MD oiemi oer FEUILLETON. WOENSDAG 19 AUGUSTUS. 1891. Uitgever: L. J. VEERMAH, Heusden. De Judas van Tyrol. - k.\ 1 9 VOOK Dit blad rersehgnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00. verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht. hoeveel goeds hjj ook gedaan heeft. Hetzelfde geldt van alle Londensche vereenigingen De vraag naar woningen is enorm, van leegstaan der blocks woningen is nooit sprake, integendeel, de verhuurder is genoodzaakt (Slot.) Interessant is het wat te Londen op dit gebied reeds verricht is. In den aanvang j een lijst aan te leggen van liefhebbers, die meende men daar den woningnood te doen daar naar het nummer invallen. Daar volgt eindigen door voor elk huisgezin een apartuit dat men zeer kiesch kan zjjn in de keuze gebouw te zetten, het z.g. cottagesysteem. der sollicitanten en dat in den regel de Dat is zeker wel het ideaal van 't begrip beste klasse der arbeiders profiteert. Van wonen: een eigen dak, waaronder geenwoningen voor de armen kan derhalve ook ander adem haalt, dan die tot 't zelfde gezin hier geen sprake zjjn. behooren. Volkomen afgesloten dus van alle buren, elk huisje een kasteel afzonderlijk. De oplossing van dit probleem is slechts door enkelen geprobeerd en daarvan moet Dat systeem is echter niet vol te houden, in de eerste plaats genoemd worden Miss zelfs niet in minder groote plaatsen. Daar-Octavia Ilill, een onderwijzeres, die in 1864 voor is de grond te duur en komen de zonder kapitaal, met geleend geld haar liefde- kosten van waterleiding, afvoer van faecaliën en vuil te hoog. Men is daarvan dus al spoedig terugge komen en tot het kazernesysteem terugge keerd. Een van de grootste stichtingen in dien trant is die van Peabody, een schatrijk man, die in 1862 150 duizend pond st. (elk van f 12) gaf voor den bouw van woningen voor den minderen stand. Deze gift ver meerderde hij in '66 met 100 duizend en na zjjn dood met nogmaals 150 duizend pond. Al de woningen der Peabodystichting bestaan uit huizen van 5 of 6 verdiepingen, te zamen in een rechthoek vereenigd (bloek) en een plein, dat geasphalteerd is, insluitende. Enkele hebben de trappen binnen, doch vele buiten, terwjjl om elke verdieping een galerjj loopt. In 1886 verschafte deze stichter aan 4551 familiën, te zamen tellende 22755 personen, goede woningen, tegen een matige huur. De winst, die jaarljjks behaald wordt, be draagt niettemin nog zuiver 5 percent. Ver scheidene bouw-ondernemingen hebben dit blocksysteem nagevolgd en men neemt aan dat thans reeds 150000 personen aldus ge herbergd zjjn. Ofschoon Peabody zjjn stichting uitdruk- keljjk ten dienste van behoeftigen bestemd heeft, zoo is toch dat doel niet bereikt, werk aanvaardde. Zjj begon met enkele kleine huizen te koopen en op 't oogenblik bedraagt het kapitaal, waaamee zij werkt, bijna een millioen gulden. Zjj heeft groote rjjen van oude en nieuwe huizen, en blocks in de armste wjjken der stad onder haar beheer en trekt daarvan een rente van 4 a 5 percent. Bij haar gaat het opknappen van ver vuilde woningen hand aan hand met de opvoeding der meerendeels ruwe en ver waarloosde bewoners. Slechts zij, die voort gaan een liederlijk en onzedeljjk leven te leiden, worden verwjjderd. Ofschoon duizen- de ordenteljjke kleine burgers en gezeten werklui bljj zouden zjjn haar woningen te mogen betrekken, verhuurt ze uitsluitend aan armen. Wanneer Miss Hill een huis overneemt, zakeljjkste Een der hechtste grondslagen van haar hechtheid aan huis en buisgezin iets schoons ver(b ag bestaan, dat aan de vreemde Mogend- systeem is uiterste strengheid in het vorde- en edels is, zjj dit vooral bjj de armen raoetjbeden veroorlooft de Belgische vestingen te ren der huur. Dat is, zegt zjj, het beste wezen. De banden, die rjjken en aanzienlijken j bezetten. De Mogendheden hebben de onzjj- opvoedingsmiddel. Ze staat nooit een grooter aan hun huis boeien, mogen op aarde zjjn j digheid en de onaf hankeljjkheid van België achterstand dan van één week toe, terwjjl gesmeedmaar die, welke den arme anderen de huur laten aangroeien en zoo zijn