Hel Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Itomnielerwaard.
"feuilleton.
De Pleegzuster.
««MÉT
Uitgever: L. J. YEEHMIK, Heusden.
,M 1142. WOENSDAG 19 OCTOBER.
1892.
VOOR
Uit blad verschgnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prjjs verhooging. Afzonderljjke
nummers 5 cent.
Advertentiè'n van 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiè'n worden tot Dinsdag- en Vrijdagmor
gen ingewacht.
Een gezonde ziel en een gezond lichaam,*
<ior ieder een begeerlijke zaak. Gezond-
,id is de grootste schat en alles wat strekken
an om de gezondheid des lichaams te be
vorderen, mag niet nagelaten wordeD.
Vroeger werd daar voor weinig gelaten,
noch minder gedaan. Eerst in de laatste
jaren heeft de gezondheidsleer zich krachtig
laten hooren, en gezonde lichaamsbeweging
's door haar aanbevolen. Die lessen zjjn niet
den wind geslagen, men heeft naar
ichaams-oefeningen gezocht en sport is aan
.e orde van den dag. Kegelen, kolven, wiel
rjjden, roeien, zwemmen, vreemde spelen,
gymnastiek, wedrennen, jacht, rijden en wat
niet meer zjjn in aanzien gekomende zit
tende levenswjjze was hoogst nadeelig, men
moest beweging hebben, Huig de Groot wist
dat immers reeds? Uit gebrek aan andere
lichaamsbeweging hield hij zich bezig met
het opzetten van een tol, voor vrjje mannen
•is zulk een lichaamsoefening minder ge-
wensoht, zjj hebben thans ruime keus en er
wordt van de aangeboden gelegenheid gretig
gebruik gemaakt. In de groote bladen wordt
een afzonderljjke rubriek aan sport gewjjd,
men kon zich dezen zomer op de sport-
tentoonstelling van veel zaken op de hoogte
Btellen, geregeld wordt een speciaal sport
blad uitgegeven. Wel een bewjjs, dat sport
in onze tegenwoordige maatschappjj niet
veronachtzaamd wordt. Zjjn wij op die wjjze
op den goeden weg? Komen wjj zoo tot een
gezonde ziel in een gezond lichaam? Had
men lang den geest bevoorrecht, bekleedde
ontwikkeling des geestes de eerste plaats,
moest daaronder het lichaam dikwjjls ljjden,
de reactie is gekomen, de gezondheidsleer
heeft ook voor het lichaam bescherming
gevraagd en die eisch is ingewilligd.
Lichaamsoefeningen worden niet langer ver-
jnachtzaamd. Zweminrichtingen werden in
rele gemeenten tot stand gebracht, gym
nastiekzalen werden geopend, het wielrjjden
bood een geschikte gelegenheid tot beweging;
het ijsvermaak kwam ook bjj de hoogere
standen weder in eere, en de freule geniet
even goed als haar kamenier van het echte
wintervermaak. Niemand zal wel daartegen
eenig bezwaar hebben, die verandering in
den toestand verdient toejuiching; bjj de
ingespannen studiën, bjj den steeds ernstiger
strijd om het bestaan is een krachtig lichaam,
Uit het Duitsch.J
(3
Voor de eerste maal zag de justitieraad
op, en het uiterljjk zijns zoons scheen hem
hevig te doen ontstellen. Er ontstond een
pauze van stilzwijgen, waardoor Emil ge
noopt werd, eveneens op te zien en het ge
zicht van zjjn vader te beschouwen. Dit
was met een zoo smeekende, angstige uit
drukking op hem gevestigd, dat hjj hem
geheel iets anders antwoordde, dan hjj zich
eigenlijk voorgenomen had.
Die smeekende blik zijns vaders trof hem
t«t in het binnenste zjjns harten en hij
wrmocht slechts deze woorden te stamelen
>Waarde vader! Bjj het sluiten van een
biweljjk zijn er van zulke ernstige dingen
sirake en men moet zoo voorzichtig zjjn,
dt ik mjj toch voorbehoude, de dame eerst
Dg iets nader te leeren kennen!*
Dwaasheidstoof de justitieraad op.
Dwaasheid, die men bjj een vernuftigen
jrist niet verwachten moest. Er is voor u
orake van een vermogen, van een kolos-
lal vermogen!*
Verschrikt staarde Emil zjjn vader aan.
