en Beaujean tot 20 jaren, Mateyssen, Mar-
cotty, Lacroix en Nossent tot 15 jaren
dwangarbeid, Hansen tot 10 jaren eenzame
opsluiting en Guilmot tot 3 jaren gevan
genisstraf, terwjjl Esch, Naniot, Beduin,
Berré, Charles en Jacques Heusx en
Schlebach werden vrjjgesproken.
In het paleis van justitie en daarboven
bevond zich een sterke politiemacht. De
advocaat Crick heeft vjjf punten opgesomd,
op grond waarvan cassatie plaats kan heb
ben. De advocaat Servais drong, uit naam
van alle verdedigers, op goedertierenheid
tegenover de veroordeelden aan.
Een vreeseljjk ongeluk heeft te Rueil
plaats gehad. Terwijl er de voorstelling in
een kennisschouwburg in gang was, stortten
de banken naar beneden, 600 a 700 per
sonen in den val medesleepende. Een 80
personen werden gekwetst, niet doodeljjk,
zegt het bericht.
Er is reden om te denken, dat het geval
aan kwaadwilligheid moet toegeschreven
worden, want uit een onderzoek is gebleken,
dat de bouten, die de planken aan elkaar
bevestigden, weggenomen waren.
Op het terrein der »Fransche Coursing
Club* te Parijs zou Zondag ten voordeele
van de nagelaten betrekkingen der slacht
offers te Saint-Gervais een ballon worden
opgelaten. Deze was gevuld op een afstand
van 500 meters van de plaats waar hij zou
opstjjgen. Het gedrang der menigte hinderde
het vervoer derwaarts, er stak een hevige
wind op, de touwen schuurden tegen tele
graafdraden en braken, zoodat de ballon
jjlings omhoog schoot met den in het
schuitje gezeten luchtvaarder Moucherand,
zonder ballast of iets. Wat er van hem ge
worden is weet men niet.
Aan den commissaris van politie Dresch
te Parjjs, die Ravaehol arresteerde, is door
zjjn huiseigenaar de huur opgezegd, uit angst
voor dyn amiet-aanslagen
Ook aan den beul Deibier, is de huur
opgezegd.
De president van het hof van Versailles en
de juryleden in het proces over den dynamiet-
diefstal te Soisi-sous-Etiolles ontvingen
anarchistische dreigbrieven. Eenige juryleden
vroegen hun ontslag.
Naar men verneemt zjjn niet alleen vele
groote Duitsche industrieelen, maar ook ver
scheidene Bondsregeeringen niet gezind met
het plan eener wereldtentoonstelling te Berlijn
mede te gaan. De eindbeslissing daarover
wordt spoedig na 's Keizers terugkomst
tegemoet gezien.
De uitbarstingen van de Etna worden
opnieuw heviger en gaan gepaard met ge
weldige onderaardsche geluiden. Er is ook
eene hevige aardschudding gevoeld.
Zaterdag j.l. heeft het in de Alta Valle
Canonica, te Bagolino en in andere plaatsen
in Italië duchtig gesneeuwd. De thermo
meter daalde tot drie graden onder nul.
Het voornemen bestaat een electrischen
spoorweg aan te leggen tusschen Weenen en
Budapest. Daar het er op aankomt eene
zeer groote snelheid te verkrjjgen, heeft
men eene zeer bijzondere wijze van con
structie voor de geheele inrichting moeten
aannemen.
De stoomlocomotieven kunnen een snel
heid van 100 K.M. per uur niet bereiken.
Door de electriciteit te gebruiken verdwijnt
het doode gewicht van den tender, van den
stoomketel en van de brandstof. De elec-
trische motors kunnen rechtstreeks de assen
in beweging brengen, en men hoopt op de
ontworpen ljjn eene snelheid van 250 K.M.
per uur te kunnen bereiken. Men zal iedere
10 minuten eenen trein laten vertrekken,
die samengesteld is uit een rijtuig voor 40
personen. Het gewicht van dit rijtuig zou
60 ton bedragen. Het zou eene totale kracht
van 800 paarden vereischen, waarvan 250
om den weerstand van de lucht te over
winnen en 100 voor de wrjjving in de
krommingen. Ieder rijtuig zal van 4 elec-
trische motors voorzien zijn.
