til
Ie L.m©traat en il
'Oiiiiiielei'waail
Waarzeggerij.
FEUILLETON.
Zij die zich van af heden abonneeren, ontvangen cle tot 1 October verschijnende nommers
Fiquelmont en zijn boek der „laatste
woorden."
(2
ZA'ITRÏUG J2 S. PTEMBEB.
1891.
VUCR
s?-A\ tfM*?
O
UitgeverL, J. VEI EI R MAN, "Heusden.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00. Franco per post zonder prjs-
verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent.
Advertentiën 16 regels GO ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht.
mmmsyummm
of laten we liever zeggen het bijgeloof van
[het eenvoudige dienstmeisje dat in den
T... schemeravond ong> zien de vuile woning van
Hp al het verdriet waarm de verloopen
een oud vermagerd vrouwtje binnensluirt
zonnr ons gedompeld heer, voegt zich nog
.en zich de kaart laat leggen, is hetzelfde
de ergernis dat hij bij zooveel tekort-'..
i i i i i bijgeloof dat de oude Grieken dreef naar
komicgen nu ook dupeert den braven 3
r, j. het orakel te Delphi. De vorm alleen is wat
Belgschen weerkundige, die zoo aardig op 1
,T. 'muider schoon, wat leelnk zelfs, doch de
weg was naam te maken. JNiet waar, wei
zaak is volkomen dezelfde. De kunst van
vertrouwden al op dezen man we kennen i
i waarzeggen kenden de Grieken wel, althans
zelfs lui, die hun zomerreis verschoven
t t Tii i 'de kunst van geloof te vinden aan hun
hebben tot einde Juli omdat dan volgens
waarzeggerpen. Zij bouwden te Delphi een
tempel, die zijn weerga in Griekenland niet
j j had. Iti het binnenste gedeelte verhief zich
majoor Waelput de droge periole zou aan
breken.
De droge periole! Ze hebben 't
1,, i-, i i 11 n het reusachtig gouden beeld van Apollo en
vonden in de dalen van DuitschlandEn,
daarachter hevoud zich oen aardkloot, waar
wij die thuisbleven hebben de droge perjoue
i int een bedwelmende gassoort opsteeg,
ook volop genoten101 r
n l i i nr i i. blechts een reme maagd was het geoor-
Zal de heer Waelput na de weerkundige
loofa in dezen tempel als pneteres op te
waarnemingen staken en zullen wp voort- 1
ptreden. Zp plaatste zich op een gouden drie-
gaan met aan zijn voorspellingen geloof te
vapt, hnv«r» Ha nnonin<r An upynnm
slaan
en honigkoeken in de hand houdende, de! Gelijk men weet waren Homerus en Vir- j de kaarten, uitgevonden tot ontspanning
grot binnenkruipen. Daarbinnen ontving bij gilius de twee voornaamste schrijvers der van een krankzinnig vorst, dienen al eeuwen
antwoord op zijn vragen en lift terug-1 °n lbei l, de eerste een Griek, de tweede om het meisje een vrijer, den jongeling een
keerende de koeken achter. Dit bezoek een Romein
schijnt geen opwekkenden invloed uitge
oefend te hebbende moesten bleven dagen
meisje, de kinderlooze een kleint je en hon
derdduizenden een erfenis of een lot uit de
voet boven de opening eu vernam dan de
De vereering dezer mannen was zoo hoog
geklommen dat een Griek of Romein, op loterij te voorspellen,
lang onder den indruk en sommigen tot het punt een gewichtig besluit te nemen, J Waar de heer Waellput het weer uit voor-
hun dood melancholisch. j de werken van een dezer schrijvers ter spelt, is ons onbekend. We denken uit den
Ook de Israëlieten hadden hunne waar- hand nam, ze liet openvallen en de eerste stand der maan. Hij kou 't echter even
zeggers. Men leest zelfa, dat Saul, naspreuk welke hem in het oog viel, op zijn goed of even slecht doen uit eieren, aard-
allé waarzeggers en duivels kunstenaars uit'geval toepasselijk uitlegde. j appelschillen of asch zijn voorspellingen
zijn landpalen verbannen te hebben, in denDeze vorm van waarzeggen is ook door zijn door dezen zomer veroordeeld,
nacht ging tot de tooveres van Eudor om 'f3e Christenen overgenomen. Sinds de derde En dat lot treft alle voorspellingen. De
de schim van den profeet op te roepen, [eeuw hadden ook deze bun sarles r,qnctomm, toekomst is nu eenmaal een gesloten boek.
