Gemeente-Begrootingen.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
ZA'IEMDAG 7 NOVEMBER.
is H.
Bij dil nummer wordt no. 25 van hel
feuilleton als bijvoegsel verzonden.
V. 1043.
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden ƒ1.00. Franco per post zonder prgs-
verbooging. Afzonderlijke nummers 5 cent.
Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht.
Ging men in de laatste dagen in de
nieuwsbladen het binnenlandsch nieuws na,
dan vond men van vele gemeenten een be
richt omtrent de vastgestelde gemeente-be-
grooiing, niet zelden met een uitvoerig over
zicht der discussiën, die aan de vaststelling
zijn vooraf gegaan. Dan leest men van tal
van wenschen, van verzoeken, van op en
aanmerkingennu en dan wordt een klei
nigheid geschrapt, maar over het geheel
mogen burgemeester en wethouders de vol
doening smaken, dat de gevraagde sommen
hun door den EdelAchtbaren raad worden
toegestaande begrooting wordt goedge
keurd, en kan vóór 1 November Gedepu
teerde Staten bereiken.
Zeker in navolging van de begrootingen
voor het Rjjk wordt dit werk door vele ge
meentebesturen tot het laatste oogenblik
uitgesteld. Veel nieuws leest men niet in
die verslagenuitzetting der uitgaven, ver
meerdering van het getal ambtenaren wegens
vermeerderde weikzaamheden, verschil of de
uitgaven tot de gewone of buitengewone be-
hooren om daardoor een verhoogde belasting
te voorkomen, klachten over de politie die
het wel negens ieder naar den zin zal maken,
klachten over de uitgaven voor het onderwijs
als de anti-revolutionairen in de raad ver
tegenwoordigd zijn, soms wordt een poging
gedaan om die posten te verminderen, maar
daarbij blijft het dan ook gewoonlijk, kortom,
de discussie beteeken t zeer weinig en keert
jaarlijks terug, zonder dat dit verhindert dat
de uitgaven steeds hooger worden en de
belastingen daarmede in overeenstemming
moeten gebracht worden.
Afdoende maatregelen tot vermindering
dier begrootingen kunnen niet genomen
worden, omdat de behoeften steeds grooter
worden, en is eenmaal aan die behoefte vol
daan, dan gaat het zeer moeilijk weer tot
den ouden toestand terug te keeren.
Heeft men het vroeger zonder straatver
lichting gesteld, wist men niet beter of het
behoorde zoo dat men na zonsondergang
zelf voor verlichting moest zorgen, als men
dit noodig oordeelde, is eenmaal straatver
lichting ingevoerd dan kan die niet meer ge
mist worden, en men moet zich de uitgaven
voor die zaak blijven getroosten. En zoo is
er thans zooveel waarover vroeger niet ge
dacht werd, men zou het volstrekt niet meer
willen missen, maar men moet zich dan
ook de lasten getroosten.
Met het onderwijs is het al eveneens.
Vroeger waren de posten op de gemeente-
begrooting voor onderwjjs gering. Het on
derhoud van het school en de onderwijzers
woning en een sommetje van f 100 a f200
voor het onderwijs der kinderen van onver
mogende ouders was alles wat het gemeente
bestuur voor het onderwijs uitgaf.
Hoe geheel anders is het numaar zou
wel een vader van schoolgaande kinderen
dien vroegeren toestand terugwenschen Nu
betaalt hg zeker vrij wat meer in den hoofde-
lijken omslag, maar daarvoor zitten zijn
kinderen in geschikte lokalen, het onderwijs
is aanmerkelijk verbeterd en het schoolgeld
is minder, want die oude meesters rekenden
volgens Bartjes nauwkeurig na wat de
schoolbehoeften hun moesten opbrengen, en
der raadsleden, terwijl wij ook onze aanmer
kingen aan Ged. Staten kunnen mededeelen
die geroepen zijn de gemeente-begrootingen
te onderzoeken en goed te keuren als bij
hen daartegen geen bezwaren bestaan.
Zonder geld toch is regeeren niet moge
lijk
gaf men reeds vrij hoog schoolgeld, dan
werd men bovendien nog verrast met buiten
rekeningen voor boeken, schriften, leien,
griffels, potlooden en wat niet meer.
Zoo gaf men toen aan den meester wat
nu aan den gemeente-ontvanger betaald
wordt. Het kwam wel niet op de gemeente-
begrooting, maar het moest toch betaald
worden.
Vele gemeente-begrootingen zijn zeker
hoog en daardoor worden aanzienlijke som
men van de ingezetenen gevorderd vermin
dering is gewenscht, maar hoe nauwkeurig
de gemeenteraden toezienvermindering
schijnt niet wel mogelijk tenzij die be
grootingen ontlast worden van uitgaven die
niet direct in het belang der gemeente zijn,
maar meer rijksbelangen gelden.