Miltrow, Karagulow, Popow en Georgiew
zijn gisteren ochtend te 5 uren, op de bin
nenplaats der gevangenis te Sofia, geëxecu
teerd. Zij legden eene groote mate van
doodsverachting aan den dag.
Te Znaim, in Moravië, is een der oude
torens, uit de 12e eeuw afkomstig, Zondag
nacht ingestort. De toren was ongeveer 80
voet hoog en stond in de onmiddellijke
nabjjheid van een brouwerij, die geheel is
vernield. Ook twee huisjes werden, met de
bewoners, onder het puin bedolven. Drie
lijken zijn reeds gevondenverscheidene
personen zijn zwaar gekwetst uit de ruïnes
te voorschijn gebracht. Enkele worden nog
vermist.
De befaamde struikroover, Rugglas, die
onlangs bij Redding in Californië een dili
gence aangehouden, den post-conducteur
vermoord, den voerman en een passagier
gewetst heeft, is door een bende van veertig
gemaskerden gevangen genomen, naar de
gevangenis van Redding gebracht en daar
opgehangen.
Uit New-York wordt gemeld:
Er heerscht overal een ondragelijke hitte,
gepaard met onweders en overstroomingen.
Bij Wheeling West-Virginië) is een familie
van negen personen omgekomen, tengevolge
van het instorten van een spoorwegbrug.
Te Baycitti (Michigan) heeft een brand
driehonderd gebouwen vernield. De schade
beloopt 1 millioen dollars.
De politie te Pittsburg is overtuigd dat de
moordaanslag op Frick de vrucht is eener
even uitgebreide samenzwering van anar
chisten, als die van Spies te Chicago, die
indertjjd met zjjne medeplichtigen opge
hangen is. In verschillende steden moeten
vertakkingen ontdekt zijn, en Most, de uit
gever van een anarchistisch blad te New-York,
wordt gezegd in de zaak betrokken te wezen.
Volgens een telegram uit New-York zijn
de gebouwen van Edison's electriciteits-
werken te New-York afgebrand. Dientenge
volge zjjn honderden personen zonder werk.
IPl&rttselijli Nieuws.
HEUSDEN, 29 Juli.
Onder de bekroonden op de Paarden-ten-
toonstelling te Scheveningen komen o.a.
nog voor: Afdeeling Fokpaarden (2-jarige
hengsten) klasse zware tuigpaarden
2e prijs »Atilla« van A. en A. Straver Jz.
te Babilonienbroek
klasse lichte tuig- en rijpaarden
2e prjjs »Nelson III* van Straver en
Van Baal te Babilonienbroek.
HAARSTEEG, 27 Juli. De aardappel
ziekte begint zich in de vroege soorten te
vertoonen, terwijl dit verleden jaar 3 weken
vroeger merkbaar was. De opbrengst der
kralen is bevredigend, men besteed alhier
f 1.90 per H.L., de verkoop geschiedt echter
nog bij kleine partijen. Tengevolge de lage
waterstand zijn onze beurtschippers genood
zaakt hun vracht te Bokhoven in te schepen
tot groot ongerief der landbouwers alhier.
De handel in doperwten is zoo goed als
geëindigd, hiervoor zjjn flinke prjjzen be
steed, terwjjl de opbrengst middelmatig was.
De St. Jansrogge begint reeds rjjp te worden,
hier en daar is men dan ook bezig met
maaien, de opbrengst hiervan zal verre die
der gewone rogge overtreffen.
De hop is alhier over 't algemeen slecht,
de langdurige droogte heeft hieraan veel
kwaad gedaan, de ranken hebben zich niet
weelderig genoeg kunnen ontwikkelen. Dat
de prjjs van dit artikel de verwachting niet
beschaamt is te wenschen, dit zou den land
bouwers zeer ten goede komen, daar het hooi
tegen enorme hooge prjjzen is ingepacht,
ook het vooruitzicht op toemaat is bij dit
droog weder niet rooskleurig, het moet
zeer spoedig veranderen, of de hoop op het
nagras is jjdel.