13ij de Romeinen was de waarzeg*gerp Men meende daardoor Gods wil omtrent Maar wie dan toch iets van de toekomst
een deel van den godsdienst, uitgeoefend het slagen of mislukken eener onderneming wil weten, welnu, dat hij de Christenen
door augurep. Zp verklaarden de toekomst kunnen ontdekken. Tot dit ondersoek U eeuw navolgde en opsla spreuken 97j
uit het vljegen der vogels, door n.l, met bereidde men zich voor door vasten en bidden waar het eerste vers hem genegen kan van
een gewjde staf de streken des hemels aan 8n fcl°eg dan ten o{ ander boek der H, Schrift sjjn nieuwsgierigheid,
te duiden, waaruit geluk of ongeluk voort» OP) ifl dö vaste overtuiging dat de woorden,
sproten. Al naar gelang nu de vogels, die (3'e 't eerst in 't oog vielen, een oplossing
I Suit en land.
TT stem van Apollo, als antwoord op de vragen
net eeiste is niet te denken. Iemand die
in zijn eigen kwakzalverij gelooft, zal uien
die men tot dezen god richtte.
't eerst in 't gezicht kwamen uit het N., twjjfel bevatten zouden. Het waren
O., Z. of W. kwamen beduidde dit geluk niet alleen leeken, die zich van dit middel
De Dnitsche pakketboot Kaiser* is tns-
8 1 schen Zmzibar en Mozambique totaal ver-
de tempels tot ontsluiering der toekomst bedienden, ook
- - nnuri-lukf f)e» nnxmrmnlAn v.nn crpraH.
i Dat deze waarzeggerij door de priesteis of ongeluk. Ook hielden zu in e» r.
hoogst moeilijk van dwaasheid overtuigen, r, u ongelukt. De opvarenden zijn gered.
in dienst der politiek gesteld werd, bluft heilige hoenders en wi»ten uit de manier, geestelijkheid paste het toe en het nns-
z .dis al regent het lederen dag in een droge TT 1
periode En zij die gelooven in andermans thans ;,llten besPrfckin-r- Voor ons (3oel 13w aarop deze onscbul hge dieren hun graan- bruik, hierdoor ontstaan, drong verscheidene De t(} M(linz a,g gpion gearre8tfcerde Arne-
kwakza'lverij 'zijn eenvoud!^ ongeneeslijk. hft fnoeb' te W(iten d'lt tle ou le Grieken, korrels pikten de toekomst te voorspellen. Kerkvergaderingen deze »sortes« te veroor- rikaiinsche photograaf is weder in vrijheid
j' di; in kennis en beschaving op zeer hcogen Verder voorspelden ze deze uit de ingc- deelen en den paus ze op straf van Kerkban j i
Adres aan de Rotterdammers die vechten- V gcsieiu.
zouden voor Sequah, als 't er op aan kwam.
De gre igheid waarmee de voorspellingen
v m Waelput opgenomen, verspreid en ge
loofd worden, is een der vormen waarin
zich ous geloof aan waarzeggerij vertoont,
een geloof even oud als het uienschelijk
geslacht.
De toekomst ontsluieren is een van de
liefste wenschen der inenschheid geweest.
Duizenden hebben met de lippen gebeden
om (er, anderen om rijkdom, uie om geluk.
Dezen om gezondheid, maar allen te zaaien
om em blik in de toekomst, een jaar voor
uit, e(n dag, een uur slechts! En ze hebben
er ie's op gevonden hun zin te krijgen.
