[fel Land van Heusden en AElena, de Langstraat en de Bonnnelerwaard.
f
M 1214.
Brieven uit Amsterdam.
FEUILLETON.
Kunstenaars-Eer-
Uitgever: L.. J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 28 JUNI.
I 893.
VOOR
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmor
gen ingewacht.
II.
Een van de meest voorkomende wijzen van
ondersteuning is de losse giftte schenken
aan tjjdeljjk hulpbehoevendeneen uitkomst
in den winter voor werkeloozen en hen, die
door eenig toeval plotseling hulpbehoevend
zijn geworden.
De meest voorkomende en tevens de
gift, die met de meeste behoedzaamheid
dient toebedeeld.
De districtsbezoekers hebben hier vooral
danig toe te zien en kunnen bij het toe
kennen niet te nauwkeurig informeeren.
Voorgeschreven is n.l. om niet te onder
steunen die verkwistend geleefd hebben, die
op andere wjjze, b.v. van de kerk onder
stand kunnen krijgen, die in een gesticht
kunnen worden opgenomen, die zich te
buiten gaan aan sterken drank, die opzette
lijk mededeelingen verzwjjgen om hun positie
niet in ongunstig daglicht te zetten enz.
Op al deze punten zijn de meeste verzoekers
buitengewoon uitgeslapen en kan men niet
te voorzichtig zijn. Met een vloed van
woorden, waar geen speld tusschengevoegd
kan worden, bepleiten ze hun zaak de
vrouw is in den regel de woordvoerster
springen van den hak op den tak, leggen
hun toestand schjjnbaar zeer openhartig
bloot, maar weten zeer goed wat ze zeggen
en wat ze verzwijgen moeten.
Een voorbeeld aan de werkelijkheid ont
leend, zal u beter de gevaren doen zien,
waaraan L. n. V. bloot staat, dan een bloote
opsomming.
In 't begin van 't jaar werd ik naar een
gezin gestuurd, dat huist op de vierde ver
dieping van een echte arke Noachs: één
kamer voor alles, bewoond door een echt
paar en drie kinderen. Toen ik gezegd had
namens wie ik kwam, dacht de man: dat
kan rojjn vrouw wel alleen af, greep een
N. T. en zette zich naast de tafel tot lezen
;^eer. 't Was maar voor de leus, wat ik ook
wel begreep, want hjj volgde aandachtig ons
gesprek. Die manoeuvre kwam me intusschen
verdacht voor en ik was op mjjn hoede.
Na tal van onnoodige en overbodige uit
latingen, kwam ik te weten dat het gezin
sedert Juli van 't vorige jaar alhier woon-
achlig was, dat de man zich onledig hield
met schoenpoetsen op het plein voor het
Centraalstation en dat de twee oudste
kinderen daar stonden met tramkaartjes.
Op mijn vraag wat de man van zijn am
bacht was, kreeg ik ten antwoordboeren
arbeider, het platteland in Overjjsel ver
latende, om zich in de hoofdstad als schoen
poetser neer te zetten. Maar onder den
boerenstand, vertelde me de vrouw met een
radheid van tong, die me verbaasde, was
niks meer te verdienen, 't was armoe lieën,
ze konden 't niet meer bolwerken te IJ en
nootschap kan uithoofde uw kort hier zjjn
niets meer doen, maar het doet u een
voorstelga naar IJ. terug zoo spoedig de
vaart open is en dan zullen u de reiskosten
vergoed worden. Ik zelf zal schrjjven aan
werkgevers, die ge kent en ze om werk
vragen en lukt dat, dan zal ik ook voor uw
overkomst zorgen.
En wat denkt ge? Ze bedankten me
harteljjk, nooit inder eeuwigheid gingen ze
toen waren ze naar Amsterdam gekomen, meer terug, liever hier armoe ljjen dan ginds
hier zou wel brood te verdienen zijn, dachten enz. Ik gaf ze een week tjjd van beraad,
ze. En nu is 't hier ook armoe lijen, merkte ging toen nogmaals hooren, doch ze bleven
ik op, je had dus verstandiger gedaan met1 bjj hun bestuit.
ginds te blijven, waar je kennissen en i Uit dit voorbeeld blijkt hoe L. n. V.
familie hebt. O neen, dat was niet waar, werkt en tevens van hoedanigen aard de
daar was toch niets van te halen, ze konden lui zijn, die van buiten af naar bier komen,
nog beter
enz. enz.
hier gebrek lijden dan te IJ.
weduwen, die een zaak voortzetten of over
namen enz. Dit wordt echter alleen ver
strekt nadat twee soliede borgen gevonden
zijn en moet op gezette termijnen afgedaan
worden. In den regel wordt als voorwaarde
gesteld dat de leen er iets meer afzondert
dan het bedrag der aflossing. Dat meerdere
wordt dan op de spaarbank gezet en groeit
tot een klein kapitaal aan.