De tarwe staat alhier ook uitmuntend,
doch de musschen brengen hieraan reeds
groot nadeel te weeg. Vanwege de land-
bouw-afdeeling zal een verzoek gericht
worden aan den Heer Commissaris der
Koningin, om hierop te mogen schieten (of
jacht maken.)
BRAKEL, 25 Juli. In de afgeloopen week
werden op de Beurs alhier 6330 H.L. Gel-
dersche kralen verkocht met bestemming
naar Amsterdam, Rotterdam, 's Hage, Leiden,
Schiedam en Gouda. De prijs was f 2 tot
f 2,15 den H. L.
WAALWIJK, 27 Juli. In de feestver-
gadering gister middag op Musis gehouden
door de onderwjjzers in 't Arrondissement
Waalwijk werd door den Heer van Ouden
hoven de feestrede gehoudenzjjn onderwerp
wasHet streven der mannen van »de
Nieuwe Gids*.
Gedurende de maanden September,
October, November en December zullen in
onze gemeente Dinsdag van elke week, tege-
ljjk met de groentemarkt, gehouden worden
markten van vet vee.
LANGSTRAAT. Het schjjnt dat al de
landbouwers der omstreken eene overeen
komst hebben gemaakt, om bjj de tiend-
verpachtinen geen bod te doen. Zooals wjj
reeds meldden, is de vorige week van de
tienden onder Loon-op-Zand, Waalwijk en
Drunen geen enkele verpacht. Nu Maandag
hield het gemeentebestuur van Loon-op-
Zand verpachting van de graantiend. De
boeren boden niet, enkele burgers wel, doch
het totaal der gebodene som was wel de
helft beneden de geschatte waarde. Ook te
Sprang leidde de verpachting tot geen
resultaat.
De tiendheffers zullen nu zelf de tienden
doen binnenhalen.
WIJK, 24 Juli. Heden werd de vaca
ture, ontstaan door het vertrek van Ds.
Draaisma naar Klundert in Maart 1889,
vervuld.
Den van Meteren overgekomen predikant,
Dr. B. van Meer, werd des voormiddags
bevestigd, door zjjn vriend Ds. Berenbroek
te Leerdam, met eene rede naar aanleiding
van Ezechiël 3 vers 1719.
Des namiddags verbond zich onze nieuwe
leer aar aan zjjne gemeente met eene hoogst
gepaste leerrede waarvoor hjj tot tekst koos
Psalm 33 vers 22.
Beide plechtigheden werden door eene
talrjjke schare bjjgewoond. Vooral des
namiddags, toen het zoo ruime kerkgebouw
allen niet kon bevatten.
WOUDRICHEM, 25 Juli Op de heden
alhier gehouden paardenmarkt waren 64
stuks aangevoerd. De handel was slap, zoo
dat slechts weinige werden verkocht.
WAGENINGEN, 27 Juli. Nadat ver
leden Maandag nog een jongmensch bjj het
baden in den Rjjn zou verdronken zjjn, in
dien niet de manschappen van een Stoont-
kononneerboot hem hadden opgevischt en
door het aanwenden van de hulpmiddelen
tot bjj brenging van drenkeüngen van den
dood gered, werd gisterenavond de Bad
en Zweminrichting van het Lexkesveer met
de noodige toespraken geopend. Deze nut
tige inrichting is tot stand gebracht door
aandeelen van f 10 en eene subsidie der
gemeente van f 250.
SPRANG. By de verkiezing voor een
lid van den Raad dezer gemeente, in plaats
van wjjlen H. Netten, zjjn 86 stembriefjes
ingeleverd, bjj opening waarvan is gebleken
dat eene herstemming moet plaats hebben
tusschen G. van Wjjlen en J. A. Haver-
hals.
l ii nri n 1 a n cl
De leden van de Eerste Kamer zjjn ter
vergadering bjj eengeroepen tegen Maandag
8 Aug., des avonds te halfnegen uur.
Het is zoo als goed zeker, dat de l'weede
Kamer in September het ontwerp tot rege
ling van het kiesrecht gereed zal vinden.