Lichtgeloovig als ze zijn, hebben ze elkander
en zich zelf wijs gemaakt dat er begenadig
den leven, aan wien 't vergund is dien
blik in de toekomst te werpen. Het geloof,
trap stonden, tul van officiëele waarzegsters wanden der offerdieren en uit de stralen te verbieden. Ook Karei de Groote ver-
in dienst hadden, want het orakel van I des bliksems.
Delphi was het voornaamste maar niet het
eenige in Griekenland. En dat deze tak van
bijgeloof toen reeds een winstgevende zaak
se&oceww
»Vluchten? Neen Herman, ik zal vluchten
als gij meegaatantwoordde burger Brutus.
ïln nu is dat kostbare papier waarde
loos en zijn we misschien beiden verloren
riep le Palot mismoedig.
Alleen gaan doe ik niet! Ik, een Roth-
ki'ch met zieke longen zal niet naar huis
trekken, alleen om ons familiegraf te vullen
en den broeder, de trots en hoop van onzen
ouden vader, onder het mes der guillotine
laten
»Ik ik kan voor mij geen pas ver
krijgen geen, die op mij paste,zeide
de jongste.
Brutus nam beide handen zijns broeders
in de zijnen, pinkte met de flefsche blauwe
oogen en een ironische lach vouwde zijn
bleek mager gelaat in honderd rimpels.
»Ik weet beter Herman! Gij zijt de on-
beschaamdste leugenaar en de snoodste
veinsaaid dien ik ooit ontmoet heb. Dit
maal reeds kreeg ik een pas en stond de
vlucht, mij optn, maar uzelven wist ge er
nimmer een te verschaften, en toon ik er
u een bracht, werd ge plotseling ziek. De
zaak isge wild niet voort uit Parijs, uit
Frankrijk.®
De jonge Palot werd verlegen en bloosde,
boo 1 in 789 toekomstige gebeurtenissen uit Prins Ferdinand heeft een troepenver-
En zoo als de Grieken hun drooiuen, de psalmen en evangeliën te voorspellen, schuiving naar de Servische grenzen be
de Romeinen het pikken der gewijde hanen Niettemin bleef de gewoonte zicb nog eeuwen volen; alle grensgarnizoenen worden ver-
hadden, zoo voorspelden onze voorvaderen staande houden en is zelfs nog hier en daar sterkt, terwijl twee regimenten cavalerie
was, blijkt daaruit dat rondom den tempel de toekomst uit takjes, met zekere teekenen in gebruik.
met een regiment artillerie naar Slionitza
tal van kleinere tempels ontstonden, te gemerkt, uit het briesen der witte hengsten,Waar zullen we echter eindigen indien en Czaribrod zjjn gezonden. Vier regimenten
zamen de Schatkaui rs vormende van 't heilige dieren alweer, en het vliegen der we aldus voortgaan? De manieren om de cavalerie verkennen voortdurend de Ser-
geen het lichtgeloovig volk zija afgod als vogels. Er heerseht in al deze vormen van toekomst te ontsluieren zijn legio. »CJit de vische grens,
dankoffer bracht. Er lag daar meer goud waarzegging een zekere overeenkomst, die sterrenzeiden ook reeds de ouden en tot
en zilver opgehoopt dan geheel het overige doet vermoeden dat ze bij overerving ge- de sterren hebben zelfs zeer verstandige f-,cn de (.zaar Zondag te Kopenhagen
Griekenland bezah worden zijn. Ook bij onze Gerinaansche lieden de oogen opgeheven. Uit de rimpels naar t3e ke^c reet3' boot3 eeu 40-jarig Rus-
We sfijipen hier nog een ander orakel voorouders vinden we een bijzondere gave der handen* zeggen de Zigeuners. »Uit sksch ingenieur hem een verzoekschrift aan,
aan, dat heette te wonen ia oen grot te
Lebadia. Wie dit wilde raadplegen, moest
zich aan bijzondere godsdienstige plechtig
heden onderwerpen, n.l. gewijd en gezuiverd
worden, daarna offeren en zich zalven; ver
volgens moest hij gekleed in witte LIeedercn
doch riep, nog trotscher dan vroeger: »ik
niet voort willen? Uit dit moordhol Parijs,
uit dit vervallen Frankrijk OnzinHoudt
ge me voor gek, Veit?«
»Pst, ik houd u niet voor gek, doch
voor iets anderszeide Brutus. »Ge zoudt
zeer gaarne uit dit moordhol, uit dit ver
vallen land vluchten, burger Palot, maar
niet alleen, wel in gezelschap van zekere
kleine dam\ Gij zijt verliefd!*
Herman
Brutus heet ik, burger! Eu recht heb
ik! Gij wilt mij doen vluchten, mij redden,
op lat onze ouders ginds een weinig troost
zouden vinden, en gij zelf' wilt leed en
vr ugde, gevaren en guillotine deelen met
bet blonde gansje waarop ge verliefd zijt,
de vrouw van mijn huisheer, burgeres Ro3e
Fiquelmont.
