Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bomnielerwaard.
1 Januari 1893.
Aè 1163.
FEUILLETON.
DE DIEFSTAL.
Uit het Parlement.
Uitgever: Lu J. VEERMAK, Heusden.
ZAlEiiDAG 1 JANUARI.
1893.
VOOR
Dit blad verschuilt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprjjs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters Daar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjj dagmor
gen ingewacht.
Van vele dingen regelt zich de waarde
daarnaar of ze jong zyn of oud. Groenten
en blijspelen, haakpatronen en vrouwen
moeten jong zijn, indien ze bevallen zullen.
Vrienden en wijn winnen door den tal
hunner jaren. Ja 't zelfde voorwerp dat
bijna waardeloos is in den tjjd zjjner jeugd,
wordt niet zelden met goud betaald wanneer
't een paar eeuwen in 't stof heeft gelegen.
Een boek van voor vijftig jaren wordt door
liefhebbers en boekhandelaars geringer ge
schat dan een, dat zoo even de pers heeft
"-rlatenis het echter tweehonderd jaar
oud, dan taxeeren beiden het beduidend
hooger. Een stuivertje van 1889 heeft heden
geen hooger reëele of numismatieke waarde
dan 5 centen, maar in anno 1988 zal men
voor zoo'n dingetje goud bieden.
Welk een wonderljjk ding is de tijd toch,
die al naardat hij jeugd of ouderdom ver
leent, menschen en voorwerpen aantrekke
lijk of afstootend maakt 1 En 't wonderlijkste
is wel dat hij zelf nooit veroudert en zich
evenmin verjongt, maar onveranderd de
zelfde bljjft, morgen verslindt wat hij heden
in 't leven roept, na duizend jaren in den
zelfden tred zjjn weg loopt als voor duizend
jaren.
De tjjd kent dag noch uur, maanden
noch jaren; hjj kent geen almanak en geen
klok. Bewusteloos is hjj en onverschillig
omtrent alles wat onder zjjn heerschappjj
geschiedt. Wjj menschen zjjn 't, die hem
verdeelen en van namen voorzien, hem heden
een weldoenermorgen een booswicht
noemen; nu de sakonden tellen en straks
over eeuwen heenvliegen. Wjj regelen ons
heele leven naar den tjjd, naar dagen en
nachten, zomers en winters, kwartalen en
maanden. Geen tjjddeel echter grjjpt zoo
diep in onze openbare, burgerljjke en parti
culiere aangelegenheden als dat, 't welk we
een jaar heeten.
Een Nieuw Jaar doet ook weer heden
zjjn poorten voor ons open en noodigt ons
uit binnen te treden. Wie vermag dezen
drempel te overschreden zonder een dank
bare gedachte aan Hem, die ons leven weer
met een nieuwen termjjn verlengt?
Een nieuw arbeidsveld wordt ons aange
wezen, waarop een ieder zjjn krachten ont
wikkelen zal, de een in handenarbeid, de
ander in handelszaken, de derde in dienst
van den Staat of de Gemeente, de vierde
in Kunst of Wetenschap.
(13
Hare moeder had haar een verbindtenis
met Gideon voorgespiegeld, en tot nu toe
het samenzjjn der beide jonge lieden niet
alleen toegestaan, maar zelfs begunstigd, en
nu nam zjj hare belofte om den wille van
dat ellendige geld terug welke handel-
wjjze in de oogen van een verliefd jong
meisje een onhoudbaren beweeggrond is 1
Daarom zeide ook Clarisse:
»Ah, wilt gjj mjj afhalen? Wilt gij mij
ontvoeren? Ik ben bereid!*
Geenszins Clarisse. Ik kom om de porte
feuille te halen, die Becker aan uwe moeder
overgegeven heeft, maar spoedigwjj
hebben geen oogenblik te verliezen.*
Becker's portefeuille?* riep Clarisse.
»Mjjn hemel, ja zekermaar snel,
Clarisse Deze portefeuille en alles wat
deze inhoudt behoort my toeuitgezonderd
de pas deze alleen moet ik hebben om
mjj als bewjjs te dienen.*
Gideon!*
ȟen sleutel, Clarisse.*
In plaats van te antwoorden barstte het
arme meisje in tranen los. Gideon omarmde
haar en zocht haar gerust te stellen en
prees haar wegens hare eerljjke beginselen;
maar toonde haar tegel jjker tjjd aan, dat hjj
eveneens een eerljjk man was, en niet in
Een nieuwe gelegenheid wordt ons ge
schonken aan het groote, verheffende streven
der Menschheid mee te arbeiden, zjj het
door raad of daad, zjj het in kleinen kring
of door rechtstreeksche deelneming in de
publieke aangelegenheden.
