I
Een nieuw tijdperk.
ion.
FEUILLETON.
ZATERDAG 26 SEPTEMBER.
1891.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
r~
voor
Dit blad Terschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00. Franco per post zonder prjjs-
verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent.
Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht.
Na afloop der verkiezingen was de op
treding van een ander ministerie te ver
achten, en hier en daar werd men reeds
ngeduldig, daar de samenstelling van het
,euwe ministerie meer tijd gevorderd heeft
sn men eerst dacht. Men vroeg zich reeds
hoe zal het gaan met de begrootings-
wetten voor 1892, indien het ministerie zoo
mgzaam tot stand komt; hoeveel tijd gaat
reeds weder verlorenwerd geklaagd.
Het ministerie is tot stand gekomen, en
de liberale partij was niet teleurgesteld.
Met meer dan gewone belangstelling werd
de troonrede verwacht, en met voldoening
is dit stuk ontvangen. Als regeeringsprogram
jeft het ons wat wjj vav het tegenwoordige
inisterie te wachten hebben. Wordt het in
et vierjarig tijdperk ten uitvoer gebracht,
I au kunnen wij tevreden zijn. De begrootin-
ijen zijn ingediend. De vertegenwoordiging
(kan dus geregeld voortwerken. Bij de be-
aadslagingen over het advies van antwoord
1 zeker bekend worden welke zaken het
ministerie het eerst aan de orde wil stellen,
welke wetsontwerpen het eerst ingediend
uilen worden.
Heeft de regeering tot nu toe het hare
gedaan, de vertegenwoordiging heeft ge
toond dat zij ten volle overtuigd is van
het gewicht van het oogenblik.
De keuze van de voordracht voor voor
zitter getuigt dat de verdeeldheid in de
liberale partjj zoo groot niet is, als de tegen-
party zoo dikwijls den volke verkondigt.
'De eerste candidaat, de heer Gleichman, is
sen bekend man; de Amsterdamsche radi-
ulen, het kleine hoopke wilden hem niet,
doch als tweede candidaat staat de Groninger
afgevaardigde de heer Van Houten, iemand
van zeer geavanceerde beginselen terwjjl
het oudste lid van jaren als hulde aan zijn
•ekwaamheid als derde op de voordracht
e
jiielmont en zijn boek der „laatste
woorden."
(6
voorkomt. Bij de verkiezing van het bestuur
der liberale club doet zich hetzelfde ver
schijnsel voor. Naast Van der Kaay en De
Beaufort heeft Yan Houten zitting in het
bestuur, wat getuigenis geeft dat de liberale
leden het met het ministerie volkomen eens
zijn, dat hervormingen op velerlei gebied
dringend noodig zijn, en dat die hervor
mingen alleen te verkrijgen zijn, als de
eendracht bij hen, die onder liberale vlag
gekozen werden, behouden blijft.
Tegenover de verdeelde tegenstanders kan
de meerderheid gemakkelijk behouden blijven,
als allen zich schikken naar de besluiten der
meerderheid. Week de Groningsche afge
vaardigde vroeger nog al eens af, stemde
hij nog al eens met de tegenpartij, nu hij
de betrekking van bestuurslid heeft aange
nomen, is zoo iets niet meer te wachten,
en de uitstekende gaven van den heer Van
Houten zullen zeker de regeering en de
liberale partij ten goede komen.
Blijft de eenheid bewaard, dan zal veel
tot stand gebracht kunnen worden. En dat
is noodig, want er is veel zeer veel te doen.
Verbetering van het rijksbelastingstelsel
ii een dringende eisch der rechtvaardigheid.
Mogen de beloofde wetsontwerpen om die
onrechtvaardigheid weg te nemen een goed
onthaal vinden bjj de vertegenwoordiging,
want reeds te lang zijn de minder gegoeden
te zwaar belast. De gemeenten moeten ont
last worden van vele uitgaven, door haar
ten behoeve van het rijk gedaan of zij
moeten schadeloos gesteld worden. In vele
gemeenten wordt reeds lang uitgezien naar
een afdoende regeling, om in de te korten
van vele gemeentekassen te voorzien. Het
rijk zal te hulp moeten komen. Is dit reeds
door het vorig ministerie toegezegd, wij
willen hopen dat het nu niet bij beloften
blijft.
Spoedig zullen zeker wetsontwerpen in
gediend worden, om de veiligheid en de
gezondheid der werklieden in fabrieken te
Sillery, de boezemvriend van Egalité, die
op krukken het schavot opstrompelde, jam
aerde: ten dat noemt men vrijheid! Een
rbarmelijke vrijheiddie tegen sterpenden
ampt!«
De generaal Romme riepde Jacobijnen
erdienen niet dat men ze uitscheldtt Zijn
lieren
De journalist Gorfas riep, toen men hem
op de plank bond: tde Republiek is des-
i'eker als ooit de monarchie geweest is!<
De ex-minister Le Brun schreide met van
odangst trillende lippentonze tegenwoor-
ic rechters treden alle wetten der men-
eijkheid en rechtvaardigheid met voeten
Robespierre en Barrère zijn beesten in
menschengestalteschimpte de secretaris
generaal Vincent.