Een laatste vorm is werkverschaffing.
Daartoe zijn boeken aangelegd van aan
vragers, wier naam echter niet daarin wordt
geschreven, tenzjj ze zeer afdoende bewijzen
van bekwaamheid en oppassendheid kunnen
overleggen. Eens per maand worden de in
geschreven werkzoekers per dagblad aan 't
publiek aanbevolen.
Op deze manier werkt nu L. n. V., een
manier, die het afgezien heeft te Elberfeld.
want dit geval is volstrekt niet zeldzaam.
Een losse gift kan ten hoogste bedragen
En gebrek leden ze, dat was buiten kijf. f 25 en wordt maar in zeer enkele gevallen t Daar echter werkt het stadsbestuur mede
't Was koud er lag sneeuw, tot schoenen'; in contanten geschonken en dan nog slechts; en hier komt alles neer op de publieke lief-
poetsen in de buitenlucht liet zich wel niemand gedeelteljjk. We verschaffen er kleeding of dadigheid, die wel allerwege in goeden naam
verlokken en dat de verkoop van tram- dekking of voedsel voor en overtuigen ons staat, doch dikwjjls veel te wenschen over-
kaartjes slecht rendeerde, geloofde ik ook voor zoover dat mogeljjk is, van 't goed laat. Reeds maanden, ik merkte het in mjjn
gaarne. In aanmerking nemende dat we gebruik. Geregeld worden de gezinnen be-
van dit gezin eigenljjk nog te weinig wisten zocht, doch niet op vaste dagen, zoodat de
en het zoo kort nog in A. woonde, gaf de bezoeken toch steeds onverwacht komen,
vergadering mij verlof f 5 te besteden, dat Waarop vooral gelet dient is het school-
ik ze gedeeltelijk in eetwaren deed toekomen, gaan der kinderen en de slaapgelegenheden.
Ondertusschen informeerde ik bij den huis- Man, vrouw en drie kinderen in één bed-
heer, die verklaarde steeds op tjjd de huur stee is geen zeldzaamheid. Aan beddegoed Ik had met Paschen een gezin, waarvan de
(f 1) te innen en nam ik overdag een kijkje en een ledikant is in den regel steeds gebrek, man den heelen winter geen werk had kunnen
bjj 't Centraalstation waar hij met zjjn bak Aan losse giften is in 1892 f 20.421 uit- vinden. De vrouw naaide voor een winkel,
eersten 'brief op, is het kantoor voor alle
aanvragen gesloten, hoe hard dat ook is.
't Is echter noodzakeljjk om niet 't heele
werk in den steek te moeten laten.
Dit neemt echter niet weg, dat het werk
der bezoekers daardoor zeer bemoeilijkt wordt.
tegen een hongerloontje en moest dat staken,
vanwege zekere omstandigheden. Op Witten
in ledigheid stond te blauwbekken en het gegeven.
