lift l.ilii
en Alteiia
de
elerwaara.
Trouwen? Ik zou je danken!
7 T
ie
mm
P
w
m
w
Kamers van Arbeid.
FEUILLETON.
f
WOENSDAG 1 JUNI.
Uitgever: L. J. YEERMAN, Heusden.
M 1102.
1302.
VOOE
y --
Egg
-
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent.
Advertentiën 16 regels (30 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte,
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht.
Een kind weet zoo zoetjes aan, wat door
een werkstaking moet verstaan worden.
Waren vroeger werkstakingen onbekend,
hoorde men later slechts van die ongelukkige
zaken uit andere landen, nu worden wij
ook bekend met die troepen werklieden, die
in plaats van hun gewone werk te verrichten,
vergaderingen houden, beraadslagen, de
politie werk geven en eindelijk na zichzelven,
den fabrikanten en de geheele maatschappij
schade berokkend te hebben, weder aan hun
werk gaan als de nood dringt.
Werd vroeger zoo iets door de rustige
bezadigde, welgezeten burgers schandelijk
gevonden als strjjdende tegen de verorde
ningen Gods, ieder toch was geplaatst in
den stand, waarin hij behoorde en zijn
overheden en bazen moest men onderdanig
zjjn en bljjven, men moest tevreden zijn
met zijn bescheiden deel en wat dies meer
zjj, nu is het eenigszins anders geworden
en niet zelden hoort men door rustige, wel
gestelde burgers het recht van werkstaking
verdedigen, zij gaan zelfs verder en steunen
door geldeljjke toelagen de werkstakers in
hun verzet.
Maar er zijn dan ook gerechvaardigde en
ongerechtvaardigde werkstakingen. Is de
werkstaking gerechtvaardigd, dan geeft uien
den werklieden volkomen gelijk in hun ver
zet, men steunt hen zoo mogelijk, maar de
schade voor alle partyen blijft toch dezelfde,
en het is meestal hoogst moeieljjk, nauwkeu
rig uit te maken waar het ongelijk schuilt.
Millioenen hebben de werkstakingen reeds
gekost, en de voordeelen zijn zeer gering.
Moeten zjj dus onbepaald afgekeurd worden,
als het laatste, het uiterste redmiddel om
tot rechtvaardigheid voor allen te komen?
Zjjn alle andere middelen te vergeefs be
proefd
Is er geen ander middel over dan het
ljjdzaam verzet, dat niet zelden de nood der
werklieden grooter maakt, als de weerstands-
kassen zijn uitgeput? Kan men de geschillen
niet door onderhandelingen en eenig toe
geven, zoo noodig van beide zijden oplossen,
is werkstaking het eenige middel tegen
willekeur van de zjjde der fabrikanten?
Gelukkig niet, reeds herhaaldelijk zijn de
zaken geschikt door de tusschenkomst van
onpartijdige personen, die na het hooren
van fabrikanten en werklieden met beide
partijen de geschillen bespraken en tot een
vergeljjk kwamen. Het nut dier scheids
gerechten in zake arbeid wordt meer en
meer ingezien. Er moeten arbeidsraden
komen met een officiëel karakter, samen
gesteld uit werkgevers en werklieden, die
als raadgevend lichaam bij quaestiën moeten
optreden en die tevens de regeering van
raad kunnen dienen in zake nijverheid,
zooals de kamers van koophandel de organen
van den handel zjjn. Reeds van verschillende
zjjden is daarop aangedrongen, de regeering
heeft toezegging gedaan die zaak zoo spoedig
mogeljjk te regelen, maar men schijnt on
geduldig te wordendoor den afgevaardigde
van Schoterland, den heer Pyttersen, is een
wetsontwerp ingediend om die instelling te
regelen; het voorbeeld van den radicalen
afgevaardigde is gevolgd door een tweede
ontwerp van anti-revolutionaire zjjde, in
gediend door den afgevaardigde van Amers
foort, Baron Schimmelpenninck van der
Ojje. Waarschjjnljjk zal nu nog een ontwerp
komen van de regeering, zoodat de zaak
aan de orde is gesteld.
