let Lam! van flensden en Altena, <le Langstraat en lie Itonunelenvaard. EERSTE BLAB. Gemeente-Finantiën. FEUILLETON. De Pleegzuster. Uitgever: L. J. YEERMAM, Heusden. ATERE AG 5 NOVEMBER. 1892. VOOR M n47. Zj (8 Hutten ia rad. Dit blad verschynt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00. Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. r» Advertentien van 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrij dagmor gen ingewacht. Een gezin heeft jaren rustig geleefd. De inkomsten waren voldoende om de uitgaven te dekken; onbezorgd leefde men, tevreden met hetgene men bezat. Langzamerhand kwam verandering in dien bevredigenden toestand. Men zag om zich, en ontdekte dat men veel miste, wat anderen bezaten of genoten, en met de tevredenheid van het gezin was het gedaan. De oude meubelen, erfstukken uit het ouderlijk huis, ergerden de vrouw en schafte men zoo noodig een enkel meubelstuk aan, dan stak het oude zoo zeer by het nieuwe af, dat men steeds nieer opruimde om voor iets nieuws plaats te maken. Maar bij die nieuwe meubelen behoorden een nieuw kleed, nieuwe gordijnen en wat niet meer, dit alles was noodig ge worden, zoo noodig zelfs, dat daarvoor geld moest opgenomen worden. Ook de man moest verandering brengen in zijn levens wijze. Er waren vereenigingen opgericht nu het nieuwe sociëteitsgebouw een uitstekende gelegenheid bood om te vergaderen en aan alles kon hij zich niet onttrekken, hij moest lid worden van een paar vereenigingen, de vergaderingen bijwonen en een en ander veroorzaakte nieuwe uitgaven, hij moest Toch poet zijn tjjd medegaan en kon niet alleen achterblijven of zich aan alles ont trekken. Bovendien gaf toch een en ander ook genot, waarom het niet te erkennen? Spoedig kon men hoorenHoe is het mogelijk dat wij het vroeger zonder dat alles gesteld hebben? De gevolgen bleven intusschen niet uit; voor de rente van het geleende geld moest g' zorgd wordenmen diende ook af te lossenbovendien waren de uitgaven door de veranderde levenswijze, door de meerdere behoeften aanzienlijk hooger ge worden, en op het einde des jaars, als de rekeningen inkomen, zit men met de handen in het haar, want hoe zal men het tekort dekken? Men geeft toch volstrekt niets onnoodigs uitbezuinigen is niet meer mogelijk, wat men verkregen heeft is on misbaar geworden. Wat zou de wereld zeggen als men voor het lidmaatschap van vereenigingen bedankte, als men stil in huis bleef zitten, als men niet van tijd tot tijd aan kennissen en vrienden een eenvoudig (Uit het Duitsch.J Afgezien daarvan, dat zulk een samen zijn nooit goeddoet, zou ik het ook niet gedoogen, dat myn schoonzoon nog een jong meisje in zgn naaste omgeving had. Weet ge, tegenover schoonzoons kan men nooit voorzichtig genoeg wezen. Ik wil u behulpzaam zgn, een betrekking te vinden. Men weet, dat ge flink zijt, en hier in de stad zal men u gaarne als huishoudster, wellicht als gezelschapsjuffrouw aannemen. Ik wilde er met den justitieraad niet over spreken, omdat de oude man verzot op u sebynt te zgnik dacht bij mij zelvehet beste ware, om mij onverwijld tot u zelve te wenden. Ik kan mij immers voorstellen dat gij geen overtollig stuk huisraad wenscht te zgn, en ik hoop, dat mijn wenk u vol doende zij. Zie dus naar de een of andere betrekking uit. Wanneer ik u met iets van dienst kan zijn, deel het mij dan mede; ik wil u ook aanbevelen, ofschoon in dit op zicht men niet voorzichtig genoeg kan zijn.* Zij knikte Lucy toe en verliet de kamer. In de deur draaide zij zich nogmaals om en ïeide: »Gij b hoeft mijnheer Emil en den beer justitieraad er niets van te zeggen, dat ik'hier was.