, dat Ze dan ook zonder per-
soonljjke consideration Haar ministerie moge
laten gaan.
Want en men begrjjpe dit goed
het geldt hier niet het belang van deze of
gene partjj, van een of andere coterie, het
geldt hier een der eerste en meest gewichtige
eischen van onzen grond wettigen regeerings
vorm, die door Vorstin en Volk moet hoog
dat, hetwelk de omslag der doozen met het stuk der veiligheid in verband staan.
knalkwik droeg.
De politie te Parjjs en te Havre zoekt
De St. Peterburgsche correspondent van zekeren Heer Ernst L. een don Juan van
de »Times« heeft uit voorname bron het 45 jaar, die in tien jaar tijds op verschil-
volgende vernomenSedert eenigen tijd lende plaatsen in Frankrijk viermaal ge-
onderhandelen de Fransche regeering en de trouwd is. Al de dames zjjn in leven en
Russische gezant te Parjjs over de grond- door de aanklacht van ééne is alles aan het
slagen van een Fransch-Russisch verbond. Jicht gekomen.
De Fransche schout-bg-nacht Gervais bracht
nu een uitgewerkt plan van alliantie naar j Pater Dorgène, een zendeling die uit
Kroonstad, om het den ministers van buiten- "R Dahomey te Parjjs aankwam, deelde
landsche zaken, van oorlog en van marine mede dat de begrafenisplechtigheden van
ter hand te stellen. Zoodra deze het goed- den Koning een jaar zouden duren en dat
keuren, zullen zjj, maar niet de czaar, het dien tijd 4000 slaven op zjjn graf zouden
onderteekenen. Op die wijze blijft het tractaat worden geofferd,
liggen totdat het oogenblik van handelen
gekomen aal aan. De Fransche vlootvoogd 1Iü ,cr"clill™<le «ede«,ten Engeland
beraadslaagde over de voorwaarden van het f"*" 8r00^ (^ee' vaD ^en door ge-
gehouden worden boven elk partybelangI m|rsg mel de lïassische mit|ister8i wehlige stormen en onweder. vernield.
wier
1> n i te 111 u. n cl
onderteekening Raslands actieve medewer-j Landrerhnizing oaar Amerika. - Van
king ter zee en te land zal verzekeren. i, Ju]i 1890 M 30 Juni 1891 kwamlm te
Behalve de arbeidswetgeving en het mili
tarisme zullen op het socialistisch congres
te Brussel besproken worden het voorstel
der Hollandsche socialisten de houding der
partjj ten opzichte der wetgevende macht
en het voorstel der Amerikaansche partjj-
genootende gedragsljju, te volgen ten
aanzien der anti-semieten.
Het laatste vreeseljjke spoorwegongeluk New-York 405,664 landverhuizer» aan, of
te Saint Mandé heeft stemmen doen opgaan 76,973 meer dan in het vorige jaar.
tot het bjjeenroepen van een internationaal j Van dezen kwamen 74,382 uit Duitsch-
spoorweg-congres, het volgende jaar in land, 70,716 uit Italië, 32,424 uit Ierland
St. Petersburg te houden. Dit congres zou en 33,504 uit Rusland; 170,000 landver-
hoofdzakeljjk worden bjjeengeroepen ter be- J huizers vestigden zich in den staat New-York,
spreking der middelen, die kunnen worden 560,000 in Pennsylvanië en een groot aantal
De chef der veiligheidspolitie te Parjjs,
de heer Goron, is onverrichterzake terug
gekeerd van Toulon, waarheen hjj zich be
geven had om nasporingen te doen omtrent
den afzender der drie doozen niet knalkwik
aan den minister Constans, den heer Etienne
en dr. Treille. Maar de zekerheid schijnt
verkregen, dat de bedoelde persoon dezelfde
aangewend om de veiligheid op het inter
nationale spoorwegverkeer zooveel mogeljjk
te waai borgen. Zoo worden als punten ter
behandeling opgenoemd uniforme afmetin
gen voor alle rails en spoorwagens; de
lengte van personentreinende tjjden van
oponthoud aan de stationsde voorwaarden,
waaronder de trein kan worden bespannen
met twee locomotieven op lijnen, waarin
vele bruggen voorkomenhet organiseeren
van pleizier-, extra- en Zondags-treinen over
reiken, deze krachtig te schudden en haar
daarbjj scherp, maar vriendelijk in de oogen
te zien.