Een nieuw uitzicht wordt ons geopend
op zaaien en oogsten, op inspanning en
voordeel.
Een nieuw tijdperk wordt ons ontsloten
van gemeenschap met ouders, vrouw en
kinderen, vrienden en geljjkgezinden, en
wjj zullen gelegenheid genoeg hebben te
geven en te ontvangen, wat de mensch den
evenmensch aan deelneming en opoffering,
aan vriendschap en medeljjden te geven ver
mag.
Aan ons is het dit nieuwe tjjddeel aldus
te besteden dat wij aan het einde niet met
berouw en schaamte, maar met bevrediging
en voldaanheid terugzien kunnen.
Wat zouden we gaarne weten, wat het
toekomstige jaar aan ieder van ons brengen
zal, of 't vreugde of smart, winst of verlies,
vereenigd bljjven of scheiden brengen zal.
Och in 't algemeen kan men aannemen dat
het nieuwe in dat opzicht niet van zjjn
voorgangers zal afwyken. Ook in 1893
zullen geboorte en dood, lust en leed het
oude beurtspel voortzetten. Ook in 1893
zullen we met allerlei zorgen te kampen en
de bekende drie vragen te beantwoorden
hebbenwat zullen we eten, wat drinken,
waarmee zullen we ons kleeden? Ook in
1893 zal de opvoeding onzer kinderen ons
genoegen en verdriet opleveren, zullen
ziekte, nood en jammer den weg tot onze
woningen vinden zullen in elkaar geslagen
handen worden losgerukt en zal de dood
zjjn oogst onder de levenden van allen
ouderdom en eiken stand houden.
Dwaas ware hjj, die van 't nieuwe jaar
de vervulling hoopte van al de wenschen,
die 't oude hem geweigerd heeft en zich
ging inbeelden dat nu alles ten goede,
iedere strjjd in vrede, alle armoe in wel
vaart, elke woestjjn in een paradjjs ver
anderen zal.
Maar even dwaas ware hjj, die de hoop,
welke 't nieuwe jaar onwillekeurig in allen
opwekt, met de moedelooze woorden trachtte
te verstikkenhet zal toch wel by 't oude
bljjven. Wanneer allen zoo dachten, dan
vaarwel alle vooruitgang, alle ontwikkeling,
alle streven naar hooger
Wat we met de Kerstdagen zeiden, mogen
we nog wel eens herbalenéén enkel jaar
is slechts korte spanne tijds en de voor
staat was zich te vergrijpen aan een anders
bezittingdengene dien zjj moest wan
trouwen was juist Becker, die haar wilde
trouwen zonder haar te beminnen, en die
hare moeder een aanzienljjke som geld had
overgegeven, die hjj ontnomen had aan
»Want dit geld,* ging hjj voort, »is
mjjn eigendomdeze banknoten zjjn mijne
erfenis de nalatenschap mjjns ooms;
dus Clarisse, den sleutel; want elk oogen
blik talmen kan ons eene overrompeling
uwer moeder op den hals halen of van
Becker zeiven en dan zjjt gjj de schuld van
mjjn verderf en berooving.*
»De sleutel,* zeide Clarisse. >0 ik heb
hem niet. Sedert mjjn moeder in 't bezit
van die verwenschte portefeuille is, heeft
deze sleutel haar niet verlaten.*
Gideon ging hierop in madame Rose-
mejjer's slaapvertrek, haalde eene kleine
dolk te voorschijn, die hij sints den vorigen
nacht by zich droeg, stak de kling tusschen
de slecht sluitende voegen der oude noten
houten kommode, die zeker van madame
Rosemejjer's huwelyk af dagteekende, en
drukte met geringe moeite de veer van het
slot terug. De kast ging open, Gideon nam
de portefeuille er uit en verborg deze onder
zjjn rok.