»0, dat was wel moeilijk te gissen* riep
le Palot verachtelijk, dewijl zijn ontroering
de waarheid bevestigde.
»Neen, moeilijk was het niet!* zeide
Brutus ernstig, want ge zijt in 't geheel
niet ontstemd, wanneer ge mij iu het hol,
lat ik ten huize van burger Fiquelmont
bewoon, niet aantref, zoodat ge met Rose
in de achterkamer uren lang babbelen kunt.
Eu ge hebt mij ook nooit ontdekt, wan
neer ik door het tuinljr naderbij sloop en
door de wijnranken het roode verhitte ge
zichtje der aardige madame Rose bespeurde,
van wie ge tevergeefs een kus af suieektet;
en ik heb nog nooit bemerkt, dat zij bij
opruimen mijner kamer regelmatig een
loein in den hoek van het raam neer
legde en gij bij uw bezoek steeds die bloem
van voorspelling toegeschreven aan de vrouw koffirdik« zeggen tal van oude vrouwtjes
en de raad van beroemde waarzegsters, die gaarne een centje verdienen om steeds
Vol leda o.a. werd met vertrouwen gevolgd, voorraad te hebben. Uit een ei* adver
Er was in de oudheid nog een andere teeren gewcteulooze burgerjuffrouwen en
vorm van waarzeggen in de mode. haar zaakje legt wat beters dan windeieren
I Samuel 28. *LKt de kaarten* roept een groot koor. En
vondt. O, natuurlijk heb ik van dat alles voor het hupsche, zestienjarige kamermeisje
niets bemerktRose, vond ik zeer natuurlijk: men vangt
»DM wil zeggen gij hebt me bespion-'met kamerpoesjes aan en stijgt op ton
neerd!« riep le Palot opgewonden. jgravinnen en hertoginnen, als 't mogelijk
Bespioneerd antwoordde Brutus met is nog hooger. Maar uw verliefde bui duurde
een spottende !ach.« O, gij ondankbare! ontzettend lang. Ik trachtte ze u uit he
BespionneerdZeg liever, ik heb u be-'hoofd te praten. Toen verzekerdet ge injj,
waakt! Zonder mij waart gij misschen met schaamte iu het aangezicht, dat wil
heden reeds in het duistere rijk, waaruit ik er tot uw eer bijvoegen, dat ge made-
niemand terugkeert, gij en uw Rose! Kent moisselle Rose la Fleur werkelijk lief hadt
gij Fiquelmont niet met zijn tijgerblik, zijn en dat ze een deugdzaam meisje was en
tijgerinstinkt en zijn brandende jaloersheid uw vrouw worden zou. Ik wees er u op dat
op zijn zachte, kleine Rose? O, hij weet een kamermeisje toch nimmer de vrouw
wel hoe leelijk hij is en hoe lief de kleine! worden kan van dew Comte Germain de
En gij beiden, wanneer ge eenmaal te Rotqueique en gij werd grof tegen mij en
samen zijt, in den tuin, in de steeg, op 1 noemdet uwen oudsten broeder een wot ste
den drempel der kamer, gij vergeet de!liug. Nu, ik liet u razen. Toen kwam de
heele wereld en ziet alleen elkander. O,'revolutie als het hanegekraai bj een nach-
ik keu dat, die eerste liefde! Zj is steeds teljk feest en wj werden allen als een
onhandig, doch hier is ze meer dan on- stormwind uit elkander geslagen. Eenigen
handig, ze is gevaarl jk, jadoodeljk! 't Is, gelukte het te ontwjken. Die dit niet kon,
