®el Land van Heusden en illena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Artikel 80 der Grondwet. FEUILLETON. unstenaars-Eer- Uitgever: Lu J. YEERMAH, Heusden. M 1233. zaterdag 2 september. 1893. VOOK Dit blad verschgnt WOENSDAG en ZATERDAG. A bonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prgsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 60 ot. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Yrg dagmor gen ingewacht. Onze Grondwet bevat een paar termen die in de jongste zittingen der Tweede Kamer tot tal van uiteenloopende beschou wingen hebben aanleiding gegeven. Art. 80 zegtde leden T. K. worden rechtstreeks gekozen door de mannelijke ingezetenen, tevens Nederlanders, die de door de kieswet te bepalen kenteekén van bezitten, en den door die wet te bepalen leeftijd, welke niet beneden drie en twintig jaren mag zgn, hebben bereikt. Dat is de le alinea. Op de 2de komen we straks terug. De 3e bepaalt welke in gezetenen ten allen tijde van het kiesrecht zullen uitgesloten zijna. die dat recht bij rechterlijke uitspraak verloren hebben b. die in gevangenisschap of hechtenis zijn; c. die het beheer over hun goederen verloren hebbend. zij, die een jaar te voren van een instelling van weldadigheid of van een gemeentebestuur onderstand hebben genoten e, zij, die hun aanslag in de belasting niet hebben voldaan, 't Laatste alleen in 't ge val de kieswet een zeker bedrag in de be lastingen als vereisGhte tot kiesbevoegdheid stelt. Tot volstrekt algemeen stemrecht kunnen we dus nimmer komen, de Grondwet heeft eens voor altijd bepaald, aan welke categoriën nimmer 't kiesrecht kan geschonken worden. Ze heeft ook nog verondersteld dat 't den wetgever wellicht noodig zou voorkomen de uitoefening van dat recht op te heffen voor dienstdoende militairen beneden den rang van officier en daartoe in de 2de alinea verlof gegeven. Wanneer we nu hier bijvoegen dat verder in de G. nergens beperkende bepalingen worden aangetroffen, dan volgt daaruit dat ze den wetgever volkomen vrijlaat alle mannelijken ingezetenen boven 23, die niet vallen in een der genoemde uitzonderingen, het kiesreeht te verleenen, voor zoover ze bezitten de kenteekenen van geschiktheid Laat ons hier terstond bijvoegen dat de Grondwetgever hiermee aan zijn ambt genoot, in casu den heer Tak geen grooten dienst heeft bewezen. Kenteekenen van ge schiktheid aanwijzen is al even moeilijk als die van maatschappelijken welstand. En nu is 't nog gelukkig dat de G. spreekt van kenteekenen voor beide, zoodat de wet gever volstaan kan met één kenteeken voor elk, die dan te zamen uitmaken kenteekenen Jacques, die niet haatdragend was, lachte om de praatjes van zijn schoonbroeder en om zgn schilderstukken. Maar minder ge makkelijk vergaf hij hem zijn slordige manier van leven, zijn voortdurend verkeer in cafés en bierhuizen. Nog moeilijker kon hij hem vergeven, dat hg altijd ieder, die meer talent, had dan hij, met afgunst en nijd bejegende. Evenwel ging Fabrice voort dien treurigen bloedverwant vriendelijk te ontvangen en hem zelfs toe te staanj dat hij vrij dikwijls zijn beurs aansprak. Dit deed hij om de nagedachtens van zijn eerste vrouw, die gewis een lastig schepsel ge weest was, maar nu als een arme doode in haar koud graf lagen ook omdat die Calvat tenminste één deugd bezat, die van zgn nichtje, de kleine Marcelle, lief te heb benen ook nog één verdiende, n.l. dat hij aan 't kind beviel of haar tenminste vermaakte. Met zijn smaak en geschiktheid voor mimhk speelde bij voor haar scènes uit kleine tooneelstukkenhij kon met zijn handen schaduwen en dieren op de muren maken, hun geschreeuw nabootsen, ver voor beide. Wanneer 