Burgemeester was vroeger een eerepost,
die al zeer weinig inspanning vorderde.
Langzamerhand zijn de werkzaamheden ver
meerderd en voor het rijk heeft hij tal van
zaken te regelen. Is het dan ook niet billijk
dat èn de burgemeester èn de secretaris
althans gedeeltelijk door het rijk bezoldigd
worden, waarvoor zij velerlei werkzaamheden
verrichten? Zou de gemeente-politie zooveel
moeten kosten als het rijk zorgde voor dat
gene wat nu juist geen gemeentezorg is en heeft berekend, dat zelfs bij eene spaarzame
landloopers en andere lastige personen door i aanvrage van nieuwe kredieten in Februari
de rijkspolitie onschadelijk werden gemaakt? Tan het volgende jaar voor de Duitsche
Waarom moet de gemeente de kosten en Pruisische staatshuishouding te zamen
dragen voor de dienstdoende schutterijen in minstens 400 millioen door keningen ge-
De stemming over de vraag, of de mijn
werkers in de Noordelijke departementen
van Frankrijk den arbeid zullen staken,
blijft veel kans loopen, tot een bevestigend
antwoord te zullen leiden. Van de 10,000
stemmen, tot nog toe uitgebracht, waren er
meer dan 7000 vóór werkstaking. De maat
schappijen zijn zeer ongerust, en bespoedigen
de kolenproductie zooveel mogelijk.
Te Marles, Waar nog 3000 mijnwerkers
den arbeid staakten, daalden heden een
klein getal werklieden weder in de putten
af. De grevisten trachtten dit te beletten,
waarop de gendarmerie te hulp snelde, en
de rust werd hersteld. Arrestatiën hadden
niet plaats.
De National stelt voor Elzas-Lotharingeu
van de Duitschers af te koopen.
In het dorp Slobodka-Dolna, in Galicië,
sloop de boerenknaap Jozef Rewucki in de
slaapkamer zijner beide ouders en viel met
een bjjl op hen aan. De vader stierf aan
de bekomen wonden, die de zoon hem toe
bracht; de moeder is, hoewel zwaar ge
kwetst, nog in leven.
Na zjjn daad nam de ellendeling de vlucht;
hij werd echter door een gendarme gearres
teerd en naar de gevangenis overgebracht.
Op weg daarheen sprong hij van een brug
in de rivier, de gendarme sprong hem echter
na en haalde hem, in weerwil van zijn ver
zet, op het droge.
Nabjj Oltre, in Dalmatië, is een roei
boot met waschvrouwen omgeslagen, van
wie er 16 zijn verdronken. Reeds zijn 9
lijken gevonden. Van de mannen die zich in
de boot bevonden, is er niet een verdronken.
De Petersburgsche »Novosti« bevat een
telegram van den gouverneur van Kasan,
meldende, dat in twee districten de honger-
typhus is uitgebroken.
De plundering der Joden te Starodoub,
in het Russische gouvernement Tsjernyoff,
schijnt
de grootere gemeenten en van de rustende
ten platten lande? Het geheele land heeft
daarbij immers belang?
Moeten gelden voor de nat. militie op ge
meente-begrootingen uitgetrokken worden?
En zoo vindt men meer posten op ge
meente-begrootingen, die niet juist het ge-
een zeer ernstig karakter te hebben
De Duitsche afgevaardigde Eugen Richter j gedragen, daar de schade op verscheiden
millioenen roebels wordt geschat. Buitendien
vond men een aantal aan de joden ont
vreemde voorwerpen van waarde in de
huizen van voorname ingezetenen. Er wordt
van overheidswege een gestreng onderzoek
naar het gebeurde ingesteld. Een der voor
naamste ingezetenen, een aanstoker van
het oproer, is gevlucht, maar 170 belhamels
zijn gearresteerd.
Een huisgezin van 15 personen ver-
vonden zullen moeten worden.