nederigen haard kluisteren, gevoelige klappen krjjgen. een Hemelschen oorsprong. De zyn van trotsche aan gewaarborgd en dit sluit natnurljjk het be- zetten zjjner vestingen uit. Tusschen de arbeidstakende Parijsche aardwerkers, die geweld gebruikten om De goedkoopste van Miss Hills woningen edelman moge zjjn aangeërfde kasteelen en zjjn van 75 ct per week, stjjgende tot f 2. landerjjen hoogschatten als tropeeën van j hunne aan het werk gebleven kameraden in Eenvoudig dreiging met uitzetting of een geboorte en macht, de gehechtheid van hunne beweging mede te sleepen, en de begin van uitvoering daarvan is genoeg den arme aan het huisje, waarvan hjj niets politie is het Yrjjdag tot een bloedig treffen om achterljjken tot betaling te dwingen, meer dan de huurder is, dat vóór hem door gekomen. Eenige der geweldenaars zjjn zwaar Ingeval van werkeloosheid der bewoners, vreemdelingen werd bewoond en waaruit gewondverscheidene anderen zjjn voorts zoekt Miss Hill werk en heeft tot dat eind hjj misschien spoedig weer zal vertrekken, in verzekerde bewaring gebracht. De politie altijd aan haar eigen panden iets te be- heeft een veel edeler oorsprong. Zjjne huis-had het bij- het treffen zwaar tegen de over- werkstelligen. Eigenljjke onderstand wordt goden zijn van vleesch en bloed, niet van macht te verantwoorden. alleen in zeldzame gevallen gegeven, wijl goud, zilver of kostbare steenenhet is de deze de bewoners demoraliseert en het zelfvertrouwen ontneemt. en het genegenheid Om de naakte muren, Een 31-jarig kleermaker te Palaise, Tho- van zyn hart, welke hem die nias geheeten, heeft zijn oude moeder in drift tusschen welke hu arbeidt i met een persplank doodgeslagen en daarna huurder» mt te lokken tot het nemen van of z8n eoberen maaltijd gebruikt dierbaargehee].meg ,,en Ws (f ruimer woning, indien hun verdienste dit maakt, en die liefde voor zijn huiseljjken güecjen toelaat, wordt voor grooter woning de haard verheft zijne armoedige hut tot eeni prachtig paleis.Groot is (le aSitatie geweesfc Duitsch- O, dat zjj, die het lot der volken regelen,land door de bekeDde I^sische ukase be- wordt voor huurprjjs bet-rekkeljjk geringer. Door streng vast te houden aan beginselen is deze het Miss Hill gelukt regel- hieraan dachten! Dat zjj er aan^d chten,trekkelijk den roggeuitvoer gewekt, maar mafig huur te ontvangen van een klasse'hoe bezwaarljjk die liefde voor huis en jboe heftiger de ciisis is, hoe korter haar van menschen, die in den regel aan de j huisgezin, welke de bron van zooveel deugden duur, dit bljjkt ook in deze weder waar huisbazen verbazend veel last veroorzaken, is, kan ontkiemen in het hart der armen, En wat meer is, deze klasse ziet in Octavia als zjj in dichte drommen opeengepakt zjjn Hill een raadgevende, troostende en helpende ia nauwe, vuile holen Dat zjj slechts een vriendin. Door haar laten de arme bewoners j enkele maal van de breede straten en pleinen zich leiden tot spaarzaamheid, matigheid zjjwaarts gaan mogen en de ellendige wo- en eerbaarheid. In den loop des fjjds heeft een groote staf van helpsters, jonge en oude gehuwde worden slechts de allernood- en ongehuwde dames zich bjj Miss Hill aan- verbeteringen aangebracht en gesloten, die met vreugde hun tjjd op- verder een jaarljjksche som voor reparatie offeren om haar de zware levenstaak te vastgesteld. Bjj het besteden van dit bedrag verlichten; een waar leger des heils. wordt vooral gelet op de wenschen der j Door deze hulp gelukt het haar, buiten huurders. Deze maatregel heeft uitstekende de handen van bezoldigde beambten te ningen, waarin slechts de armoe leefc, ver beteren wilden, dan zou menig nedrig dak evenzeer ten Hemel wijzen als de meest aanzienlijke kerktoren, welke zich heden trotsch uit het brandpunt van schuld en misdaad omhoog heft! i ïnilïxncl. (i Het was alsof een geweer werd afge schoten, zoo hevig dreunde 't in het huis van BafH. De oorzaak was echter het hevige toeslaan van de kamerdeur. De huisvrouw was natneljjk in een slecht humeur. »Daar bljjft my nu die roodharige den geheelen nacht uit, en komt ten slotte