Het Land van Neusden en Altena, de Langstraat en de Bomnielenvaard. Ohristoffel Oolumbus. FEUILLETON. Mijn vriend Hilarius. Uitgever: U. J. YRKRMAN, Heusden. WOENSDAG 3 AUGUSTUS. 1892. VOOR Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. M 1120. Advertentien van 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters Daar plaatsruimte. Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrijdagmor gen ingewacht. »Land, land!* Deze kreet werd op de reis naar het westen dikwijls gehoord, maar eerst op 12 October kondigde ze de waarheid aan. Het strand van Guanahani lag voor de reizigers. De kanonnen dreunden en met vreugdetranen zongen aanvoerder en man schappen het >Te Deum laudamus«. Colum bus doopte het gevonden land »San Sal vador* (H. Redder) en nam het in naam van de kroon in bezit. Spoedig naderden de inboorlingen. »Ze kwamen mij armzalig voor« schreef Columbus, »zooals hunne moeder ze op de wereld gebracht heeft, liepen zjj naakt rond*. Arm waren zjjze droegen speeren met vischgraat in plaats van ijzer tot punt, maar in den neus droegen zjj goud als tooi en railden dat gaarne in voor glaskralen en bonte mutsen. Naar de herkomst gevraagd, wezen zij naar 't zuiden en Columbus richtte reeds.den 14den Oct. daarheen den steven. Hjj vond drie kleine eilanden, St. Maria, Fernandina en Isabella, door hem gedoopt. Zjj waren schoon, maar van Indischen rijk dom was niets te bespeuren. Op 28 Oct. zeilde hij verder en vond Cuba. Voor we hem verder volgen, teekenen we aan dat het stoffeljjk overschot van den grooten Admiraal,* gelijk de Spanjaarden hem noemen, op dit eiland in de kathedraal van aa in het jaar 1796 is bjjgezet. Een r-'cr- f 'S,aat me^ buste van Columbus, .iinagt "mé'opscbrift Te Cuba onderzocht men het binnenland en leerde men tabak rooken, maar goud werd niet gevonden. Dit vond Columbus op het eiland Haïti, doch de winst woog niet op tegen 't verlies van zijn grootste schip, dat hier strandde. Op Haïti werd een neder zetting beproefd, van veertig man onder drie officieren, doch voor Columbus vertrok, was deze eerste kolonie in de nieuwe wereld door de inboorlingen totaal vernietigd. Columbus leefde bij zijn terugkeer naar Spanje in het vast geloof Indië ontdekt te hebben. Wel had hjj geen enkele groote stad srevonden, maar was de natuur niet tropisch n had men niet onder de inboorlingen goud gevonden? Zeker meende Columbus de oost- zjjde van Azië ontdekt te hebben. De tocht door Spanje naar Barcelona, waar het hof zetelde, was een zegetocht. Op zekeren avond was ik bjjzonder goed in mijn humeur en kon bijna niet nalaten te 'ucben toen ik bemerkte, dat de dokter .oij weder met een bezorgden blik gadesloeg. Ik overmoedig en noodigde hem uit kiel op mijne kamer te komen en eene Kop koffie bij mij te drinken, aangezien ik allerlei met hem te bespreken had. De dokter nam mjjne nitnoodiging aan. Toen bjj echter tegenover mij zat in mjjne kamer, kwamen er zulke diepe rimpels op zijn ge laat, dat ik in lachen uitbarstte. »Wel, mijn beste dokter!* riep ik verge noegd uit, waarom kijkt gij zoo vreeselijk somber?* Zonder een spier in zijn gelaat te ver trekken, zei hjj op ernstigen toon »Ik vrees, mjjnheer Gauer, dat het ver bluf ten onzent u niet goed bekomt ontstelde bij de gedachte, dat de dokter ..ij niet langer gastvrijheid zou willen ver en. Hij had daar reeds meer dan eens toespelingen op gemaakt. Jk verzocht hem dringend mij, indien de reglementen hetgï:ie> verboden, nog gedurende eenigen het néfbljjf in zijne woning toe te staan, lans: -n en weerpraten willigde hij mpa verzoek in. Omgeven door de grooten des rjjks ont ving de Koning hem. Daar toonde bjj de planten uit de nieuwe wereld