/as dat de man, dien hij geëerd had, dien
jj kende als een man van eer in den volsten
n des woords? Een gedachte schoot hem
binnen, voor hem een ware verlossing,
i oude heer had op zijn feestdag te veel
*n gedronken en deze sprak nu uit hem.
is ontspanning van den geest dringend
noodzakelijk. Toch heeft men reeds redenen
te over om over schaduwzjjden te spreken.
Ook bjj sport heerscht overdrijving en
jonge leden vooral, zjj die zich voorbereiden
voor hun toekomstige carrière moeten hoogst
voorzichtig zjjn. »Tjjd is geld*, is misschien
voor de sportsman een zeer prozaisch woord,
maar jonge lieden moeten het. steeds in
gedachte houden, wanneer zjj hun werk
zaamheden ter zjjde leggen om zich aan
sport te wjjden. BIjjft sport eenvoudig de
noodzakeljjke lichaamsbeweging, dan zal
dit niet schaden, maar nuttig zjjn, doch
wordt sport meer hoofdzaak, dan zullen de
treurige gevolgen niet uitbljjven, en het
doeloefening der spierenniet bereikt
worden, integendeel, de gezondheid wordt
niet zelden door te groote inspanning in
gevaar gebracht. De wedstrjjden, die een
gevolg zjjn van het herleven der lichaams
oefeningen, hebben reeds veler gezondheid
in gevaar gebracht.
De overwinnaars van dit jaar mogen
aanstaande jaar nog in het strjjdperk treden,
zelden mogen zjj zich ten tweeden male in
de overwinning verheugenanderen, nog
in het volle bezit hunner krachten gaan
hun voor, om bij een volgende wjjdstrjjd
weder voor anderen plaats te maken.
De overwinning heeft te veel inspanning
gekost, te veel van de krachten gevergd.
Is dit reeds een groot nadeel van die wed
strijden, men moet niet vergeten hoeveel tijd
het kost om zich voor den strjjd voor te
bereidendag aan dag moet men zich in
spannen; alles staat achter bij de voorbe
reiding voor den gewichtigen dag, en daar
van kunnen de gevolgen niet uitbljjven.
Door die veelvuldige wedstrjjden op allerlei
gebied wordt de sport voor veler welzjjn
gevaarlijk. Zij geven aanleiding tot veel
tjjdverlies, tot groote uitgaven, en zjjn dus
hoogst nadeelig voor hen, die tjjd noch geld
te missen hebben.
Die dingen moeten overgelaten worden
aan hen, die tjjd en geld en gezondheid in
overvloed hebben.
De wedstrijden zjjn een schaduwzijde;
daardoor gaat veel van het goede verloren
zjj toch zjjn oorzaak van te groote inspanning
bjj vele liefhebbers, van een aanmerkeljjk
verlies van tijd, en van een betreurens-
waardigen napver, die niet zelden kwade
praktjjken veroorzaakt.
Lichaamsoefeningen zjjn noodzakeljjk
doch men moet niet overdrijven en
tegenwoordig te dikwjjls het geval. Tegen
die overdrjjving moet ernstig gewaarschuwd
worden.
Deelneming aan wedstrjjdendie veel
voorbereiding en inspanniDg kosten, moet
ten stelligste aan ieder ontraden worden
oefeningen die meer kracht vorderen dan
waarover beschikt kan worden zjjn zeer ge
vaarlijk, en daardoor wordt meer verloren
dan gewonnen.
Het is zeker aardig vermeld te worden
als overwinnaar in den wijdstrjjd of bjj het
spel, het is reeds aardig opgegeven te worden
als starter of handreapper of welke vreemde
woorden meer door sport in onze taal
binnengesmokkeld zjjn, maar de levenstjjd is
te kostbaar om daarvan veel voor die ge-
'noegens te verspillen, en dit is toch het
onvermjjdeljjk gevolg als men een harts-
tochteljjke sportsman is.
Lichaamsoefeningen zjjn hoogst noodig,
'maar overdrjjving is zeer nadeelig. Het is
|er mede als met de harddraverpen en wed
rennen. Zjj zijn een uitstekend middel om
het paardenras te verbeteren, zegt men, maar
die verbetering is zeer twjjfelachtig, als men
de paarden dood rjjdt of als zjj bp het trainen,
al weder een vreemde vogel, bezwjjken.
Schaatsenrjjden oefent het lichaam, maar
bjj misbruik bljjven de treurige gevolgen
niet uit en daarom moet tegen overdrjjving
gewaakt worden.