Naar men verneemt is de minister van
oorlog met zjjn legerontwerp daarom zoo
spoedig gereed gekomen, omdat de daarbjj
voorgestelde regeling der strijdkrachten
niet groot van omvang is en zich enkel be
paalt tot hoofdbeginselen, waarvan het voor
naamste de invoering van den persoonljjken
dienstplicht is.
Naar wjj vernemen, is bij de Regeering
het plan aanhangig tot instelling eener
Staatscommissie voor het ontwerp betref
fende de droogmaking der Zuiderzee.
Bjj de verkiezing van een lid van de
Provinciale Staten van Zuid-Holland voor
Ridderkerk waren uitgebracht 1906 stem
men, waarvan 1898 geldig. Volstrekte meer
derheid 950 stemmen. Gekozen de heer J.
P. Havelaar (a.-r.) met 980 stemmen. De
heer P. Smit (lib.) bekwam 912 stemmen.
Bjj de herstemming op 24 Mei waren
uitgebracht 1946 geldige stemmen, waarvan
992 op den heer Havelaar en 954 op den
heer Smit.
De opening der jacht op klein wild, opge
noemd in de 2e zinsnede van art. 17 der wet
van den 13n Juni 1857 (Staatsblad no. 87),
is voor dit jaar in de provincie Zuid-Holland
vastgesteld op Zaterdag den 3n September
aanstaande met zonsopgang, met uitzon
dering van de jacht op fazanten, waarvan de
opening is vastgesteld op Zaterdag den In
October aanstaande.
Dinsdag stond te Amsterdam terecht
Goolam Kader, de z.g. wonderarts, oogen
dokter.
Tegen hem werden geëischt zes boeten,
elk van f 300 (subs. 60 dagen gevangenis
straf voor elk) en een boete van f 200 (subs.
40 dagen gevangenisstraf).
Bljjkens een telegram uit Wiesbaden heeft
dr. Mezger een verzoek ingediend tot ver-
vallen-verklaring zjjner nationaliteit als
Pruisisch onderdaan.
H. Postma van Drachteu, die in preven
tieve gevaugenis zat te Heerenveen wegens
beschuldiging van poging tot moord op
Akke de Jong, heeft het feit bekend voor
den rechter van instructie. De rechtbank
heeft in raadkamer nu de zaak verwezen
naar de openbare terechtzitting.
De »Zutpk. Ct.« schrijft:
Den vereerders van Multatuli zal zeer
gefrappeerd, neen geërgerd hebben bet be
richtje in De Tijd,* dat pater JonckbloetS.J.
een gewichtige studie onder handen heeft,
waarin door hem, op grond van persoon-
ljjke waarnemingen, in Indië zelf gedaan,
zal bewezen worden, dat verscheidene toe
standen, in den »Max Havelaar* door
Multatuli beschreven, totaal onwaar zijn.
Nu, we zullen met belangstelling kennis
nemen van die studie, doch wjj willen er
hier voorloopig reeds op wijzen, dat een zeer
interessante studie ov^r Bantam en ook over
de Havelaarszaak op dit oogenbiik ter perse
is bjj de firma W. J. Thieme Co. te
Zutphen. Zij is van de hand van een gewezen
Indisch ambtenaar, den heer R. J. van
Sandick, die zelf ter plaatse (Lebak) na
sporingen deed en zijn studiën, thans ver
zamelde, onder den titel van Lief en Leed
uit Bantam, het licht zal doen zien.
Met groote belangstelling hebben wij van
Sandicks objectieve beschouwingen over de
Ha velaars-zaak kennis genomen (die vroeger
ten deele trouwens in de Vragen des Tjjds
gepubliceerd zjjn) en wjj meenen dat met
deze toelichting inderdaad de geschiedenis
van Eduard Douwes Dekker's eervol ontslag
als adsistent-resident van Lebak ongeveer
volledig is verklaard en het gedrag der
Nederlandsche Regeering in deze volkomen
is gerechtigd.