Het eerste geval van schadevergoeding
uit Rijksmiddelen aan een onschuldig ver
oord eeelde is, naar de Weener bladen
melden, deze week in Oostenrijk voorge-
komen. Zekere George Pabst, wegens brand
moord. Te Osowiec, in het Russisch
eeme-ueifruüiiimeu, uie met luist net ne-1 r\ j i -i i
meentebelang bevorderen. Nam het Rijk die -
kosten op zich, dan zouden de eindcijfers
zeker lager zijn en tengevolge daarvan ook
Uit Oroshaza, waar onlangs bloedige on-
oordeeld, maar nader onschuldig bevonden,
ontving fl. 3000 van het Dep. van Justitie.
de gemeentelasten kunnen verminderen, wel
zouden dan de uitgaven voor het Rijk lusten plaats hadden onder de veldarbeiders,
grooter worden, maar dan zou men te eer wordt het sensatiewekkende nieuws gemeld,
overgaan om de begrootingen voor het Rijk
aan een nauwkeuriger onderzoek te onder
werpen en allicht dat eenige posten konden
verminderd of geschrapt worden, en waar
schijnlijk eerst zullen verdwijnen als de
nood dringt.
Op de gemeente-begrootingen vooral van
kleinere gemeenten zullen dergeljjke posten
weinig of niet voorkomen, maar op de
Rjjksbegrootingen zouden die gemakkelijk
te vinden zijn, als de huishouding van den
Staat en vooral onze defensie wat eenvou
diger werd iogericht, en alle weelde arti
kelen werden afgeschaft. Er is steeds over
bezuiniging gesproken, maar het is bij
praten gebleven, tot afdoende handelingen
is men niet overgegaan, redding door be
zuiniging is nog niets dan een machtspreuk.
Verheugen wij ons intusschen dat de
toestand in deze streek nog vrij wat beter
is dan in Friesland, waar in sommige ge
meenten 8 a 10 pCt. van het inkomen der
burgers als gemeente-belasting gevorderd
wordt. Hier spreekt men gelukkig nog
slechts van 2 a 3 pCt. en noemt dit reeds
zeer hoog. Getroosten wij ons die belasting,
overtuigd dat die gelden nuttig besteed
worden door ons velerlei zaken te ver
schaffen, die wij niet gaarne zonden missen;
en wordt daaraan getwijfeld, meent men
dat het geld der gemeente op een verkeerde
wijze wordt besteed, de Wet heeft ons een
controle gegeven in de periodieke aftreding
dat aldaar eene samenzwering tegen het
leven van keizer Frans Jozef ontdekt is.
Een arbeider, Mari genaamd, en drie anderen
zijn gevangen genomen.
De hoogleeraar Klebs te Zurich maakt
in de jongste aflevering der »Medizinische
Wochenschrifte de belangrijke mededeeling
openbaar, dat de werkeljjk gezuiverde tuber-
culine van Koch Klebs maakt er tuber-
culocidine van geheel onschadelijk en
nooit koortsverwekkend is en in korten tijd
eene verbetering in den toestand van lijders
aan tuberculose teweegbrengt. Koorts en
nachtelijk zweet houden op, de eetlust en
het gewicht van het licha&m nemen toe, enz.
Bij omstreeks dertig zieken, die Klebs
met zijne tuberculocidine behandelde, heeft
zich geen nadeelige nawerking geopenbaard.
Klebs verklaart, dat de nadeelige stoffen in
Koch's ruwe tuberculine alkaloïde waren,
die vóór het gebruik verwijderd moeten
worden, opdat alleen de bacillendoodende
stof albumose overblijft.
Aan de »Times« wordt uit Konstantinopel
gemeld, dat zware stormen op zee er vele
schipbreuken veroorzaakt hebben.
In geheel Italië heerscht dezer dagen
vrij hevige koude. Verscheidene steden
hebben veel van sneeuwstormen te lijden
gehad. Uit Messina wordt als een groote
bijzonderheid gemeld dat de bergen in den
omtrek met sneeuw zijn bedekt.
man Apfelbaum met zijn geheel gezin des
nachts door een rooverbende vermoord.
Na alles leeggeplunderd te hebben, staken
de misdadigers het huis in brand. Zes
mannen van de bende, die uit 20 personen
moet bestaan, zijn gearresteerd.
Reuter seint uit Petersburg, dat de politie
nihilistische vereenigingen heeft ontdekt
aldaar, te CharkofF en Odessa; verscheidene
personen zijn gevangen genomen.