* Dan ging zjj naar buiten. partijtje gaf? Dan, vermeerdering van in- en men leende geld om ook het nageslacht komsten, maar dit is ook ge makkelijker te doen bgdragen. De schoollokalen moesten gezegd dan verkregen. Men zoekt, men verbouwd, straten gelegd, gemeentehuizen zoekt, maar alles te vergeefs en men gaat geslecht worden, daarvan zouden de kinderen op den ingeslagen weg voort, met de stille en kindskinderen profiteeren, en leeningen hoop dat een of andere onvoorziene om- werden gesloten om in de kosten te voor- standigheid uitkomst zal geven. Zoo gaat zien. Men zorgde voor de renten, loste van het met sommige gezinnen in het klein,tijd tot tijd een duizend gulden of vier af, zoo is het thans met vele gemeenten in maar sloot voor andere behoeften gedurende ons dierbaar vaderland. dien tjjd weer leeningen van hooger bedrag, Dag aan dag leest men uitvoerige ver-zoodat men al aflossende achteruitging, en slagen van de zittingen van de gemeente- het cijfer der schulden steeds hooger werd. raden in de groote gemeenten en die lectuur De huisvader van daar straks handelde niet is tegenwoordig niet opwekkend. Het is anders 1 klagen geen gebrekHooge belastingen en 1 Maar zoo iets kan niet voortduren, en zoo nog te kort. De toestand is onhoudbaar, :is men nu in vele gemeenten zoo ver ge leest men herhaaldelijk, maar in plaats van J komen dat men ten einde raad is. Grootere afdoende maatregelen te nemen, doet men en kleinere gemeenten verkeeren in den als de huisvader van daar even en wacht zelfden toestand. Wat een schuld van ruim van een onvoorziene omstandigheid heil. De 60 millioen voor Amsterdam is, is een schuld hooge regeering moet helpendaarmede van 60 duizend gulden voor kleinere ge troost men zich, alsof die zal kunnen helpen, meenten. Klaagt men bij de grootere ge zonder verhooging der rijks inkomsten. De meenten dat zij door bemiddelden verlaten discussiën beginnen met tal van jerimiades J worden, en het getal behoeftigen steeds toe- en eindigen met de aanneming der be-1 neemt, in kleinere gemeenten klaagt men grooting, nadat een paar postjes met een evenzeer dat de gegoeden vertrekken en de kleinigheid verminderd zijn. Een jaar is lasten op die wijze slechts door een betrek- men ten minste klaar, en die dan leeft, die dan zorgt, misschien komt in dit jaar wel uitkomst kelyk klein getal burgers kunnen gedragen worden. Van verhooging van belastingen mag V an waar die ongelukkige toestand geen sprake meer zijn men zou daardoor Vrij algemeen leest men klachten over de steeds hoogere uitgaven voor onderwijs, armenzorg en publieke werken. Een begrooting van voor 40 jaren of nu van dezelfde gemeente zal vrij wat verschillen. Toen had men uitgaven voor onderwijs, het kapitaal verdrijvep. Verhooging van het schoolgeld, vermeerdering van het getal aangeslagene in de laagste klassen moeten dienst doen om 't detecit met een paar honderd waren, dat kleeden niet noodig waren, dat kostbare beuzelarijen zonder bezwaar konden gemist worden want dat de inkomsten dergelijke uitgaven niet toelieten en onze voorvaderen steeds ijverden om een appeltje voor den dorst te bewaren. Dan had hij zichzelf moeten overtuigen dat uithuizigheid verkeerd is, en een goed huisvader nergens liever moest zijn dan in eigen woning, vooral wanneer de middelen ontbreken om aan liefhebberijen te voldoen. Maar heeft hij laat ingezien dat de wagen verkeerd liep, dan is het zgn zaak om te zorgen dat het niet te laat is. Beter ten halve gekeerd dan geheel gedwaald Dan dient hij bij alles rekening te houden met de middelen, en alles wat boven die middelen gaat van zijn huishoudelijke be grooting te schrappen, zonder zich te