Uit Gennep wordt aan de N. R. Ct. gemeld
Eergisteren avond vervoegden zich een
paar landloopers met eene vrouw bjj een
landbouwer onder de gemeente Ottersum,
met verzoek aan de vrouw, die ziek heette
te zjjn, nachtverbljjf te verschaffen. De boer
weigerde dit, waarop de vagebonden alle
ruiten stuk sloegen. De maréchaussees uit
Gennep werden in allerijl ontboden en
slaagden er in, een dier mannen gevangen
te nemen, doch eerst nadat den maréchaussee
T. eene wond aan den hals was toegebracht,
die voor zjjn leven doet vreezen.
Te Lonneker is zekere Ter M., oud 59
jaar, bjj het baden verdronken. - Bjj Half
weg is door een van Amsterdam komenden
trein een werkman overreden. De trein
hield dadeljjk stil en toen bleek de man
onder den achtersten wagen te liggen. Dit
ongeval had een oponthoud van ruim een
kwartier ten gevolge. De man is kort na het
ongeval overleden. - In den kelder van een
huis te Lobith, dat tot Mei 11. bewoond was,
werd onder de vloersteenen verborgen ge
vonden het lijkje van een pasgeboren kind.
Ten gevolge daarvan is, na schouwing van
het ljjkje, de ongehuwde dochter van den
vroegeren bewoner in hechtenis genomen.
Zjj heeft reeds bekend, dat zij, door haar
moeder geholpen, haar kind om het leven
gebracht en daar begraven heeft. - Naar
het Israël. Ziekenhuis te Amsterdam is ver
voerd een 23-jarige dienstbode, die brandende
petroleum over het lichaam had gekregen
en zware brandwonden had bekomen. Met
brandende kleeding was zjj op straat ge
vlucht, waar het vuur door toegeschoten
voorbjjgangers werd gedoofd. - W. Plan-
tinga te Schurega, kreeg in het hooiland van
een paard een schop, zoodat zjjn geheele
gezicht werd verpletterd. - Te Veere is een
kind in de haven gevallen en in de modder
gestikt. - Omstreeks middernacht is tusschen
Boksmeer en Sambeek een blok huizen,
waarin 6 woningen, geheel afgebrand. Alles
was grootendeels tegen brandschade ver
zekerd. - De sterke drank heeft te Oranje
dorp weer een offer geëischt. Door eenige
arbeiders in de Oosterwjjk aldaar werd het
ljjk gevonden van den jeugdigen J. Drijver,
die tengevolge van dronkenschap te water
was geraakt.
Kantongerecht te Heusden. Zitting va»
Vrijdag 22 Juli.
Uitspraken in zake het O. M. tegen:
J. B. te Giessen, vischdelict, 2 maal f 5
boete subs. 2 maal 2 dagen hecht., met
verbeurdverklaring en uitlevering der fuiken
of betaling van f 0.50 subs 1 dag hecht.
J. de K. te Dussen, dronkenschap, f 5 boete
subs. 3 dagen hechtenis. C. V. te 's-Bosch,
hond met kar los en onbeheerd, f 0.50 boete
subs. 1 dag hechtenis. J. V. te Vljjruen,
valschen naam opgeven, f 5 boete subs. 3
dagen hechtenis. C. de L., A. K., G. G. te
Almkerk, A. B. te Babyloniënbroek, J. K.
te 's-Grevelduin-Capelle, stierenreglement,
allen vrjjgesproken. H. P. te Almkerk, L.
de R. te Veen, J. v. d. N. G. te Ilagoort,
W. de R. te Sprang, vee laten grazen zonder
recht van beweiding, allen vrijgesproken. J.
A. van B. te Meeuwen, drankwet-overtreding,
2 maal f 3 boete subs. 2 maal 2 dagen hecht.