Geheel anders echter wanneer zjjn dochter
kwam. Toen hjj zjjn post in de gevangenis
aanvaardde, was deze elf jaren, tameljjk
lang, doch zwak en steeds ziekelijk. Met de
jaren echter werd het lichaam sterker, de
vormen ronderhet gelaat blozendde
groote zwarte oogen kregen glans, de uit
drukking werd zorgeloos, vrooljjk, m. a. w.
Op haar negentiende jaar was dat ziekeljjke
kind een beeldschoon meisje geworden.
Kwam Fransje aldus heette ze in
de gevangenis, dan zocht zjj vader steeds
op, sloot hem in de armen en terwjjl zjj
lachend groette, kuste zjj herhaaldeljjk den
behaarden mond.
Schilberg hield zich hierbjj zeer passief,
hij liet zich alles rustig welgevallen, dankte
niet voor den groet en beantwoordde noch
de omarming, noch den kus. Doch nadat
deze gegeven was, vatte hjj het hoofd zjjns
kinds met beide handen en blikte een korte
poos in 't lachend gelaat. In dezen blik
openbaarde zich de namelooze liefde des
vaders
Fransje,vroeg hg dan ernstig, »je
bent toch gezond?*
»Ju, vader!*
»Overal Fransje?*
»Ja, ja vader, overal!*
Fransje, ook in 't hart?*
»Daar vooral vader!*
>Nu Fransje, bljjf gezond en braaf!*
>Dat wil ik, vader!*
Hierbjj hièld Schilberg haar hoofd vast
in de handen en wendde, zoolang hjj sprak,
den blik geen oogenblik van haar af, alsof
hjj met liet oog tot diep in de borst van 't
meisje wilde doordringen, teneinde te zien,
of haar woorden waarheid behelsden. Daarna
trok hjj het hoofd nader tot zich, om den
aanblik zoo lang mogeljjk te genieten en
is, die onlangs dreigbrieven heeft gezonden
aan de heeren Etienne en Treille. Het schift lange trajecten, en meer andere onderwerpen,
toch dier brieven heeft veel geljjkenis met die middelljjk of onmiddellijk met het vraag
in Illinois en Michigan. Een derde van hen
behoorde tot den handwerksstand.
dan eerst kuste hjj den kleinen, rozigen
mond, luisterde naar haar gesnap en gaf
korte, maar vriendeljjke antwoorden.
Ik heb ontelbare malen dergelijke scènes
bijgewoond en de gelegenheid daartoe niet
zelden opgezocht.
Op een Zondag bracht Fransje het ont-
bjjt vroeger dan gewoonljjk. Ik ontmoette
haar toevallig toen ze de wachtkamer wilde
binnentreden.
»Ach, mjjnheer de inspecteur* zeide zij,
»wil u de goedheid hebben vader te zeggen,
dat ik zijn ontbijt hier neergezet heb?*
»Wilt ge dan heden uw vader niet op
zoeken?*
»Ik weet niet,* antwoordde ze stotterend,
»'t is zoo'n ongelegen tjjd, vader zou boos
worden en dan, ik mag niet ophouden, ik
moet spoedig voort.*
Het kwam mjj voor als wilde zij haar
vader ontwijken; ook merkte ik in haar
sprekan een zekere haast en in haar doen
een drukte op, die haar anders geheel
vreemd waren.
»Ik heb vader een verrassing bereid* zeide
zg, onder 't uitpakken van haar korfje, »ik
breng hem heden een kop chocolade, hjj
lust die liever dan koffie, dat zal hem ge
noegen doen.*
Ze was spoedig gereed met het klaar
zetten, nam haar korfje op en was juist
van zins de kamer te verlaten, toen geheel
onverwacht haar vader binnentrad.
Fransje verschrok zichtbaar en bleef ge
troffen en verlegen staan. Schilberg stond
op den drempel en scheen te wachten tot
zjj op hem toekomen en als naar gewoonte
begroeten zou. Toen dit niet geschiedde en
Fransje stokstjjf op haar plaats bleef, ver
duisterde een schaduw zjjn gelaat. Het was
alsof hem plotseling angst bekroop, alsof
hjj door vrees bevangen werd. Hjj schudde
het hoofd, bromde in zich zeiven en liep
daarna haastig op haar toe, De vaste stap
van den ouden soldaat schrikte Fransje uit
haar gepeins op, zij deed een paar stappen
voorwaarts, hief de armen in de hoogte en
scheen haar vader te willen omvatten. Schil
berg weerde haar armen echter af, nam
Fransje's hoofd in de handen en trok haar
dicht bjj zich. Op dezen dag voor de eerste
maal wilde het kopje zich niet laten vast
houden en maakte het alle mogeljjke moeite
zich te bevrjjden en toen deze pogingen
zonder gevolg bleven, sloeg Fransje de oogen
neer, het gelaat verloor alle kleur en werd
koud, zonder uitdrukking, zonder leven.