be kommeren, om het genot dat hg en de zgnen daardoor zullen missen, zonder zich om het oordeel der menschen te bekreunen. Voor hem moet hoofdzaak zgn behoorlijk toe te komen en ^ich buiten schulden te houden. De gemeentehuishouding is zeker zoo eenvoudig niet als een gewone burgerhuis houding. Een gemeentebestuur moet met vele zaken rekening houden waarover een gewoon huisvader zich minder behoeft te bekommeren. Weelde-artikelen hoort men dikwijls verdedigen met het oog op bet vreemdelingen bezoek, zooals een winkelier zijn gevel laat restaureeren om daardoor klanten te lokken. De gemeente is door den wetgever tot verschillende uitgaven ge dwongen, evenals de huisvader door ver gulden te verminderen, maar daarmede is men gewoonlijk niet geholpen en dikwijls i schillende omstandigheden gedwongen wordt; weet men niets anders te verzinnen dan J daarop moet gerekend worden zoowel door een paar honderd gulden schadevergoeding gewone uitgaven tot buitengewone te maken het gemeentebestuur als door den huisvader, aan den meester voor het onderwgs van en daarvoor leeningen te sluiten. Heftig j maar verder moet alles van de begrooting een vijftigtal behoeftige kinderen, een postjewordt in sommige gemeenteraden geklaagdverdwynen wat hoe nuttig en noodig ook voor onderhoud van het school en de onder wijzerswoning toen had men uitgaven voor armverzorging, maar de diakoniën hadden de grootste uitgaven en werden door een kleine subsidie gesteund, en publieke werken? Men behielp zich met de oude meubelen. De burgemeester gebruikte een kamer in zijn huis voor secretarie en de raad ver gaderde in een herberg, om maar iets te noemen. De behoeften zijn aanzienlijk toe- over den finantieelen toestandB. en W. J niet kan betaald worden. moeten vrij wat aanhooren dat minder aan- j In de laatste jaren heeft men veel meer genaam is, maar zijn zij verantwoordelijk zaken nuttig en noodig geoordeeld dan voor de gevolgen van besluiten door de meer derheid van den gemeenteraad genomen En is een gemeenteraadslid dat een twintignu moet men jaar achtereen ja en amen gespeeld heeft de I kosten. Is vroegerdaardoor heeft men het leven van allen of van velen veraangenaamdmaar ook niet klagen over de het niet mogelijk die zaken te eenige schuldige, als de kiezers driemaal inbetalen, dan moet men die eenvoudig op- de gelegenheid geweest zijn hem hun on te- offeren, behoeftige gezinnen missen veel wat vredenheid te toonen door hem hun stem meer gegoeden bezitten, evenzeer moeten be- genomen, men wilde niet achterstaan bij naburige gemeenten, men schiep behoeften, en was daaraan eenmaal voldaan dan werden die behoeften spoedig onmisbare zaken. Was geen geld voorhanden, men ging spreken van buitengewone uitgaven, waarin ook het nageslacht moest helpen voorzien Het duurde eenigen tijd, alvorens Lucy zich beheerschen kon. De aanval, dien de brutale vrouw op haar gepleegd had, was te plotseling, te onverwacht gekomen. De manier en wijze, waarop zij tot haar gesproken had, scheen haar zoo onbeschaamd en beleedi- gend, dat zij niet wist wat zij er van zeggen moest. Een gevóel van eindelooze bitterheid echter overkwam haar bij de gedachte, hoe weerloos zij tegen soortgelijke beleedigingen en onbeschaamdheden was, daar niemand haar beschermen kon, niemand zich ver plicht zag haar bij te staan. Nog straks had zij er aan gedacht, dat zij des justitie- raads pleegdochter was en de plicht op haar rustte, hem te verplegen. Welk een dwaas heid Zij was niets dat een ietwat verwende dienstmaagd, die wachten moest, tot men haar haalde en riep tot wien een dienst van haar verlangde. Wat haar te wachten stond, wanneer Emil