Het Land van Heiden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
M 1179.
FEUILLETON.
GEVONDEN.
Uitgever: Ll.
J. YEERMAK, Heusden.
zaterdag 25 februari.
1893.
VOOR
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
franco per post zonder prjj 8 verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke rege
meer 10 ct. Groote letters Daar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmor
gen ingewacht.
Wat is weelde? Een vraag die zeer
moeieljjk is te beantwoordenwat toch voor
den een een weelde-artikel is, is voor een
ander een dageljjksche behoefte. Zjjn hand
schoenen bjjv. voor den een een weelde
artikel, voor een ander zjjn zij even on
misbaar als schoeisel of hoofddeksel. Het
begrip weelde is voor velerlei uitlegging
vatbaar. Wat niet voor noodzakelijk levens
onderhoud noodig is, wat men zonder eenig
bezwaar kan missen, is in het algemeen een
weelde-artikel, en zoo opgevat geeft ieder
vrjj wat geld uit voor weelde-artikelen.
Veel is geschreven of de weelde voor de
maatschappij nuttig of schadeljjk is. De
weelde is zeer nuttig, zegt de een, want zij
verschaft duizenden werk en brood, het
geld aan weelde-artikelen uitgegeven kon
vrjj wat nuttiger besteed worden zegt een
ander, werd dat onnut uitgegeven geld ge
bruikt tot kapitaalvorming, dan zouden die
kapitalen, nuttig aangewend, veel meer zegen
kunnen verspreiden en de geheele maat
schappij ten goede komen.
Een gierigaard met zjjn zucht om kapi
talen te vormen is nuttiger voor de maat
schappij dan een verkwister, die zich in
weelde baadt, en zjjn kapitaal zoek maakt
De oude staathuiskunde verdedigde den
gierigaard, later is men daarvan wel eenigs-
zins teruggekomen en heeft men erkend,
dat de weelde in onze maatschappij noodig
is om velen aan brood en levens-onderhoud
te helpen. Hoevelen zouden broodeloos zjjn
indien alle weelde-artikelen werden afge
schaft en ieder zich slechts tot het nood
zakelijke bepaalde! Hoevele winkels, hoe-
vele fabrieken zouden gesloten kunnen
worden, want het is niet te ontkennen,
veel wat door ons onmisbaar geacht wordt,
kan zeer goed en zonder eenig bezwaar ge
mist worden, en is dus weelde.
Klagen is aan de orde van den dag. De
verdiensten zjjn gering, de uitgaven zjjn
groot, en velen hebben groote moeite om
de inkomsten te doen sluiten met de uit
gaven. En zegt men nu tegen de klagers
Maar hoe hebben het dan onze ouders, onze
grootouders gesteld, hoe leefde men dan
100 jaren geleden, toen de loonen zooveel
lager waren dan tegenwoordig, toen de
traktementen van predikanten en ambtenaren
bespottelijk laag waren in vergelijking van
nu, dan krjjgt men ten antwoordja, maar
toen was ook alles goedkooper, toen had
men vrjj wat minder noodig, en bovendien,
men leefde eenvoudiger.
Ja men leefde eenvoudiger en offerde vrjj
O
De dikke rookwolken, die boven het
vorstelijk gedeëlte van Richmond hingen,
trokken langzaam naar het westeljjk deel
der stad, waar het vuur nog niet om zich
heen had gegrepen. De lucht was bier vrij
zuiver en er dreigde hier geen onmiddellijk
gevaar.
De soldaat schoof met zjjn voet eenige
vodden en zakken naar een hoek en legde
de vrouw er op, die zwak en bewusteloos
uit zjjne armen gleed op de eenvoudige rust
plaats. Als een zielloos voorwerp lag zij
daar.
»Kom, lieveling,* zeide hjj tot het kind,
»wij zullen nu naar wat eten voor ons gaan
zoeken en tegeljjk naar iemand om je arme
mama te helpen. Zjj zal hier veilig zjjn,
totdat ik terng kom.* zei hij zachtjes, »en
het zal een heele toer zijn om in dezen
verschrikkeljjken tijd iets te vinden in deze
door God verslagen stad.*
Hjj dekte de vrouw onder zoo goed hjj
kon en itrvN^i i ui) deen, vuelde bij, dat
hare banden a.m.. en siyf waren. Een ril
ling ging over zyn lyi, toen hy dacht, dat
wat minder aan de weelde dan tegenwoordig.