J. H. te Dussen, vischdelict, 2 maal f 5 boete
sabs. 2 maal 2 dagen hecht., met verbeurd
verklaring en uitlevering dar aalschaar, of
betaling van f 1 subs. 1 dag hechtenis. J. de
G. en W. van R. te Almkerk, loopen over
eens anders grond, ieder f 1 boete subs. 1
dag hechtenis. W. R. te Eethen, vischdelict,
2 maal f 5 boete subs. 2 dagen hecht, voor
elke boete, met vernietiging van den kuil en
verbeurdverklaring en uitlevering van de on
wettig gevangen visch of betaling van f 0,25
subs. 1 dag hechtenis. G. van O. te Gen-
deren, nachtgerucht, f 3 boete subs. 2 dagen
hechtenis. A. B. te Oudheusden, dronken
schap, le herhaling, f 8 boete subs. 3 dagen
hechtenis. H. S. te Dussen, vischdelict, 2
maal f 3 boete snbs. 2 maal 2 dagen heeht.,
met verbeurdverklaring van de in beslag
genomen vitchfuik.
J. S. te Hagoort, vee weiden zonder
recht van beweiding, f 3 boete subs.yl d.
hecht. H. K. te YVoudrichem, dronken
schap, f 5 boete subs. 3 d. hecht. A. B.
en A. H. te Gilze-Rejjen, C. S. te Ooster
hout, J. S. te Ginneken, stierenregiem.,
ieder f 5 boete subs. 2 d. hecht. K. P. te
Elshouf, strooperij, f 5 boete subs. 3 d.
hecht. H. v. d. H. te Heusden, dronken
schap, f 3 boete subs. 2 d. hecht.; E. K. te
Dussen, loopen over eens anders grond,
f 5 boete subs. 2 d. hecht. A.. VV. te Heusden,
pol. verord. Heusden, f 0,50 boete subs. 1
d. hecht.; N. R. onbekende woonplaats,
arbeidswet, 2 maal f 3 boete subs. 2 maal
2 dag hecht.
Afloop Aanbestedingen.
Aan het ministerie van waterstaat, handel
en ny verheid werd Woensdag aanbesteed
lo. Het voortzetten der verdediging van
waterkeeringen, scheidingspunten en havens
in het riviervak HagoortDongemond, tus
schen de kilometerraaien 45 en 52, gemeente
Capelle, Waspik en Raamsdonk, provincie
Noord-Brabant, behoorende tot de werken
voor het verleggen van de uitmonding van
de rivier de Maas. Minste inschrjjvers waren
D. de Kok te Buurmalsen en W. Bagger
man te Nederhemert, voor f 11.290.
2o. De uitvoering van werken tot voort
zetting der normaliseering van de rivier de
Lek bjj Ravenswaai onder de gemeenten
Maurik, Beusichem en Wjjk bjj Duurstede,
prov. Gelderland en Utrecht, tusschen de
kilometerraaien LXXI en LXXIV der her
ziene rivierkaart. Minste inschrijver was J.
P. de Groot te Giessendam, voor f 47.654.
STATISTIEK.
Al ben ick maar een slechtweg Heusde-
naar, ick en zou toch voor geen statistiek
suffen. Om de eer van de stad, daar zou ick
al heel wat om doen.
Een goede veertien dagen geleden koa
men in de dagbladen uittreksels lezen uit
het Regeerings-verslag van den staat der
Hoogere Middelbare en Lagere Scholen in
ons lieve Vaderland. Eenige getallen trokken
daarbjj sterk mjjn aandacht en wel bepaalde-
Ijjk die, welke de percenten vermeldden van
het aantal lotelingen, die niet lezen of
schrjjven konden.
Ik herinnerde mjj de statistiek vau het
Regeerings-verslag over 1886. De percenten
van de beide verslagen liepen zoo ver uitéén,
dat ik mjj zulk een kolossale verandering in
slechts vjjf jaren niet kon verklaren. Door
eene welwillende hand kreeg ik het jongste
Regeerings-verslag in handen en ik ging
aan het vergeljjken.
Ons land is verdeeld in 96 (tegenwoordig
97) arrondissementen. Van die 96 arron
dissementen volgen hieronder de twaalf, die
in 1886 het grootste percent aangaven en
de zeventien, die het kleinste percent aan
wezen. Daar naast staat de verhouding van
vjjf jaar later. De eerste ljjst is van boven
de 20 de tweede van 5 °/0 en lager.