»Zeg nu aan uwe moeder zonder aarzelen,
dat ik bet slot heb laten openspringen, en
dit geld medegenomen heb. Zjj mag schelden
en schimpen of mij aanklagen, zooals het
haar goed dunkt, 't is mij hetzelfde. Ik
vlucht niet, Clarisse, ik verberg mjj nietl
Men zal mjj in mjjn woning en deze porte
feuille by den notaris Pichon in de Grénétat-
1 uitgang, die het in de zeden, in den gods
dienst, in de politieke mondigheid van 't
volk brengen kan, is in het beste geval
nog betrekkeljjk zeer gering. Maar hoe
sneller een jaar omspoedt, des te sneller is
uit tien enkele jaren een 10-tal geworden. En
wat een 10-tal voor het lot van een natie be-
teekent, toont ons de geschiedenis van onze
eigene inwendige vaderlaDdsche toestanden.
Een jaar lang droomen en niets uit-
j voeren, een jaar lang onnut de krachten ver
spillen aan on vruchtbaren partjjstrjjd be-
teekent de welvaart des volks een vol jaar
achteruit brengen.
God zegene het Nieuwe Jaar, dat gereed
staat zjjn weldaden over ons uit te strooien.
Het geve aan ieder, wat hjj -billjjker wijze
verwachten magden gelukkige bestendig
heid, den treurende troost, den eenzame
afleiding, den schuldige vergeving, den
machtige wijsheid, den zwakke sterkte, onze
familiën eendracht en liefde, onze Gemeente
voorspoed, ons Vaderland vrede binnen en
buiten
Tot afwisseling der begrootings-discussiën
had men Donderdag een soort van schoon
maak. Tal van ontwerpen werden na langer
of korter discussie aangenomen. By de be
grooting der Algemeene 's Landsdrukkerjj
bespraken de Heeren Kerdjjk en Pjjttersen
de positie der werklieden; bjj die voor het
pensioenfonds kwamen de vacatie-gelden der
commissie ter sprake. Bjj het domeinfonds
deden de boeien op de Maas voor Rotterdam
haar intrede, om bjj de begrooting van
waterstaat nog eens een onderwerp van dis
cussie te zjjn. Heeft Rotterdam recht op
de f 60000 die de boeien opleveren, was de
vraag van den Heer Kerkwjjk. Rotterdam
mag den Minister dankbaar voor zjjn ver
dediging zeide deze heer. Een boer mag geen
spade steken in domeingrond zonder be
taling en Rotterdam beschikt tot zjjn voor
deel over de Maas, die toch ook domein is.
Nog andere onteigeningswetjes, suppletoire
begrootingen of wjjzigingen werden goed
gekeurd, waarna de Heer Tjjdens, naar aan
leiding van den brief van den heer Tindal
eenige vragen richtte tot de Regeering om
de werkloozen werk te verschaffen. Aan
den Minister van Binnenlandsche Zaken
vroeg hjj, of de Minister bereid was zoo
spoedig mogeljjk gelden aan te vragen om
de gemeenten te subsidieeren, die werk wilden
verschaffen aan den Minister van Waterstaat
straat vinden.*
Met deze woorden verwyderde hij zich,
en zonder te bljjven staan en een blik in
de straat naar madame Rosemejjer te werpen,
liep hjj spoorslags naar het huis van den
notaris en kwam daar bjjna op hetzelfde
oogenblik aan, toen deze uit een fiaker
stapte.
>0, kom mede, mjjnheer notaris!* riep
hjj hem toe. »Wjj zjjn nergens zeker dan
in uw kabinet.*
Hjj steeg snel de trappen op, en trad het
vertrek binnen. En toen Pichon geheel buiten
adem hem ingehaald had, knoopte Gideon
zjjn rok open en reikte den eerljjken notaris
de portefeuille over met de woorden:
»Dit is de nalatenschap mjjns ooms!
Dit zjjn de papieren, die den heer Becker
den vorigen nacht zjjn ontstolen.*
De notaris trad eene schrede terug.