Sport moet uitspanning bljjven, nooit
inspanning worden. Dat moet bij ieder spel
op den voorgrond staan, wat daarmede in
strijd is, moet geweerd worden. De tjjd voor
ernstige bezigheden bestemd mag daaraan
niet onttrokken worden, of men zal zich
te laat beklagen. Men kan zeer goed de
dat is de ontwikkeling van de geestvermogens op
den voorgrond, het is nu te vreezen dat
ten koste van de ontwikkeling van den
geest het lichaam zal bevoorrecht worden.
Daartegen moet gewaarschuwd, moet ge
waakt worden.
Kalm, maar beslist verklaarde hjj dus:
Lieve vader, ik geloof, dat het vergevor
derd uur het allerminst geschikt is, om een
zoo belangrjjke zaak te bespreken. Ik was
bevreesd voor dit oogenblik en toch heb ik
er naar gereikhalsd, en ik wil er een einde
aan maken. Misschien kan ik slapen, wan
neer ik u alles gezegd heb. Ik moet uw
toestemming, ik wil rust, misschien verlos
sing hebben.*
De oude heer, die ijlings opgestaan was,
viel nu langzaam neer; hjj omvatte de
leuning van den armstoel, waarin hij zat,
als wilde hjj zich vasthouden.
»Er blijft u geen andere keus,* ver
volgde hjj eindelpk, »dan deze dame te
huwen, of voor u en voor mjj den kogel.
Luister bedaard; waartoe de omwegen?
Komen wjj ter zake! Het betreft mjjn
en mitsdien ook uw eer, betreft den naam,
dien gjj draagt. U bljjft de keuze, öf dit
meisje te huwen en mjj en u te redden, öt
de schande op u te laden, dat uw vader
door een onteerend vonnis tot het tucht
huis verwezen wordt. Geloof mjj, ik heb
heden genoeg geleden, heden, toen men met
alle mogelijke eerbewjjzen mjj overlaadde,
maar ééne zaak heeft mjj staande gehouden
de gedachte, dat gij mjj redden zult!
Ik was vreeseljjk ongelukkig, Emil; ik heb
door een ontrouwen chef-de-bureau zeer
veel geld verlorenik heb sedert jaren aan
de beurs gespeeld en wederom zeer veel geld
verloren. Ik heb mjj aan mij toevertrouwde
gelden vergrepen en ik zie geen anderei
mogeljjkheid, het te vervangen. Ik heb het
moederljjk vermogen, dat de wet u toekent,
daartoe besteed, mjj boven water te houden
helaas, het is verloren gegaanDeze vrouw,
ïïuiter»lo,n*I..
De werkstaking in de Borinage breidt
zich uit. Zaterdagmorgen bedroeg het aan
tal werkstakers reeds ongeveer 5000. De
directiën der kolenmijnen zjjn niet geneigd paisley gevonden. Toen
de eischen der werkstakers in te willigen.
De werkstakers bewaken de putten om
hervatting van het werk door hunne kame
raden te beletten, doch ongeregeldheden
hebben zich niet voorgedaan.
Te Noirchain is de arbeid gestaakt door
220 mjjnwerkersook te Frameries schjjnt
men voornemens, zich bjj de beweging aan
te sluiten. De berichtgevers erkennen dat sla*en' De manschappen beklagen zich over
in een goot deel der Borinage de toestand bmtensPoriSen dienst' Een aantal Paarden"
der arbeiders ellendig genoemd moet worden, i tui&en stukgesneden. De gansche com-
Frankrjjk getuigen a décharge te kunnen
aanvoeren om zjjn onschuld te bewjjzen.
Een Iersch tuinman en huisbewaarder
van een overheidspersoon te Glasgow moet
Maandagochtend vroeg een jonge vrouw in
zjjn slaapkamer hebben vermoord, het ljjk
met een zaag in stukken verdeeld, deze in
een beschuit-trommel naar den tuin gebracht
en daar begraven hebben, waar het ljjk is
gevonden. De moordenaar, een man van 30
jaren, werd in een veld tusschen Glasgow en
hjj werd gepakt
trachtte hjj zich den hals af te snjjden, maar
wondde zich slechts vrjj ernstig. De ver
moorde jonge vrouw behoorde tot de soort,
die Jack the Ripper meende te moeten
dooden.
Eene treincompagnie te Portsmouth is in
den afgeloopen nacht tot muiterp overge-
In officieele kringen te Parijs liep het ge
rucht dat de ministers zich bezig gehouden
hadden met de zaak van het Panama-kanaal,
pagnie wordt in de kazerne geconsigneerd.