dochtertje de reizigers naliep. Tevens schreef Een tweede vorm van onderstand is ge
ik om inlichtingen aan den burgemeester regelde geldeljjkfe steun tot een bedrag dat Donderdag beviel ze van een tweeling. Er
te IJ. die me terstond antwoordde en een varieert, naar gelang den stand der kas, was aan alles gebrek en al wat ik nog voor
allesbehalve vleiend getuigenis omtrent den tusschen 2 of f 3 's weeks. Daarmee worden ze krjjgen kon was f 18. In zoo'n geval is
bewu8ten persoon gaf. Hjj was een luiaard ouden van dagen gesteund, die om een of 't hard met gebonden handen te staan en
in optima forma, eens door bemiddeling van andere reden niet in eenig gesticht kunnen zelf geen middelen te hebben. Gelukkig wist
een predikant naar Frederiksoord over-opgenomen worden en te oud zjjn om hun ik nog een uitweg. Onder de studenten is
een vereeniging tot verschaffing van hulp
gebracht, maar ook daar te lui om te werken. I onderhoud te verdienen
Te IJ. zou hjj, indien hjj werken wilde,- Daaraan is in 1892 f32.892 besteed,
goed zjjn brood kunnen verdienen, zelfs in' Een derde is tjjdeljjke geldeljjke steun,
den winter, met het breien van matten, aan dezelfde categorie personen, die wegens
maar er was met dat heer niets aan te vangen, den toestand der kas niet voor zoo'n bedrag
Gewapend met deze inlichtingen bracht i kunnen in aanmerking komen. Ze ontvangen
(7
Pierre kuste haar weer de hand en ging
heen. Hjj gelastte een kamermeisje, dat hjj
op de trap tegen kwam Mejuffrouw Béatrice
te verwittigen, dat Mevrouw De Montauron
haar wenschte te spreken, en eenige treden
-L* .^ar klopte hij aan de deur van Fabrice's
:mer. 't Was een geljjkvloers vertrek, dat
wam op de oude grachten, die tot par
ses waren aangelegd. De schilder, die des
^ajniddags met het portret der barones
i^Ocst beginnen, was bezig alles daarvoor
in gereedheid te maken. Nadat Pierrepont
vriendeljjk gevraagd had, of zjjn gast en
vriend niets ontbrak, deelde hjj hem eeaige
historische err oudheidkundige bijzonderheden
mede aangaande het kasteel Les Genéts,
toen hjj eensklaps ophield daar hjj vrouwen
onder zjjn venster hoorde spreken en lachen.
Hij naderde vlug het kleine salonvenster,
j in een nis vau een hoektorentje was
A-tL jebouwd, en waardoor men de grachten
kon overzien. Uit voorzorg voor de warme
Augustuszon had men de jalouzieën neer
gelaten, maar Pierrepont kon door de bijna
horizontale latten heen een blik naar buiten
werpen; dadeljjk wendde hij zich naar
Fsrfbrice, gaf hem een teeken om te zwggen
n zei glimlachend met ingehouden stem:
»Ik ben niet gewoon aan deuren of ven
Bters te luisteren, maar hier is waarljjk de
ik nogmaals een bezoek en vertelde ze toen
hun levensloop, waar ze vreemd van op
keken. Ik vroeg ze waarom ze niet in F.
waren gebleven, maar 'tantwooid was altjjd
't zelfdeniks as armoe, cjaar vooral was
't heelemaal niet uit te houwen en verdiende
een mensch niet eens brood, zelfs al had
bjj werk enz.
Ik zei: hoor eens, mjjn vrinden, 't Ge
verleiding te sterkik zal u zeggen
waarom
Wat werkt toch het kwade voorbeeld
uit!* antwoordde Fabrice op denzelfden
toon en naderde ook het venster. Hjj be
merkte toen de twee vrouwen, wier stemmen
men hoorde. Waarschijnlijk om de schaduw
te zoeken waren ze naar een der kleine
tuintjes gegaan en wandelden nu gearmd
over de beschaduwde grasglooiing, die met
rozenstruiken was beplant. Zjj liepen heen
en weer voor de gesloten zonneschermen
en haar woorden klonken duidelijk in de
ooren der beide mannen. Eene der twee,
een brunette, bleek en met een engelachtig
gelaat, zeide tot haar gezellin
»Wnt is 't hier prettig om te babbelen,
niet waar mjjn beste?*
♦Ja, antwoordde de andere, die rosachtig
was maar er lief uitzag en een licht Eu-
gelsch accent had. 't Is heerljjk Men
kan de luistervinken hier van verre zien
aankomenga voort, lieve, ik vind 't
i zoo grappig
Nu, hernam de «andere, die Georgina
Bacot, van de Folhes-Lyriques*, is gek op
mjjn broer, die ook gek op baar is, en dik-
wjjls achter Coulisses van het théater bg
haar komtze ontmoeten elkaar dan in
gezelschap van Georgina's moedertje, die
zelf vroeger actrice geweest is; en mjjn
broer vertelde eens aan moeder en mij, dat1
hij den dag te voren tusschen de bedrjjven
op het tooneel was geweest met Georgina's
moeder Zij keek door een gat in 't gor- j
djjn toeD wendde ze zich eensklaps tot
mjjn broer en zei met tranen in ha»r stem:
Er zjju van die dingen, die een vrouw goed
doen zoudt ge wel gelooven, Mjjnheer,
75 ct. of f 1 per week en hieraan is in
't vorige jaar eveneens f 32000 uitgegeven.