De heer Pyttersen beoogt met de instelling
van kamers van arbeid de goede verstand
houding tusschen werkgevers en werklieden
te bevorderen, door het houden van geregelde
bjjeenkomsten ter bespreking van de ge-
meenschappeljjke belangen, waardoor beiden
de gelegenheid wordt gegeven hun belangen,
grieven en wenschen kenbaar te maken en
zoo mogelijk tot overeenstemming te komen.
Verder zal die kamer aan de verschillende
regeeringscollegiën de noodige inlichtingen
kunnen geven, statistieke opgaven verza-
(2
III.
»Volksfeest« by den kommandant. Veel
menschen, weinig plaats. Zeer veel Mars;
enkele schuchtere burgers. Waaiers en bloe
men; gaas, tulle, zjjde; kleinstadsche mode
van drie jaren her. Alles is in beweging;
men gaat aan tafel; vier lange, gedekte
tafels. Fanny in helblauw met witte accasia-
bloesems, aan den arm eens officiers.
HjjEindeljjk onze plaatshier
mejuffrouw
F. (zeer stjjf). Dank u(Zet zich.)
Nichtje gaat aan den arm van een huzaren
officier voorbjj, ziet beiden en schrikt.
»Fanny, de tramvrouwen-vjjand, schatrjjk.
hou hem vast* fluistert ze F. in 't oor.
Fanny (voor zich). Hm, niet leeljjk
donker gelaat vol uitdrukking, flinke knevel,
adelaarsneus; krachtig type. Schijnt razend
hongerig en hoogst ongalant. Houdt zich
alleen m t het menu bezig en laat mij zitten.
Mijaentwegen ik zal hem niet storen.
Officier (het menu reikend): Wil mejuf
frouw misschien het menu lezen?
F. (onverschillig). Dank u, dat interes
seert my weinig. (Voor zich.) Bravo FanDy,
mooi gezegd! Virtuoos afketsen laten! Die
rjjkaards beelden 'zich in dat ieder meisje
bengelt! OnuitstaanbaarEn hjj komt me
in hoogen graad ingebeeld voor.
O. (kort). Zoo! (Voor zich.) Sapperloot!
Waarschjjnljjk een van die, die op diners
slechts op 't jjs aanvallen. Overigens, niet
onaardig, dat kleintje! Pikant, kloek ge
laat slankniet in gaas of tulle gehuld
als wilde ze ieder oogenblik als een lucht
ballon opgaan Kanonnen en mitrailleuses,
wat moet ik met dat dingetje den heelen tijd
praten
Beiden zwijgen.
F. (voor zich). Onderhoudend is hjj niet
Waarom zou hjj vrouwenhater zijn? Onge
lukkige liefde zeker. Hjj eet goedhet is
hem uitwendig ook wel aan te zien. En wat
me vreemd voorkomt, hij heeft voor een
officier merkwaardig veel haren
O. (met een vork spelend.) Houdt u veel
van ijs?
F. (voor zich). Och hemel, dat is al wat
hem invalt! (Luid.) Welk jjs bedoelt u?
O. (ongeduldig). Natuurlijk dat om
schaatsen te rijden. Dacht mejuffrouw aan
jjs a la vanille of aardbeien?
F. (onschuldig). Ja, dat ligt aan tafel
meer voor de hand.
O. (voor zich). Eenvoudig of impertinent?
(Ziet ze onderzoekend aan.)
F. O, daar gaat de roastbief links op en
wjj krijgen enkel kalfsvleesch. Altyd, net
als in 't leven, den verkeerden kant uit.
O. (haar zeer nauwlettend aanziende). Zou
u dat spijten?