nog met ledige banden thuis; zelfs geen stukje wildbraad draagt hij op den rug. Wat kunnen die mannen je toeh ergerenDan komt bij aan, en het duurt niet lang of hjj gaat op zijn gemak in de kamer zitten en wil wat te eten hebben. Hij is natuur- ljjk uitgehongerd als een raaf, zelfs wan neer hjj bjj nacht uitgeweest is. Maar waar moet men het vandaan halen, al dat eten, midden in den winter? Alles is verloren gegaan door dien strjjd met de Franschen, omdat die domme Tyrolers liever willen bedelen dan toegeven en het goed hebben zooals de Beieren. De Franschman laat niemand hongerljjdenDeze waren onge veer de gedachten van de pruttelende vrouw die sinds kort met haren BafH dit huis be woonde. Zjj hadden beiden gediend, waren echter gedurende den oorlog,in deze woning getrokken, welker voorraadschuren reeds lang waren uitgeput. Er moest geheel ge gevolgen. De huurders welke in den aan vang in hun ruwheid dikwjjls de boel kor: en klein slaan, beginnen langzamerhand te begrijpen dat ze daardoor de bepaalde som nutteloos verspillen, ze beginnen prijs te op hun woning en zuinig te wezen, om aan 't eind van 't jaar hun wensch naar noodige veranderingen vervuld te zien. de jacht nog weer aan steund worden op hetgeen leverde. En daar kwam hjj nu vlug als een hinde nog een jong man met vuurrood haar en baard. Toen zjjne vrouw hem iets toeriep, wendde hjj vreerad den blik af en sprong mees muilend de deur in. sHebt ge weer iets snauwde de vrouw hem toe. Hjj mopperde wat en draaide, als een uil, langzaam zjjn grjjze oogjes heen en weer in de kassen. Het geweer nog in den arm, nam hjj plaats, de verweerde punthoed scheef op het hoofd gedrukten zóó op de worm stekige tafel geleund, mompelde hjj: Wat ik vandaag meebreng i3 mij liever dan alle gemzen vau Tyrol« Verder zeide hjj niets; nu werd zjjne vrouw echter voorkomend, dat hjj haar tot zich trok en haar alles toevertrouwde. »Ik heb Andreas Hofer gevonden,* fluis terde hjj. Half ontsteld, half verheugd slaakte zij een kreet. Men vertelde toch in het Jand dat er duizend dukaten uitgeloofd waren voor dengene die hem levend of dood in handen leverde. Nadat hjj nog weinige weken geleden als machtig regent en kommandant van Tyrol op den Hofbarg te Innsbriick door zjjne landslieden was ingehuldigd en van den keizer een gouden halsketting had ontvangen, was hjj nu, door een plotselin- gen omkeer der zaken, genoodzaakt ge weest te vluchten, en bijna spoorloos ver-j bljj ven en kosteloos zelf te administreeren. Het is niet te schatten hoeveel zegen deze merkwaardigs vrouw onder de lagere klassen der groote wereldstad gebracht heeft. Wjj eindigen dit korte overzicht met de woorden van den grooten Dickens uit Nelly »Laat ons hier een oogenblik stilstaan, om aan te merken dat, zoo ooit de ge door het land, zochten, loerden en trachtten door list, beloften en bedreigingen zijne schuilplaats uit te vorschen, maar te ver geefs tot van den kansel predikte de geestelijkheid: »Geen Tyroler weet waar Adreas Hofer zich bevindt De meesten wisten het ook waarlijk niet; tot deze laatsten behoorde tot op dezen dag de landbouwer BafH in Passeier. »En nu heb ik hem!« zeide hjj, terwijl zjjn stem bijna kraste, en hjj met de nagels op de tafel tikte. »Waar hebt ge hem dan vroeg de vrouw. Hjj zal mjj niet ontsnappen: er is te veel sneeuw, hij kan niet verder.* Daarop schoof hjj nog wat gemakkelijker aan, tuurde naar de donkere zoldering en vertelde Toen ik van morgen vroeg, van Fartleis komende, over den Alm ga, zie ik opeens een flauwen lichtglans, die dadeljjk daarop weer verdwijnt. Ik denk bjj mjj zeiven: daar is de Prantacher hut, wie zou daar verblijven? In de sneeuw de dag is er helder genoeg voor zie ik duidelijk de sporen van groote schoenen en ook van heerenlaarzen. Er zyn dus niet slechts stroopers. Ik sluip er heen en wil door de ruiten gluren, maar die zjjn met luiken bedekt. Het licht moet dus door een reet van de deur zjjn gekomen, die echter weer gesloten is, zoodat ik er over denk brutaalweg aan te kloppen en naar binnen te gaan. Ik doe het intussehen niet: *ien kan