Bovendien werd nog toen de koude neep
aan wintergaven extra geschonken ruim
f 3000.
Een vierde vorm is het verstrekken van
een renteloos voorschot van ten hoogste
f 200 aan kleine neringdoenden, die door
omstandigheden achteruit zjjn gegaan, aan
dat er van avond vier van mjjn oude aan
bidders in de zaal zijnen allen zjjn
raadsheeren
O, Marianne!* zei de lieve rosachtige.
»Maar de geschiedenis van den kapper
is nog grappiger*, hernam Marianne.
O, vertel die, lieve, de geschiedenis van
den kapper, toe!«
En na eenige aarzeling zei Marianne
lachende
Neen, lieve Eva, die is wezenljjk een
beetje te kras voor u.«
Och, ik bid u er om, lieve!*
Welnu, die kapper, mjjn lieveling,
maar neen, waarljjk 't kan niet; ik bewaar
die geschiedenis voor een avond, als we
een weinig teveel champagne gedronken
hebben
Ze plukte in 't voorbjjgaan een roos en
stak die op haar borst, toen ging ze
voort
En hoe vindt ge dien schilder, welke
gisteren hier is gekomen, Eva?*
Hjj heeft mooie oogen en iets geniaals
in zjjn gezicht.*
Een ploert,zei Marianne den neus
optrekkeud Neen, praat me dan van
vriend Pierre. Die zou ik 's avonds wel eens
willen tegenkomen!*
De ontmoeting zou niet zonder gevaar
zijn.*
O, waar geen gevaar is, is geen pleizier.
Ik beklaag mjjn nichtje d'Aymaret niet,
die, zooals men zegt, hem haar hart heeft
geschonkende andere helft is ook zco!
Ik weet niet of het waar is, maar dit weet
ik, dat ze elkaar dikwijls ontmoeten
hiervoor, daarvoor, of voor iets anders!*'
>Ze is niet erg gelukkig met haar man,
aan arme kraamvrouwenik op het bestuur
af en den volgenden dag had ze reeds een
boekje vol bons in huis, waarop ze eiken
dag versterkend voedsel kon laten halen.
Ik heb de spes patria nooit méér gezegend
dan bg die gelegenheid. De man heeft toen
spoedig werk gevonden en de tweelingen
tieren welig, ik heb ze dezer dagen nog
bezocht. Wonderlijke dingen geschieden er
toch, mjjn eigen goeddoorvoede echtgenoote
heeft niet dan door 't gebruik van stout en
allerlei extramiddelen ons kind 9 maanden
de borst kunnen geven en deze vrouw, uit
gemergeld door honger en ellende zoogt
die arme burggravin, wel, lieve?
Welke vrouw is er gelukkig met haar
man, mijn beste Eva? Kjjk eens, welk een
lief huishoudentje de Lambécourt's hier
tegenwoordig hebben!*
Dat's waar... ik heb opgemerkt, dat
ze elkaar van 's morgens 'ot 's avonds zuur
aankijken.*
»En 't schjjnt, dat het van 's avonds tot
's morgens nog erger is, lieve.*
Hoe dat?* vroeg Eva.
Wel, lieve, weet ge dan de oorzaak
van hun oneenigheid niet?... Mjjnheer De
Lambécourt is dol op een kind, en mevrouw
Üe Lambécourt heeft er een afschuw van
en ik zeg, dat ze groot gel jjk heeft.*
Och, waarom, lieve?*
Eerstens, omdat er voor een vrouw, die
van uitgaan houdt, niets lastigers is dan
die kleine hansworsten't zgn ware hinder
palen om in 't ronde te dansenen dan,
als men mooi is, wil men 't gaarne lang
big ven, en gjj weet: kinderen verwoesten
de schoonheid.*
Hoe dat, Marianne? mjj dunkt...*
Hier liet Marianne de stem dalen om
haar te antwoorden, en zjj scheen haar
vriendin een ernstig geheim te openbaren
deze bloosde even.
Dus,* hernam ze na een weinig denkens,
is dat de reden waarom mgnheer De Lam
bécourt er zoo treurig uitziet?*
Als hij nog maar alleen treurig was,
lieve, maar bjjna eiken avond maakt hjj
zjjn vrouw, op hun kamer, een vreesljjk
standje!*
Drommels... waarljjk? En wat weet
zijn vrouw hem dan te antwoorden?*
Zjj antwoordt: stik!* zei Marianne.
twee kinderen en heeft daarvoor volop
voedselDat is hier het geluk, dat volgens
het spreekwoord steeds het ongeluk vergezelt.