0men ons vroeg een kenteeken aan te geven van geschiktheid, dan zouden we vragen 1 o. een zeer gemakkelgk examen in schrijven, lezen en rekenen; 2o. een zeer beknopt overzicht van de samenstelling der regeeringslichamen. Zeker zou dit een omslachtig ding worden, maar men houde in 't oog dat velen uithoofde van hun maat schappelijke betrekking, waartoe examens gevorderd worden, zouden ontheven zgn. België handelt niet anders. Er is aldaar een groep bekwaamheidskiezers, die eerst na afgelegd examen kiesbevoegdheid ver kregen hebben. Dit zou ook hier kunnen ingesteld worden voor elk, die er om vraagt; want die er geen begeerte naar toont, zouden we 't kiesrecht eenvoudig onthouden, we hebben onder onze huidige kieswet al papieren kiezers te over. Intusschen schijnt dat niet verlangd te worden door de heeren afgevaardigden. Wel is door die en geene den draak ge stoken met de z. g. schrijfproef, maar niemand heeft de moeite genomen een ander kenteeken van geschiktheid aan te wijzen, zoodat de vraag zich zal bepalen tot het al of niet verstaan der schrijfkunst. Een pover kenteeken, dat voor meerbejaar- den, die zelden de pen hanteeren, veel last mee zal brengen. Het kenteeken van maatschappelijken welstand heeft meer voeten in de aarde gehad. De schrijfproef is .bij gemis van beter, in elk geval een zeef die vele onge- schikten zal weigeren door te laten, maar den maatschappelijken welstand, hoe zal men dien vaststellen? De minister heeft eenvoudig gezegdzij, die op geen wijze bedeeld worden. Er wordt dus aangenomen dat ieder, die niet bekend staat als bedeeling te ont vangen. van gemeente of particuliere in stellingen, daarin een kenteeken van maat schappelijken weistand vertoont. Tegen deze vrijgevigheid zgn vele be zwaren geopperd, ook Grondwettige en ook het bezwaar, dat dit kenteeken eigenlijk geen kenteeken is. Dat iemand nooit een geneesheer geconsulteerd heeft, kan niet als kenteeken van gezondheid worden aan genomen evenmin is dit een kenmerk van maatschappelijken welstand, dat men geen bedeeling ontvangt. De massa welsprekendheid nalezende, over dien welstand in de Tweede Kamer ge lucht, krijgt men medelijden met den wet gever die in enkele woorden aantoonen moet waarin nu toch het kenmerk van schillende instrumenten nadoenhij maakte duizend kunstjes en gebaren en ontlokte zoo aan Marcelle een vroolijk gelach, dat den vader zoet in de ooren klonk. Al dadelijk was die groote onbeschaafde man, met zijn krommen neus, glimmende snor, twijfelachtige nagels en sterke tabak en bierlucht voor Béatrice een erg onbe hagelijk voorwerp geweest. Wel was ze ge troffen door de groothartigheid, waarmee Fabrice meende zijn schoonbroer te moeten ontzien, maar toch vond ze 't zeer treurig maatschappelijken welstand gelegen is. Eenmaal aannemende dat de a. s. Kies wet zóóveel personen als mogelijk is dient aan te wijzen als kiezers, kan men vrede hebben met 's ministers kenteeken. Dit niet aannemende, ja dan gaat men andere op- visschen en komt men met of zonder erg weer bg den census te land, uit wiens handen we meenden dat de nieuwe Kies wet ons verlossen zou. En dat zgn nu de purgeermiddeltjes, die volgens Braakensieks snedige teekening, het kieswetkindje moet innemen, zal hij een man worden 1 't Is een zeer moeilijk geval. Er blijven, ook buiten al. 3 van art. 80 nog altijd lieden over, dien 't ongeraden is kiesrecht te verleenen, maar hoe die tot bepaalde rubrieken te brengen Er is b. v. veel voor om dronkaards uit te sluiten. Maar eilieve, zal de staat zich het recht aanmatigen iemand officieel als zoodanig te stempelen Zij, die eens of meermalen wegens openbare dronkenschap veroordeeld zijn, kunnen ge