meegebracht, veertig prachtig gekleurde papegaaien en zes indianen, benevens eenig goud. Bewogen schilderde Columbus het prachtige Indië en zijn goedwillige bevolking, die zeer licht tot het christendom te bekeeren zou zijn. Het was de schoonte dag zjjns levens. De tweede tocht werd nog in hetzelfde jaar 1493 aanvaard, nu met een werkelijke vloot van 17 schepen en 1200 gewapenden. Het doel was thans een kolonie grondvesten en om Afrika terugkeeren. Doch terwijl Columbus op wijdere ontdekkingen uitging, dreven zjjn op Haïti achtergelaten man schappen handel met de Inboorlingen, die spoedig in een bloedigen strijd ontaardde. Hjj moest daarom het laatste deel van zjjn plan opgeven en keerde spoedig naar Spanje terug. De winst was onbeduidend, een weinig goud en een paar honderd slaven voor de mijnen in Andalusië, waarvan de opbrengst de kosten niet dekte. Columbus talrijke be- nijders hadden licht spel en maakten daar van gebruik om hem te belasteren. Doch nog eenmaal gelukte het hem de regeering gerust te stellen en ten derden male uit te zeilen, thans met een lading gestraften. Intusschen waren de Spanjaarden op Haïti steeds ontevredener geworden. Ze hadden gehoopt spoedig rjjk te zjjn, integen deel leidden ze een leven vol ontbering en moesten een vierde deel van het gevonden goud aan Columbus afstaan, die met ijzeren strengheid vasthield aan de in zjjn voordeel gemaakte bepalingen. Entoen nu de schepen, naar Spanje wederkeerend, in plaats van goud weer slaven aanbrachten, riep de Koningin verontwaardigd uit: welke vol macht bezit de admiraal mjjne onderdanen te verkoopen?* gaf den slaven de vrijheid en zond ze naar hun woonplaats terug. Gelijktjjdig zond Columbus zeer veront rustende berichten en schreef dat hij tot onderwerping van den opstand het zwaard moest trekken. De koning zond daarop een scheidsrechter I leefde, naar de nieuwe wereld, met het recht alle personen, die hem gevaarljjk schenen uit de kolonie te verwjjderen. De keus viel op de Bobadilla. Het eerste wat deze bij zjjn komst op St. Domingo den 23sten Aug. 1500 zag, was zeven galgen met even zooveel lijken van Spanjaarden. Dit en de berichten van de ontevreden Spanjaarden ingewonnen, deden Bobadilla besluiten Columbus to ver- wijderen. Waar is het dat de rechter hem op den terugtocht in ketenen liet slaan, doch ook, dat Columbus na enkele dagen reis niet verkoos deze af te leggen. Hjj wilde dat Spanje den smaad zou zien, hem op 's Ko- nings bevel aangedaan als loon voor zjjn groote verdiensten. Pat hij in boeien voor het hof verscheen is een later verdichte legende. Integendeel ontving men hem met eerbied en zocht hem te verschoonen, maar het vertrouwen op zjjn bekwaamheid als koloniale grondvester was verdwenen en niet zonder reden. Columbus had te groot gewicht gehecht aan zjjn waardigheid van onderkoning. En al is het nu waar dat hij de ketenen, waarin hjj geboeid gezeten had, als curiositeit in zijn woning ophing en na zjjn dood in zijn kist liet leggen. Columbus in ketenen vóór den troon is een legende. Dieper dan door dezen smaadvollen on dank werd Columbus getroffen door volgende feiten. Zijne Indische kolonie wilde maar niet tot bloei komen en intusschen gelukte het Vasco da Gama het werkelijke Indië te! bereiken en met een rijk beladen vloot in Lissabon terug te keeren. Het Indië, door Columbus gevonden, scheen geheel waarde- loos, en het was te vergeefs, dat Columbus zich tot een vierde reis uitrustte, om een i doorvaart te vinden. Zjjn vallende ster wilde niet meer opgaan. Hij bereikte de kust van Centraal-Amerika, maar de gezochte door vaart vond hij niet. Gebroken naar lichaam en ziel keerde hij in Spanje terug. Hjj streed met de