»Jonge man*, begon hjj, »met welk soort
van lieden verkeert gjj hier in Parijs Becker
was in den voorbjjgeganen nacht bjjna ver
moord geworden. Men heeft hem mishan
deld, verwond, en
>En,« viel Gideon hem in de rede; deze
portefeuille bevond zich sedert gisterenavond
acht uur in madame Rosemejjer's handen,
die haar van den heer Becker heeft ontvan
gen. Deze bevat ook den pas, waarvan deze
waardige zaakwaarnemer zieh zou voorzien,
om naar Brazilië over te steken.*
»Hoe?« vroeg de notaris. »De openbe-
broken kas
»Door den heer Becker zelf.*
»De touwladderHet breekyzer
>Is van Jean Becker.*
werd de vraag gericht, of van zijn departement
iets gedaan kan worden en hoofdzakeljjk of
het groote werk, de droogmaking der
Zuiderzee, niet kon bespoedigd worden; die
van Justitie eindeljjk vroeg interpellant een
wetsontwerp om te komen tot onteigening
van gronden die of in het geheel niet of on
voldoende in cultuur gebracht zjjn. De
Minister van Binnenlandsche Zaken ant
woordde dat de interpellant te recht gezegd
had dat hulp of door particuliere of door
de plaatseljjke authoriteiten moet verstrekt
worden, en dat het verleenen van subsidiën,
geheel afhangt van de omstandigheden,
zoodat volstrekt geen algemeene regeling
kan gemaakt worden. De Minister van
Waterstaat wees op zjjn begrooting en wat
de Zuiderzee betrof, dit hing geheel af van
de commissie die met het onderzoek belast
is; de Minister van Justitie heeft nog geen
af uitgetrokken voor het in orde brengen
der Nieuwe Maas van Krimpen naar Rotter
dam. De Heer Rutgers was niet zoo ge
lukkig vooreerst wilde hjj de post doen ver
vallen ter verbetering der havenwerken van
Harlingen, doch zijn amendement werd met
73 tegen 8 stemmen verworpen, vervolgens
wilde hjj de begrooting verminderen met
een post van bjjna f 60.000 voor de helft
van een aan te leggen dam tot vorming
van een bergplaats voor baggerspecie aan
den afsluitdyk bjj Schellinkwoude maar ook
dit won de Minister met 62 tegen 21 stemmen
ook de commissie moest met 42 tegen 35
stemmen echec ljjden by een voorstel om
de post te schrappen voor het maken van
een tweede opening in de bruggen van het
Kanaal door Zuid-Beveland. En zoo kwamen
nog vry wat zaken aan de orde van plaatse-
ljjk belang. De Heer Van Beuningen, een
tijd beschikbaar, zoodat de interpellant danspoorwegman by uitnemendheid, verklaarde
ook moest verklaren dat die antwoorden
teleurstellend waren, toch betrof zjjn inter-
dat al kan voor als nog geen volledig oordeel
over de spoorwegoverkomsten geveld worden,
pellatie een hoogst belangryke zaak, daar de cjjfers der opbrengst teleurstellend zyn,
het brood van.de armen daarbjj ten nauwste hjj klaagt over weelde by den stationbouw
betrokken is.
Voor de begrooting van Waterstaat aan
de orde kwam had men eerst nog een sup-
en over het nieuwe tarief-systeem.
Van deze en andere op- en aanmerkingen
zal de Minister nota nemen; nu sprake is
pletoire-begrooting van den Minister, die van de instelling van een handelsraad even
nog vry wat debat veroorzaakte. als een landbouw-comité zal de reorganisatie
In plaats van het landbouw comité be- der Kamers van Koophandel daarvan af
staande uit afgevaardigden der verschillende hankelyk zynomtrent de spoorwegta-
landbouw genootschappen dienende tot voor- rieven is een voordracht by den raad van
lichting van den Minister, wilde de heer beheer in onderzoekzuinigheid zal zoo-
Schepel liever een Minister van Landbouw.veel mogeljjk betracht wordenmet de be-
Ook anderen hadden bezwarende uitgaaf streden tarieven is de Minister ook volstrekt
van dit comité werd echter goedgekeurd niet ingenomen en het hooge woord kwam
met 48 tegen 35 stemmen; evenzoo met er nu uit; het eenige middel om tot ver-
52 tegen 36 stemmen de aankoop van grond betering te komen is naasting.
te 's-Gravenhage nadat de Minister zyn plan Bjj de spoorweg-begrooting besprak de
had laten varen om daarop een gebouw heer Borgesius den aanleg van een spoor-
voor het rjjks-archief te stichten, zoodat weg ZwolleGroningen—Delfzjjl, waarvoor
hem de raad werd gegeven het gekochte de Minister alle sympathie heeft. De heer
zoo spoedig mogeljjk weer van de hand te Seret sprak over de verlegging der brug
doen; eindeljjk kreeg ook de Minister met te Westervoort, in verband met de defensie,
61 tegen 26 stemmen de f 12000 bestemd overleg met den Minister van Oorlog wordt
voor subsidie aan de vereeniging tot jjsop- toegezegd. De heer Levy wil spoedig herstel
ruiming in het Noordzeekanaal, opdat de van het viaduct te Amsterdam, nu de
vaart op Amsterdam uit zee niet zal ge- 1 grond tot rust schjjnt te komen. De Minis-
stremd worden.