makkelijk worden geschrapt, doch bedenk dat duizenden hartstochtelijke aanbidders van Bachus nooit met de drankwet in aan raking komen en nu zou 't toch te gek zgn hem 't kiesrecht te schenken, van wien bekend is dat hij nooit nuchter ge zien wordt en een ander toegang tot de stembus te weigeren omdat hij een enkelen keer per ongeluk wat te veel op had en gesnapt werd. Even lastig is het uitzondering te maken voor bedelaars en die massa schijnkooplieden in postpapier en lucifers, die de deuren plat loopen, maar buiten de bedeeling. »Wïj nemen alleen de ingeschrevenen op de be volkingregisters» zegt de minister, meenende dat dergelijk zwervend volkje nergens thuis hoort, maar daarin vergist hij zichdeze proletariërs, die 't platteland en de steden brandschatten, zgn wel degelijk gezeten lui, die als ooievaars en zwaluwen geregeld naar naar hun nestje terugkeeren. Een en ander heeft aanleiding gegeven dat eenige kamerleden getracht hebben de kenteekenen nauwkeuriger te formuleeren. Regeering en Kamer, thans rustende, hoewel nog niet op lauweren, kunnen den tjjd aan genaam besteden met het zoeken van »'t fijne der onderscheidingen. Er is een vijftal amendementen op de wet voorgesteld en van deze komen vier op één punt wonderwel overeen. Deze toch zeggen»de wet houdt voor kenteeken van geschiktheid en maatschap pelijken welstand, het voorzien in eigen wezens, die door het toeval bij elkander waren gebracht en die door levensopvat ting en opvoeding zoo zeer verschilden, kon met den tijd slechts aangroeien en heviger worden. onderhoud en dat van 't huisgezin.* En als kenteeken daarvan komt dan het niet bedeeld worden. Het eerste dezer vier, ingediend door Mees en Roëll, wil daarenboven nog: lo. 25-jarigen leeftgd; 2o. een aanslag in de directe belastingen of 3o. een woning, j waarvan de grondbelasting minstens één j gulden bedraagt en sluit uit alle wanbe- talenden in zake de belastingen. Het tweede, van Van Houten e. a. eischt eveneens aanslag nota bene Yan Houten, die vroeger op losmaking van kiesrecht en belasting aandrong! bovendien voor niet aangeslagenen een speciaal verzoek om op de lysten gebracht te worden en öf een bewijs van geschiktheid door eenig afgelegd examen, óf f 100 op 't Grootboek of f50 op de spaarbank, of bewijs van betaalde huur, die minstens f 1 bedragen moet. Uit gesloten worden bedeelden en wanbetalers. Het derde zondert hen uit, die »middellgk of onmiddellijk* onderstand hebben genoten of die hun belasting niet voldaan hebben. Het vierde eischt aanslag en hg, die niet aangeslagen is mag slechts ééns verhuizen in het jaar)!), sluit verder bedeelden even eens uit en verder allen, veroordeeld volgens art. 432, 433, 426 en 453 (dat ziet op bedelaars en dronkaards.) Het vjjfde, van Borgesius c. s., acht het kenteeken des ministers aanwezig bg hoofden van huisgezinnen, die niet bedeeld zgn, noch om bedeeling gevraagd hebben. Het zondert de bedelaars voor drie jaren uit. Men vergete niet, dat met dronkaards en bedelaars alleen bedoeld worden zij, die volgens 't wetboek van strafrecht veroor deeld zgn. Alle anderen slippen door de mazen en er is geen wetsartikel te bedenken om ze tegen te houden. Het land ziet belangstellend uit hoe bij dit groot aantal meeningen, in de a. s. zit ting der Kamer, art. 80 der Grondwet zal uitgelegd worden. TIJDINGEN YAN DE BARONES. 