>En al deze woorden hebt gjj zelf ge
hoord en al dat bloed zelf zien vlieten en
al dien doodskamp zelf aanschouwd, burger
Fiquelmont?* riep Brutus en in zijn blik
lag weer de wilde lust den patriot tevens
by de keel te vatten.
»Ja!« riep Fiquelmont ademloos en
trotsch: »En dat is nauwelijks een derde
deel van het geheel. Zie, vriend Brutus,
daar zijn nog 80 pag. vol zulke doods-
zuchten, getrouwlijk genoteerd dag op dag,
Niet waar, om dat bezit benijdt ge mij
Ge hebt pas smaak in de executiën gekre
gen sedert ge hier woont. Nu, daar gy
mijn zoet, geheim genot kent, begrijpt ge
ook hoe het my smart niet mee te kunnen
gaan. Ik moet naar de revolutierechtbank.
Robespierre presideert zelf. Brutus neem gij
nu myn plaats in bij 't schavot. Verzuim niet
te letten op eiken ademtocht der aristo
craten en verlies geen woordGij begrijpt,
opdat geen gaping in mijn boek ontsta!
Kus ook den band, het is aristocratenhuid,
fijn, zacht, men zou zeggen hij ruikt nog
naar parfuum wat? Gij schrikt
terug? Gij wilt mijn dierbaar boek niet
kussen?*
Zich met afkeer afwendend zeide Brutus:
>ja, wanneer 't patriottenhuid wasMaar
het vel eens aristocraten met mijne lippen
aanraken? Ziet ge me voor een hond aan?
zwijg daarvan. Maar uw Uaatste woorden*
zult ge hebben, zoo precies mogelijk.*
»L>ank u, dank u, Brutus!* riep Fiquel
mont en sloot zijn schat in het schrijf
bevorderen, en ook om de toekomst van
oude of verminkte werklieden te verzekeren.
De legerwet is ingetrokken, maar reeds zijn
door den betrokken minister maatregelen
beraamd om zonder te groote persoonlijke
en geldelijke offers de weerbaarheid te ver
zekeren.
Zeker, de Regentes mocht wel zeggen
Veel omvattend en ernstig is de taak,
waarvoor ik tot verzekering der stoffelijke
en zedelijke welvaart van het Nederlandsche
volk met vertrouwen de medewerking dér
Staten-Generaal inroep. En de Staten-
Generaal zullen dit vertrouwen niet be
schamen een nieuw tijdperk is voor ons
aangebroken een tijd van hervorming op
velerlei gebied. Een gedeelte der Katho
lieken heeft bij de verkiezing van een voor
zitter de liberalen gesteund. Zjj zullen bij
vele zaken zeker hetzelfde doen. Slechts
met leerplicht zijn zij niet ingenomen
durft het orgaan der anti-revolutionairen van
overmoed spreken bij de beoordeeling der
troonrede, het bewijst alleen dat de schrijver
een zeer kort geheugen heeft, want mocht
van overmoed gesproken worden, dan was
het zeker toen het vorig ministerie, het
kostelijk ministerie met allerlei beloften de
regeering aanvaardde. Hoeveel dier belofte
zijn vervuld?
Wat is ter verbetering der belastingen
gedaan
Met behulp der liberalen is subsidie ge
geven aan de bijzondere scholen opgericht
door erkende vereenigingen, maar daarbij
blijft het dan ook, veel is beloofd, weinig
tot stand gebracht in de drie jaren die
achter ons liggen.
Zullen wij over vier jaren dezelfde ver
klaring moeten afleggen? Zal het dan blijken
dat bij de troonrede waarmede het zitting
jaar geopend is geen moed maar overmoec
heeft doen spreken?
Een nieuw tijdperk is aangebroken, be
loften zijn gedaanregeering en vertegen-
diging hebben eene zware verantwoordelijk
heid opzich genomen.
Deze beloften toch moeten vervuld worden,
en dit is mogelijk als de tegenwoordige
meerderheid niet verdeeld raakt over allerlei
bijzaken, maar als één man staat, waar
het de vervulling van het programma der
liberale unie betreft.
Daartoe kan het geregeld vergaderen
krachtig bijdragen. In de club moge men
het voor en tegen van velerlei zaken over
wegen, in de kamer moet als één man ge
stemd worden, want men zij er van over
tuigd, de minste verdeeldheid zal door de
tegenpartij aangegrepen worden om de
regeering een nederlaag te bereiden.