ter acht een voortdurend onderzoek noodig
De algemeene beraadslagingen over de de adviezen der deskundigen zal hy aan de
begrooting van waterstaat liepen vlug af, j Kamer overleggen. In haar geheel wordt
de tjjd drong en de voorzitter moest reedsde spoorweg-begrooting zonder stemming
waarschuwen. Bij de behandeling der arti- goedgekeurd, en nu weer met den Minister
kelen werden zooals dat gewoonlyk gaat van Waterstaat het land door.
allerlei lokale belangen besproken.
De heer Zjjp wil een stads-hypotheekbank
Op advies der commissie van rapporteurs die den kleinen landbouwer geld zal kunnen
nam de Minister f 355.000 van de begrooting verschaffen tegen 3ys °/0. De Minister acht
»Die strik dan, waarmede men hem heeft
gebonden
»Van denzelfden Becker zeg ik u.«
»De muilkorf om den hond te verhinderen
te blaffen
Becker.*
»Maar«, ging de notaris voort, »de heer
Becker heeft bjj de bevoegde macht aan
gifte gedaan, dat drie roovers hem over
vallen hebben, en
»Drie roovers?* vroeg Gideon.
»Ja, de buren hebben hen gezien en
hebben een proces-verbaal over dit voorval
onderteekend.*
Hieruit*, antwoordde Gideon, »kunt gjj
zien, dat deze mensch met zyne medehel
pers een vooruit besproken spel gespeeld
heeft, terwjjl de portefeuille vijf of zes uren
vóór het aangeven van den diefstal by
madame Rosemejjer was.*
Volkomen van de waarheid dezer gevolg
trekkingen overtuigd, opende Pichon de
portefeuille, telde de banknoten en onder
zocht de kas.
»Dit kan hem op de galeien brengen,*
zeide hjj, de portefeuille zorgvuldig in zyn
bureau sluitende om deze volkomen te ver
zekeren. »Nu mag hjj komen en haar terug
halen.* Bjj deze woorden legde hjj de hand
op den schouder van den jongen man, en
ging voort
Herinnert gjj u nog, hoe ik dezen
morgen de tabak van het papier wegblies
en daarbjj opmerkte, dat ik menig grooter
vermogen dan het uwe even zoo snel als
die tabakstof heb zien verdwynen? Het
scheelde weinig, of mjjne profetie was uit
gekomen en ik begrijp nauweljjks, boe
gij met dezen man kondet overeen komen
want zoodra hij wist dat gjj mejuffrouw Rose
mejjer kendet, liep hjj even snel weg, als
gjj, nadat gjj in hem uw dief en mede
minnaar hadt herkend.*
De bankier zag dadelyk, dat bjj verloren
was, toen hjj van Gideon's liefdesverhouding
en zyn verbindtenis met madame Rose
mejjer's dochter hoordeeen boos, niet
vooruit gezien toeval, sloeg al zyn plannen
den bodem in. Hoe kon hjj ook vermoeden,
dat hjj zoo ongelukkig zou zyn om juist
dengene te kiezen, dien hjj voor alles het
meest moest myden, en dien zjjn handel-
wjjze het meest aanging. Hoe kon hjj ook
vooruit weten, dat deze jonge man hetzelfde
meisje beminde, dat hy van plan was te
trouwen, en dat deze met de vrouw bekend
was, die hjj zjjn vertrouwen wilde schenken,
om zyn roof te verbergen, en die hem op
de vlucht begeleiden of vóór hem zoude
vertrekken? Hjj was dus ontdekt, en wan
neer hjj zich nu niet zooveel mogeljjk
haastte, gemakkelyk van een schandeljjke
misdaad te overtuigen. Eén eenige hoop
was hem slechts nog overgebleven. Mis
schien had madame Rosemejjer nog aan
iemand iets van het haar toevertrouwde
geld gezegd, misschien had zjj de bankbil
jetten nog aan niemand laten zien. Was
dit het geval, dan kon hjj zyn buit weder
tot zich nemen en door middel van den
pas die hjj bjj zich had, zonder zwarigheid
ontkomen.
-
Slot volgt.