huwde, zij wist het niet; men behoefde het haar niet eerst te zeggen, dat zij het huis moest ontruimen. Niet één dag had zij met de dochter dier vrouw onder één dak willen toeven. Zij wist het, de dochter bezat een nog grootere dosis laag- en onbeschaamdheid dan de moederen dit ellendig schepsel zou de vrouw van Emil worden In een ommezien waren alle gedachten van Lucy veranderd, alle bitterheid en toorn waren in één oogopslag verdwenen. Zij kende slechts een eenig gevoeldat van het onbeschrgfelykst medelijden met den armen man, wien het noodlot daartoe ver te onthouden Klagen baat niet meer, de tijd van handelen en krachtig handelen is gekomen. Indien die huisvader van daar straks verstandig geweest was dan had hij vrouw lief moeten overtuigen dat tafels en stoelen, kachels of haarden nog zoo slecht niet oordeeld had, de gade van dit meisje te worden. Zelfs haar liefde trad daarbij op den achtergrond. Het was geen jaloezie, welke haar bezielde, maar oprecht medelyden. Zij had haar leven ten offer gebracht, alleen Emil daarvoor te behoeden, dat dit om meisje zijn echtgenoote werd Plotseling werd er aan de deur geklopt en een meisje verscheen met het verzoek, dat Lucy naar de ziekenkamer zou komen. Toen zy de mat verlichte kamer betrad, zag zij den justitieraad bewegingloos op het bed liggenop zgn hoofd bevond zich een ijs-omslag. Nevens het bed stond met bleek gelaat Emil. »Zustertje,« zeide hij, en zgn stem was zoo eigenaardig ontroerd, als werd bij door zijn gevoel overstelpt, »ik heb u hier laten ontbieden, opdat ge mij in de verpleging mijns vaders zoudt aflossen. Hij is nu kalmer en zal u niet veel moeite berokkenen. Ik zou eenige uren willen slapen. Hernieuw zorgvuldig de ijs-omslagen en laat mij in twee uren weer wekken. Gij kunt dan te bed gaan. Ik wil slechts eenige krachten bijeengaren. »Mag ik niet,« vroeg Lucy met terneer geslagen blikken, »den geheelen nacht waken Ik ben uitgerust en gij hebt sedert verscheidene nachten niet geslapen. »Ik vrees,sprak Emil ontwijkend, »dat u zulk een slapelooze nacht te zeer inspant. De zieke is zeer onrustig en git voortdurend. Gij kondet u angstig gevoelen. Ware het tooneel met mevrouw Winter niet onmiddellijk voorafgegaan, dan had hoeftige gemeenten van veel afstand doen, wat andere gemeenten zonder bezwaar aan de ingezetenen kunnen verschaffen. Heeft men geen geld voor verlichting, men laat de post op de begrooting vervallenheeft men geen geld voor een deftige secretarie met alles wat daarbij behoort, men behelpe zich met een kamertje, maar men moet nooit boven zjjn krachten gaan. Werd dit in het oog gehouden, werden alle uitgaven, die niet dringend noodzakelijk zijn, geschrapt, dan zou men zeker veel moeten missen, maar in de meeste gemeenten zou men niet behoeven te klagen dat de uitgaven boven de draagkracht der inge zetenen stegen, voor het dringend nood zakelijke is overal nog geld genoeg De commissie voor de tentoonstelling te Antwerpen heeft geantwoord op de voor stellen van het comité der ontworpen zus- ter-tentoonstelliag BrusselAntwerpen, dat Antwerpen haar tentoonstelling afzonderlijk zal houden. Wij krijgen dus nu 2 wereld-tentoonstel lingen te gelijk. De Morgenster*, het maandblad van den Belgischen schoolbond tegen het alco holisme, onder redactie van dr. Robijns, geeft een treurig beeld van de vorderingen van het alcoholisme in België. Terwijl Duitschland op 215, Engeland op 190, Nederland op 173 ingezetenen een drank huis heeft, bezit België er één op elke 37 inwoners. Terwijl de Engelschman per hoofd 21/i liter sterken drank, in Frankrgk 4 en in Duitschland per hoofd ongeveer 8 liter ge dronken worden, is