Als men weder eens tot die vroegere een
voudigheid terug keerde, zou men dan nog
behoeven te klagen dat men onmogeljjk
rond kan komen; maar zoo iets is immers
niet mogelijk? Wij hebben zoovele behoeften
leeren kennen, wjj zijn daaraan zoo ge
woon geraakt, dat het voor ons levens
behoeften, geen weelde-artikelen zijn. Onze
geheele levenswijze is anders geworden,
Wat voor vele gezinnen waar is, is ook gaat het in vele gezinnen. Moge de Staat
waar voor gemeenten, ja voor het geheele
land. Bij vroeger vergeleken zijn de be
spoedig een goed voorbeeld geven, de weelde
verbannen en zich alleen tot het noodige
lastingen aanmerkelijk gestegen. Vergelijkt bepalen, zeker zullen de gemeentebesturen
men de dorpsomslagen met die van eenige j dan volgen en weder een goed voorbeeld
ter navolging aan de burgers geven.
Klagen over slechte tjjden en geringe
van medeplichtigheid aan het neerleggen
van bommen met ontplofbare stoffen in de
laatste dagen.
Een vreesljjke ontdekking is te Bayreuth
gedaan. In 1878 nl. stierf daar zekere
barones Von Ammon, of althans zjj werd
I begravende familie vermoedde dat zy
slechts in een toestand van sehjjndood ver
keerde, maar tot de begrafenis werd besloten
winnen. mej. zeer j&ge oogmerken. Onlangs werden
Moge ieder in zjjn kring doen, wat zjjn dMrT00r nienwe aBnWjringen Terkregen
hand in deze zaak te doen vindt!
Buitenland.
jaren geleden, dan zal men overal een aan
merkelijke verhooging moeten constateeren,
en nu moge men zeggen dat dit hoofd
zakelijk veroorzaakt wordt door de uitvoe
ring van eenige wettten, in vele gemeenten
deze vordert meerdere uitgaven, wij moeten wordt die verhooging ook te weeg gebracht,
ons fatsoen ophouden en wjj gaan omdat men grootere gemeenten wilde naapen;
voort met klagen over den slechten tjjd, de gemeente moest haar fatsoen ophouden
dien wij voor een groot deel aan ons tegenover andere, en fatsoen ophouden kost
zeiven te wjjten hebben, want onthielden geld. Zoo werden de uitgaven opgevoerd en
wij ons van alles wat wjj niet noodig de inkomsten moesten daarmede in ver-1 der ljjst van getuigen, om gehoord te worden
hadden, en waarvan het verkrijgen ons houding blijven. j by het proces wegens omkooping in de
moeite kost, dan zouden wij zeker niet Het staat zeker gekleed een eigen ge- Panama-zaak, de president der republiek,
verlegen zjjn wanneer wjj ons iets nood- meentehuis te hebben, maar heeft men niet De heer Carnot is echter niet verplicht per-
zakelijks moesten aanschaffen. jaren achtereen zich zonder zoo iets be- soonljjk voor het hof van assises te ver-
Weelde-artikelen zijn goed voor hen die holpen? Aan het bezit zjjn groote uitgaven schynen. De voorzitter van het hof kan
de middelen bezitten om die aan te schaffenverbonden, en zoo zou men vrjj wat meer zich naar het Elysée begeven, vergezeld van j
bezit men die niet, dan moet men zich tot posten op de begrootingen kunnen aanwjjzen. een griffier, om aldaar Carnot's getuigenis s uitgewekenen, aan het Bulgaarsche volk, om
en 't gerecht gelastte een opgraving van het
ljjk en onderzoek. By die gelegenheid bleek,
TT dat de schijndoods zich in de kist omgekeerd
Volgens den »bigaro« staat aan het hoofd
en pogingen aangewend had om uit haar
graf te komen, zoodat de kist zelfs aan
oene zjjde stuk gedrongen was. De justitie
zet nu de instructie voort.