regeering om zijn oude rechten, maar de zon der koninkljjke hulde bescheen hem niet langer. Men had hem niet meer noodig hij was een vergeten man geworden. Op 21 Mei 1506 stierf hjj te Valladolid, omgeven van zjjn trouwe vrienden, de Franciskanen. Zjjn ljjk werd te Valladolid bijgezet, later te Sevilla. Zjjn naam werd vergeten en zoo weinig wist men van hem, dat nog in 1508 een werk over de nieuwe wereld uitkwam, waarin geschreven werd dat Columbus nog aan het Spaansche hof der nieuw ontdekte wereld. De schatten van Mexico en Peru vonden hun weg naar Europa, en in het noorden ontwoekerden spade en ploeg een nog kostbaarder schat: het graan. Millioenen Europeanen vonden in Amerika een nieuw vaderland en er bloeide daar een nieuwe staat die met Europa wedjjvert. De Indische specerijen vond men in Amerika niet, maar het schonk ons den tabak, welke cultuur van hooger waarde is, den aardappel, ons tot volks- voedsel geworden, de geurige vanille en de koortsweerende chinine. In den loop der eeuwen erkende de menschheid dat de ontdekking van Amerika de grootste geschiedkundige gebeurtenis was en onsterfeljjk werd nu de naam van Co lumbus. Zjjn naam zal alle standbeelden overleven. Buitenland. »Gjj moet echter den omgang met die zieke dames eenigszins beperken,ging hjj voort. En nogmaals voegde hij er bjj Wellicht zou een verblijf in een zachter klimaat gedurende dit onvriendelijke jaar- getjjde zeer goed voor u zijn. De zachtere lucht, eene andere omgeving zouden u wat opfrisschen en afleiding geven. »Zie ik er uit als iemand, die afleiding noodig heeft?* vroeg ik. »Ik heb mij nog nooit zoo opgewekt gevoeld als tegen woordig.* »Uwe ongegronde vroolijkheid is juist een verschjjnsel, dat mjj ernstig ongerust maakt.* »En zoudt gij u dan minder ongerust maken, indien ik zwaarmoedig en stilzwijgend was Zou eene gedrukte gemoedsstemming niet evenzeer uwe bezorgdheid opwekken? Op welke wjjze kan ik het u naar den zin maken, dokter?* »Eene ernstige, treurige stemming zou mij in de gegeven omstandigheden verklaar baarder toeschjjnen dan uwe uitgelaten vroolijkheid, waartoe hier waarljjk al heel weinig aanleiding bestaat,gaf hjj ten ant woord. »Maar dat is het niet alleen, wat mjj in uwe wjjze van doen in het oog valt. Gjj hebt zekere eigenaardigheden, die mij tot nadenken moeten stemmen.* Welke dan?* Verklaar mjj b.v. eens het volgende: De villa waarin uwe zuster woont, ligt vlak tegenover onze huisdeurgjj behoeft slechts het kiezelpad langs de fontein te gaan en gjj zijt waar gjj wezen wiltin plaats daar van maakt gg telkens een grooten omweg, >De ontdekker van Amerika* schreef later Peschel, »is zonder eenig vermoeden ge storven, dat hij een nieuw werelddeel ont dekt heeft. Hjj stierf in don waan dat Cuba een deel van China uitmaakte.* Standbeelden voor Columbus zjjn verrezen in Mexico, op Cuba, in Barcelona en Genua. Van eeuw tot eeuw wies de beteekenis gaat het geheele plantsoen door en kruipt langs de muren.* >Als het niets anders is,antwoordde ik lachend, »dan kan ik u onmiddelljjk gerust stellen. Als kind ben ik bij de gymnastiek eens van den rekstok gevallen en sedert lijd ik aan duizelingen. Ik heb het mjjn levenlang onaangenaam gevonden over eene opene ruimte te gaan en als uit' instinct vermjjd ik dat dus waar ik kan. Van mjjne kindschheid af heb ik mjj aangewend vlak langs de huizen te loopen. Zooals ik zeg, tegenwoordig doe ik het nog uit gewoonte, hoewel ik niet geloof, dat mij nog eene duizeling zal overvallen. Om u genoegen te doen, zal ik echter voortaan den kortsten weg gaan.« »Zoo, zoo,* bromde Dr. Philippi in zjjn baard. »En waarom zoekt gjj dan zoo dikwijls een verborgen hoekje in het park op en big ft daar uren lang in dezelfde houding staan »Is dat ook al in het oog vallend?