alleen tot uw geluk dat ik, zooals gj 't moest hier bijven, met de wolven huilen
uitdrukt, gespioneerd heb. Ik heb dan hon- en de revolutie-maskarade meemaken. En
derd oogen, geljk Argus, om Fiquelmont
reeds bj 't omslaan van den hoek te ont
dekken, wanneer hj naar buis komt. En
honderd maal reeds heeft een luide vloek
uit ïinjn mond, het omwerpen van eenig
meubelstuk of een gebruld ira,« u uit
uw dom, jong verliefd gekoos opgeschrikt
gft
den ruwen Brutus verwenscht! En waarom
doe ik dut alles? Oui den graaf Herman
van Rotkirch, mjnen ondankbaren broeder,
te reddenHoor, mensch, toen gij m j voor
eenige jaren, tegeljk bj uw komst in Ver
sailles deelgenoot inaaktet vun uw liefde
toen vondt gj op zekeren dag uw Liose la
Fleur gehuwd met een kerel als deze
Fiquelmont, met een bloedhond der revolutie
»Rose was zjn vrouw geworden, ja,«
riep le Palot driftig, »maar alleen omdat
ze een engel van goedheid isDat weet ge
zeer goed. Gravin de Choiseul had nooit
en gj hebt den verstoorder uwer vrede, kunnen vluchten, daar Figuelmont de wacht
had bj St Sulpice, wanneer niet Rose zich
opgeofferd had. De kerel wilde de gravin
alleen doorlaten, wanneer Rose toestemde
zjn vrouw te worden. En zj, die van
kind af bj de gravin gewoond had en wier
liel'derjk hart niet ondankbaar zjn kon,
waarin hj om gerechtigheid smeekt. Iwan
Ilnitzky beweert een slachtoffer te zjn van
de Russische justitie, die hem zou hebben
uitgeplunderd en jaren lang gevangen ge
houden. De czaar heeft den armen man
een audiëntie beloofd.
off' rde zich op en werd de vrouw van dazen
onverlaat. O, als gj wist hoe zj hem veracht
eu schuwt en hoe zj 1 jdt
En zou ik ze hier alleen laten, alleen
met dien schurk Neen, liever sterven
Want, wj hebben elkander lief, Veit! Gj
begrjpt dat zoo niet!*
»Maar goede, domme jongen, wie eischt
dan, dat ge haar hier zult laten? Laat zj
met u vluchten! In onze streken kunt ge
wel een plaats voor haar vinden bj een of
andere gravin of aartshertogin en gj
kunt elkaar dan vei der bewonderen naar
hartelust
»Zoo, ge meent alzoo,* voer le Palot
heftig uit, dat ik in dezen verschrikkeljken
ijd niets geleerd heb? Dat ik den moed
niet heb, ginds in Duitschland te zeggen
deze edele ziel van burgerljke afkomst zal
mjn vrouw worden? Indien ze slechts wat
minder streng van geweten was! Zj wil
den gehaten, afschuwel jken echtgenoot niet
verlaten, omdat ze eenmaal aan het altaar
gezworen heeft, hem trouw en gehoorzaam
ue zullen zjn. Ze zegt, hj heeft daarvoor
zjn geweten, zjn overtuiging geofferd, hj
leeft mjn meesteres gered en wanneer ik
lem thans verlaat, trouweloos, met den man
dien ik bemin, ben ik dan niet een slechte,
afschuweljke vrouw? En nu zou ik vlochten
en haar alleen laten in dit verwenschte huis,
iu dit bad van moord en bloed, zj, die zoo
iraaf is en die ik liefheb en zal bij ven
iefhebben tot mjn laatsten ademtocht?
Neen, broeder, dat kunt ge niet van mj
enken!*
(Wordt vervolgd./