De Peter8burgsche >Novosti« bevat eene
proclamatie van Zankof, den aanvoerder
der daar verbljjf houdende Bulgaarsche
het noodige bepalen. Wel gelukkig zjjn dan En hoeveel zou men niet op de 's lands te vernemen en het door den griffier te
zy, die daartoe in staat zijnzegt men begrooting kunnen bezuinigen, als men het laten opteekenen.
misschien. Zou dit geluk niet voor een groot fatsoen des lands niet moest ophouden? De heer Carnot zal gehoord worden over
deel denkbeeldig zijn Zijn kostbare kleederen Hoeveel posten zouden bijv. geschrapt kunnen de vraag, of hjj de ljjst der omgekochte
warmer, beter geschikt tot dekking dan I worden zonder de verdedigbaarheid des lands parlementsleden heeft gekend, geljjk de oud-
grove wollen? Is een eenvoudig kastje niet iets te verminderen, posten, alleen uitge- minister Yves Guyot ten aanhoore van
een even geschikte bergplaats als het trokken om weelde-artikelen te bekostigen, eenige personen in de conloirs der Kamer
prachtigste kabinet? Zijn lekkernjjen ge- Tegenover het buitenland moet men de eer verklaard heeft.
schikter voor voeding dan een stuk tarwe- des lands ophouden door het zenden van Vrijdagnacht is op de algemeene begraaf-
of roggebrood? Och, dat geluk is in degezantenhoeveel kostbare schoten wor- p]ftats te Weenen een moord gepleegd,
meeste gevallen denkbeeldig. Men offert den jaarljjks gelost zonder eenig doel, Een 8oldaat stond er op post en zag iemand
veel aan het zoogenaamde fatsoen, men alleen omdat ook andere mogendheden zich aankomen, die op zjjn geroep van »werda!«
schept zich steeds nieuwe behoeften, en is I die weelde veroorloven? En in het kleine niet antwo0rdde. Na vergeefsche aanmaning
niet tevreden voordat daaraan voldaan is, èn in het groote heerscht te veel weelde, om n^e^. naderbjj te komen, legde hjj aan
maar is het dan niet veel eigen schuld, of
wil men zachter, de schuld der maatschappij,
dat de uitgaven by velen door de inkomsten
niet gedekt kunnen worden, dat men klaagt
over den slechten tijd! Die de middelen
bezitten om zich buitengewone uitgaven te
veroorloven, zjj kunnen het doen, zjj ver
schaffen daardoor aan velen werk, maar
die dit niet kunnen, moeten de zuinigheid
betrachten, hun geluk zal daardoor niet
minder zjjn, want zjj zullen minder zorgen
hebben om rond te komen. Voor hen zijn
weelde-artikelen te dikwijls voorwerpen, die
de oorzaak niet van bljjdschap, maar van
hartzeer en verdriet zjjn.
Voor hen is de weelde gevaarlijk en de
oorzaak van veel ellende. Bepalen zjj zich
tot het noodige, dan zullen de klachten
minder worden, en veel, thans onnut uit
gegeven geld, beschikbaar blijven voor de
noodzakelijke levensbehoeften. Dc weelde
toch is ook een der hoofdoorzaken van de
verarming, waarover thans zoo veelvuldig
geklaagd wordt.
zij misschien al dood was; dat haar ziel
misschien reeds naar een betere wereld was
overgegaan, zonder dat hjj de ontzagwek
kende verandering bemerkt had. Eene streep,
grjjsacbtig, veelkleurig licht, dat door een
gebroken blind van het venster naar binnen
viel, overtuigde hem echter, dat de schyu-
baar levenlooze gestalte zich nog licht be
woog bij het ademhalen, en hjj slaakte
eene zucht van verlichting. Zoolang er leven
was, was er hoop.
Hjj sloop zachtjes naar de deur. De
Koningin van den Dag was verrezen in
haar gouden pracht aan den vorsteljjken
horizon. De scherpe en frissche morgen
voerde vreemde klanken tot hun over, toen
hij naar buiten keek, zonderling vreemde
klanken. Daar w s een sterk gegons en een
babel van stemmen, waar bovenuit men nu
en dan een vreemde kreet hoorde, die het
geraas scheen te doorborenmaar boven
alles uit en door alles heen, klonk hem, in
weerwil van de verwarde bjjkomende ge
luiden, eene melodie in de ooren. Hij kende
die maar al te goed. Hij had haar geleerd,
en geleerd om haar lief te hebben en te ver
eeren, maar in het laatste viertal jaren was
zjj vreemd geworden aan zijne ooren. Ja,
voorzeker, dat was de Sterren banier,* die
door honderden van stemmen werd gezongen.