Veel zal gevorderd worden van de
regeering, veel ook van de tegenwoordige
meerderheid in de vertegenwoordiging, vol
doen zij aan de verwachting dan kan het
nieuwe tijdperk een zegen voor het vaderland
zijn.
Moedig is men begonnen, moedig ga men
voorter is reeds te veel tijd verbeuzeld,
het volk verwacht daden, daden in het
waarachtig belang des lands en in dat
der kostbare koloniën, wier belangen zoo
nauw met die van het moederland ver
bonden zjjn.
Moge het bij het aftreden van dit minis
terie geen vormelijk gezegde zijn maar een
waarheid door de groote meerderheid des
volks erkend, waarbij den ministers wordt
dank gezegd voor de vele en gewichtige
diensten aan den lande en aan den kroon
bewezen
Buitenland.
bureau. Daarna zeide hij tot Rose, die in de
zijkamer aan 't werk zat, dat hij eerst me
den nacht thuis zou komen en gespte den
sleepsabel om. Daarna verlieten beide burgers
de woning. Op de straat scheidden zij
Fiquelmont ging met opgeheven hoofd en
slependen sabel naar de conciergerie, Brutus
naar het executieplein, mompelend: ma
dame Rose weet nu, dat de oude aap niet
voor den nacht thuis komt. Het zou me
verwonderen, wanneer niet dadelijk een
boodschap naar myn goeden vriend le Palot
wordt gezonden. Verliefden zijn zoo on
voorzichtig Ik zou wel gek zijn naar de
terechtstelling te gaan. Ik ga weer onge
merkt in huis. Ik geloof dat het geen kwaad
kan op mijn post te blijven.
Een half uur daarna kwam le Palot zijn
goeden vriend Brutus een bezoek brengen.
Men had in zijn werkplaats vrij af gegeven,
wat dikwijls in deze verschrikkelijke dagen
geschiedde. Het verdriette hem zijn vriend
niet thuis te vinden en de deur gesloten.
Goede sansculotten sloten hunne deuren
nooit. Hun lijfspreuk was: »gemeenschap
van goederen*. Meestal hadden zij ook
bijzonder weinig weg te sluiten.
Toevallig bevond zich Rose Fiquelmont
met haar naaiwerk in de hand, bij de
kamerdeur. s>Goeden dag, burgeresIk wilde
mijn vriend Brutus opzoeken
Rose beantwoordde vriendelijk den groet
des jongen handwerkers. »Hij is uit gegaan
iort geleden, tegelijk met myn man* zeide
zij en bleef daarbij natuurlijk staan.
Le Palot kwam nader. »En u weet niet
jurgeres, wanneer hij thuis komt?*
Ze trad op den drempel. »Neen, wilt ge
Eergisteren is voor de rechtbank te Parijs
de behandeling begonnen van het proces
tegen den onderchef van het station te
Vincennes en den machinist Caron ter zake
van het spoorwegongeluk te Saint-Mandé
dat zulke rampzalige gevolgen heeft gehad
De onderchef erkende dat hij vergeten hac
op hem wachten?*
»Indien dat mogelyk is, gaarne.* Hi
nam haar bij de hand en sloot de deur.
Het was verwonderlijk hoe plotseling de
verhouding tusschen deze twee veranderde,
nadat de deur gesloten was tusschen hen
en de buitenwereld! Le Palot had ruw
gesproken, de beide handen in de zakken,
Rose rustig en onverschillig, steeds bezig
met haar naaiwerk.
Nu liet zy dit op een stoel vallen en eilde
naar het venster. Hare wangen gloeiden
als pas ontloken rozen. Ze gevoelde geen
vrees, maar schaamte. Ze verborg haar
aangezicht in hare handen en drukte zich
tegen het vensterkozijn aan, als wilde zij
de verbinding tusschen zich en de buiten
wereld herstellen.
En Le Palot, de kuiper, had een zachte
stem, was verlegen en er trilde een toon
des harten toen hij op haar toeliep en
zeide: »Rose, dierbare Rose!*
»Laat mijik doe onrecht u binnen
;e roepen, graaf, ik ben een slechte vrouw.
Ik ben bang
»Bang, waarvoor?*
»Voor my zei ven. O als gij wist hoe mijn
ïart lijdt, omdat ik u zoo lief heb en deze
iefde u 't leven kosten zal
»Vóór alle dingen, Rose, noem mij niet
graaf, anders ben ik werkelijk verloren.