A. Juni. 1893. J. L.
Buitenland.
Men zal zich herinneren wat er gebeurd
is met de papieren van een uitgeweken
Pool, een anarchist, naar men zeide, Sawicki
genaamd, die zelfmoord gepleegd en een
pak papieren nagelaten heeft, dat aan zeker
aangeduid persoon ter hand moest gesteld
worden. Hieraan is niet voldaan, daar het
gerecht beslist heeft dat de papieren over
geleverd moesten worden aan den Rus-
sischen consul, krachtens eene overeenkomst
tusschen Frankrjjk en Rusland betreffende
de nalatenschap van wederkeerige vreemde
lingen, die zonder erfgenamen komen te
overljjden.
Naar aanleiding dezer zaak heeft Yaillant
in den Parjjschen gemeenteraad voorgesteld
den volgenden wensch kenbaar te maken:
dat het grondgebied der Fransche republiek
verklaard tot eene wjjkplaats voor allen,
die betrokken zgn geweest in de staat
kundige worstelingen van hun land; dat
Frankrjjk onder geen voorwendsel de uit
levering van overwonnelingen in die worste
lingen zal vragen noch toestaandat alle over
eenkomsten en tractaten inbreuk makende
op het recht van asyl, vernietigd zullen
worden, en dat de papieren, nagelaten door
Sawicki, onverwjjld worden teruggegeven
aan zgn familie of aan zjjne vrienden.
Vaillant's voorstel werd aangenomen.
De secretaris-generaal van de prefectuur
der Seine, die vanwege de regeering in de
vergadering tegenwoordig was, heeft het
gebruikeljjke voorbehoud bjj dergeljjke be
sluiten van den Raad gemaakt. Dat wil
zeggen, dat de minister het besluit ver
nietigen zal.
Te Marseille is men op verschillende
sleepbooten bezig met het nemen van be
langwekkende verwarmingsproeven met bri-
quetten, die door den luitenant ter zee
Maestracey zgn uitgedacht.
Deze briquetten, bestaande uit in vasten
toestand gebrachte petroleum, geven bjj
geljjk gewicht, driemaal meer warmte dan
briquetten van gewone kolen, terwjjl zjj geen
afval achter laten.
Volgens een schrjjven uit Marseille hoopt
men door het brengen van eenige kleine
Beiden begonnen luidkeels te lachen en
daar de bel luidde voor 't ontbjjtver-
wjjderden zij zich langs de kleine trap, die
in de glooiing was gemaakt.
Reeds voor ze heengegaan waren, vroeg
Fabrice, die van tjjd tot tjjd een stichteljjken
blik met Pierrepont had gewisseld, op zjjn
kalme manier.
Wie is die jonge onbeschofte dame, die
Marianne?*
Mjjn waarde,* zei Pierrepont, ♦'t is
geen dame, 't is een jongejuffrouw.*
Drommels!* zei de schilder kortaf. ♦En
de andere Era?*
Is haar onderwjjzeres.*
Drommels hernam Fabrice met kracht.
En hjj ging bedaard voort alles gereed te
maken voor 't portret.
En nu ge tegen wil en dank met die
meisjes in den loop van den dag kennis
zult maken, is 't onnoodig u te verbergen,
dat die zoo fijn opgevoede Marrianna Me
juffrouw De Freillade heet... ik voeg er
bg, dat mjjn tante mg haar nog dezen
morgen voorhield als een model van alle
deugden't Is waar, tante voegde er bjj,
dat ze heel geleerd wasdaarin bedroog
ze zich nietAls ik bedenk, dat ik, om
er van af te komen, mjjn keus op haar
had kunnen vestigen, loopt me een rilling
over de leden... Nu begrjjpt ge zeker,
waarom ik alle fijngevoeligheid op zjj heb
gezet, toen deze kans om op de hoogte te
komen van de beginselen van mejuffrouw
Marianne, mjj door het toeval werd aan
geboden. Zeker, ik heb er geen berouw
van... Laat ons gaan ontbijten.*
NIEUWSBLAD
/i,
Aaar den iOn.druk van Octave Feuillet.
DOOR B.
w i i,.i gatsagHasaga»,
(Wordt vervolgdJ