Konden lezen noch schrjjven.
Noord-Holland
heeft
zijn
roem gehand-
haafd, evenals het westen van Friesland.
De twaalf eerstgenoemde arr. wjj zen meest
verschillen aan, die onverklaarbaar schjjnen.
Ommen komt van 28,12 op 6,74, dat is
nog niet het vierde deelRhenen van 22,58
op 6, dat is ruim het vierde deel. Daaren
tegen wordt het percent van Zierikzee drie
maal, van Heusden drie-en-een-half-maal
zoo groot. IJselstein en Hooge veen deelen
tot op één derde van het oorspronkeljjke
percent.
Mjjns inziens ligt de oorzaak van het
verschjjnsel in het volgende:
Volgens de oorspronkeljjke staten zjjn
over het algemeen daar, waar het contingent
het grootste is, de verschillen het geringste;
daar, waar het contingent het kleinste is,
zjjn de verschillen het grootste. Te Tessel,
IJselstein en Heusden bestaan de contin
genten respectieveljjk uit 33, 46 en 48
manin vele arrondissementen varieeren zjj
van 100 tot 200. In de arr. met kleine
lichtingen behoeven er maar een paar fa-
miliën te wezen, bij wie het onderwjjs eene
zaak van weinig waarde is, om het percent
eensklaps te verdubbelen of te verdriedub
belen. De kans bjj groote contingenten is
daarvoor veel geringer. De uitkomsten
zouden zuiverder zjjn, wanneer men b.v.
over een tiental jaren genomen, de percenten
berekende. Dat is evenwel niet aan de
regeering, die geeft slechts hare staten, maar
dat is aan het adres van hen, die met zoo'n
staat naast zich, onmiddellijk gevolgtrek
kingen maken, zooals ik ze dezer dagen in
het N. v. d. D. aantrof, en welke gevolg
trekkingen verre van wiskunstig zuiver zjjn.
Het is dan ook zoo gemakkei ijk zoo eventjes
met een paar getallen te goochelen en het
publiek de resultaten voor oogen te leggen.
Het publiek rekent over 't algemeen niet
na, maar gelooft. Ik zeg niet, dat zulk eene
manier om getallen te groepeeren oneerljjk
is, maar onbedacht is zjj zeker.
Wanneer men geregeld van b.v. tien
achtereen volgende jaren al de gegevens
verzamelde en daaruit besluiten trok, dan
zou men dichter bjj de waarheid komen.
Nu reeds, wanneer men het gemiddelde
der percenten neemt van 1886 en 1891
komt men tot geheel andere resultaten, dan
die ons onlangs onder de oogen kwamen.
D. SCHOLTEN.
Heusdek, 28 Jali 1892.
1886.
1891*
Ommen
28,12 pCt.
6,74
pCt.
Waalwijk
25
tt
14
9
Oostburg
23,76
n
9,58
tt
Zevenbergen
23,38
n
20,26
tt
Rhenen
22,58
tt
6
tt
IJselstein
22,50
tt
7,84
tt
Vechel
21,92
tt
22,34
tt
Hoogeveen
21,88
n
7,69
tt
Tiel
21,46
tt
11,59
tl
Axel
21,37
tt
11,94
tt
Emmen
20,89
tt
10
tl
Breda
20,35
tt
7,97
tt
Rotterdam
2,55 pCt.
1,99
pCt.
Alkmaar
2,63
tt
0
tt
Tessel
2,77
w
0
tt
Zierikzee
3,03
tt
9,38
tt
Goes
3,60
ti
4,84
It
Zaandam
3,67
tt
0,85
tt
Hoorn
4,12
tt
0
n
Helder
4,17
tt
6,48
tt
Leiden
4,27
tt
3,09
tt
'a-Gravenhage
4,49
n
1,54
n
Bolsward
4,65
tt
6,85
n
Utrecht
4,74
tt
4,41
tt
Medemblik
4,76
tt
3,13
tt
Lemmer
4,81
tt
4,72
tt
Schiedam
4,85
tt
2,25
tt
Groenloo
4,95
it
6,25
tt
Heusden
5
tt
18,64
tt