En toen hield het lied plotseling op, terwijl
het woeste geschreeuw voortging, en een
ander lied, nog vreemder, zwol in machtige
te veel geld wordt onnut uitgegeven. Werd en gchoot den nachtelgken grafbezoeker
dit geld in gezin, gemeente en staat ge- doo(L By 0nder7j0ek bleek het een onder-
brnikt om het noodzakelijke aan te schaffen» 0fgcjer te zjjn, die, de ronde doende, den
werd niet meer zooveel aan het zoogenaamde schildwacht op zoo onvoorzichtige en on
fatsoen geofferd, dan zou zeker de toestand
vrij wat beter en de tegenwoordige malaise
aanmerkelijk minder worden.
Redding door bezuiniging! was de leuze
na 1849. Yan die voorgenomen bezuiniging
is weinig terecht gekomen. De goede jaren
kwamen en men behoefde een dubbeltje niet
tweemalen om te keeren, voordat het uit
gegeven werd. Men schafte belastingen af,
delgde schulden, legde spoorwegen aan en
kon zich eenige weelde veroorloven, na de
doordachte
stellen.
wjjze op den proef had willen
Een der beschuldigden in zake de Ro-
meinsche Bank, de Zerbi, is na een langen
doodsstrjjd, overleden.
In zjjn opgewondenheid riep hij uit, dat
hij in zjjn huis en niet in de gevangenis
wilde sterven. Zjjn laatste woorden, zegt
men, zjjn geweest»Ik ben onschuldig, ze
hebben my vermoord.* Crispi kon, bij het
i.i j zien van den gestorvene, zyn tranen met
vette jaren kwamen echter de magere; dei Tr
I weerhouden. Het gerucht, dat hy zich zou
rijke inkomsten bleven voor een groot deel t
i vergiftigd hebben
uit; in plaats van nu ook de weelde-ar- j
tikelen af te schaffen en daardoor een goed
voorbeeld te geven aan lagere besturen en
-i.i lij- gunstig, zoodat het zeker was, dat hu buiten
de ingezetenen in het algemeen, konden die j
naar het schijnt, niet meer gemist worden;
is door zjjn advocaat
(Riccio tegengesproken. De instructie van
het proces was voor hem in alle opzichten
het waren behoeften geworden. Zoo gaat
vervolging zou gesteld worden.
De politie te Rome heeft 20 anarchisten
te protesteeren tegen de herziening der grond
wet, welke de grondslagen van het nationaal
bestaan van Bulgarjje dreigt te ondermynen,
godsdiensttwisten zal uitlokken en de
historische banden tusschen Bulgarye en
Rusland verbreken. Hjj besluit met den
wensch dat de Bulgaarsche officieren zich
zullen aaneensluiten bjj de beweging, welke
zich ten doel stelt Bulgarye van de regeering
van den Coburger te bevrjjden.
De Russische minister van binnenland-
sche zaken heeft aan den Ryksraad een
voorstel toegezonden tot opheffing der Is
raëlitische kerkeraden, als schadeljjk voor
de belangen des rjjks.
De Standard beweert, dat de Emir tan
Bokhara, die thans de gast van den Keizer
van Rusland is, niet weer naar zyn Rjjk
zal terugkeeren.
De Emir zou een som van 5.000.000
roebels in eens, een jaargeld van 100.000
roebels, benevens een hem passend verblyf
in de Krim erlangen.
Het Dagblad van Christiania* meldt, dat
de beroemde skilooper Eivind Astrnp, naar
alle waarschjjnljjkheid den (eveneens be
kenden) Amerikaan Peary, opnieuw zal ver
gezellen op een expeditie, die andermaal naar
Groenland wordt ondernomen. De heer
Astrup moet eveneens het verzoek hebben
aangenomen, zich aan het hoofd te stellen
van alles wat met de uitrusting (sleden,
sneeuwschoenen, kleedingstukken, proviand
enz.) der expeditie in verband staat.
Het hoofddoel der expeditie zal zyn, vol
ledige in kaart brenging van Groenland, en
het in de huishouding van den Staat, zoo gevangen genomen, die verdacht worden navorsching van die streken die er onmid<
tonen in de heldere morgenlucht. Dit lied
kende hij niet, maar toen hij zich omwendde,
zag hjj de vlag der Yereenigde Staten, de
Stars and Stripes,* vrooljjk wapperen van.
het Kapitool. Hij beet op zjjne lippen en
dacht na, wat hij zou doen.