't Moet een door de wetenschap uitge maakt feit zijn, dat de mannen een blijvende en opmerkelijke voorliefde hebben voor hen, en beschamend, dat ze de vertrouwelijkheid j die door hun vrouw bemind worden. De van dien man moest dulden. arme Fabrice zou aan dit noodlot niet ont- Calvat van zgn kant had met leede oogen I snappen; sedert de terugkomst van Pierre- het huwelijk van Fabrice met die groote-pont toonde hij dezen een verdubbelde dame gezienhij begreep vooruit, dat zevriendschap, die misschien te verklaren was hem zou minachten en hem in zgn gewoon- uit het verlangen zijn vrouw het gezelschap ten zou beperken. Al dadelijk beklaagde hij j van iemand uit haar kringen te verschaffen, zich, dat hg nu nooit meer bij zijn schoon- j Daar Pierrepont natuurlijk zijn bezoeken broeder kon komen dan in zijn bestein 't jonge huishouden wilde beperken, ver plunje, dit beteekende waarschijnlijkweet de schilder hem dit en drong hem dat hij zgn nanden had moeten wasschen. zoozeer, dat hij er verlegen onder werd. En buiten deze gewichtige grief gevoelde hijVan alle onwillekeurige onhandigheden, voor Béatrice die soort van afkeer, welken waaraan Fabrice jegens zgn jonge vrouw hij had voor allen, die lichamelijk, verstan- kon schuldig zijn, was dit er eene, die haar de 1 ijk of zedelijk boven hem stonden. En wel het meest hinderde. Ze vergat, dat ten slotte verontrustte ze hem in 't eenigeFabrice volstrekt niet wist van het geheim, eerlijke gevoel, dat hem was gebleven: hij dat er tusschen haar en Pierrepont bestond; vreesde dat ze hem een deel van Marcelle'sze zag in zijn aanhouden, dat De Pierrepont liefde zou ontrooven en 't kind van hem toch dikwijls bij hen zou komen, een gebrek zou afhouden. aan taet, een erge onhandigheid en boven- Om al deze redenen haatte Gustaaf Calvat dien een wreedheid voor haar. Hoe, als Béatrice evenzeer, als zij hem verachtte; en zij zich afsloofde om met alle wilskracht en de onderlinge afkeerigheid van deze twee moed hem, die zij zoo zeer had bemind, uit Buitenland. Te Marseille is eergisteren op een groot aantal plaatsen brand uitgebroken. Een tiental gebouwen en fabrieken werden ge heel of gedeeltelijk vernield, daarenboven werden de gevels van verscheidene huizen geblakerd. Geen wonder dat men aan kwaad willigheid denkt. tie zal geopend worden ter zake van ver wijdering uit Frankrijk. Ten einde de Siameezen te dwingen spoedig de jongste nieuwe eischen in te willigen, dreigen de Franschen met het te Bankok terugroepen der oorlogsschepen. De buitenlanders die er verblijf houden zgn zeer verontwaardigd over deze schen ding der verstandhouding. De opgewondenheid onder de Fransche werklieden tegen vreemde arbeiders schijnt voort te duren. In de Rue Pergolês te Pargs, waar een circus werd afgebroken, is geklaagd over het groote aantal buiten- landsche werklieden dat daarbij gebezigd werd; een met potlood beschreven papier dat aangeplakt werd, bevatte de woorden »Wg worden verdrongen door de vreemde lingen het weinigje werk dat er is, wordt ons afhandig gemaakt door Duitschers, Italianen en Belgen.* Yoorts bevatte het biljet een aansporing om het voorbeeld der Eransche werklieden te Aigues-Mortes te volgen. Er worden voorzorgsmaatregelen genomen. De conservatieve »Reichsbote« verlangt, dat in den Duitschen Rgksdag eene inter pellatie zal gehouden worden over de troons bestijging van den hertog van Edinburg, en dat men zal vragenmededeelingen van de vroegere onderhandelingen met den tegen- woordigen hertog, herziening van de wet op de erfopvolging in Coburg en de op neming in de rijksgrondwet van eene be paling, waardoor vreemde vorsten uitgesloten worden van de regeering over Duitsche bondsstaten. De Minister van Binnenlandsche zaken heeft bepaald dat tegen alle vreemdelingen, in Frankrijk verblgf houdend, en door een strafrechterlijk vonnis getroffen, een instruc- haar hart te bannen, zou haar man hem dan, als aan de hand weer bij haar brengen en eischen dat ze zgn tegenwoordigheid, die haar