F. (oprecht). Zeker!
O. (den knecht wenkend). Presenteer deze
dame en dan mjj
F. (schelmsch). De hemel vergelde 't u,
luitenant
melen, op bezwaren wjjzen enz. Geschillen
tusschen werklieden en werkgevers zullen
zij zooveel mogeljjk voorkomen en mochten
zij daarin niet slagen, dan zal de kamer als
scheidsrechter moeten optreden. Evenveel
vertegenwoordigers van werkgevers als van
werklieden zullen inde kamer zitting hebben;
afzonderlijke eollegies acht de voorsteller
niet wenscheijjk en terecht, daar dan de
beide kamers wel eens tegenover elkander
zouden staan en misschien den strijd meer
zouden aanwakkeren dan in der minne
schikken. Het ontwerp wil de kamers doen
kiezen door de kiesgerechtigden, waarvan
twee Ijjsten zullen opgemaakt worden, een
met de namen der werkgevers en één met
die der werklieden.
Verder behoeven wjj nog niet in te gaan
op het uitvoerige ontwerp, daar zeer zeker
nog wjjzigingen te wachten zjjn om in deze
belangrjjke zaak tot overeenstemming te
komen. Zijn nu reeds twee ontwerpen aan
de orde, dan behoeft de regeering zich niet
met het here te haasten maar kan voor
deel doen met het behandelde in de af-
deelingen.
De zaak is toch geheel nieuw voor ons,
en in ieder land zijn de toestanden anders.
Wat in België goed werkt, kon hier wel eens
minder bevallen.
Nog eene vraagIs het verstandig prak
tisch gehandeld om het initiatief te nemen
wanneer men misschien spoedig een ont
werp van de regeering kan verwachten
Moest de uitslag der enquête niet afgewacht
worden, hebben in 't kort de afgevaardigden
zich niet overhaast? Iets goeds kan wel
nooit te spoedig komen, en zoo werkt onze
vertegenwoordiging niet dat men een on
doordachte overhaaste aanneming van een
der ontwerpen behoeft te vreezen.
Voor de Tweede Kamer is nu de gelegen
heid daar om de zaak in bij zonderheden
te onderzoeken, om de bezwaren in het
licht te stellen, om de regeering den weg te
wjjzen dien men in deze zaak gaarne zou
O. (voor zich). Aha! Toch een kleine
satan. En honger heeft ze ookeen teeken
van gezond raenschenverstand.
F. (voor zich). Laat hjj maar een goed
begrip van mijn wolfshonger krijgen, 't
Hindert niet, 'k zal hem bewijzen dat 'k niets
om hem geef. (Luid.) Echt onvrouwelijk
zooveel appetjjt te hebbenIk vind de
wezentjes, die van maneschijn, bloemengeur
en poëzie leven, veel gedistingueerder
O. Zoo? U houdt niet van poëzie?
F. Neen, ik schilder liever.
O. Dat wist ik. Mjjn vrouw zou
F. (vol verbazing). Uw vrouw? Ik dacht,
ge wildet nooit huwen
O. Waarom niet? (Voor zich.) Een indis
creet persoontje!
F. (gelaten). Ge hebt het openlijk gezegd
O. (ongeloovig). OnmogeljjkWanneer
dan?
F. (schouderophalend). Den datum heb
ik niet in den almanak aangeteekend
O. (uit de hoogte). Maar waar, waar,
mejuffrouw?
F. In de tram. Gij waart in gesprek met
een heer in civiel.
O. (dien een licht opgaat). Alle wetter ja
F. In den hoek zat een jonge dame
O. (in de rede vallend). En dat waart gij?
F. (zeer koel.) Ja. (Voor zich.) Wie 't was,
is onder nichten geheel onverschillig.
O. (verlegen). Ja, weet gij neem mij
niet kwalijk
F. (goedig). Ge behoeft u voor mjj niet
te verontschuldigen. Ik ben volkomen van
uw opinie.