De vreugdekreten en het gezang namen I
toe in kracht en binnen een paar minuten
kwamen eene massa jongens en mannen
aangeloopen onder het geroep: »De Yankee's,
de Yankee's!* en dadeljjk daarop hoorde hjj
het zware gestamp van gewapenden, die de j
straat insloegen. De soldaat van bet Zuider-
leger zag een regiment kleurlingen voorbij
komen, die zongen:
»Het lichaam van den ouden John ligt
te vergaan in het graf, maar zyn ziel leeft
nog voort. Eere zij God, Hallelujah!*
Nu en dan werd het gezang afgebroken
door een woesten oorlogskreet. De soldaat
voelde zyn bloed koud worden, toen hij de
blauwgejaste, zwartgekleurde troep infanterie
zag voorbjjtrekken. Plotseling zag hem een
officier, een blanke, die bemerkte, dat hjj
gewapend was.
'Zeg, jjj daar!* zoo riep hjj, »bjj wie
behoort gjj?« Weerstand was eenvoudig
onmogelijk.
»Het twee en zestigste van Virginia*, ant
woordde hjj kalm.
»Nu, gij ziet er uit als een flinke knaap,*
zeide de officier goedhartig, »en gjj zjjt net
een oogenblik te laat om te ontsnappen. Ik
zal je geweer nemen, als je het niet kwalijk
neemt. Het is met je party heelemaal gedaan,
myn jongen.*
De soldaat antwoordde met een droeven
glimlach
»Hier«, zeide hjj, »zjjn wapen op behoor-
ljjke manier overgevende. ȃn wat wilt gij
nu met my doen?* Eer de officier kon ant
woordden, kwam de goudharige krullebol
naar de beide mannen toeloopen, zenuw
achtig snikkende.
»Och, kom toch eens bjj Mama,* smeekte
zij, terwijl zij haar kleine handjes smeekend
ophief. »Mama wil niet praten, en zjj is zoo
koud, kom toch eens bjj Mama!*
Den soldaat schoot een prop in de keel en
hij keek den officier zonderling vragend aan.
De mannen van zijne eigene party hadden
hun hulp geweigerd, wat kon hjj van een
vij and ver wachten
»Dat is een aardig ding*, zeide de officier
vriendelijk, »zeker het Uwe?*
»Neen, zjj is niet van mjj«, antwoordde
de soldaat. »Zjj behoort bij eene arme vrouw,
die daar binnen ligt te sterven van honger,
en zjj, het arme kleine ding, komt ook haast
van gebrek om het leven.*
De officier keek een oogenblik rond om
zich, alsof hjj op zoo iets niet was voor
bereid. Hy was een flinke, groote man, en
zijn hoog-dichtgeknoopte, blauwe wapenrok
verried eene breede, vierkante gestalte. Bljjk-
baar was hjj nog in den bloei van het leven,
dertig a twee-en-dertig jaar misschien. Zyn
rond gelaat, omljjst door een bruinen baard,
j en met helder rondziende oogen, was ge
kleurd door de vermoeienis van den ochtend-
marsch en de vergeefljjke opgewektheid van
den zegevierenden intocht in de belegerde
stad. Zyn geheele uiterlyk toonde opgeruimd
heid, alsof het geluk van het oogenblik hem
dry ven moest tot groote vriendelykheid jegens
allen die hem ontmoetten. De gelederen ge
wapende negers stroomden nog steeds voorbjj
zjj zongen, juichten, wierpen hunne mutsen
in de lucht, te midden van het vrooljjk ge
roep van de mannen en vrouwen van hun
eigen ras, die in de stad woonden, en de
officier wendde zich tet een van hen.
»Haal dokter Raleigh, en haast je luie
beenen wat!* riep hjj op een ruwen be
velenden toon heel verschillend van de
vriendeljjke manier, waarop hjj tot den Zui
delijken soldaat had gesproken. Er lag iets
minachtends in zjjne woorden. Het was, of
hjj een hond wat kommandeerde.
»Om U te dienen, kapitein!* was het
antwoord en de man vloog heen, zjjn ge
weer aan een kameraad te bewaren ge
vende. De officier wendde zich intnsschen
tot de kleine en zyn leeren ransel openende,
stapelde hjj de armen van het kind vol met
brood, gekookt vleesch, stukken beschuit,
een bus met gemalen koffie, alles door elkaar
NIEUWSBLAD
Slot volgt.