zoo hinderde, duldde Dit was een nieuwe grief, die zich kwam voegen bg die alle, welke zij reeds tegen hem had, en die niet billijker waren dan deze. Maar als een vrouw 't ongeluk heeft haar man niet lief te hebben, vindt zij altijd redenen om een onrecht, dat haar hart haar verwijt, te verschoonen, en zjj doet dat bijna te goeder trouwwant voor haar gekwelden geest en haar ziek hart is alles kwellend, slaat alles wonden. Béatrice bezat evenwel te veel zielenadel om voor de alledaagsche verzoeking te be zwijken en misbruik te maken van de ver blinding van haar man. Ze volhardde dus in 't gedrag, dat ze zich reeds dadelgk had voorgeschreven, toen ze wist dat Pierrepont terug was en 't viel haar zooveel te ge makkelijker hem op een afstand te houden, daar hij zelf met evenveel zorg als stand vastigheid haar scheen te vermijdenhg wilde liever de ver wij ten van den man dan de verachting der vrouw verdienen. Hoewel Fabrice met bitterheid gevoelde hoe koud Béatrice voor hem was, wan hoopte hij toch niet of hij zou haar op 't laatst door edelmoedige oplettendheden over winnen. Nadat hg den geheelen winter lang zgn afgod had verwend en gevierd, huurde hij in den zomer voor haar een lieve villa tusschen Meudon en Bellevue; deze villa gaf, benevens andere, ook dit genot, dat zg Naar men verneemt, zgn de architecten Kreutzer Zonen te Aken bezig met het uitwerken van een plan voor een Rgn Maaskanaal. Dit kanaal zou de volgende richting nemen: begin beneden Mülheim aan den Rgn, verder Keulen-Nippes, Duren, Eschweiler, Stolberg, Aken (Burtscheid), Moresnet tot Visé. De heele lengte bedraagt ongeveer 90 kilometer, de breedte 60 meter, de normale waterstand 8 meter. De kosten worden be groet op pl. m. 24 millioen mark of 30 millioen frank, die door een Belgische maat schappij op aandeelen zou worden verstrekt. Te Aken (Burtscheid) zou de hoofdhaven gebouwd worden. Te Kiel is dezer dagen binnengeloopen het te Cowes thuis behoorende, door Fran schen gehuurde pleizierjacht Insect*, varen de onder Engelsche vlag. De beide Franschen er meer in de nabgheid was van haar vriendin d'Aymaret, die dat jaar 't seizoen te V ersailles doorbracht. De woning, die om eenige bijzondere geriefelijkheden dikwijls door schilders bewoond werd, was zeer een voudig maar van voren zag ze uit op het 1 lachende Seine-dal en van achteren op het verheven panorama van Pargs. De onderste verdieping kwam rechtstreeks op een grooten tuin uit, die langzaam, tot bgna aan de Seine, afdaalde en bezet was met kleine boschjes, grasperken en kreupelhout, dat een weinig verwaarloosd en wild was. Halfweg j had men er een soort van groote, goed verlichte loods, die Fabrice tot atelier diende. Heel achter in den tuin strekte zich een rechte haagbeuken laan uit, die door haar grootschheid het overblijfsel scheen te zijn van een oud kasteelpark. Een door hoog geboomte ingesloten openbare weg liep daar langs. Aan weerszijden eindigde deze laan in zeer hooge murentegen, den eenen daarvan had men een schietschijf gemaakt, tegen den anderen stond een rustique bank. Hoewel men hier en daar een uitzicht op het land had uitgespaard, was deze laan buitengewoon stil en eenzaam en daarom wandelde de vrouw van den schilder er gaarne. Ze liep er te droomen op een na middag in de maand Juli, toen ze bg de kromming van een voetpad haar vriendin, de burggravin d'Aymaret, zag aankomen, die haar vroolijk toeriep: (Wordt vervolgd./ GESCHIKTHEID en MAATSCHAPPELIJKEN WELSTAND en MAATSCHAPPELIJKEN WELSTAND, door de wet aan te geven. «.vaxjurarairatli JSaar den iOn druk van Octave Feuillet. door b. (26

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1893 | | pagina 1