O. Hoe? Ook u is voor het coelibaat?
Waarom, zoo die vraag niet indiscreet is?
inslaan. Dit kan zeer nuttig zijn, en daar
voor verdienen zij, die het initiatief ge
nomen hebben den dank der arbeiders, omdat
de regeering nog geene verklaringen bad
afgelegd, wanneer zij een ontwerp hoopte
in te dienen.
Het is de vraag: Zjjn Kamers van arbeid
noodig, en die vraag zal wel door niemand,
die het wel meent met de werklieden, ont
kennend beantwoord worden.
Of de regeling door den heer Pjjttersen
voorgesteld niet te ingewikkeld is, of die
zaak niet eenvoudiger kan geregeld worden
zal bij het onderzoek in de afd. spoedig
blijken. In alle gevallen is de eerste stap ge
daan om botsing tusschen werkgevers en
werklieden zooveel mogelijk te vermijden.
Den Kamers van arbeid wacht een gewich
tige doch moeielijke taak in deze dagen van
spanning en strijd.
Had men er vroeger minder behoefte aan,
thans wordt die behoefte dringender, en alle
uitstel kan niets dan verlies geven. Men mag
dan ook verwachten dat de Tweede Kamer
die wetsontwerpen met dien ernst en dien
ijver zal behandelen, de zaak waardig,
zonder veel tijd te verbeuzelen over de
vraag, of men niet liever regeeringsvoor-
stellen zou afwachten, waarvan de indiening
volstrekt nog niet verzekerd is.
Naar aanleiding der feestelijkheden die
aan de universiteit te Nancy zullen plaats
hebben bij het aanstaand bezoek van den
President der Republiek, heeft de voorzitter
van het bestuur der studentenvereeniging
aan de Fransehe universiteiten een schrijven
gericht, waarin o. a. gezegd wordt dat alle
Europeesche universiteiten zijn uitgenoodigd,
zich te doen vertegenwoordigen, met uit
zondering van de Duitsche hoogescholen.
Sommige Duitsche bladen hebben in dit
schrijven een reden tot ergernis gezien;
de gematigde organen en de Fransehe bladen
doen intusschen uitkomen dat het onzinnig
zou zijn, aan dit schrijven de beteekenis te
geven van een incident, gevaarlijk voor den
vrede van Europa.
j Men denkt dat de politie te Parijs de
dalers van de ontploffing bij Very op het
spoor is.
F. Volstrekt niet! Bovendien, niet uit
ongelukkige liefde, aan die dwaasheid geloof
ik niet. Eenvoudig omdat ik voor vrijheid
en onafhankelijkheid ben.
O. (voor zich). Die heeft liberale ideeën
(Luid.) Alzoo, u wilt niet trouwen?
F. Hoe kan men dat zoo in 't algemeen
verzekeren, wanneer men niet weet met
wien? Uit de vogelperspectief van het niet-
verliefdzjjn komt mij het huwelijk voor als
een gevangenis, waarin zich de meeste meisjes
begeven om verzorgd te zijn. Zoo ongeveer
als die arme kerels, die in den winter honger
lijden en uit vertwijfeling een steen door
een raam werpen om opgepakt te worden
en onder dak te komen.
O (voor zich). Mooie opvatting van het
huwelijk! Maar duidelijk is ze, dat kleintje
en niet alledaagsch(Luid.) Natuurlijk wor
den meer huwelijken gesloten uit egoïsme,
dan uit liefde; egoïsme houdt de wereld
samen.
F. (voor zich). De zwijgende Moltke wordt
langzaam een Demosthenes. (Luid.) Ik wist
mijn vrijheid op prijs te stellen.
O. (gespannen). En hoe dan?
F. Tot lieden, die geld hebben, behoor ik
niet. (Zuchtend.) Beambten hebben geen
goudvisschen tot dochters. Ik ben absoluut
geen goede partij.
O. (hoffelijk). O, o, juffrouw.
F. Ik bid u, geen tegenwerpingDe
geldbuidel is nu eenmaal het edelste orgaan
des mensehen.