nooit weten wien te Nu bemerk ik dat de muur van boven De Belgische Kamer heeft, op het punt van scheiden staande, ter voltooiing der forten van de Maas een crediet van bijna 100 millioen. heid te zijn. Wel zal'de agitatie niet zoo spoedig voorbjjgaan, maar de heftigheid der beweging wel, juist doordien de politiek er buiten staat of ten minste de maatregel geheel en al het karakter draagt van een econo- mischen, niet van een politieken aard, tenzjj men spjjkers op laag water wil gaan zoeken. De prjjsverhooging van 't graan is en bljjft een Dvensquae3tie in Duitschland, waarbjj de groote meerderheid der bevol king rechtstreeks betrokken is. toegestaan De Minister-President Beernaert heeft in de Kamer van Vertegenwoordigers, op een tot hem gerichte vraag, geantwoord, dat de bewering ongegrond is, als zou er eenerlei nog zien. dwenen. De Fransche handlangers zwierven spleten heeft, waardoor het licht heen speelt ik druk mjj er tegen aan, en luister. Er bevinden zich verscheidene menschen, maar stroopers zijn het niet; zooveel ik hooren kan bidden zjj overluid hunnen rozenkrans Dat komt mjj te stade, want nu kunnen zij het allicht niet hooren wanneer ik op het dak klim om door de spleet naar binnen te gluren. Ik doe dit, en wien denkt gij dat ik alleerst bij het vuur zie zitten den secretaris Dörninger. Zoo! denk ik, dan is Hofer ook niet ver; en nauweljjks kwam die gedachte bjj mjj op, of ik zie er een, die onder het bidden zjjn buks laadt, terwjjl een ander in de pan met vet staat te roeren Dat moeten zjjn jongens zynEén ten minste, als zjj het niet beiden zyn. Naast een oude kist knielt eene vrouw; maar die heb ik niet goed in het gelaat kunnen zien. Aan den anderen kant, bij den trog voor het vee, staat ook nog iemand. Die kan het zijn. Juist gaat de jongen, die voor het vuur staat, wat opzjjde, zoodat de gloed hem beschynt en ja wel hij is het, hoor Andreas Hofer in eigen persoonIk heb genoeg gezien en spring vroolijk in de sneeuw. Daar wordt het opeens stil binnen zjj bidden niet meer, maar zwjjgen als muizenzjj hebben mjj bemerkt. De deur springt open, en iemand roept »Wie is daar?* lk maak dus dat ik zoo gauw mogeljjk wegkom.* >In de Prantacher hut, zegt ge? Hebt ge je niet vergist?* »lk laat mjj hangen als hjj het niet is!< riep BafH; de geheele bende is daarboven Vrouw Schneider, die met haar man ge vangen werd genomen als verdacht van een aantal dienstmeisjes in een bosch bij Weenen gelokt en vermoord te hebben, heeft zich in het bureau van politie uit een derde ver-, dieping geworpen. Zwaar gekwetst is zjj naar een ziekenhuis vervoerd. Zjj zoowel als haar man ontkent alle schuld, maar eiken dag komen er nieuwe gevallen aan 't licht, waarin zjj blijkbaar de moordende hand heb ben gehad. bij elkander. Hebt ge wat te eten, vrouw?* »Het laatste stuk brood en nog wat varkens vleesch.* »Geef maar hier! wjj zullen nu gauw een goed zaakje maken.* Terwijl hjj at, zeide bjj haar dat zjj zijn Zondagsche jas moest krijgenhjj wilde naar Meran. Juist had hjj dit gezegd, toen de deur openging en de secretaris Dörninger binnen trad. Eerst wenschte hjj goedenmorgen, maakte een praatje over het weer, meende dat het in het dal zooveel kouder was dan op de bergen, maar ten slotte kwam hjj er toch mee voor den dag, dat hjj BafH gaarne eens onder vier oogen spreken wilde. »Mjj is het wel,* zeide BafH, en nam, daar zjjne vrouw in de kamer was, Dör ninger mede naar het zjj vertrek. »Baffl,« begon Dörninger, die te Inns- jrück de geheimschrijver van Hofer was geweest, en sedert zjjn getrouwe volgeling was gebleven, »ge zjjt van morgen vroeg op den Prantacher Alm geweest.* »Ik?« vraagde de boer schjjnbaar ver wonderd; »ik zou van morgen vroeg op den Alm geweest zjjn? Wie vertelt dat?* »Men heeft je daar gezien, bjj de hut.* »Ik ben bljjde wanneer ik in mjjn warm 5ed kan bljj ven, en dwaal niet als een gek in den kouden nacht door het gebergte.* let Land ensileii en Altena wiüüieierwaard. Franco per post zonder prjjs- (Wordt vervolgd.!

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1891 | | pagina 1