De werklieden van de katoenspinnerpen
in Lancashire, die zich verzetten tegen ver
en dat de oud administrateuren in staat van j minderinS der l«mwi met 5 pCt., zjjn ont-
beschuldiging gesteld zullen worden. sla8en' Ze«tigduizend man worden wegge-
zonden, waardoor 15 van de 20 duizend
In aar uit Londen gemeld wordt, zouden wreefgetou wen tot stilstand worden gebracht,
de detectives in East End aldaar gearres- |)e fondsen der werkliedenvereenigingen in
teerd hebben den Franschen anarchist Iran- Lancashire zijn in goeden toestand. De zaken
gaan gewoon
door.
yois, die gehouden wordt voor de voor
naamste schuldige aan den aanslag op het
restaurant-Very. Francois bood bjj zjjne in- Ofschoon het bericht omtrent een nieuwen
hechtenisneming wanhopigen tegenstand. aanslag op het leven van den Ozaar van
Omtrent deze inhechtenisneming deelt Rusland van overheidswege is tegenge-
Dalziel nog het volgende mede: sproken, wordt uit Warschau de juistheid
Framjois werd op straat gevangen ge- daarvan staande gehouden. Op het oogen-
nomen, nadat hp eerst getracht had te blik dat de keizerlijke trein het station te
voordeelen der lichaamsoefeningen genieten j vluchten. Bjj een huiszoeking vond men zjjn Ozestochowa binnenreed, waar de Ozaar een
zonder de nadeelen, mits men zich ont-
houde van wedstrjjden in welken vorm ook.
Zwemmen is hoogst nuttig, maar moet
men daarom streven naar het championschap
in het zwemmen? Wielrjjden is een zeer
aardige uitspanning, maar waarom behoeft
men de eerste rjjder in den omtrek te zjjn.
Men moet bjj al die dingen rekening
houden met zjjn krachten, zjjn tijd en zjjn
beurs of de gevolgen zullen niet uitbljjven.
Lichaamsoefeningen nog eens zjjn uit
stekend, het evenwicht tusschen lichaam en
geest moet in stand gehouden worden, maar
aan beide zjjden moet men zich voor over
drjjving wachten. Stond voor eenige jaren
welker dochter gjj thans moet huwen, heeft
mjj haar vermogen toevertrouwd en ik heb
het, behoudens een niet noemenswaardige
som, verloren. Kies; als jurist weet gjj
maar al te goed wat mjj te wachten staat.
Huwt gjj echter de dochter dezer vrouw,
dan wordt gjj beheerder van het vermogen,
dan moet ik u rekening en verantwoording
geven, en wanneer dan zelfs uw vrouw iets
vernemen mocht, dan zal zjj zich wel in
acht nemen, u en mjj door een aanklacht in
het verderf te storten. Iets van het ver
mogen is nog voorhandendit huis en mjjn
praktijk zjjn ook iets waard; ik sta u alles
af en verzoek slechts om een plekje, waar
ik eenzaam kan sterven ik verzoek u slechts
om een bete broods tot aan mjjn dood, die
zich niet te lang meer zal doen wachten.
Maar kunt gjj het mjj euvel duiden, dat
ik begraven wil worden, zonder dat de
wereld het geheim kent, dat mjj sedert jaren
druktkunt gjj het mjj euvel duiden, indien
ik mijn laatste hoop op u heb gevestigd, in
de veronderstelling, dat ge mjj de behulp
zame hand zoudt willen bieden Er be
staat geen andere redding; van alle kanten
dreigt de schande en gjj kunt u zeer goed
voorstellen, dat ik boven deze den dood de
voorkeur zou geven. Laat mjj nu deze kamer
verlaten, mjjn krachten begeven mij. Morgen
kunt ge mij uw antwoord zeggen. Vergeet
niet, dat dit voor mjj een beslissing op leven
en dood is
Met moeite stond de oude man op. Hjj
wierp nog een blik op zijn zoon, die als
verpletterd, als verstjjfd in zijn leunstoel zat
en voor zich heen staarde. Alsdan begaf hjj
zich met wankelenden tred naar de deur.
Alvorens hij de hand aan de klink legde,
vrouw, die zich met een revolver wilde ver- standbeeld voor zjjn vader zou onthullen,
dedigen en met geweld moest worden over-ontplofte op de ljjn, welke die trein moest
meesterd. passeeren, een dynamietbom, die met behulp
Volgens de detectives, die Francis ge- eener electrische geleiding ontstoken werd.
vangen namen, hield hjj zich reeds 5 weken Alleen aan een misverstand van een wissel-
schuil in de Fransche wjjk te Londen, nu wachter is het te danken, dat de trein op
eens onder den naam van Johnson, dan
onder dien van Brou.