O. (spottend). Ook in uw oogen?
F. (geërgerd). Bah. in mjjne? In
tegendeel; ik vind hjj demoraliseert. De
arme kerkmulzen zjjn vol vm goede eigen-
In de rue Cockerill, de drukste straat
van Seraing, had een hevige ontploffing
plaats. De misdadigers hadden een bus met
ontplofbare stoffen in de bijgebouwen van
de staalgieterij der firma Cockerill geworpen
zij ontplofte met een geweldigen slag, maar
gelukkig werd geen enkel werkman gekwetst.
De politie was aanstonds ter plaatse en
stelde een onderzoek in, waarbjj zy de
overblijfselen van de bus vond, bljjkbaar
een oud sardine-blikje. Verder vond zy
stukjes lont en jjzeren kogels ter grootte
van een noot. De justitie heeft nog geen
aanwjjzing.
Zes soldaten in het kamp van Chalons,
die een vat kruit vervoerden, hadden de
verregaande onvoorzichtigheid daarbjj te
rooken. Op eens ontplofte het kruit en de
ongelukkigen werden 12 meter wegge
slingerd. De toestand van vier hunner is
hopeloos.
Met het oog op de verwachte onthouding
van Frankrijk-, zou de Duitsche Regeering,
naar de Frankfurter Zt. uit Berljjn verneem*,
er de voorkeur aan geven, de internationale
tentoonstelling, die waarschjjnljjk te Berljjn
zal worden gehouden, tot de landen van
het Drievoudig Verbond te beperken.
Het bij den Bondsraad ingediende wets
ontwerp betreffende de invoering van een-
1 heid van tjjd bepaalt, dat van 1 April
1893 de wettige tjjd in Duitschland de
middelbare tijd van 15 graden oosteljjk van
Greenwich zal zjjn. Deze lengtegraad snjjdt
Duitschland bijna midden door. De ooste-
Ijjkste grens van het Rijk is 31 minuten
en de westelijkste grens 36 minuten van
dezen lengtegraad verwjjderd. Het doel van
schappen: bescheidenheid, vlijt enz., enz.,
en de rjjke
O. zijn vol van slechte, als daar zjjn
ydelheid, hoogmoed enz., enz.
F. (lachend). Enz., enz. (Voor zich.) Die
slag is raak
O. (stijf). Ik bid u, u zoudt mij vertellen,
hoe gij van uwe vrjjheid wist te genieten?
F. Dat zal ik. Nu moet ik eenigszins per
soonlijk worden. Alzoo ge weet, ik
schilder, heb op de academie te B. gestu
deerd en interresseer mjj zeer voor de kunst.
Denk eens, ik heb kort geleden mjjn eerste
geld, driehonderd gulden, verdiend met het
schilderen van een landschap.
O. (lachend). Mjjn complimentDan moet
ge goed schilderen!
F. (Vol jjver). Dat is pas het begin. Ik
werk nu vlijtig, en 't liefst naar de natuur.
O. (invallend). Houdt ge van de natuur?
F. (begeesterd). Hoe kan men anders, ze
is zoo schoon
O. Ik verzoek u, ga voort!
F. Wanneer ik nog wat meer verdiend
heb ik schilder op 't oogenblik een groot
Meisner servies dan ga ik naar het meer
van Genève de natuur genieten, schilderen
en interessante menschen bestudeeren.
O. (lachend). Een fameus planMen zou
lust bekomen mee te reizen. (Voor zich.)
Wat is ze schoon! Dat rozige, levendige
gezichtje, die prachtige oogenHoe wit die
ronde armen en volle hals door dat blauwe
kleedje heensehjjnenDie kleine zal toch
niet alleen reizen? (Luid.) Ge reist met uw
ouders
F. Volstrekt niet. Ik ga alleen.
Slot volgt,
n
1
Franco per post zonder prjjs-
'■IMII MUI IIIHIIIIIWIMMWMB—mPM— MMMOMMWI
Buitenland.