het verbruik in België gestegen tot 12 liter per hoofd. De toeneming van het aantal gevangenen, krankzinnigen, zelfmoorden en bedelaars is dientengevolge groot, en op België rust vol gens dr. Robijns de schandvlek, dat de Belgen de grootste alcoholdrinkers van ge heel Europa zgn. Het Congres van de mijnwerkers uit de Borinage heeft den wensch uitgesproken, dat het loon zal worden verhoogd. Verder werd besloten tot de vorming eener syndicale vereeniging ter verkrijging van algemeen stemrecht en tot bet houden eener betooging, welke 4 Dec. te Brussel zal worden gehouden. Eindelijk werd besloten een algemeen Congres van de geheele Borinage te houden. Blijkens ofAcieele opgave zijn in de laatste dagen van October te Hamburg geen sterf gevallen aan cholera voorgekomen. De werklieden-vereeniging te Milaan, in welke 27 bedrijven vertegenwoordigd zijn, is tot de socialisten overgegaau. Dit heeft groot opzien gewekt. Lucy thans gezwegen. Zij had zich beheerscht; bevond zij zich in het belendend vertrek, zij had dat niet gedaan wat zij nu deed. Zoo waarheen Emil haar gebracht had. Zij zat volgde zij een aandrang in haar binnenste, in een leunstoel en nevens haar stond met een aandrang haars harten, die zij niet meer gevonden handen Emil. Toen zij met een weerstaan kon, omdat haar hoofd van hetzucht de oogen opsloeg, zag zij hem voor vele denken afgemat, omdat haar eigen-zich staan en de tranen in zijn oogen waarde diep gekrenkt was. glinsteren. Zij vatte Emil's hand en fluisterde hem j Dan legde hij haar de hand op het voor met een snellen zijwaardschen blik op den hoofd en zeide: Voelt gij u beter, Lucy? zieke toe »Emil, ik weet alles. In den O God, waarom moest ook gij in dit geheim nacht na het feest ben ik mijns ondanks worden ingewijd? Was het niet genoeg, dat getuige van het onderhoud met uw vader j mij het lot zoo hard treffen moest; moest ook gij met uw ontvankelijk hart, met dit hart vol dankbaarheid en liefde gepijnigd worden Zij vatte zgn hand en bedekte die met hartstochtelijke kussen. »Emil,« snikte zij, »Emil!« Zij gevoelde, hoe een hand met geweld in diens studeervertrek geweest ik was achter het gordijn. Zij zag, hoe het gelaat van Emil van ont steltenis verstijfde; zij zag, hoe hij als door een bliksemstraal getroffen scheen. Dat mede lgden, hetwelk zg gevoelde sedert het uur, dat zij hem beminde, maakte met hernieuwde macht zich van haar meester. »Neem mijn leven,* zeide zg plotseling, terwijl haar adem kuchte en haar stem in dier voege beefde, dat zij bijna onverstaan- zich uit de hare bevrijdde; een oogenblik later was zij alleen. Zij zonk in den leunstoel terug en liet j haar tranen den vrijen loop. Was dit een baar was; »neem mijn leven, wanneer ik ui droom, dien zg zooeven doorleefd had? Was daardoor helpen kan, Emil, u en den man, het werkelijkheid, die haar omgaf? die ons beiden lief en dierbaar is. Emil, ik Een kreunen, door driftig uitgestooten, kan u niet langer zien lijden, ik word j luide woorden gevolgd, bracht Lucy weer anders waanzinnig.* tot bezinning. Zij sprong op en snelde -aar Zij wist niet, wat met haar geschiedde, I het nevenvertrek. Zij herinnerde zich naar maar zij wierp zich plotseling sprakeloos I plicht. aan zgn borst. Zij voelde nog, hoe Emil zijn armen om haar heensloeg en haar tot zich De justitieraad had het ijs-compres van het hoofd geworpen; hg sprak driftig oor trokdan begaven haar voor een oogenblik zich heen en zgn handen schermden zinne- de zinnen. Maar die onmacht duurde slechts korten tijd. Toen zij weer tot bezinning kwam, loos in de holle ruimte. Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1892 | | pagina 1