Lang, veel langer dan gewoonljjk staarde
de oude man haar aaa. Zjjn oogen werden
vochtig, zjjn adem stokte, een diepe smart
doorvlijmde hem de borst. Het was misschien
de eerste de laatste echter niet.
»Fransje,« zei hjj eindeljjk met trillende
stem, »ge zjjt ziek!«
>Neen vader!* antwoordde zjj zacht en
stamelend, zonder den blik op te heffen.
»Ge zijt ziek, Fransje!* herhaalde hij,
nu vast en krachtig. >Zeg, wat scheelt er
aan
Werkeljjk niets, vader!* zei ze eveneens
vast, »ge hebt mjj doen schrikken. Zie
vader* voegde ze er haastig aan toe, »ik
heb chocolade bjj uw ontbijt gebracht, gjj
»Gjj liegt,* schreeuwde de oude, »in uw
hart is iets, wat ik niet zien mag, wat ge
voor mjj verbergt. Zeg wat het is!<
Fransje antwoordde niet, zjj scheen geen
woorden te kunnen vinden of in zichzelf te
kampen. Had zjj werkeljjk iets te bemantelen
en wilde zjj haar geheim slechts aan haar
vader openbaren.
Ik nam het laatste aan, mjjn tegen
woordigheid scheen haar te hinderen. Ik
ging stil, onhoorbaar naar den uitgang.
Vader en dochter sloegen echter geen acht
op mjj.
»Fransje,« voer Schilberg voort, »ge
maakt me angstig. Voor de eerste maal be
Uit Odessa wordt aan do >D*ily News*
gemeld, dat krachtens bevel van de gou
verneurs van Podolie, Kieff en Volgynie,
25,000 Duitsche en Oostenrjjksche inge
zetenen aldaar het land moeten verlaten,
tenzjj zjj de Russische nationaliteit aan
nemen. Daar evenwel alle aanvragen om
naturalisatie stelselmatig afgewezen worden,
blijft hun niets anders over dan het land
te verlaten.
trap ik u op een leugen. Spreek meisje,
wees open, wees waar, geen leugens wan
neer ik
Vader, lieve goede vader* schreide ze
luid, thans niet, ik durf, ik kan niet! Ja,
ik heb iets voor u verborgen, ge hebt goed
gezien, maar ik verzeker u, het is niets
kwaads, niets waarvoor ik mjj zou moeten
schamen. Gjj zult het weten, vader, gjj moet
het weten, maar thans kan ik het niet
zeggen, later
»Wat later?* viel Schilberg heftig in,
en als op deze vraag geen antwoord volgde,
liet de oude het hoofd zjjns kinds, dat hjj
tot hiertoe vastgehouden had, plotseling los.
»Ga,« zei hjj, haar de deur wjjzend,
>neem weg wat gjj meegebracht hebt, ik
wil heden niets, althans niet van u.<
Dat hoorde ik hem nog zeggen, toen ik
de deur achter mjj sloot. Ik had mjj nauwljjks
een paar schreden verwjjderd, toen ook
Schilberg heenging. Fransje bleef alleen in
de wachtkamer over. Hoe lang ze daar nog
vertoefde kon later niet uitgemaakt worden;
geen mensch had haar zien weggaan.
Het ontbjjt was big ven staan, ook het
mandje. Tegen den middag kwam de moeder
ot mjj.
»Heer inspecteur* riep zjj, naar het scheen
in grooten angst, »Is Fransje nog hier?*
>Neen!«
»Zjj is heden morgen van huis gegaan
en nog niet terug!*
Wel, ze zal ergens binnengeloopen en
opgehouden zjjn. Waarom maakt ge u
seangst?*
»Ik weet het niet; het meisje kwam mjj
van morgen zoo vreemd voor. Ze had on
getwijfeld iets op 't hart. Ik ben werkeljjk
>ezorgd over haar.*
!et Land fan
en lltcna
baipn
herinnering van een gevangenis-inspecteur.
(Wordt vervolgdJ