* ant woordde ik nog steeds lachend. Waarde dokter, ik ben ernstig bevreesd dat uw be roep uw opmerkingsvermogen al te zeer scherpt en u daardoor dikwijls op een dwaal spoor brengt. Welk mensch heeft niet eens oogenblikken waarin hjj met zijne gedachten alleen wil zijn? De een zoekt de gelegenheid om daaraan toe te geven hier, de ander daar. Sommigen zullen op de sofa gaan liggen en eene sigaar opsteken, anderen gaan wandelen, weer anderen gaan buiten op eene bank zitten en slaan met den wandel stok de steentjes weg. Ik laat het liefst aan Uit Gilly, in Henegouwen, wordt gemeld dat aldaar een verschrikkeljjke dynamiet- ontploffing heeft plaats gehad, voor een koffiehuis, waar een groot aantal bezoekers aanwezig waren. Door een onbegrgpeljjk toeval werd niemand gekwetst, maar deze aanslag, onmiddelljjk volgende op de ver oordeeling der anarchisten te Luik, heeft buitengewoon veel ontsteltenis veroorzaakt. Op den Boulevard Saint-Germaia te Parijs is de eerste fontein van warm water in werking gesteld, waarvan er voor de ver schillende wjjken tachtig zullen komen. Het zjjn sierljjke kolommen en men behoeft slecht een sou in een gleuf te werpen en vervolgens op een knop te drukken, om acht liter water, tot 65° verwarmd, te doen uitstroomen. Vooral in den zomer, wanneer zjj niet altijd vuur hebben, is deze >nieuwig- heid* voor de huishoudsters eene weldaad. In den winter zullen de koetsiers er ge bruik van kunnen maken voor hunne stoven. Door een vernuftigen toestel zjjn de fon teinen aangesloten bjj de waterleiding en de gasbuizen. De ingeworpen sou opent tegeljjkertjjd water- en gaskranen en het gas verwarmt onmiddeljjk het water. Hoe het gas ontvlamt is niet duideljjk. De besliste wjjze, waarop de regeering van Bulgarije voet bjj stuk gehouden heeft bjj de uitvoering van de vonnissen, geveld in de zaak moord-Beltschew verwekt be wondering. De vertegenwoordigers der groote mogend heden hebben zich van eenig adv'es ont- mgne gedachten den vrijen loop en overpeins wat ik te overpeinzen heb, het best, wan neer ik mjj in een afgelegen hoekje kan opstellen, met gebogen hoofd, buiten het gewoel der menschen, waar ik mjj om niemand behoef te bekommeren. Indien ik er u echter een genoegen mede kan doen, herhaal ik u, dat ik deze oude gewoonte zal j afleggen en mjj gedurende den tijd, waarin ik met mjjne gedachten alleen wil zjjn, in mjjne kamer zal opsluiten.* Meer nog dan deze kleinigheden wekte mjjne opgeruimde stemming 's dokters on gerustheid op. Hij had mg gezien toen ik aangekomen was. Ik had toen den indruk gemaakt van iemand, die veel denkt en veel verdriet had gehadnu zag hg steeds een gezicht dat straalde van geluk, nu hoorde hg mjj dikwgls vrooljjk neuriën in mijne kamer en deze opgewektheid kwam hem verdacht voor, wjjl hjj de aanleiding er toe niet bevroeden kon. Hij wist immers niet wat mjj zoo gelukkig maakte en zoo moest ik dus met de waarheid voor den dag komen. Ik vertelde hem daarom, dat mjjne vreugde over het feit, dat mijne zuster volkomen genezen was en over het vooruitzicht met haar verder samen te kunnen leven, toch wel voldoende zou zjjn om mjjne gewijzigde stemming te verklaren. Er was echter nog eene voorname aanleiding, n.l. mijne innige bljjdschap over de genezing van Serab Westernborough en eindeljjk hoofdzakelijk mjjne liefde voor dat meisje. De dokter had zeer aandachtig naar mjj geluisterd en ter wjjl ik zoo sprak, was zjj a ernstig gelaat bijna versteend. Vaderljjk en houden, doch op hunne aansporing gaven de diplomatieke agenten van Rumenië, Italië en België den minister-president Stambulow in overweging