Noem mij Palot of Germain. Zjjt gij ver
geten dat ik Germain heet? Vroeger wist
jij het toch. Hebt gij 't vergeten in dezen
verschrikkelijken tijd?*
»0, wel verschrikkelijk?* klaagde zij en
vouwde haar handen saam. »Een tijd van
Dloed en ellende. Van bloed voor die daar
buiten en van ellende voor mjj.«
»Een tijd, die ons niet vergunt elkaar
te verifieeren, hoe het sein stond op den
weg naar St.-Mandé. Dit behoefde hy volgens
het reglement wel is waar niet te doen;
maar dan had hij den machinist moeten
waarschuwen, opdat deze op zijne hoede zou
zijn, en die waarschuwing heeft hij achter
wege gelaten.
De machinist verklaarde, dat de schijf op
»vrij« stond; maar de voorzitter merkte
hem op, dat bijna alle getuigen verklaren
dat zij onvrijaanduidde. Slechts twee
hadden anders getuigd: de stoker, wiens
belang het was dit te verklaren, en een der
reizigers.
Sommige vragen des voorzitters brachten
den machinist blijkbaar in groote verlegen
heid. Op eene daarvan zweeg hij en liet het
hoofd zakken, als verpletterd door de klem
mende vraag.
Op het verleden der beide beklaagden valt
niets aan te merken, gelijk de voorzitter bij
het begin van het verhoor in het midden
bracht.
De onderchef is voorloopig op vrije voeten
gebleven, maar de machinist is in verzekerde
bewaring gehouden.
Er zijn 29 getuigen gedagvaard. Met hun
verhoor is eergisteren reeds een aanvang
gemaakt.
De regeeringen van de Vereenigde Staten,
Frankrijk, Duitschland en Engeland hebben
besloten te samen tegen China op te treden,
indien er geen gevolg gegeven wordt aan
de ingediende vertoogen. De oorlogsschepen
der genoemde natiën zullen, zoo er oproer
mocht ontstaan, hunne bescherming uit
strekken over alle vreemdelingen.
In Schotland en Wales hebben hevige
stormen overstroomingen veroorzaakt; dui-
zende acres land staan onder water, waar
door groote schade aan den oogst is toege
bracht en honderden stuks vee omkwamen.
Het spoorwegverkeer moest op enkele lijnen
gestaakt worden en er zijn vele schepen
gestrand.
vertrouwelijk te naderen, als vroeger
Vergeet niet dat ik de vrouw van een
ander geworden ben, Germain!*
»Ja, bij toeval!*
»Zeg dat niet. O, waart gij daar ge
weest om mij, om ons te redden.
s>Hadt ge dat gewild Ros3? Ge bleeft
altijd zoo afgemeten tegenover mij.*
Lieve hemel, herinner u dat gij toen
een groot heer waard, slechts in 't voor
bijgaan verliefd op het arme kamermeisje.*
»Dat was toen misschien zoo,« riep Graaf
Herman Rotkirch uit, »en ik heb mij daar
over niet te schamen. Ik was een edelman,
ryk, jong en hoorde van niets dan liefdes
geschiedenissen. Kon ik toen reeds weten dat
myn neiging de echte, innige, eeuwige liefde
zou zijn, een liefde, die alles overwint en
voor niets terugdeinst? En deze liefde nam
,oe en hechtte zich als een slingerplant aan
uw deugd, uw trots en eindelijk nog
vaster aan uw ongeluk. En nu, Rose, ben
ik niet meer de Duitsche cavalier en gij een
dienstbode, ik ben een ambachtsman en
sta eer onder dan boven u en ik bemin u,
inniger en trouwer dan ooittot den
dood!*
»Tot den dood! Dat is het verschrikke-
ijke,« jammerde zij, »gij wilt niet vluchten,
zonder mij gij wilt liever sterven, dan
van my afzien. En zou ik dan de schuld
worden van uw dood? Nooit, nooit! Vlucht
en ik volg u. Germain!*
>0 Rose!* riep hij en trok de schreiende
vrouw aan zijn neigende borst. Zy legde
ïaar gevouwen handen op zijn hoofd. Het
was een zalig oogenblik
van
eii Altena
en
ommelerwaard.
tHeden is de beurt aan mijmorgen aan
le bloedhondendie Frankrijk regeer en
dreigde Maienville, die de moordscènes te
Avignon gecommandeerd had.
tZiet zoo gaat het mannen die trouw het
vaderland gediend hebben.Schimpte gene
raal La Marlière en stak daarbij de tong
tegen ons uit.
mVoor Robespierre en zijn partij is de
Idood door de guillotine veel te eervol! Denk
u voor deze verdervers een smadelijke dood
trif, want spoedig zijn ook zij rijp schreeuwde
Mormoro met den laatsten adem, en de
bankier Koch uit Holland riep: »0gij
lichtzinnigeblinde menschenziet gij niet
hoe de wolven Robespierre en zijns gelijken
op uw bloed loeren
Vervloekt zij de vrijheid brulde Ana-
charsis Cloots
(Wordt vervolgd./