De procureur der Russische Heilige Synode,
PobedonoszefF, gaat ijverig voort met zijne
vervolgingen tegen de protestanton in Rus
land. Twee of drie dagen geleden liet hg
vier van de hoofdleiders der protestantsche
of Stundisten-beweging gevangen nemen
Bagdasarianz, den voorganger der protes
tantsche ArmeniërsKalvït, den leider der
Duitsche doopsgezinden Mazayefif, het hoofd
der Russische molokans, en Levashoflf, den
voornaamste der methodisten. Deze vier
mannen werden zonder de minste waar
schuwing uit hunne gezinnen weggerukt en
voor den tgd van 5 jaar naar een bergdis-
trict bij de Perzische grenzen gezonden, waar
zij te midden der fanatiekste muzelmannen
zullen moeten leven. Bovendien werden 110
volgelingen van beiderlei kunne naar Gerusi,
een klein dorp in de provincie Elisabethpol,
verbannen. Zij verkeeren daar in de grootste
ellende en zjjn verplicht hun dageljjksch
brood langs de huizen der Armeniërs en
Tartaren te bedelen. Onder hen zijn er velen,
wier kinderen letterlijk met geweld ontvoerd
en aan bewakers van het oude geloof over
geleverd werden. De ouders worden van
hunne kinderen gescheiden om te voor
komen, dat zij die in hun eigen geloof op
voeden. Zeer moeilijk is het, den ongelukkigen
bannelingen eenige hulp te zenden. Hunne
vrienden moeten daarbij met de grootste
voorzichtigheid te werk gaan, daar zjj gevaar
loopen, evenzeer verdacht te worden en het
zelfde lot te onderdaan.
Uit Hiogo verneemt de Times, dat er
nog geen betrouwbare berichten omtrent
de aardbeving in Japan te verkrijgen zjjn,
ofschoon het opgegeven cjjfer der dooden
overdreven schjjut. De meeste slachtoffers
vielen te Ogaki, waar ten minste 1000
dooden waren. De ergste aardsehudding
duurde een paar minuten en werd gevolgd
door zwakkere schokken, die intusschen
nog hevig genoeg waren om de aange
vangen verwoesting te voltooien. Er ont
stonden geweldige aardspleten, zoodat de
wegen gevaarlijk geworden zjjn. Over groote
oppervlakten hadden er verzakkingen plaats.
De vulkaan Nakoesan wierp ontzaglijke
massa's sleenen, zand en modder uit. De
berg is geheel van gedaante veranderd.
Naar hetgeen de berichtgever der Times
verklaart vernomen te hebben van inge
zetenen zoowel als buitenlanders te Val
paraiso, te Santiago en elders, hebben de
op de kust van Chili vertoevende oorlogs
schepen der V. S. gedurende den burger
oorlog niets minder dan spionnendienst
voor de partjj van den dictator verricht.
De eskader-commandant Brown is met zjjn
schip naar Quinteros gestoomd, heeft daar
de sterkte en de stellingen van het Congres-
leger opgenomen en bericht daarvan ge
geven aan de generaals van Balmaceda.
De schrifteljjke bewjjzen daarvan heeft de
berichtgever in handen gehad. Te Coquimbo
heeft bedoelde scheepsvoogd hetzelfde be
richt ten opzichte van het Crongresleger
in Noordeljjk Chili. Een brief, door den
officier van de Congrespartjj met het
Amerikaanscbe oorlogschip medegegeven
ter bezorging aan zjjne familie te Valparaiso,
is aan Balmaceda's ambtenaren uitgeleverd.
Nabjj Iquique zjjn de twee telegraafkabels,
door welke de Congrespartjj gemeenschap
met de buitenwereld onderhield, door het
Amerikaansche oorlogsschip in volle zee
doorgesneden, teneinde den dictator in de
gelegenheid te stellen uitsluitend zijn leugen
achtige voorstellingen van den stand der
zaken bekend te maken.
De berichtgever legt de schuld dezer
schendingen van het volkenrecht niet op
de regeering der V. S., maar op haren
vertegenwoordiger Patrick Egan, wiens
benoeming op zichzelve reeds een verant-
woordeljjkheid in zich sluit, welke het
president Harrison en zijnen staats-secretaris
zwaar genoeg valt te dragen.
Egan had zich zoo goed als verkocht
aan Balmaceda. Behalve de voordeelen die
hjj zelf genoot, was zjjn zoon aannemer
van krijgs- en levensbehoeften voor het
leger van den dictator. Egan's leugenachtige
inlichtingen omtrent de verhouding der
partgen in Chili hebben het gouvernement
te Washington niet alleen teruggehouden
van het erkennen der Congrespartjj als
oorlogvoerende, maar zjjn ook oorzaak ge
weest dat terwjjl aan de opstandelingen
alle aanvoer onthouden en zelfs zooals
in geval van de »Itata« ge weldadig
afgesneden werd, het Schrikbéwind zich
gedurende den den geheelen duur van den
oorlog in de havens der V. S. van alles
heeft kunnen voorzien.
ct Laud
en Alteua
en lie
onmielerwaanl.
Buitenland.
xt i t stichting tot twee jaren gevangenisstraf ver- gouvernement Grodno, is de rnke koop-
AAnrlAAlH mnow ub/1ai« ouonhn Irlirv honnnHnw mor» fl nralhoiim mor 711