dezen politieken moord minder zwaar te straffenmaar de machtige minister-president verklaarde, dat het be lang van het land een krachtig optreden eischte. Hij noch de vorst dachten aan begenadiging hoewel men weet, dat bloed, bloed vraagt en de wraak hen beloert. Het getuigt van moed voor zjjne overtuiging pal te staan ook al weet men, dat de tegenpartjj niet schroomt een sluipmoord onder hare hulpmiddelen te rangschikken. In Rusland schreeuwt men wraak over de terechtstelling; men beweert dat de vier schuldigen gevonnisd werden op valsche stukken, door een rechtbank die geen recht heeft op te treden en dat de vreemdeling, die als vorst zich op den troon heeft ge worpen, als dictator door het leger ge handhaafd, hier tusschen beiden had moeten treden. Over het algemeen maakt echter de houding van Bulgarjje een goeden indruk, de bestuurders houden richting in huune plannen een geregeld bestuur van Bulgaren te vestigen. Uit Pittsburg meldt »Dalziel,« dat Woens dagavond de bliksem geslagen is in een petroleum-reservoir nabjj Washington; 27000 vaten petroleum geraakten in brand. Het vuur deelde zich terstond mede aan 20 andere reservoirs. Driehonderd brandweermannen werkten den geheelen nacht door om den brand te bestrjjden, doch zjj konden niet verhinderen dat het vuur bleef voortwoeden, en eer- gistermiddag om 12 uur was de gloed nog zoo hevig, dat men den spoordienst moest staken, hoewel de rails zeer ver van het vuur liggen. Nabij Warna hebben Mohammedaansche zeeroovers een Grieksch zeilschip in bezit genomen. De bemanning werd vermoord, waarna het schip geplunderd werd en ver laten. De Bulgaarsche overheid is er in ge slaagd deze bandieten gevangen te nemen. Zij waren de schrik van de zeilschepen op de Zwarte Zee en de Zee van Marmora. De Belgische Maatschappij voor dieren bescherming heeft eenen voortdurenden prjjskamp opengesteld voor het beste model een hondenmuilband, waartoe zij alle van fabrikanten en uitvinders oproept. Vóór den 1 Januari a. s. zal de jury uitspraak doen en de premiën toekennen. vriendschappeljjk legde hjj zjjne hand op de mjjne en sprak op bjj na plechtigen toon: Waarde vriend, werkeljjk, gjj zjjtziek! Gjj verkeert in de grootste dwaling, indien gjj meent dat mejuffrouw uw zuster genezen is. Zonder twjjfel zjjn de verschjjnselen van hare ziekte sedert gjj hier zijt veranderd, maar de ziekte zelve is helaas niet geweken. Gjj dwaalt indien gjj meent dat juffrouw Sarah genezen ishaar toestand is integen deel in hooge mate verergerd. Uw beoor deeling van den gezondheidstoestand van uwe zuster en van mejuffrouw Western borough, uw geheel ongerechtvaardigd op timisme en uwe zonderlinge neiging voor de ongelukkige zieke het spijt mjj het u te moeten zeggen, maar de plicht gebiedt het mij het zjjn ziekeljjke verschjjnselen Gjj moet werkeljjk iets voor u zei ven doen! Indien gjj volstrekt bjj ons wilt blijven, moet ik*-u verzoeken, u geheel aan onze zorg toe te vertrouwen en onze voorschriften plichtmatig te volgen. Ik wil u in geenen deele bang maken. Gjj zult reeds weten dat ik waarheidlievend benik doe daarom ook niet aan de waarheid te kort, wanneer ik zeg, dat gjj niet zwaar ziek zijt. Ik ben vast overtuigd, dat er bij u slechts sprake is van een voorbijgaand onwelzijn, veroor zaakt door de vele aandoening waaraan gjj hier zjjt blootgesteld geweest, en dat gjj bjj eene oordeelkundige behandeling zeer spoedig genezen zult zjjn.« NIEUWSBLAD Slot. '«^sf Dlijftelen en beeltenis v*n d.n grooten Columbus I Blijft duizend eeuwen bewaard in deze urn En in de gedachtenis van ons volk. (Uit het Duitscii.) (7 Wordt vervolg dj

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1892 | | pagina 1