Bjj het verhoor in Bow-Street ontkende
een verkeerde lijn het station binnenreed en
daardoor de Czaar en zjjn gevolg aan een
ernstig gevaar ontsnapten. Thans werden
Framjois alle medeplichtigheid aan den aan- b personen, op wie de aanslag hoegenaamd
slag op den restaurant Very en zeide, dat,
als hjj ter dood werd veroordeeld, hjj, evenals
Ravachol, zingende het schavot zou bestjjgen.
In elk geval wenschte hjj zeer spoedig te
worden uitgeleverd, daar hjj beweerde in
bleef hjj staan, als verwachtte hjj, dat zjjn
zoon een woord, een antwoord voor hem
had. Maar Emil zat daar, als waren hem al
de levensgeesten ontvloden. De oude man
slaakte een diepe zucht; daarna opende hjj
de deur, schreed er doorheen en liet haar
achter zich in het slot vallen.
III.
Reeds lang schemerde het heldere daglicht
door de rolgordjjnen in het studeervertrek
van den justitieraad, maar nog steeds brandde
de lamp aan de zoldering, nog steeds zat in
den armstoel Emil, zooals hjj daar sedert
nagenoeg drie uren gezeten had.
Het kwam hem voor, als mocht hjj het
niet wagen, op te staan, als had hjj de kracht
verloren zich te bewegen, te staan, te gaan.
Een akelig, onheilspellend iets scheen de
hand op hem gelegd en hem terneergedrukt
te hebben, zoodat hij niet de kracht vond,
op te staan.
Langzaam eindelijk herstelde zich de chaos
van zjjn gedachtenloopmaar hjj kwam dra
tot de erkentenis, dat die toestand van ver-
dooving ver boven de naakte waarheid te
verkiezen was. Het bewustzjjn van datgeen,
wat zijn vader hem gezegd had, de vreeseijjke
zekerheid, was meer dan een sterveling ver
dragen kon.
Zjjn vader, de algemeen geachte man, nog
voor eenige uren met eerbewjjzingen en
loftuitingen overladen, een dief en een trouwe-
looze zaakwaarnemer! Deze man, voor wien
ieder het hoofd ontblootte, was eerloos.
Wellicht maakte zich reeds den volgenden
dag de ijzeren arm der gerechtigheid van
niet gemunt was, gedood en 14 anderen
gekwetst. Een 40tal personen zjjn in ver
band met deze misdaad reeds gevangen ga-
nomen.
In den dierentuin te Lissabon had een
zjjn persoon meester en bracht hem als een
lage schurk in het tuchthuis!
En hij was de zoon van dien man, hjj
droeg diens naam, en de ban, waarin de
vader gedaan werd, zou ook den zoon treffen
Verachten, haten wilde hjj den vader, die
hem zoo in het ongeluk gestort, die met
koude berekening, eene betere zaak waardig,
hem als reddingswerktuig uitverkoren had,
om hem tot medeplichtige zijner misdaad te
maken.
Die vreeseijjke tweestrijd tusschen kinder
liefde en toorn tegen den eigen vader dreigde
hem het verstand te doen verliezen. Het
oogenblik, waarin hjj toestemde, zjjn vader
te redden, maakte hem zelve tot een schurk.
Wanneer hjj de eerste schurkenstreek be
ging, Henriette met de bedoeling huwde,
haar omtrent het verlies van haar vermogen
te misleiden, dan werd hjj de moreele mede
plichtige zjjns vaders en was voortaan niets
beter dan deze zelf, wiens handelwjjze thans
hen beiden een wis verderf prjjsgaf.
Wanneer hjj daarentegen morgen zijn
vader energiek verklaarde, dat zijn geweten
verbood, dat te doen, wat hjj van hem ver
langde, dan sprak hjj daarmee het dood
vonnis zjjns vaders uit. En het eerste ongeluk
sleepte ook een tweede mee. Na den plot-
selingen dood zijns vaders moest door den
zoon zelve der overheid en der wereld mee
gedeeld worden wat zijn vader eenmaal
misdreven had. Zijn laatste bezitting moest
de zoon prijsgeven, om slechts eenigermate
weer te herstellen wat de vader bedorven
had. Arm, uit de samenleving verbannen,
als de zoon van een zelfmoordenaar en dief,
moest hjj de wjj de wereld intrekken.
Wordt vervolgd./
